TED1998
Aimee Mullins: Changing my legs - and my mindset
Aimee Mullins o bieganiu
Filmed:
Readability: 3
1,282,426 views
W tym archiwalnym zapisie wykładu z konferencji TED w roku 1998, sprinterka paraolimpijska Aimee Mullins opowiada o zdobywaniu rekordów i niezwykłych protezach z włókna węglowego (wtedy wciąż w fazie prototypowej), które pomogły jej w dotarciu do mety.
Aimee Mullins - Athlete and actor
A record-breaker at the Paralympic Games in 1996, Aimee Mullins has built a career as a model, actor and advocate for women, sports and the next generation of prosthetics. Full bio
A record-breaker at the Paralympic Games in 1996, Aimee Mullins has built a career as a model, actor and advocate for women, sports and the next generation of prosthetics. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Sheryl Shade: Hi, Aimee. Aimee Mullins: Hi.
0
4000
3000
Cheryl: Myślałyśmy z Aimee...
00:19
SS: Aimee and I thought we'd just talk a little bit,
1
7000
2000
CH: ...że po prostu porozmawiamy.
00:21
and I wanted her to tell all of you what makes her a distinctive athlete.
2
9000
6000
Opowiedz nam, co wyróżnia cię jako sportowca.
00:27
AM: Well, for those of you who have seen the picture in the little bio --
3
15000
4000
AM: Ci, którzy widzieli moje zdjęcie w biografii...
00:31
it might have given it away --
4
19000
2000
...już zgadli.
00:33
I'm a double amputee, and I was born without fibulas in both legs.
5
21000
4000
Urodziłam się bez kości strzałkowych.
00:37
I was amputated at age one,
6
25000
2000
W momencie amputacji miałam rok...
00:39
and I've been running like hell ever since, all over the place.
7
27000
4000
...i od tego czasu biegam jak szalona.
00:44
SS: Well, why don't you tell them how you got to Georgetown -- why don't we start there?
8
32000
3000
CH: Może opowiesz, jak znalazłaś się w Georgetown?
00:47
Why don't we start there?
9
35000
2000
Zacznijmy od tego.
00:49
AM: I'm a senior in Georgetown in the Foreign Service program.
10
37000
5000
AM: Jestem na ostatnim roku dyplomacji na Uniwersytecie Georgetown.
00:54
I won a full academic scholarship out of high school.
11
42000
4000
Po liceum zdobyłam pełne stypendium akademickie.
00:58
They pick three students out of the nation every year
12
46000
4000
Uniwersytet co roku wybiera 3 uczniów z całego kraju.
01:02
to get involved in international affairs,
13
50000
3000
Pokrywa koszty studiów na kierunku Stosunki Międzynarodowe.
01:05
and so I won a full ride to Georgetown
14
53000
2000
Zdobyłam pełne stypendium.
01:07
and I've been there for four years. Love it.
15
55000
4000
Studiuję tam od 4 lat i strasznie mi się podoba.
01:11
SS: When Aimee got there,
16
59000
2000
CH: Po rozpoczęciu studiów...
01:13
she decided that she's, kind of, curious about track and field,
17
61000
3000
...Aimee zainteresowała się lekkoatletyką.
01:16
so she decided to call someone and start asking about it.
18
64000
3000
Postanowiła, że będzie ćwiczyć biegi.
01:19
So, why don't you tell that story?
19
67000
2000
Może nam o tym opowiesz?
01:21
AM: Yeah. Well, I guess I've always been involved in sports.
20
69000
2000
AM: Zawsze uprawiałam jakiś sport.
01:23
I played softball for five years growing up.
21
71000
2000
5 lat grałam w softball.
01:25
I skied competitively throughout high school,
22
73000
3000
W liceum ścigałam się na nartach.
01:28
and I got a little restless in college
23
76000
2000
Na studiach męczyłam się...
01:30
because I wasn't doing anything for about a year or two sports-wise.
24
78000
4000
...bo od roku nie uprawiałam żadnego sportu.
01:34
And I'd never competed on a disabled level, you know --
25
82000
5000
Nigdy nie brałam udziału w zawodach dla niepełnosprawnych.
01:39
I'd always competed against other able-bodied athletes.
26
87000
2000
Zawsze rywalizowałam...
01:41
That's all I'd ever known.
27
89000
2000
...ze sportowcami pełnosprawnymi.
01:43
In fact, I'd never even met another amputee until I was 17.
28
91000
3000
Do 17 roku życia nie spotkałam nawet nikogo po amputacji.
01:46
And I heard that they do these track meets with all disabled runners,
29
94000
6000
Dowiedziałam się, że organizowane są zawody dla osób niepełnosprawnych.
01:52
and I figured, "Oh, I don't know about this,
30
100000
3000
Nie byłam do tego pomysłu całkiem przekonana...
01:55
but before I judge it, let me go see what it's all about."
31
103000
4000
...ale stwierdziłam, że zobaczę, jak to wygląda.
01:59
So, I booked myself a flight to Boston in '95, 19 years old
32
107000
5000
Więc w 1995 roku, mając 19 lat, poleciałam do Bostonu.
02:04
and definitely the dark horse candidate at this race. I'd never done it before.
33
112000
5000
Byłam "czarnym koniem", nigdy nie brałam udziału w wyścigach.
02:09
I went out on a gravel track a couple of weeks before this meet
34
117000
3000
2 tygodnie wcześniej poszłam na bieżnię...
02:12
to see how far I could run,
35
120000
2000
...żeby sprawdzić, jak mi pójdzie.
02:14
and about 50 meters was enough for me, panting and heaving.
36
122000
4000
Po 50 metrach dyszałam i nie mogłam biec dalej.
02:18
And I had these legs that were made of
37
126000
3000
Miałam nogi przypinane rzepami...
02:21
a wood and plastic compound, attached with Velcro straps --
38
129000
3000
...zrobione z drewna i plastiku...
02:24
big, thick, five-ply wool socks on --
39
132000
3000
...i grube, wełniane skarpety.
02:27
you know, not the most comfortable things, but all I'd ever known.
