TEDNYC
J.D. Vance: America's forgotten working class
J.D. Vance: Tầng lớp lao động bị lãng quên của Mỹ
Filmed:
Readability: 3.8
2,685,546 views
J. D. Vance lớn lên trong một thành phố nhỏ bé và nghèo khó tại Rust Belt phía Nam Ohio, nơi anh phải đối mặt với các vấn nạn xã hội đang cản trở nước Mỹ: nạn ma túy, trường học thất bại, gia đình bị chia cách do việc ly hôn và đôi khi là bạo lực. Trong một buổi nói chuyện phản ánh về những thị trấn của tầng lớp lao động, tác giả đã đi sâu vào sự thiếu sót của giấc mơ Mỹ, và đặt ra các câu hỏi quan trọng mà những nhà lãnh đạo và người xây dựng chính sách cần phải đưa ra: Chúng ta phải làm thế nào để giúp đỡ những trẻ em Mỹ từ những thị trấn bị lãng quên có thể phá tan sự tuyệt vọng và có một cuộc sống tốt hơn?
J.D. Vance - Author
Former Marine and Yale Law School graduate J.D. Vance writes about how upward mobility really feels. Full bio
Former Marine and Yale Law School graduate J.D. Vance writes about how upward mobility really feels. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I remember the very first time
I went to a nice restaurant,
I went to a nice restaurant,
0
880
2815
Tôi còn nhớ lần đầu tiên
đến một nhà hàng sang trọng,
đến một nhà hàng sang trọng,
00:15
a really nice restaurant.
1
3719
1617
một nhà hàng thực sự sang trọng.
00:17
It was for a law firm recruitment dinner,
2
5360
2136
Đó là bữa tối tuyển dụng
cho một công ty luật,
cho một công ty luật,
00:19
and I remember beforehand
the waitress walked around
the waitress walked around
3
7520
2456
và tôi nhớ rằng đầu tiên
cô bồi bàn đi xung quanh
cô bồi bàn đi xung quanh
00:22
and asked whether we wanted some wine,
4
10000
1856
và hỏi liệu chúng tôi
có dùng rượu vang không,
có dùng rượu vang không,
00:23
so I said, "Sure,
I'll take some white wine."
I'll take some white wine."
5
11880
2120
nên tôi nói: "Vâng, tôi muốn vang trắng".
00:26
And she immediately said,
6
14800
1736
Và cô ấy hỏi ngay lập tức:
00:28
"Would you like sauvignon blanc
or chardonnay?"
or chardonnay?"
7
16560
2440
"Anh muốn dùng Sauvignon blanc
hay Chardonnay?'
hay Chardonnay?'
00:31
And I remember thinking,
8
19680
1936
Tôi nhớ mình đã nghĩ,
00:33
"Come on, lady,
stop with the fancy French words
stop with the fancy French words
9
21640
2856
"Thôi nào cô gái,
hãy thôi mấy từ tiếng Pháp hoa mỹ ấy đi
hãy thôi mấy từ tiếng Pháp hoa mỹ ấy đi
00:36
and just give me some white wine."
10
24520
1720
và mang cho tôi ít vang trắng."
00:39
But I used my powers of deduction
11
27400
1616
Nhưng tôi đã dùng khả năng suy luận
00:41
and recognized that chardonnay
and sauvignon blanc
and sauvignon blanc
12
29040
2416
và nhận ra rằng Chardonnay và Sauvignon blanc
00:43
were two separate types of white wine,
13
31480
1896
là hai dòng vang trắng khác nhau,
00:45
and so I told her
that I would take the chardonnay,
that I would take the chardonnay,
14
33400
2416
vì vậy nên tôi đã nói rằng
tôi sẽ uống Chardonnay,
tôi sẽ uống Chardonnay,
00:47
because frankly that was
the easiest one to pronounce for me.
the easiest one to pronounce for me.
15
35840
2858
vì thực lòng
nó dễ phát âm nhất đối với tôi.
nó dễ phát âm nhất đối với tôi.
00:51
So I had a lot of experiences like that
16
39960
2096
Tôi đã trải qua nhiều lần như vậy
00:54
during my first couple of years
as a law student at Yale,
as a law student at Yale,
17
42080
2680
trong suốt hai năm đầu
là sinh viên luật ở Yale,
là sinh viên luật ở Yale,
00:57
because, despite all outward appearances,
I'm a cultural outsider.
I'm a cultural outsider.
18
45480
3240
bởi vì, bỏ qua vẻ bề ngoài,
tôi là một kẻ ngoài cuộc.
tôi là một kẻ ngoài cuộc.
01:01
I didn't come from the elites.
19
49240
1576
Tôi không thuộc tầng lớp thượng lưu.
01:02
I didn't come from the Northeast
or from San Francisco.
or from San Francisco.
20
50840
4336
Tôi không đến từ vùng Đông Bắc
hay San Francico.
hay San Francico.
01:07
I came from a southern Ohio steel town,
21
55200
2096
Tôi đên từ một thị trấn thép ở
phía Nam Ohio,
phía Nam Ohio,
01:09
and it's a town that's really
struggling in a lot of ways,
struggling in a lot of ways,
22
57320
2736
đó là một thị trấn đang phải
đấu tranh trên nhiều lĩnh vực
đấu tranh trên nhiều lĩnh vực
01:12
ways that are indicative
of the broader struggles
of the broader struggles
23
60080
2456
những lĩnh vực là biểu hiện của những
cuộc đấu tranh lớn hơn
cuộc đấu tranh lớn hơn
01:14
of America's working class.
24
62560
1440
của tầng lớp lao động tại Hoa Kỳ.
01:16
Heroin has moved in,
25
64720
1336
Ma túy xuất hiện
01:18
killing a lot of people, people I know.
26
66080
2040
giết chết rất nhiều người,
những người mà tôi biết.
những người mà tôi biết.
01:20
Family violence, domestic violence,
and divorce have torn apart families.
and divorce have torn apart families.
27
68680
3960
Bạo lực gia đình và ly hôn
làm tan nát nhiều gia đình.
làm tan nát nhiều gia đình.
01:25
And there's a very unique
sense of pessimism that's moved in.
sense of pessimism that's moved in.
28
73400
4176
Và cảm giác bi quan tràn ngập.
01:29
Think about rising mortality rates
in these communities
in these communities
29
77600
2616
Nghĩ tới tỷ lệ tử vong đang gia tăng
tại những nơi này
tại những nơi này
01:32
and recognize that
for a lot of these folks,
for a lot of these folks,
30
80240
2176
và nhận ra rằng với nhiều người ở đây,
01:34
the problems that they're seeing
31
82440
1576
các vấn đề mà họ đang đối mặt
01:36
are actually causing rising death rates
in their own communities,
in their own communities,
32
84040
3696
thực sự đang gây ra tỷ lệ tử vong ngày càng tăng
trong chính cộng đồng của họ,
trong chính cộng đồng của họ,
01:39
so there's a very real sense of struggle.
