TEDxAmsterdam
Peter van Uhm: Why I chose a gun
Peter van Uhm: Dlaczego wybrałem broń
Filmed:
Readability: 3.7
3,639,817 views
Peter van Uhm jest dowódcą sił zbrojnych Holandii, ale nie znaczy to, że jest prowojenny. Na TEDxAmsterdam wyjaśnia, jaki wpływ na jego karierę ma umiłowanie pokoju, a nie żądza krwi, oraz dlaczego wojska są niezbędnym gwarantem pokoju.
Peter van Uhm - General
General Peter van Uhm is the Chief of the Netherlands Defence staff. Full bio
General Peter van Uhm is the Chief of the Netherlands Defence staff. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
As the highest military commander
0
0
3000
Jako najwyższy rangą oficer wojskowy Holandii,
00:18
of The Netherlands,
1
3000
2000
Jako najwyższy rangą oficer wojskowy Holandii,
00:20
with troops stationed around the world,
2
5000
3000
z wojskami stacjonującymi na całym świecie,
00:23
I'm really honored
3
8000
2000
jestem zaszczycony
00:25
to be here today.
4
10000
2000
mogąc być tu dziś z wami.
00:27
When I look around
5
12000
2000
Kiedy rozglądam się po tej sali TEDxAmsterdam
00:29
this TEDxAmsterdam venue,
6
14000
2000
Kiedy rozglądam się po tej sali TEDxAmsterdam
00:31
I see a very special audience.
7
16000
4000
widzę szczególną publiczność.
00:35
You are the reason
8
20000
2000
To ze względu na was
00:37
why I said yes to the invitation
9
22000
3000
przyjąłem zaproszenie
00:40
to come here today.
10
25000
3000
na dzisiejszą konferencję.
00:44
When I look around,
11
29000
2000
Kiedy się rozglądam,
00:46
I see people
12
31000
2000
widzę ludzi,
00:48
who want to make a contribution,
13
33000
2000
którzy chcą dać coś od siebie.
00:50
I see people
14
35000
2000
Widzę ludzi,
00:52
who want to make a better world,
15
37000
3000
którzy chcą uczynić świat lepszym
00:55
by doing groundbreaking scientific work,
16
40000
3000
poprzez rewolucyjną pracę naukową,
00:58
by creating impressive works of art,
17
43000
4000
wspaniałe dzieła sztuki,
01:02
by writing critical articles
18
47000
2000
kluczowe artykuły
01:04
or inspiring books,
19
49000
3000
i inspirujące książki,
01:07
by starting up sustainable businesses.
20
52000
3000
lub szerzenie zrównoważonego rozwoju.
01:10
And you all have chosen
21
55000
3000
Wszyscy wybraliście
01:13
your own instruments
22
58000
2000
swoje narzędzie
01:15
to fulfill this mission
23
60000
2000
w tej misji
01:17
of creating a better world.
24
62000
3000
stworzenia lepszego świata.
01:20
Some chose the microscope
25
65000
2000
Niektórzy wybrali mikroskop
01:22
as their instrument.
26
67000
2000
jako swoje narzędzie.
01:24
Others chose dancing or painting
27
69000
3000
Inni taniec, malarstwo,
01:27
or making music like we just heard.
28
72000
3000
lub muzykę jak ta, którą słyszeliśmy.
01:30
Some chose the pen.
29
75000
3000
Niektórzy wybrali pióro.
01:33
Others work through the instrument of money.
30
78000
4000
Inni pracę z pieniądzem.
01:37
Ladies and gentlemen,
31
82000
2000
Panie i panowie,
01:39
I made a different choice.
32
84000
3000
ja wybrałem inaczej.
01:55
Thanks.
33
100000
2000
Dziękuję.
02:00
Ladies and gentlemen --
34
105000
3000
Panie i panowie --
02:03
(Laughter)
35
108000
3000
(Śmiech)
02:06
(Applause)
36
111000
4000
(Aplauz)
02:11
I share your goals.
37
116000
3000
Współdzielę waszą misję.
02:14
I share the goals
38
119000
2000
Bliskie są mi cele,
02:16
of the speakers you heard before.
39
121000
4000
o których dzisiaj słyszeliśmy.