40
135000
4000
Nie były wygodne, ale nic innego nie znałam.
02:31
And I'm up there in Boston against people
41
139000
2000
Moi współzawodnicy w Bostonie...
02:33
wearing legs made of all things -- carbon graphite
42
141000
3000
...mieli nogi z włókna węglowego...
02:36
and, you know, shock absorbers in them and all sorts of things --
43
144000
5000
...z amortyzatorami i tak dalej...
02:41
and they're all looking at me like,
44
149000
2000
Z ich twarzy można było wyczytać...
02:43
OK, we know who's not going to win this race.
45
151000
4000
...że byli pewni, że przegram.
02:47
And, I mean, I went up there expecting --
46
155000
3000
Na starcie nie wiedziałam tak naprawdę...
02:50
I don't know what I was expecting --
47
158000
2000
...czego się spodziewać.
02:52
but, you know, when I saw a man who was missing an entire leg
48
160000
3000
Ale kiedy zobaczyłam jak człowiek, który nie ma całej nogi...
02:55
go up to the high jump, hop on one leg to the high jump
49
163000
3000
...bierze udział w skoku wzwyż...
02:58
and clear it at six feet, two inches ...
50
166000
2000
...i osiąga wynik 188 cm, to...
03:00
Dan O'Brien jumped 5'11" in '96 in Atlanta,
51
168000
3000
Dan O'Brien w Atlancie skoczył 180,3.
03:03
I mean, if it just gives you a comparison of --
52
171000
3000
Tak dla porównania.
03:06
these are truly accomplished athletes,
53
174000
3000
Ścigałam się z dobrymi sportowcami. Nie jak na niepełnosprawnych...
03:09
without qualifying that word "athlete."
54
177000
2000
...ale jak na sportowców.
03:11
And so I decided to give this a shot: heart pounding,
55
179000
6000
Więc, choć waliło mi serce, postanowiłam spróbować.
03:17
I ran my first race and I beat the national record-holder
56
185000
4000
I w pierwszym wyścigu w życiu pobiłam krajowy rekord...
03:21
by three hundredths of a second,
57
189000
2000
...o trzy setne sekundy.
03:23
and became the new national record-holder on my first try out.
58
191000
4000
Po pierwszej próbie stałam się rekordzistką.
03:27
And, you know, people said,
59
195000
3000
Mówiono mi wtedy:
03:30
"Aimee, you know, you've got speed -- you've got natural speed --
60
198000
2000
"Aimee, masz talent.
03:32
but you don't have any skill or finesse going down that track.
61
200000
4000
Jesteś szybka, ale brak ci treningu.
03:36
You were all over the place.
62
204000
2000
Jesteś nieskoordynowana.
03:38
We all saw how hard you were working."
63
206000
2000
Widać, jak się męczysz."
03:40
And so I decided to call the track coach at Georgetown.
64
208000
3000
Dlatego w Georgetown skontaktowałam się z trenerem lekkoatletyki.
03:43
And I thank god I didn't know just how huge this man is in the track and field world.
65
211000
7000
Na szczęście nie wiedziałam, jak znany był ten człowiek w świecie sportu.
03:50
He's coached five Olympians, and
66
218000
2000
Wytrenował 5 olimpijczyków.
03:52
the man's office is lined from floor to ceiling
67
220000
2000
Ściany w gabinecie...
03:54
with All America certificates
68
222000
3000
...ma obwieszone certyfikatami "All America"...
03:57
of all these athletes he's coached.
69
225000
2000
...swoich podopiecznych.
03:59
He's just a rather intimidating figure.
70
227000
4000
To trochę onieśmiela.
04:03
And I called him up and said, "Listen, I ran one race and I won ..."
71
231000
7000
A ja zadzwoniłam do niego i powiedziałam "Brałam raz udział w wyścigu, który wygrałam, więc..."
04:10
(Laughter)
72
238000
1000
(Śmiech)
04:11
"I want to see if I can, you know --
73
239000
3000
"Jeśli to możliwe, chciałabym...
04:14
I need to just see if I can sit in on some of your practices,
74
242000
2000
...poprzyglądać się Pana zajęciom.
04:16
see what drills you do and whatever."
75
244000
2000
Zobaczyć, jakie robicie ćwiczenia."
04:18
That's all I wanted -- just two practices.
76
246000
2000
Chciałam przyjść ze dwa razy.
04:20
"Can I just sit in and see what you do?"
77
248000
2000
Zobaczyć, jak to wygląda.
04:22
And he said, "Well, we should meet first, before we decide anything."
78
250000
3000
A on na to: "Zanim podejmę decyzję, musimy się spotkać".
04:25
You know, he's thinking, "What am I getting myself into?"
79
253000
2000
Myślał: "W co ja się wrobiłem?"...
04:27
So, I met the man, walked in his office,
80
255000
2000
Spotkałam się z nim...
04:29
and saw these posters and magazine covers of people he has coached.
81
257000
6000
...zobaczyłam wszystkie te plakaty i okładki gazet z jego podopiecznymi.
04:35
And we got to talking,
82
263000
2000
Porozmawialiśmy.
04:37
and it turned out to be a great partnership
83
265000
2000
Nasza współpraca poszła świetnie...
04:39
because he'd never coached a disabled athlete,
84
267000
2000
...bo on nie trenował nigdy niepełnosprawnych...
04:41
so therefore he had no preconceived notions
85
269000
2000
... więc nie miał wstępnych założeń...
04:43
of what I was or wasn't capable of,
86
271000
3000
...o tym, na co mnie stać, a na co nie stać.
04:46
and I'd never been coached before.
87
274000
2000
A ja nie miałam nigdy trenera.
04:48
So this was like, "Here we go -- let's start on this trip."
88
276000
3000
Razem wyruszyliśmy w nieznane.
04:51
So he started giving me four days a week of his lunch break,
89
279000
5000
Na początku trenował mnie cztery dni w tygodniu...
04:56
his free time, and I would come up to the track and train with him.
90
284000
5000
...podczas przerwy obiadowej, czyli w wolnym czasie.
05:01
So that's how I met Frank.
