TED2008
Brian Cox: CERN's supercollider
Ο Μπράιαν Κοξ για τον Μεγάλο Επιταχυντή Ανδρονίων, στο CERN
Filmed:
Readability: 4.2
4,087,820 views
Ο πρώην ροκ σταρ και φυσικός, Μπράιαν Κοξ μιλάει για τη δουλειά του στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων στο CERN. Συζητώντας για το μεγαλύτερο επιστημονικό πείραμα όλων των εποχών, με απλό και κατανοητό τρόπο, ο Κοξ μας μεταφέρει στο χώρο αυτού του σημαντικού ερευνητικού έργου.
Brian Cox - Physicist
Physicist Brian Cox has two jobs: working with the Large Hadron Collider at CERN, and explaining big science to the general public. He's a professor at the University of Manchester. Full bio
Physicist Brian Cox has two jobs: working with the Large Hadron Collider at CERN, and explaining big science to the general public. He's a professor at the University of Manchester. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:19
This is the Large Hadron Collider.
0
1000
3000
Αυτός είναι ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC).
00:22
It's 27 kilometers in circumference.
1
4000
2000
Η περίμετρός του είναι 27 χιλιόμετρα.
00:24
It's the biggest scientific experiment ever attempted.
2
6000
3000
Είναι το μεγαλύτερο επιστημονικό πείραμα που επιχειρήθηκε ποτέ.
00:27
Over 10,000 physicists and engineers
3
9000
3000
Πάνω από 10.000 φυσικοί και μηχανικοί
00:30
from 85 countries around the world
4
12000
2000
από 85 χώρες του κόσμου,
00:32
have come together over several decades
5
14000
2000
συγκεντρώθηκαν εδώ και κάμποσες δεκαετίες
00:34
to build this machine.
6
16000
2000
ώστε να κατασκευάσουν αυτή τη μηχανή.
00:36
What we do is we accelerate protons --
7
18000
2000
Αυτό που κάνουμε είναι να επιταχύνουμε πρωτόνια,
00:38
so, hydrogen nuclei --
8
20000
2000
πυρήνες υδρογόνου
00:40
around 99.999999
9
22000
4000
γύρω στο 99,999999 της εκατό
00:44
percent the speed of light.
10
26000
2000
της ταχύτητας του φωτός.
00:46
Right? At that speed, they go around
11
28000
2000
Σε αυτή την ταχύτητα γυρίζουν
00:48
that 27 kilometers 11,000 times a second.
12
30000
4000
μέσα σε αυτά τα 27 χιλιόμετρα 11.000 φορές το δευτερόλεπτο.
00:52
And we collide them with another beam of protons
13
34000
2000
Και τα φέρνουμε σε σύγκρουση με άλλες δέσμες πρωτονίων
00:54
going in the opposite direction.
14
36000
3000
που κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση.
00:57
We collide them inside giant detectors.
15
39000
2000
Τα φέρνουμε σε σύγκρουση, μέσα σε θεόρατους ανιχνευτές.
00:59
They're essentially digital cameras.
16
41000
2000
Είναι στην ουσία ψηφιακές μηχανές.
01:01
And this is the one that I work on, ATLAS.
17
43000
2000
Και αυτός είναι ο ΑΤΛΑΣ στον οποίο εργάζομαι.
01:03
You get some sense of the size --
18
45000
2000
Αντιλαμβάνεστε το μέγεθος
01:05
you can just see these EU standard-size
19
47000
2000
αφού βλέπετε αυτούς τους μέσου ύψους Ευρωπαίους,
01:07
people underneath.
20
49000
2000
κάτω από αυτόν.
01:09
(Laughter)
21
51000
2000
(Γέλια)
01:11
You get some sense of the size: 44 meters wide,
22
53000
3000
Αντιλαμβάνεστε το μέγεθος: 44 μέτρα εύρος,
01:14
22 meters in diameter, 7,000 tons.
23
56000
3000
22 μέτρα διάμετρος, 7.000 τόνοι.
01:17
And we re-create the conditions that were present
24
59000
3000
Και αναδημιουργούμε τις συνθήκες που ήταν παρούσες
01:20
less than a billionth of a second after the universe began
25
62000
3000
λιγότερο από ένα δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου μετά τη δημιουργία του σύμπαντος
01:23
up to 600 million times a second
26
65000
2000
γύρω στις 600 εκατομμύρια φορές το δευτερόλεπτο
01:25
inside that detector -- immense numbers.
