ABOUT THE SPEAKER
Deeyah Khan - Filmmaker
Deeyah Khan is working to create intercultural dialogue and understanding by confronting the world's most complex and controversial topics.

Why you should listen

Deeyah Khan is an Emmy and Peabody award-winning documentary film director and founder of Fuuse, a media and arts company that puts women, people from minorities and third-culture kids at the heart of telling their own stories. In 2016, Khan became the first UNESCO Goodwill Ambassador for artistic freedom and creativity. She has received many honors for her work supporting freedom of expression, human rights and peace, including the Ossietzky Prize, the University of Oslo's Human Rights Award and the Peer Gynt Prize from the Parliament of Norway.

Born in Norway to immigrant parents of Pashtun and Punjabi ancestry, Khan's experience of living between different cultures, both the beauty and the challenges, shapes her artistic vision. Her 2012 multi-award winning documentary, Banaz: A Love Story, chronicles the life and death of Banaz Mahmod, a young British Kurdish woman murdered by her family in a so-called honor killing. Khan's second film, the Grierson and Bafta award-nominated Jihad, involved two years of interviews and filming with Islamic extremists, convicted terrorists and former jihadis. One of Fuuse's recent initiatives, born of Deeyah’s own experiences, is sister-hood, a digital magazine and series of live events spotlighting the voices of women of Muslim heritage. Khan has also produced a number of critically acclaimed albums, including Listen to the Banned, a compilation that brought together musicians from around the world who have been subject to persecution, 'censorship and imprisonment.

The focus of Khan's work and access to voices that are often overlooked and misunderstood has led to increasing demand as a speaker at international human rights events and platforms including the United Nations. She was described by The Times of London thus: "To say Deeyah Khan is an inspiration is an understatement. She is one of the bravest, most indomitable women … facing down bullies and extremists with intelligence and unflinching spirit."

(Photo: Geir Dokken)