02:20
I did not choose
40
125000
3000
Nie wybrałem jednak
02:23
to take up the pen,
41
128000
3000
pióra, pędzla, czy aparatu.
02:26
the brush, the camera.
42
131000
4000
pióra, pędzla, czy aparatu.
02:30
I chose this instrument.
43
135000
4000
Wybrałem to narzędzie.
02:34
I chose the gun.
44
139000
3000
Wybrałem broń.
02:37
For you, and you heard already,
45
142000
3000
Jak już słyszeliście,
02:40
being so close to this gun
46
145000
3000
bliskość broni
02:43
may make you feel uneasy.
47
148000
4000
może wzbudzać w was niepokój.
02:47
It may even feel scary.
48
152000
2000
Może przerażać.
02:49
A real gun
49
154000
2000
Prawdziwa broń.
02:51
at a few feet's distance.
50
156000
3000
W odległości kilku metrów.
02:54
Let us stop for a moment
51
159000
2000
Zatrzymajmy się na chwilę
02:56
and feel this uneasiness.
52
161000
3000
i poczujmy tę niepewność.
02:59
You could even hear it.
53
164000
3000
Możecie ją nawet usłyszeć.
03:02
Let us cherish the fact
54
167000
2000
Cieszmy się z tego,
03:04
that probably most of you
55
169000
3000
że prawdopodobnie większość z was
03:07
have never been close to a gun.
56
172000
3000
nigdy nie obcowała z bronią.
03:10
It means
57
175000
2000
Oznacza to,
03:12
The Netherlands is a peaceful country.
58
177000
3000
że Holandia to pokojowy kraj.
03:15
The Netherlands is not at war.
59
180000
3000
Holandia nie toczy wojny.
03:18
It means soldiers are not needed
60
183000
3000
Oznacza to, że żołnierze nie muszą
03:21
to patrol our streets.
61
186000
3000
patrolować naszych ulic.
03:24
Guns are not a part of our lives.
62
189000
4000
Broń nie jest częścią naszego życia.
03:28
In many countries
63
193000
3000
W wielu krajach
03:31
it is a different story.
64
196000
3000
sytuacja jest inna.
03:34
In many countries
65
199000
2000
W wielu krajach
03:36
people are confronted with guns.
66
201000
2000
ludzie mają kontakt z bronią.
03:38
They are oppressed.
67
203000
2000
Są prześladowani.
03:40
They are intimidated --
68
205000
3000
Są zastraszani
03:43
by warlords,
69
208000
2000
przez dyktatorów,
03:45
by terrorists,
70
210000
2000
terrorystów,
03:47
by criminals.
71
212000
2000
przestępców.
03:49
Weapons can do a lot of harm.
72
214000
3000
Broń może wyrządzić wiele szkód.
03:52
They are the cause
73
217000
2000
Jest przyczyną
03:54
of much distress.
74
219000
2000
wielkiej rozpaczy.
03:56
Why then am I standing before you
75
221000
2000
Dlaczego więc stoję przed wami
03:58
with this weapon?
76
223000
3000
trzymając tę broń?
04:01
Why did I choose the gun
77
226000
2000
Dlaczego wybrałem ją
04:03
as my instrument?
78
228000
3000
na swoje narzędzie?
04:06
Today I want to tell you why.
79
231000
2000
Dziś wyjśnię wam, dlaczego.
04:08
Today I want to tell you
80
233000
2000
Opowiem wam dzisiaj,
04:10
why I chose the gun
81
235000
2000
dlaczego wybrałem broń
04:12
to create a better world.
82
237000
2000
by stworzyć lepszy świat.
04:14
And I want to tell you
83
239000
2000
Opowiem wam też,
04:16
how this gun can help.
84
241000
3000
jak może ona pomóc.
04:20
My story starts
85
245000
3000
Moja historia zaczyna się
04:23
in the city of Nijmegen
86
248000
3000
w mieście Nijmegen
04:26
in the east of The Netherlands,
87
251000
3000
na wschodzie Holandii,
04:29
the city where I was born.
88
254000
4000
gdzie się urodziłem.