91
289000
3000
I tak poznałam Franka.
05:04
That was fall of '95. But then, by the time that winter was rolling around,
92
292000
5000
Była jesień 1995. Kiedy zbliżała się zima, trener powiedział...
05:09
he said, "You know, you're good enough.
93
297000
2000
"Jesteś już wystarczająco dobra...
05:11
You can run on our women's track team here."
94
299000
3000
...żeby wstąpić do drużyny".
05:14
And I said, "No, come on."
95
302000
2000
A ja na to: "Nie żartuj".
05:16
And he said, "No, no, really. You can.
96
304000
2000
On: "Naprawdę. Już możesz.
05:18
You can run with our women's track team."
97
306000
3000
Możesz wejść do reprezentacji."
05:21
In the spring of 1996, with my goal of making the U.S. Paralympic team
98
309000
6000
Więc wiosną 1996 stałam się członkinią drużyny lekkoatletycznej.
05:27
that May coming up full speed, I joined the women's track team.
99
315000
5000
Moim celem było wejście do amerykańskiej reprezentacji paraolimpijskiej w maju.
05:32
And no disabled person had ever done that -- run at a collegiate level.
100
320000
6000
Byłam pierwszą osobą niepełnosprawną, która została członkinią reprezentacji uniwersytetu.
05:38
So I don't know, it started to become an interesting mix.
101
326000
3000
Robiło się ciekawie.
05:41
SS: Well, on your way to the Olympics,
102
329000
4000
CH: Może opowiesz, co zdarzyło się jeszcze przed Olimpiadą.
05:45
a couple of memorable events happened at Georgetown.
103
333000
3000
Jeszcze na uniwersytecie.
05:48
Why don't you just tell them?
104
336000
2000
Oddaję ci głos.
05:50
AM: Yes, well, you know, I'd won everything as far as the disabled meets --
105
338000
4000
AM: Wygrałam wszystkie zawody dla niepełnosprawnych...
05:54
everything I competed in -- and, you know, training in Georgetown
106
342000
4000
...w których wzięłam udział, ale trenując w Georgetown...
05:58
and knowing that I was going to have to get used to
107
346000
2000
...musiałam się przyzwyczaić...
06:00
seeing the backs of all these women's shirts --
108
348000
2000
...do oglądania pleców współzawodniczek.
06:02
you know, I'm running against the next Flo-Jo --
109
350000
2000
Biegałam z następną Florence Griffith-Joyner...
06:04
and they're all looking at me like,
110
352000
2000
...i wszyscy, patrząc na moje występy...
06:06
"Hmm, what's, you know, what's going on here?"
111
354000
3000
...trochę jakby nie wiedzieli, o co chodzi.
06:09
And putting on my Georgetown uniform
112
357000
3000
Tak więc trening w barwach Georgetown...
06:12
and going out there and knowing that, you know,
113
360000
4000
...uświadomił mi, że choć byłam najlepsza w kraju...
06:16
in order to become better -- and I'm already the best in the country --
114
364000
3000
...żeby się rozwinąć, musiałam trenować z osobami...
06:19
you know, you have to train with people who are inherently better than you.
115
367000
4000
...z natury lepszymi ode mnie.
06:23
And I went out there and made it to the Big East,
116
371000
6000
Starałam się, aż dotarłam do zawodów uniwersyteckich Big East Conference.
06:29
which was sort of the championship race at the end of the season.
117
377000
3000
Odbywają się one pod koniec sezonu...
06:32
It was really, really hot.
118
380000
2000
...kiedy jest bardzo gorąco.
06:34
And it's the first --
119
382000
2000
Miałam nowe nogi.
06:36
I had just gotten these new sprinting legs that you see in that bio,
120
384000
4000
Nogi biegowe, przedstawione w biografii.
06:40
and I didn't realize at that time that
121
388000
5000
Używałam ich po raz pierwszy i nie wzięłam pod uwagę...
06:45
the amount of sweating I would be doing in the sock --
122
393000
2000
...jak zadziała na nie pot...
06:47
it actually acted like a lubricant
123
395000
2000
...powstający podczas wyścigu.
06:49
and I'd be, kind of, pistoning in the socket.
124
397000
2000
Był jak smar.
06:51
And at about 85 meters of my 100 meters sprint, in all my glory,
125
399000
6000
Na 85 metrze wyścigu na 100 metrów, w całej sportowej wspaniałości...
06:57
I came out of my leg.
126
405000
2000
...wyśliznęłam się z nogi.
06:59
Like, I almost came out of it, in front of, like, 5,000 people.
127
407000
3000
Prawie z niej wyskoczyłam, na oczach jakichś 5000 osób.
07:02
And I, I mean, was just mortified --
128
410000
4000
Byłam okropnie zażenowana.
07:06
because I was signed up for the 200, you know, which went off in a half hour.
129
414000
4000
Za pół godziny był przecież wyścig na 200 metrów!
07:10
(Laughter)
130
418000
2000
(Śmiech)
07:12
I went to my coach: "Please, don't make me do this."
131
420000
3000
Poprosiłam trenera, żeby nie kazał mi tego robić.
07:15
I can't do this in front of all those people. My legs will come off.
132
423000
3000
Nie przed tymi wszystkimi ludźmi.
07:18
And if it came off at 85 there's no way I'm going 200 meters.
133
426000
3000
Jeśli noga spadła przy 85 metrach, na pewno spadnie przy 200.
07:21
And he just sat there like this.
134
429000
2000
On nie reagował.
07:23
My pleas fell on deaf ears, thank god.
135
431000
5000
Na szczęście całkowicie zignorował moje błagania.
07:28
Because you know, the man is from Brooklyn;
136
436000
3000
To taki wielgachny gość z Brooklynu.
07:31
he's a big man. He says, "Aimee, so what if your leg falls off?
137
439000
6000
Powiedział mi tak: "Aimee, co z tego, że ci odpadnie noga?
07:37
You pick it up, you put the damn thing back on,
138
445000
3000
Podniesiesz ją, zaczepisz to cholerstwo z powrotem...
07:40
and finish the goddamn race!"
