ABOUT THE SPEAKER
James Watson - Biologist, Nobel laureate
Nobel laureate James Watson took part in one of the most important scientific breakthroughs of the 20th century: the discovery of the structure of DNA. More than 50 years later, he continues to investigate biology's deepest secrets.

Why you should listen

James Watson has led a long, remarkable life, starting at age 12, when he was one of radio's high-IQ Quiz Kids. By age 15, he had enrolled in the University of Chicago, and by 25, working with Francis Crick (and drawing, controversially, on the research of Maurice Wilkins and Rosalind Franklin), he had made the discovery that would eventually win the three men the Nobel Prize.

Watson and Crick's 1953 discovery of DNA's double-helix structure paved the way for the astounding breakthroughs in genetics and medicine that marked the second half of the 20th century. And Watson's classic 1968 memoir of the discovery, The Double Helix, changed the way the public perceives scientists, thanks to its candid account of the personality conflicts on the project.

From 1988 to 1994, he ran the Human Genome Project. His current passion is the quest to identify genetic bases for major illnesses; in 2007 he put his fully sequenced genome online, the second person to do so, in an effort to encourage personalized medicine and early detection and prevention of diseases. 

More profile about the speaker
James Watson | Speaker | TED.com
TED2005

James Watson: How we discovered DNA

James Watson nói về quá trình khám phá ADN

Filmed:
1,901,584 views

James Watson, người đoạt giải Nobel mở đầu chương trình TED 2005 bằng một câu chuyện chia sẻ thẳng thắn và hài hước. Câu chuyện về quá trình ông và người cộng sự nghiên cứu Francis Crick tìm ra cấu trúc ADN.
- Biologist, Nobel laureate
Nobel laureate James Watson took part in one of the most important scientific breakthroughs of the 20th century: the discovery of the structure of DNA. More than 50 years later, he continues to investigate biology's deepest secrets. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:25
Well, I thought there would be a podiumbục giảng, so I'm a bitbit scaredsợ hãi.
0
0
3000
Tôi cứ tưởng sẽ có một bục đứng ở đây, nên tôi hơi sợ.
00:28
(LaughterTiếng cười)
1
3000
3000
(Cười)
00:31
ChrisChris askedyêu cầu me to tell again how we foundtìm the structurekết cấu of DNADNA.
2
6000
3000
Chris đề nghị tôi kể lại câu chuyện về quá trình chúng tôi tìm ra cấu trúc phân tử ADN
00:34
And sincekể từ, you know, I followtheo his ordersđơn đặt hàng, I'll do it.
3
9000
3000
Và vì tôi tuân lệnh ông ấy, tôi sẽ kể.
00:37
But it slightlykhinh bỉ boreslỗ khoan me.
4
12000
2000
Nhưng thực tình nó làm tôi hơi chán.
00:39
(LaughterTiếng cười)
5
14000
2000
(Cười)
00:41
And, you know, I wroteđã viết a booksách. So I'll say something --
6
16000
5000
Bạn biết đấy, tôi đã viết một cuốn sách rồi. Do đó tôi sẽ nói vài điều...
00:46
(LaughterTiếng cười)
7
21000
2000
(Cười)
00:48
-- I'll say a little about, you know, how the discoverykhám phá was madethực hiện,
8
23000
3000
...Tôi sẽ nói một chút về con đường dẫn đến sự khám phá ra ADN,
00:51
and why FrancisFrancis and I foundtìm it.
9
26000
2000
và tại sao tôi và Francis tìm ra nó.
00:53
And then, I hopemong maybe I have at leastít nhất fivesố năm minutesphút to say
10
28000
4000
Sau đó, tôi sẽ dành ít nhất 5 phút cuối để nói về
00:57
what makeslàm cho me tickđánh dấu now.
11
32000
4000
những dự án tôi đang thực hiện.
01:01
In back of me is a picturehình ảnh of me when I was 17.
12
36000
5000
Sau lưng tôi là hình tôi năm 17 tuổi.
01:06
I was at the UniversityTrường đại học of ChicagoChicago, in my thirdthứ ba yearnăm,
13
41000
3000
Tôi đang là sinh viên năm 3 trường Đại học Chicago
01:09
and I was in my thirdthứ ba yearnăm because the UniversityTrường đại học of ChicagoChicago
14
44000
6000
và tôi học năm 3 khi mới 17 tuổi là vì trường Đại học Chicago
01:15
let you in after two yearsnăm of highcao schooltrường học.
15
50000
2000
cho các bạn nhập học sau 2 năm học trung học.
01:17
So you -- it was funvui vẻ to get away from highcao schooltrường học -- (LaughterTiếng cười) --
16
52000
6000
Vì vậy... thật thích khi thoát khỏi trường trung học.
01:23
because I was very smallnhỏ bé, and I was no good in sportscác môn thể thao,
17
58000
3000
Vì khi đó tôi rất nhỏ con và không giỏi các môn thể thao,
01:26
or anything like that.
18
61000
1000
hay bất cứ thứ gì tương tự.
01:27
But I should say that my backgroundlý lịch -- my fathercha was, you know,
19
62000
6000
Nhưng tôi muốn nói về tiểu sử của mình. Như các bạn biết đó,
01:33
raisednâng lên to be an EpiscopalianEpiscopalian and RepublicanĐảng Cộng hòa,
20
68000
2000
ba tôi được nuôi nấng trong gia đình theo Tân giáo và đảng Cộng Hòa.
01:35
but after one yearnăm of collegetrường đại học, he becameđã trở thành an atheistngười vô thần and a DemocratĐảng dân chủ.
21
70000
5000
Nhưng sau một năm học đại học, ông trở thành người vô thần và theo đảng Dân Chủ.
01:40
(LaughterTiếng cười)
22
75000
3000
(Cười)
01:43
And my mothermẹ was IrishAi-Len CatholicGiáo hội công giáo,
23
78000
2000
Còn mẹ tôi là người theo đạo Thiên Chúa xứ Ai-len
01:45
and -- but she didn't take religiontôn giáo too seriouslynghiêm túc.
24
80000
5000
nhưng bà cũng chẳng sùng đạo lắm.
01:50
And by the agetuổi tác of 11, I was no longerlâu hơn going to SundayChủ Nhật MassKhối lượng,
25
85000
4000
Đến năm 11 tuổi thì tôi không còn đi Lễ ngày Chủ nhật nữa,
01:54
and going on birdwatchingchim theo dõi walksđi bộ with my fathercha.
26
89000
4000
mà đi ngắm chim cùng với ba tôi.
01:58
So earlysớm on, I heardnghe of CharlesCharles DarwinDarwin.
27
93000
4000
Nhờ vậy mà tôi sớm được nghe kể về Charles Darwin.
02:02
I guessphỏng đoán, you know, he was the biglớn heroanh hùng.
28
97000
3000
Tôi nghĩ ông ta là vị anh hùng vĩ đại.
02:05
And, you know, you understandhiểu không life as it now existstồn tại throughxuyên qua evolutionsự phát triển.
29
100000
6000
Và như các bạn biết đó, tất cả sự sống hiện diện trên trái đất đều trải qua quá trình tiến hóa.
02:11
And at the UniversityTrường đại học of ChicagoChicago I was a zoologykhoa học động vật học majorchính,
30
106000
4000
Tại trường Đại học Chicago, tôi theo học ngành Động vật học.
02:15
and thought I would endkết thúc up, you know, if I was brightsáng enoughđủ,
31
110000
3000
Mục tiêu của tôi là nếu tôi đủ khả năng,
02:18
maybe gettingnhận được a PhĐộ pH.D. from CornellCornell in ornithologykhoa học chim.
32
113000
5000
có thể tôi sẽ lấy bằng Tiến sĩ ngành Điểu học ở Cornell.
02:23
Then, in the ChicagoChicago papergiấy, there was a reviewôn tập of a booksách
33
118000
6000
Rồi trong tờ báo Chicago có đăng bài giới thiệu về một cuốn sách
02:29
