TED2006
Joe DeRisi: Solving medical mysteries
Joe DeRisi: Giải quyết những bí ẩn y học
Filmed:
Readability: 4.3
474,538 views
Nhà hóa sinh Joe DeRisi nói về cách thức mới và tuyệt vời để chẩn đoán các virus (và điều trị các bệnh mà chúng gây ra) bằng cách sử dụng ADN. Bài phát biểu của ông có thể giúp chúng ta hiểu được bệnh sốt rét, SARS, cúm gia cầm - và 60 phần trăm các nhiễm trùng do virus thông thường không chẩn đoán được.
Joe DeRisi - Biochemist
Joe DeRisi hunts for the genes that make us sick. At his lab, he works to understand the genome of Plasmodium falciparum, the deadliest form of malaria. Full bio
Joe DeRisi hunts for the genes that make us sick. At his lab, he works to understand the genome of Plasmodium falciparum, the deadliest form of malaria. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
How can we investigate
0
0
3000
Làm sao để chúng ta có thể nghiên cứu
00:15
this flora of viruses that surround us, and aid medicine?
1
3000
5000
các nhóm virus xung quanh mình
cũng như thuốc đặc trị?
cũng như thuốc đặc trị?
00:20
How can we turn our cumulative knowledge of virology
2
8000
4000
Làm sao để chúng ta có thể gói gọn
kiến thức đã có về virus
kiến thức đã có về virus
00:24
into a simple, hand-held, single diagnostic assay?
3
12000
4000
vào trong một quyển sổ tay chẩn đoán
đơn giản?
đơn giản?
00:28
I want to turn everything we know right now about detecting viruses
4
16000
3000
Tôi muốn đưa mọi thứ ta biết
hiện nay về việc phát hiện virus
hiện nay về việc phát hiện virus
00:31
and the spectrum of viruses that are out there
5
19000
2000
và loại các loại các virus
00:33
into, let's say, a small chip.
6
21000
3000
vào trong 1 con chip nhỏ.
00:36
When we started thinking about this project --
7
24000
2000
Khi chúng tôi bắt đầu nghĩ về dự án này--
00:38
how we would make a single diagnostic assay
8
26000
3000
cách thức làm một phân tích
chẩn đoán đơn giản
chẩn đoán đơn giản
00:41
to screen for all pathogens simultaneously --
9
29000
3000
để xác định đồng thời các tác nhân
gây bệnh--
gây bệnh--
00:44
well, there's some problems with this idea.
10
32000
2000
thì có một số vấn đề phát sinh.
00:46
First of all, viruses are pretty complex,
11
34000
4000
Trước hết, những con virus
rất phức tạp,
rất phức tạp,
00:50
but they're also evolving very fast.
12
38000
4000
và chúng thay đổi rất nhanh.
Đây là 1 virus picorna.
00:54
This is a picornavirus.
13
42000
1000
00:55
Picornaviruses -- these are things that include
14
43000
2000
Virus picorna -- chúng gây ra
00:57
the common cold and polio, things like this.
15
45000
3000
bệnh cảm thông thường và bại liệt
hay những thứ tương tự.
hay những thứ tương tự.
01:00
You're looking at the outside shell of the virus,
16
48000
2000
Bạn đang nhìn vào lớp
vỏ ngoài của virus,
vỏ ngoài của virus,
01:02
and the yellow color here are those parts of the virus
17
50000
3000
và màu vàng là phần của virus
01:05
that are evolving very, very fast,
18
53000
2000
thay đổi rất nhanh,
01:07
and the blue parts are not evolving very fast.
19
55000
2000
và những phần xanh thay đổi không nhanh.
01:09
When people think about making pan-viral detection reagents,
20
57000
3000
Khi người ta nghĩ về việc chế tạo
chất phát hiện virus,
chất phát hiện virus,
01:12
usually it's the fast-evolving problem that's an issue,
21
60000
4000
thì vấn đề tiến hóa quá nhanh của virus là
điều gây khó khăn,
điều gây khó khăn,
vì làm sao xác định
được thứ luôn đổi?
được thứ luôn đổi?
01:16
because how can we detect things if they're always changing?
22
64000
2000
Nhưng sự tiến hoá luôn
ở trạng thái cân bằng:
ở trạng thái cân bằng:
01:18
But evolution is a balance:
23
66000
2000
01:20
where you have fast change, you also have ultra-conservation --
24
68000
4000
nơi nào bạn có sự thay đổi nhanh chóng
thì cũng có thứ cần phải duy trì--
thì cũng có thứ cần phải duy trì--
01:24
things that almost never change.
25
72000
2000
điều này hầu như không bao giờ thay đổi.
01:26
And so we looked into this a little more carefully,
26
74000
3000
Chúng tôi đã quan sát mẫu này
một cách kĩ lưỡng hơn,
một cách kĩ lưỡng hơn,
01:29
and I'm going to show you data now.
27
77000
1000
và sau đây
là dữ liệu.
là dữ liệu.
01:30
This is just some stuff you can do on the computer from the desktop.
28
78000
3000
Đây là vài thứ bạn có thể
làm trên máy tính bàn.
làm trên máy tính bàn.
01:33
I took a bunch of these small picornaviruses,
29
81000
2000
Tôi lấy một đám virus picorna, như
01:35
like the common cold, like polio and so on,
30
83000
2000
virus cảm lạnh, bại liệt và bệnh tương tự,
01:37
and I just broke them down into small segments.
31
85000
4000
và tôi chia chúng ra thành nhiều phần.
01:41
And so took this first example, which is called coxsackievirus,
32
89000
3000
Và lấy ra mẫu đầu tiên,
được gọi là coxsackievirus,
được gọi là coxsackievirus,
01:44
and just break it into small windows.
33
92000
2000
và chia chúng vào những ô nhỏ.
01:46
And I'm coloring these small windows blue
34
94000
2000
Tôi sẽ tô xanh những ô nào
01:48
if another virus shares an identical sequence in its genome
35
96000
5000
có trong bộ gen của virus loại này
chứa một chuỗi đồng nhất với virus loại kia.
chứa một chuỗi đồng nhất với virus loại kia.
với loại virus bệnh kia.
01:53
to that virus.
36
101000
1000
01:54
These sequences right up here --
37
102000
2000
Những chuỗi trên đây--
01:56
which don't even code for protein, by the way --
38
104000
2000
chúng thậm chí không
mã hóa cho protein--
mã hóa cho protein--
01:58
are almost absolutely identical across all of these,
39
106000
3000
lại hầu như đồng nhất tuyệt đối với nhau,
02:01
so I could use this sequence as a marker
40
109000
4000
do đó tôi có thể sử dụng dãy này
như một vật làm dấu
như một vật làm dấu
02:05
to detect a wide spectrum of viruses,
41
113000
2000
để phát hiện dải quang phổ rộng của virus,
02:07
without having to make something individual.
42
115000
3000
mà không cần phải làm gì đó quá đặc biệt.
02:10
Now, over here there's great diversity:
43
118000
2000
Trên đây là ví dụ về sự đa dạng:
02:12
that's where things are evolving fast.
44
120000
2000
chính là nơi mà chúng phát biến
đổi mạnh mẽ.
đổi mạnh mẽ.
02:14
Down here you can see slower evolution: less diversity.