33
87760
2400
nên cuộc đấu tranh là có thực.
01:43
I had a very front-row seat
to that struggle.
to that struggle.
34
91160
2536
Tôi có một ghế đầu trong cuộc đấu tranh đó.
01:45
My family has been part of that struggle
for a very long time.
for a very long time.
35
93720
4120
Gia đình tôi cũng là một phần
trong cuộc đấu tranh ấy từ lâu.
trong cuộc đấu tranh ấy từ lâu.
01:51
I come from a family
that doesn't have a whole lot of money.
that doesn't have a whole lot of money.
36
99080
4336
Tôi sinh ra trong một gia đình
không mấy khá giả.
không mấy khá giả.
01:55
The addiction that plagued my community
37
103440
2416
Các chất nghiện
gây hại đến cộng đồng của tôi,
gây hại đến cộng đồng của tôi,
01:57
also plagued my family,
and even, sadly, my own mom.
and even, sadly, my own mom.
38
105880
3120
cũng gây hại cho gia đình tôi, thậm chí
đáng buồn thay, cả mẹ tôi.
đáng buồn thay, cả mẹ tôi.
02:01
There were a lot of problems
that I saw in my own family,
that I saw in my own family,
39
109760
4136
Tôi nhận thấy rất nhiều vấn đề
trong chính gia đình mình,
trong chính gia đình mình,
02:05
problems caused sometimes
by a lack of money,
by a lack of money,
40
113920
2856
những vấn đề đôi khi là do thiếu tiền,
02:08
problems caused sometimes by a lack
of access to resources and social capital
of access to resources and social capital
41
116800
4336
đôi khi do tình trạng thiếu tiếp cận
với các nguồn tài nguyên và vốn xã hội
với các nguồn tài nguyên và vốn xã hội
02:13
that really affected my life.
42
121160
2040
đã thực sự tác động tới cuộc sống của tôi.
02:16
If you had looked at my life
when I was 14 years old
when I was 14 years old
43
124400
2776
Nếu các bạn thấy cuộc sống của tôi
năm tôi 14 tuổi
năm tôi 14 tuổi
02:19
and said, "Well, what's going
to happen to this kid?"
to happen to this kid?"
44
127200
3056
và nói:
"Điều gì sẽ xảy đến với đứa trẻ đó?",
"Điều gì sẽ xảy đến với đứa trẻ đó?",
02:22
you would have concluded
that I would have struggled
that I would have struggled
45
130280
2856
các bạn sẽ kết luận rằng
tôi sẽ phải đấu tranh
tôi sẽ phải đấu tranh
02:25
with what academics call upward mobility.
46
133160
2520
với cái mà gọi một cách học thuật là
sự thăng tiến.
sự thăng tiến.
02:28
So upward mobility is an abstract term,
47
136560
2976
Sự thăng tiến là một thuật ngữ trừu tượng,
02:31
but it strikes at something
that's very core
that's very core
48
139560
2736
nhưng nó đánh vào một thứ cốt lõi
02:34
at the heart of the American Dream.
49
142320
1696
trong trái tim của Giấc mơ Mỹ.
02:36
It's the sense,
50
144040
1216
Nó là ý thức,
02:37
and it measures whether kids like me
51
145280
1776
và nó đánh giá liệu những đứa trẻ như tôi,
02:39
who grow up in poor communities
are going to live a better life,
are going to live a better life,
52
147080
3016
người lớn lên trong một cộng đồng nghèo khó,
liệu có được sống một cuộc sống tốt hơn,
liệu có được sống một cuộc sống tốt hơn,
02:42
whether they're going to have a chance
to live a materially better existence,
to live a materially better existence,
53
150120
5376
liệu chúng có cơ hội nào để sống
một cuộc sống vật chất đầy đủ hơn,
một cuộc sống vật chất đầy đủ hơn,
02:47
or whether they're going to stay
in the circumstances where they came from.
in the circumstances where they came from.
54
155520
3536
hay sẽ tiếp tục sống trong
tình cảnh mà chúng được sinh ra.
tình cảnh mà chúng được sinh ra.
02:51
And one of the things
we've learned, unfortunately,
we've learned, unfortunately,
55
159080
2416
Thật không may, một trong những thứ
chúng tôi học được
chúng tôi học được
02:53
is that upward mobility isn't as high
as we'd like it to be in this country,
as we'd like it to be in this country,
56
161520
3936
là sự vươn lên ấy không đủ cao
như chúng tôi muốn ở đất nước này,
như chúng tôi muốn ở đất nước này,
02:57
and interestingly,
it's very geographically distributed.
it's very geographically distributed.
57
165480
4000
và thú vị thay, nó được phân bố
theo vị trí địa lý.
theo vị trí địa lý.
03:02
So take Utah, for instance.
58
170080
1960
Một ví dụ điển hình là Utah.
03:04
In Utah a poor kid is actually doing OK,
59
172840
3536
Tại Utah, một đứa trẻ nghèo
thực sự đang sống tốt,
thực sự đang sống tốt,
03:08
very likely to live their share
and their part in the American Dream.
and their part in the American Dream.
60
176400
4136
có lẽ đang phần nào
sống trong giấc mơ Mỹ.
sống trong giấc mơ Mỹ.
03:12
But if you think of where I'm from,
61
180560
1856
Nhưng nếu bạn nghĩ tới quê hương tôi
03:14
in the South, in Appalachia,
in southern Ohio,
in southern Ohio,
62
182440
3936
ở khu vực phía Nam, tại Appalachia
hay phía Nam Ohio,
hay phía Nam Ohio,
03:18
it's very unlikely
that kids like that will rise.
that kids like that will rise.
63
186400
4216
có rất ít khả năng cho
những đứa trẻ như vậy sẽ phát triển.
những đứa trẻ như vậy sẽ phát triển.
03:22
The American Dream
in those parts of the country
in those parts of the country
64
190640
2256
Giấc mơ Mỹ tại những khu vực này
03:24
is in a very real sense just a dream.
65
192920
2040
thực sự chỉ là một giấc mơ.
03:27
So why is that happening?
66
195960
1200
Vậy vì sao chuyện đó xảy ra?
03:30
So one reason is obviously
economic or structural.
economic or structural.
67
198120
2816
Một lí do rõ ràng chính là do kinh tế
hoặc kết cấu.
hoặc kết cấu.
03:32
So you think of these areas.
68
200960
1536
Các bạn hãy nghĩ về những khu vực này
03:34
They're beset by these
terrible economic trends,
terrible economic trends,
69
202520
2616
Họ bị bao vây bởi xu hướng kinh tế tồi tệ,
03:37
built around industries
like coal and steel
like coal and steel
70
205160
2616
bị bao quanh bởi các khu công nghiệp
như than và thép
như than và thép
03:39
that make it harder
for folks to get ahead.
for folks to get ahead.
71
207800
2040
những thứ khiến họ khó có thể vươn lên.
03:42
That's certainly one problem.