More profile about the speaker
Deeyah Khan | Speaker | TED.com
TEDxExeter

Deeyah Khan: What we don't know about Europe's Muslim kids

Deeyah Khan: Những góc khuất về trẻ em Hồi giáo tại Châu Âu

Filmed:
1,424,468 views

Là đứa trẻ được sinh ra tại Nauy bởi người mẹ Afghan và người cha Pakistan, Deeyah Khan thấu hiểu cảm giác của một thiếu niên bị mắc kẹt giữa cộng đồng và đất nước. Trong bài diễn thuyết mạnh mẽ và đầy cảm xúc này, nhà làm phim khai mở cảm giác bị cô lập và ruồng bỏ của những đứa trẻ Hồi giáo trưởng thành nơi phương Tây-- và hậu quả xé lòng khi không trân trọng thế hệ trẻ trước khi những tên khủng bố cướp mất chúng.
- Filmmaker
Deeyah Khan is working to create intercultural dialogue and understanding by confronting the world's most complex and controversial topics. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
When I was a childđứa trẻ,
I knewbiết I had superpowerssiêu cường.
0
1200
3320
Khi còn nhỏ,
Tôi biết mình có siêu năng lực
00:18
That's right.
1
6920
1215
Đúng vậy
00:20
(LaughterTiếng cười)
2
8160
1096
( Cười )
00:21
I thought I was absolutelychắc chắn rồi amazingkinh ngạc
because I could understandhiểu không
3
9280
4016
Tôi nghĩ mình thật tuyệt,
vì tôi thấu hiểu
00:25
and relateliên hệ to the feelingscảm xúc
of brownnâu people,
4
13320
2136
mối xúc cảm
của những con người da màu
00:27
like my grandfatherông nội,
a conservativethận trọng MuslimHồi giáo guy.
5
15480
3400
như ông tôi, một người Hồi giáo bảo thủ
00:31
And alsocũng thế, I could understandhiểu không
my AfghanAfghanistan mothermẹ, my PakistaniPakistan fathercha,
6
19360
4896
mẹ tôi, một người phụ nữ Afghan
bố tôi, một người đàn ông Pakistan
00:36
not so religiousTôn giáo
but laid-backthoải mái, fairlycông bằng liberaltự do.
7
24280
3800
bố mẹ không quá sùng đạo, mà
thoải mái, khá tự do
00:40
And of coursekhóa học, I could understandhiểu không
8
28480
1616
Và dĩ nhiên, tôi thấu hiểu
00:42
and relateliên hệ to the feelingscảm xúc
of whitetrắng people.
9
30120
2416
những cảm xúc
của người da trắng
00:44
The whitetrắng NorwegiansNgười Na Uy of my countryQuốc gia.
10
32560
1840
Những người Nauy da trắng trên đất nước tôi
00:47
You know, whitetrắng, brownnâu, whateverbất cứ điều gì --
11
35480
2576
Bạn biết đấy
Da trắng hay da màu, gì chăng nữa
00:50
I lovedyêu them all.
12
38080
1816
Tôi yêu quý tất cả họ
00:51
I understoodhiểu them all,
13
39920
1256
Tôi thấu hiểu tất cả họ
00:53
even if they didn't always
understandhiểu không eachmỗi other,
14
41200
2336
ngay cả khi họ không hiểu thấu nhau
00:55
they were all my people.
15
43560
1240
Họ là những người tôi yêu thương
00:57
My fathercha, thoughTuy nhiên,
was always really worriedlo lắng.
16
45600
2936
Dù vậy, bố tôi vẫn luôn thực sự lo lắng
01:00
He keptgiữ sayingnói that
even with the besttốt educationgiáo dục,
17
48560
3336
Ông nhiều lần nói rằng
ngay cả khi có được nền giáo dục tốt nhất
01:03
I was not going to get a fairhội chợ shakelắc.
18
51920
3176
Tôi vẫn sẽ
không được đối xử công bằng
01:07
I would still faceđối mặt discriminationphân biệt đối xử,
accordingtheo to him.
19
55120
3416
Tôi vẫn phải đối mặt
với sự phân biệt đối xử
01:10
And that the only way
to be acceptedchấp nhận by whitetrắng people
20
58560
2816
Cách duy nhất
để được chấp nhận bởi cộng đồng da trắng
01:13
would be to becometrở nên famousnổi danh.
21
61400
2176
là tôi phải trở nên nổi tiếng
01:15
Now, mindlí trí you, he had this conversationcuộc hội thoại
with me when I was sevenbảy yearsnăm old.
22
63600
4000
Bố đã nói với tôi điều này khi tôi 7 tuổi
01:20
So while I'm sevenbảy yearsnăm old, he said,
23
68440
2976
Khi tôi mới 7 tuổi, ông nói
01:23
"Look, so it's eitherhoặc got to be sportscác môn thể thao,
or it's got to be musicÂm nhạc."
24
71440
3376
"Nghe này,
Con nên chọn thể thao, hoặc âm nhạc."
01:26
He didn't know anything about sportscác môn thể thao --
blessban phước him -- so it was musicÂm nhạc.
25
74840
4456
Bố không am hiểu về thể thao (ôi chao),
vậy nên, chúng tôi đã chọn âm nhạc
01:31
So when I was sevenbảy yearsnăm old,
he gatheredtập hợp lại all my toysđồ chơi, all my dollsbúp bê,
26
79320
4336
Khi tôi 7 tuổi,
bố đã lấy tất cả đồ chơi và búp bê của tôi
01:35
and he threwném them all away.
27
83680
1600
và vứt hết chúng đi
01:38
In exchangetrao đổi, giao dịch he gaveđưa ra me
a crappycrappy little CasioCasio keyboardbàn phím and --
28
86160
3856
Thay vào đó, ông đưa tôi
một bàn phím Casio xấu xí
01:42
(LaughterTiếng cười)
29
90040
1216
( Cười )
01:43
Yeah. And singingca hát lessonsBài học.
30
91280
2016
và rồi những bài học hát
01:45
And he forcedbuộc me, basicallyvề cơ bản, to practicethực hành
for hoursgiờ and hoursgiờ everymỗi singleĐộc thân day.
31
93320
4776
ông bắt tôi luyện tập nhiều giờ mỗi ngày
01:50
Very quicklyMau, he alsocũng thế had me performingbiểu diễn
for largerlớn hơn and largerlớn hơn audienceskhán giả,
32
98120
4256
rất nhanh sau đó, ông để tôi
biểu diễn cho ngày càng nhiều người
01:54
and bizarrelybizarrely, I becameđã trở thành
almosthầu hết a kindloại of posteráp phích childđứa trẻ
33
102400
3776
Kì làm sao,
tôi gần như trở thành một ví dụ hoàn hảo
01:58
for NorwegianNa Uy multiculturalismđa văn hóa.
34
106200
2080
cho chủ nghĩa đa văn hóa tại Nauy
02:00
I feltcảm thấy very proudtự hào, of coursekhóa học.
35
108760
1736
Dĩ nhiên, tôi rất tự hào
02:02
Because even the newspapersBáo at this pointđiểm
36
110520
3336
Vì tại thời điểm đó, báo chí
02:05
were startingbắt đầu to writeviết
nicetốt đẹp things about brownnâu people,
37
113880
2576
đã bắt đầu viết những điều tốt đẹp
về cộng đồng da màu,
02:08
so I could feel
that my superpowersiêu cường was growingphát triển.
38
116480
3160
tôi có thể cảm nhận
rằng siêu năng lực đang lớn lên trong mình
02:12
So when I was 12 yearsnăm old,
walkingđi dạo home from schooltrường học,
39
120960
2976
Và khi 12 tuổi, trong lúc đang đi bộ
từ trường về nhà
02:15
I tooklấy a little detourlựa chọn kép
40
123960
1216
tôi rẽ qua hướng khác
02:17
because I wanted to buymua
my favoriteyêu thích sweetsđồ ngọt calledgọi là "saltymặn feetđôi chân."
41
125200
3535
để mua loại kẹo ưa thích của mình
" Chân Muối"
02:20
I know they soundâm thanh kindloại of awfulkinh khủng,
42
128759
1761
Tôi biết, tên nó nghe thật khiếp
02:23
but I absolutelychắc chắn rồi love them.
43
131640
1496
nhưng tôi vẫn thích chúng lắm.
02:25
They're basicallyvề cơ bản these little
saltymặn licoricecam thảo bitsbit in the shapehình dạng of feetđôi chân.
44
133160
4440
CHúng cơ bản là những viên kẹo nhỏ bé vị cam thảo
được làm giống hình bàn chân.
02:30
And now that I say it out loudto tiếng,
I realizenhận ra how terriblekhủng khiếp that soundsâm thanh,
45
138120
5240
Bây giờ, đọc to cái tên đó lên
tôi mới biết nghe nó kinh khủng thế nào.
02:36
but be that as it mayTháng Năm,
I absolutelychắc chắn rồi love them.
46
144280
2496
Nhưng kể cả thế,
tôi vẫn thích chúng lắm
02:38
So on my way into the storecửa hàng,
47
146800
2096
Trên đường tới cửa hàng
02:40
there was this grownmới lớn whitetrắng guy
in the doorwaycửa ra vào blockingchặn my way.
48
148920
4536
có một người đàn ông da trắng
đứng chắn lối tôi vào.
02:45
So I triedđã thử to walkđi bộ around him,
and as I did that, he stoppeddừng lại me
49
153480
5936
Khi tôi đang cố đi vòng qua,
ông ta chặn tôi lại
02:51
and he was staringnhìn chằm chằm at me,
50
159440
1800
và nhìn tôi chằm chằm,
02:54
and he spitkhạc nhổ in my faceđối mặt, and he said,
51
162200
1936
ông ta nhổ nước bọt vào mặt tôi, nói :
02:56
"Get out of my way
52
164160
1216
" Biến khỏi lối này
02:57
you little blackđen bitchbitch,
you little PakiPaki bitchbitch,
53
165400
3256
con bé da đen khốn nạn
con bé Pakistan khốn nạn
03:00
go back home where you cameđã đến from."
54
168680
1920
biến về nơi mày ở đi"
03:03
I was absolutelychắc chắn rồi horrifiedkinh hoàng.
55
171600
3096
Tôi đã hết sức khiếp sợ
03:06
I was staringnhìn chằm chằm at him.
56
174720
1296
tôi nhìn ông ta chằm chằm,
03:08
I was too afraidsợ
to wipelau the spitkhạc nhổ off my faceđối mặt,
57
176040
2920
Tôi quá sợ hãi để gạt nước bọt ra khỏi mặt
03:11
even as it was mixingpha trộn with my tearsnhững giọt nước mắt.
58
179840
2136
