ABOUT THE SPEAKER
Julia Sweeney - Actor, comedian, playwright
Julia Sweeney creates comedic works that tackle deep issues: cancer, family, faith.

Why you should listen

Julia Sweeney is a writer, director, actress, comedian and monologist. She is known for being a cast member on Saturday Night Live from 1990 to 1995, where she created and popularized the androgynous character, Pat. She is also well known for her comedic and dramatic monologues. God Said Ha! is a monologue about serious illness, her brother's lymphoma and her own cancer, and her family's crazy reactions to this crisis as they soldiered their way through struggle, confusion and death. This play was performed all over the U.S. and on Broadway at the Lyceum Theater. It was made into a film produced by Quentin Tarantino, and the comedy album from the show was nominated for a Grammy.

Sweeney's second monologue, In the Family Way, played in theatrical runs in New York and Los Angeles. It was ultimately fashioned into a book, a memoir titled If It's Not One Thing, It's Your Mother. Sweeney's third monologue, Letting Go of God, chronicled her journey from Catholicism to atheism. It was made into a film that played on Showtime.

More profile about the speaker
Julia Sweeney | Speaker | TED.com
TED2010

Julia Sweeney: It's time for "The Talk"

"Cuộc nói chuyện" của Julia Sweeney

Filmed:
3,719,405 views

Dù cố gắng hết sức nhưng diễn viên hài kịch Julia Sweeney cũng buộc phải nói dối nhẹ nhàng với đứa con gái 8 tuổi của cô khi cô bé bắt đầu học về sự sinh sản của loài ếch -- và cũng là lúc cô bé bắt đầu đưa ra những câu hỏi hóc búa.
- Actor, comedian, playwright
Julia Sweeney creates comedic works that tackle deep issues: cancer, family, faith. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
I have a daughterCon gái, MulanHoa Mộc Lan.
0
0
2000
Tôi có một cô con gái, Mulan
00:17
And when she was eighttám, last yearnăm,
1
2000
3000
Năm ngoái, khi nó 8 tuổi,
00:20
she was doing a reportbài báo cáo for schooltrường học
2
5000
2000
Nó được giao một bài luận,
00:22
or she had some homeworkbài tập về nhà about frogscon ếch.
3
7000
2000
một bài tập về những con ếch.
00:24
And we were at this restaurantnhà hàng,
4
9000
2000
Khi đó, chúng tôi đang ở nhà hàng.
00:26
and she said, "So, basicallyvề cơ bản,
5
11000
2000
Nó nói “Vậy, về cơ bản,
00:28
frogscon ếch layđặt nằm eggsquả trứng
6
13000
2000
ếch đẻ trứng
00:30
and the eggsquả trứng turnxoay into tadpolesnòng nọc,
7
15000
2000
Và trứng nở ra thành nòng nọc,
00:32
and tadpolesnòng nọc turnxoay into frogscon ếch."
8
17000
2000
Và nòng nọc lớn thành ếch.”
00:34
And I said, "Yeah. You know, I'm not really up on my frogcon ếch reproductionsinh sản that much.
9
19000
3000
Tôi nói “Phải, mẹ cũng không biết nhiều lắm về sự sinh sản của loài ếch.
00:37
It's the femalesnữ giới, I think, that layđặt nằm the eggsquả trứng,
10
22000
2000
Mẹ nghĩ là con cái đẻ trứng
00:39
and then the malesnam giới fertilizephân bón them.
11
24000
2000
Sau đó con đực sẽ thụ tinh cho trứng.
00:41
And then they becometrở nên tadpolesnòng nọc and frogscon ếch."
12
26000
2000
Và rồi chúng thành nòng nọc và ếch."
00:43
And she saysnói, "What? Only the femalesnữ giới have eggsquả trứng?"
13
28000
2000
Con gái tôi hỏi “Sao ạ? Chỉ ếch cái mới có trứng thôi ạ?"
00:45
