TED2018
Burçin Mutlu-Pakdil: A rare galaxy that's challenging our understanding of the universe
Burçin Mutlu-Pakdil: Thiên hà hiếm thách thức những hiểu biết của ta về vũ trụ
Filmed:
Readability: 5.4
2,459,767 views
Cảm giác sẽ như thế nào nếu khám phá ra một thiên hà mới, và tên của nó được đặt theo tên bạn? Trong bài nói chuyện ngắn của mình, nhà vật lý thiên văn học và cũng là TED Fellow Burçin Mutlu-Pakdil sẽ cho chúng ta biết về phát hiện đáng ngạc nhiên của đội cô ấy về một dạng thiên hà mới.
Burçin Mutlu-Pakdil - Astrophysicist
Burçin Mutlu-Pakdil studies the structure and dynamics of galaxies to help us understand how they form and evolve. Full bio
Burçin Mutlu-Pakdil studies the structure and dynamics of galaxies to help us understand how they form and evolve. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
There are more than a trillion
galaxies in the universe.
galaxies in the universe.
0
1349
3800
Có hơn một nghìn tỷ thiên hà
trong vũ trụ,
trong vũ trụ,
Và đội của tôi đã khám phá ra
một thiên hà cực hiếm,
một thiên hà cực hiếm,
00:17
And my team discovered
an extremely rare one,
an extremely rare one,
1
5976
3262
00:21
a galaxy that doesn't look
quite like anything observed before.
quite like anything observed before.
2
9831
4544
không giống bất cứ thứ gì
được nhìn thấy trước đây.
được nhìn thấy trước đây.
00:27
This galaxy is so peculiar,
3
15077
2635
Thiên hà này rất đặc biệt,
00:29
that it challenges our theories
and our assumptions
and our assumptions
4
17736
3674
nó thách thức các học thuyết
và giả thuyết của chúng ta
và giả thuyết của chúng ta
00:33
about how the universe works.
5
21434
2198
về sự vận hành của vũ trụ.
Phần lớn các thiên hà
đều có hình xoắn ốc
đều có hình xoắn ốc
00:37
The majority of the galaxies are spiral,
6
25561
2912
00:40
similar to our own Milky Way.
7
28497
1933
giống như Dải Ngân hà
của chúng ta.
của chúng ta.
00:42
We have strong theories about how
these common galaxies form and evolve.
these common galaxies form and evolve.
8
30990
5142
Chúng ta có những lý thuyết về cách thức
những thiên hà hình thành và phát triển.
những thiên hà hình thành và phát triển.
00:48
But we don't understand
how rare galaxies form and evolve.
how rare galaxies form and evolve.
9
36762
5946
Nhưng ta không hiểu về sự hình thành
và phát triển của những thiên hà hiếm gặp.
và phát triển của những thiên hà hiếm gặp.
Một trường hợp hiếm đặc biệt khó hiểu
là Hoag's Object.
là Hoag's Object.
00:55
An especially puzzling rare case
is Hoag's Object.
is Hoag's Object.
10
43965
3467
01:00
It has a very symmetric central body
surrounded by a circular outer ring,
surrounded by a circular outer ring,
11
48434
6572
Nó có một cơ quan trung tâm
được một vòng tròn bao quanh bên ngoài
được một vòng tròn bao quanh bên ngoài
01:07
with nothing visible connecting them.
12
55030
2896
và được liên kết
bởi thứ không nhìn được bằng mắt thường.
bởi thứ không nhìn được bằng mắt thường.
01:10
Hoag-type galaxies are among the rarest
types of galaxies currently known.
types of galaxies currently known.
13
58974
5084
Và đó là một trong số những thiên hà
hiếm gặp nhất được biết đến hiện nay.
hiếm gặp nhất được biết đến hiện nay.
01:16
There are fewer than one
in 1,000 galaxies.
in 1,000 galaxies.
14
64538
3880
Cứ mỗi 1000 thiên hà,
có ít hơn một loại thiên hà như vậy.
có ít hơn một loại thiên hà như vậy.
Việc làm thế nào các ngôi sao ngoài kia
có thể trôi nổi theo một trật tự như thế
có thể trôi nổi theo một trật tự như thế
01:22
It's a mystery how the stars
in the outer ring are just floating there
in the outer ring are just floating there
15
70072
5929
01:28
in such an orderly manner.
16
76025
2127
vẫn còn là một bí ẩn.
01:30
That's interesting, right?
17
78898
1733
Điều đó thật thú vị, phải không?
01:33
Hold on.
18
81049
1206
Chờ chút!
01:34
Things are about to get more mysterious.
19
82279
2667
Mọi thứ sẽ trở nên huyền bí hơn.
01:37
The galaxy that my team
discovered is even rarer
discovered is even rarer
20
85501
3541
Thiên hà mà chúng tôi đã khám phá ra
thậm chí còn hiếm
thậm chí còn hiếm
01:41
and much more complex than that.