ngay cả khi nó hòa lẫn với nước mắt.
03:14
I remembernhớ lại looking around,
hopinghi vọng that any minutephút now,
59
182000
3696
Tôi nhớ đã nhìn quanh,
hi vọng rằng phút nào đó
03:17
a grown-upgrown-up is going to come
and make this guy stop.
60
185720
3656
người lớn sẽ đến
và ngăn ông ta lại
03:21
But insteadthay thế, people keptgiữ hurryinghurrying pastquá khứ me
and pretendedgiả vờ not to see me.
61
189400
4320
Nhưng, người ta cứ vội vã lướt qua,
vờ như không thấy tôi
03:26
I was very confusedbối rối
because I was thinkingSuy nghĩ, well,
62
194160
3600
Trong phút bấn loạn
tôi đã nghĩ :
03:30
"My whitetrắng people, come on!
Where are they? What's going on?
63
198640
3296
" Làm ơn đi mà, những người da trắng
Họ ở đâu vậy? Chuyện gì thế này ?
03:33
How come they're not
comingđang đến and rescuinggiải cứu me?
64
201960
2080
Sao họ lại không đến và cứu tôi chứ ?
03:36
So, needlesskhông cần thiết to say,
I didn't buymua the sweetsđồ ngọt.
65
204760
2256
Không cần nói cũng biết
tôi đã không mua kẹo
03:39
I just ranchạy home as fastNhanh as I could.
66
207040
2120
Tôi chỉ chạy thật nhanh về nhà
03:42
Things were still OK, thoughTuy nhiên, I thought.
67
210040
2080
tự nhủ rằng: " Ổn thôi mà".
03:44
As time wentđã đi on,
the more successfulthành công I becameđã trở thành,
68
212800
3096
Thời gian trôi qua,
tôi ngày một thành công hơn,
03:47
I eventuallycuối cùng startedbắt đầu alsocũng thế
attractingthu hút harassmentquấy rối from brownnâu people.
69
215920
4120
và bắt đầu bị quấy rầy bởi người da màu
03:53
Some menđàn ông in my parent'scủa cha mẹ communitycộng đồng
feltcảm thấy that it was unacceptablekhông thể chấp nhận
70
221520
3296
Một vài trong số họ cho rằng
thật không thể chấp nhận
03:56
and dishonorabledishonorable for a womanđàn bà
to be involvedcó tính liên quan in musicÂm nhạc
71
224840
4856
và đáng hổ thẹn khi phụ nữ lại dính líu
tới âm nhạc
04:01
and to be so presenthiện tại in the mediaphương tiện truyền thông.
72
229720
1960
và xuất hiện trên truyền thông
04:05
So very quicklyMau, I was startingbắt đầu
to becometrở nên attackedtấn công at my ownsở hữu concertsbuổi hòa nhạc.
73
233280
5416
Rất nhanh sau đó, tôi bắt đầu bị tấn công
tại các buổi hòa nhạc.
04:10
I remembernhớ lại one of the concertsbuổi hòa nhạc,
I was onstagetrên sân khấu, I leannạc into the audiencethính giả
74
238720
5016
Tôi nhớ một lần trên sân khấu,
lúc nghiêng về phía khán giả
04:15
and the last thing I see
is a youngtrẻ brownnâu faceđối mặt
75
243760
3256
điều cuối cùng tôi nhìn thấy
là một khuôn mặt của một người da màu
04:19
and the nextkế tiếp thing I know is some sortsắp xếp
of chemicalhóa chất is thrownném in my eyesmắt
76
247040
4216
sau đó, là một thứ hóa chất gì đó
được ném thẳng vào mắt mình
04:23
and I remembernhớ lại I couldn'tkhông thể really see
and my eyesmắt were wateringtưới nước
77
251280
3216
Tôi không nhìn thấy gì,
chỉ biết mắt mình đầy nước
04:26
but I keptgiữ singingca hát anywaydù sao.
78
254520
1600
nhưng, tôi vẫn tiếp tục hát
04:28
I was spitkhạc nhổ in the faceđối mặt in the streetsđường phố
of OsloOslo, this time by brownnâu menđàn ông.
79
256839
4721
Tôi đã bị nhổ bọt vào mặt trên phố Oslo
bởi những người đàn ông da màu
04:34
They even triedđã thử to kidnapbắt cóc me at one pointđiểm.
80
262360
3216
Họ thậm chí đã định bắt cóc tôi
04:37
The deathtử vong threatsmối đe dọa were endlessbất tận.
81
265600
2056
Lời dọa giết luôn rình rập.
04:39
I remembernhớ lại one olderlớn hơn beardedrâu guy
stoppeddừng lại me in the streetđường phố one time,
82
267680
3256
Tôi vẫn nhớ một người đàn ông để râu
đã chặn tôi lại trên phố
04:42
and he said, "The reasonlý do
I hateghét bỏ you so much
83
270960
2136
và nói: " Tao căm ghét mày
04:45
is because you make our daughterscon gái think
84
273120
2056
vì mày gieo rắc vào đầu con gái tao
04:47
they can do whateverbất cứ điều gì they want."
85
275200
1560
rằng cứ tự do làm theo ý mình "
04:50
A youngertrẻ hơn guy warnedcảnh báo me to watch my back.
86
278560
2816
Một người khác nữa cảnh báo tôi
rằng hãy coi chừng
04:53
He said musicÂm nhạc is un-Islamicun-Hồi giáo
and the jobviệc làm of whoresgái điếm,
87
281400
3016
Hắn nói " âm nhạc là tối kị với đạo Hồi
và là nghề của đĩ điếm,
04:56
and if you keep this up,
you are going to be rapedhãm hiếp
88
284440
2736
và nếu mày cứ tiếp tục,
mày sẽ bị cưỡng dâm
04:59
and your stomachDạ dày will be cutcắt tỉa out so that
anotherkhác whorecon điếm like you will not be bornsinh ra.
89
287200
4680
bụng mày sẽ bị cắt để khỏi sinh ra
con điếm nào khác nữa"
05:05
Again, I was so confusedbối rối.
90
293560
1696
Một lần nữa, tôi bấn loạn
05:07
I couldn'tkhông thể understandhiểu không what was going on.
91
295280
1905
Tôi không hiểu chuyện gì đang xảy ra nữa
05:09
My brownnâu people now startingbắt đầu
to treatđãi me like this -- how come?
92
297209
3680
Những người da màu, giờ đây,
lại đối xử với tôi như vậy- tại sao ?
05:13
InsteadThay vào đó of bridgingchuyển tiếp the worldsthế giới,
the two worldsthế giới,
93
301560
3096
Thay vì kết nối hai thế giới,
05:16
I feltcảm thấy like I was fallingrơi xuống
betweengiữa my two worldsthế giới.
94
304680
3000
Tôi nhận thấy mình đang ngã và rũ xuống
giữa hai thế giới đó
05:20
I supposegiả sử, for me, spitkhạc nhổ was kryptonitekryptonit.
95
308000
2600
Tôi cho rằng bị khạc nhổ là một điều
gây tổn thương
05:24
So by the time I was 17 yearsnăm old,
96
312560
2016
Thế nên, trước lúc tôi 17 tuổi
05:26
the deathtử vong threatsmối đe dọa were endlessbất tận,
and the harassmentquấy rối was constantkhông thay đổi.
97
314600
3016
khi lời dọa giết
và sự quấy rối luôn rình rập
05:29
It got so badxấu, at one pointđiểm
my mothermẹ satngồi me down and said,
98
317640
2762
tôi suy sụp rất nhiều.
Mẹ đã nói với tôi rằng:
05:32
"Look, we can no longerlâu hơn protectbảo vệ you,
we can no longerlâu hơn keep you safean toàn,
99
320426
3470
"Bố mẹ không che chở cho con được nữa rồi
05:35
so you're going to have to go."
100
323920
1776
thế nên, con phải đi thôi"
05:37
So I boughtđã mua a one-waymột chiều ticket to LondonLondon,
I packedđóng gói my suitcaseva li and I left.
101
325720
5400
Và, tôi đã mua vé một chiều đến Luân Đôn,
đóng gói hành lí và rời đi
05:44
My biggestlớn nhất heartbreaksự đau lòng at that pointđiểm
was that nobodykhông ai said anything.
102
332160
3696
Điều tôi đau đớn nhất lúc đó,
là không ai nói gì
05:47
I had a very publiccông cộng exitlối thoát from NorwayNa Uy.
103
335880
2360
Tôi có một lối thoát rộng mở để rời Nauy.
05:51
My brownnâu people, my whitetrắng people --
nobodykhông ai said anything.
104
339120
3536
Những người da màu, da trắng,
không ai nói gì cả
05:54
NobodyKhông ai said, "HoldTổ chức on, this is wrongsai rồi.
105
342680
2120
Không ai nói " Chờ đã, sai rồi
05:57
SupportHỗ trợ this girlcon gái, protectbảo vệ this girlcon gái,
because she is one of us."
106
345960
3696
chúng ta phải hỗ trợ, phải bảo vệ cô bé"
06:01
NobodyKhông ai said that.
107
349680
1616
Không ai nói vậy
06:03
InsteadThay vào đó, I feltcảm thấy like --
you know at the airportsân bay,
108
351320
3040
Tôi cảm nhận giống như
khi ở sân bay
06:07
on the baggagehành lý carouselCarousel
you have these differentkhác nhau suitcasesvali
109
355120
2856
trên băng chuyền hành lí
có rất nhiều va li
06:10
going around and around,
110
358000
1256
đang hiện ra trước mắt
06:11
and there's always
that one suitcaseva li left at the endkết thúc,
111
359280
2496
và luôn luôn có một chiếc vali bị bỏ lại
06:13
the one that nobodykhông ai wants,
the one that nobodykhông ai comesđến to claimyêu cầu.
112
361800
3016
không ai muốn nó
không ai đến nhận nó
06:16
I feltcảm thấy like that.
113
364840
1280
Tôi cảm nhận vậy đấy
06:19
I'd never feltcảm thấy so alonemột mình.
I'd never feltcảm thấy so lostmất đi.
114
367040
3400
Tôi đã chưa bao giờ thấy mình cô đơn, lạc lõng đến thế
06:24
So, after comingđang đến to LondonLondon,
I did eventuallycuối cùng resumesơ yếu lý lịch my musicÂm nhạc careernghề nghiệp.
115
372360
4000
Và, sau khi đến Luân Đôn
Tôi đã bắt đầu lại sự nghiệp âm nhạc
06:29
DifferentKhác nhau placeđịa điểm, but unfortunatelykhông may
the sametương tự old storycâu chuyện.
116
377000
3200