27
67000
3000
μέσα σε αυτόν τον ανιχνευτή. Τεράστιοι αριθμοί!
01:29
And if you see those metal bits there --
28
71000
2000
Αν βλέπετε αυτά τα μεταλλικά κομμάτια εδώ
01:31
those are huge magnets that bend
29
73000
2000
είναι θεόρατοι μαγνήτες που καμπυλώνουν
01:33
electrically charged particles,
30
75000
2000
ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια,
01:35
so it can measure how fast they're traveling.
31
77000
2000
ώστε να μετρηθεί πόσο γρήγορα ταξιδεύουν.
01:37
This is a picture about a year ago.
32
79000
2000
Αυτή είναι μια φωτογραφία πριν ένα χρόνο περίπου.
01:39
Those magnets are in there.
33
81000
2000
Αυτοί οι μαγνήτες βρίσκονται εκεί μέσα.
01:41
And, again, a EU standard-size, real person,
34
83000
2000
Και ξανά ένας μέσου ύψους Ευρωπαίος
01:43
so you get some sense of the scale.
35
85000
3000
ώστε να έχετε μια αίσθηση της κλίμακας.
01:46
And it's in there that those mini-Big Bangs will be created,
36
88000
2000
Εκεί μέσα θα δημιουργηθούν αυτές οι μίνι Μεγάλες Εκρήξεις,
01:48
sometime in the summer this year.
37
90000
2000
κάποια στιγμή μέσα στο καλοκαίρι.
01:50
And actually, this morning, I got an email
38
92000
2000
Μάλιστα σήμερα το πρωί έλαβα ένα email
01:52
saying that we've just finished, today,
39
94000
2000
που έγραφε πως τελειώσαμε, σήμερα,
01:54
building the last piece of ATLAS.
40
96000
2000
την κατασκευή του τελευταίου κομματιού του ΑΤΛΑΣ.
01:56
So as of today, it's finished. I'd like to say
41
98000
2000
Έτσι από σήμερα είναι έτοιμος. Πολύ θα ήθελα να πω
01:58
that I planned that for TED,
42
100000
2000
πως το είχα προσχεδιάσει αυτό, για τη διάλεξη του TED,
02:00
but I didn't. So it's been completed as of today.
43
102000
3000
αλλά δεν είναι αλήθεια. Έτσι, ολοκληρώθηκε σήμερα.
02:03
(Applause)
44
105000
4000
(Χειροκρότημα)
02:07
Yeah, it's a wonderful achievement.
45
109000
2000
Ναι, είναι ένα σπουδαίο επίτευγμα.
02:09
So, you might be asking, "Why?
46
111000
2000
Μπορεί να αναρωτιέστε "γιατί;"
02:11
Why create the conditions that were present
47
113000
2000
"Γιατί να δημιουργήσουμε τις συνθήκες που ίσχυαν
02:13
less than a billionth of a second after the universe began?"
48
115000
3000
λιγότερο από ένα δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου μετά τη δημιουργία του σύμπαντος;"
02:16
Well, particle physicists are nothing if not ambitious.
49
118000
3000
Λοιπόν, οι Σωματιδιακοί Φυσικοί είναι φιλόδοξοι.
02:19
And the aim of particle physics is to understand
50
121000
3000
Και ο στόχος της Σωματιδιακής φυσικής είναι να κατανοήσει
02:22
what everything's made of, and how everything sticks together.
51
124000
3000
από τι είναι φτιαγμένα τα πάντα και πώς συνδέονται.
02:25
And by everything I mean, of course,
52
127000
2000
Και με "τα πάντα" εννοώ φυσικά,
02:27
me and you, the Earth, the Sun,
53
129000
3000
εμένα και εσάς, τη Γη, τον Ήλιο,
02:30
the 100 billion suns in our galaxy
54
132000
3000
τους εκατό δισεκατομμύρια ήλιους στο γαλαξία μας
02:33
and the 100 billion galaxies
55
135000
2000
και τους εκατό δισεκατομμύρια γαλαξίες
02:35
in the observable universe.
56
137000
2000
στο ορατό σε μας, σύμπαν.
02:37
Absolutely everything.
57
139000
2000
Τα πάντα στην κυριολεξία.
02:39
Now you might say, "Well, OK, but why not just look at it?
58
141000
2000
Τώρα μπορεί να πείτε: "Εντάξει, αλλά γιατί απλά δεν τα παρατηρούμε;"
02:41
You know? If you want to know what I'm made of, let's look at me."