calledgọi là "What is Life?" by the great physicistnhà vật lý, SchrodingerSchrödinger.
34
124000
4000
tựa đề là "Cuộc sống là gì?" ("What is Life?") của nhà vật lý vĩ đại Schrodinger.
02:33
And that, of coursekhóa học, had been a questioncâu hỏi I wanted to know.
35
128000
3000
Tất nhiên, đó cũng chính là câu hỏi tôi muốn tìm hiểu.
02:36
You know, DarwinDarwin explainedgiải thích life after it got startedbắt đầu,
36
131000
3000
Như các bạn biết, Darwin giải thích sự sống sau khi nó đã hình thành,
02:39
but what was the essenceBản chất of life?
37
134000
2000
nhưng bản chất của sự sống là gì?
02:41
And SchrodingerSchrödinger said the essenceBản chất was informationthông tin
38
136000
4000
Schrodinger cho rằng, về bản chất,
02:45
presenthiện tại in our chromosomesnhiễm sắc thể, and it had to be presenthiện tại
39
140000
4000
đó là những thông tin có mặt trong nhiễm sắc thể chúng ta
02:49
on a moleculephân tử. I'd never really thought of moleculesphân tử before.
40
144000
6000
và thông tin phải được lưu trữ ở dạng phân tử. Trước đó tôi chưa từng nghĩ đến các phân tử.
02:55
You know chromosomesnhiễm sắc thể, but this was a moleculephân tử,
41
150000
4000
Bạn biết đấy, các nhiễm sắc thế thực chất là các phân tử,
02:59
and somehowbằng cách nào đó all the informationthông tin was probablycó lẽ presenthiện tại
42
154000
3000
và bằng cách nào đó các thông tin này có thể được sắp xếp theo dạng số nào đó
03:02
in some digitalkỹ thuật số formhình thức. And there was the biglớn questioncâu hỏi
43
157000
4000
Và một câu hỏi lớn là
03:06
of, how did you copysao chép the informationthông tin?
44
161000
2000
những thông tin đó được sao chép bằng cách nào?
03:08
So that was the booksách. And so, from that momentchốc lát on,
45
163000
5000
Đó là điều cuốn sách này đặt ra. Và từ lúc đó trở đi
03:13
I wanted to be a geneticistnhà di truyền học --
46
168000
5000
tôi đã muốn trở một nhà di truyền học...
03:18
understandhiểu không the genegen and, throughxuyên qua that, understandhiểu không life.
47
173000
2000
tôi muốn hiểu rõ về gen và qua đó hiểu rõ sự sống.
03:20
So I had, you know, a heroanh hùng at a distancekhoảng cách.
48
175000
5000
Hồi đấy tôi có một thần tượng, một vị anh hùng để hướng tới.
03:25
It wasn'tkhông phải là a baseballbóng chày playerngười chơi; it was LinusLinus PaulingPauling.
49
180000
2000
Không phải một cầu thủ bóng chày, mà là Linus Pauling.
03:27
And so I appliedáp dụng to CaltechCaltech and they turnedquay me down.
50
182000
6000
Vì thế tôi nộp đơn xin vào trường Caltech và... họ loại tôi.
03:33
(LaughterTiếng cười)
51
188000
2000
(Cười)
03:35
So I wentđã đi to IndianaIndiana,
52
190000
1000
Nên tôi tới trường Indiana,
03:36
which was actuallythực ra as good as CaltechCaltech in geneticsdi truyền học,
53
191000
3000
ở đó cũng có ngành di truyền học tốt như ở Caltech,
03:39
and besidesngoài ra, they had a really good basketballbóng rổ teamđội. (LaughterTiếng cười)
54
194000
4000
bên cạnh đó, họ có một đội bóng rổ rất giỏi.
03:43
So I had a really quitekhá happyvui mừng life at IndianaIndiana.
55
198000
3000
Cuộc sống tôi ở Indiana thực sự khá hạnh phúc.
03:46
And it was at IndianaIndiana I got the impressionấn tượng
56
201000
3000
Và ở Indiana tôi đã có "linh cảm" là
03:49
that, you know, the genegen was likelycó khả năng to be DNADNA.
57
204000
2000
gen di truyền rất có thể chính là các phân tử ADN.
03:51
And so when I got my PhĐộ pH.D., I should go and searchTìm kiếm for DNADNA.
58
206000
4000
Thế nên khi nhận được bằng Tiến sĩ, tôi nên đi nghiên cứu ADN.
03:55
So I first wentđã đi to CopenhagenCopenhagen because I thought, well,
59
210000
6000
Vì vậy đầu tiên tôi tới Copenhagen vì tôi nghĩ rằng
04:01
maybe I could becometrở nên a biochemistnhà hóa sinh,
60
216000
1000
tôi có thể trở thành một chuyên gia hóa sinh.
04:02
but I discoveredphát hiện ra biochemistryhóa sinh was very boringnhàm chán.
61
217000
3000
Nhưng tôi lại nhận ra hóa sinh rất chán.
04:05
It wasn'tkhông phải là going anywhereở đâu towardđối với, you know, sayingnói what the genegen was;
62
220000
4000
Nó không dẫn tới việc khám phá gen di truyền là gì.
04:09
it was just nuclearNguyên tử sciencekhoa học. And oh, that's the booksách, little booksách.
63
224000
4000
Nó chỉ là ngành khoa học hạt nhân. Ồ, quyển sách đó đây, một quyển sách nhỏ.
04:13
You can readđọc it in about two hoursgiờ.
64
228000
2000
Bạn có thể đọc xong trong 2 giờ.
04:15
And -- but then I wentđã đi to a meetinggặp gỡ in ItalyÝ.
65
230000
4000
nhưng để tôi kể tiếp, tôi đến dự một hội nghị khoa học ở Ý.
04:19
And there was an unexpectedbất ngờ speakerloa who wasn'tkhông phải là on the programchương trình,
66
234000
5000
Có một diễn giả không có trong chương trình,
04:24
and he talkednói chuyện about DNADNA.
67
239000
2000
ông ấy nói về ADN.
04:26
And this was MauriceMaurice WilkinsWilkins. He was trainedđào tạo as a physicistnhà vật lý,
68
241000
3000
Đó là Maurice Wilkins. Ông ấy được đào tạo làm một nhà vật lý,
04:29
and after the warchiến tranh he wanted to do biophysicssinh lý học, and he pickedđã chọn DNADNA
69
244000
4000
nhưng sau chiến tranh ông lại muốn trở thành nhà lý sinh học
04:33
because DNADNA had been determinedxác định at the RockefellerRockefeller InstituteHọc viện
70
248000
3000
và ông ấy chọn ADN vì ADN đã được Viện Rockefeller xác định
04:36
to possiblycó thể be the geneticdi truyền moleculesphân tử on the chromosomesnhiễm sắc thể.
71
251000
4000
có thể là những phân tử di truyền trên nhiễm sắc thể.
04:40
MostHầu hết people believedtin it was proteinsprotein.
72
255000
1000
Đa số mọi người đã tin rằng protein là phân tử di truyền.
04:41
But WilkinsWilkins, you know, thought DNADNA was the besttốt betcá cược,
73
256000
4000
Nhưng Wilkins nghĩ rằng ADN là lựa chọn đúng đắn nhất,
04:45
and he showedcho thấy this x-raytia X photographảnh chụp.
74
260000
4000
và ông cho xem hình chụp X-quang này.
04:49
SortSắp xếp of crystallinetinh thể. So DNADNA had a structurekết cấu,
75
264000
4000
Một kiểu tinh thể, tức là ADN có cấu trúc xác định,
04:53
even thoughTuy nhiên it owednợ it to probablycó lẽ differentkhác nhau moleculesphân tử
76
268000
3000
cho dù bản thân nó có thể là những phân tử khác nhau
04:56
carryingchở differentkhác nhau setsbộ of instructionshướng dẫn.
77
271000
2000
mang những bộ thông tin chỉ thị khác nhau.
04:58
So there was something universalphổ cập about the DNADNA moleculephân tử.
78
273000
2000
Vậy là đã có vài thông tin chung chung về phân tử ADN.
05:00
So I wanted to work with him, but he didn't want a formertrước đây birdwatcherngười theo dõi chim,
79
275000
5000
Nên tôi muốn làm việc với ông ấy, nhưng ông không thích một người từng là nhà quan sát chim,
05:05
and I endedđã kết thúc up in CambridgeCambridge, EnglandAnh.
80
280000
1000
nên tôi chuyển mục tiêu đến Cambridge, nước Anh.