Nơi ở mới, nhưng không may là vẫn câu chuyện cũ
06:32
I remembernhớ lại a messagethông điệp sentgởi to me
sayingnói that I was going to be killedbị giết
117
380840
3536
Tôi nhớ có một tin nhắn gửi đến,
nói rằng tôi sẽ bị giết
06:36
and that riverssông of bloodmáu
were going to flowlưu lượng
118
384400
3376
và máu sẽ chảy thành sông
06:39
and that I was going to be rapedhãm hiếp
manynhiều timeslần before I diedchết.
119
387800
3456
và tôi sẽ bị cường hiếp
nhiều lần trước khi chết
06:43
By this pointđiểm, I have to say,
120
391280
1416
Đến lúc này, tôi phải nói
06:44
I was actuallythực ra gettingnhận được used
to messagestin nhắn like this,
121
392720
2456
Tôi đã quen với những tin nhắn như thế
06:47
but what becameđã trở thành differentkhác nhau was that
now they startedbắt đầu threateningđe dọa my familygia đình.
122
395200
4280
nhưng, điều khác biệt là chúng lại bắt đầu
đe dọa gia đình tôi
06:52
So onceMột lần again, I packedđóng gói my suitcaseva li,
I left musicÂm nhạc and I moveddi chuyển to the US.
123
400760
5240
Lại một lần nữa, tôi đóng gói hành lí,
từ bỏ âm nhạc, và đến Mĩ
06:58
I'd had enoughđủ.
124
406520
1256
Quá đủ với tôi rồi
06:59
I didn't want to have anything
to do with this anymorenữa không.
125
407800
2616
Tôi không muốn can hệ vào điều đó nữa
07:02
And I was certainlychắc chắn not
going to be killedbị giết for something
126
410440
2656
và tôi dĩ nhiên không muốn bỏ mạng
vì điều gì đó
07:05
that wasn'tkhông phải là even my dreammơ tưởng --
it was my father'scha choicelựa chọn.
127
413120
2680
thậm chí không phải giấc mơ của mình.
Đó là lựa chọn của bố tôi.
07:10
So I kindloại of got lostmất đi.
128
418200
3176
Đại loại, tôi lạc lõng
07:13
I kindloại of fellrơi apartxa nhau.
129
421400
1536
và thấy suy sụp
07:14
But I decidedquyết định that what I wanted to do
130
422960
2336
Nhưng rồi,
tôi quyết định những gì tôi muốn làm
07:17
is spendtiêu the nextkế tiếp
howeverTuy nhiên manynhiều yearsnăm of my life
131
425320
3336
là dành nhiều năm tiếp theo của cuộc đời
07:20
supportinghỗ trợ youngtrẻ people
132
428680
1656
hỗ trợ những con người trẻ tuổi
07:22
and to try to be there in some smallnhỏ bé way,
133
430360
2896
và cố gắng ở đó theo những cách nhỏ bé,
07:25
whateverbất cứ điều gì way that I could.
134
433280
1696
bất cứ cách nào có thể.
07:27
I startedbắt đầu volunteeringhoạt động tình nguyện
for variousnhiều organizationstổ chức
135
435000
3256
Tôi đã làm tình nguyện viên
cho nhiều tổ chức
07:30
that were workingđang làm việc
with youngtrẻ MuslimsNgười Hồi giáo insidephía trong of EuropeEurope.
136
438280
4640
làm việc với những thanh thiếu niên
người Hồi giáo ở châu Âu
07:36
And, to my surprisesự ngạc nhiên, what I foundtìm was
137
444080
3016
Bất ngờ thay, những gì tôi khám phá
07:39
so manynhiều of these youngtrẻ people
were sufferingđau khổ and strugglingđấu tranh.
138
447120
4480
là rất nhiều người trẻ
đang chịu đựng và tranh đấu
07:44
They were facingđối diện so manynhiều problemscác vấn đề
with theirhọ familiescác gia đình and theirhọ communitiescộng đồng
139
452440
3536
Họ đối mặt với nhiều vấn đề về gia đình
và cộng đồng
07:48
who seemeddường như to carequan tâm more
about theirhọ honortôn vinh and theirhọ reputationuy tín
140
456000
3616
những người dường như quan tâm
đến danh tiếng bản thân
07:51
than the happinesshạnh phúc
and the livescuộc sống of theirhọ ownsở hữu kidstrẻ em.
141
459640
2760
hơn là niềm hạnh phúc và cuộc sống
của con cái họ
07:55
I startedbắt đầu feelingcảm giác like maybe I wasn'tkhông phải là
so alonemột mình, maybe I wasn'tkhông phải là so weirdkỳ dị.
142
463760
4000
Tôi chớm nhận ra rằng,
tôi không đơn độc, không lập dị
08:00
Maybe there are more
of my people out there.
143
468280
2320
có rất nhiều người chung hoàn cảnh với tôi đang ở ngoài kia
08:03
The thing is, what mostphần lớn people
don't understandhiểu không
144
471280
2216
Hầu hết mọi người không hiểu
08:05
is that there are so manynhiều of us
growingphát triển up in EuropeEurope
145
473520
4296
rằng có rất nhiều đứa trẻ như tôi
đang lớn lên ở châu Âu
08:09
who are not freemiễn phí to be ourselveschúng ta.
146
477840
2416
những người không thể tự do là chính mình
08:12
We're not allowedđược cho phép to be who we are.
147
480280
2080
Chúng tôi không được phép là chính mình
08:15
We are not freemiễn phí to marrykết hôn
148
483360
4056
Chúng tôi không được tự do để kết hôn
08:19
or to be in relationshipscác mối quan hệ
with people that we choosechọn.
149
487440
2936
hoặc hẹn hò với người mình yêu thương
08:22
We can't even pickchọn our ownsở hữu careernghề nghiệp.
150
490400
1656
Không được tự chọn sự nghiệp
08:24
This is the normđịnh mức in the MuslimHồi giáo
heartlandskhu trung tâm of EuropeEurope.
151
492080
3776
Đó là điều bình thường trong xã hội Hồi giáo
ở châu Âu
08:27
Even in the freestFreest societiesxã hội
in the worldthế giới, we're not freemiễn phí.
152
495880
3080
Ngay cả khi sống trong xã hội tự do nhất,
chúng tôi nào có tự do
08:31
Our livescuộc sống, our dreamsnhững giấc mơ, our futureTương lai
does not belongthuộc về to us,
153
499640
3896
Cuộc sống, giấc mơ, tương lai
đâu có dành cho chúng tôi
08:35
it belongsthuộc to our parentscha mẹ
and theirhọ communitycộng đồng.
154
503560
3256
mà thuộc về bố mẹ và cộng đồng
08:38
I foundtìm endlessbất tận storiesnhững câu chuyện of youngtrẻ people
155
506840
3080
Tôi biết vô số trường hợp những người trẻ
08:42
who are lostmất đi to all of us,
156
510880
2895
đang lạc lõng
08:45
who are invisiblevô hình to all of us
157
513799
1736
tưởng chừng như vô hình trong xã hội
08:47
but who are sufferingđau khổ,
and they are sufferingđau khổ alonemột mình.
158
515559
2801
Nhưng thực ra, lại đang gồng lên
chịu đựng một mình.
08:51
KidsTrẻ em we are losingmất to forcedbuộc marriageshôn nhân,
to honor-basedDựa trên danh dự violencebạo lực and abuselạm dụng.
159
519520
4320
Những cuộc hôn nhân sắp đặt
bạo lực và ngược đãi
08:57
EventuallyCuối cùng, I realizedthực hiện after severalmột số
yearsnăm of workingđang làm việc with these youngtrẻ people,
160
525280
3696
Cuối cùng, sau nhiều năm làm việc với họ,
tôi nhận ra
09:01
that I will not be ablecó thể to keep runningđang chạy.
161
529000
2016
rằng mình không thể cứ trốn chạy mãi
09:03
I can't spendtiêu the restnghỉ ngơi of my life
beingđang scaredsợ hãi and hidingẩn
162
531040
4656
không thể dành phần còn lại của cuộc đời
để sợ hãi và lẩn trốn
09:07
and that I'm actuallythực ra
going to have to do something.
163
535720
2440
tôi thực sự phải làm gì đó
09:11
And I alsocũng thế realizedthực hiện
that my silencekhoảng lặng, our silencekhoảng lặng,
164
539640
3096
và tôi cùng nhận ra
sự im lặng của bản thân, của cộng đồng
09:14
allowscho phép abuselạm dụng like this to continuetiếp tục.
165
542760
2320
đã cho phép sự ngược đãi được tiếp diễn
09:18
So I decidedquyết định that I wanted to put
my childhoodthời thơ ấu superpowersiêu cường to some use
166
546000
4496
Tôi muốn
dùng siêu năng lực hồi nhỏ của mình
09:22
by tryingcố gắng to make people on the differentkhác nhau
sideshai bên of these issuesvấn đề understandhiểu không
167
550520
4696
khiến mọi người với quan điểm khác nhau
về vấn đề này hiểu rõ
09:27
what it's like to be a youngtrẻ personngười stuckbị mắc kẹt
betweengiữa your familygia đình and your countryQuốc gia.
168
555240
5120
cảm giác của một người trẻ bị mắc kẹt
giữa gia đình và đất nước
09:32
So I startedbắt đầu makingchế tạo filmsphim,
and I startedbắt đầu tellingnói these storiesnhững câu chuyện.
169
560960
3520
Vì vậy, tôi bắt đầu làm phim
và kể những câu chuyện
09:36
And I alsocũng thế wanted people to understandhiểu không
the deadlychết người consequenceshậu quả of us
170
564880
4416
và tôi cũng muốn mọi người nhận thức vể
hậu quả chết người khi chúng ta
09:41
not takinglấy these problemscác vấn đề seriouslynghiêm túc.
171
569320
2080
không coi trọng vấn đề này
09:44
So the first filmphim ảnh I madethực hiện was about BanazBanaz.
172
572000
2360
Bộ phim đầu tiên tôi làm về Banaz
09:47
She was a 17-year-old-tuổi
KurdishNgười Kurd girlcon gái in LondonLondon.
173
575440
3240
Một cô gái người Kurd 17 tuổi ở Luân Đôn
09:51
She was obedientVâng lời, she did
