TED2016
Sue Desmond-Hellmann: A smarter, more precise way to think about public health
Sue Desmond- Hellmann: Suy ngẫm về Y tế công cộng theo cách thông minh hơn và chính xác hơn
Filmed:
Readability: 3.9
1,025,497 views
Sue Desmond-Hellmann đang dùng y tế công cộng chính xác- một phương pháp tiếp cận mà kết hợp chặc chẽ dữ liệu lớn, giám sát khách hàng, chuỗi cấu trúc gen và những công cụ sáng tạo khác -- để giải quyết những vấn đề y tế khó khăn nhất của thế giới. Nó đã giúp cắt giảm gần một nửa lây truyền HIV từ mẹ sang con ở khu vực cận sa mạc Sa-ha-ra Châu Phi, và bây giờ nó đang được dùng để giải quyết tỷ lệ tử vong sơ sinh đáng báo động trên toàn thế giới. Mục tiêu: bảo vệ mạng sống bằng các can thiệp chính xác đến khu vực dân cư phù hợp vào đúng thời điểm.
Sue Desmond-Hellmann - CEO, Gates Foundation
Sue Desmond-Hellmann leads the Bill & Melinda Gates Foundation’s mission to establish equity for every person. Full bio
Sue Desmond-Hellmann leads the Bill & Melinda Gates Foundation’s mission to establish equity for every person. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:14
OK, first, some introductions.
0
2222
2666
Đầu tiên, một vài giới thiệu
00:17
My mom, Jennie, took this picture.
1
5919
2223
Mẹ của tôi, Jennie, đã chụp một tấm hình
00:21
That's my dad, Frank, in the middle.
2
9158
2339
Đó là cha của tôi, Frank,
đứng chính giữa
đứng chính giữa
00:24
And on his left, my sisters:
3
12139
2144
Và bên trái của ông, những chị em của tôi
00:26
Mary Catherine, Judith Ann,
Theresa Marie.
Theresa Marie.
4
14766
4025
Mary Catherine, Judith Ann. Theresa Marie
00:30
John Patrick's sitting on his lap
and Kevin Michael's on his right.
and Kevin Michael's on his right.
5
18815
3924
John Patrick đang ngồi trên đùi của ông
và Kevin Michael ở bên phải của ông
và Kevin Michael ở bên phải của ông
00:35
And in the pale-blue windbreaker,
6
23739
2473
Và trong cái áo gió xanh nhạt,
00:38
Susan Diane. Me.
7
26236
2145
Susan Diane. Tôi
00:41
I loved growing up in a big family.
8
29491
3128
Tôi thích được lớn lên
trong một đại gia đình
trong một đại gia đình
00:45
And one of my favorite things
was picking names.
was picking names.
9
33159
3673
Và một trong những niềm thích thú
của tôi là chọn những cái tên
của tôi là chọn những cái tên
00:49
But by the time child
number seven came along,
number seven came along,
10
37924
3445
Nhưng vào lúc mà đứa trẻ thứ bảy chào đời
00:53
we had nearly run out of middle names.
11
41393
2317
chúng tôi hầu như không còn
tên lót nào để đặt.
tên lót nào để đặt.
00:57
It was a long deliberation
12
45075
1842
Đó đã là một thảo luận
kéo dài
kéo dài
00:58
before we finally settled
on Jennifer Bridget.
on Jennifer Bridget.
13
46941
4007
trước khi chúng tôi nhất trí
với cái tên Jennifer Bridget.
với cái tên Jennifer Bridget.
01:04
Every parent in this audience
14
52353
2731
Mỗi bậc cha mẹ trong khán đài này
01:07
knows the joy and excitement
15
55108
2624
biết được niềm vui và sự hứng thú
01:09
of picking a new baby's name.
16
57756
2438
khi chọn một cái tên cho
đứa con mới chào đời.
đứa con mới chào đời.
01:12
And I was excited and thrilled
17
60913
1922
Và tôi đã rất hứng thú và vui mừng
01:14
to help my mom in that special
ceremonial moment.
ceremonial moment.
18
62859
3703
khi giúp mẹ tôi trong cái khoảnh khắc
đáng nhớ đặc biệt đó.
đáng nhớ đặc biệt đó.
01:19
But it's not like that everywhere.
19
67824
2039
Nhưng điều này không như vậy ở mọi nơi.
01:23
I travel a lot and I see a lot.
20
71163
2683
Tôi du lịch rất nhiều và
tôi thấy rất nhiều.
tôi thấy rất nhiều.
01:26
But it took me by surprise to learn
21
74273
3093
Nhưng nó đã khiến tôi ngạc nhiên
khi biết rằng
khi biết rằng
01:29
in an area of Ethiopia,
22
77390
2179
tại một vùng đất thuộc Ethiopia,
01:31
parents delay picking the names
for their new babies
for their new babies
23
79593
3681
cha mẹ trì hoãn đặt tên cho những đứa con
mới chào đời của mình
mới chào đời của mình
1 tháng hoặc lâu hơn.
01:35
by a month or more.
24
83298
1551
01:37
Why delay?