45
122000
4000
Dưới đây bạn có thể thấy sự phát triển
diễn ra chậm lại: sự kém đa dạng.
diễn ra chậm lại: sự kém đa dạng.
02:18
Now, by the time we get out here to, let's say,
46
126000
2000
Trong lúc đó,
virus gây liệt cấp tính ở loài ong--
02:20
acute bee paralysis virus --
47
128000
2000
bạn sẽ biêt nó tệ thế nào
nếu bạn là một con ong--
nếu bạn là một con ong--
02:22
probably a bad one to have if you're a bee ---
48
130000
2000
02:24
this virus shares almost no similarity to coxsackievirus,
49
132000
5000
virus này hầu như không có
điểm chung với coxsackievirus,
điểm chung với coxsackievirus,
02:29
but I can guarantee you that the sequences that are most conserved
50
137000
4000
nhưng tôi cam đoan với bạn rằng
chuỗi gen vẫn hầu như nguyên vẹn
chuỗi gen vẫn hầu như nguyên vẹn
02:33
among these viruses on the right-hand of the screen
51
141000
2000
giữa những virus ở phía bên phải màn hình
02:35
are in identical regions right up here.
52
143000
3000
ở cùng vùng với nhau bên phải, phía trên.
02:38
And so we can encapsulate these regions of ultra-conservation
53
146000
3000
Vì thế chúng ta có thể tóm gọn
những vùng đồng nhất này
những vùng đồng nhất này
02:41
through evolution -- how these viruses evolved --
54
149000
3000
thông qua sự phát triển,
cách thức tiến hóa của virus
cách thức tiến hóa của virus
02:44
by just choosing DNA elements or RNA elements
55
152000
3000
chỉ với việc chọn các phân tử DNA hoặc RNA
02:47
in these regions to represent on our chip as detection reagents.
56
155000
4000
trong các vùng này để tương ứng với
con chip như thể hợp chất phát hiện virus.
con chip như thể hợp chất phát hiện virus.
Đó là những gì chúng tôi đã làm
nhưng làm sao làm được điều đó?
nhưng làm sao làm được điều đó?
02:51
OK, so that's what we did, but how are we going to do that?
57
159000
3000
Một thời gian dài từ khi
còn ở lớp cao học,
còn ở lớp cao học,
02:54
Well, for a long time, since I was in graduate school,
58
162000
2000
02:56
I've been messing around making DNA chips --
59
164000
3000
tôi đã tốn thời gian làm chip DNA--
02:59
that is, printing DNA on glass.
60
167000
2000
tức là in mẫu DNA trên kính.
03:01
And that's what you see here:
61
169000
1000
Đó là thứ bạn thấy:
03:02
These little salt spots are just DNA tacked onto glass,
62
170000
3000
Những chấm muối nhỏ là
những DNA được đính lên mặt kính
những DNA được đính lên mặt kính
03:05
and so I can put thousands of these on our glass chip
63
173000
3000
và tôi có thể đặt hàng ngàn
DNA lên con chip thủy tinh
DNA lên con chip thủy tinh
03:08
and use them as a detection reagent.
64
176000
2000
và dùng chúng như
hợp chất phát hiện virus.
hợp chất phát hiện virus.
03:10
We took our chip over to Hewlett-Packard
65
178000
2000
Chúng tôi đem con chip
tới Hewlett-Packard
tới Hewlett-Packard
03:12
and used their atomic force microscope on one of these spots,
66
180000
2000
dùng kính hiển vi nguyên tử
để quan sát
để quan sát
03:14
and this is what you see:
67
182000
2000
và đây là những gì bạn thấy
03:16
you can actually see the strands of DNA lying flat on the glass here.
68
184000
3000
Bạn có thể thực sự thấy được các sợi
của DNA nằm trên tấm kính.
của DNA nằm trên tấm kính.
03:19
So, what we're doing is just printing DNA on glass --
69
187000
3000
Và những gì chúng ta đang làm chỉ
là in DNA lên kính,
là in DNA lên kính,
03:22
little flat things -- and these are going to be markers for pathogens.
70
190000
4000
những thứ nhỏ bé này sẽ là
chỉ điểm cho tác nhân gây bệnh.
chỉ điểm cho tác nhân gây bệnh.
03:26
OK, I make little robots in lab to make these chips,
71
194000
3000
Tôi tạo ra vài con robot ở
phòng thí nghiệm để chế tạo chip,
phòng thí nghiệm để chế tạo chip,
03:29
and I'm really big on disseminating technology.
72
197000
3000
Và tôi là một người rất thích
truyền bá công nghệ.
truyền bá công nghệ.
03:32
If you've got enough money to buy just a Camry,
73
200000
3000
Nếu bạn có đủ tiền để mua một chiếc Camry,
03:35
you can build one of these too,
74
203000
2000
bạn cũng có thể tạo ra
một trong số chúng.
một trong số chúng.
03:37
and so we put a deep how-to guide on the Web, totally free,
75
205000
4000
Chúng tôi đã viết một bản hướng dẫn
kỹ càng, hoàn toàn miễn phí, trên website,
kỹ càng, hoàn toàn miễn phí, trên website,
03:41
with basically order-off-the-shelf parts.
76
209000
2000
với những phần về cơ bản đã được làm sẵn.
03:43
You can build a DNA array machine in your garage.
77
211000
3000
Bạn có thể tạo ra một cái máy
sắp xếp DNA ngay trong gara.
sắp xếp DNA ngay trong gara.
03:46
Here's the section on the all-important emergency stop switch.
78
214000
3000
Đây là phần chứa công tắc dừng
trong mọi trường hợp khẩn cấp.
trong mọi trường hợp khẩn cấp.
03:49
(Laughter)
79
217000
2000
( cười )
03:51
Every important machine's got to have a big red button.
80
219000
3000
Mọi thiết bị quan trọng đều phải có
một nút bấm thật to màu đỏ.
một nút bấm thật to màu đỏ.
03:54
But really, it's pretty robust.
81
222000
2000
Nhưng nó hơi to quá.
03:56
You can actually be making DNA chips in your garage
82
224000
3000
Bạn có thể thực sự tạo ra
chip DNA trong gara của mình
chip DNA trong gara của mình
03:59
and decoding some genetic programs pretty rapidly. It's a lot of fun.
83
227000
4000
và giải mã vài chương trình gen khá nhanh.
Nó khá là thú vị.
Nó khá là thú vị.
04:03
(Laughter)
84
231000
1000
( cười )
04:04
And so what we did -- and this is a really cool project --
85
232000
4000
Và đó là những gì chúng tôi đã làm
và đây thực sự là một dự án độc đáo.
và đây thực sự là một dự án độc đáo.
04:08
we just started by making a respiratory virus chip.
86
236000
2000
Chúng tôi bắt đầu làm
con chip virus hô hấp
con chip virus hô hấp
04:10
I talked about that --
87
238000
2000
Tôi đã nói về điều đó --
04:12
you know, that situation where you go into the clinic
88
240000
2000
bạn biết đấy, lúc bạn
bước vào phòng khám
bước vào phòng khám
04:14
and you don't get diagnosed?
89
242000
2000
và không được chẩn đoán?