whateverbất cứ điều gì her parentscha mẹ wanted.
174
579520
2800
Một cô gái ngoan ngoãn,
nghe lời bố mẹ
09:54
She triedđã thử to do everything right.
175
582840
2416
Cô ấy cố gắng làm đúng mọi thứ
09:57
She marriedcưới nhau some guy
that her parentscha mẹ choseđã chọn for her,
176
585280
2616
Cô kết hôn với người đàn ông
do bố mẹ mình chọn
09:59
even thoughTuy nhiên he beattiết tấu
and rapedhãm hiếp her constantlyliên tục.
177
587920
2960
cho dù
hắn ta đánh và hãm hiếp cô liên tục
10:03
And when she triedđã thử to go
to her familygia đình for help, they said,
178
591880
2816
và, khi cô ấy về nhà cầu cứu bố mẹ, họ nói
10:06
"Well, you got to go back
and be a better wifengười vợ."
179
594720
2256
" Thôi, quay về và
làm một người vợ tốt hơn đi"
10:09
Because they didn't want
a divorcedly dị daughterCon gái on theirhọ handstay
180
597000
2816
Vì họ không muốn có
một đứa con gái li dị
10:11
because, of coursekhóa học, that would
bringmang đến dishonordishonor on the familygia đình.
181
599840
2960
vì điều đó, dĩ nhiên
mang đến nỗi nhục cho gia đình
10:15
She was beatenđánh đập so badlytệ
her earsđôi tai would bleedchảy máu,
182
603680
2600
Banaz bị đánh thậm tệ
đến nỗi chảy máu tai
10:19
and when she finallycuối cùng left
and she foundtìm a youngtrẻ man that she choseđã chọn
183
607200
5096
và khi cô ấy bỏ đi,
rồi tìm được một người đàn ông
10:24
and she fellrơi in love with,
184
612320
1816
mà cô ấy yêu thương
10:26
the communitycộng đồng and the familygia đình foundtìm out
185
614160
2256
cộng đồng và gia đình phát hiện
10:28
and she disappearedbiến mất.
186
616440
1400
và cô ấy biến mất
10:30
She was foundtìm threesố ba monthstháng latermột lát sau.
187
618440
1840
Người ta tìm thấy cô ấy 3 tháng sau đó
10:33
She'dCô nào been stuffednhồi into a suitcaseva li
and buriedchôn underneathbên dưới the housenhà ở.
188
621200
4120
trong một cái vali
được chôn dưới căn nhà
10:40
She had been strangledbóp cổ,
she had been beatenđánh đập to deathtử vong
189
628040
3520
Cô ấy đã bị bóp cổ,
đã bị đánh tới chết
10:44
by threesố ba menđàn ông, threesố ba cousinsanh chị em họ,
on the ordersđơn đặt hàng of her fathercha and uncleChú.
190
632760
4520
bởi 3 người đàn ông, 3 người anh em họ, theo lệnh của bố và chú cô ấy
10:49
The addedthêm tragedybi kịch of Banaz'sCủa Banaz storycâu chuyện
191
637960
2176
thêm vào chuỗi thảm kịch của Banaz
10:52
is that she had goneKhông còn to the policecảnh sát
in EnglandAnh fivesố năm timeslần askinghỏi for help,
192
640160
5896
là cô ấy đã báo cảnh sát Anh 5 lần
để yêu cầu giúp đỡ
10:58
tellingnói them that she was
going to be killedbị giết by her familygia đình.
193
646080
3056
trình báo với họ rằng mình sẽ bị giết
bởi chính gia đình
11:01
The policecảnh sát didn't believe her
so they didn't do anything.
194
649160
2880
Cảnh sát không tin cô,
nên họ đã không làm gì cả.
11:05
And the problemvấn đề with this
195
653080
1256
Vấn đề ở đây
11:06
is that not only are so manynhiều of our kidstrẻ em
facingđối diện these problemscác vấn đề
196
654360
4376
là rất nhiều trong số chúng tôi
đối mặt với điều này
11:10
withinbên trong theirhọ familiescác gia đình
and withinbên trong theirhọ families'các gia đình' communitiescộng đồng,
197
658760
3096
không chỉ với bố mẹ và cộng đồng
11:13
but they're alsocũng thế meetinggặp gỡ misunderstandingshiểu lầm
198
661880
3640
mà còn đối mặt với sự hiểu nhầm
11:18
and apathythờ ơ in the countriesquốc gia
that they growlớn lên up in.
199
666640
3520
và sự thờ ơ của đất nước
nơi họ lớn lên
11:23
When theirhọ ownsở hữu familiescác gia đình betrayphản bội them,
they look to the restnghỉ ngơi of us,
200
671640
4696
Khi bị gia đình phản bội,
họ nhìn về phía chúng ta
11:28
and when we don't understandhiểu không,
201
676360
2056
và khi chúng ta không hiểu họ
11:30
we losethua them.
202
678440
1200
chúng ta mất họ mãi mãi
11:33
So while I was makingchế tạo this filmphim ảnh,
severalmột số people said to me,
203
681120
3176
Trong lúc thực hiện bộ phim này,
nhiều người nói với tôi rằng
11:36
"Well, DeeyahDeeyah, you know,
this is just theirhọ culturenền văn hóa,
204
684320
2536
" Deeyah, cô biết đấy,
đó là văn hóa của họ
11:38
this is just what those people
do to theirhọ kidstrẻ em
205
686880
2191
đó là những gì họ làm với con cái họ
11:41
and we can't really interferegây trở ngại."
206
689095
1560
và chúng ta đâu thể can thiệp"
11:43
I can assurecam đoan you
beingđang murderedbị giết is not my culturenền văn hóa.
207
691880
3200
Tôi đảm bảo với bạn rằng
tàn sát không phải văn hóa của chúng tôi
11:48
You know?
208
696280
1216
Bạn biết chứ ?
11:49
And surelychắc chắn people who look like me,
209
697520
1696
và chắc chắn những người nhìn giống tôi
11:51
youngtrẻ womenđàn bà who come
from backgroundsnền like me,
210
699240
2496
những người phụ nữ trẻ
cùng hoàn cảnh xuất thân giống tôi,
11:53
should be subjectmôn học to the sametương tự rightsquyền,
the sametương tự protectionsbảo vệ
211
701760
4096
nên được hưởng quyền lợi
và sự bảo vệ công bằng
11:57
as anybodybất kỳ ai elsekhác in our countryQuốc gia, why not?
212
705880
3000
như bất cứ người dân nào, tại sao không ?
12:02
So, for my nextkế tiếp filmphim ảnh,
I wanted to try and understandhiểu không
213
710360
4736
Trong bộ phim tiếp theo,
tôi muốn hiểu
12:07
why some of our youngtrẻ
MuslimHồi giáo kidstrẻ em in EuropeEurope
214
715120
2856
tại sao
những thiếu niên Hồi giáo ở châu Âu
12:10
are drawnrút ra to extremismchủ nghĩa cực đoan and violencebạo lực.
215
718000
2080
lại bị lôi kéo vào cực đoan và bạo lực
12:12
But with that topicđề tài,
216
720880
1256
nhưng, với chủ đề đó
12:14
I alsocũng thế recognizedđược công nhận that I was going
to have to faceđối mặt my worsttệ nhất fearnỗi sợ:
217
722160
3160
tôi nhận ra mình sắp phải đối mặt
với nỗi sợ hãi lớn nhất :
12:19
the brownnâu menđàn ông with beardsrâu.
218
727040
1600
những người đàn ông da màu để râu
12:22
The sametương tự menđàn ông, or similargiống menđàn ông,
219
730880
2816
hoặc những người tương tự
12:25
to the onesnhững người that have houndedhounded me
for mostphần lớn of my life.
220
733720
2800
họ gần như ám ảnh suốt cuộc đời tôi
12:29
MenNgười đàn ông that I've been afraidsợ of
mostphần lớn of my life.
221
737560
2696
khiến tôi luôn trong sợ hãi
12:32
MenNgười đàn ông that I've alsocũng thế deeplysâu sắc dislikedkhông thích,
222
740280
2856
và căm ghét sâu cay
12:35
for manynhiều, manynhiều yearsnăm.
223
743160
1440
trong nhiều năm trời
12:37
So I spentđã bỏ ra the nextkế tiếp two yearsnăm
interviewingphỏng vấn convictedbị kết tội terroristskẻ khủng bố,
224
745160
3976
Tôi đã dành 2 năm sau đó,
phỏng vấn những tên khủng bố bị kết án
12:41
jihadisjihadis and formertrước đây extremistscực đoan.
225
749160
2496
jihadis và những người cực đoan
12:43
What I alreadyđã knewbiết,
what was very obvioushiển nhiên alreadyđã,
226
751680
3336
Những gì tôi được biết, là
những gì đã khá rõ ràng
12:47
was that religiontôn giáo, politicschính trị,
Europe'sChâu Âu colonialthuộc địa baggagehành lý,
227
755040
5176
rằng : tôn giáo, chính trị,
ảnh hưởng niềm tin về thực dân châu Âu
12:52
alsocũng thế WesternTây foreignngoại quốc policychính sách
failuresthất bại of recentgần đây yearsnăm,
228
760240
4256
và sự thất bại những năm gần đây
trong chính sách ngoại giao phương Tây
12:56
were all a partphần of the picturehình ảnh.
229
764520
1480
là một phần của bối cảnh đó
12:58
But what I was more interestedquan tâm
in findingPhát hiện out was what are the humanNhân loại,
230
766520
3256
Nhưng, điều tôi quan tâm hơn cả
là con người
13:01
what are the personalcá nhân reasonslý do
231
769800
1576
lí do của từng cá nhân là gì
13:03
why some of our youngtrẻ people
are susceptiblenhạy cảm to groupscác nhóm like this.
232
771400
4320
tại sao một vài thanh thiếu niên
lại tham gia vào những nhóm khủng bố
13:09
And what really surprisedngạc nhiên me
was that I foundtìm woundedbị thương humanNhân loại beingschúng sanh.
233
777000
4360
và điều khiến tôi ngạc nhiên, là
tôi thấy những con người bị tổn thương
13:15
InsteadThay vào đó of the monstersquái vật
that I was looking for,
234
783760
2456
thay vì những con quỷ
mà tôi đang tìm kiếm
13:18