And I said, "Yeah."
14
30000
2000
Tôi trả lời “Phải”
00:47
And she goesđi, "And what's this fertilizingbón phân?"
15
32000
2000
Nó tiếp “Còn thụ tinh là gì vậy ạ?"
00:49
So I kindloại of said, "Oh, it's this extrathêm ingredientthành phần,
16
34000
2000
Tôi trả lời “Ồ, nó như một phần thêm vào,
00:51
you know, that you need
17
36000
2000
con biết đấy, khi con cần
00:53
to createtạo nên a newMới frogcon ếch
18
38000
2000
tạo ra một con ếch mới
00:55
from the mommẹ and dadcha frogcon ếch." (LaughterTiếng cười)
19
40000
2000
từ ếch cha và ếch mẹ."
00:57
And she said, "Oh, so is that truethật for humanscon người too?"
20
42000
3000
Nó lại hỏi “Ồ, vậy con người cũng giống vậy ạ? "
01:00
And I thought, "Okay, here we go."
21
45000
3000
Tôi nghĩ thầm “Okay, bắt đầu rồi đây."
01:03
I didn't know it would happenxảy ra so quicknhanh chóng, at eighttám.
22
48000
2000
Tôi không nghĩ chuyện đó đến sớm vậy, nó mới 8 tuổi.
01:05
I was tryingcố gắng to remembernhớ lại all the guidebookssách hướng dẫn,
23
50000
2000
Tôi cố nhớ lại xem những cuốn sách hướng dẫn nói gì,
01:07
and all I could remembernhớ lại was,
24
52000
2000
Và tất cả những gì tôi có là,
01:09
"Only answercâu trả lời the questioncâu hỏi they're askinghỏi.
25
54000
2000
"Chỉ trả lời những câu hỏi của chúng.
01:11
Don't give any more informationthông tin." (LaughterTiếng cười)
26
56000
3000
Đừng đưa thêm bất cứ thông tin nào khác."
01:14
So I said, "Yes."
27
59000
2000
Thế nên tôi nói “Phải”
01:16
And she said, "And where do, umUM,
28
61000
3000
Nói hỏi tiếp “Thế thì ở đâu,
01:19
where do humanNhân loại womenđàn bà,
29
64000
2000
nơi mà phụ nữ,
01:21
like, where do womenđàn bà layđặt nằm theirhọ eggsquả trứng?"
30
66000
2000
nơi mà họ đẻ trứng?"
01:23
And I said, "Well,
31
68000
2000
Tôi nói “À,
01:25
funnybuồn cười you should askhỏi. (LaughterTiếng cười)
32
70000
3000
câu hỏi hay đấy.
01:28
We have evolvedphát triển to have our ownsở hữu pondao.
33
73000
3000
Chúng ta tự tạo ra cái ao.
01:31
We have our very ownsở hữu pondao insidephía trong our bodiescơ thể.
34
76000
3000
Chúng ta có những cái ao ở bên trong cơ thể.
01:34
And we layđặt nằm our eggsquả trứng there,
35
79000
2000
Và chúng ta đẻ trứng vào đó.
01:36
we don't have to worrylo about other eggsquả trứng or anything like that.
36
81000
3000
Chúng ta sẽ không phải lo lắng sẽ nhầm trứng hay những chuyện đại loại thế.
01:39
It's our ownsở hữu pondao. And that's how it happensxảy ra."
37
84000
3000
Mọi người có cái ao của riêng mình. Chuyện là thế đấy con ạ"
01:42
And she goesđi, "Then how do they get fertilizedthụ tinh?"
38
87000
2000
Nó hỏi tiếp “Thế làm sao để thụ tinh trứng ạ?"
01:44
And I said, "Well,
39
89000
2000
Tôi nói “À,
01:46
MenNgười đàn ông, throughxuyên qua theirhọ penisdương vật,
40
91000
3000
Đàn ông, với cơ quan sinh dục của họ,
01:49
they fertilizephân bón the eggsquả trứng by the spermtinh trùng comingđang đến out.
41
94000
3000
thụ tinh cho trứng bằng cách phun tinh trùng vào.
01:52
And you go throughxuyên qua the woman'sngười phụ nữ vaginaâm đạo."
42
97000
3000
xuyên qua âm đạo của phụ nữ.”
01:55
And so we're just eatingĂn, and her jawhàm just dropsgiọt,
43
100000
2000
Sau đó, chúng tôi chỉ ăn uống, và rồi hàm dưới của nó trề xuống,
01:57
and she goesđi, "MomCười to!
44
102000
2000
rồi nói nói “Mẹ!
01:59