04:16
Well, we just put basically all the human respiratory viruses
90
244000
2000
Đặt những virus hô hấp
cơ bản trên người
cơ bản trên người
04:18
on one chip, and we threw in herpes virus for good measure --
91
246000
3000
vào một con chip và đưa virus herpes
vào để thêm phần thú vị --
vào để thêm phần thú vị --
04:21
I mean, why not?
92
249000
1000
Tại sao không chứ?
04:22
The first thing you do as a scientist is,
93
250000
2000
Việc đầu tiên bạn làm như
một nhà khoa học
một nhà khoa học
04:24
you make sure stuff works.
94
252000
1000
là đảm bảo chip hoạt động.
04:25
And so what we did is, we take tissue culture cells
95
253000
3000
Và những gì chúng tôi đã làm là,
lấy các tế bào nuôi cấy mô
lấy các tế bào nuôi cấy mô
04:28
and infect them with various viruses,
96
256000
2000
lây nhiễm chúng bằng các virus khác nhau,
04:30
and we take the stuff and fluorescently label the nucleic acid,
97
258000
4000
sau đó lấy những thứ đó đi và dán nhãn
huỳnh quang lên các axit nucleic,
huỳnh quang lên các axit nucleic,
04:34
the genetic material that comes out of these tissue culture cells --
98
262000
3000
thành phần gen sẽ thoát ra
các tế bào nuôi cấy mô-
các tế bào nuôi cấy mô-
04:37
mostly viral stuff -- and stick it on the array to see where it sticks.
99
265000
4000
hầu hết là thành phần virus- và đặt chúng
vào mảng để thấy nơi chúng bám vào.
vào mảng để thấy nơi chúng bám vào.
04:41
Now, if the DNA sequences match, they'll stick together,
100
269000
2000
Nếu chuỗi DNA khớp,
chúng sẽ dính vào nhau
chúng sẽ dính vào nhau
04:43
and so we can look at spots.
101
271000
2000
Và bạn có thể nhìn thấy các điểm.
04:45
And if spots light up, we know there's a certain virus in there.
102
273000
2000
Trong các điểm sáng
chắc chắn chứa virus.
chắc chắn chứa virus.
04:47
That's what one of these chips really looks like,
103
275000
2000
Đây là hình ảnh của một con chip,
04:49
and these red spots are, in fact, signals coming from the virus.
104
277000
3000
Các điểm đỏ, thực chất
là dấu hiệu của virus.
là dấu hiệu của virus.
04:52
And each spot represents a different family of virus
105
280000
3000
Mỗi điểm đại diện cho
một họ các dòng virus
một họ các dòng virus
04:55
or species of virus.
106
283000
1000
hoặc các loài virus.
04:56
And so, that's a hard way to look at things,
107
284000
2000
Thật khó để nhìn mọi thứ bằng cách đấy,
04:58
so I'm just going to encode things as a little barcode,
108
286000
2000
do đó tôi sẽ mã hóa chúng như mã vạch,
05:00
grouped by family, so you can see the results in a very intuitive way.
109
288000
4000
được nhóm theo dòng, bạn sẽ thấy được
kết quả theo một cách hết sức trực quan.
kết quả theo một cách hết sức trực quan.
05:04
What we did is, we took tissue culture cells
110
292000
2000
Việc chúng tôi làm là
lấy tế bào đã cấy mô
lấy tế bào đã cấy mô
05:06
and infected them with adenovirus,
111
294000
2000
và lây nhiễm chúng với virus adeno,
05:08
and you can see this little yellow barcode next to adenovirus.
112
296000
4000
bạn có thể thấy vạch vàng
cạnh virus adeno.
cạnh virus adeno.
05:12
And, likewise, we infected them with parainfluenza-3 --
113
300000
3000
Và tương tự, chúng tôi
lây nhiễm chúng với parainfluenza-3
lây nhiễm chúng với parainfluenza-3
05:15
that's a paramyxovirus -- and you see a little barcode here.
114
303000
2000
virus quai bị và bạn sẽ thấy một vạch nhỏ.
05:17
And then we did respiratory syncytial virus.
115
305000
3000
Sau đó chúng tôi tiến hành với
virus hô hấp hợp bào.
virus hô hấp hợp bào.
05:20
That's the scourge of daycare centers everywhere --
116
308000
2000
Đó là tai họa ở khắp
các trung tâm nhà trẻ
các trung tâm nhà trẻ
05:22
it's like boogeremia, basically.
117
310000
2000
nó cơ bản giống như chất nhầy trong mũi.
05:24
(Laughter)
118
312000
1000
( cười )
05:25
You can see that this barcode is the same family,
119
313000
4000
Bạn có thể thấy mã vạch này
là cùng một họ,
là cùng một họ,
05:29
but it's distinct from parainfluenza-3,
120
317000
2000
tuy nhiên nó khác xa parainfluenza-3,
05:31
which gives you a very bad cold.
121
319000
2000
thứ có thể khiến bạn cảm lạnh rất nặng.
05:33
And so we're getting unique signatures, a fingerprint for each virus.
122
321000
3000
Chúng tôi tìm ra vân tay virus
05:36
Polio and rhino: they're in the same family, very close to each other.
123
324000
3000
Polio và Rhino: chúng là một gia đình,
rất thân thiết
rất thân thiết
05:39
Rhino's the common cold, and you all know what polio is,
124
327000
2000
Rhino là bệnh cảm,
polio thì ai cũng đã rõ.
polio thì ai cũng đã rõ.
05:41
and you can see that these signatures are distinct.
125
329000
3000
Và bạn có thể thấy các dấu hiệu khác biệt.
05:44
And Kaposi's sarcoma-associated herpes virus
126
332000
3000
Và Kaposi's sarcoma
kết hợp với virus herpes
kết hợp với virus herpes
05:47
gives a nice signature down here.
127
335000
2000
cho ra một dấu hiệu tích cực dưới đây.
05:49
And so it is not any one stripe or something
128
337000
2000
Và nó không phải đường sọc hay thứ gì
05:51
that tells me I have a virus of a particular type here;
129
339000
2000
báo với tôi có virus loại nào ở đây;
05:53
it's the barcode that in bulk represents the whole thing.
130
341000
4000
mà chính mã vạch với số lượng lớn
là thứ đại diện cho toàn bộ.
là thứ đại diện cho toàn bộ.
05:57
All right, I can see a rhinovirus --
131
345000
2000
Tôi có thể quan sát một con virus rhino
05:59
and here's the blow-up of the rhinovirus's little barcode --
132
347000
2000
đây là hình phóng to
mã vạch virus rhino
mã vạch virus rhino
06:01
but what about different rhinoviruses?
133
349000
2000
nhưng các loại virus rhino khác thì sao?
06:03
How do I know which rhinovirus I have?
134
351000
2000
Làm sao tôi biết mình đang có loại nào?
06:05
There're 102 known variants of the common cold,
135
353000
3000
Có 102 chủng loại cảm lạnh được biết đến,
06:08
and there're only 102 because people got bored collecting them:
136
356000
3000
Và chỉ 102 vì họ đã chán tập hợp chúng
06:11
there are just new ones every year.