72
210320
1576
Đó chắc chắn là một vấn nạn.
03:43
There's also the problem of brain drain,
where the really talented people,
where the really talented people,
73
211920
3496
Và cả vấn đề chảy máu chất xám,
nơi những người tài,
nơi những người tài,
03:47
because they can't find
high-skilled work at home,
high-skilled work at home,
74
215440
2376
vì không tìm được công việc
tay nghề cao tại quê hương,
tay nghề cao tại quê hương,
03:49
end up moving elsewhere,
75
217840
1256
cuối cùng phải chuyển đến nơi khác,
03:51
so they don't build a business
or non-profit where they're from,
or non-profit where they're from,
76
219120
3016
vì vậy họ không dựng xây việc kinh doanh
hay tổ chức phi lợi nhuận tại nơi họ sinh ra,
hay tổ chức phi lợi nhuận tại nơi họ sinh ra,
03:54
they end up going elsewhere
and taking their talents with them.
and taking their talents with them.
77
222160
2976
mà chuyển đến nơi khác
và mang theo cả tài năng của mình.
và mang theo cả tài năng của mình.
03:57
There are failing schools
in a lot of these communities,
in a lot of these communities,
78
225160
2656
Có nhiều trường học thất bại
ở những khu vực này,
ở những khu vực này,
03:59
failing to give kids
the educational leg up
the educational leg up
79
227840
2056
thất bại trong việc mang đến cho trẻ em
nền giáo dục tiến bộ,
nền giáo dục tiến bộ,
04:01
that really makes it possible for kids
to have opportunities later in life.
to have opportunities later in life.
80
229920
3536
thứ có thể cho các em cơ hội
trong cuộc đời sau này.
trong cuộc đời sau này.
04:05
These things are all important.
81
233480
1536
Những điều này đều rất quan trọng.
04:07
I don't mean to discount
these structural barriers.
these structural barriers.
82
235040
2416
Tôi không có ý loại bỏ
những hàng rào cấu trúc này.
những hàng rào cấu trúc này.
04:09
But when I look back at my life
and my community,
and my community,
83
237480
2336
Nhưng khi nhìn lại cuộc đời
và chính cộng đồng của mình
và chính cộng đồng của mình
04:11
something else was going on,
something else mattered.
something else mattered.
84
239840
2880
có gì đó khác vẫn tiếp diễn,
có gì đó khác vẫn có ý nghĩa.
có gì đó khác vẫn có ý nghĩa.
04:15
It's difficult to quantify,
but it was no less real.
but it was no less real.
85
243840
3280
Nó rất khó để đo lường
nhưng vô cùng thực tế.
nhưng vô cùng thực tế.
04:20
So for starters, there was
a very real sense of hopelessness
a very real sense of hopelessness
86
248120
3656
Thứ nhất, sự tuyệt vọng đang tồn tại
04:23
in the community that I grew up in.
87
251800
1776
trong chính cộng đồng nơi tôi lớn lên.
04:25
There was a sense that kids had
that their choices didn't matter.
that their choices didn't matter.
88
253600
3136
Đó là cảm giác của những đứa trẻ
mà lựa chọn của chúng không có giá trị.
mà lựa chọn của chúng không có giá trị.
04:28
No matter what happened,
no matter how hard they worked,
no matter how hard they worked,
89
256760
2656
Dù cho có chuyện gì xảy ra,
dù có làm việc chăm chỉ đến mức nào,
dù có làm việc chăm chỉ đến mức nào,
04:31
no matter how hard
they tried to get ahead,
they tried to get ahead,
90
259440
2096
dù cho chúng có cố gắng
vươn lên bao nhiêu đi nữa,
vươn lên bao nhiêu đi nữa,
04:33
nothing good would happen.
91
261560
1640
cũng không có điều tốt đẹp nào xảy đến cả.
04:36
So that's a tough feeling
to grow up around.
to grow up around.
92
264160
3056
Rất khó khăn để lớn lên
với thứ cảm giác này.
với thứ cảm giác này.
04:39
That's a tough mindset to penetrate,
93
267240
3176
Rất khó khăn để chấp nhận suy nghĩ ấy,
04:42
and it leads sometimes
to very conspiratorial places.
to very conspiratorial places.
94
270440
4280
và nó đôi khi
dẫn đến những nơi đầy âm mưu.
dẫn đến những nơi đầy âm mưu.
04:47
So let's just take one
political issue that's pretty hot,
political issue that's pretty hot,
95
275240
3936
Hãy lấy ví dụ bằng một
vấn đề chính trị đang khá nóng,
vấn đề chính trị đang khá nóng,
04:51
affirmative action.
96
279200
1496
chính sách nâng đỡ
các thành phần bị thiệt thòi.
các thành phần bị thiệt thòi.
04:52
So depending on your politics,
you might think that affirmative action
you might think that affirmative action
97
280720
3296
Tùy theo quan điểm chính trị của mình,
bạn sẽ nghĩ rằng chính sách đó
bạn sẽ nghĩ rằng chính sách đó
04:56
is either a wise or an unwise way
to promote diversity in the workplace
to promote diversity in the workplace
98
284040
3376
là khôn ngoan hoặc không
trong thúc đẩy sự đa dạng ở nơi làm việc
trong thúc đẩy sự đa dạng ở nơi làm việc
04:59
or the classroom.
99
287440
1296
hay trong lớp học.
05:00
But if you grow up in an area like this,
100
288760
2016
Nhưng nếu bạn lớn lên tại khu vực như thế,
05:02
you see affirmative action
as a tool to hold people like you back.
as a tool to hold people like you back.
101
290800
3736
bạn sẽ thấy chính sách ấy
như một công cụ để kìm hãm bạn.
như một công cụ để kìm hãm bạn.
05:06
That's especially true if you're
a member of the white working class.
a member of the white working class.
102
294560
3256
Điều này đặc biệt đúng nếu bạn thuộc
tầng lớp lao động da trắng.
tầng lớp lao động da trắng.
05:09
You see it as something
that isn't just about good or bad policy.
that isn't just about good or bad policy.
103
297840
3416
Bạn sẽ thấy nó không chỉ là vấn đề
về chính sách tốt hay xấu,
về chính sách tốt hay xấu,
05:13
You see it as something
that's actively conspiring,
that's actively conspiring,
104
301280
2696
mà thực sự là một âm mưu,
05:16
where people with political
and financial power
and financial power
105
304000
2256
nơi những người có quyền lực
chính trị và tài chính
chính trị và tài chính
05:18
are working against you.
106
306280
1616
đang chống lại bạn.
05:19
And there are a lot of ways that you see
that conspiracy against you --
that conspiracy against you --
107
307920
4920
Bạn có thể thấy âm mưu này
gây tổn hại cho bạn theo nhiều cách --
gây tổn hại cho bạn theo nhiều cách --
05:25
perceived, real, but it's there,
108
313520
2896
nhận thức được và tồn tại thực sự,
05:28
and it warps expectations.