05:06
So I wentđã đi to CambridgeCambridge,
81
281000
2000
Tôi tới Cambridge
05:08
because it was really the besttốt placeđịa điểm in the worldthế giới then
82
283000
3000
vì và lúc đó, Cambridge thực sự là nơi tốt nhất thế giới
05:11
for x-raytia X crystallographykết tinh học. And x-raytia X crystallographykết tinh học is now a subjectmôn học
83
286000
4000
cho ngành tinh thể học chụp bằng tia X.
05:15
in, you know, chemistryhóa học departmentsphòng ban.
84
290000
2000
Ngày nay ngành nghiên cứu tinh thể học bằng tia X là một môn trong ngành Hóa học.
05:17
I mean, in those daysngày it was the domainmiền of the physicistsnhà vật lý.
85
292000
3000
Ý tôi là, những ngày trước, đó là lĩnh vực riêng của các nhà vật lý
05:20
So the besttốt placeđịa điểm for x-raytia X crystallographykết tinh học
86
295000
4000
Nơi tốt nhất cho nghiên cứu tinh thể bằng tia X
05:24
was at the CavendishCavendish LaboratoryPhòng thí nghiệm at CambridgeCambridge.
87
299000
3000
là phòng thí nghiệm Cavendish ở Cambridge.
05:27
And there I metgặp FrancisFrancis CrickCrick.
88
302000
6000
Và ở đó tôi gặp Francis Crick.
05:33
I wentđã đi there withoutkhông có knowingbiết him. He was 35. I was 23.
89
308000
3000
Trước đó tôi chẳng biết anh ấy là ai. Lúc đó anh ấy 35 tuổi, tôi 23 tuổi.
05:36
And withinbên trong a day, we had decidedquyết định that
90
311000
5000
Chỉ trong vòng một ngày, chúng tôi đã quyết định là
05:41
maybe we could take a shortcutđường tắt to findingPhát hiện the structurekết cấu of DNADNA.
91
316000
5000
chúng tôi có thể kiếm ra một con đường tắt để tìm ra cấu trúc ADN.
05:46
Not solvegiải quyết it like, you know, in rigorousnghiêm ngặt fashionthời trang, but buildxây dựng a modelmô hình,
92
321000
6000
Các bạn biết đó, không nghiên cứu theo kiểu chính thống, mà chúng tôi sẽ xây dựng một mô hình.
05:52
an electro-modelmô hình điện, usingsử dụng some coordinatestọa độ of, you know,
93
327000
4000
Một mô hình điện tử, sử dụng các thông số chiều dài,
05:56
lengthchiều dài, all that sortsắp xếp of stuffđồ đạc from x-raytia X photographshình ảnh.
94
331000
3000
tất tật những thông tin có được từ các bức hình chụp X-quang.
05:59
But just askhỏi what the moleculephân tử -- how should it foldgập lại up?
95
334000
3000
Chỉ để trả lời một câu hỏi là -- phân tử đó gấp cuộn như thế nào?
06:02
And the reasonlý do for doing so, at the centerTrung tâm of this photographảnh chụp,
96
337000
4000
Và lý do của việc này là người ở giữa trong tấm hình này, đó là Linus Pauling
06:06
is LinusLinus PaulingPauling. About sixsáu monthstháng before, he proposedđề xuất
97
341000
3000
Khoảng 6 tháng trước đó, ông ấy đưa ra cấu trúc xoắn alpha của protein
06:09
the alphaalpha helicalxoắn ốc structurekết cấu for proteinsprotein. And in doing so,
98
344000
4000
Và làm được việc này,
06:13
he banishedtrục xuất the man out on the right,
99
348000
2000
ông ấy đã đánh bại Sir Lawrence Bragg (bên trái),
06:15
SirThưa ngài LawrenceLawrence BraggBragg, who was the CavendishCavendish professorGiáo sư.
100
350000
3000
Lawrence Bragg là một giáo sư ở Cavendish.
06:18
This is a photographảnh chụp severalmột số yearsnăm latermột lát sau,
101
353000
2000
Bức hình này được chụp vài năm sau đó
06:20
when BraggBragg had causenguyên nhân to smilenụ cười.
102
355000
2000
khi Bragg đã có lí do để vui vẻ hơn.
06:22
He certainlychắc chắn wasn'tkhông phải là smilingmỉm cười when I got there,
103
357000
2000
Ông ấy chắc chắn không vui vẻ gì vào lúc tôi tới đó,
06:24
because he was somewhatphần nào humiliatednhục nhã by PaulingPauling gettingnhận được the alphaalpha helixdây xoắn,
104
359000
4000
ông ấy xấu hổ vì Pauling có được cấu trúc xoắn alpha,
06:28
and the CambridgeCambridge people failingthất bại because they weren'tkhông phải chemistshóa học của.
105
363000
4000
và những người ở Cambridge đều thất bại vì họ không phải là nhà hóa học.
06:32
And certainlychắc chắn, neithercũng không CrickCrick or I were chemistshóa học của,
106
367000
5000
Cả tôi và Crick chắc chắn cũng không là nhà hóa học
06:37
so we triedđã thử to buildxây dựng a modelmô hình. And he knewbiết, FrancisFrancis knewbiết WilkinsWilkins.
107
372000
6000
vì thế chúng tôi cố gắng xây dựng một mô hình. Francis quen Wilkins
06:43
So WilkinsWilkins said he thought it was the helixdây xoắn.
108
378000
2000
Wilkins nghĩ rằng đó là cấu trúc xoắn ốc.
06:45
X-rayX-quang diagrambiểu đồ, he thought was comparableso sánh with the helixdây xoắn.
109
380000
3000
Ông cho rằng phác đồ X-quang tương ứng với dạng xoắn.
06:48
So we builtđược xây dựng a three-strandedba dây modelmô hình.
110
383000
2000
Nên chúng tôi dựng một mô hình gồm 3 chuỗi ADN.
06:50
The people from LondonLondon cameđã đến up.
111
385000
2000
Các nhà khoa học từ Luân Đôn kéo đến.
06:52
WilkinsWilkins and this collaboratorcộng tác viên, or possiblekhả thi collaboratorcộng tác viên,
112
387000
5000
Wilkins và người cộng sự, Rosalind Franklin
06:57
RosalindRosalind FranklinFranklin, cameđã đến up and sortsắp xếp of laughedcười at our modelmô hình.
113
392000
3000
đến và cười nhạo mô hình của chúng tôi.
07:00
They said it was lousytồi tệ, and it was.
114
395000
2000
Họ bảo là nó thật tầm thường, mà đúng là nó tầm thường thật.
07:02
So we were told to buildxây dựng no more modelsmô hình; we were incompetentkhông đủ năng lực.
115
397000
5000
Nên họ bảo chúng tôi đừng dựng thêm mô hình nào nữa, chúng tôi thật kém cỏi.
07:07
(LaughterTiếng cười)
116
402000
4000
(Cười)
07:11
And so we didn't buildxây dựng any modelsmô hình,
117
406000
2000
Nên chúng tôi không dựng thêm mô hình nào nữa,
07:13
and FrancisFrancis sortsắp xếp of continuedtiếp tục to work on proteinsprotein.
118
408000
3000
Francis tiếp tục công việc nghiên cứu protein.
07:16
And basicallyvề cơ bản, I did nothing. And -- exceptngoại trừ readđọc.
119
411000
6000
Còn tôi về cơ bản là không làm gì, ngoại trừ việc đọc sách
07:22
You know, basicallyvề cơ bản, readingđọc hiểu is a good thing; you get factssự kiện.
120
417000
3000
Các bạn biết không, đọc sách thực sự là việc tốt. Bạn nắm được các cơ sở lý luận.
07:25
And we keptgiữ tellingnói the people in LondonLondon
121
420000
3000
Chúng tôi vẫn nói với các nhà khoa học Luân Đôn
07:28
that LinusLinus Pauling'sCủa Pauling going to movedi chuyển on to DNADNA.
122
423000
2000
rằng Linus Pauling sắp chuyển sang nghiên cứu ADN.
07:30
If DNADNA is that importantquan trọng, LinusLinus will know it.
123
425000
2000
Nếu ADN quan trọng đến vậy, Linus hẳn sẽ hiểu rõ nó.
07:32
He'llAnh ta sẽ buildxây dựng a modelmô hình, and then we're going to be scoopedmúc.
124
427000
2000
Ông ấy sẽ dựng được mô hình, và rồi chúng tôi sẽ thua cuộc.
07:34
And, in factthực tế, he'danh ấy writtenbằng văn bản the people in LondonLondon:
125
429000
2000