25
85908
1417
Tại sao lại trì hoãn?
01:40
Why not take advantage
of this special ceremonial time?
of this special ceremonial time?
26
88278
3367
Tại sao lại không tận dụng
thời khắc kỷ niệm đặc biệt này?
thời khắc kỷ niệm đặc biệt này?
01:44
Well, they delay because they're afraid.
27
92423
2397
À, họ trì hoãn vì họ lo sợ.
01:48
They're afraid their baby will die.
28
96007
2217
Họ lo sợ rằng con của họ sẽ chết.
01:51
And this loss might be a little more
bearable without a name.
bearable without a name.
29
99080
5150
Và sự mất mát này có thể một chút
dễ chịu hơn khi không có tên
dễ chịu hơn khi không có tên
01:57
A face without a name might help them feel
30
105248
3905
Một khuôn mặt không có tên có thể
sẽ giúp họ cảm thấy
sẽ giúp họ cảm thấy
02:01
just a little less attached.
31
109177
2769
bớt một chút liên quan.
02:05
So here we are in one part of the world --
32
113019
2477
Chúng ta ở đây thuộc một phần của
thế giới
thế giới
02:07
a time of joy, excitement,
dreaming of the future of that child --
dreaming of the future of that child --
33
115520
4741
thời khắc của niềm vui, hứng khởi,
mơ mộng về tương lai của đứa bé
mơ mộng về tương lai của đứa bé
02:12
while in another world,
34
120893
2262
trong khi ở thế giới khác,
các bậc cha mẹ bị lấp đầy
bởi những nỗi sợ,
bởi những nỗi sợ,
02:15
parents are filled with dread,
35
123179
2920
không dám mơ tưởng về
tương lai của đứa con mình
tương lai của đứa con mình
02:18
not daring to dream
of a future for their child
of a future for their child
36
126123
3575
02:21
beyond a few precious weeks.
37
129722
1866
trước đó một vài tuần.
02:24
How can that be?
38
132789
1396
Sao lại có thể như vậy?
02:27
How can it be that 2.6 million babies
39
135189
5485
Làm sao có thể rằng 2.6 triệu em bé
02:32
die around the world
40
140698
1794
tử vong trên toàn thế giới
02:34
before they're even one month old?
41
142516
2420
trước khi chúng được tròn tháng tuổi?
02:37
2.6 million.
42
145926
1975
2.6 triệu.
02:41
That's the population of Vancouver.
43
149034
2319
Đó là dân số của Vancouver.
02:44
And the shocking thing is:
44
152512
2119
Và điều kinh ngạc là:
02:47
Why?
45
155043
1298
Tại sao?
02:48
In too many cases, we simply don't know.
46
156365
3770
Trong nhiều trường hợp, chúng ta
đơn giản là không biết.
đơn giản là không biết.
02:53
Now, I remember recently seeing
an updated pie chart.
an updated pie chart.
47
161145
4126
Bây giờ, tôi nhớ gần đây đã thấy
một biểu đồ hình tròn được cập nhật.
một biểu đồ hình tròn được cập nhật.
02:57
And the pie chart was labeled,
48
165295
2168
Và biểu đồ đó được dán nhãn,
02:59
"Causes of death in children
under five worldwide."
under five worldwide."
49
167487
3512
"Nguyên nhân tử vong ở trẻ
dưới năm tuổi trên toàn thế giới
dưới năm tuổi trên toàn thế giới
03:03
And there was a pretty big section
of that pie chart, about 40 percent --
of that pie chart, about 40 percent --
50
171838
4045
Và phần khá lớn của biểu đồ
hình tròn đó, khoảng 40% --
hình tròn đó, khoảng 40% --
03:07
40 percent was labeled "neonatal."
51
175907
3362
40% được dán nhãn là "sơ sinh"
03:12
Now, "neonatal" is not a cause of death.
52
180077
2377
"sơ sinh" không phải là
một nguyên nhân tử vong.
một nguyên nhân tử vong.
03:14
Neonatal is simply an adjective,
53
182920
2767
Sơ sinh chỉ đơn giản là một tính từ,
03:17
an adjective that means that the child
is less than one month old.
is less than one month old.
54
185711
4868
một tính từ mà nghĩa của nó
là dưới một tháng tuổi.
là dưới một tháng tuổi.
03:23
For me, "neonatal" said:
"We have no idea."
"We have no idea."
55
191656
4357
Với tôi, "sơ sinh" nghĩa là
"chúng tôi không biết"
"chúng tôi không biết"
03:29
Now, I'm a scientist. I'm a doctor.
56
197100
2170
Hiện tại, tôi là nhà
khoa học. Tôi là bác sĩ
khoa học. Tôi là bác sĩ
03:31
I want to fix things.
57
199294
1493
Tôi muốn sửa chữa nhiều điều.
03:33
But you can't fix
what you can't define.
what you can't define.
58
201580
3865
Nhưng bạn không thể sửa chữa những điều
mà bạn không thể xác định được.
mà bạn không thể xác định được.