109
316440
1640
và nó dập tắt hi vọng.
05:31
So if you think about what do you do
when you grow up in that world,
when you grow up in that world,
110
319040
3216
Nên nếu bạn nghĩ về việc bạn sẽ làm trong tương lai
khi bạn lớn lên trong thế giới đó,
khi bạn lớn lên trong thế giới đó,
05:34
you can respond in a couple of ways.
111
322280
1736
bạn có thể đáp lại theo 2 cách.
05:36
One, you can say,
"I'm not going to work hard,
"I'm not going to work hard,
112
324040
2176
Thứ nhất, bạn có thể nói rằng:
" Tôi sẽ không làm việc chăm chỉ,
" Tôi sẽ không làm việc chăm chỉ,
05:38
because no matter how hard I work,
it's not going to matter."
it's not going to matter."
113
326240
2896
bởi vì dù tôi có chăm chỉ thế nào
cũng không quan trọng."
cũng không quan trọng."
05:41
Another thing you might do is say,
114
329160
1656
Bạn cũng có thể trả lời cách khác rằng:
05:42
"Well, I'm not going to go
after the traditional markers of success,
after the traditional markers of success,
115
330840
3216
"Tôi sẽ không đi theo các con đường
truyền thống để sự thành công
truyền thống để sự thành công
05:46
like a university education
or a prestigious job,
or a prestigious job,
116
334080
2336
như là giáo dục đại học
hay một công việc danh giá,
hay một công việc danh giá,
05:48
because the people who care
about those things are unlike me.
about those things are unlike me.
117
336440
2896
vì những người quan tâm đến thứ ấy
không hề giống như tôi.
không hề giống như tôi.
05:51
They're never going to let me in."
118
339360
1620
Họ sẽ không bao giờ chấp nhận tôi."
05:53
When I got admitted to Yale,
a family member asked me
a family member asked me
119
341004
2477
Khi tôi được nhận vào Đại học Yale,
một thành viên trong gia đình đã hỏi tôi
một thành viên trong gia đình đã hỏi tôi
05:55
if I had pretended to be a liberal
to get by the admissions committee.
to get by the admissions committee.
120
343505
3311
có phải tôi đã giả vờ giàu có
để được hội đồng xét tuyển chấp nhận không.
để được hội đồng xét tuyển chấp nhận không.
05:58
Seriously.
121
346840
1776
Nghiêm túc đấy.
06:00
And it's obviously not the case
that there was a liberal box to check
that there was a liberal box to check
122
348640
4016
Rõ ràng là không hề có ô nào
hỏi về sự giàu có để điền vào
hỏi về sự giàu có để điền vào
06:04
on the application,
123
352680
1496
trong lá đơn ứng tuyển,
06:06
but it speaks to a very real
insecurity in these places
insecurity in these places
124
354200
3656
nhưng nó nói lên
sự bất ổn thực sự ở nhữngkhu vực này
sự bất ổn thực sự ở nhữngkhu vực này
06:09
that you have to pretend
to be somebody you're not
to be somebody you're not
125
357880
2376
bạn phải giả vờ là
một người khác
một người khác
06:12
to get past these various social barriers.
126
360280
2200
để vượt qua nhiều rào cản xã hội này.
06:15
It's a very significant problem.
127
363080
1524
Đó là một vấn đề nghiêm trọng.
06:17
Even if you don't give in
to that hopelessness,
to that hopelessness,
128
365640
2416
Thậm chí nếu bạn không từ bỏ hi vọng,
06:20
even if you think, let's say,
129
368080
1816
thậm chí nếu ban nghĩ, ví dụ như,
06:21
that your choices matter
and you want to make the good choices,
and you want to make the good choices,
130
369920
3616
rằng sự lựa chọn có quan trọng và
bạn muốn có những lựa chọn sáng suốt,
bạn muốn có những lựa chọn sáng suốt,
06:25
you want to do better
for yourself and for your family,
for yourself and for your family,
131
373560
2896
bạn muốn làm những điều tốt đẹp hơn
cho bản thân và gia đình,
cho bản thân và gia đình,
06:28
it's sometimes hard
to even know what those choices are
to even know what those choices are
132
376480
3176
đôi khi rất khó khăn để thậm chí
biết được những lựa chọn ấy là gì
biết được những lựa chọn ấy là gì
06:31
when you grow up
in a community like I did.
in a community like I did.
133
379680
2096
nếu bạn sống trong
một cộng đồng như của tôi.
một cộng đồng như của tôi.
06:33
I didn't know, for example,
134
381800
1616
Ví dụ, tôi đã không biết
06:35
that you had to go
to law school to be a lawyer.
to law school to be a lawyer.
135
383440
2240
rằng phải học trường luật
để trở thành một luật sư.
để trở thành một luật sư.
06:38
I didn't know that elite universities,
as research consistently tells us,
as research consistently tells us,
136
386360
3936
Tôi đã không biết rằng các trường đại học ưu tú,
theo như những gì các nghiên cứu vẫn nói,
theo như những gì các nghiên cứu vẫn nói,
06:42
are cheaper for low-income kids
137
390320
1776
thì rẻ hơn cho những trẻ em nghèo
06:44
because these universities
have bigger endowments,
have bigger endowments,
138
392120
2576
bởi những trường đại học này
có được những nguồn tài trợ lớn hơn,
có được những nguồn tài trợ lớn hơn,
06:46
can offer more generous financial aid.
139
394720
2176
có thể mang tới nhiều gói
hỗ trợ tài chính hào phóng hơn.
hỗ trợ tài chính hào phóng hơn.
06:48
I remember I learned this
140
396920
1256
Tôi vẫn nhớ tôi đã nhận ra điều này
06:50
when I got the financial aid letter
from Yale for myself,
from Yale for myself,
141
398200
2816
khi tôi nhận được lá thư
hỗ trợ tài chính từ Yale,
hỗ trợ tài chính từ Yale,
06:53
tens of thousands of dollars
in need-based aid,
in need-based aid,
142
401040
2696
10 nghìn đô la từ nguồn
hỗ trợ theo nhu cầu,
hỗ trợ theo nhu cầu,
một thứ mà tôi chưa
bao giờ nghe tới trước đó.
bao giờ nghe tới trước đó.
06:55
which is a term I had never heard before.
143
403760
2136
Nhưng lúc đó tôi đã quay sang
nói với cô của tôi rằng:
nói với cô của tôi rằng:
06:57
But I turned to my aunt
when I got that letter and said,
when I got that letter and said,
144
405920
2656
"Cháu nghĩ điều này có nghĩa là
lần đầu tiên trong đời cháu
lần đầu tiên trong đời cháu
07:00
"You know, I think this just means
that for the first time in my life,
that for the first time in my life,
145
408600
3296
nghèo khó được đền đáp thực sự thỏa đáng".
07:03
being poor has paid really well."