59
143000
3000
"Ξέρεις; Αν θέλεις να μάθεις από τι είμαι φτιαγμένος, παρατήρησέ με".
02:44
Well, we found that as you look back in time,
60
146000
3000
Λοιπόν ανακαλύψαμε, πως καθώς παρατηρεί κανείς πίσω στο χρόνο,
02:47
the universe gets hotter and hotter,
61
149000
3000
το σύμπαν γίνεται όλο και θερμότερο,
02:50
denser and denser, and simpler and simpler.
62
152000
3000
όλο και πυκνότερο, όλο και πιο απλό.
02:53
Now, there's no real reason I'm aware of for that,
63
155000
2000
Δεν υπάρχει πραγματικός λόγος που να γνωρίζω γι΄αυτό,
02:55
but that seems to be the case.
64
157000
3000
αλλά έτσι μοιάζει να έχει η κατάσταση.
02:58
So, way back in the early times of the universe,
65
160000
2000
Έτσι, πίσω στη γέννεση του σύμπαντος,
03:00
we believe it was very simple and understandable.
66
162000
3000
πιστεύουμε πως ήταν πολύ απλό και κατανοητό.
03:03
All this complexity, all the way to these wonderful things --
67
165000
3000
Όλη αυτή η πολυπλοκότητα, μέχρι όλα αυτά τα θαυμαστά πράγματα
03:06
human brains -- are a property of an old
68
168000
2000
-το ανθρώπινο μυαλό- είναι ιδιότητα ενός παλαιού
03:08
and cold and complicated universe.
69
170000
3000
και κρύου και πολύπλοκου σύμπαντος.
03:11
Back at the start, in the first billionth of a second,
70
173000
3000
Αλλά, στην αρχή, στο πρώτο δισεκατομμυριστό του δευτερολέπτου,
03:14
we believe, or we've observed, it was very simple.
71
176000
2000
πιστεύουμε, ή έχουμε παρατηρήσει, ότι ήταν πολύ απλό.
03:16
It's almost like ...
72
178000
2000
Είναι σχεδόν σαν...
03:18
imagine a snowflake in your hand,
73
180000
2000
Φανταστείτε μια νιφάδα μέσα στο χέρι σας,
03:20
and you look at it, and it's an incredibly complicated,
74
182000
3000
την κοιτάτε και είναι απίστευτα περίπλοκη
03:23
beautiful object. But as you heat it up,
75
185000
3000
...πανέμορφη. Αλλά καθώς τη ζεσταίνετε,
03:26
it'll melt into a pool of water,
76
188000
3000
θα λιώσει σχηματίζοντας μια λιμνούλα νερού
03:29
and you would be able to see that, actually, it was just made
77
191000
2000
και θα μπορέσετε να δείτε ότι στην πραγματικότητα ήταν φτιαγμένη
03:31
of H20, water.
78
193000
3000
από H2O, νερό.
03:34
So it's in that same sense that we look back in time
79
196000
2000
Με τον ίδιο τρόπο κοιτάζουμε πίσω στο χρόνο,
03:36
to understand what the universe is made of.
80
198000
3000
ώστε να καταλάβουμε από τι είναι φτιαγμένο το σύμπαν.
03:39
And, as of today, it's made of these things.
81
201000
3000
Μέχρι σήμερα ξέρουμε, ότι είναι φτιαγμένο από αυτά εδώ:
03:42
Just 12 particles of matter,
82
204000
2000
Μόνο δώδεκα σωματίδια ύλης,
03:44
stuck together by four forces of nature.
83
206000
3000
ενωμένα από τέσσερις δυνάμεις της φύσης.
03:48
The quarks, these pink things, are the things that make up protons and neutrons
84
210000
3000
Τα κουάρκς, αυτά εδώ τα ροζ πραγματάκια, σχηματίζουν πρωτόνια και νετρόνια
03:51
that make up the atomic nuclei in your body.
85
213000
3000
τα οποία συνθέτουν τους ατομικούς πυρήνες μέσα στο σώμα σας.
03:54
The electron -- the thing that goes around
86
216000
2000
Το ηλεκτρόνιο -αυτό που περιστρέφεται γύρω από
03:56
the atomic nucleus --
87
218000
2000
τον ατομικό πυρήνα
03:58
held around in orbit, by the way, by the electromagnetic force
88
220000
3000
διατηρείται σε τροχιά, από την ηλεκτρομαγνητική δύναμη
04:01
that's carried by this thing, the photon.