03:38
So our first step in restoring
the dreams of those parents
the dreams of those parents
59
206227
4768
Do đó, bước đầu tiên của chúng tôi để
khôi phục giấc mơ của những cha mẹ đó
khôi phục giấc mơ của những cha mẹ đó
03:43
is to answer the question:
60
211019
2177
là trả lời câu hỏi:
03:45
Why are babies dying?
61
213220
1949
Tại sao những đứa bé tử vong?
03:48
So today, I want to talk
about a new approach,
about a new approach,
62
216359
3735
Do đó hôm nay, tôi muốn nói về
một phương pháp tiếp cận mới,
một phương pháp tiếp cận mới,
03:52
an approach that I feel
63
220118
1937
một phương pháp tiếp cận mà tôi cảm thấy
03:54
will not only help us
know why babies are dying,
know why babies are dying,
64
222079
4684
sẽ không những giúp chúng ta biết
tại sao những đứa bé tử vong
tại sao những đứa bé tử vong
03:59
but is beginning to completely transform
65
227367
3377
mà còn khởi đầu cho việc
thay đổi hoàn toàn
thay đổi hoàn toàn
04:02
the whole field of global health.
66
230768
1784
cả lĩnh vực y tế toàn cầu.
04:06
It's called "Precision Public Health."
67
234235
3126
Nó được gọi là " Y tế công cộng chính xác"
04:10
For me, precision medicine comes
from a very special place.
from a very special place.
68
238615
5000
Với tôi, y học chính xác đến từ
một nơi vô cùng đặc biệt.
một nơi vô cùng đặc biệt.
04:16
I trained as a cancer doctor,
an oncologist.
an oncologist.
69
244894
2807
Tôi được đào tạo là một bác sĩ
chuyên khoa ung thư.
chuyên khoa ung thư.
04:20
I got into it because I wanted
to help people feel better.
to help people feel better.
70
248079
3618
Tôi theo đuổi nó vì tôi muốn giúp đỡ
mọi người sống khỏe hơn.
mọi người sống khỏe hơn.
04:24
But too often my treatments
made them feel worse.
made them feel worse.
71
252491
3805
Nhưng thường điều trị của tôi
khiến họ cảm thấy tệ hơn.
khiến họ cảm thấy tệ hơn.
04:29
I still remember young women
being driven to my clinic
being driven to my clinic
72
257277
4736
Tôi còn nhớ những thiếu nữ được
chuyển đến phòng khám của tôi
chuyển đến phòng khám của tôi
04:34
by their moms --
73
262550
1194
bởi những người mẹ của họ
những người trưởng thành, những
người phải được giúp đỡ
người phải được giúp đỡ
04:36
adults, who had to be helped
into my exam room by their mothers.
into my exam room by their mothers.
74
264611
4799
để vào phòng khám của tôi bởi mẹ của họ
04:42
They were so weak
75
270791
1160
Họ đã quá yếu
04:43
from the treatment I had given them.
76
271975
2229
bởi điều trị mà tôi đã thực hiện với họ.
04:47
But at the time, in those front lines
in the war on cancer,
in the war on cancer,
77
275283
4200
Nhưng tại thời điểm, ở những tuyến đầu,
trong cuộc chiến với ung thư,
trong cuộc chiến với ung thư,
04:51
we had few tools.
78
279507
1634
chúng tôi có quá ít công cụ.
04:54
And the tools we did have
couldn't differentiate
couldn't differentiate
79
282030
3692
Và các công cụ chúng tôi đã có
không thể phân biệt
không thể phân biệt
04:57
between the cancer cells
that we wanted to hit hard
that we wanted to hit hard
80
285746
3274
giữa tế bào ung thư mà chúng tôi
muốn tấn công
muốn tấn công
05:01
and those healthy cells
that we wanted to preserve.
that we wanted to preserve.
81
289670
3439
và những tế bào khỏe mạnh khác mà
chúng tôi cần giữ gìn
chúng tôi cần giữ gìn
Và do đó các tác dung phụ
05:06
And so the side effects that you're
all very familiar with --
all very familiar with --
82
294663
2955
mà tất cả các bạn đã quá quen thuộc với--
05:09
hair loss, being sick to your stomach,
83
297642
2834
rụng tóc, dạ dày suy kiệt
05:12
having a suppressed immune system,
so infection was a constant threat --
so infection was a constant threat --
84
300500
4114
hệ miễn dịch kém, do đó nhiễm trùng
trở thành nỗi đe dọa đáng kể--
trở thành nỗi đe dọa đáng kể--
05:17
were always surrounding us.
85
305179
2785
luôn rình rập xung quanh chúng ta.
05:20
And then I moved
to the biotechnology industry.
to the biotechnology industry.
86
308985
2709
Và sau đó tôi chuyển sang lĩnh
vực công nghệ sinh học.
vực công nghệ sinh học.
05:24
And I got to work on a new approach
for breast cancer patients
for breast cancer patients
87
312269
4080
Và tôi làm trong tiếp cận mới
với những bệnh nhân ung thư vú
với những bệnh nhân ung thư vú
05:28
that could do a better job
of telling the healthy cells
of telling the healthy cells
88
316373
5001
mà có thể làm tốt hơn trong việc chỉ ra
các tế bào khỏe mạnh
các tế bào khỏe mạnh
05:33
from the unhealthy or cancer cells.