04:33
My father
89
258000
2000
Mój ojciec
04:35
was a hardworking baker,
90
260000
4000
był ciężko pracującym piekarzem,
04:39
but when he had finished work in the bakery,
91
264000
3000
ale kiedy skończył się dzień w piekarni,
04:42
he often told me and my brother stories.
92
267000
4000
opowiadał mi i moim braciom różne historie.
04:46
And most of the time,
93
271000
2000
Zazwyczaj była to ta opowieść,
04:48
he told me this story I'm going to share with you now.
94
273000
4000
którą teraz podzielę się z wami.
04:52
The story of what happened
95
277000
2000
Opowieść o tym,
04:54
when he was a conscripted soldier
96
279000
3000
kiedy został powołany do Holenderskich sił zbrojnych,
04:57
in the Dutch armed forces
97
282000
2000
kiedy został powołany do Holenderskich sił zbrojnych,
04:59
at the beginning of the Second World War.
98
284000
3000
na początku II wojny światowej.
05:02
The Nazis invaded The Netherlands.
99
287000
3000
Naziści zaatakowali Holandię.
05:05
Their grim plans were evident.
100
290000
3000
Ich mroczne plany były oczywiste.
05:08
They meant to rule
101
293000
2000
Chcieli rządzić
05:10
by means of repression.
102
295000
3000
jako oprawcy.
05:13
Diplomacy had failed to stop the Germans.
103
298000
4000
Dyplomatom nie udało się ich zatrzymać.
05:17
Only brute force remained.
104
302000
4000
Pozostała tylko siła.
05:21
It was our last resort.
105
306000
3000
Była to nasza ostatnia szansa.
05:24
My father was there
106
309000
2000
Mój ojciec był tam,
05:26
to provide it.
107
311000
2000
aby ją zapewnić.
05:28
As the son of a farmer
108
313000
2000
Jako syn rolnika,
05:30
who knew how to hunt,
109
315000
2000
który polował,
05:32
my father was an excellent marksman.
110
317000
3000
mój ojciec był doskonałym strzelcem.
05:35
When he aimed,
111
320000
2000
Kiedy celował,
05:37
he never missed.
112
322000
2000
zawsze trafiał.
05:39
At this decisive moment in Dutch history
113
324000
3000
W tym decydującym momencie naszej historii,
05:42
my father was positioned
114
327000
3000
został wysłany
05:45
on the bank of the river Waal
115
330000
2000
nad rzekę Waal,
05:47
near the city of Nijmegen.
116
332000
3000
niedaleko Nijmegen.
05:50
He had a clear shot at the German soldiers
117
335000
3000
Miał niemieckich żołnierzy jak na tacy.
05:53
who came to occupy a free country,
118
338000
3000
Przybyli okupować wolny kraj,
05:56
his country,
119
341000
2000
jego kraj,
05:58
our country.
120
343000
2000
nasz kraj.
06:00
He fired. Nothing happened.
121
345000
3000
Strzelił. Nic się nie stało.
06:03
He fired again.
122
348000
2000
Strzelił jeszcze raz.
06:05
No German soldier fell to the ground.
123
350000
4000
Żaden z żołnierzy nie padł.
06:09
My father had been given
124
354000
2000
Mojemu ojcu dano
06:11
an old gun
125
356000
2000
starą strzelbę,
06:13
that could not even reach
126
358000
2000
która nie mogła sięgnąć
06:15
the opposite riverbank.
127
360000
3000
przeciwległego brzegu.
06:18
Hitler's troops marched on,
128
363000
3000
Hitlerowcy maszerowali dalej,
06:21
and there was nothing my father could do about it.
129
366000
4000
a mój ojciec nie był w stanie ich zatrzymać.
06:26
Until the day my father died,
130
371000
3000
Do końca życia
06:29
he was frustrated about missing these shots.
131
374000
4000
frustrowały go te chybione kule.
06:33
He could have done something.
132
378000
3000
Mógł coś zrobić.
06:36
But with an old gun,
133
381000
2000
Ale z tą starą strzelbą
06:38
not even the best marksman in the armed forces
134
383000
3000
nawet najlepszy strzelec wyborowy
06:41
could have hit the mark.
135
386000
3000
nie trafiłby celu.
06:44
So this story stayed with me.