139
448000
1000
i dobiegniesz do mety!"
07:41
(Laughter) (Applause)
140
449000
6000
(Brawa)
07:47
And I did. So, he kept me in line.
141
455000
6000
I tak zrobiłam. Ten człowiek potrafił doprowadzić mnie do porządku.
07:53
He kept me on the right track.
142
461000
2000
Naprowadzić na właściwy tor.
07:55
SS: So, then Aimee makes it to the 1996 Paralympics,
143
463000
5000
CH: Aimee zakwalifikowała się na Paraolimpiadę w roku 1996.
08:00
and she's all excited. Her family's coming down -- it's a big deal.
144
468000
3000
Cieszyła się. Przyjechała jej rodzina.
08:03
It's now two years that you've been running?
145
471000
3000
Biegałaś wtedy od dwóch lat?
08:06
AM: No, a year.
146
474000
1000
AM: Nie, od roku.
08:07
SS: A year. And why don't you tell them what happened
147
475000
2000
CH: Opowiedz, co się stało.
08:09
right before you go run your race?
148
477000
3000
Zaraz przed wyścigiem.
08:12
AM: Okay, well, Atlanta.
149
480000
2000
AM: A więc Atlanta.
08:14
The Paralympics, just for a little bit of clarification,
150
482000
3000
W Paraolimpiadzie biorą udział...
08:17
are the Olympics for people with physical disabilities --
151
485000
3000
...osoby niepełnosprawne fizycznie.
08:20
amputees, persons with cerebral palsy, and wheelchair athletes --
152
488000
3000
Po amputacji, z porażeniem mózgowym, na wózkach.
08:23
as opposed to the Special Olympics,
153
491000
2000
To nie to samo, co Olimpiada Specjalna...
08:25
which deals with people with mental disabilities.
154
493000
4000
...dla osób z niepełnosprawnością intelektualną.
08:29
So, here we are, a week after the Olympics and down at Atlanta,
155
497000
7000
Więc byliśmy w Atlancie, tydzień po Olimpiadzie.
08:36
and I'm just blown away by the fact that
156
504000
2000
Było to dla mnie niesamowite.
08:38
just a year ago, I got out on a gravel track and couldn't run 50 meters.
157
506000
4000
Rok wcześniej wysiadałam po przebiegnięciu 50 metrów.
08:42
And so, here I am -- never lost.
158
510000
2000
Nigdy nie przegrałam.
08:44
I set new records at the U.S. Nationals -- the Olympic trials -- that May,
159
512000
5000
Na eliminacjach w maju ustanowiłam nowe rekordy.
08:49
and was sure that I was coming home with the gold.
160
517000
5000
Myślałam, że złoto mam w kieszeni.
08:54
I was also the only, what they call "bilateral BK" -- below the knee.
161
522000
5000
Byłam jedyną osobą w kategorii obustronnej amputacji niskiej - poniżej kolana.
08:59
I was the only woman who would be doing the long jump.
162
527000
3000
Jedyną kobietą wykonującą skok w dal.
09:02
I had just done the long jump,
163
530000
2000
Po skoku w dal...
09:04
and a guy who was missing two legs came up to me and says,
164
532000
2000
...mężczyzna bez obydwu nóg...
09:06
"How do you do that? You know, we're supposed to have a planar foot,
165
534000
2000
...powiedział mi: "Przecież bez łuku stopy...
09:08
so we can't get off on the springboard."
166
536000
1000
nie można się tak wybić."
09:09
I said, "Well, I just did it. No one told me that."
167
537000
3000
Ja na to: "Coś takiego, nie wiedziałam".
09:12
So, it's funny -- I'm three inches within the world record --
168
540000
3000
Zabawne. Do rekordu świata brakowało mi 7,5 cm.
09:15
and kept on from that point, you know,
169
543000
2000
Z takiej pozycji zapisałam się...
09:17
so I'm signed up in the long jump -- signed up?
170
545000
3000
...Nie - zakwalifikowałam się, do skoku w dal...
09:20
No, I made it for the long jump and the 100-meter.
171
548000
4000
...i wyścigu na 100 metrów.
09:24
And I'm sure of it, you know?
172
552000
2000
Byłam pewna wygranej.
09:26
I made the front page of my hometown paper
173
554000
2000
Artykuł o mnie był na pierwszej stronie lokalnej gazety, którą dostarczałam przez 6 lat.
09:28
that I delivered for six years, you know?
174
556000
2000
Artykuł o mnie był na pierwszej stronie lokalnej gazety, którą dostarczałam przez 6 lat.
09:30
It was, like, this is my time for shine.
175
558000
3000
To był mój czas, by się pokazać.
09:33
And we're at the trainee warm-up track,
176
561000
3000
Byłam na stadionie treningowym...
09:36
which is a few blocks away from the Olympic stadium.
177
564000
2000
...niedaleko stadionu olimpijskiego.
09:38
These legs that I was on, which I'll take out right now --
178
566000
5000
Zaraz pokażę, jakie miałam wtedy nogi.
09:43
I was the first person in the world on these legs.
179
571000
2000
Byłam królikiem doświadczalnym.
09:45
I was the guinea pig., I'm telling you,
180
573000
4000
Pierwszą na świecie osobą, która wypróbowała te nogi.
09:49
this was, like -- talk about a tourist attraction.
181
577000
2000
Niemalże atrakcją turystyczną.
09:51
Everyone was taking pictures -- "What is this girl running on?"
182
579000
4000
Wszyscy robili zdjęcia, pytali "Na czym ona biega?"
09:55
And I'm always looking around, like, where is my competition?
183
583000
4000
A ja rozglądałam się za swoimi współzawodniczkami.
09:59
It's my first international meet.
184
587000
2000
To były moje pierwsze zawody międzynarodowe.
10:01
I tried to get it out of anybody I could,
185
589000
2000
Pytałam się...
10:03
you know, "Who am I running against here?"
186
591000
3000
...z kim będę rywalizować.
10:06
"Oh, Aimee, we'll have to get back to you on that one."
187
594000
2000
"Aimee, na razie nie wiadomo".