21
89066
2104
và phức tạp hơn rất nhiều.
01:44
You know, sometimes, you search
and search for these objects,
and search for these objects,
22
92339
3881
Thỉnh thoảng, bạn tìm kiếm
về những thứ như thế này
về những thứ như thế này
01:48
and you find nothing.
23
96244
1539
và chẳng tìm thấy gì cả.
01:50
But sometimes, it just appears
in the background,
in the background,
24
98458
3769
Nhưng đôi lúc, nó tự dưng ở đó
khi mà bạn không hề
có ý định kiếm tìm kiếm.
có ý định kiếm tìm kiếm.
01:55
when you are not even looking for it.
25
103315
2270
Hệ thống của nó rất giống Hoag's Object.
01:58
This system looks very similar
to Hoag's Object,
to Hoag's Object,
26
106395
3301
Với một cơ quan trung tâm
và vòng tròn bao ngoài.
và vòng tròn bao ngoài.
02:01
with its central body
and circular outer ring.
and circular outer ring.
27
109720
3444
02:05
We got very excited and thought
we discovered another Hoag's Object.
we discovered another Hoag's Object.
28
113188
4555
Chúng tôi đã rất vui mừng và nghĩ rằng
đó là một thiên hà Hoag's Oject khác.
đó là một thiên hà Hoag's Oject khác.
02:10
But my research showed
this is an entirely new galaxy type,
this is an entirely new galaxy type,
29
118427
6438
Nhưng nghiên cứu của tôi chỉ ra rằng
đó là một loại hoàn toàn mới
đó là một loại hoàn toàn mới
và giờ, chúng được gọi là
"Burçin's Galaxy."
"Burçin's Galaxy."
02:17
now commonly referred to
as "Burçin's Galaxy."
as "Burçin's Galaxy."
30
125417
3442
(Cười)
02:21
(Laughs)
31
129957
1151
02:23
(Cheers) (Applause)
32
131132
3525
(Cổ vũ) (Vỗ tay)
Chúng ta sẽ không thể
đến thiên hà này ngay được.
đến thiên hà này ngay được.
02:27
We will not be visiting
this galaxy anytime soon.
this galaxy anytime soon.
33
135072
4141
Nó cách Trái Đất
khoảng 359 triệu năm ánh sáng.
khoảng 359 triệu năm ánh sáng.
02:31
It is approximately 359 million
light years away from Earth.
light years away from Earth.
34
139237
6440
Có thể bạn sẽ nghĩ nó xa
02:38
You may think this is far.
35
146331
1734
02:40
Well, actually, this is one
of the nearby galaxies.
of the nearby galaxies.
36
148545
3466
Thực sự thì nó là
một trong những thiên hà lân cận.
một trong những thiên hà lân cận.
Tôi đã nghiên cứu vật thể này
trong các luồng ánh sáng khác nhau,
trong các luồng ánh sáng khác nhau,
02:45
I study this object in different light --
37
153741
2328
02:48
in ultraviolet, optical and near-infrared.
38
156796
3494
như tia cực tím, quang học và
quang phổ hấp thụ cận hồng ngoại.
quang phổ hấp thụ cận hồng ngoại.
Những chi tiết nhỏ trên cơ thể chúng ta
như vết sẹo hay nếp nhăn
như vết sẹo hay nếp nhăn
02:53
Small details on our body,
like a scar or wrinkles,
like a scar or wrinkles,
39
161448
4230
sẽ nói lên câu chuyện đời ta.
02:57
tell the story of our lives.
40
165702
1619
02:59
Similarly, a galaxy's structure
in different light
in different light
41
167773
4096
Tương tự, cấu trúc của một thiên hà
dưới các ánh sáng khác nhau
dưới các ánh sáng khác nhau
có thể giúp chúng ta tìm ra nguồn gốc
và sự tiến hoá của nó.
và sự tiến hoá của nó.
03:03
can help us trace back
their origin and evolution.
their origin and evolution.
42
171893
3531
Vậy làm cách nào để tìm các chi tiết này?
03:07
How do I look for these details?
43
175927
1967
03:10
I model the bright central body
44
178592
2549
Tôi mô phỏng phần tâm sáng của nó
và tách mẫu khỏi hình ảnh
03:13
and remove my model from the image
45
181165
2484
03:15
to check for any hidden features,
46
183673
2349
để kiểm tra
các nét đặc trưng được ẩn giấu.
các nét đặc trưng được ẩn giấu.
03:18
because a bright structure in a galaxy
may blind our views of faint features,
may blind our views of faint features,
47
186046
5976
Bởi vì ánh sáng của thiên hà
có thể khiến ta khó nhìn thấy
những đặc điểm mờ nhạt
những đặc điểm mờ nhạt
03:24
just like using sunglasses
when you are blinded by the intense light.
when you are blinded by the intense light.