Thực ra ông ấy đã viết cho các nhà khoa học Luân Đôn thế này:
07:36
Could he see theirhọ x-raytia X photographảnh chụp?
126
431000
3000
Ông ấy có thể xem các bức hình X-quang của họ không?
07:39
And they had the wisdomsự khôn ngoan to say "no." So he didn't have it.
127
434000
3000
Họ trả lời rằng "Không". Như vậy ông ấy chưa có nó.
07:42
But there was onesnhững người in the literaturevăn chương.
128
437000
2000
Nhưng cũng có vài hinh X-quang trong các bài báo khoa học.
07:44
ActuallyTrên thực tế, LinusLinus didn't look at them that carefullycẩn thận.
129
439000
2000
Thực ra Linus đã không xem xét chúng kĩ càng.
07:46
But about, oh, 15 monthstháng after I got to CambridgeCambridge,
130
441000
6000
Khoảng 15 tháng sau khi tôi tới Cambridge,
07:52
a rumortin đồn beganbắt đầu to appearxuất hiện from LinusLinus Pauling'sCủa Pauling sonCon trai,
131
447000
3000
một tin đồn lan ra từ con trai của Linus Pauling,
07:55
who was in CambridgeCambridge, that his fathercha was now workingđang làm việc on DNADNA.
132
450000
4000
lúc đó cũng ở Cambridge, cậu ta nói rằng ba cậu ta đang nghiên cứu ADN.
07:59
And so, one day PeterPeter cameđã đến in and he said he was PeterPeter PaulingPauling,
133
454000
4000
Vậy nên một ngày Peter đến và nói rằng cậu ta là Peter Pauling,
08:03
and he gaveđưa ra me a copysao chép of his father'scha manuscriptsbản thảo.
134
458000
2000
cậu ta đưa tôi bản sao bản thảo viết tay của ba cậu ta.
08:05
And boycon trai, I was scaredsợ hãi because I thought, you know, we mayTháng Năm be scoopedmúc.
135
460000
6000
Ôi, tôi lo ghê luôn, tôi nghĩ: "Mình tiêu rồi".
08:11
I have nothing to do, no qualificationsbằng cấp for anything.
136
466000
3000
Tôi chẳng còn gì để làm cả, không có chuyên môn về thứ gì hết.
08:14
(LaughterTiếng cười)
137
469000
2000
(Cười)
08:16
And so there was the papergiấy, and he proposedđề xuất a three-strandedba dây structurekết cấu.
138
471000
6000
Trong bài báo đó, Linus Pauling đưa ra giả thiết cho một cấu trúc gồm 3 chuỗi ADN.
08:22
And I readđọc it, and it was just -- it was crapcrap.
139
477000
2000
Tôi đọc nó, và nó thật là ... thật là tào lao.
08:24
(LaughterTiếng cười)
140
479000
5000
(Cười)
08:29
So this was, you know, unexpectedbất ngờ from the world'scủa thế giới --
141
484000
3000
Các bạn biết đó, điều này là thật bất ngờ...
08:32
(LaughterTiếng cười)
142
487000
2000
(Cười)
08:34
-- and so, it was heldđược tổ chức togethercùng với nhau by hydrogenhydro bondstrái phiếu
143
489000
3000
... 3 sợi ADN được gắn với nhau bằng liên kết hydro
08:37
betweengiữa phosphatephosphate groupscác nhóm.
144
492000
2000
giữa các nhóm phosphate.
08:39
Well, if the peakcao điểm pHđộ pH that cellstế bào have is around sevenbảy,
145
494000
4000
Nhưng pH cao nhất trong tế bào là khoảng pH7,
08:43
those hydrogenhydro bondstrái phiếu couldn'tkhông thể existhiện hữu.
146
498000
3000
nên những liên kết hydro đó không thể tồn tại được.
08:46
We rushedvội vàng over to the chemistryhóa học departmentbộ phận and said,
147
501000
2000
Chúng tôi lao vào khoa Hóa và hỏi:
08:48
"Could PaulingPauling be right?" And AlexAlex HustQLCL said, "No." So we were happyvui mừng.
148
503000
6000
"Pauling có thể đúng không?" và Alex Hust nói "Không". Chúng tôi mừng quá chừng.
08:54
(LaughterTiếng cười)
149
509000
2000
(Cười)
08:56
And, you know, we were still in the gametrò chơi, but we were frightenedsợ hãi
150
511000
3000
Thế là chúng tôi vẫn tiếp tục cuộc chơi, nhưng chúng tôi e rằng
08:59
that somebodycó ai at CaltechCaltech would tell LinusLinus that he was wrongsai rồi.
151
514000
4000
ai đó ở Caltech sẽ nói với Linus là ông ấy sai.
09:03
And so BraggBragg said, "BuildXây dựng modelsmô hình."
152
518000
2000
Rồi Bragg bảo: "Dựng mô hình thôi"
09:05
And a monththáng after we got the PaulingPauling manuscriptbản thảo --
153
520000
4000
Phải nói thêm là, một tháng sau khi chúng tôi có bản thảo của Pauling...
09:09
I should say I tooklấy the manuscriptbản thảo to LondonLondon, and showedcho thấy the people.
154
524000
5000
tôi đem nó đến Luân Đôn cho mọi người xem.
09:14
Well, I said, LinusLinus was wrongsai rồi and that we're still in the gametrò chơi
155
529000
3000
Tôi nói: Linus sai rồi và chúng tôi vẫn đang tiếp tục cuộc chơi
09:17
and that they should immediatelyngay startkhởi đầu buildingTòa nhà modelsmô hình.
156
532000
2000
và họ nên bắt đầu dựng mô hình ngay lập tức .
09:19
But WilkinsWilkins said "no." RosalindRosalind FranklinFranklin was leavingđể lại in about two monthstháng,
157
534000
5000
Nhưng Wilkins nói không, Rosalind Franklin sẽ chuyển đi trong vòng 2 tháng,
09:24
and after she left he would startkhởi đầu buildingTòa nhà modelsmô hình.
158
539000
3000
sau khi bà ấy đi, ông sẽ bắt đầu dựng mô hình.
09:27
And so I cameđã đến back with that newsTin tức to CambridgeCambridge,
159
542000
4000
Thế là tôi đem tin đó về Cambridge,
09:31
and BraggBragg said, "BuildXây dựng modelsmô hình."
160
546000
1000
và Bragg vẫn nói: "Xây dựng mô hình thôi"
09:32
Well, of coursekhóa học, I wanted to buildxây dựng modelsmô hình.
161
547000
1000
Dĩ nhiên tôi muốn dựng mô hình.
09:33
And there's a picturehình ảnh of RosalindRosalind. She really, you know,
162
548000
6000
Đây là Rosalind.
09:39
in one sensegiác quan she was a chemistnhà hóa học,
163
554000
2000
Thực ra, theo nghĩa nào đó, có thể xem Rosalind là một nhà hóa học,
09:41
but really she would have been trainedđào tạo --
164
556000
2000
nhưng thực sự bà đã không được qua đào tạo...
09:43
she didn't know any organichữu cơ chemistryhóa học or quantumlượng tử chemistryhóa học.
165
558000
3000
bà không hiểu gì về hóa hữu cơ hay hóa lượng tử.
09:46
She was a crystallographernhà tinh thể học.
166
561000
1000
Bà là chuyên gia chụp hình tinh thể.
09:47
And I think partphần of the reasonlý do she didn't want to buildxây dựng modelsmô hình
167
562000
5000
Tôi nghĩ một phần lý do bà không muốn dựng mô hình
09:52
was, she wasn'tkhông phải là a chemistnhà hóa học, whereastrong khi PaulingPauling was a chemistnhà hóa học.
168
567000
3000
là vì bà không phải là nhà hóa học, trong khi Pauling lại là một nhà hóa học.
09:55
And so CrickCrick and I, you know, startedbắt đầu buildingTòa nhà modelsmô hình,
169
570000
5000
Vì vậy nên tôi và Crick bắt đầu dựng các mô hình
10:00
and I'd learnedđã học a little chemistryhóa học, but not enoughđủ.
170
575000
3000
tôi có học một chút về hóa học, nhưng chưa đủ
10:03
Well, we got the answercâu trả lời on the 28ththứ FebruaryTháng hai '53.
171
578000
4000
Như thế... chúng tôi có câu trả lời vào ngày 28/2/1953
10:07
And it was because of a rulequi định, which, to me, is a very good rulequi định:
172
582000
4000
Và với tôi, đó là bởi vì có một quy tắc, một quy tắc rất hay rằng:
10:11
Never be the brightestsáng personngười in a roomphòng, and we weren'tkhông phải.