that I was hopinghi vọng to find --
235
786240
1376
và hi vọng tìm thấy
13:19
quitekhá franklythẳng thắn because
it would have been very satisfyingđáp ứng --
236
787640
3136
thẳng thắn mà nói
13:22
I foundtìm brokenbị hỏng people.
237
790800
1600
Tôi tìm thấy những người bị tổn thương
13:25
Just like BanazBanaz,
238
793520
1496
y như Banaz
13:27
I foundtìm that these youngtrẻ menđàn ông
were tornbị rách nát apartxa nhau
239
795040
3256
Tôi thấy những thanh niên này bị giày vò và giằng xé
13:30
from tryingcố gắng to bridgecầu the gapskhoảng trống
240
798320
2536
trong khi cố thu hẹp sự khác biệt
13:32
betweengiữa theirhọ familiescác gia đình
and the countriesquốc gia that they were bornsinh ra in.
241
800880
3480
giữa gia đình và đất nước nơi mình sinh ra
13:37
And what I alsocũng thế learnedđã học
is that extremistcực đoan groupscác nhóm, terroristkhủng bố groupscác nhóm
242
805720
3376
Tôi cũng biết được rằng
các nhóm khủng bố cực đoan
13:41
are takinglấy advantagelợi thế
of these feelingscảm xúc of our youngtrẻ people
243
809120
3456
đang lợi dụng
cảm xúc của những thanh thiếu niên này
13:44
and channelingChanneling that -- cynicallycynically --
channelingChanneling that towardđối với violencebạo lực.
244
812600
3856
rồi lôi kéo chúng vào bạo lực
13:48
"Come to us," they say.
245
816480
1576
" Đến với chúng tôi", chúng nói
13:50
"RejectTừ chối bothcả hai sideshai bên,
your familygia đình and your countryQuốc gia
246
818080
2976
" từ bỏ tất cả đi,
gia đình và đất nước
13:53
because they rejecttừ chối you.
247
821080
1656
vì họ đã từ bỏ cậu
13:54
For your familygia đình, theirhọ honortôn vinh
is more importantquan trọng than you
248
822760
3096
Với gia đình cậu,
danh dự của họ quan trọng hơn cậu
13:57
and for your countryQuốc gia,
249
825880
1256
và với đất nước cậu
13:59
a realthực NorwegianNa Uy, BritBrit or a FrenchTiếng Pháp personngười
will always be whitetrắng and never you."
250
827160
5880
người Nauy, Anh hay Pháp thực thụ luôn luôn
là người da trắng, không có chỗ cho cậu đâu
14:06
They're alsocũng thế promisinghứa hẹn our youngtrẻ people
the things that they cravethèm:
251
834040
3456
Chúng cũng hứa cho bọn trẻ
những gì họ khao khát
14:09
significancetầm quan trọng, heroismAnh hùng,
a sensegiác quan of belongingthuộc and purposemục đích,
252
837520
4336
sự chú ý, chủ nghĩa anh hùng,
cảm giác được thuộc về và mục đích,
14:13
a communitycộng đồng that lovesyêu and acceptschấp nhận them.
253
841880
2400
một cộng đồng yêu thương và chấp nhận họ
14:17
They make the powerlessbất lực feel powerfulquyền lực.
254
845200
2936
Chúng khiến những con người bất lực
cảm thấy mạnh mẽ
14:20
The invisiblevô hình and the silentim lặng
are finallycuối cùng seenđã xem and heardnghe.
255
848160
4880
Những người tưởng như vô hình và câm lặng
giờ đây đã được nhìn nhận và lắng nghe
14:27
This is what they're doing
for our youngtrẻ people.
256
855120
2536
Đó là những gì chúng đang làm cho họ
14:29
Why are these groupscác nhóm doing this
for our youngtrẻ people and not us?
257
857680
3840
Vậy tại sao những nhóm người này đối xử với người trẻ
như vậy mà chúng ta lại không ?
14:34
The thing is,
258
862760
1576
Có điều là
14:36
I'm not tryingcố gắng to justifybiện hộ
259
864360
3336
Tôi không cố gắng bào chữa
14:39
or excusetha any of the violencebạo lực.
260
867720
3736
hay tha thứ cho bạo lực
14:43
What I am tryingcố gắng to say
is that we have to understandhiểu không
261
871480
3576
Tôi muốn nói rằng,
chúng ta phải hiểu
14:47
why some of our youngtrẻ people
are attractedthu hút to this.
262
875080
3160
Tại sao những thanh thiếu niên này
lại bị lôi kéo
14:51
I would like to alsocũng thế showchỉ you, actuallythực ra --
263
879680
2336
Tôi muốn chỉ cho các bạn
14:54
these are childhoodthời thơ ấu photosảnh
of some of the guys in the filmphim ảnh.
264
882040
3280
Đây là những bức ảnh hồi thơ bé
của một vài nhân vật trong phim
14:59
What really strucktấn công me
is that so manynhiều of them --
265
887240
2960
Điều khiến tôi thực sự chú ý,
là nhiều người trong số họ--
15:02
I never would have thought this --
266
890960
1656
Tôi chưa bao giờ nghĩ điều này---
15:04
but so manynhiều of them
have absentvắng mặt or abusivelạm dụng fatherscha.
267
892640
3320
nhưng nhiều người không có bố hoặc có người bố gia trưởng
15:08
And severalmột số of these youngtrẻ guys
268
896800
1936
rồi những thanh thiếu niên đó
15:10
endedđã kết thúc up findingPhát hiện caringchăm sóc
and compassionatetừ bi fathercha figuressố liệu
269
898760
4136
tìm được những hình tượng người cha quan tâm
và trắc ẩn
15:14
withinbên trong these extremistcực đoan groupscác nhóm.
270
902920
1600
trong những nhóm cực đoan đó
15:17
I alsocũng thế foundtìm menđàn ông
brutalizedbrutalized by racistphân biệt chủng tộc violencebạo lực,
271
905920
3160
Tôi cũng biết những người,
trở nên hung ác vì bạo lực phân biệt sắc tộc
15:21
but who foundtìm a way
to stop feelingcảm giác like victimsnạn nhân
272
909800
2256
họ thấy một lối thoát :
để không còn là nạn nhân
15:24
by becomingtrở thành violenthung bạo themselvesbản thân họ.
273
912080
1496
thì chính họ phải trở nên bạo lực
15:25
In factthực tế, I foundtìm something,
to my horrorkinh dị, that I recognizedđược công nhận.
274
913600
5296
Thực ra, tôi thấy một điều
quá đỗi kinh sợ, tôi nhận ra
15:30
I foundtìm the sametương tự feelingscảm xúc that I feltcảm thấy
as a 17-year-old-tuổi as I fledchạy trốn from NorwayNa Uy.
275
918920
6320
một cảm giác quen thuộc lúc tôi 17
khi rời Nauy
15:38
The sametương tự confusionsự nhầm lẫn, the sametương tự sorrownỗi buồn,
276
926160
3376
Cũng sự bối rối bấn loạn và nỗi buồn ấy
15:41
the sametương tự feelingcảm giác of beingđang betrayedbị phản bội
277
929560
3480
cũng cảm giác bị phản bội
15:46
and not belongingthuộc to anyonebất kỳ ai.
278
934760
1600
và không thuộc về bất cứ ai
15:50
The sametương tự feelingcảm giác of beingđang lostmất đi
and tornbị rách nát betweengiữa culturesvăn hoá.
279
938560
3120
Cảm giác lạc lõng và
bị giằng co giữa hai nền văn hóa
15:54
Having said that,
I did not choosechọn destructionsự phá hủy,
280
942760
2536
Phải nói rằng
Tôi đã không chọn sự phá hoại
15:57
I choseđã chọn to pickchọn up a cameraMáy ảnh
insteadthay thế of a gunsúng.
281
945320
2736
Tôi đã cầm máy quay phim thay vì súng
16:00
And the reasonlý do I did that
is because of my superpowersiêu cường.
282
948080
3336
Lí do tôi làm vậy là
vì siêu năng lực của mình
16:03
I could see that understandinghiểu biết
is the answercâu trả lời, insteadthay thế of violencebạo lực.
283
951440
4896
Tôi có thể nhận ra sự thấu hiểu mới là câu trả lời,
không phải bạo lực
16:08
SeeingNhìn thấy humanNhân loại beingschúng sanh
284
956360
1696
Hãy nhìn nhận con người ta
16:10
with all theirhọ virtuesĐức tính and all theirhọ flawslỗ hổng
285
958080
3736
với đầy đủ mọi đức hạnh và khiếm khuyết của họ
16:13
insteadthay thế of continuingtiếp tục the caricaturesbiếm họa:
286
961840
1856
thay vì cứ tiếp tục biếm họa
16:15
the us and them, the villainsnhân vật phản diện and victimsnạn nhân.
287
963720
2656
chúng ta và chúng nó,
kẻ côn đồ và nạn nhân
16:18
I'd alsocũng thế finallycuối cùng
come to termsđiều kiện with the factthực tế
288
966400
2096
Tôi cuối cùng cũng chịu chấp nhận rằng
16:20
that my two culturesvăn hoá
didn't have to be on a collisionva chạm coursekhóa học
289
968520
3656
2 nền văn hóa không nhất thiết
phải hòa nhập
16:24
but insteadthay thế becameđã trở thành a spacekhông gian
where I foundtìm my ownsở hữu voicetiếng nói.
290
972200
3120
mà thay vào đó, trở thành một không gian nơi tôi tìm được tiếng nói của riêng mình
16:27
I stoppeddừng lại feelingcảm giác
like I had to pickchọn a sidebên,
291
975840
2736
Tôi ngừng cảm thấy
rằng mình phải chọn một phía
16:30
but this tooklấy me manynhiều, manynhiều yearsnăm.
292
978600
2080
sau rất nhiều năm tôi mới
nhận thức được.
16:33
There are so manynhiều
of our youngtrẻ people todayhôm nay
293
981640
2016
Có rất nhiều bạn trẻ
trong xã hội ngày nay
16:35
who are strugglingđấu tranh with these sametương tự issuesvấn đề,
294
983680
2016
đang tranh đấu với vấn đề này
16:37
and they're strugglingđấu tranh with this alonemột mình.
295
985720
2000