89
223000
2000
που μεταφέρεται από αυτό, το φωτόνιο.
04:03
The quarks are stuck together by other things called gluons.
90
225000
3000
Τα κουάρκς, είναι ενωμένα μεταξύ τους με άλλα σωματίδια που ονομάζονται γλουόνια (gluons).
04:06
And these guys, here, they're the weak nuclear force,
91
228000
2000
και αυτοί εδώ οι τύποι, είναι η ασθενής πυρηνική δύναμη.
04:08
probably the least familiar.
92
230000
2000
Πιθανότατα σας είναι η λιγότερο οικεία,
04:10
But, without it, the sun wouldn't shine.
93
232000
2000
αλλά χωρίς αυτήν ο Ήλιος δε θα έλαμπε.
04:12
And when the sun shines, you get copious quantities
94
234000
2000
Και όταν ο Ήλιος λάμπει, δημιουργούνται τεράστιες ποσότητες
04:14
of these things, called neutrinos, pouring out.
95
236000
3000
από αυτά εδώ που ονομάζονται νετρίνα και ρέουν προς τα έξω.
04:17
Actually, if you just look at your thumbnail --
96
239000
3000
Μάλιστα αν κοιτάξετε τον αντίχειρά σας,
04:20
about a square centimeter --
97
242000
3000
σε ένα τετραγωνικό εκατοστό,
04:23
there are something like 60 billion neutrinos per second
98
245000
3000
υπάρχουν περίπου 60 δισεκατομμύρια νετρίνα το δευτερόλεπτο
04:26
from the sun, passing
99
248000
2000
που έρχονται από τον ήλιο και περνούν
04:28
through every square centimeter of your body.
100
250000
2000
μέσα από κάθε τετραγωνικό εκατοστό του σώματός σας.
04:30
But you don't feel them, because the weak force
101
252000
2000
Όμως δεν τα νιώθετε, επειδή η ασθενής δύναμη
04:32
is correctly named --
102
254000
2000
έχει σωστά ονομαστεί έτσι.
04:34
very short range and very weak,
103
256000
2000
Πολύ μικρής ακτίνας δράσης και ιδιαίτερα ασθενή
04:36
so they just fly through you.
104
258000
2000
έτσι ώστε να σας διαπερνούν.
04:38
And these particles have been discovered
105
260000
2000
Αυτά τα σωματίδια, ανακαλύφθηκαν
04:40
over the last century, pretty much.
106
262000
2000
λίγο-πολύ τον προηγούμενο αιώνα.
04:42
The first one, the electron, was discovered in 1897,
107
264000
2000
Το πρώτο, το ηλεκτρόνιο, ανακαλύφθηκε το 1897,
04:44
and the last one, this thing called the tau neutrino,
108
266000
3000
και το τελευταίο, αυτό που ονομάζεται νετρίνο Ταυ (tau neutrino),
04:47
in the year 2000. Actually just --
109
269000
2000
το έτος 2000. Είναι σαν...
04:49
I was going to say, just up the road in Chicago. I know it's a big country,
110
271000
3000
ήμουν έτοιμος να πω, σαν να πεταχτήκαμε εδώ δίπλα στο Σικάγο.
04:52
America, isn't it?
111
274000
2000
Ξέρω πως είναι μεγάλη χώρα η Αμερική, δεν είναι;
04:55
Just up the road.
112
277000
2000
Σαν να πήγαμε εδώ δίπλα...
04:58
Relative to the universe, it's just up the road.
113
280000
3000
Σε σχέση με το σύμπαν δε φτάσαμε μακριά.
05:01
(Laughter)
114
283000
2000
(Γέλια)
05:03
So, this thing was discovered in the year 2000,
115
285000
2000
Το νετρίνο Ταυ λοιπόν, ανακαλύφθηκε το έτος 2000,
05:05
so it's a relatively recent picture.
116
287000
3000
έτσι η εικόνα που έχουμε είναι σχετικά πρόσφατη.
05:08
One of the wonderful things, actually, I find,
117
290000
2000
Ένα από αυτά που θεωρώ θαυμαστά
05:10
is that we've discovered any of them, when you realize how tiny they are.
118
292000
3000
είναι το γεγονός και μόνο ότι τα ανακαλύψαμε αν αναλογιστεί κανείς πόσο μικροσκοπικά είναι.