136
389000
3000
Zapamiętałem tę historię.
06:47
Then in high school,
137
392000
2000
Później, w szkole średniej,
06:49
I was gripped by the stories
138
394000
2000
fascynowały mnie opowieści o
06:51
of the Allied soldiers --
139
396000
3000
alianckich żołnierzy,
06:54
soldiers who left the safety of their own homes
140
399000
4000
którzy opuścili swoje domy
06:58
and risked their lives
141
403000
2000
i ryzykowali życiem
07:00
to liberate a country and a people
142
405000
3000
w obronie kraju i ludzi,
07:03
that they didn't know.
143
408000
3000
którzy byli im obcy.
07:06
They liberated my birth town.
144
411000
3000
Oswobodzili moje rodzinne miasto.
07:09
It was then that I decided
145
414000
3000
To wtedy zdecydowałem,
07:12
I would take up the gun --
146
417000
3000
że wybiorę broń --
07:15
out of respect and gratitude
147
420000
3000
z szacunku i wdzięczności
07:18
for those men and women
148
423000
2000
wobec kobiet i mężczyzn,
07:20
who came to liberate us --
149
425000
3000
którzy przybyli nas wyzwolić --
07:23
from the awareness
150
428000
2000
ze świadomością,
07:25
that sometimes only the gun
151
430000
3000
że czasem tylko broń
07:28
can stand
152
433000
2000
może stanąć
07:30
between good and evil.
153
435000
3000
pomiędzy dobrem i złem.
07:33
And that is why
154
438000
2000
To właśnie dlatego
07:35
I took up the gun --
155
440000
2000
wybrałem broń.
07:37
not to shoot,
156
442000
2000
Nie po to, by strzelać, zabijać.
07:39
not to kill,
157
444000
2000
Nie po to, by strzelać, zabijać.
07:41
not to destroy,
158
446000
2000
Nie po to, by niszczyć,
07:43
but to stop those who would do evil,
159
448000
4000
ale by powstrzymać tych, którzy czynią zło,
07:47
to protect the vulnerable,
160
452000
3000
by chronić słabszych,
07:50
to defend democratic values,
161
455000
3000
bronić demokratycznych wartości,
07:53
to stand up for the freedom we have
162
458000
3000
chronić wolność, dzięki której
07:56
to talk here today
163
461000
2000
mogliśmy się tu spotkać
07:58
in Amsterdam
164
463000
2000
i dziś, w Amsterdamie,
08:00
about how we can make the world a better place.
165
465000
3000
dyskutować o tym, jak uczynić świat lepszym.
08:03
Ladies and gentlemen,
166
468000
2000
Panie i panowie,
08:05
I do not stand here today
167
470000
3000
Nie stoję przed wami,
08:08
to tell you about the glory of weapons.
168
473000
3000
aby wychwalać broń.
08:11
I do not like guns.
169
476000
4000
Nie lubię jej.
08:15
And once you have been under fire yourself,
170
480000
4000
Kiedy raz znajdziesz się pod ostrzałem,
08:19
it brings home even more clearly
171
484000
3000
na zawsze zrozumiesz,
08:22
that a gun is not some macho instrument
172
487000
3000
że broń nie jest po prostu zabawką dla macho.
08:25
to brag about.
173
490000
3000
że broń nie jest po prostu zabawką dla macho.
08:28
I stand here today
174
493000
2000
Stoję tutaj,
08:30
to tell you about the use of the gun
175
495000
2000
aby opowiedzieć wam o broni
08:32
as an instrument of peace and stability.
176
497000
3000
jako narzędziu pokoju i stabilizacji.
08:38
The gun may be one of the most important instruments
177
503000
2000
Być może jest to najważniejsze narzędzie
08:40
of peace and stability
178
505000
2000
pokoju i stabilizacji,
08:42
that we have in this world.
179
507000
2000
jakie posiadamy.
08:44
Now this may sound contradictory to you.