146
411920
1600
Vậy là tôi đã không được
tiếp cận thông tin đó
tiếp cận thông tin đó
07:07
So I didn't have access
to that information
to that information
147
415360
2816
bởi vì mạng lưới xã hội xung quanh tôi
không hề được tiếp cận với thông tin đó.
không hề được tiếp cận với thông tin đó.
07:10
because the social networks around me
didn't have access to that information.
didn't have access to that information.
148
418200
3656
Tôi học được từ cộng đồng của mình
cách bắn súng, và làm thế nào để bắn cho chuẩn.
cách bắn súng, và làm thế nào để bắn cho chuẩn.
07:13
I learned from my community
how to shoot a gun, how to shoot it well.
how to shoot a gun, how to shoot it well.
149
421880
3656
Tôi đã học cách làm
những chiếc bánh quy ngon tuyệt.
những chiếc bánh quy ngon tuyệt.
07:17
I learned how to make
a damn good biscuit recipe.
a damn good biscuit recipe.
150
425560
2456
Nhân tiện, bí quyết là bơ lạnh
chứ không phải bơ nóng.
chứ không phải bơ nóng.
07:20
The trick, by the way,
is frozen butter, not warm butter.
is frozen butter, not warm butter.
151
428040
3160
Nhưng tôi đã không được học cách vươn lên
07:24
But I didn't learn how to get ahead.
152
432080
1896
Tôi không được học làm sao
để có những quyết định đúng đắn
để có những quyết định đúng đắn
07:26
I didn't learn how to make
the good decisions
the good decisions
153
434000
2576
về giáo dục và các cơ hội
07:28
about education and opportunity
154
436600
1856
mà bạn nên đưa ra
07:30
that you need to make
155
438480
2696
để có cơ hội trong nền
kinh tế tri thức thế kỉ 21.
kinh tế tri thức thế kỉ 21.
07:33
to actually have a chance
in this 21st century knowledge economy.
in this 21st century knowledge economy.
156
441200
3176
Các nhà kinh tế gọi giá trị mà
chúng ta thu được từ mạng lưới xã hội,
chúng ta thu được từ mạng lưới xã hội,
07:36
Economists call the value
that we gain from our informal networks,
that we gain from our informal networks,
157
444400
4136
từ bạn bè , đồng nghiệp và gia đình
là "vốn xã hội".
là "vốn xã hội".
07:40
from our friends and colleagues
and family "social capital."
and family "social capital."
158
448560
3616
Vốn xã hội mà tôi có được
không phù hợp với nước Mỹ thế kỉ 21,
không phù hợp với nước Mỹ thế kỉ 21,
07:44
The social capital that I had
wasn't built for 21st century America,
wasn't built for 21st century America,
159
452200
3816
và nó đã được thể hiện.
07:48
and it showed.
160
456040
1200
Có thứ gì đó khác thật sự
quan trọng đang diễn ra
quan trọng đang diễn ra
07:50
There's something else
that's really important that's going on
that's really important that's going on
161
458360
2936
mà cộng đồng chúng tôi
không thích nói đến,
không thích nói đến,
07:53
that our community
doesn't like to talk about,
doesn't like to talk about,
162
461320
2176
nhưng lại rất thực.
07:55
but it's very real.
163
463520
1576
Những đứa trẻ thuộc tầng lớp lao động
nhiều khả năng
nhiều khả năng
07:57
Working-class kids are much more likely
164
465120
1896
phải đối mặt với thứ gọi là
trải nghiệm tuổi thơ bất lợi,
trải nghiệm tuổi thơ bất lợi,
07:59
to face what's called
adverse childhood experiences,
adverse childhood experiences,
165
467040
2736
một từ hoa mĩ cho chấn thương thời thơ ấu:
08:01
which is just a fancy word
for childhood trauma:
for childhood trauma:
166
469800
3720
liên tục bị đánh hay la mắng,
bị bố mẹ thờ ơ,
bị bố mẹ thờ ơ,
08:06
getting hit or yelled at,
put down by a parent repeatedly,
put down by a parent repeatedly,
167
474280
3576
chứng kiến bố mẹ mình
bị người khác đánh đập,
bị người khác đánh đập,
08:09
watching someone hit or beat your parent,
168
477880
2416
chứng kiến ai đó sử dụng ma túy
hoặc lạm dụng rượu bia.
hoặc lạm dụng rượu bia.
08:12
watching someone do drugs
or abuse alcohol.
or abuse alcohol.
169
480320
3376
Tất cả những điều này đều là ví dụ
cho chấn thương thời thơ ấu,
cho chấn thương thời thơ ấu,
08:15
These are all instances
of childhood trauma,
of childhood trauma,
170
483720
2536
và chúng khá quen thuộc
trong gia đình tôi.
trong gia đình tôi.
08:18
and they're pretty
commonplace in my family.
commonplace in my family.
171
486280
2080
Quan trọng là chúng không chỉ quen thuộc
trong gia đình tôi hiện nay.
trong gia đình tôi hiện nay.
08:20
Importantly, they're not just
commonplace in my family right now.
commonplace in my family right now.
172
488960
3416
Chúng còn theo các thế hệ sau.
08:24
They're also multigenerational.
173
492400
2016
Vậy nên ông bà tôi,
08:26
So my grandparents,
174
494440
1560
lần đầu tiên có con,
08:28
the very first time that they had kids,
175
496640
2776
họ đã hi vọng rằng họ sẽ nuôi dưỡng
những đứa con của mình
những đứa con của mình
08:31
they expected that they
were going to raise them in a way
were going to raise them in a way
176
499440
2696
một cách thật tốt.
08:34
that was uniquely good.
177
502160
1616
Họ thuộc tầng lớp trung lưu,
08:35
They were middle class,
178
503800
1256
họ có thể kiếm được đồng lương tốt
trong một nhà máy thép.
trong một nhà máy thép.
08:37
they were able to earn
a good wage in a steel mill.
a good wage in a steel mill.
179
505080
2381
Nhưng điều cuối cùng xảy ra là
08:39
But what ended up happening
180
507485
1331
họ gây ra nhiều chấn thương tuổi thơ
cho những đứa con
cho những đứa con
08:40
is that they exposed their kids
to a lot of the childhood trauma
to a lot of the childhood trauma
181
508840
3016
mà sẽ đi theo nhiều thế hệ sau đó.
08:43
that had gone back many generations.
182
511880
2696
Mẹ tôi 12 tuổi khi bà ấy chứng kiến
bà ngoại tôi thiêu cháy ông ngoại.
bà ngoại tôi thiêu cháy ông ngoại.
08:46
My mom was 12 when she saw
my grandma set my grandfather on fire.
my grandma set my grandfather on fire.
183
514600
4760
Tội lỗi của ông
là về nhà trong tình trạng say rượu
là về nhà trong tình trạng say rượu
08:52
His crime was that he came home drunk
184
520120
2816
sau khi bà tôi bảo với ông,
08:54
after she told him,
185
522960
1216
"Nếu anh say xỉn về nhà, tôi sẽ giết anh."