89
321398
2342
trong những tế bào không khỏe mạnh
hoặc ung thư
hoặc ung thư
05:36
It's a drug called Herceptin.
90
324566
2023
Đó là một loại thuốc
có tên Herceptin
có tên Herceptin
05:39
And what Herceptin allowed us to do
91
327343
3236
Và điều mà Herceptin cho phép
chúng tôi làm
chúng tôi làm
05:42
is to precisely target
HER2-positive breast cancer,
HER2-positive breast cancer,
92
330603
5211
là nhắm đến chính xác với
ung thư vú dương tính-HER2
05:49
at the time, the scariest
form of breast cancer.
form of breast cancer.
93
337036
2682
tại thời điểm đó, là thể đáng sợ nhất của
ung thư vú.
ung thư vú.
05:52
And that precision let us
hit hard the cancer cells,
hit hard the cancer cells,
94
340091
3835
Và sự chính xác đã giúp chúng tôi
tấn công các tế bào ung thư,
tấn công các tế bào ung thư,
05:56
while sparing and being more
gentle on the normal cells.
gentle on the normal cells.
95
344727
4090
trong khi tác động sơ sài và nhẹ nhàng
hơn trên các tế bào bình thường.
hơn trên các tế bào bình thường.
06:02
A huge breakthrough.
96
350441
1716
Một bước đột phá vĩ đại.
06:04
It felt like a miracle,
97
352181
2080
Nó giống như một phép màu,
06:07
so much so that today,
98
355091
2949
quá lớn đến nỗi mà hôm nay,
06:10
we're harnessing all those tools --
99
358064
2531
chúng tôi đang khai thác tất cả
những công cụ đó--
những công cụ đó--
06:13
big data, consumer monitoring,
gene sequencing and more --
gene sequencing and more --
100
361156
5524
dữ liệu lớn, giám sát bệnh nhân,
cấu trúc gen và hơn thế nữa --
cấu trúc gen và hơn thế nữa --
06:18
to tackle a broad variety of diseases.
101
366704
3321
để ngăn chặn nhiều
loại bệnh khác nhau
loại bệnh khác nhau
06:23
That's allowing us to target individuals
102
371044
5069
Điều đó đang cho phép chúng tôi
hướng đến những cá nhân
hướng đến những cá nhân
06:28
with the right remedies at the right time.
103
376137
3284
với những trị liệu chính xác
tại đúng thời điểm.
tại đúng thời điểm.
06:32
Precision medicine
revolutionized cancer therapy.
revolutionized cancer therapy.
104
380731
4460
Y học chính xác đã tạo nên một cuộc
cách mạng trong điều trị ung thư.
cách mạng trong điều trị ung thư.
06:37
Everything changed.
105
385655
1602
Mọi thứ đã thay đổi.
06:40
And I want everything to change again.
106
388187
3121
Và tôi muốn mọi thứ thay đổi lần nữa.
06:44
So I've been asking myself:
107
392214
2252
Do đó tôi đã tự hỏi bản thân mình:
06:46
Why should we limit
108
394490
1818
Tại sao chúng ta nên giới hạn
06:48
this smarter, more precise,
better way to tackle diseases
better way to tackle diseases
109
396332
4809
phương cách thông minh hơn, chính xác
hơn, tốt hơn này trong ngăn chặn bệnh tật
hơn, tốt hơn này trong ngăn chặn bệnh tật
06:53
to the rich world?
110
401165
1163
ở thế giới giàu có?
06:56
Now, don't misunderstand me --
111
404105
1512
Ồ, xin đừng hiểu lầm tôi--
06:57
I'm not talking about bringing
expensive medicines like Herceptin
expensive medicines like Herceptin
112
405641
3326
Tôi không nói về việc sẽ mang những
thuốc đắt tiền như Herceptin
thuốc đắt tiền như Herceptin
07:00
to the developing world,
113
408991
1885
đến thế giới đang phát triển,
07:02
although I'd actually kind of like that.
114
410900
2250
mặc dù tôi thật sự muốn như vậy.
07:05
What I am talking about
115
413707
1965
Điều mà tôi đang nói về
07:07
is moving from this precise
targeting for individuals
targeting for individuals
116
415696
4368
là chuyển từ y học chính xác nhắm đến
từng cá nhân
từng cá nhân
07:12
to tackle public health problems
117
420088
2643
để ngăn chặn các vấn đề y tế công cộng
07:14
in populations.
118
422755
1741
đến các dân tộc.
07:18
Now, OK, I know probably
you're thinking, "She's crazy.
you're thinking, "She's crazy.
119
426487
4583
Được rồi, tôi biết có thể bạn sẽ nghĩ,
"Bà ta điên mất rồi".
"Bà ta điên mất rồi".
07:23
You can't do that. That's too ambitious."
120
431094
2992
"Bạn không thể làm như thế được.
Điều đó quá tham vọng?"
Điều đó quá tham vọng?"