137
359000
2000
Mỗi năm có thêm một chủng mới
06:13
And so, here are four different rhinoviruses,
138
361000
2000
Và đây là 4 virus rhino khác nhau
06:15
and you can see, even with your eye,
139
363000
2000
và có thể thấy bằng mắt thường
06:17
without any fancy computer pattern-matching
140
365000
2000
mà không ghép mẫu lên máy tính
thuật toán phần mềm nhận diện
06:19
recognition software algorithms,
141
367000
2000
06:21
that you can distinguish each one of these barcodes from each other.
142
369000
3000
Bạn có thể phân biệt các mã vạch
Nó không cần thiết
06:24
Now, this is kind of a cheap shot,
143
372000
2000
Vì tôi biết chuỗi gen virus
06:26
because I know what the genetic sequence of all these rhinoviruses is,
144
374000
3000
Tôi làm con chip
06:29
and I in fact designed the chip
145
377000
1000
06:30
expressly to be able to tell them apart,
146
378000
2000
rõ ràng là để có thể phân biệt chúng,
06:32
but what about rhinoviruses that have never seen a genetic sequencer?
147
380000
4000
nhưng còn các nhóm virus rhino mà ta
chưa bao giờ thấy bộ gen sắp xếp ra sao?
chưa bao giờ thấy bộ gen sắp xếp ra sao?
06:36
We don't know what the sequence is; just pull them out of the field.
148
384000
2000
Không rõ về chuỗi,
chúng tôi đưa chúng ra.
chúng tôi đưa chúng ra.
06:38
So, here are four rhinoviruses
149
386000
2000
Và đây là 4 loại virus rhino
06:40
we never knew anything about --
150
388000
2000
mà chúng tôi chưa bao giờ biết đến.
06:42
no one's ever sequenced them -- and you can also see
151
390000
3000
Chưa ai nhận diện trình tự gen của chúng
và bạn cũng có thể thấy
và bạn cũng có thể thấy
06:45
that you get unique and distinguishable patterns.
152
393000
2000
các mẫu độc nhất và phân biệt được.
06:47
You can imagine building up some library, whether real or virtual,
153
395000
3000
Bạn có thể tưởng tượng việc xây dựng
vài thư viện, thật hoặc ảo,
vài thư viện, thật hoặc ảo,
06:50
of fingerprints of essentially every virus.
154
398000
2000
về "vân tay" của hầu hết các loại virus.
06:52
But that's, again, shooting fish in a barrel, you know, right?
155
400000
3000
Nhưng điều đó, mặt khác, quá đơn giản
bạn biết mà đúng không?
bạn biết mà đúng không?
06:55
You have tissue culture cells. There are a ton of viruses.
156
403000
2000
Bạn có các tế bào cấy mô
với cả loạt virus.
với cả loạt virus.
06:57
What about real people?
157
405000
2000
Còn về người thật thì sao?
06:59
You can't control real people, as you probably know.
158
407000
2000
Bạn biết không thể
kiểm soát con người.
kiểm soát con người.
07:01
You have no idea what someone's going to cough into a cup,
159
409000
4000
Bạn không biết một người sẽ
ho những cái gì vào một cái chén,
ho những cái gì vào một cái chén,
07:05
and it's probably really complex, right?
160
413000
3000
và điều đó có lẽ thật sự
phức tạp, phải không?
phức tạp, phải không?
07:08
It could have lots of bacteria, it could have more than one virus,
161
416000
3000
Nó có thể chứa nhiều vi khuẩn,
có thể có nhiều hơn 1 con virus
có thể có nhiều hơn 1 con virus
07:11
and it certainly has host genetic material.
162
419000
2000
và chắc chắn có chất liệu gen từ vật chủ.
07:13
So how do we deal with this?
163
421000
1000
Vậy phải làm thế nào?
07:14
And how do we do the positive control here?
164
422000
2000
Làm sao để tạo ra 1 gen chứa sẵn virus đó?
07:16
Well, it's pretty simple.
165
424000
2000
Điều đó thực ra khá đơn giản.
07:18
That's me, getting a nasal lavage.
166
426000
2000
Tôi đang tiến hành rửa mũi.
07:20
And the idea is, let's experimentally inoculate people with virus.
167
428000
5000
Và ý tưởng ở đây là tiêm nhiễm
thực nghiệm virus lên cơ thể người.
thực nghiệm virus lên cơ thể người.
07:25
This is all IRB-approved, by the way; they got paid.
168
433000
5000
Đó là những gì đã được ủy ban xét duyệt
thông qua và họ được trả tiền cho việc đó.
thông qua và họ được trả tiền cho việc đó.
07:30
And basically we experimentally inoculate people
169
438000
3000
Và về cơ bản, chúng tôi đã tiêm nhiễm
thực nghiệm trên người
thực nghiệm trên người
07:33
with the common cold virus.
170
441000
1000
virus cảm thường.
07:34
Or, even better, let's just take people
171
442000
2000
Hay thậm chí tốt hơn, hãy cùng đưa người
07:36
right out of the emergency room --
172
444000
1000
ra phòng cấp cứu
07:37
undefined, community-acquired respiratory tract infections.
173
445000
4000
việc lây nhiếm qua đường hô hấp, dễ
lan rộng ra cộng đồng và chưa xác định.
lan rộng ra cộng đồng và chưa xác định.
07:41
You have no idea what walks in through the door.
174
449000
2000
Bạn sẽ không biết cái gì vừa đi qua cửa.
07:43
So, let's start off with the positive control first,
175
451000
3000
Do đó, trước tiên, hãy cùng bắt đầu với
mẫu gen chứa sẵn virus,
mẫu gen chứa sẵn virus,
07:46
where we know the person was healthy.
176
454000
2000
trên một cơ thể người khỏe mạnh.
07:48
They got a shot of virus up the nose,
177
456000
2000
Họ phun virus lên trên mũi,
07:50
let's see what happens.
178
458000
1000
hãy xem có chuyện gì.
07:51
Day zero: nothing happening.
179
459000
2000
Ngày 0: không có gì bất thường xảy ra.
07:53
They're healthy; they're clean -- it's amazing.
180
461000
2000
Họ sạch sẽ và khỏe mạnh. Thật ngạc nhiên!
07:55
Actually, we thought the nasal tract might be full of viruses
181
463000
2000
Thực sự chúng tôi nghĩ
mũi có đầy virus
mũi có đầy virus
07:57
even when you're walking around healthy.
182
465000
1000
ngay cả khi bạn khỏe.
07:58
It's pretty clean. If you're healthy, you're pretty healthy.
183
466000
2000
Khá sạch. Nếu khỏe,
bạn cũng khá khỏe đấy.
bạn cũng khá khỏe đấy.
08:00
Day two: we get a very robust rhinovirus pattern,
184
468000
4000
Ngày 2: chúng tôi có một mẫu
virus rhino ở trạng thái khỏe mạnh,
virus rhino ở trạng thái khỏe mạnh,
08:04
and it's very similar to what we get in the lab
185
472000
2000
rất giống mẫu trong phòng thí nghiệm
08:06
doing our tissue culture experiment.
186
474000
1000
khi tiến hành cấy mô.
08:07
So that's great, but again, cheap shot, right?
187
475000
3000
Nó thú vị nhưng khó hiểu đúng không
Chúng tôi để tất cả virus vào mũi cậu bé
08:10
We put a ton of virus up this guy's nose. So --
188
478000
2000
08:12
(Laughter)
189
480000
1000
( Cười )
08:13
-- I mean, we wanted it to work. He really had a cold.