05:13
You know, they're a step in size
119
295000
2000
Είναι μια τάξη μεγέθους μικρότερα
05:15
from the entire observable universe.
120
297000
2000
από οτιδήποτε στο ορατό σε μας σύμπαν.
05:17
So, 100 billion galaxies,
121
299000
2000
έτσι 100 δισεκατομμύρια γαλαξίες,
05:19
13.7 billion light years away --
122
301000
3000
13,7 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά
05:22
a step in size from that to Monterey, actually,
123
304000
3000
από εκεί μέχρι το Μόντερεϋ, είναι μια τάξη μεγέθους
05:25
is about the same as from Monterey to these things.
124
307000
3000
και η ίδια τάξη μεγέθους είναι περίπου από το Μόντερεϋ, μέχρι αυτά τα σωματίδια.
05:28
Absolutely, exquisitely minute,
125
310000
3000
Τόσο μικροσκοπικά
05:31
and yet we've discovered pretty much the full set.
126
313000
3000
κι όμως έχουμε ανακαλύψει σχεδόν όλη την ομάδα.
05:35
So, one of my most illustrious forebears
127
317000
3000
Έτσι, ένας από τους πλέον επιφανείς προκατόχους μου
05:38
at Manchester University, Ernest Rutherford,
128
320000
2000
στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ: ο Έρνεστ Ράδερφορντ,
05:40
discoverer of the atomic nucleus,
129
322000
2000
αυτός που ανακάλυψε τον ατομικό πυρήνα,
05:42
once said, "All science is either physics
130
324000
2000
είπε κάποτε: "Όλες οι επιστήμες, είτε ανήκουν στη φυσική,
05:44
or stamp collecting."
131
326000
2000
είτε θυμίζουν συλλογή γραμματοσήμων".
05:46
Now, I don't think he meant to insult
132
328000
3000
Δεν πιστεύω πως ήθελε να προσβάλλει
05:49
the rest of science,
133
331000
2000
τις υπόλοιπες επιστήμες,
05:51
although he was from New Zealand, so it's possible.
134
333000
3000
αν και ήταν από τη Νέα Ζηλανδία, άρα είναι πιθανό.
05:54
(Laughter)
135
336000
2000
(Γέλια)
05:56
But what he meant was that what we've done, really,
136
338000
2000
Αυτό που ήθελε να πει, ήταν πως στην ουσία αυτό που κάναμε
05:58
is stamp collect there.
137
340000
2000
ήταν σαν να συλλέγαμε γραμματόσημα.
06:00
OK, we've discovered the particles,
138
342000
2000
Εντάξει, ανακαλύψαμε τα σωματίδια,
06:02
but unless you understand the underlying
139
344000
2000
αλλά εάν δεν κατανοήσεις τη θεμελιώδη αιτία
06:04
reason for that pattern -- you know, why it's built the way it is --
140
346000
3000
αυτού του μοτίβου -γιατί είναι δομημένο έτσι όπως είναι-
06:07
really you've done stamp collecting. You haven't done science.
141
349000
3000
στ' αλήθεια, δεν είναι παρά συλλογή γραμματοσήμων. Δεν κάνεις επιστήμη.
06:10
Fortunately, we have
142
352000
2000
Ευτυχώς έχουμε πιθανότατα
06:12
probably one of the greatest scientific achievements of the twentieth century
143
354000
3000
ένα από τα μεγαλύτερα επιστημονικά επιτεύγματα του 20ου αιώνα
06:15
that underpins that pattern.
144
357000
2000
που ενισχύει αυτό το μοτίβο.
06:17
It's the Newton's laws, if you want,
145
359000
2000
Είναι, αν θέλετε, οι νόμοι του Νεύτωνα
06:19
of particle physics.
146
361000
2000
της Σωματιδιακής φυσικής.
06:21
It's called the standard model -- beautifully simple mathematical equation.
147
363000
3000
Ονομάζεται Καθιερωμένο Μοντέλο. Πανέμορφη, απλή, μαθηματική εξίσωση.
06:24
You could stick it on the front of a T-shirt,
148
366000
2000
Μπορείς να την κολλήσεις στην μπροστινή όψη μιας μπλούζας,
06:26
which is always the sign of elegance.
149
368000
3000
αφού είναι πάντοτε το σήμα κατατεθέν της κομψότητας.
06:29
This is it.
150
371000
2000
Είναι αυτή εδώ.