10:08
I wanted to find out times.
188
596000
2000
Pytałam o ich wyniki.
10:10
"Don't worry, you're doing great."
189
598000
3000
"Nie martw się, pójdzie ci świetnie".
10:13
This is 20 minutes before my race in the Olympic stadium,
190
601000
3000
20 minut przed wyścigiem na stadionie olimpijskim...
10:16
and they post the heat sheets. And I go over and look.
191
604000
3000
...wywieszono listy zawodniczek.
10:19
And my fastest time, which was the world record, was 15.77.
192
607000
5000
Mój najszybszy wynik, rekord świata, wynosił 15,77 s.
10:24
Then I'm looking: the next lane, lane two, is 12.8.
193
612000
4000
Patrzę, a zawodniczka obok ma 12,8.
10:28
Lane three is 12.5. Lane four is 12.2. I said, "What's going on?"
194
616000
5000
Następna 12,5, potem 12,2... Nie wiedziałam, o co chodzi.
10:33
And they shove us all into the shuttle bus,
195
621000
2000
A w busie okazało się, że...
10:35
and all the women there are missing a hand.
196
623000
2000
...one wszystkie nie miały ręki.
10:37
(Laughter)
197
625000
7000
(Śmiech)
10:44
So, I'm just, like --
198
632000
3000
Zdębiałam.
10:50
they're all looking at me like 'which one of these is not like the other,' you know?
199
638000
4000
Patrzą na mnie, ja na nie... "Znajdź różnice między tymi obrazkami".
10:54
I'm sitting there, like, "Oh, my god. Oh, my god."
200
642000
6000
Siedzę, myślę "O mój Boże, nigdy niczego nie przegrałam..."
11:00
You know, I'd never lost anything,
201
648000
3000
Zdobyłam stypendium...
11:03
like, whether it would be the scholarship or, you know,
202
651000
2000
...5 złotych medali w narciarstwie.
11:05
I'd won five golds when I skied. In everything, I came in first.
203
653000
6000
Zawsze byłam pierwsza.
11:11
And Georgetown -- that was great.
204
659000
2000
A w Georgetown było świetnie.
11:13
I was losing, but it was the best training because this was Atlanta.
205
661000
6000
Przegrywałam, ale to był najlepszy trening przed Paraolimpiadą.
11:19
Here we are, like, crème de la crème,
206
667000
3000
A tutaj byłam wśród najlepszych...
11:22
and there is no doubt about it, that I'm going to lose big.
207
670000
4000
...i wiedziałam, że czeka mnie dotkliwa porażka.
11:26
And, you know, I'm just thinking,
208
674000
2000
Ciągle myślałam...
11:28
"Oh, my god, my whole family got in a van
209
676000
3000
...o swojej rodzinie...
11:31
and drove down here from Pennsylvania."
210
679000
3000
...która przyjechała z Pensylvanni mnie oglądać.
11:34
And, you know, I was the only female U.S. sprinter.
211
682000
4000
A ja byłam jedyną sprinterką w reprezentacji U.S.A.
11:38
So they call us out and, you know --
212
686000
3000
Wywołali nas, powiedzieli...
11:41
"Ladies, you have one minute."
213
689000
2000
...że mamy jeszcze minutę.
11:43
And I remember putting my blocks in and just feeling horrified
214
691000
5000
Pamiętam, że byłam przerażona. Słyszałam głosy zdziwienia...
11:48
because there was just this murmur coming over the crowd,
215
696000
2000
...z najbliższych rzędów...
11:50
like, the ones who are close enough to the starting line to see.
216
698000
4000
...gdzie ludzie widzieli nas wyraźnie.
11:54
And I'm like, "I know! Look! This isn't right."
217
702000
6000
Odpowiedziałam: "Dokładnie! Coś tu nie pasuje!"
12:00
And I'm thinking that's my last card to play here;
218
708000
3000
Przyszło mi do głowy, że choć nie wygram...
12:03
if I'm not going to beat these girls,
219
711000
2000
...mogę im przecież przynajmniej...
12:05
I'm going to mess their heads a little, you know?
220
713000
2000
...zrobić w głowie zamieszanie.
12:07
(Laughter)
221
715000
2000
(Śmiech)
12:09
I mean, it was definitely the "Rocky IV" sensation of me versus Germany,
222
717000
3000
Atmosfera jak w filmie Rocky IV. Ja przeciwko Niemcom...
12:12
and everyone else -- Estonia and Poland -- was in this heat.
223
720000
6000
...Estonii, Polsce, ogromne napięcie.
12:18
And the gun went off, and all I remember was
224
726000
3000
Z tego wyścigu pamiętam tylko...
12:21
finishing last and
225
729000
5000
...że przekraczając metę jako ostatnia...
12:26
fighting back tears of frustration and incredible -- incredible --
226
734000
5000
...próbowałam zdusić łzy frustracji i ogromne uczucie...
12:31
this feeling of just being overwhelmed.
227
739000
2000
...przytłoczenia.
12:33
And I had to think, "Why did I do this?"
228
741000
3000
Czułam, że muszę zastanowić się, po co to wszystko.
12:36
If I had won everything -- but it was like, what was the point?
229
744000
3000
Wygrałam tyle, ale po co?
12:39
All this training -- I had transformed my life.
230
747000
4000
Trening zmienił moje życie.
12:43
I became a collegiate athlete, you know. I became an Olympic athlete.
231
751000
4000
Brałam udział w zawodach na poziomie uniwersyteckim, olimpijskim.
12:47
And it made me really think about how
232
755000
4000
Uświadomiłam sobie wtedy, że sukcesem był proces...
12:51
the achievement was getting there.
233
759000
2000
...dojścia tu, gdzie jestem.
12:53
I mean, the fact that I set my sights, just a year and three months before,
234
761000
4000
Zaledwie rok i trzy miesiące wcześniej obrałam sobie pewien cel.
12:57
on becoming an Olympic athlete and saying,
235
765000
4000
Chciałam startować w Olimpiadzie, postanowiłam, że moje życie...