190
481000
4000
Ý tôi là chúng tôi muốn nó hoạt động.
Và quả thật cậu bé đã bị cảm lạnh.
Và quả thật cậu bé đã bị cảm lạnh.
08:17
So, how about the people who walk in off the street?
191
485000
4000
Vậy những người cách xa đường phố thì sao?
Hai cá thể vô danh này có mã ID đại diện
08:21
Here are two individuals represented by their anonymous ID codes.
192
489000
2000
08:23
They both have rhinoviruses; we've never seen this pattern in lab.
193
491000
4000
Chúng đều có virus rhino, những mẫu
chúng tôi chưa từng thấy trong phòng lab.
chúng tôi chưa từng thấy trong phòng lab.
08:27
We sequenced part of their viruses;
194
495000
2000
Chúng tôi giải mã
các phần của virus;
các phần của virus;
08:29
they're new rhinoviruses no one's actually even seen.
195
497000
3000
chúng giờ là những con virus rhino mới
hiện nay chưa ai thấy.
hiện nay chưa ai thấy.
08:32
Remember, our evolutionary-conserved sequences
196
500000
2000
Hãy nhớ, chuỗi gen bảo tồn khi tiến hóa
08:34
we're using on this array allow us to detect
197
502000
2000
chúng ta dùng trong mảng
giúp ta phát hiện
giúp ta phát hiện
08:36
even novel or uncharacterized viruses,
198
504000
2000
các virus lạ, thậm chí chưa rõ đặc điểm
08:38
because we pick what is conserved throughout evolution.
199
506000
4000
vì chúng ta đã lựa chọn dấu hiệu
được bảo tồn suốt chiều dài tiến hóa.
được bảo tồn suốt chiều dài tiến hóa.
08:42
Here's another guy. You can play the diagnosis game yourself here.
200
510000
3000
Đây là một anh chàng khác. Bạn có thể
tự mình chẩn đoán ở đây.
tự mình chẩn đoán ở đây.
08:45
These different blocks represent
201
513000
2000
Những khối khác biệt này đại diện
08:47
the different viruses in this paramyxovirus family,
202
515000
2000
các virus khác nhau của họ virus quai bị,
08:49
so you can kind of go down the blocks
203
517000
1000
hãy đi xuống các khối
08:50
and see where the signal is.
204
518000
2000
và quan sát vị trí
của các dấu hiệu.
của các dấu hiệu.
08:52
Well, doesn't have canine distemper; that's probably good.
205
520000
3000
Không có bệnh nào của chó ở đây,
điều đó có vẻ tốt đấy.
điều đó có vẻ tốt đấy.
08:55
(Laughter)
206
523000
2000
( Cười )
08:57
But by the time you get to block nine,
207
525000
2000
Nhưng lúc bạn tới khối thứ 9,
08:59
you see that respiratory syncytial virus.
208
527000
2000
bạn sẽ nhận ra virus hợp bào hô hấp.
09:01
Maybe they have kids. And then you can see, also,
209
529000
3000
Có thể chúng có thế hệ sau nữa. Và sau đó,
bạn cũng có thể thấy,
bạn cũng có thể thấy,
09:04
the family member that's related: RSVB is showing up here.
210
532000
2000
thành viên liên quan trong họ: RSVB.
09:06
So, that's great.
211
534000
1000
Điều đó thật tuyệt.
09:07
Here's another individual, sampled on two separate days --
212
535000
3000
Đây là một cá thể khác, được lấy mẫu
vào hai ngày riêng biệt
vào hai ngày riêng biệt
09:10
repeat visits to the clinic.
213
538000
2000
bằng việc quay lại
phòng khám vào ngày khác
phòng khám vào ngày khác
09:12
This individual has parainfluenza-1,
214
540000
3000
Mẫu này có chứa parainfluenza-1,
09:15
and you can see that there's a little stripe over here
215
543000
2000
bạn có thể thấy, ở đây có một ít vết sọc
09:17
for Sendai virus: that's mouse parainfluenza.
216
545000
3000
của virus Sendal : parainfluenza chuột
Mối quan hệ di truyền rất gần gũi
09:20
The genetic relationships are very close there. That's a lot of fun.
217
548000
4000
Chúng tôi làm con chip
09:24
So, we built out the chip.
218
552000
1000
09:25
We made a chip that has every known virus ever discovered on it.
219
553000
4000
Chúng tôi đã làm một con chip chứa
các loại virus được biết từ trước tới nay.
các loại virus được biết từ trước tới nay.
09:29
Why not? Every plant virus, every insect virus, every marine virus.
220
557000
3000
Tại sao không? Virus trên cây,
côn trùng, virus ở biển.
côn trùng, virus ở biển.
09:32
Everything that we could get out of GenBank --
221
560000
2000
Mọi thứ chúng tôi lấy
được ở ngân hàng gen,
được ở ngân hàng gen,
09:34
that is, the national repository of sequences.
222
562000
2000
kho chứa quốc gia về các chuỗi gen.
09:36
Now we're using this chip. And what are we using it for?
223
564000
3000
Chúng ta dùng chíp để làm gì
Đầu tiên cần chíp lớn cỡ này
09:39
Well, first of all, when you have a big chip like this,
224
567000
2000
09:41
you need a little bit more informatics,
225
569000
2000
cần ít kiến thức tin học
09:43
so we designed the system to do automatic diagnosis.
226
571000
2000
Chúng tôi tạo ra máy tự chuẩn đoán
09:45
And the idea is that we simply have virtual patterns,
227
573000
3000
Và ý tưởng ở đây là chúng ta chỉ việc
sử dụng các mẫu ảo,
sử dụng các mẫu ảo,
09:48
because we're never going to get samples of every virus --
228
576000
2000
vì ta không bao giờ
có mọi mẫu virus--
có mọi mẫu virus--
09:50
it would be virtually impossible. But we can get virtual patterns,
229
578000
3000
Đó là điều thực sự không tưởng.
Nhưng lại nhận được mô hình ảo
Nhưng lại nhận được mô hình ảo
09:53
and compare them to our observed result --
230
581000
2000
và so sánh chúng với kết quả quan sát,
09:55
which is a very complex mixture -- and come up with some sort of score
231
583000
4000
phức tạp đánh giá
09:59
of how likely it is this is a rhinovirus or something.
232
587000
3000
mức độ tương tự virus rhino và virus khác
10:02
And this is what this looks like.
233
590000
2000
Và nó trông thế này đây
10:04
If, for example, you used a cell culture
234
592000
2000
Ví dụ bạn dùng một tế bào cấy mô
10:06
that's chronically infected with papilloma,
235
594000
2000
thứ bị u nhú lây nhiễm
Sẽ có thiết bị thông tin
10:08
you get a little computer readout here,
236
596000
2000
10:10
and our algorithm says it's probably papilloma type 18.
237
598000
4000
Và thuật toán phát hiện là u nhú 18
10:14
And that is, in fact, what these particular cell cultures
238
602000
2000
Các tế bào cấy mô
10:16
are chronically infected with.
239
604000
2000
đã nhiễm mãn tính
Hãy thử việc khó hơn
10:18
So let's do something a little bit harder.