173
586000
6000
Đừng bao giờ cố là người giỏi nhất trong phòng. Và đúng là như thế,
10:17
We weren'tkhông phải the besttốt chemistshóa học của in the roomphòng.
174
592000
2000
Chúng tôi không phải là những nhà hóa học giỏi nhất trong phòng.
10:19
I wentđã đi in and showedcho thấy them a pairingghép đôi I'd donelàm xong,
175
594000
2000
Tôi bước vào và và đưa cho họ xem mô hình một cặp chuỗi tôi dựng được,
10:21
and JerryJerry DonohueDonohue -- he was a chemistnhà hóa học -- he said, it's wrongsai rồi.
176
596000
4000
và Jerry Donohue ... một nhà hóa học ... nói rằng cái đó sai.
10:25
You've got -- the hydrogenhydro atomsnguyên tử are in the wrongsai rồi placeđịa điểm.
177
600000
3000
"Ngài đã đặt các nguyên tử hydro sai chỗ rồi"
10:28
I just put them down like they were in the bookssách.
178
603000
3000
Tôi chỉ đặt chúng như trong các cuốn sách.
10:31
He said they were wrongsai rồi.
179
606000
1000
Vậy mà ông ấy vẫn nói rằng tôi sai.
10:32
So the nextkế tiếp day, you know, after I thought, "Well, he mightcó thể be right."
180
607000
4000
Sang ngày hôm sau, tôi chợt nghĩ "Chà, ông ta có thể đúng đó chứ",
10:36
So I changedđã thay đổi the locationsvị trí, and then we foundtìm the basecăn cứ pairingghép đôi,
181
611000
4000
thế là tôi thay đổi các vị trí, rồi chúng tôi phát hiện ra sự bắt cặp của các gốc bazơ nitơ,
10:40
and FrancisFrancis immediatelyngay said the chainsdây xích runchạy in absolutetuyệt đối directionshướng.
182
615000
3000
ngay tức thì Francis nói rằng các chuỗi phân tử chạy theo các hướng xác định.
10:43
And we knewbiết we were right.
183
618000
2000
Và chúng tôi biết rằng mình đã đúng.
10:45
So it was a prettyđẹp, you know, it all happenedđã xảy ra in about two hoursgiờ.
184
620000
7000
Thật tuyệt vời, và tất cả những điều đó xảy trong khoảng hai giờ.
10:52
From nothing to thing.
185
627000
4000
Từ không đến có, chỉ trong 2 tiếng đồng hồ.
10:56
And we knewbiết it was biglớn because, you know, if you just put A nextkế tiếp to T
186
631000
5000
Chúng tôi hiểu rằng điều đó rất quan trọng, bởi bạn biết đó, chỉ cần đặt A cạnh T
11:01
and G nextkế tiếp to C, you have a copyingsao chép mechanismcơ chế.
187
636000
3000
và G cạnh C, bạn có được cơ chế sao chép ADN.
11:04
So we saw how geneticdi truyền informationthông tin is carriedmang.
188
639000
4000
Chúng tôi đã nhìn ra cách thông tin di truyền được mang đi như thế nào.
11:08
It's the ordergọi món of the fourbốn basescăn cứ.
189
643000
1000
Đó là thứ tự của bốn gốc bazơ nitơ.
11:09
So in a sensegiác quan, it is a sortsắp xếp of digital-typekiểu số informationthông tin.
190
644000
4000
Có thể hiểu đây là một kiểu thông tin dạng số
11:13
And you copysao chép it by going from strand-separatingtách sợi.
191
648000
5000
Bạn sao chép thông tin bằng cách sao chép từng chuỗi riêng biệt.
11:18
So, you know, if it didn't work this way, you mightcó thể as well believe it,
192
653000
8000
Nếu cơ chế sao chép không diễn ra theo cách này thì bạn vẫn có thể tin nó
11:26
because you didn't have any other schemekế hoạch.
193
661000
1000
bởi không thể có một cách sắp xếp nào khác tốt hơn.
11:27
(LaughterTiếng cười)
194
662000
3000
(Cười)
11:30
But that's not the way mostphần lớn scientistscác nhà khoa học think.
195
665000
3000
Nhưng đó không phải là cách nghĩ của phần lớn các nhà khoa học.
11:33
MostHầu hết scientistscác nhà khoa học are really ratherhơn dullđần độn.
196
668000
3000
Thực ra phần lớn họ không thông suốt như thế.
11:36
They said, we won'tsẽ không think about it untilcho đến we know it's right.
197
671000
2000
Họ nói rằng họ sẽ không suy nghĩ gì cả cho đến khi họ chắc chắn rằng đúng
11:38
But, you know, we thought, well, it's at leastít nhất 95 percentphần trăm right or 99 percentphần trăm right.
198
673000
6000
Nhưng mà, như các bạn biết đó, chúng tôi nghĩ mình đúng 95-99%
11:44
So think about it. The nextkế tiếp fivesố năm yearsnăm,
199
679000
4000
Hãy nghĩ xem. Trong suốt 5 năm tiếp theo,
11:48
there were essentiallybản chất something like fivesố năm referencestài liệu tham khảo
200
683000
2000
nghiên cứu của chúng tôi đăng trên báo Nature
11:50
to our work in "NatureThiên nhiên" -- nonekhông ai.
201
685000
2000
chỉ được nhắc đến đúng 5 lần -- chẳng đáng gì cả.
11:53
And so we were left by ourselveschúng ta,
202
688000
2000
Chúng tôi đã bị bỏ rơi,
11:55
and tryingcố gắng to do the last partphần of the triobộ ba: how do you --
203
690000
5000
và cố gắng thực hiện phần cuối cùng của ba câu hỏi này: Làm thế nào...
12:00
what does this geneticdi truyền informationthông tin do?
204
695000
4000
Thông tin di truyền này là để làm gì?
12:04
It was prettyđẹp obvioushiển nhiên that it providedcung cấp the informationthông tin
205
699000
4000
Khá rõ ràng là nó cung cấp thông tin
12:08
to an RNARNA moleculephân tử, and then how do you go from RNARNA to proteinchất đạm?
206
703000
3000
cho một phân tử ARN, và rồi làm thể nào để tạo nên protein từ ARN?
12:11
For about threesố ba yearsnăm we just -- I triedđã thử to solvegiải quyết the structurekết cấu of RNARNA.
207
706000
5000
Trong khoảng ba năm, chúng tôi chỉ... tôi cố gắng giải mã cấu trúc ARN.
12:16
It didn't yieldnăng suất. It didn't give good x-raytia X photographshình ảnh.
208
711000
3000
Không mang lại gì cả. Không chụp được bức hình X-quang tốt nào cả.
12:19
I was decidedlychắc chắn unhappykhông vui; a girlcon gái didn't marrykết hôn me.
209
714000
3000
Một cô gái từ chối lời cầu hôn của tôi, tôi đã rất đau khổ
12:22
It was really, you know, sortsắp xếp of a shittykhờ dại time.
210
717000
3000
Các bạn biết không, đó quả là khoảng thời gian tồi tệ.
12:25
(LaughterTiếng cười)
211
720000
3000
(Cười)
12:28
So there's a picturehình ảnh of FrancisFrancis and I before I metgặp the girlcon gái,
212
723000
4000
Có một bức hình của tôi và Francis trước khi tôi gặp cô gái đó,
12:32
so I'm still looking happyvui mừng.
213
727000
1000
trông tôi lúc đó vẫn hạnh phúc
12:33
(LaughterTiếng cười)
214
728000
3000
(Cười)
12:36
But there is what we did when we didn't know
215
731000
3000
Trong khi chúng tôi chưa biết nên đi về đâu thì chúng tôi làm một việc:
12:39
where to go forwardphía trước: we formedhình thành a clubcâu lạc bộ and calledgọi là it the RNARNA TieCà vạt ClubCâu lạc bộ.
216
734000
6000
chúng tôi thành lập một câu lạc bộ tên là Câu lạc bộ Cà vạt ARN (RNA Tie Club).
12:45
GeorgeGeorge GamowGamow, alsocũng thế a great physicistnhà vật lý, he designedthiết kế the tiecà vạt.
217
740000
4000
George Gamow cũng là một nhà vật lý vĩ đại, ông ấy thiết kế hình ARN trên cái cà vạt.
12:49
He was one of the memberscác thành viên. The questioncâu hỏi was:
218
744000
3000
Ông ấy là một thành viên câu lạc bộ.
12:52
How do you go from a four-letterbốn chữ code
219
747000
2000