08:56
"If you come home drunk,
I'm gonna kill you."
I'm gonna kill you."
186
524200
2160
Và bà tôi đã cố làm điều đó.
08:59
And she tried to do it.
187
527240
1200
Hãy tưởng tượng điều đó ảnh hưởng
thế nào đến tâm trí một đứa trẻ.
thế nào đến tâm trí một đứa trẻ.
09:01
Think about the way
that that affects a child's mind.
that that affects a child's mind.
188
529440
3480
Chúng ta nghĩ những thứ này rất hiếm hoi,
09:05
And we think of these things
as especially rare,
as especially rare,
189
533520
2936
nhưng một nghiên cứu của
Quỹ Ủy thác Trẻ em Wisconsin đã cho thấy
Quỹ Ủy thác Trẻ em Wisconsin đã cho thấy
09:08
but a study by the Wisconsin
Children's Trust Fund found
Children's Trust Fund found
190
536480
3976
40% trẻ em nghèo phải đối mặt với nhiều
trường hợp chấn thương thời thơ ấu,
trường hợp chấn thương thời thơ ấu,
09:12
that 40 percent of low-income kids face
multiple instances of childhood trauma,
multiple instances of childhood trauma,
191
540480
5680
so với 29% những đứa trẻ
sống trong điều kiện tốt.
sống trong điều kiện tốt.
09:18
compared to only 29 percent
for upper-income kids.
for upper-income kids.
192
546800
3296
Và hãy nghĩ đến ý nghĩa của điều đó.
09:22
And think about what that really means.
193
550120
2656
Nếu bạn là một đứa trẻ
trong một gia đình nghèo khó,
trong một gia đình nghèo khó,
09:24
If you're a low-income kid,
194
552800
1736
gần một phần hai các bạn phải đối mặt
với nhiều trường hợp chấn thương thời thơ ấu.
với nhiều trường hợp chấn thương thời thơ ấu.
09:26
almost half of you face multiple
instances of childhood trauma.
instances of childhood trauma.
195
554560
4456
Đay không phải một vấn đề đơn lập.
09:31
This is not an isolated problem.
196
559040
1816
Đây là một vấn đề vô cùng nghiêm trọng.
09:32
This is a very significant issue.
197
560880
2120
Chúng ta biết điều gì sẽ xảy đến với
những đứa trẻ trải qua cuộc sống như thế.
những đứa trẻ trải qua cuộc sống như thế.
09:35
We know what happens
to the kids who experience that life.
to the kids who experience that life.
198
563800
3120
Chúng có nhiều khả năng sẽ
nghiện ma túy, bị tống vào tù,
nghiện ma túy, bị tống vào tù,
09:39
They're more likely to do drugs,
more likely to go to jail,
more likely to go to jail,
199
567920
3296
bỏ học ở tuổi học trung học,
09:43
more likely to drop out of high school,
200
571240
2296
và quan trọng hơn cả,
09:45
and most importantly,
201
573560
1416
chúng có nhiều khả năng sẽ
đối xử vs con cái của mình
đối xử vs con cái của mình
09:47
they're more likely
to do to their children
to do to their children
202
575000
2216
như những gì bố mẹ chúng đã làm với chúng.
09:49
what their parents did to them.
203
577240
1840
Sự tổn thương, sự hỗn loạn trong gia đình.
09:51
This trauma, this chaos in the home,
204
579640
3096
là món quà tồi tệ nhất cho
những đứa trẻ của chúng ta,
những đứa trẻ của chúng ta,
09:54
is our culture's
very worst gift to our children,
very worst gift to our children,
205
582760
3456
và là món quà không ngừng trao đi.
09:58
and it's a gift that keeps on giving.
206
586240
2520
Tổng kết tất cả điều đó
10:02
So you combine all that,
207
590280
1816
sự thất vọng, sự tuyệt vọng,
10:04
the hopelessness, the despair,
208
592120
2696
sự hoài nghi về tương lai,
10:06
the cynicism about the future,
209
594840
2336
chấn thương tuổi thơ,
10:09
the childhood trauma,
210
597200
1240
vốn xã hội thấp,
10:11
the low social capital,
211
599440
1896
và bạn bắt đầu hiểu tại sao tôi,
10:13
and you begin to understand why me,
212
601360
2296
ở tuổi 14,
10:15
at the age of 14,
213
603680
1576
đã sẵn sàng trở thành một con số khác,
10:17
was ready to become
just another statistic,
just another statistic,
214
605280
2336
trở thành một đứa trẻ khác
không thể đánh bại số phận.
không thể đánh bại số phận.
10:19
another kid who failed to beat the odds.
215
607640
2320
Nhưng điều không ngờ tới đã xảy ra.
10:22
But something unexpected happened.
216
610640
2696
Tôi đã đánh bại số phận.
10:25
I did beat the odds.
217
613360
1736
Mọi thứ đã diễn ra tốt đẹp với tôi.
10:27
Things turned up for me.
218
615120
2136
Tôi tốt nghiệp trung học, đại học
rồi tôi học trường luật,
rồi tôi học trường luật,
10:29
I graduated from high school,
from college, I went to law school,
from college, I went to law school,
219
617280
3736
và giờ thì tôi có một công việc khá tốt.
10:33
and I have a pretty good job now.
220
621040
1600
Vậy điều gì đã xảy ra?
10:35
So what happened?
221
623320
1200
Vâng, một điều đã xảy ra
đó là ông bà của tôi,
đó là ông bà của tôi,
10:37
Well, one thing that happened
is that my grandparents,
is that my grandparents,
222
625320
2536
chính là người ông bà mà
một người đã đốt cháy người kia,
một người đã đốt cháy người kia,
10:39
the same grandparents
of setting someone on fire fame,
of setting someone on fire fame,
223
627880
2536
họ thực sự chỉnh chu
trong thời gian tôi ở bên họ.
trong thời gian tôi ở bên họ.
10:42
they really shaped up
by the time I came around.
by the time I came around.
224
630440
2240
Họ cho tôi một căn nhà kiên cố,
10:45
They provided me a stable home,
225
633320
3056
một mái ấm bình yên.
10:48
a stable family.
226
636400
1296
Họ chắc chắn rằng
10:49
They made sure
227
637720
1216
bố mẹ tôi không thể
làm những điều một đứa trẻ cần,
làm những điều một đứa trẻ cần,
10:50
that when my parents weren't able
to do the things that kids need,
to do the things that kids need,
228
638960
3136
nên họ bước vào và lấp đầy vai trò ấy.
10:54
they stepped in and filled that role.
229
642120
1880
Bà tôi đã làm hai điều thật sự có ý nghĩa.
10:56
My grandma especially
did two things that really matter.
did two things that really matter.
230
644880
2656
Thứ nhất, bà mang tới một gia đình bình yên
cho phép tôi tập trung vào bài tập về nhà
cho phép tôi tập trung vào bài tập về nhà
10:59
One, she provided that peaceful home
that allowed me to focus on homework
that allowed me to focus on homework
231
647560
3496
và những thứ mà một đứa trẻ cần chú tâm.