và họ vẫn đơn độc
16:41
And this leaves them openmở like woundsvết thương.
296
989440
2640
và điều này lại khiến họ như
những vết thương há miệng
16:44
And for some, the worldviewthế giới quan
of radicalcăn bản IslamHồi giáo
297
992560
3056
với một vài người,
quan điểm về Hồi giáo cực đoan
16:47
becomestrở thành the infectionnhiễm trùng
that festersfesters in these openmở woundsvết thương.
298
995640
3360
làm mưng mủ những vết thương há miệng đó
16:53
There's an AfricanChâu Phi proverbcâu tục ngữ that saysnói,
299
1001160
3000
Có câu tục ngữ của người châu Phi :
16:57
"If the youngtrẻ are not
initiatedbắt đầu into the villagelàng,
300
1005960
3016
" Nếu không chào đón bọn trẻ vào làng
17:01
they will burnđốt cháy it down
just to feel its warmthấm áp."
301
1009000
2760
chúng sẽ thiêu rụi ngôi làng
chỉ để cảm nhận hơi ấm"
17:05
I would like to askhỏi --
302
1013240
1480
Tôi muốn hỏi
17:07
to MuslimHồi giáo parentscha mẹ and MuslimHồi giáo communitiescộng đồng,
303
1015640
2536
những cha mẹ
và cộng đồng Hồi giáo,
17:10
will you love and carequan tâm for your childrenbọn trẻ
304
1018200
2416
liệu sẽ vẫn yêu thương chăm sóc con cái
17:12
withoutkhông có forcingbuộc them
to meetgặp your expectationsmong đợi?
305
1020640
2776
mà không ép buộc các con
đạt đến sự kì vọng của mình?
17:15
Can you choosechọn them insteadthay thế of your honortôn vinh?
306
1023440
2440
Liệu có thể
chọn con cái thay vì danh dự cá nhân
17:18
Can you understandhiểu không
why they're so angrybực bội and alienatedxa lạ
307
1026400
3015
Liệu có hiểu
tại sao con cái lại giận dữ và xa lánh
17:21
when you put your honortôn vinh
before theirhọ happinesshạnh phúc?
308
1029440
2320
khi bố mẹ coi trọng thanh danh
hơn hạnh phúc của con?
17:24
Can you try to be a friendngười bạn to your childđứa trẻ
309
1032520
2576
Liệu có thể cố gắng làm bạn với con
17:27
so that they can trustLòng tin you
310
1035119
1777
để chúng có thể tin tưởng bố mẹ
17:28
and want to sharechia sẻ with you
theirhọ experienceskinh nghiệm,
311
1036920
2295
và muốn chia sẻ với bố mẹ
những trải nghiệm
17:31
ratherhơn than havingđang có
to seektìm kiếm it somewheremột vài nơi elsekhác?
312
1039240
2240
hơn là kiếm tìm nơi nào khác
17:34
And to our youngtrẻ people
temptedbị cám dỗ by extremismchủ nghĩa cực đoan,
313
1042359
3081
Và những thanh thiếu niên bị xúi giục
bởi những phần tử cực đoan
17:38
can you acknowledgecông nhận
that your ragegiận dữ is fueledđược thúc đẩy by painđau đớn?
314
1046680
3640
các em có thể thú nhận rằng sự cuồng bạo của mình bắt nguồn từ nỗi đau ?
17:43
Will you find the strengthsức mạnh
to resistkháng cự those cynicalHoài nghi old menđàn ông
315
1051640
3416
Liệu các em có tìm được sức mạnh
để kháng cự lại những người đàn ông đó,
17:47
who want to use your bloodmáu
for theirhọ ownsở hữu profitslợi nhuận?
316
1055080
3200
những người muốn dùng máu của các em
cho lợi ích riêng
17:51
Can you find a way to livetrực tiếp?
317
1059040
1920
các em có tìm được con đường để sống ?
17:53
Can you see that the sweetestngọt ngào nhất revengetrả thù
318
1061880
2256
Các em có hiểu ra rằng sự trả thù tốt nhất
17:56
is for you to livetrực tiếp
a happyvui mừng, fullđầy and freemiễn phí life?
319
1064160
3456
là khi em sống cuộc sống hạnh phúc,
đủ đầy, tự do
17:59
A life definedđịnh nghĩa by you and nobodykhông ai elsekhác.
320
1067640
2360
Cuộc sống do các em làm chủ
mà không phải ai khác
18:02
Why do you want to becometrở nên
just anotherkhác deadđã chết MuslimHồi giáo kidđứa trẻ?
321
1070560
3680
Tại sao các em lại muốn trở thành một đứa trẻ Hồi giáo hồn rỗng?
18:07
And for the restnghỉ ngơi of us, when will we startkhởi đầu
listeningnghe to our youngtrẻ people?
322
1075080
4160
Còn chúng ta,
khi nào chúng ta mới lắng nghe các em ?
18:12
How can we supportủng hộ them
323
1080520
1256
Liệu có thể hỗ trợ các em
18:13
in redirectingchuyển hướng theirhọ painđau đớn
into something more constructivexây dựng?
324
1081800
3960
biến nỗi đau
thành điều gì đó tốt hơn không ?
18:18
They think we don't like them.
325
1086760
1456
Chúng nghĩ mình không được yêu
18:20
They think we don't carequan tâm
what happensxảy ra to them.
326
1088240
2776
rằng người lớn không quan tâm
việc xảy ra với chúng
18:23
They think we don't acceptChấp nhận them.
327
1091040
1776
rằng người lớn không chấp nhận chúng
18:24
Can we find a way
to make them feel differentlykhác?
328
1092840
2720
Liệu chúng ta có cách để
thay đổi suy nghĩ của các em ?
18:29
What will it take for us
to see them and noticeđể ý them
329
1097280
2936
Chúng ta phải làm gì để thấu hiểu và chú ý tới các em
18:32
before they becometrở nên eitherhoặc the victimsnạn nhân
or the perpetratorsthủ phạm of violencebạo lực?
330
1100240
4936
trước khi chúng trở thành nạn nhân
hoặc kẻ gây ra bạo lực?
18:37
Can we make ourselveschúng ta carequan tâm about them
and considerxem xét them to be our ownsở hữu?
331
1105200
3576
Liệu chúng ta có thể quan tâm các em
như chính bản thân mình ?
18:40
And not just be outragedgiận dữ when the victimsnạn nhân
of violencebạo lực look like ourselveschúng ta?
332
1108800
4856
chứ không chỉ sốc và giận dữ
khi nạn nhân của bạo lực trông giống chúng ta?
18:45
Can we find a way to rejecttừ chối hatredsự thù ghét
and healchữa lành the divisionsđơn vị betweengiữa us?
333
1113680
5016
Liệu có thể tìm được cách nào để loại bỏ
lòng căm thù và hàn gắn sự chia cắt?
18:50
The thing is we cannotkhông thể affordđủ khả năng
to give up on eachmỗi other or on our kidstrẻ em,
334
1118720
3976
Có điều rằng,
chúng ta không thể từ bỏ nhau hoặc con cái
18:54
even if they'vehọ đã givenđược up on us.
335
1122720
2136
ngay cả khi con cái từ bỏ chúng ta.
18:56
We are all in this togethercùng với nhau.
336
1124880
2176
Tất cả chúng ta luôn sát cánh
18:59
And in the long termkỳ hạn, revengetrả thù and violencebạo lực
will not work againstchống lại extremistscực đoan.
337
1127080
5480
về lâu dài, mối thù hằn và bạo lực
sẽ không chống lại những kẻ cực đoan nữa
19:05
TerroristsNhững kẻ khủng bố want us
to huddletập trung in our housesnhà ở in fearnỗi sợ,
338
1133480
3776
Những tên khủng bố muốn chúng ta
thu mình trong nỗi sợ hãi
19:09
closingđóng cửa our doorscửa ra vào and our heartstrái tim.
339
1137280
2176
đóng cửa và khép chặt trái tim.
19:11
They want us to tearnước mắt openmở
more woundsvết thương in our societiesxã hội
340
1139480
3816
Chúng muốn chính chúng ta
gây thêm nhiều vết thương trong xã hội
19:15
so that they can use them
to spreadLan tràn theirhọ infectionnhiễm trùng more widelyrộng rãi.
341
1143320
3536
để chúng lan rộng sự nhiễm trùng
19:18
They want us to becometrở nên like them:
342
1146880
2696
Chúng muốn chúng ta như chúng
19:21
intolerantkhông dung nạp, hatefulhận thù and cruelhung ác.
343
1149600
2240
không khoan dung, đầy căm hờn và độc ác.
19:26
The day after the ParisParis attackstấn công,
344
1154200
2456
Ngày sau vụ tấn công khủng bố tại Paris
19:28
a friendngười bạn of minetôi
sentgởi this photohình chụp of her daughterCon gái.
345
1156680
3400
Một người bạn đã gửi tôi bức ảnh này
19:32
This is a whitetrắng girlcon gái and an ArabẢ Rập girlcon gái.
346
1160800
2456
Đó là một cô bé da trắng
và một cô bé Ả- rập
19:35
They're besttốt friendsbạn bè.
347
1163280
1200
Hai người bạn thân thiết
19:37
This imagehình ảnh is the kryptonitekryptonit
for extremistscực đoan.
348
1165120
3480
Bức ảnh gây nhức nhối những kẻ khủng bố.
19:43
These two little girlscô gái
with theirhọ superpowerssiêu cường
349
1171240
3056
Hai bé con ấy, với siêu năng lực của minh
19:46
are showinghiển thị the way forwardphía trước
350
1174320
1496
đang chỉ ra cách để tiến đến
19:47
towardsvề hướng a societyxã hội
that we need to buildxây dựng togethercùng với nhau,
351
1175840
3400
một xã hội mà chúng ta cần phải
cùng nhau xây dựng
19:52
a societyxã hội that includesbao gồm and supportshỗ trợ,
352
1180120
3320
một xã hội hợp tác và tương trợ
19:56
ratherhơn than rejectstừ chối our kidstrẻ em.
353
1184480
2200
hơn là ruồng bỏ con cái.
19:59
Thank you for listeningnghe.
354
1187960
1336
Cảm ơn vì đã lắng nghe.
20:01
(ApplauseVỗ tay)
355
1189320
8992
( Vỗ tay )
Translated by Huong Giang Phi
Reviewed by Thủy Phạm