240
606000
2000
Để máy nơi khám
10:20
We put the beeper in the clinic.
241
608000
1000
khi có bệnh nhân, và bệnh viện không biết phải làm gì
10:21
When somebody shows up, and the hospital doesn't know what to do
242
609000
3000
Vì họ không chuẩn đoán được, họ gọi điện
10:24
because they can't diagnose it, they call us.
243
612000
2000
Ý tưởng này sẽ được làm ở Bayrena
10:26
That's the idea, and we're setting this up in the Bay Area.
244
614000
2000
10:28
And so, this case report happened three weeks ago.
245
616000
2000
Và 3 tuần trước, tình huống
này đã diễn ra.
này đã diễn ra.
10:30
We have a 28-year-old healthy woman, no travel history,
246
618000
3000
Chúng tôi gặp một cô gái khỏe mạnh
28 tuổi, chưa từng đi đâu xa,
28 tuổi, chưa từng đi đâu xa,
10:33
[unclear], doesn't smoke, doesn't drink.
247
621000
3000
không thuốc lá, không rượu bia.
10:36
10-day history of fevers, night sweats, bloody sputum --
248
624000
4000
Có bệnh án 10 ngày sốt cao,
đổ mồ hôi đêm, có máu trong đờm,
đổ mồ hôi đêm, có máu trong đờm,
10:40
she's coughing up blood -- muscle pain.
249
628000
2000
cô ấy ho ra máu, chấn thương cơ bắp.
10:42
She went to the clinic, and they gave her antibiotics
250
630000
4000
Cô ấy đến phòng khám và
được phát thuốc kháng sinh
được phát thuốc kháng sinh
10:46
and then sent her home.
251
634000
1000
sau đó trở về nhà.
10:47
She came back after ten days of fever, right? Still has the fever,
252
635000
4000
Cô ấy trở lại sau mười ngày bị sốt,
đúng không nhỉ? Và cô ấy vẫn còn sốt.
đúng không nhỉ? Và cô ấy vẫn còn sốt.
10:51
and she's hypoxic -- she doesn't have much oxygen in her lungs.
253
639000
3000
và cô ấy thiếu oxy, cô ấy không có
nhiều oxy dự trữ trong phổi.
nhiều oxy dự trữ trong phổi.
10:54
They did a CT scan.
254
642000
1000
Họ đã chụp cắt lớp.
10:55
A normal lung is all sort of dark and black here.
255
643000
4000
Một lá phối bình thường ở chỗ này thì màu
phải đen hoặc tối.
phải đen hoặc tối.
10:59
All this white stuff -- it's not good.
256
647000
2000
Toàn bộ đây lại màu trắng,
rất không tốt.
rất không tốt.
11:01
This sort of tree and bud formation indicates there's inflammation;
257
649000
3000
Cấu trúc đám cây và chồi này
chỉ ra rằng chỗ đó đã bị viêm;
chỉ ra rằng chỗ đó đã bị viêm;
11:04
there's likely to be infection.
258
652000
2000
có vẻ như ở đây đã có sự lây nhiễm.
11:06
OK. So, the patient was treated then
259
654000
3000
Và sau đó bệnh nhân đã được điều trị
11:09
with a third-generation cephalosporin antibiotic and doxycycline,
260
657000
4000
với thuốc kháng sinh doxycycline,
và cephalosporin đời ba,
và cephalosporin đời ba,
11:13
and on day three, it didn't help: she had progressed to acute failure.
261
661000
4000
Tới ngày thứ ba nó không còn hữu hiệu nữa:
việc điều trị đã thất bại nghiêm trọng.
việc điều trị đã thất bại nghiêm trọng.
11:17
They had to intubate her, so they put a tube down her throat
262
665000
3000
Họ phải luồn ống vào khí quản
để giúp cô gái hô hấp
để giúp cô gái hô hấp
11:20
and they began to mechanically ventilate her.
263
668000
1000
Và bắt đầu thông khí cho cô ấy.
11:21
She could no longer breathe for herself.
264
669000
2000
Cô gái đã không thể tự thở được nữa.
11:23
What to do next? Don't know.
265
671000
2000
Tiếp theo phải làm gì? Không ai biết được.
11:25
Switch antibiotics: so they switched to another antibiotic,
266
673000
3000
Họ đã thay đổi thuốc kháng sinh cho cô ấy,
11:28
Tamiflu.
267
676000
2000
Tamiflu
11:30
It's not clear why they thought she had the flu,
268
678000
2000
Không rõ tại sao họ nghĩ cô gái bị cúm,
11:32
but they switched to Tamiflu.
269
680000
2000
nhưng họ đã đổi sang dùng Tamiflu.
11:34
And on day six, they basically threw in the towel.
270
682000
2000
Và đến ngày thứ sáu về cơ bản
họ đã bỏ cuộc
họ đã bỏ cuộc
11:36
You do an open lung biopsy when you've got no other options.
271
684000
4000
Bạn buộc phải tiến hành sinh thiết phổi
khi mà bạn không còn lựa chọn nào khác.
khi mà bạn không còn lựa chọn nào khác.
11:40
There's an eight percent mortality rate with just doing this procedure,
272
688000
2000
Tỉ lệ tử vong khi sử dụng cách này là 8%,
11:42
and so basically -- and what do they learn from it?
273
690000
3000
và về cơ bản, bạn học được điều gì từ đây?
11:45
You're looking at her open lung biopsy.
274
693000
2000
Bạn đang thấy sinh thiết phổi của cô gái.
11:47
And I'm no pathologist, but you can't tell much from this.
275
695000
2000
Bạn không thể rút ra được gì nhiều từ đây.
11:49
All you can tell is, there's a lot of swelling: bronchiolitis.
276
697000
3000
Những gì bạn có thể nói là có nhiều
vết sưng tấy: viêm phế quản.
vết sưng tấy: viêm phế quản.
11:52
It was "unrevealing": that's the pathologist's report.
277
700000
3000
Nó không được tiết lộ: Đó là báo cáo
của chuyên gia bệnh lí học.
của chuyên gia bệnh lí học.
11:55
And so, what did they test her for?
278
703000
3000
Vậy họ đã thử nghiệm cô gái
với mục đích gì?
với mục đích gì?
11:58
They have their own tests, of course,
279
706000
1000
Có thí nghiệm riêng,
11:59
and so they tested her for over 70 different assays,
280
707000
3000
và họ đã kiểm tra cô ấy
với hơn 70 xét nghiệm,
với hơn 70 xét nghiệm,
12:02
for every sort of bacteria and fungus and viral assay
281
710000
3000
với tất cả các loại vi khuẩn,
nấm cũng như virus thử nghiệm
nấm cũng như virus thử nghiệm
12:05
you can buy off the shelf:
282
713000
2000
bạn có thể thấy những thứ đã có từ trước:
12:07
SARS, metapneumovirus, HIV, RSV -- all these.
283
715000
3000
SARS, metapneumovirus, HIV,
RSV-- tất cả chúng .
RSV-- tất cả chúng .
12:10
Everything came back negative, over 100,000 dollars worth of tests.
284
718000
4000
Kết quả âm tính và việc này mất 100.000$
ý tôi là họ giành số tiền lớn cho cô gái
12:14
I mean, they went to the max for this woman.