180
509000
4000
Może brzmi to jak sprzeczność,
08:48
But not only have I seen with my own eyes
181
513000
5000
ale przekonało mnie do tego nie tylko to, co widziałem -
08:53
during my deployments in Lebanon,
182
518000
2000
w czasie moich misji w Libanie czy Sarajewie,
08:55
Sarajevo and [unclear] national
183
520000
2000
w czasie mojej misji w Libanie czy Sarajewie,
08:57
as The Netherlands' chief of defense,
184
522000
3000
jako głównodowodzący sił zbrojnych -
09:00
this is also supported
185
525000
2000
potwierdzają to także
09:02
by cold, hard statistics.
186
527000
4000
zimne, twarde statystyki.
09:06
Violence has declined dramatically
187
531000
3000
Przemoc stanowczo zmalała
09:09
over the last 500 years.
188
534000
3000
w ciągu ostatnich 500 lat.
09:12
Despite the pictures
189
537000
2000
Pomimo obrazu,
09:14
we are shown daily in the news,
190
539000
3000
jaki co dzień pokazują media,
09:17
wars between developed countries
191
542000
2000
wojny w krajach rozwiniętych
09:19
are no longer commonplace.
192
544000
3000
nie są codziennością.
09:22
The murder rate in Europe
193
547000
2000
Liczba morderstw w Europie
09:24
has dropped by a factor of 30
194
549000
2000
zmalała o współczynnik rzędu 30
09:26
since the Middle Ages.
195
551000
2000
od Średniowiecza.
09:28
And occurrences of civil war and repression
196
553000
3000
A wojny domowe i prześladowania
09:31
have declined since the end of the Cold War.
197
556000
3000
zanikają od zakończenia Zimnej Wojny.
09:34
Statistics show
198
559000
2000
Statystyki pokazują,
09:36
that we are living
199
561000
2000
że żyjemy w całkiem spokojnych czasach.
09:38
in a relatively peaceful era.
200
563000
2000
że żyjemy w całkiem spokojnych czasach.
09:40
Why?
201
565000
2000
Dlaczego?
09:42
Why has violence decreased?
202
567000
3000
Dlaczego przemoc zmalała?
09:45
Has the human mind changed?
203
570000
3000
Czy zmienił się ludzki umysł?
09:48
Well we were talking on the human mind this morning.
204
573000
3000
Dyskutowaliśmy o tym dzisiaj rano.
09:51
Did we simply lose our beastly impulses
205
576000
3000
Czy straciliśmy zwierzęcą żądzę
09:54
for revenge,
206
579000
2000
do zemsty,
09:56
for violent rituals,
207
581000
2000
do brutalnych rytuałów,
09:58
for pure rage?
208
583000
3000
do czystej rzezi?
10:01
Or is there something else?
209
586000
3000
Czy to coś innego?
10:04
In his latest book,
210
589000
2000
W swojej najnowszej książce,
10:06
Harvard professor Steven Pinker --
211
591000
2000
profesor Harvadru, Steven Pinker --
10:08
and many other thinkers before him --
212
593000
2000
ale też wielu przed nim --
10:10
concludes that one of the main drivers
213
595000
5000
wnioskuje, że jednym z głównych powodów
10:15
behind less violent societies
214
600000
3000
mniej brutalnych społeczeństw
10:18
is the spread of the constitutional state
215
603000
3000
jest rozpowszechnienie państwa konstytucyjnego
10:21
and the introduction on a large scale
216
606000
3000
i wprowadzenie na szeroką skalę
10:24
of the state monopoly
217
609000
2000
monopolu państwa
10:26
on the legitimized use of violence --
218
611000
3000
na prawomocne użycie przemocy --
10:29
legitimized by a democratically elected government,
219
614000
6000
uprawomocnione przez demokratycznie wybrany rząd,
10:35
legitimized by checks and balances
220
620000
3000
przez system hamulców i równowagi
10:38
and an independent judicial system.
221
623000
4000
i niezależny system sądowniczy.
10:42
In other words, a state monopoly
222
627000
3000
Innymi słowy, jest to układ,
10:45
that has the use of violence
223
630000
3000
w którym przemoc
10:48
well under control.
224
633000
3000
jest pod ścisłą kontrolą.
10:51
Such a state monopoly on violence,
225
636000
3000
Monopol państwa na przemoc,
10:54
first of all, serves
226
639000
2000
służy przede wszystkim
10:56
as a reassurance.