48
192046
4768
như việc đeo kính râm khi
bị lóa mắt bởi ánh sáng mạnh.
bị lóa mắt bởi ánh sáng mạnh.
Kết quả thật đáng ngạc nhiên.
03:30
The result was a big surprise.
49
198297
2454
03:33
This galaxy doesn't just
have an outer ring,
have an outer ring,
50
201431
3611
Thiên hà này không chỉ có
một vòng tròn bao ngoài.
một vòng tròn bao ngoài.
03:37
it has an additional, diffused inner ring.
51
205066
3722
Nó có thêm
một vòng khuếch tán bên trong.
một vòng khuếch tán bên trong.
Chúng tôi gặp khó khăn trong việc lý giải
nguồn gốc của vòng tròn ngoài
nguồn gốc của vòng tròn ngoài
03:41
We were having a hard time
explaining the origin of the outer ring
explaining the origin of the outer ring
52
209616
4738
của thiên hà dạng Hoag.
03:46
in Hoag-type galaxies.
53
214378
1537
03:48
Now we also need to explain
this mysterious second ring.
this mysterious second ring.
54
216314
3952
Giờ, lại phải lý giải thêm
vòng tròn thứ hai này nữa.
vòng tròn thứ hai này nữa.
Hiện nay, không một thiết bị nào có thể
03:53
There is currently no known mechanism
55
221611
2635
03:56
that can explain the existence of an inner
ring in such a peculiar galaxy.
ring in such a peculiar galaxy.
56
224270
4723
giải thích sự tồn tại của vòng tròn trong
của một thiên hà đặc biệt như vậy.
của một thiên hà đặc biệt như vậy.
Vì vậy, việc khám phá ra Thiên hà Burçin
đã cho thấy lỗ hổng
đã cho thấy lỗ hổng
04:01
So the discovery of Burçin's Galaxy
clearly highlights the gap
clearly highlights the gap
57
229379
4714
04:06
in our knowledge of galaxy evolution.
58
234117
2529
trong kiến thức của chúng ta
về sự phát triển của vũ trụ.
về sự phát triển của vũ trụ.
04:09
Further research into how
this extremely rare galaxy was formed
this extremely rare galaxy was formed
59
237601
4738
Nghiên cứu sâu hơn về cách thức
thiên hà cực kỳ hiếm này được hình thành
thiên hà cực kỳ hiếm này được hình thành
04:14
can provide us with new clues
on how the universe works.
on how the universe works.
60
242363
4603
có thể cho chúng ta những
manh mối mới về cách vũ trụ hoạt động.
manh mối mới về cách vũ trụ hoạt động.
Khám phá này cho ta biết
vẫn còn rất nhiều điều để học,
vẫn còn rất nhiều điều để học,
04:21
This discovery tells us
that we still have a lot to learn,
that we still have a lot to learn,
61
249257
4658
rằng phải nhìn
sâu và sâu hơn trong không gian
sâu và sâu hơn trong không gian
04:25
and we should keep looking
deeper and deeper in space
deeper and deeper in space
62
253939
3910
04:29
and keep searching for the unknown.
63
257873
2333
và tiếp tục tìm kiếm
những điều từng được chưa biết.
những điều từng được chưa biết.
04:32
Thank you.
64
260920
1200
Xin cảm ơn.
04:34
(Applause)
65
262144
3965
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Burçin Mutlu-Pakdil - AstrophysicistBurçin Mutlu-Pakdil studies the structure and dynamics of galaxies to help us understand how they form and evolve.
Why you should listen
Dr. Burçin Mutlu-Pakdil is searching for the most peculiar objects in the Universe. Her research has led to a discovery of an extremely rare galaxy with a unique circular structure, which is now commonly referred to as Burçin's Galaxy. Her work has provided the first description of a double-ringed elliptical galaxy, challenging current theories and assumptions about how the universe works and how galaxies start and evolve.
Mutlu-Pakdil earned her PhD at the University of Minnesota, and her undergraduate degree is from Bilkent University in Turkey. She is currently a postdoctoral research associate at University of Arizona and a 2018 TED Fellow. She spends most of her time searching for hierarchical structure at the scale of dwarf galaxies as a novel test of the Cold Dark Matter paradigm. She uses data gathered in a large range of wavelengths from premier telescopes worldwide and wants to learn more about how the Universe came to be the way it is today.
Mutlu-Pakdil's findings have been featured by CNN, Science Daily, Astronomy Magazine, Independent and MPR News, among many others. Damon Brown wrote in his regular Inc. Magazine online column: “Many organizations are dedicated to filling the STEM pipeline with more girls and women. Others are supporting the cause by being an example. TED Fellow Burçin is representing by being one of the most notable astrophysicists today.”
Burçin Mutlu-Pakdil | Speaker | TED.com