07:26
But here's the thing:
121
434830
1502
Nhưng đây là điều:
07:29
we're already doing this in a limited way,
122
437180
3298
chúng tôi đang thực hiện nó
theo cách hạn chế.
theo cách hạn chế.
07:32
and it's already starting
to make a big difference.
to make a big difference.
123
440502
3070
và nó đã bắt đầu tạo nên
sự khác biệt lớn.
sự khác biệt lớn.
07:36
So here's what's happening.
124
444606
1529
Đây là điều đang diễn ra.
Như tôi đã nói với bạn rằng tôi
được đào tạo là một bác sĩ ung thư
được đào tạo là một bác sĩ ung thư
07:38
Now, I told you I trained
as a cancer doctor.
as a cancer doctor.
125
446952
2590
07:41
But like many, many doctors
who trained in San Francisco in the '80s,
who trained in San Francisco in the '80s,
126
449566
4449
Nhưng giống như nhiều, nhiều bác sĩ khác,
những người được đào tạo
những người được đào tạo
tại San Francisco thập niên 80
07:46
I also trained as an AIDS doctor.
127
454039
2091
Tôi cũng được đào tạo làm
bác sĩ điều trị AIDS
bác sĩ điều trị AIDS
07:49
It was a terrible time.
128
457077
1608
Đó là quãng thời gian kinh khủng.
07:51
AIDS was a death sentence.
129
459504
2038
AIDS đã là một bản án tử hình.
Tất cả những bệnh nhân của tôi
đã chết.
đã chết.
07:54
All my patients died.
130
462385
1626
07:57
Now, things are better,
131
465329
1904
Bây giờ, mọi thứ đã tốt hơn,
07:59
but HIV/AIDS remains
a terrible global challenge.
a terrible global challenge.
132
467257
4579
nhưng HIV/AIDS vẫn còn là một thách thức
to lớn với toàn cầu.
to lớn với toàn cầu.
08:04
Worldwide, about 17 million women
are living with HIV.
are living with HIV.
133
472473
5451
Trên thế giới, khoảng 17 triệu phụ nữ
đang sống chung với HIV.
đang sống chung với HIV.
08:10
We know that when these women
become pregnant,
become pregnant,
134
478744
3297
Chúng tôi biết rằng khi những người
phụ nữ này có thai,
phụ nữ này có thai,
08:14
they can transfer the virus to their baby.
135
482065
2613
họ có thể lây truyền vi rút cho những
đứa con của họ.
đứa con của họ.
08:18
We also know in the absence of therapy,
136
486551
2252
Chúng tôi cũng biết khi
không được điều trị,
không được điều trị,
08:20
half those babies will not survive
until the age of two.
until the age of two.
137
488827
3483
một nữa số trẻ sẽ không sống đến
hai tuổi.
hai tuổi.
08:25
But we know that antiretroviral therapy
can virtually guarantee
can virtually guarantee
138
493446
5137
Nhưng chúng tôi biết điều trị kháng
vi rút có thể đảm bảo rõ ràng
vi rút có thể đảm bảo rõ ràng
08:30
that she will not transmit
the virus to the baby.
the virus to the baby.
139
498607
2951
rằng cô ấy sẽ không truyền vi rút cho
con của mình.
con của mình.
08:33
So what do we do?
140
501860
1381
Vậy chúng tôi làm gì?
08:35
Well, a one-size-fits-all approach,
kind of like that blast of chemo,
kind of like that blast of chemo,
141
503708
4562
À, phương pháp tiếp cận
"một lộ trình phù hợp tất cả",
giống như sự bùng nổ của hóa trị
giống như sự bùng nổ của hóa trị
08:40
would mean we test and treat
every pregnant woman in the world.
every pregnant woman in the world.
142
508294
3180
nghĩa là chúng tôi xét nghiệm
và điều trị
và điều trị
mọi phụ nữ có thai
trên toàn cầu
trên toàn cầu
08:43
That would do the job.
143
511952
1381
Điều đó sẽ giải quyết được vấn đề.
08:45
But it's just not practical.
144
513889
2252
Nhưng nó chỉ không khả khi.
08:49
So instead, we target those areas
where HIV rates are the highest.
where HIV rates are the highest.
145
517223
5640
Vì vậy, thay vào đó, chúng tôi nhắm đến
những nơi có tỷ lệ nhiễm HIV cao nhất
những nơi có tỷ lệ nhiễm HIV cao nhất
08:55
We know in certain countries
in sub-Saharan Africa
in sub-Saharan Africa
146
523444
4377
Chúng tôi biết tại một số nước châu Phi
cận sa mạc Sa-ha-ra
cận sa mạc Sa-ha-ra
08:59
we can test and treat pregnant women
where rates are highest.
where rates are highest.
147
527845
4162
chúng tôi có thể xét nghiệm và điều trị
phụ nữ mang thai ở nơi mà tỷ lệ cao nhất
phụ nữ mang thai ở nơi mà tỷ lệ cao nhất
09:04
This precision approach
to a public health problem
to a public health problem
148
532794
3158
Phương pháp tiếp cận chính xác với một
vấn đề y tế công cộng này
vấn đề y tế công cộng này
09:07
has cut by nearly half
149
535976
2401
đã cắt giảm gần như một nửa
09:10
HIV transmission from mothers to baby
150
538401
2755
lây truyền HIV từ mẹ sang con
09:13
in the last five years.