227
641000
2000
jako otucha.
10:58
It removes the incentive
228
643000
2000
Niweluje potrzebę
11:00
for an arms race
229
645000
2000
wyścigu zbrojeń
11:02
between potentially hostile groups
230
647000
2000
pomiędzy potencjalnie wrogimi ugrupowaniami
11:04
in our societies.
231
649000
2000
w naszych społecznościach.
11:06
Secondly, the presence of penalties
232
651000
3000
Po drugie, obecność kar
11:09
that outweigh the benefits of using violence
233
654000
3000
które przeciwważą korzyści płynące z przemocy
11:12
tips the balance even further.
234
657000
3000
przechyla szalę jeszcze bardziej.
11:15
Abstaining from violence
235
660000
2000
Unikanie przemocy
11:17
becomes more profitable
236
662000
2000
staje się bardziej lukratywne
11:19
than starting a war.
237
664000
3000
niż wypowiadanie wojny.
11:22
Now nonviolence starts to work
238
667000
3000
Brak przemocy działa
11:25
like a flywheel.
239
670000
3000
jak koło zamachowe.
11:28
It enhances peace even further.
240
673000
3000
Jeszcze bardziej napędza pokój.
11:31
Where there is no conflict,
241
676000
2000
Tam, gdzie nie ma konfliktu,
11:33
trade flourishes.
242
678000
3000
kwitnie handel.
11:36
And trade is another important incentive
243
681000
2000
Handel jest kolejnym argumentem
11:38
against violence.
244
683000
3000
przeciwko przemocy.
11:41
With trade, there's mutual interdependency
245
686000
3000
Handel oznacza współzależność
11:44
and mutual gain between parties.
246
689000
4000
i wspólny zysk obu grup.
11:48
And when there is mutual gain,
247
693000
2000
A gdzie jest wspólny zysk,
11:50
both sides stand to lose more
248
695000
2000
obie strony tracą więcej,
11:52
than they would gain
249
697000
2000
niż potencjalnie zyskałyby
11:54
if they started a war.
250
699000
3000
rozpoczynając wojnę.
11:57
War is simply
251
702000
2000
Wojna nie jest już
11:59
no longer the best option,
252
704000
3000
najlepszą opcją
12:02
and that is why violence has decreased.
253
707000
5000
i to dlatego pzemoc zmalała.
12:07
This, ladies and gentlemen,
254
712000
2000
To, panie i panowie,
12:09
is the rationale behind the existence
255
714000
3000
jest powodem istnienia
12:12
of my armed forces.
256
717000
3000
moich sił zbrojnych.
12:15
The armed forces
257
720000
2000
Siły zbrojne
12:17
implement the state monopoly on violence.
258
722000
3000
wdrażają państwowy monopol na przemoc.
12:20
We do this in a legitimized way
259
725000
3000
Czynimy to w uprawomocniony sposób,
12:23
only after our democracy has asked us
260
728000
4000
dopiero gdy rząd o to poprosi.
12:27
to do so.
261
732000
2000
dopiero gdy rząd o to poprosi.
12:29
It is this legitimate,
262
734000
3000
To właśnie ta prawomocna
12:32
controlled use of the gun
263
737000
3000
kontrola nad użyciem broni
12:35
that has contributed greatly
264
740000
2000
przyczyniła się znacznie
12:37
to the statistics of war,
265
742000
2000
do zmniejszenia statystyk wojny,
12:39
conflict and violence
266
744000
2000
konfliktu i przemocy
12:41
around the globe.
267
746000
2000
na całym świecie.
12:43
It is this participation in peacekeeping missions
268
748000
3000
To własnie podobny udział w misjach pokojowych
12:46
that has led to the resolution
269
751000
2000
przyczynił się do rozwiązania
12:48
of many civil wars.
270
753000
3000
wielu wewnętrznych konfliktów.
12:51
My soldiers use the gun
271
756000
3000
Moi żołnierze używają broni
12:54
as an instrument of peace.
272
759000
4000
jako narzędzia pokoju.
12:58
And this is exactly why failed states
273
763000
3000
To właśnie dlatego upadłe rządy
13:01
are so dangerous.
274
766000
2000
są takie niebezpieczne.