Câu hỏi đặt ra là: Làm cách nào để dùng một bộ mã gồm 4 chữ cái
12:54
to the 20-letter-lá thư code of proteinsprotein?
220
749000
2000
để mã hóa được bộ mã 20 chữ cái của các protein?
12:56
FeynmanFeynman was a memberhội viên, and TellerRút tiền, and friendsbạn bè of GamowGamow.
221
751000
5000
Feynman là một thành viên, và Teller là bạn của Gamow.
13:01
But that's the only -- no, we were only photographedchụp ảnh twicehai lần.
222
756000
6000
Đó là lần duy nhất ... Ồ không, chúng tôi chỉ được chụp hình hai lần.
13:07
And on bothcả hai occasionsdịp, you know, one of us was missingmất tích the tiecà vạt.
223
762000
3000
trong cả hai lần đó, có một người trong số chúng tôi quên đeo cái cà vạt có hình ARN.
13:10
There's FrancisFrancis up on the upperphía trên right,
224
765000
3000
Francis ngồi ở hàng trên, bên phải,
13:13
and AlexAlex RichPhong phú -- the M.D.-turned-crystallographernhà phê bình -- is nextkế tiếp to me.
225
768000
5000
ngay kế tôi là Alex Rich, chuyên gia chụp hình tinh thể đa chiều.
13:18
This was takenLấy in CambridgeCambridge in SeptemberTháng chín of 1955.
226
773000
4000
Bức hình này chụp ở Cambridge tháng 9/1955
13:22
And I'm smilingmỉm cười, sortsắp xếp of forcedbuộc, I think,
227
777000
6000
Tôi đang cười, chắc là cười gượng thôi
13:28
because the girlcon gái I had, boycon trai, she was goneKhông còn.
228
783000
3000
bởi vì cô gái tôi yêu, nàng đã ra đi rồi.
13:31
(LaughterTiếng cười)
229
786000
4000
(Cười)
13:35
And so I didn't really get happyvui mừng untilcho đến 1960,
230
790000
5000
Và tôi cứ buồn bã như thế mãi cho đến năm 1960
13:40
because then we foundtìm out, basicallyvề cơ bản, you know,
231
795000
4000
vì khi đó, cơ bản là chúng tôi đã tìm ra
13:44
that there are threesố ba formscác hình thức of RNARNA.
232
799000
2000
có ba dạng ARN
13:46
And we knewbiết, basicallyvề cơ bản, DNADNA providescung cấp the informationthông tin for RNARNA.
233
801000
3000
Và về cơ bản, chúng tôi đã biết ADN cung cấp thông tin cho ARN.
13:49
RNARNA providescung cấp the informationthông tin for proteinchất đạm.
234
804000
2000
ARN cung cấp thông tin cho protein.
13:51
And that let MarshallMarshall NirenbergNirenberg, you know, take RNARNA -- syntheticsợi tổng hợp RNARNA --
235
806000
5000
Điều này là tiền đề để Marshall Nirenberg dùng ARN tổng hợp...
13:56
put it in a systemhệ thống makingchế tạo proteinchất đạm. He madethực hiện polyphenylalaninepolyphenylalanine,
236
811000
6000
trong một hệ thống sản xuất protein. Ông ấy tạo ra một chuỗi Phenylalanine (polyphenylalanine)
14:02
polyphenylalaninepolyphenylalanine. So that's the first crackingnứt of the geneticdi truyền code,
237
817000
8000
Đó là lần đầu tiên người ta giải được một đoạn mã di truyền,
14:10
and it was all over by 1966.
238
825000
2000
và đến năm 1966 thì ai cũng biết.
14:12
So there, that's what ChrisChris wanted me to do, it was --
239
827000
3000
Đấy, đây là chuyện Chris yêu cầu tôi kể --
14:15
so what happenedđã xảy ra sincekể từ then?
240
830000
4000
rồi sau đó thì sao?
14:19
Well, at that time -- I should go back.
241
834000
3000
Vào thời gian đó ... để tôi quay trở lại.
14:22
When we foundtìm the structurekết cấu of DNADNA, I gaveđưa ra my first talk
242
837000
5000
Khi tìm ra cấu trúc ADN, tôi công bố lần đầu ở Viện nghiên cứu Cold Spring Harbor
14:27
at ColdLạnh SpringMùa xuân HarborBến cảng. The physicistnhà vật lý, LeoLeo SzilardSzilard,
243
842000
3000
Nhà vật lý Leo Szilard
14:30
he lookednhìn at me and said, "Are you going to patentbằng sáng chế this?"
244
845000
3000
đã nhìn tôi và hỏi " Ông sẽ đăng kí sáng chế phát hiện này chứ?"
14:33
And -- but he knewbiết patentbằng sáng chế lawpháp luật, and that we couldn'tkhông thể patentbằng sáng chế it,
245
848000
5000
Ông ấy biết rõ luật sáng chế, và cũng biết là chúng tôi không thể lấy bằng sáng chế đó được,
14:38
because you couldn'tkhông thể. No use for it.
246
853000
2000
vì chúng tôi không thể. Mà nó cũng chẳng có ích gì.
14:40
(LaughterTiếng cười)
247
855000
2000
(Cười)
14:42
And so DNADNA didn't becometrở nên a usefulhữu ích moleculephân tử,
248
857000
4000
Vậy là ADN đã không được coi là một phân tử có ích
14:46
and the lawyersluật sư didn't enterđi vào into the equationphương trình untilcho đến 1973,
249
861000
5000
và các luật sư đã không can thiệp cho mãi đến năm 1973,
14:51
20 yearsnăm latermột lát sau, when BoyerBoyer and CohenCohen in SanSan FranciscoFrancisco
250
866000
5000
20 năm sau, khi Boyer và Cohen ở San Francisco
14:56
and StanfordStanford cameđã đến up with theirhọ methodphương pháp of recombinanttái tổ hợp DNADNA,
251
871000
2000
và Stanford phát minh ra phương pháp tái tổ hợp ADN,
14:58
and StanfordStanford patentedđược cấp bằng sáng chế it and madethực hiện a lot of moneytiền bạc.
252
873000
3000
Trường Stanford đã đăng kí bằng sáng chế và kiếm được nhiều tiền từ phương pháp đó.
15:01
At leastít nhất they patentedđược cấp bằng sáng chế something
253
876000
1000
Ít nhất họ cũng có bằng sáng chế thứ gì đó
15:02
which, you know, could do usefulhữu ích things.
254
877000
3000
thứ gì đó hữu ích.
15:05
And then, they learnedđã học how to readđọc the lettersbức thư for the code.
255
880000
3000
Họ học cách đọc các chữ cái của bộ mã di truyền.
15:08
And, boomsự bùng nổ, we'vechúng tôi đã, you know, had a biotechcông nghệ sinh học industryngành công nghiệp. And,
256
883000
5000
Và rồi, BÙM, chúng ta có một ngành công nghiệp công nghệ sinh học.
15:13
but we were still a long wayscách from, you know,
257
888000
7000
Nhưng chúng ta vẫn còn xa lắm
15:20
answeringtrả lời a questioncâu hỏi which sortsắp xếp of dominatedthống trị my childhoodthời thơ ấu,
258
895000
2000
mới trả lời được câu hỏi từ thuở thơ ấu của tôi,
15:22
which is: How do you nature-nurturenuôi dưỡng thiên nhiên?
259
897000
5000
đó là câu hỏi: Làm thế nào tự nhiên tự vận hành?
15:27
And so I'll go on. I'm alreadyđã out of time,
260
902000
4000
Thế là tôi tiếp tục. Tôi đã hết thời rồi,
15:31
but this is MichaelMichael WiglerWigler, a very, very clevertài giỏi mathematiciannhà toán học
261
906000
3000
nhưng, đây là Michael Wigler, một nhà toán học rất rất rất thông minh
15:34
turnedquay physicistnhà vật lý. And he developedđã phát triển a techniquekỹ thuật
262
909000
3000
chuyển sang ngành vật lý. Ông ấy đã phát triển một công nghệ
15:37
which essentiallybản chất will let us look at samplemẫu vật DNADNA
263
912000
4000
về cơ bản cho phép chúng ta quan sát mẫu ADN
15:41
and, eventuallycuối cùng, a milliontriệu spotsđiểm alongdọc theo it.
264
916000
2000
và cuối cùng là hàng triệu điểm trên đó.
15:43
There's a chipChip there, a conventionalthông thường one. Then there's one
265
918000
3000
Đây là một con chíp, cái này là loại thường,
15:46
madethực hiện by a photolithographyphotolithography by a companyCông ty in MadisonMadison