151
541180
1834
trong năm năm gần đây
09:15
(Applause)
152
543485
4365
(vỗ tay)
09:20
Screening pregnant women
in certain areas in the developing world
in certain areas in the developing world
153
548945
5062
Sàng lọc phụ nữ mang thai tại các vùng
cụ thể thuộc thế giới đang phát triển
cụ thể thuộc thế giới đang phát triển
09:26
is a powerful example
154
554031
3104
là một ví dụ mạnh mẽ
của y tế công cộng chính xác có thể thay
đổi nhiều điều với một khoảng cách lớn
đổi nhiều điều với một khoảng cách lớn
09:29
of how precision public health
can change things on a big scale.
can change things on a big scale.
155
557159
5515
09:36
So ...
156
564452
1151
Do đó...
Chúng tôi làm như thế nào?
09:38
How do we do that?
157
566213
1177
09:39
We can do that because we know.
158
567414
2165
Chúng tôi có thể làm được
vì chúng tôi biết.
vì chúng tôi biết.
09:41
We know who to target,
159
569896
2318
Chúng tôi biết đối tượng để nhắm đến
09:44
what to target,
160
572238
1687
điều gì để nhắm tới
09:45
where to target and how to target.
161
573949
2292
nơi nào để nhắm đến và nhắm đến
như thế nào.
như thế nào.
09:48
And that, for me, are the important
elements of precision public health:
elements of precision public health:
162
576685
4302
Và rằng, với tôi, là những yếu tố quan
trọng của y tế công cộng chính xác
trọng của y tế công cộng chính xác
09:53
who, what, where and how.
163
581780
2288
ai, cái gì, ở đâu và như thế nào.
09:57
But let's go back
to the 2.6 million babies
to the 2.6 million babies
164
585814
3901
Nhưng chúng ta hãy cùng trở lại
với 2.6 triệu trẻ
với 2.6 triệu trẻ
10:01
who die before they're one month old.
165
589739
2017
đã chết trước khi tròn
1 tháng tuổi
1 tháng tuổi
10:03
Here's the problem: we just don't know.
166
591780
2260
Đây là vấn đề: chúng ta đã không biết.
10:06
It may seem unbelievable,
167
594753
2464
Nó có thể là không tin được,
10:09
but the way we figure out
the causes of infant mortality
the causes of infant mortality
168
597241
4863
nhưng cách mà chúng ta tìm ra
nguyên nhân của chết sơ sinh
nguyên nhân của chết sơ sinh
10:14
in those countries
with the highest infant mortality
with the highest infant mortality
169
602128
3011
tại một số nước với tỷ lệ chết
sơ sinh cao nhất
sơ sinh cao nhất
10:17
is a conversation with mom.
170
605163
1996
Đây là một cuộc nói chuyện với người mẹ.
10:19
A health worker asks a mom
who has just lost her child,
who has just lost her child,
171
607948
4378
Một nhân viên y tế hỏi một người mẹ,
người vừa mất đứa con của cô ta,
người vừa mất đứa con của cô ta,
10:24
"Was the baby vomiting?
Did they have a fever?"
Did they have a fever?"
172
612350
3669
Đứa bé có đã nôn mửa không?
Chúng có đã sốt không?
Chúng có đã sốt không?
10:28
And that conversation may take place
173
616043
1949
Và buổi nói chuyện đó đã thực hiện
10:30
as long as three months
after the baby has died.
after the baby has died.
174
618016
3911
khoảng ba tháng sau khi đứa bế mất
10:34
Now, put yourself
in the shoes of that mom.
in the shoes of that mom.
175
622951
3148
Đặt bạn trong hoàn cảnh của người mẹ đó.
10:39
It's a heartbreaking,
excruciating conversation.
excruciating conversation.
176
627239
3956
Đó là một cuộc trò chuyện xé lòng,
hết sức đau khổ.
hết sức đau khổ.
10:43
And even worse -- it's not that helpful,
177
631833
2929
Và tệ hơn -- nó không có lợi gì,
10:47
because we might know
there was a fever or vomiting,
there was a fever or vomiting,
178
635635
2953
bởi vì chúng ta có thể biết là
có sốt hoặc nôn mửa,
có sốt hoặc nôn mửa,
10:50
but we don't know why.
179
638612
1713
nhưng chúng ta không biết tại sao.
10:53
So in the absence of knowing
that knowledge,
that knowledge,
180
641171
3482
Do đó sự thiếu sót trong hiểu biết
về kiến thức ấy
về kiến thức ấy
10:56
we cannot prevent that mom, that family,
181
644677
2982
chúng ta không thể ngăn ngừa
người mẹ đó, gia đình đó,
người mẹ đó, gia đình đó,
10:59
or other families in that community
182
647683
2098
hay những gia đình khác trong cộng đồng đó
11:01
from suffering the same tragedy.