13:03
Failed states
275
768000
2000
Upadłe rządy
13:05
have no legitimized, democratically controlled use of force.
276
770000
4000
nie posiadają uprawomocnionej kontroli nad przemocą.
13:09
Failed states do not know of the gun
277
774000
3000
Nie znają broni
13:12
as an instrument of peace and stability.
278
777000
4000
jako narzędzia pokoju i stabilności.
13:16
That is why failed states
279
781000
2000
To właśnie dlatego
13:18
can drag down a whole region
280
783000
2000
mogą pogrążyć ze sobą cały region
13:20
into chaos and conflict.
281
785000
3000
w chaosie i konflikcie.
13:23
That is why spreading the concept
282
788000
2000
To dlatego rozprzestrzenianie idei
13:25
of the constitutional state
283
790000
2000
rządów konstytucyjnych
13:27
is such an important aspect
284
792000
2000
jest tak ważnym elementem
13:29
of our foreign missions.
285
794000
3000
naszych misji.
13:32
That is why
286
797000
2000
To dlatego
13:34
we are trying to build a judicial system
287
799000
2000
próbujemy zbudować system sądowniczy
13:36
right now in Afghanistan.
288
801000
3000
w Afganistanie.
13:39
That is why we train police officers,
289
804000
3000
To dlatego trenujemy policjantów,
13:42
we train judges,
290
807000
2000
szkolimy sędziów
13:44
we train public prosecutors around the world.
291
809000
3000
oraz adwokatów na całym świecie.
13:47
And that is why --
292
812000
2000
I to dlatego --
13:49
and in The Netherlands, we are very unique in that --
293
814000
3000
a czyni to Holandię wyjątkową --
13:52
that is why the Dutch constitution states
294
817000
3000
to dlatego w Holenderskiej konstytucji czytamy, że
13:55
that one of the main tasks
295
820000
2000
jednym z głównych zadań
13:57
of the armed forces
296
822000
2000
sił zbrojnych
13:59
is to uphold and promote
297
824000
2000
jest utrzymanie i szerzenie
14:01
the international rule of law.
298
826000
3000
międzynarodowego prawa.
14:05
Ladies and gentlemen,
299
830000
2000
Panie i panowie,
14:07
looking at this gun,
300
832000
2000
patrząc na tę broń,
14:09
we are confronted
301
834000
2000
stawiamy czoła
14:11
with the ugly side of the human mind.
302
836000
3000
ohydnej stronie ludzkiego umysłu.
14:15
Every day I hope
303
840000
2000
Co dzień modlę się,
14:17
that politicians, diplomats,
304
842000
2000
by politycy, dyplomaci
14:19
development workers
305
844000
2000
i pomoc humanitarna
14:21
can turn conflict
306
846000
2000
mogli przemienić konflikt
14:23
into peace
307
848000
2000
w pokój
14:25
and threat
308
850000
2000
a zagrożenie
14:27
into hope.
309
852000
2000
w nadzieję.
14:29
And I hope that one day
310
854000
2000
Mam nadzieję, że pewnego dnia
14:31
armies can be disbanded
311
856000
2000
armie zostaną rozwiązane
14:33
and humans will find a way of living together
312
858000
3000
a ludzie znajdą sposób, aby żyć wspólnie
14:36
without violence and oppression.
313
861000
4000
bez przemocy i opresji.
14:40
But until that day comes,
314
865000
3000
Jednak zanim nadejdzie ten dzień,
14:43
we will have to make ideals
315
868000
3000
musimy sprawić, by ideały
14:46
and human failure
316
871000
3000
i ludzkie porażki
14:49
meet somewhere in the middle.
317
874000
2000
spotkały się gdzieś po środku.
14:51
Until that day comes,
318
876000
3000
Zanim nadejdzie ten dzień,
14:54
I stand for my father
319
879000
2000
utożsamiam się z moim ojcem,
14:56
who tried to shoot the Nazis
320
881000
3000
który strzelał do nazistów
14:59
with an old gun.
321
884000
2000
ze starej strzelby.
15:01
I stand for my men and women
322
886000
3000
Utożsamiam się z ludźmi,
15:04
who are prepared to risk their lives
323
889000
3000
którzy gotowi są ryzykować życiem
15:07
for a less violent world for all of us.