266
921000
3000
Còn con chíp kia được làm bằng công nghệ quang khắc (photolithography)
15:49
calledgọi là NimbleGenNimbleGen, which is way aheadphía trước of AffymetrixAffymetrix.
267
924000
5000
của một công ty ở Madison tên là NimbleGen, công nghệ của họ tiên tiến hơn hẳn công ty Affymetrix
15:54
And we use theirhọ techniquekỹ thuật.
268
929000
2000
Dùng công nghệ này, bạn có thể
15:56
And what you can do is sortsắp xếp of compareso sánh DNADNA of normalbình thường segssegs versusđấu với cancerung thư.
269
931000
5000
so sánh ADN của tế bào thường và tế bào ung thư.
16:01
And you can see on the tophàng đầu
270
936000
4000
Hình phía trên thể hiện
16:05
that cancersung thư which are badxấu showchỉ insertionschèn or deletionsxóa.
271
940000
5000
ADN từ các tế bào ung thư. Nó cho thấy có những đoạn ADN được chèn thêm vào hoặc bị xóa đi.
16:10
So the DNADNA is really badlytệ muckedlộn xộn up,
272
945000
3000
Vì thế phân tử ADN gần như bị phá nát,
16:13
whereastrong khi if you have a chancecơ hội of survivingsống sót,
273
948000
2000
trong khi đó, để bạn có khả năng sống còn,
16:15
the DNADNA isn't so muckedlộn xộn up.
274
950000
2000
thì ADN không bị hư hỏng nhiều như vậy.
16:17
So we think that this will eventuallycuối cùng leadchì to what we call
275
952000
3000
Chúng tôi nghĩ điều này rốt cuộc sẽ dẫn tới khái niệm "sinh tiết ADN"
16:20
"DNADNA biopsiessinh thiết." Before you get treatedđã xử lý for cancerung thư,
276
955000
4000
Trước khi các bạn được điều trị bệnh ung thư,
16:24
you should really look at this techniquekỹ thuật,
277
959000
2000
bạn nên xem xét công nghệ này
16:26
and get a feelingcảm giác of the faceđối mặt of the enemykẻ thù.
278
961000
3000
để có thể cảm nhận được bộ mặt của "kẻ thù ung thư".
16:29
It's not a -- it's only a partialmột phần look, but it's a --
279
964000
3000
Đó chỉ là, chỉ là một cái nhìn cục bộ, nhưng...
16:32
I think it's going to be very, very usefulhữu ích.
280
967000
3000
tôi nghĩ nó rất rất có ích.
16:35
So, we startedbắt đầu with breastnhũ hoa cancerung thư
281
970000
2000
Chúng tôi bắt đầu với bệnh ung thư vú
16:37
because there's lots of moneytiền bạc for it, no governmentchính quyền moneytiền bạc.
282
972000
3000
bởi vì có nhiều tiền dành cho nghiên cứu ung thư vú, không phải tiền Chính phủ.
16:40
And now I have a sortsắp xếp of vestedđược trao interestquan tâm:
283
975000
4000
Bây giờ thì tôi có một mối quan tâm là:
16:44
I want to do it for prostatetuyến tiền liệt cancerung thư. So, you know,
284
979000
2000
tôi muốn làm với bệnh ung thư tuyến tiền liệt.
16:46
you aren'tkhông phải treatedđã xử lý if it's not dangerousnguy hiểm.
285
981000
3000
Các bạn biết rằng nếu bệnh không nguy hiểm, bạn sẽ không được điều trị
16:49
But WiglerWigler, besidesngoài ra looking at cancerung thư cellstế bào, lookednhìn at normalbình thường cellstế bào,
286
984000
6000
Nhưng với Wigler, bên cạnh việc quan sát tế bào ung thư, ông còn quan sát các tế bào thường
16:55
and madethực hiện a really sortsắp xếp of surprisingthật ngạc nhiên observationquan sát.
287
990000
3000
và thực hiện khá nhiều quan sát đáng kinh ngạc.
16:58
Which is, all of us have about 10 placesnơi in our genomebộ gen
288
993000
4000
Trong số đó là phát hiện trong bộ gen của mỗi chúng ta có khoảng 10 vị trí
17:02
where we'vechúng tôi đã lostmất đi a genegen or gainedđã đạt được anotherkhác one.
289
997000
2000
mà ở đó mất đi một gen hoặc nhận thêm một gen khác.
17:05
So we're sortsắp xếp of all imperfectkhông hoàn hảo. And the questioncâu hỏi is well,
290
1000000
6000
Có vẻ như chẳng ai trong chúng ta hoàn hảo cả. Và câu hỏi đặt ra là,
17:11
if we're around here, you know,
291
1006000
2000
nếu là chúng ta ở đây giờ này
17:13
these little losseslỗ vốn or gainslợi ích mightcó thể not be too badxấu.
292
1008000
3000
tức là những gen mất đi và nhận thêm có thể không quá nghiêm trọng
17:16
But if these deletionsxóa or amplificationskhuếch đại occurredxảy ra in the wrongsai rồi genegen,
293
1011000
5000
Nhưng nếu sự loại thải hay khuếch đại xảy ra ở những gen quan trọng,
17:21
maybe we'lltốt feel sickđau ốm.
294
1016000
1000
thì chúng ta có thể bị bệnh.
17:22
So the first diseasedịch bệnh he lookednhìn at is autismtự kỷ.
295
1017000
4000
Bệnh đầu tiên ông ấy nghiên cứu là bệnh tự kỉ.
17:26
And the reasonlý do we lookednhìn at autismtự kỷ is we had the moneytiền bạc to do it.
296
1021000
5000
Lý do chọn bệnh bệnh tự kỉ là vì chúng tôi có tiền để thực hiện
17:31
Looking at an individualcá nhân is about 3,000 dollarsUSD. And the parentcha mẹ of a childđứa trẻ
297
1026000
5000
Để theo dõi một người mất khoảng 3000 đôla. Ba mẹ của một em bé
17:36
with Asperger'sAsperger's diseasedịch bệnh, the high-intelligencecao trí tuệ autismtự kỷ,
298
1031000
2000
mắc bệnh tự kỷ thần đồng (hội chứng Asperger), kiểu bệnh tự kỉ có trí thông minh cao,
17:38
had sentgởi his thing to a conventionalthông thường companyCông ty; they didn't do it.
299
1033000
5000
đã gửi ADN của đứa bé một công ty thông thường; nhưng họ không làm gì được.
17:43
Couldn'tKhông thể do it by conventionalthông thường geneticsdi truyền học, but just scanningquét it
300
1038000
3000
Di truyền học thông thường không thể làm được, nhưng chỉ cần xem lướt qua mẫu ADN,
17:46
we beganbắt đầu to find genesgen for autismtự kỷ.
301
1041000
3000
chúng tôi đã bắt đầu tìm ra các gen liên quan đến bệnh tự kỉ.
17:49
And you can see here, there are a lot of them.
302
1044000
4000
Như các bạn thấy ở đây, có rất nhiều gen đó.
17:53
So a lot of autistictự kỷ kidstrẻ em are autistictự kỷ
303
1048000
4000
Có rất nhiều trẻ bị bệnh tự kỉ
17:57
because they just lostmất đi a biglớn piececái of DNADNA.
304
1052000
2000
bởi vì chúng bị thiếu một mảnh ADN lớn.
17:59
I mean, biglớn piececái at the molecularphân tử levelcấp độ.
305
1054000
2000
Ý tôi là, ở mức độ phân tử thì đó là một mảnh lớn.
18:01
We saw one autistictự kỷ kidđứa trẻ,
306
1056000
2000
Chúng tôi thấy ở một trẻ bị bệnh tự kỉ,
18:03
about fivesố năm milliontriệu basescăn cứ just missingmất tích from one of his chromosomesnhiễm sắc thể.
307
1058000
3000
có một nhiễm sắc thể bị mất khoảng 5 triệu gốc bazơ.
18:06
We haven'tđã không yetchưa lookednhìn at the parentscha mẹ, but the parentscha mẹ probablycó lẽ
308
1061000
3000
Chúng tôi chưa theo dõi ba mẹ đứa trẻ, nhưng có thể ba mẹ nó
18:09
don't have that lossmất mát, or they wouldn'tsẽ không be parentscha mẹ.
309
1064000
3000
không bị mất như vậy, vì nếu có thì chắc họ đã không sinh con được.
18:12
Now, so, our autismtự kỷ studyhọc is just beginningbắt đầu. We got threesố ba milliontriệu dollarsUSD.
310
1067000
7000
Nghiên cứu bệnh tự kỉ của chúng tôi chỉ vừa mới bắt đầu. Chúng tôi có được 3 triệu đôla.
18:19
I think it will costGiá cả at leastít nhất 10 to 20 before you'dbạn muốn be in a positionChức vụ