Like, where you go to the bathroomphòng tắm?"
45
104000
3000
Giống như khi mẹ vào nhà tắm?"
02:02
And I said, "I know.
46
107000
2000
Tôi trả lời “Mẹ biết.
02:04
I know."
47
109000
2000
Mẹ biết."
02:06
(LaughterTiếng cười)
48
111000
6000
(Khán giả cười)
02:12
That's how we evolvedphát triển. It does seemhình như oddlẻ.
49
117000
2000
Đó là cách chúng ta lớn lên. Nghe có vẻ kỳ lạ.
02:14
It is a little bitbit like havingđang có a wastechất thải treatmentđiều trị plantthực vật
50
119000
3000
Giống như xây một nhà máy xử lý chất thải
02:17
right nextkế tiếp to an amusementcông viên giải trí parkcông viên ...
51
122000
3000
ngay cạnh một công viên giải trí
02:20
BadTồi zoningphân vùng, but ..." (LaughterTiếng cười)
52
125000
2000
Quy hoạch rất tệ. Nhưng...
02:22
She's like, "What?" And she goesđi, "But MomCười to,
53
127000
3000
Nó lại hỏi “Sao ạ? Nhưng mà,
02:25
but menđàn ông and womenđàn bà can't ever see eachmỗi other nakedtrần truồng, MomCười to.
54
130000
3000
nhưng mà đàn ông và đàn bà thậm chí không nhìn thấy người kia khoả thân mà.
02:28
So how could that ever happenxảy ra?"
55
133000
2000
Làm sao chuyện đó xảy ra được?"
02:30
And then I go, "Well," and then I put my MargaretMargaret MeadMead hatnón on.
56
135000
3000
Thế là tôi phải đội cái mũ Margaret Mead vào. (Ý nói trở thành chuyên gia về khoa học tình dục)
02:34
"HumanCon người malesnam giới and femalesnữ giới
57
139000
2000
"Đàn ông và đàn bà
02:36
developphát triển, xây dựng a specialđặc biệt bondliên kết,
58
141000
3000
cùng tạo ra một cái ao đặc biệt,
02:39
and when they're much olderlớn hơn, much, much olderlớn hơn than you,
59
144000
3000
và khi họ lớn lên, lớn hơn rất nhiều so với con,
02:42
and they have a very specialđặc biệt feelingcảm giác,
60
147000
2000
họ sẽ có một cảm xúc đặc biệt,
02:44
then they can be nakedtrần truồng togethercùng với nhau."
61
149000
2000
và rồi họ khoả thân với nhau."
02:46
And she said, "MomCười to,
62
151000
2000
Nó lại nói “Mẹ,
02:48
have you donelàm xong this before?"
63
153000
2000
mẹ cũng đã làm chuyện này rồi à?"
02:50
And I said, "Yes."
64
155000
3000
Tôi trả lời “Phải."
02:53
And she said, "But MomCười to, you can't have kidstrẻ em."
65
158000
2000
Nói nói “Nhưng sao mẹ không có đứa con nào cả."
02:55
Because she knowsbiết that I adoptedcon nuôi her and that I can't have kidstrẻ em.
66
160000
2000
Nó biết tôi nhận nuôi nó và tôi không thể có con.
02:57
And I said, "Yes."
67
162000
2000
Tôi nói “Ừ."
02:59
And she said, "Well, you don't have to do that again."
68
164000
2000
Rồi nó nói “Vậy, mẹ không cần phải làm vậy nữa."
03:01
And I said, "..."
69
166000
3000
Tôi chỉ biết "..."
03:04
And then she said, "But how does it happenxảy ra when a man and womanđàn bà are togethercùng với nhau?
70
169000
3000
Nó lại tiếp “Nhưng chuyện đó diễn ra thế nào khi đàn ông và đàn bà ở cùng nhau?
03:07
Like, how do they know that's the time?
71
172000
2000
làm sao họ biết đã đến lúc?
03:09
MomCười to, does the man just say,
72
174000
2000
Mẹ, không lẽ khi đó người đàn ông hỏi,
03:11
'Is now the time to take off my pantsQuần lót?'"
73
176000
2000
'Đã đến lúc cởi quần chưa?'"
03:13
(LaughterTiếng cười)
74
178000
2000
(Khán giả cười)
03:15
And I said, "Yes."
75
180000
2000
Tôi trả lời “Phải."
03:17
(LaughterTiếng cười)
76
182000
2000
(Khán giả cười)
03:19