183
649805
1948
khỏi tổn thương bởi cùng một bi kịch.
Nhưng nếu chúng ta
11:04
But what if we applied
a precision public health approach?
a precision public health approach?
184
652804
3474
áp dụng phương pháp tiếp cận
y tế công cộng chính xác?
y tế công cộng chính xác?
11:09
Let's say, for example,
185
657064
1394
Có thể nói, ví dụ như,
11:10
we find out in certain areas of Africa
186
658482
2934
chúng ta tìm ra tại các khu vực
cụ thể của Châu Phi
cụ thể của Châu Phi
11:13
that babies are dying
because of a bacterial infection
because of a bacterial infection
187
661440
3746
nơi mà các em bé chết vì nhiễm khuẩn
11:17
transferred from the mother to the baby,
188
665210
2547
lây truyền từ mẹ sang con,
11:19
known as Group B streptococcus.
189
667781
2473
được biết đến là liên cầu khuẩn
Nhóm B
Nhóm B
11:22
In the absence of treatment,
mom has a seven times higher chance
mom has a seven times higher chance
190
670999
5512
Trong điều kiện thiếu vắng điều trị,
người mẹ có nguy cơ cao gấp bảy lần
người mẹ có nguy cơ cao gấp bảy lần
11:28
that her next baby will die.
191
676535
2200
rằng đứa bé kế tiếp của cô ta sẽ chết.
11:32
Once we define the problem,
we can prevent that death
we can prevent that death
192
680124
3901
Khi chúng ta xác định được vấn đề,
chúng ta có thể ngăn ngừa cái chết đó
chúng ta có thể ngăn ngừa cái chết đó
11:36
with something as cheap
and safe as penicillin.
and safe as penicillin.
193
684049
4083
với một số thứ rẻ và an toàn
như penicillin.
như penicillin.
11:41
We can do that because then we'll know.
194
689894
2551
Chúng ta có thể
làm được điều đó
vì sau đó chúng ta sẽ biết.
vì sau đó chúng ta sẽ biết.
11:45
And that's the point:
195
693034
1532
Và đây là điều cốt lõi:
11:46
once we know, we can bring
the right interventions
the right interventions
196
694590
3436
khi chúng ta biết, chúng ta có thể
mang sự can thiệp đúng đắn
mang sự can thiệp đúng đắn
11:50
to the right population
in the right places
in the right places
197
698050
3539
đến đúng đối tượng dân cư, tại đúng nơi
11:53
to save lives.
198
701613
1423
để bảo vệ mạng sống
Với phương pháp tiếp cận này, và
với những can thiệp này
với những can thiệp này
11:56
With this approach,
and with these interventions
and with these interventions
199
704973
3752
và những người khác như họ
12:00
and others like them,
200
708749
2025
12:02
I have no doubt
201
710798
1711
Tôi không nghi ngờ
12:04
that a precision public health approach
202
712533
2547
rằng tiếp cận y tế công cộng chính xác
12:07
can help our world achieve
our 15-year goal.
our 15-year goal.
203
715104
3486
có thể giúp đỡ thế giới chúng ta
đạt được mục tiêu 15 năm của mình.
đạt được mục tiêu 15 năm của mình.
12:11
And that would translate
into a million babies' lives saved
into a million babies' lives saved
204
719423
4329
Và rằng là mạng sống một triệu đứa trẻ
sẽ được cứu
sẽ được cứu
12:15
every single year.
205
723776
1637
mỗi năm.
12:18
One million babies every single year.
206
726253
4310
Một triệu trẻ mỗi năm.
12:23
And why would we stop there?
207
731706
1842
Và tại sao chúng ta dừng ở đó?
12:26
A much more powerful approach
to public health --
to public health --
208
734319
3297
Một tiếp cận mạnh mẽ như vậy
trong y tế công cộng --
trong y tế công cộng --
12:29
imagine what might be possible.
209
737640
2765
tưởng tượng xem điều gì là có thể
12:32
Why couldn't we more effectively
tackle malnutrition?
tackle malnutrition?
210
740912
3389
Tại sao chúng ta không thể ngăn chặn
suy dinh dưỡng hiệu quả hơn?
suy dinh dưỡng hiệu quả hơn?
12:37
Why wouldn't we prevent
cervical cancer in women?
cervical cancer in women?
211
745643
4277
Tại sao chúng ta không thể ngăn chặn
ung thư cổ tử cung ở phụ nữ?
ung thư cổ tử cung ở phụ nữ?
12:42
And why not eradicate malaria?
212
750832
2818
Và tại sao không là loại trừ bệnh sốt rét?
12:45
(Applause)
213
753674
1001
(vỗ tay)
Vâng, hãy vỗ tay cho điều đó!
12:46
Yes, clap for that!
214
754699
1213
12:47
(Applause)
215
755936
3928
(vỗ tay)
12:51
So, you know, I live
in two different worlds,
in two different worlds,
216
759888
2843
Do đó, bạn biết đó, tôi sống trong hai
thế giới khác nhau,
thế giới khác nhau,
12:54
one world populated by scientists,
217
762755
3208
một thế giới của những nhà khoa học,
12:58
and another world populated
by public health professionals.
by public health professionals.