11:03
and the things that kids
should be focused on.
should be focused on.
232
651080
2616
Nhưng bà cũng là một người phụ nữ
sâu sắc một cách đáng kinh ngạc,
sâu sắc một cách đáng kinh ngạc,
11:05
But she was also
this incredibly perceptive woman,
this incredibly perceptive woman,
233
653720
2376
dù bà thậm chí không được học trung học.
11:08
despite not even having
a middle school education.
a middle school education.
234
656120
2376
Bà nhận ra thông điệp
mà cộng đồng dành cho tôi,
mà cộng đồng dành cho tôi,
11:10
She recognized the message
that my community had for me,
that my community had for me,
235
658520
2656
rằng lựa chọn của tôi không quan trọng,
11:13
that my choices didn't matter,
236
661200
2056
rằng mọi thứ đều chống lại tôi.
11:15
that the deck was stacked against me.
237
663280
1816
Bà đã nói với tôi:
11:17
She once told me,
238
665120
1216
"JD, đừng bao giờ giống như những kẻ thua cuộc
nghĩ rằng mọi thứ đều chống lại mình.
nghĩ rằng mọi thứ đều chống lại mình.
11:18
"JD, never be like those losers who think
the deck is stacked against them.
the deck is stacked against them.
239
666360
3976
Cháu có thể làm bất kỳ điều gì cháu muốn."
11:22
You can do anything you want to."
240
670360
2336
Và bà cũng nhận ra rằng
cuộc sống là không công bằng.
cuộc sống là không công bằng.
11:24
And yet she recognized
that life wasn't fair.
that life wasn't fair.
241
672720
3216
Rất khó để đạt được sự cân bằng đó,
11:27
It's hard to strike that balance,
242
675960
1616
để nói với một đứa trẻ
rằng cuộc sống không công bằng,
rằng cuộc sống không công bằng,
11:29
to tell a kid that life isn't fair,
243
677600
2016
cũng như nhận ra và vun đắp trong chúng
sự thật rằng lựa chọn của chúng rất quan trọng.
sự thật rằng lựa chọn của chúng rất quan trọng.
11:31
but also recognize and enforce in them
the reality that their choices matter.
the reality that their choices matter.
244
679640
5256
Nhưng bà tôi thì có thể.
11:36
But mamaw was able
to strike that balance.
to strike that balance.
245
684920
2120
Điều thực sự có ích còn lại
là Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ.
là Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ.
11:41
The other thing that really helped
was the United States Marine Corps.
was the United States Marine Corps.
246
689040
3296
Chúng ta nghĩ về Thủy quân lục chiến
như một bộ quân phục, tất nhiên là vậy,
như một bộ quân phục, tất nhiên là vậy,
11:44
So we think of the Marine Corps
as a military outfit, and of course it is,
as a military outfit, and of course it is,
247
692360
3496
nhưng với tôi, Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ
là khóa học cấp tốc 4 năm
là khóa học cấp tốc 4 năm
11:47
but for me, the US Marine Corps
was a four-year crash course
was a four-year crash course
248
695880
2856
về giáo dục nhân cách.
11:50
in character education.
249
698760
1216
Nó dạy tôi cách dọn giường ngủ,
giặt quần áo,
giặt quần áo,
11:52
It taught me how to make a bed,
how to do laundry,
how to do laundry,
250
700000
2376
thức dậy sớm, quản lí tài chính
như thế nào.
như thế nào.
11:54
how to wake up early,
how to manage my finances.
how to manage my finances.
251
702400
2256
Đây là những thứ mà tôi không được
học từ cộng đồng của tôi.
học từ cộng đồng của tôi.
11:56
These are things
my community didn't teach me.
my community didn't teach me.
252
704680
2176
Tôi nhớ lần đầu tiên
khi tôi đi mua một chiếc xe hơi.
khi tôi đi mua một chiếc xe hơi.
11:58
I remember when I went
to go buy a car for the very first time,
to go buy a car for the very first time,
253
706880
2953
Tôi đã đề nghị một thỏa thuận
với lãi suất thấp 21,9%,
với lãi suất thấp 21,9%,
12:01
I was offered a dealer's
low, low interest rate of 21.9 percent,
low, low interest rate of 21.9 percent,
254
709857
4319
và tôi đã sẵn sàng kí văn bản.
12:06
and I was ready
to sign on the dotted line.
to sign on the dotted line.
255
714200
2600
Nhưng tôi đã không thực hiện
thỏa thuận đó,
thỏa thuận đó,
12:09
But I didn't take that deal,
256
717680
1856
vì tôi đã đi và mang theo nó
tới chỗ sĩ quan của tôi
tới chỗ sĩ quan của tôi
12:11
because I went and took it to my officer
257
719560
2016
người đã nói với tôi:
"Đừng có ngu ngốc như thế chứ,
"Đừng có ngu ngốc như thế chứ,
12:13
who told me, "Stop being an idiot,
258
721600
2136
hãy đến công đoàn tín dụng địa phương
và có được thỏa thuận tốt hơn."
và có được thỏa thuận tốt hơn."
12:15
go to the local credit union,
and get a better deal."
and get a better deal."
259
723760
2496
Và đó những gì tôi đã làm.
12:18
And so that's what I did.
260
726280
1456
Nhưng nếu không có Thủy quân Lục chiến,
12:19
But without the Marine Corps,
261
727760
1416
tôi đã không thể tiếp cận
với những kiến thức đó,
với những kiến thức đó,
12:21
I would have never had access
to that knowledge.
to that knowledge.
262
729200
2256
Thành thực mà nói, tôi đã có thể
đã phải gánh chịu một tai họa tại chính.
đã phải gánh chịu một tai họa tại chính.
12:23
I would have had
a financial calamity, frankly.
a financial calamity, frankly.
263
731480
2200
Điều cuối cùng mà tôi muốn nói
là tôi đã rất may mắn
là tôi đã rất may mắn
12:26
The last thing I want to say
is that I had a lot of good fortune
is that I had a lot of good fortune
264
734720
3136
có được những người chỉ dẫn
12:29
in the mentors and people
265
737880
1576
những người đóng vai trò
quan trọng trong cuộc đời tôi.
quan trọng trong cuộc đời tôi.
12:31
who have played
an important role in my life.
an important role in my life.
266
739480
2136
Từ Thủy quân, từ bang Ohio,
từ đại học Yale,
từ đại học Yale,
12:33
From the Marines,
from Ohio State, from Yale,
from Ohio State, from Yale,
267
741640
3056
và những nơi khác nữa,
12:36
from other places,
268
744720
1256
có những người đã bước vào
12:38
people have really stepped in
269
746000
1656
và lấp đầy những khoảng trống của vốn xã hội
12:39
and ensured that they filled
that social capital gap
that social capital gap
270
747680
2816
mà khá rõ ràng
để thấy được trong con người tôi.