"That is exactlychính xác right.
77
184000
3000
"Chuyện đúng là thế đấy.
03:22
That's exactlychính xác how it happensxảy ra."
78
187000
2000
Đúng là nó diễn ra như vậy đấy con ạ."
03:24
So we're drivingđiều khiển home and she's looking out the windowcửa sổ, and she goesđi,
79
189000
3000
Sau đó, trên đường về nhà, nó nhìn qua cửa sổ xe, rồi hỏi,
03:27
"MomCười to. What if two just people saw eachmỗi other on the streetđường phố,
80
192000
2000
"Mẹ, vậy nếu hai người họ gặp nhau ngoài đường,
03:29
like a man and a womanđàn bà, they just startedbắt đầu doing it. Would that ever happenxảy ra?"
81
194000
3000
rồi thì họ bắt đầu làm chuyện đó. Chuyện đó có xảy ra không ạ?"
03:32
And I said, "Oh, no. HumansCon người are so privateriêng tư.
82
197000
3000
Tôi trả lời “Ồ, không. Chuyện đó phải rất riêng tư.
03:35
Oh ..."
83
200000
2000
Không như vậy đâu."
03:37
And then she goesđi, "What if there was like a partybuổi tiệc,
84
202000
2000
Nó lại hỏi “Vậy trong một bữa tiệc thì sao ạ.
03:39
and there was just like a wholetoàn thể bunch of girlscô gái and a wholetoàn thể bunch of boyscon trai,
85
204000
2000
Ở đó có rất nhiều con trai, rất nhiều con gái.
03:41
and there was a bunch of menđàn ông and womenđàn bà and they just startedbắt đầu doing it, MomCười to?
86
206000
3000
Và rồi họ bắt đầu làm chuyện đó phải không mẹ?
03:44
Would that ever happenxảy ra?"
87
209000
2000
Chuyện đó có xảy ra không ạ?"
03:46
And I said, "Oh, no, no.
88
211000
3000
Tôi trả lời “Ồ, không, không.
03:49
That's not how we do it."
89
214000
3000
Chúng ta không làm thế."
03:52
Then we got home and we see the catcon mèo. And she goesđi,
90
217000
2000
Về đến nhà, khi thấy con mèo. Nó lại hỏi,
03:54
"MomCười to, how do catsmèo do it?"
91
219000
2000
"Mẹ, vậy mèo thì sao ạ?"
03:56
And I go, "Oh, it's the sametương tự. It's basicallyvề cơ bản the sametương tự."
92
221000
2000
Tôi nói “Ồ, cũng giống vậy thôi. Về cơ bản là vậy."
03:58
And then she got all caughtbắt up in the legschân. "But how would the legschân go, MomCười to?
93
223000
2000
Thế rồi nó chuyển sự chú ý đến chân “Vậy chân họ sẽ thế nào ạ.
04:00
I don't understandhiểu không the legschân."
94
225000
2000
Con không hiểu."
04:02
She goesđi, "MomCười to, everyonetất cả mọi người can't do the splitschia tách."
95
227000
2000
Nó bảo “Đâu thể tách đôi ra được ạ."
04:04
And I go, "I know, but the legschân ..."
96
229000
2000
Tôi nói “Mẹ biết, nhưng những cái chân..."
04:06
and I'm probablycó lẽ like, "The legschân get workedđã làm việc out."
97
231000
2000
"Những cái chân sẽ làm việc của nó."
04:08
And she goesđi, "But I just can't understandhiểu không it."
98
233000
1000
Nó tiếp “Nhưng con vẫn chưa hiểu."
04:09
So I go, "You know, why don't we go on the InternetInternet,
99
234000
2000
Thế là tôi bảo “Con biết không, sao chúng ta không tìm nó trên Internet,
04:11
and maybe we can see ... like on WikipediaWikipedia." (LaughterTiếng cười)
100
236000
3000
biết đâu ta có thể thấy…trên Wikipedia.
04:15
So we go onlineTrực tuyến, and we put in "catsmèo matinggiao phối."
101
240000
2000
Thế là chúng tôi lên mạng, và tìm hiểu cách loài mèo giao phối.
04:17
And, unfortunatelykhông may, on YouTubeYouTube, there's manynhiều catsmèo matinggiao phối videosvideo.
102
242000
3000
Thật không may, Youtube có rất nhiều videos mèo giao phối.
04:20