285
722000
3000
12:17
And basically on hospital day eight, that's when they called us.
286
725000
3000
Đến ngày thứ tám họ gọi chúng tôi
Họ cho chung tôi hút khí quản
12:20
They gave us endotracheal aspirate --
287
728000
2000
Một ít chất lỏng từ họng
12:22
you know, a little fluid from the throat,
288
730000
2000
từ cái ống ở đó và đưa cho chúng tôi
12:24
from this tube that they got down there -- and they gave us this.
289
732000
2000
12:26
We put it on the chip; what do we see? Well, we saw parainfluenza-4.
290
734000
5000
Chúng tôi đặt lên con chip, thấy được gì?
Kết quả, chúng tôi thấy parainfluenza-4.
Kết quả, chúng tôi thấy parainfluenza-4.
12:31
Well, what the hell's parainfluenza-4?
291
739000
2000
Parainfluenza-4 là cái quái gì chứ?
12:33
No one tests for parainfluenza-4. No one cares about it.
292
741000
3000
Không ai kiểm tra parainfluenza-4.
Chẳng ai để ý gì về nó cả.
Chẳng ai để ý gì về nó cả.
12:36
In fact, it's not even really sequenced that much.
293
744000
3000
Thực tế, nó thậm chí không được
giải mã nhiều.
giải mã nhiều.
12:39
There's just a little bit of it sequenced.
294
747000
2000
Chỉ có một phần nhỏ của nó được giải mã.
12:41
There's almost no epidemiology or studies on it.
295
749000
2000
Hầu như không có nghiên cứu nào về nó.
12:43
No one would even consider it,
296
751000
2000
Thậm chí chưa có ai từng để ý về nó,
12:45
because no one had a clue that it could cause respiratory failure.
297
753000
3000
vì không ai có manh mối nào về việc
nó có thể gây ra suy hô hấp.
nó có thể gây ra suy hô hấp.
12:48
And why is that? Just lore. There's no data --
298
756000
3000
Đó là lí do? Chỉ toàn lí thuyết.
Chẳng hề có dữ liệu nào--
Chẳng hề có dữ liệu nào--
12:51
no data to support whether it causes severe or mild disease.
299
759000
4000
không có bất cứ dữ liệu nào xác minh việc
nó gây ra chứng bệnh nặng nhẹ ra sao.
nó gây ra chứng bệnh nặng nhẹ ra sao.
12:55
Clearly, we have a case of a healthy person that's going down.
300
763000
3000
giờ thì chúng ta có một trường hợp về tình trạng suy giảm sức khỏe của một người
12:58
OK, that's one case report.
301
766000
3000
OK, đó là một tình huống.
13:01
I'm going to tell you one last thing in the last two minutes
302
769000
2000
Tôi sẽ nói với bạn một điều
vào 2 phút cuối
vào 2 phút cuối
13:03
that's unpublished -- it's going to come out tomorrow --
303
771000
3000
điều này chưa được công bố--
nó sẽ được thông báo vào ngày mai
nó sẽ được thông báo vào ngày mai
13:06
and it's an interesting case of how you might use this chip
304
774000
3000
và nó là một tình huống thú vị về
cách bạn có thể dùng con chip
cách bạn có thể dùng con chip
13:09
to find something new and open a new door.
305
777000
2000
để tìm kiếm thứ mới và mở ra cánh cửa mới.
13:11
Prostate cancer. I don't need to give you many statistics
306
779000
4000
Ung thư tuyến tiền liệt. Tôi sẽ không
đưa nhiều con số thống kê cho các bạn
đưa nhiều con số thống kê cho các bạn
13:15
about prostate cancer. Most of you already know it:
307
783000
3000
về căn bệnh này. Hầu hết các bạn
đã có những hiểu biết về nó:
đã có những hiểu biết về nó:
13:18
third leading cause of cancer deaths in the U.S.
308
786000
2000
bệnh ung thư gây tử vong
nhiều thứ ba ở Mỹ.
nhiều thứ ba ở Mỹ.
13:20
Lots of risk factors,
309
788000
2000
Rất nhiều các yếu tố rủi ro,
13:22
but there is a genetic predisposition to prostate cancer.
310
790000
4000
nhưng có một nhân tố gen dễ
gây ra ung thư tuyến tiền liệt.
gây ra ung thư tuyến tiền liệt.
Chiếm 10% nguyên nhân gây bệnh này
13:26
For maybe about 10 percent of prostate cancer,
311
794000
2000
13:28
there are folks that are predisposed to it.
312
796000
2000
có những người rất dễ mắc phải bệnh này.
13:30
And the first gene that was mapped in association studies
313
798000
4000
Và gen đầu tiên được vẽ trên bản đồ
trong nghiên cứu về quần thể về bệnh này,
trong nghiên cứu về quần thể về bệnh này,
13:34
for this, early-onset prostate cancer, was this gene called RNASEL.
314
802000
4000
ở giai đoạn đầu của bệnh,
là một gen được gọi là RNASEL.
là một gen được gọi là RNASEL.
13:38
What is that? It's an antiviral defense enzyme.
315
806000
3000
Đó là cái gì? Chính là một loại
enzym kháng virus.
enzym kháng virus.
13:41
So, we're sitting around and thinking,
316
809000
2000
Chúng ta ngồi quanh đây và suy ngẫm.
13:43
"Why would men who have the mutation --
317
811000
2000
" Tại sao người có đột biến gen--
13:45
a defect in an antiviral defense system -- get prostate cancer?
318
813000
5000
một lỗi trong hệ thống enzym kháng virus
lại bị ung thư tuyến tiền liệt?
lại bị ung thư tuyến tiền liệt?
13:50
It doesn't make sense -- unless, maybe, there's a virus?"
319
818000
3000
Điều đó thật vô lí-- trừ phi,
có thể có một con virus?"
có thể có một con virus?"
13:53
So, we put tumors --- and now we have over 100 tumors -- on our array.
320
821000
6000
Và chúng tôi đưa các khối u ra ngoài và
bây giờ đã có hơn 100 khối u trong danh sách hội thẩm.
bây giờ đã có hơn 100 khối u trong danh sách hội thẩm.
13:59
And we know who's got defects in RNASEL and who doesn't.
321
827000
3000
Và chúng tôi biết cái nào mắc lỗi
trong RNASEL và cái nào không.
trong RNASEL và cái nào không.
14:02
And I'm showing you the signal from the chip here,
322
830000
3000
Tôi đang chỉ cho các bạn thấy
các tín hiệu từ con chip ở đây,
các tín hiệu từ con chip ở đây,
14:05
and I'm showing you for the block of retroviral oligos.
323
833000
4000
và đang cho các bạn quan sát các khối
oligo nucleotit của virus retro.
oligo nucleotit của virus retro.
14:09
And what I'm telling you here from the signal, is
324
837000
2000
Và cái tôi muốn nói với
các bạn từ dấu hiệu
các bạn từ dấu hiệu
14:11
that men who have a mutation in this antiviral defense enzyme,
325
839000
4000
là những người có đột biến
trong enzym kháng virus này,
trong enzym kháng virus này,
14:15
and have a tumor, often have -- 40 percent of the time --
326
843000
4000
và có một khối u, sẽ có 40%
trường hợp-- thường có
trường hợp-- thường có
14:19
a signature which reveals a new retrovirus.