13:01
"Here's my life going in this direction --
236
769000
2000
...potoczy się w tym kierunku.
13:03
and I want to take it here for a while,
237
771000
2000
Chciałam zastanowić się...
13:05
and just seeing how far I could push it."
238
773000
2000
...dokąd jeszcze mogę dojść.
13:07
And the fact that I asked for help -- how many people jumped on board?
239
775000
4000
Poprosiłam o pomoc i pojawiło się tyle osób...
13:11
How many people gave of their time and their expertise,
240
779000
4000
Ludzie dali mi swój czas i umiejętności.
13:15
and their patience, to deal with me?
241
783000
3000
Mieli dla mnie cierpliwość.
13:18
And that was this collective glory --
242
786000
3000
Niosłam ze sobą wspólną sławę...
13:21
that there was, you know, 50 people behind me
243
789000
3000
...jakichś 50 osób, które mnie popierały...
13:24
that had joined in this incredible experience of going to Atlanta.
244
792000
4000
...wspierały w tym wspaniałym doświadczeniu, którym była droga do Atlanty.
13:28
So, I apply this sort of philosophy now
245
796000
4000
Takie właśnie mam obecnie podejście...
13:32
to everything I do:
246
800000
3000
...do wszystkiego w życiu.
13:35
sitting back and realizing the progression,
247
803000
2000
Zastanawiam się nad postępem.
13:37
how far you've come at this day to this goal, you know.
248
805000
4000
Nad tym, o ile danego dnia jestem bliżej celu.
13:41
It's important to focus on a goal, I think, but
249
809000
4000
Cele są ważne, ale równie ważne jest...
13:45
also recognize the progression on the way there
250
813000
3000
...uświadomienie sobie wagi drogi do celu...
13:48
and how you've grown as a person.
251
816000
2000
...oraz własnego rozwoju.
13:50
That's the achievement, I think. That's the real achievement.
252
818000
3000
To właśnie prawdziwe osiągnięcie.
13:53
SS: Why don't you show them your legs?
253
821000
1000
CH: Może pokażesz im nogi?
13:54
AM: Oh, sure.
254
822000
2000
AM: Jasne.
13:56
SS: You know, show us more than one set of legs.
255
824000
2000
CH: Pokaż nam kilka par.
13:58
AM: Well, these are my pretty legs.
256
826000
2000
AM: To są moje nogi atrakcyjne.
14:00
(Laughter)
257
828000
1000
(Śmiech)
14:01
No, these are my cosmetic legs, actually,
258
829000
8000
To protezy kosmetyczne.
14:09
and they're absolutely beautiful.
259
837000
4000
Są przepiękne.
14:13
You've got to come up and see them.
260
841000
1000
Docenić je można z bliska.
14:14
There are hair follicles on them, and I can paint my toenails.
261
842000
5000
Mają torebki włosowe. Mogę malować sobie paznokcie.
14:19
And, seriously, like, I can wear heels.
262
847000
3000
Chodzić na szpilkach.
14:22
Like, you guys don't understand what that's like
263
850000
2000
Nie uświadamiacie sobie...
14:24
to be able to just go into a shoe store and buy whatever you want.
264
852000
4000
...jak to jest, móc wejść do sklepu i kupić buty, jakie się chce.
14:28
SS: You got to pick your height?
265
856000
1000
CH: Wybrałaś wzrost?
14:29
AM: I got to pick my height, exactly.
266
857000
2000
AM: Wybrałam sobie wzrost.
14:31
(Laughter)
267
859000
3000
(Śmiech)
14:34
Patrick Ewing, who played for Georgetown in the '80s,
268
862000
4000
Patrick Ewing, który w latach 80-tych grał w reprezentacji Georgetown...
14:38
comes back every summer.
269
866000
2000
...odwiedza nas co roku.
14:40
And I had incessant fun making fun of him in the training room
270
868000
4000
Nabijałam się z niego na treningu, kiedy cierpiał na kontuzję stóp.
14:44
because he'd come in with foot injuries.
271
872000
1000
Mówiłam...
14:45
I'm like, "Get it off! Don't worry about it, you know.
272
873000
2000
"Amputuj je sobie!
14:47
You can be eight feet tall. Just take them off."
273
875000
4000
Nie martw się. Będziesz mógł mieć dwa i pól metra wzrostu!"
14:51
(Laughter)
274
879000
3000
(Śmiech)
14:55
He didn't find it as humorous as I did, anyway.
275
883000
5000
On się tak z tego nie śmiał.
15:00
OK, now, these are my sprinting legs, made of carbon graphite,
276
888000
4000
To moje nogi biegowe, wykonane z włókna węglowego.
15:04
like I said, and I've got to make sure I've got the right socket.
277
892000
9000
Muszę użyć odpowiedniej końcówki...
15:13
No, I've got so many legs in here.
278
901000
2000
Tyle tych nóg.
15:17
These are -- do you want to hold that actually?
279
905000
3000
Potrzymasz mi ją?
15:20
That's another leg I have for, like, tennis and softball.
280
908000
4000
Te nogi są do tenisa i softballu.
15:24
It has a shock absorber in it so it, like, "Shhhh," makes this neat sound
281
912000
4000
Mają amortyzator, który tak fajnie syczy...
15:28
when you jump around on it. All right.
282
916000
4000
...kiedy na nich skaczę.
15:32
And then this is the silicon sheath I roll over,
283
920000
3000
Trzeba naciągnąć rękaw silikonowy...
15:35
to keep it on. Which, when I sweat,
284
923000
4000
...który utrzymuje nogę na miejscu, a kiedy się pocę...
15:39
you know, I'm pistoning out of it.
285
927000
2000
...wyślizguję się z niego.
15:41
SS: Are you a different height?
286
929000
3000
CH: Jesteś w nich innego wzrostu?
15:44
AM: In these?
287
932000
1000
AM: W tych?
15:45
SS: In these.
288
933000
1000
CH: Tak.
15:46
AM: I don't know. I don't think so.
289
934000
3000
AM: Nie wiem, chyba nie.
15:49
I may be a little taller. I actually can put both of them on.