And we watchedđã xem them and I'm so thankfulXin cám ơn,
103
245000
2000
Khi xem chúng, tôi đã phải tạ ơn trời,
04:22
because she's just like, "WowWow! This is so amazingkinh ngạc."
104
247000
2000
vì nó chỉ nói “Wow! Thật kỳ lạ."
04:24
She goesđi, "What about dogschó?"
105
249000
3000
Rồi nó hỏi “Thế chó thì sao ạ?"
04:27
So we put in dogschó matinggiao phối, and,
106
252000
2000
Thế là chúng tôi tìm cách chó giao phối,
04:29
you know, we're watchingxem it, and she's totallyhoàn toàn absorbedhấp thụ.
107
254000
2000
bạn biết không, khi xem các videos, nó rất chăm chú.
04:31
And then she goesđi, "MomCười to,
108
256000
2000
Rồi nó lại hỏi “Mẹ,
04:33
do you think they would have, on the InternetInternet,
109
258000
3000
mẹ có nghĩ trên Internet,
04:36
any humanscon người matinggiao phối?"
110
261000
3000
có cả cách con người giao phối không?"
04:39
(LaughterTiếng cười)
111
264000
2000
(Khán giả cười)
04:41
And then I realizedthực hiện that
112
266000
2000
Tôi nhận ra rằng
04:43
I had takenLấy my little eighttám yearnăm old's handtay,
113
268000
2000
mình đã nắm tay đứa con gái 8 tuổi của mình,
04:45
and takenLấy her right into InternetInternet pornkhiêu dâm. (LaughterTiếng cười)
114
270000
2000
và đưa nó đến với thế giới khiêu dâm trên Internet.
04:47
And I lookednhìn into this
115
272000
2000
Và tôi nhìn khuôn mặt
04:49
trustingtin tưởng, lovingthương faceđối mặt,
116
274000
2000
đầy tin tưởng và đáng yêu của nó,
04:51
and I said,
117
276000
2000
và tôi thốt lên,
04:53
"Oh, no.
118
278000
2000
"Ôi, không.
04:55
That would never happenxảy ra."
119
280000
2000
Chuyện này sẽ không bao giờ xảy ra."
04:57
Thank you.
120
282000
2000
Cảm ơn các bạn.
04:59
(ApplauseVỗ tay)
121
284000
2000
(Khán giả vỗ tay)
05:01
Thank you.
122
286000
2000
Cảm ơn các bạn.
05:03
(ApplauseVỗ tay)
123
288000
3000
(Khán giả vỗ tay)
05:06
Thank you. I'm so happyvui mừng to be here.
124
291000
2000
Cảm ơn. Tôi rất vui vì đã được ở đây.
Translated by Tran Quoc Khanh
Reviewed by Anh Tran

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Julia Sweeney - Actor, comedian, playwright
Julia Sweeney creates comedic works that tackle deep issues: cancer, family, faith.

Why you should listen

Julia Sweeney is a writer, director, actress, comedian and monologist. She is known for being a cast member on Saturday Night Live from 1990 to 1995, where she created and popularized the androgynous character, Pat. She is also well known for her comedic and dramatic monologues. God Said Ha! is a monologue about serious illness, her brother's lymphoma and her own cancer, and her family's crazy reactions to this crisis as they soldiered their way through struggle, confusion and death. This play was performed all over the U.S. and on Broadway at the Lyceum Theater. It was made into a film produced by Quentin Tarantino, and the comedy album from the show was nominated for a Grammy.

Sweeney's second monologue, In the Family Way, played in theatrical runs in New York and Los Angeles. It was ultimately fashioned into a book, a memoir titled If It's Not One Thing, It's Your Mother. Sweeney's third monologue, Letting Go of God, chronicled her journey from Catholicism to atheism. It was made into a film that played on Showtime.

More profile about the speaker
Julia Sweeney | Speaker | TED.com