để thấy được trong con người tôi.
12:42
that it was pretty obvious,
apparently, that I had.
apparently, that I had.
271
750520
2400
Điều đó đến từ sự may mắn,
12:45
That comes from good fortune,
272
753480
1560
nhưng rất nhiều trẻ em
không có được may mắn ấy,
không có được may mắn ấy,
12:47
but a lot of children
aren't going to have that good fortune,
aren't going to have that good fortune,
273
755840
3296
và tôi nghĩ điều này đặt ra câu hỏi
quan trọng cho tất cả chúng ta
quan trọng cho tất cả chúng ta
12:51
and I think that raises
really important questions for all of us
really important questions for all of us
274
759160
3696
về việc làm thế nào để thay đổi điều đó.
12:54
about how we're going to change that.
275
762880
1762
Chúng ta cần đặt câu hỏi về việc
làm sao để mang đến cho trẻ em nghèo
làm sao để mang đến cho trẻ em nghèo
12:57
We need to ask questions about
how we're going to give low-income kids
how we're going to give low-income kids
276
765600
3976
đến từ gia đình tan vỡ,
được tiếp cận với ngôi nhà tràn đầy yêu thương.
được tiếp cận với ngôi nhà tràn đầy yêu thương.
13:01
who come from a broken home
access to a loving home.
access to a loving home.
277
769600
3536
Chúng ta cần đặt câu hỏi
13:05
We need to ask questions
278
773160
1256
về việc chúng ta sẽ chỉ dạy các bậc cha mẹ
có thu nhập thấp như thế nào
có thu nhập thấp như thế nào
13:06
about how we're going
to teach low-income parents
to teach low-income parents
279
774440
2336
về cách tương tác tốt hơn
với con cái của họ,
với con cái của họ,
13:08
how to better interact
with their children,
with their children,
280
776800
2136
và với bạn đời của họ.
13:10
with their partners.
281
778960
1496
Chúng ta cần đặt câu hỏi
làm sao chúng ta cung cấp vốn xã hội,
làm sao chúng ta cung cấp vốn xã hội,
13:12
We need to ask questions
about how we give social capital,
about how we give social capital,
282
780480
4456
và sự chỉ dẫn cho trẻ em nghèo.
13:16
mentorship to low-income kids
who don't have it.
who don't have it.
283
784960
3376
Chúng ta cần nghĩ xem làm sao
để dạy trẻ em tầng lớp lao động
để dạy trẻ em tầng lớp lao động
13:20
We need to think about
how we teach working class children
how we teach working class children
284
788360
3056
về không chỉ kĩ năng cứng,
13:23
about not just hard skills,
285
791440
2496
như đọc, làm toán,
13:25
like reading, mathematics,
286
793960
2096
mà cả kĩ năng mềm,
13:28
but also soft skills,
287
796080
1336
như giải quyết mâu thuẫn và
quản lí tài chính.
quản lí tài chính.
13:29
like conflict resolution
and financial management.
and financial management.
288
797440
2840
Hiện giờ, tôi không có tất cả câu trả lời,
13:33
Now, I don't have all of the answers.
289
801440
3216
tôi không biết tất cả giải pháp
cho vấn đè này,
cho vấn đè này,
13:36
I don't know all of the solutions
to this problem,
to this problem,
290
804680
2920
nhưng tôi biết rằng:
13:40
but I do know this:
291
808360
1200
tại phía Nam Ohio ngay bây giờ,
13:42
in southern Ohio right now,
292
810600
1736
có một đứa trẻ đang mong bố về,
13:44
there's a kid who is
anxiously awaiting their dad,
anxiously awaiting their dad,
293
812360
3776
tự hỏi liệu khi ông ấy bước qua cánh cửa,
13:48
wondering whether,
when he comes through the door,
when he comes through the door,
294
816160
2376
ông sẽ đi bình tĩnh hay sẽ say xỉn vấp ngã.
13:50
he'll walk calmly or stumble drunkly.
295
818560
2400
Có một đứa trẻ
13:54
There's a kid
296
822000
1200
mà mẹ nó ghim một cây kim trên cánh tay
13:56
whose mom sticks a needle in her arm
297
824560
2336
và bất tỉnh,
13:58
and passes out,
298
826920
1496
và nó không biết vì sao
mẹ lại không nấu bữa tối cho nó,
mẹ lại không nấu bữa tối cho nó,
14:00
and he doesn't know
why she doesn't cook him dinner,
why she doesn't cook him dinner,
299
828440
2896
và nó đi ngủ với bụng đói vào tối đó.
14:03
and he goes to bed hungry that night.
300
831360
1800
Có một đứa trẻ không hi vọng vào tương lai
14:06
There's a kid who has
no hope for the future
no hope for the future
301
834400
3936
nhưng mong muốn dữ dội sống
một cuộc sống tốt đẹp hơn.
một cuộc sống tốt đẹp hơn.
14:10
but desperately
wants to live a better life.
wants to live a better life.
302
838360
3256
Chúng cần ai đó cho chúng thấy điều đó.
14:13
They just want somebody
to show it to them.
to show it to them.
303
841640
2200
Tôi không có tất cả câu trả lời,
14:16
I don't have all the answers,
304
844680
1856
nhưng tôi biết nếu xã hội chúng ta
không bắt đầu đặt ra những câu hỏi tốt hơn
không bắt đầu đặt ra những câu hỏi tốt hơn
14:18
but I know that unless our society
starts asking better questions
starts asking better questions
305
846560
4936
về việc sao tôi may mắn như vậy
14:23
about why I was so lucky
306
851520
2096
và làm sao để mang đến sự may mắn như thế
tới nhiều cộng đồng của chúng ta hơn
tới nhiều cộng đồng của chúng ta hơn
14:25
and about how to get that luck
to more of our communities
to more of our communities
307
853640
3056
và trẻ em của đất nước ta.
14:28
and our country's children,
308
856720
1656
chúng ta sẽ tiếp tục
có những vấn đề rất nghiêm trọng.
có những vấn đề rất nghiêm trọng.
14:30
we're going to continue
to have a very significant problem.
to have a very significant problem.
309
858400
3256
Xin cảm ơn.
14:33
Thank you.
310
861680
1216
( Vỗ tay)
14:34
(Applause)
311
862920
2400
ABOUT THE SPEAKER
J.D. Vance - AuthorFormer Marine and Yale Law School graduate J.D. Vance writes about how upward mobility really feels.
Why you should listen
J.D. Vance grew up in the Rust Belt city of Middletown, Ohio, and the Appalachian town of Jackson, Kentucky. He enlisted in the Marine Corps after high school and served in Iraq. A graduate of the Ohio State University and Yale Law School, he has contributed to the National Review and is a principal at a leading Silicon Valley investment firm. He is the author of Hillbilly Elegy, a number one New York Times Best Seller. Vance lives in San Francisco with his wife and two dogs.
J.D. Vance | Speaker | TED.com