324
892000
4000
za świat bez przemocy.
15:11
I stand for this soldier
325
896000
3000
Utożsamiam się z tą żołnierz:
15:14
who suffered partial hearing loss
326
899000
3000
straciła częściowo słuch
15:17
and sustained permanent injuries to her leg,
327
902000
3000
i doznała trwałych obrażeń nogi,
15:20
which was hit by a rocket
328
905000
3000
trafionej odłamkiem rakiety
15:23
on a mission in Afghanistan.
329
908000
4000
podczas misji w Afganistanie.
15:27
Ladies and gentlemen,
330
912000
2000
Panie i panowie,
15:29
until the day comes
331
914000
2000
dopóki nie nadejdzie ten dzień,
15:31
when we can do away with the gun,
332
916000
3000
w którym będziemy mogli opuścić broń,
15:34
I hope we all agree
333
919000
3000
mam nadzieję, że zgodzicie się,
15:37
that peace and stability
334
922000
2000
że pokój i stablizacja
15:39
do not come free of charge.
335
924000
3000
nie przychodzą łatwo.
15:42
It takes hard work,
336
927000
3000
Potrzeba ciężkiej pracy,
15:45
often behind the scenes.
337
930000
3000
często za kulisami.
15:48
It takes good equipment
338
933000
2000
Potrzeba dobrego sprzętu
15:50
and well-trained, dedicated soldiers.
339
935000
4000
i przeszkolonych, oddanych sprawie żołnierzy.
15:54
I hope you will support the efforts
340
939000
2000
Mam nadzieję, że wesprzecie
15:56
of our armed forces
341
941000
2000
starania naszych sił zbrojnych
15:58
to train soldiers
342
943000
2000
w trenowaniu żołnierzy
16:00
like this young captain
343
945000
2000
takich, jak młoda kapitan
16:02
and provide her with a good gun,
344
947000
3000
i zaopatrzeniu ich w dobrą broń
16:05
instead of the bad gun my father was given.
345
950000
3000
zamiast takiej, jaką dostał mój ojciec.
16:08
I hope you will support our soldiers
346
953000
3000
Mam nadzieję, że będziecie ich wspierać,
16:11
when they are out there,
347
956000
3000
kiedy będą tam,
16:14
when they come home
348
959000
2000
kiedy wrócą do domu
16:16
and when they are injured
349
961000
2000
i kiedy będą ranni
16:18
and need our care.
350
963000
2000
i będą potrzebować naszej opieki.
16:20
They put their lives on the line,
351
965000
2000
Kładą swoje życie na szali
16:22
for us, for you,
352
967000
3000
dla nas, dla was,
16:25
and we cannot let them down.
353
970000
4000
i nie możemy ich zawieść.
16:29
I hope you will respect my soldiers,
354
974000
4000
Mam nadzieję, że docenicie ich,
16:33
this soldier with this gun.
355
978000
3000
tę kapitan i tę broń,
16:36
Because she wants a better world.
356
981000
4000
ponieważ ona pragnie lepszego świata,
16:40
Because she makes an active contribution
357
985000
2000
chce aktywnie go zmieniać
16:42
to the better world,
358
987000
3000
na lepszy,
16:45
just like all of us here today.
359
990000
3000
jak my wszyscy tutaj.
16:48
Thank you very much.
360
993000
2000
Dziękuję.
16:50
(Applause)
361
995000
14000
(Aplauz)
ABOUT THE SPEAKER
Peter van Uhm - GeneralGeneral Peter van Uhm is the Chief of the Netherlands Defence staff.
Why you should listen
General Petrus J.M. "Peter" van Uhm is a four-star general in the Royal Netherlands Army and the current Chief of the Netherlands Defence Staff. He has had an outstanding carrer over four decades in the Dutch military.
In the Netherlands, he is know from his personal tragedy. On 18 April 2008, one day after Van Uhm was appointed Chief Defence Staff, his son First Lieutenant Dennis van Uhm was killed in a roadside bombing in Uruzgan. Van Uhm’s incredibly dignified and human response has astounded many.
Peter van Uhm | Speaker | TED.com