311
1074000
4000
Tôi nghĩ sẽ tốn ít nhất 10 đến 20 triệu đôla mới tìm ra
18:23
to help parentscha mẹ who'veai đã had an autistictự kỷ childđứa trẻ,
312
1078000
3000
phương cách giúp các gia đình có con bị bệnh tự kỉ,
18:26
or think they mayTháng Năm have an autistictự kỷ childđứa trẻ,
313
1081000
2000
hoặc các cặp vợ chồng có nguy cơ có con bị bệnh tự kỉ.
18:28
and can we spotnơi the differenceSự khác biệt?
314
1083000
2000
và liệu chúng tôi có thể phát hiện được sự khác biệt?
18:30
So this sametương tự techniquekỹ thuật should probablycó lẽ look at all.
315
1085000
3000
Vì thế có lẽ nên dùng công nghệ tương tự để nghiên cứu hết những thứ đó.
18:33
It's a wonderfulTuyệt vời way to find genesgen.
316
1088000
4000
Đó là một cách tuyệt vời tìm kiếm gen.
18:37
And so, I'll concludekết luận by sayingnói
317
1092000
2000
Như vậy, tôi sẽ kết thúc bằng việc nói rằng
18:39
we'vechúng tôi đã lookednhìn at 20 people with schizophreniatâm thần phân liệt.
318
1094000
2000
chúng tôi đã quan sát 20 người mắc bệnh tâm thần phân liệt.
18:41
And we thought we'dThứ Tư probablycó lẽ have to look at severalmột số hundredhàng trăm
319
1096000
4000
Chúng tôi cho rằng có thể phải quan sát vài trăm người
18:45
before we got the picturehình ảnh. But as you can see,
320
1100000
2000
trước khi chúng tôi có bức tranh toàn cảnh. Nhưng như các bạn thấy đó,
18:47
there's sevenbảy out of 20 had a changethay đổi which was very highcao.
321
1102000
4000
7 trong số 20 người là có sự thay đổi, tỷ lệ này là rất cao.
18:51
And yetchưa, in the controlskiểm soát there were threesố ba.
322
1106000
3000
nhưng chỉ 3 người trong mẫu kiểm chứng.
18:54
So what's the meaningÝ nghĩa of the controlskiểm soát?
323
1109000
2000
Vậy ý nghĩa của mẫu kiểm chứng là gì?
18:56
Were they crazykhùng alsocũng thế, and we didn't know it?
324
1111000
2000
Biết đâu họ cũng bị bệnh mà chúng tôi không biết.
18:58
Or, you know, were they normalbình thường? I would guessphỏng đoán they're normalbình thường.
325
1113000
4000
Hay là họ vẫn bình thường? Tôi đoán là họ bình thường.
19:02
And what we think in schizophreniatâm thần phân liệt is there are genesgen of predisposuresự phơi nhiễm,
326
1117000
7000
Chúng tôi cho rằng ở bệnh tâm thần phân liệt, có những gen gây ra bệnh này,
19:09
and whetherliệu this is one that predisposeskhuynh hướng --
327
1124000
6000
và liệu đó có là nguyên nhân gây bệnh...
19:15
and then there's only a sub-segmenttiểu đoạn of the populationdân số
328
1130000
4000
và chỉ có một phần nhỏ số người dân
19:19
that's capablecó khả năng of beingđang schizophrenictâm thần phân liệt.
329
1134000
2000
có khả năng mắc bệnh tâm thần phân liệt.
19:21
Now, we don't have really any evidencechứng cớ of it,
330
1136000
4000
Chúng tôi chưa có bất cứ bằng chứng nào về điều đó,
19:25
but I think, to give you a hypothesisgiả thuyết, the besttốt guessphỏng đoán
331
1140000
5000
nhưng có một giả thiết, tôi nghĩ cách đoán biết hay nhất là
19:30
is that if you're left-handedthuận tay trái, you're pronedễ bị to schizophreniatâm thần phân liệt.
332
1145000
6000
nếu bạn thuận tay trái, thì bạn có xu hướng mắc bệnh tâm thần phân liệt.
19:36
30 percentphần trăm of schizophrenictâm thần phân liệt people are left-handedthuận tay trái,
333
1151000
3000
30% bệnh nhân là người thuận tay trái,
19:39
and schizophreniatâm thần phân liệt has a very funnybuồn cười geneticsdi truyền học,
334
1154000
3000
và bệnh tâm thần phân liệt có một kiểu di truyền rất buồn cười
19:42
which meanscó nghĩa 60 percentphần trăm of the people are geneticallycó tính di truyền left-handedthuận tay trái,
335
1157000
4000
tức là 60% người được khảo sát là những người thuận tay trái bẩm sinh
19:46
but only halfmột nửa of it showedcho thấy. I don't have the time to say.
336
1161000
3000
nhưng chỉ một nửa trong số đó thể hiện bệnh. Tôi không có thời gian để nói.
19:49
Now, some people who think they're right-handedtay phải
337
1164000
3000
Có một số người nghĩ mình thuận tay phải
19:52
are geneticallycó tính di truyền left-handedthuận tay trái. OK. I'm just sayingnói that, if you think,
338
1167000
6000
nhưng thực sự họ thuận tay phải bẩm sinh. Tốt! Tôi chỉ muốn nói là, nếu các bạn nghĩ rằng:
19:58
oh, I don't carrymang a left-handedthuận tay trái genegen so thereforevì thế my, you know,
339
1173000
4000
Ồ, tôi không mang gen thuận tay trái nào cả,
20:02
childrenbọn trẻ won'tsẽ không be at riskrủi ro of schizophreniatâm thần phân liệt. You mightcó thể. OK?
340
1177000
3000
nên con tôi sẽ không có nguy cơ mắc bệnh tâm thần phân liệt. Phải vậy. Đúng không?
20:05
(LaughterTiếng cười)
341
1180000
3000
(Cười)
20:08
So it's, to me, an extraordinarilyphi thường excitingthú vị time.
342
1183000
3000
Đối với tôi, đây là thời gian hứng thú đặc biệt.
20:11
We oughtnên to be ablecó thể to find the genegen for bipolarlưỡng cực;
343
1186000
2000
Chúng tôi phải tìm ra gen liên quan đến chứng tâm thần bi-polar;
20:13
there's a relationshipmối quan hệ.
344
1188000
1000
tôi đã tìm ra một mối liên hệ.
20:14
And if I had enoughđủ moneytiền bạc, we'dThứ Tư find them all this yearnăm.
345
1189000
4000
Và nếu tôi có đủ tiền, chúng tôi sẽ tìm ra tất cả trong năm nay
20:18
I thank you.
346
1193000
1000
Tôi cảm ơn.
Translated by Tu Tran
Reviewed by Huyen Bui

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
James Watson - Biologist, Nobel laureate
Nobel laureate James Watson took part in one of the most important scientific breakthroughs of the 20th century: the discovery of the structure of DNA. More than 50 years later, he continues to investigate biology's deepest secrets.

Why you should listen

James Watson has led a long, remarkable life, starting at age 12, when he was one of radio's high-IQ Quiz Kids. By age 15, he had enrolled in the University of Chicago, and by 25, working with Francis Crick (and drawing, controversially, on the research of Maurice Wilkins and Rosalind Franklin), he had made the discovery that would eventually win the three men the Nobel Prize.

Watson and Crick's 1953 discovery of DNA's double-helix structure paved the way for the astounding breakthroughs in genetics and medicine that marked the second half of the 20th century. And Watson's classic 1968 memoir of the discovery, The Double Helix, changed the way the public perceives scientists, thanks to its candid account of the personality conflicts on the project.

From 1988 to 1994, he ran the Human Genome Project. His current passion is the quest to identify genetic bases for major illnesses; in 2007 he put his fully sequenced genome online, the second person to do so, in an effort to encourage personalized medicine and early detection and prevention of diseases. 

More profile about the speaker
James Watson | Speaker | TED.com