327
847000
4000
một tín hiệu báo trước
sự xuất hiện của virus retro mới.
sự xuất hiện của virus retro mới.
14:23
OK, that's pretty wild. What is it?
328
851000
3000
OK, khá là lộn xộn. Vậy nó là cái gì?
Nhân bản virus.
14:26
So, we clone the whole virus.
329
854000
1000
Đầu tiên có một dự đoán
14:27
First of all, I'll tell you that a little automated prediction told us
330
855000
4000
Nó giống virus ở chuột
14:31
it was very similar to a mouse virus.
331
859000
2000
Kết quả không cho ta biết nhiều
14:33
But that doesn't tell us too much,
332
861000
1000
14:34
so we actually clone the whole thing.
333
862000
2000
vậy chúng ta nhân bản toàn bộ.
14:36
And the viral genome I'm showing you right here?
334
864000
2000
Và gen virus mà các bạn đang thấy đây?
14:38
It's a classic gamma retrovirus, but it's totally new;
335
866000
3000
Nó là một con virus retro gamma cổ điển,
nhưng nó hoàn toàn mới;
nhưng nó hoàn toàn mới;
14:41
no one's ever seen it before.
336
869000
1000
chưa ai từng thấy nó.
14:42
Its closest relative is, in fact, from mice,
337
870000
3000
Họ hàng gần nhất của nó,
thực tế, từ những con chuột,
thực tế, từ những con chuột,
14:45
and so we would call this a xenotropic retrovirus,
338
873000
4000
và chúng tôi gọi đó là
virus retro xenotropic,
virus retro xenotropic,
bởi vì nó lây nhiễm loài khác
nhiều hơn loài chuột.
nhiều hơn loài chuột.
14:49
because it's infecting a species other than mice.
339
877000
3000
Và đây là một mô hình cây về gen
14:52
And this is a little phylogenetic tree
340
880000
2000
để thấy liên kết của nó
với các virus khác.
với các virus khác.
14:54
to see how it's related to other viruses.
341
882000
2000
Chúng tôi hiện nay đã tiến hành
dự án này cho nhiều bệnh nhân,
dự án này cho nhiều bệnh nhân,
14:56
We've done it for many patients now,
342
884000
3000
và chúng tôi có thể nói rằng tất cả
đều lây nhiễm độc lập.
đều lây nhiễm độc lập.
14:59
and we can say that they're all independent infections.
343
887000
3000
15:02
They all have the same virus,
344
890000
1000
Họ đều có cùng virus,
15:03
but they're different enough that there's reason to believe
345
891000
3000
tuy nhiên, họ đủ khác nhau để
có lý do tin rằng
có lý do tin rằng
kết quả thu được hoàn toàn độc lập.
15:06
that they've been independently acquired.
346
894000
2000
Có thật nó ở trong mô?
Tôi sẽ trả lời: Có.
Tôi sẽ trả lời: Có.
15:08
Is it really in the tissue? And I'll end up with this: yes.
347
896000
2000
Chúng ta lấy các lát nhỏ của những
sinh thiết từ mô của khối u
sinh thiết từ mô của khối u
15:10
We take slices of these biopsies of tumor tissue
348
898000
3000
và sử dụng vật liệu gen để định vị virus,
15:13
and use material to actually locate the virus,
349
901000
2000
và chúng tôi tìm được các tế bào
ở đây với những con virus bên trong.
ở đây với những con virus bên trong.
15:15
and we find cells here with viral particles in them.
350
903000
4000
Nhưng người này thực sự có chứa virus.
15:19
These guys really do have this virus.
351
907000
2000
Virus gây ra ung thư tuyến tiền liệt?
15:21
Does this virus cause prostate cancer?
352
909000
2000
Không có điều nào tôi đang nói ở đây
ngụ ý điều đó cả. Tôi cũng không rõ nữa.
ngụ ý điều đó cả. Tôi cũng không rõ nữa.
15:23
Nothing I'm saying here implies causality. I don't know.
353
911000
4000
Đó có phải là cầu nối của sự phát sinh? Tôi không biết nữa.
15:27
Is it a link to oncogenesis? I don't know.
354
915000
2000
15:29
Is it the case that these guys are just more susceptible to viruses?
355
917000
4000
Đây là trường hợp đàn ông dễ
bị virus tấn công hơn bình thường không?
bị virus tấn công hơn bình thường không?
15:33
Could be. And it might have nothing to do with cancer.
356
921000
3000
Có thể. Và có thể nó chẳng có
liên hệ gì tới bệnh ung thư cả.
liên hệ gì tới bệnh ung thư cả.
15:36
But now it's a door.
357
924000
1000
Song đó là hướng đi.
15:37
We have a strong association between the presence of this virus
358
925000
3000
Chúng tôi có sự kết hợp chặt chẽ giữa
sự có mặt của virus này
sự có mặt của virus này
15:40
and a genetic mutation that's been linked to cancer.
359
928000
3000
với một chứng đột biến gen
liên quan tới bệnh ung thư.
liên quan tới bệnh ung thư.
15:43
That's where we're at.
360
931000
1000
Chúng ta đang ở đó.
15:44
So, it opens up more questions than it answers, I'm afraid,
361
932000
4000
Và tôi lo ngại rằng, nó gợi mở ra
nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời,
nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời,
15:48
but that's what, you know, science is really good at.
362
936000
2000
đó là "nghề" của khoa học,
bạn biết mà.
bạn biết mà.
15:50
This was all done by folks in the lab --
363
938000
2000
Nó được mọi người trong phòng lab làm ra--
15:52
I cannot take credit for most of this.
364
940000
1000
tôi không thể công nhận hầu hết những điều này
15:53
This is a collaboration between myself and Don.
365
941000
1000
Tôi và Don đã cộng tác
15:54
This is the guy who started the project in my lab,
366
942000
3000
Đây là chàng trai đã bắt đầu
dự án trong phòng thí nghiệm của tôi,
dự án trong phòng thí nghiệm của tôi,
15:57
and this is the guy who's been doing prostate stuff.
367
945000
2000
và cũng là người làm
vụ tuyến tiền liệt.
vụ tuyến tiền liệt.
15:59
Thank you very much. (Applause)
368
947000
3000
Cảm ơn các bạn rất nhiều. (Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Joe DeRisi - BiochemistJoe DeRisi hunts for the genes that make us sick. At his lab, he works to understand the genome of Plasmodium falciparum, the deadliest form of malaria.
Why you should listen
Joseph DeRisi is a molecular biologist and biochemist, on the hunt for the genomic basis of illness. His lab at UCSF is focused on the cause of malaria, and he's also poked into SARS, avian flu and other new diseases as they crop up. His approach combines scientific rigor with a nerd's boundary-breaking enthusiasm for new techniques -- one of the qualities that helped him win a MacArthur "genius" grant in 2004. A self-confessed computer geek, DeRisi designed and programmed a groundbreaking tool for finding (and fighting) viruses -- the ViroChip, a DNA microarray that test for the presence of all known viruses in one step.
In 2008, DeRisi won the Heinz Award for Technology, the Economy and Employment.
Joe DeRisi | Speaker | TED.com