290
937000
5000
Może jestem trochę wyższa. Założę obydwie.
15:54
SS: She can't really stand on these legs. She has to be moving, so ...
291
942000
5000
CH: Na tych nogach nie można stać, trzeba pozostawać w ruchu.
15:59
AM: Yeah, I definitely have to be moving,
292
947000
3000
AM: To prawda.
16:02
and balance is a little bit of an art in them.
293
950000
3000
Musiałam nauczyć się utrzymywać równowagę.
16:05
But without having the silicon sock, I'm just going to try slip in it.
294
953000
5000
Nałożę ją tak, bez silikonu.
16:12
And so, I run on these, and have shocked half the world on these.
295
960000
7000
Na tych nogach biegam i na nich zszokowałam pół świata.
16:19
(Applause)
296
967000
10000
(Brawa)
16:29
These are supposed to simulate the actual form of a sprinter when they run.
297
977000
7000
Ich konstrukcja odwzorowuje nogę sprintera w biegu.
16:36
If you ever watch a sprinter,
298
984000
2000
U sprintera...
16:38
the ball of their foot is the only thing that ever hits the track.
299
986000
2000
...tylko przód stopy dotyka bieżni.
16:40
So when I stand in these legs,
300
988000
1000
Stojąc na nich...
16:41
my hamstring and my glutes are contracted,
301
989000
3000
...czuję skurcz ścięgna podkolanowego i pośladków...
16:44
as they would be had I had feet and were standing on the ball of my feet.
302
992000
4000
...który pojawiłby się też, gdybym miała stopy i opierała się na ich przodzie.
16:48
(Audience: Who made them?)
303
996000
2000
(Publiczność: Kto je stworzył?)
16:50
AM: It's a company in San Diego called Flex-Foot.
304
998000
3000
AM: Firma Flex-Foot z San Diego.
16:53
And I was a guinea pig, as I hope to continue to be
305
1001000
4000
Byłam ich królikiem doświadczalnym i mam nadzieję, że będę mogła przetestować...
16:57
in every new form of prosthetic limbs that come out.
306
1005000
4000
...wszystkie nowe protezy, które pojawią się w przyszłości.
17:01
But actually these, like I said, are still the actual prototype.
307
1009000
3000
Te nogi, jak mówiłam, to wciąż prototyp.
17:04
I need to get some new ones because the last meet I was at, they were everywhere. You know,
308
1012000
4000
Na ostatnich zawodach uświadomiłam sobie jednak...
17:08
it's like a big -- it's come full circle.
309
1016000
3000
...że muszę już załatwić sobie nowe.
17:11
Moderator: Aimee and the designer of them will be at TEDMED 2,
310
1019000
2000
Moderator: Aimee i projektant tych protez...
17:13
and we'll talk about the design of them.
311
1021000
2000
...opowiedzą o nich na TED Med 2.
17:15
AM: Yes, we'll do that.
312
1023000
1000
AM: Właśnie.
17:16
SS: Yes, there you go.
313
1024000
1000
CH: Proszę.
17:17
AM: So, these are the sprint legs, and I can put my other...
314
1025000
3000
AM: Więc to są moje nogi biegowe, a pozostałe...
17:20
SS: Can you tell about who designed your other legs?
315
1028000
2000
CH: Kto zaprojektował pozostałe nogi?
17:22
AM: Yes. These I got in a place called Bournemouth, England,
316
1030000
3000
AM: Te pochodzą z Bournemouth w Anglii.
17:25
about two hours south of London,
317
1033000
2000
Dwie godziny od Londynu.
17:27
and I'm the only person in the United States with these,
318
1035000
4000
Jestem jedyną posiadaczką takich nóg w USA.
17:31
which is a crime because they are so beautiful.
319
1039000
3000
To straszne. One są takie piękne.
17:34
And I don't even mean, like, because of the toes and everything.
320
1042000
3000
Nie chodzi mi jedynie o realizm, ale...
17:37
For me, while I'm such a serious athlete on the track,
321
1045000
4000
...chociaż na bieżni jestem poważnym sportowcem...
17:41
I want to be feminine off the track, and I think it's so important
322
1049000
5000
...poza stadionem chcę być kobieca. Ważne jest, aby nie być ograniczonym...
17:46
not to be limited in any capacity,
323
1054000
2000
...w żadnym aspekcie.
17:48
whether it's, you know, your mobility or even fashion.
324
1056000
5000
Obojętnie, czy chodzi o możliwości poruszania się, czy modny wygląd.
17:53
I mean, I love the fact that I can go in anywhere
325
1061000
2000
Uwielbiam to, że mogę pójść do sklepu...
17:55
and pick out what I want -- the shoes I want, the skirts I want --
326
1063000
4000
i kupić takie buty, czy spódnice, jakie mi się podobają.
17:59
and I'm hoping to try to bring these over here
327
1067000
5000
Chciałabym wprowadzić te protezy na rynek USA.
18:04
and make them accessible to a lot of people.
328
1072000
3000
Udostępnić je ludziom.
18:07
They're also silicon.
329
1075000
3000
One też zbudowane są z silikonu.
18:10
This is a really basic, basic prosthetic limb under here.
330
1078000
4000
Pod spodem mają taką podstawową, typową protezę nogi.
18:14
It's like a Barbie foot under this.
331
1082000
3000
Zupełnie jak noga lalki Barbie.
18:17
(Laughter)
332
1085000
1000
(Śmiech)
18:18
It is. It's just stuck in this position,
333
1086000
2000
Naprawdę. Stopa jest nieruchoma...
18:20
so I have to wear a two-inch heel.
334
1088000
2000
...więc obcasy muszą mieć 5 cm.
18:22
And, I mean, it's really -- let me take this off so you can see it.
335
1090000
5000
Zdejmę to, żeby wam pokazać...
18:27
I don't know how good you can see it, but, like, it really is.
336
1095000
3000
Nie wiem, czy widać, ale na stopie są żyłki.
18:30
There're veins on the feet, and then my heel is pink,
337
1098000
4000
Jest różowiutka pięta, a ścięgno Achillesa...