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Deeyah Khan - Filmmaker
Deeyah Khan is working to create intercultural dialogue and understanding by confronting the world's most complex and controversial topics.

Why you should listen

Deeyah Khan is an Emmy and Peabody award-winning documentary film director and founder of Fuuse, a media and arts company that puts women, people from minorities and third-culture kids at the heart of telling their own stories. In 2016, Khan became the first UNESCO Goodwill Ambassador for artistic freedom and creativity. She has received many honors for her work supporting freedom of expression, human rights and peace, including the Ossietzky Prize, the University of Oslo's Human Rights Award and the Peer Gynt Prize from the Parliament of Norway.

Born in Norway to immigrant parents of Pashtun and Punjabi ancestry, Khan's experience of living between different cultures, both the beauty and the challenges, shapes her artistic vision. Her 2012 multi-award winning documentary, Banaz: A Love Story, chronicles the life and death of Banaz Mahmod, a young British Kurdish woman murdered by her family in a so-called honor killing. Khan's second film, the Grierson and Bafta award-nominated Jihad, involved two years of interviews and filming with Islamic extremists, convicted terrorists and former jihadis. One of Fuuse's recent initiatives, born of Deeyah’s own experiences, is sister-hood, a digital magazine and series of live events spotlighting the voices of women of Muslim heritage. Khan has also produced a number of critically acclaimed albums, including Listen to the Banned, a compilation that brought together musicians from around the world who have been subject to persecution, 'censorship and imprisonment.

The focus of Khan's work and access to voices that are often overlooked and misunderstood has led to increasing demand as a speaker at international human rights events and platforms including the United Nations. She was described by The Times of London thus: "To say Deeyah Khan is an inspiration is an understatement. She is one of the bravest, most indomitable women … facing down bullies and extremists with intelligence and unflinching spirit."

(Photo: Geir Dokken)

More profile about the speaker
Deeyah Khan | Speaker | TED.com