218
766590
3897
và một thế giới khác với những
chuyên gia y tế công cộng.
chuyên gia y tế công cộng.
13:03
The promise of precision public health
219
771319
2428
Lời hứa của y tế công cộng chính xác
13:05
is to bring these two worlds together.
220
773771
2324
là mang hai thế giới đến gần với nhau.
13:08
But you know, we all live in two worlds:
221
776876
3545
Nhưng bạn biết đó, tất cả chúng ta sống
trong hai thế giới:
trong hai thế giới:
13:13
the rich world and the poor world.
222
781254
3079
một thế giới giàu có và một thế giới
nghèo nàn.
nghèo nàn.
13:17
And what I'm most excited about
about precision public health
about precision public health
223
785760
3850
Và điều tôi thích thú nhất
về y tế công cộng chính xác
về y tế công cộng chính xác
13:21
is bridging these two worlds.
224
789634
2459
là cầu nối của hai thế giới.
13:25
Every day in the rich world,
225
793051
3020
Mỗi ngày trong thế giới giàu có,
13:28
we're bringing incredible
talent and tools --
talent and tools --
226
796095
3255
chúng tôi mang những tài năng và
công cụ không thể tin được --
công cụ không thể tin được --
13:31
everything at our disposal --
227
799374
1959
mọi điều tùy ý sử dụng chúng tôi--
13:33
to precisely target diseases
in ways I never imagined
in ways I never imagined
228
801357
4913
là nhắm đến chính xác những căn bệnh
theo những cách mà tôi
chưa bao giờ tưởng tượng
chưa bao giờ tưởng tượng
13:38
would be possible.
229
806294
1834
sẽ là có thể.
13:40
Surely, we can tap into
that kind of talent and tools
that kind of talent and tools
230
808152
5016
Chắc chắn, chúng ta có thể đưa những
tài năng và công cụ đến
tài năng và công cụ đến
13:45
to stop babies dying in the poor world.
231
813192
2438
để ngăn những đứa bé chết
ở thế giới nghèo nàn.
ở thế giới nghèo nàn.
13:49
If we did,
232
817201
2049
Nếu chúng ta làm như vậy,
13:51
then every parent would have
the confidence
the confidence
233
819274
4057
sau đó mọi cha mẹ sẽ có tự tin
13:55
to name their child
the moment that child is born,
the moment that child is born,
234
823355
4328
để đặt tên cho con mình tại thời khắc
đứa bé đó được sinh ra,
đứa bé đó được sinh ra,
14:00
daring to dream that that child's life
will be measured in decades,
will be measured in decades,
235
828746
5185
dám ước mơ rằng cuộc sống đứa trẻ đó
sẽ được tính bằng thập kỉ,
sẽ được tính bằng thập kỉ,
14:06
not days.
236
834498
1244
không phải hàng ngày.
14:08
Thank you.
237
836330
1151
Cảm ơn các bạn.
14:09
(Applause)
238
837505
7632
(vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Sue Desmond-Hellmann - CEO, Gates FoundationSue Desmond-Hellmann leads the Bill & Melinda Gates Foundation’s mission to establish equity for every person.
Why you should listen
As CEO of the Bill & Melinda Gates Foundation, Sue Desmond-Hellmann leads the organization's vision for a world where every person has the opportunity to live a healthy, productive life. Drawing on her diverse experience as scientist, physician and business executive, she oversees a variety of missions focused on eradicating disease, poverty and inequity. She leads 1,400 people, across four continents, working in more than 100 countries to help more children and young people survive and thrive, combat infectious diseases that hit the poorest hardest, and empower people -- particularly women and girls -- to transform their lives.
Trained as an oncologist, Dr. Desmond-Hellmann spent 14 years at biotech firm Genentech, developing a number of breakthrough medicines, including two of the first gene-targeted therapies for cancer, Avastin and Herceptin. In November 2009, Forbes magazine named her one of the world's seven most "powerful innovators," calling her "a hero to legions of cancer patients." Her time at Genentech put her at the forefront of the precision medicine revolution, and in her current role she champions a similar approach to global development: precision public health -- getting the right interventions, to the right populations, in the right places, to save lives.
Immediately prior to joining the foundation in 2014, Dr. Desmond-Hellmann was the first female chancellor of the University of California at San Francisco (UCSF), overseeing all aspects of the university and medical center's strategy and operations. It was her second stint at UCSF, having completed her clinical training there in the 1980s. She moved to Uganda in 1989 to work on HIV/AIDS and cancer, which she credits as a turning point in her career. "It was so profound to recognize ... that all the learning I had done to become a doctor didn't matter at all if I didn’t make a contribution," she said.
Dr. Desmond-Hellmann is the recipient of numerous honors and awards. She was listed among Fortune magazine's "50 most powerful women in business" for seven years. In 2010, she was inducted into the American Academy of Arts and Sciences and elected to the Institute of Medicine. She serves on the boards of directors at Facebook Inc. and the Procter & Gamble Company.
Sue Desmond-Hellmann | Speaker | TED.com