18:34
and my Achilles' tendon -- that moves a little bit.
338
1102000
3000
...lekko się porusza.
18:37
And it's really an amazing store. I got them a year and two weeks ago.
339
1105000
5000
Są naprawdę wyjątkowe. Mam je od roku i dwóch tygodni.
18:42
And this is just a silicon piece of skin.
340
1110000
4000
To po prostu kawałek skóry z silikonu.
18:46
I mean, what happened was, two years ago
341
1114000
2000
Dwa lata temu...
18:48
this man in Belgium was saying, "God,
342
1116000
2000
...pewien Belg pomyślał...
18:50
if I can go to Madame Tussauds' wax museum
343
1118000
2000
..."Skoro w muzeum Madame Tussauds...
18:52
and see Jerry Hall replicated down to the color of her eyes,
344
1120000
4000
...mogę zobaczyć figurę Jerry Hall, odwzorowaną aż po kolor oczu...
18:56
looking so real as if she breathed,
345
1124000
3000
...która wygląda, jakby miała zacząć oddychać...
18:59
why can't they build a limb for someone
346
1127000
2000
...dlaczego nie można stworzyć protezy...
19:01
that looks like a leg, or an arm, or a hand?"
347
1129000
4000
...która naprawdę wygląda jak noga czy ręka?"
19:05
I mean, they make ears for burn victims.
348
1133000
2000
Są uszy dla ofiar poparzeń.
19:07
They do amazing stuff with silicon.
349
1135000
2000
Silikon jest niezwykły.
19:09
SS: Two weeks ago, Aimee was up for the Arthur Ashe award at the ESPYs.
350
1137000
3000
CH: Dwa tygodnie temu Aimee była nominowana do nagrody Artura Ashe'a...
19:12
And she came into town and she rushed around
351
1140000
4000
...w ramach ESPY. Wpadła do miasta krzycząc:
19:16
and she said, "I have to buy some new shoes!"
352
1144000
2000
"Potrzebuję nowych butów!"
19:18
We're an hour before the ESPYs,
353
1146000
2000
Była godzina przed ceremonią.
19:20
and she thought she'd gotten a two-inch heel
354
1148000
2000
Przypadkowo kupiła buty z obcasem 7,5 cm...
19:22
but she'd actually bought a three-inch heel.
355
1150000
2000
...zamiast 5 cm.
19:24
AM: And this poses a problem for me,
356
1152000
2000
AM: I to dla mnie problem.
19:26
because it means I'm walking like that all night long.
357
1154000
3000
Nie mogłabym chodzić.
19:29
SS: For 45 minutes. Luckily, the hotel was terrific.
358
1157000
4000
CH: Na szczęście hotel nas wyratował.
19:33
They got someone to come in and saw off the shoes.
359
1161000
3000
Przysłali kogoś, kto odpiłował 2,5 cm z butów.
19:36
(Laughter)
360
1164000
2000
(Śmiech)
19:38
AM: I said to the receptionist -- I mean, I am just harried, and Sheryl's at my side --
361
1166000
4000
AM: Nie wiedziałam, co robić. Zapytałam recepcjonistkę...
19:42
I said, "Look, do you have anybody here who could help me?
362
1170000
3000
...czy nie zna kogoś, kto mógłby mi pomóc...
19:45
Because I have this problem ... "
363
1173000
2000
...w takiej sytuacji.
19:47
You know, at first they were just going to write me off, like,
364
1175000
2000
Najpierw próbowali mnie spławić.
19:49
"If you don't like your shoes, sorry. It's too late."
365
1177000
2000
Nie podobają się buty? Za późno.
19:51
"No, no, no, no. I've got these special feet
366
1179000
3000
A ja na to: "Słuchajcie, mam takie wyjątkowe stopy.
19:54
that need a two-inch heel. I have a three-inch heel.
367
1182000
3000
Muszę mieć obcas na 5 cm. Mam 7,5 cm.
19:57
I need a little bit off."
368
1185000
2000
Potrzebuję krótszego."
19:59
They didn't even want to go there.
369
1187000
2000
Nie dociekali za bardzo.
20:01
They didn't even want to touch that one. They just did it.
370
1189000
3000
Woleli nie ciągnąć tematu. Po prostu kogoś przysłali.
20:04
No, these legs are great.
371
1192000
3000
Te nogi są świetne.
20:07
I'm actually going back in a couple of weeks
372
1195000
4000
Za kilka tygodni wracam do Anglii.
20:11
to get some improvements.
373
1199000
2000
Potrzebuję kilku ulepszeń.
20:13
I want to get legs like these made for flat feet
374
1201000
3000
Chciałabym takie same nogi...
20:16
so I can wear sneakers, because I can't with these ones.
375
1204000
3000
...ale z płaskimi stopami, żebym mogła nosić trampki.
20:19
So... Moderator: That's it.
376
1207000
2000
Moderator: Może tutaj skończymy.
20:21
SS: That's Aimee Mullins.
377
1209000
2000
CH: Mówiła Aimee Mullins.
20:23
(Applause)
378
1211000
3000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Aimee Mullins - Athlete and actorA record-breaker at the Paralympic Games in 1996, Aimee Mullins has built a career as a model, actor and advocate for women, sports and the next generation of prosthetics.
Why you should listen
Aimee Mullins was born without fibular bones, and had both of her legs amputated below the knee when she was an infant. She learned to walk on prosthetics, then to run -- competing at the national and international level as a champion sprinter, and setting world records at the 1996 Paralympics in Atlanta. At Georgetown, where she double-majored in history and diplomacy, she became the first double amputee to compete in NCAA Division 1 track and field.
After school, Mullins did some modeling -- including a legendary runway show for Alexander McQueen -- and then turned to acting, appearing as the Leopard Queen in Matthew Barney's Cremaster Cycle. In 2008 she was the official Ambassador for the Tribeca/ESPN Sports Film Festival.
She's a passionate advocate for a new kind of thinking about prosthetics, and recently mentioned to an interviewer that she's been looking closely at MIT's in-development powered robotic ankle, "which I fully plan on having."
Aimee Mullins | Speaker | TED.com