06:31
(Laughter)
151
373000
2000
(Γέλια)
06:33
I've been a little disingenuous, because I've expanded it out
152
375000
2000
Υπήρξα λίγο παραπλανητικός, αφού την επέκτεινα
06:35
in all its gory detail.
153
377000
2000
σε κάθε τρομακτική της λεπτομέρεια.
06:37
This equation, though, allows you to calculate everything --
154
379000
2000
Αυτή η εξίσωση παρ' όλ' αυτά, μας επιτρέπει να υπολογίσουμε οτιδήποτε
06:39
other than gravity -- that happens in the universe.
155
381000
3000
-εκτός της βαρύτητας- το οποίο συμβαίνει στο σύμπαν.
06:42
So, you want to know why the sky is blue, why atomic nuclei stick together --
156
384000
3000
Αν θέλετε να μάθετε γιατί ο ουρανός είναι γαλανός, γιατί οι ατομικοί πυρήνες ενώνονται μεταξύ τους
06:45
in principle, you've got a big enough computer --
157
387000
2000
-θεωρητικά, χρειάζεται ένας αρκετά μεγάλος υπολογιστής-
06:47
why DNA is the shape it is.
158
389000
2000
-γιατί το DNA έχει το σχήμα που έχει,
06:49
In principle, you should be able to calculate it from that equation.
159
391000
3000
θεωρητικά, θα μπορούσατε να τα υπολογίσετε με αυτή την εξίσωση.
06:52
But there's a problem.
160
394000
2000
Όμως υπάρχει ένα πρόβλημα.
06:55
Can anyone see what it is?
161
397000
3000
Μπορεί κανείς να το εντοπίσει;
06:59
A bottle of champagne for anyone that tells me.
162
401000
3000
Μια σαμπάνια για όποιον μου πει.
07:02
I'll make it easier, actually, by blowing one of the lines up.
163
404000
2000
Θα το κάνω λίγο πιο απλό, μεγενθύνοντας μια από τις γραμμές.
07:05
Basically, each of these terms
164
407000
2000
Κατά βάση, καθένας από αυτούς τους όρους,
07:07
refers to some of the particles.
165
409000
2000
αναφέρεται σε κάποια από τα σωματίδια.
07:09
So those Ws there refer to the Ws, and how they stick together.
166
411000
3000
Έτσι αυτά τα W αναφέρονται στα σωματίδια W και στο πως αυτά ενώνονται μεταξύ τους.
07:12
These carriers of the weak force, the Zs, the same.
167
414000
3000
Το ίδιο και με τα Ζ τους φορείς της ασθενούς δύναμης.
07:15
But there's an extra symbol in this equation: H.
168
417000
2000
Αλλά υπάρχει ένα επιπλέον σύμβολο σε αυτήν την εξίσωση. Το H.
07:17
Right, H.
169
419000
2000
Σωστά το Η.
07:19
H stands for Higgs particle.
170
421000
2000
Το Η αντιπροσωπεύει το σωματίδιο του Χιγκς (Higgs).
07:21
Higgs particles have not been discovered.
171
423000
3000
Τα σωματίδια Χιγκς δεν έχουν ανακαλυφθεί.
07:24
But they're necessary: they're necessary
172
426000
2000
Αλλά είναι αναγκαία. Αναγκαία ώστε
07:26
to make that mathematics work.
173
428000
2000
να λειτουργήσει αυτή η μαθηματική εξίσωση.
07:28
So all the exquisitely detailed calculations we can do
174
430000
2000
Έτσι όλοι οι εξαιρετικά λεπτομερείς υπολογισμοί που μπορούμε να κάνουμε
07:30
with that wonderful equation
175
432000
2000
με αυτήν την υπέροχη εξίσωση,
07:32
wouldn't be possible without an extra bit.
176
434000
2000
δεν θα ήταν δυνατοί, χωρίς ένα επιπλέον στοιχείο.
07:34
So it's a prediction:
177
436000
2000
Είναι μια πρόβλεψη,
07:36
a prediction of a new particle.
178
438000
2000
μια πρόβλεψη για ένα νέο σωματίδιο.
07:38
What does it do?
179
440000
2000
Και τι κάνει;
07:40
Well, we had a long time to come up with good analogies.
180
442000
2000
Ε, λοιπόν είχαμε καιρό να δημιουργήσουμε καλές αναλογίες.
07:42
And back in the 1980s, when we wanted the money
181
444000
3000
Τη δεκαετία του '80 όταν θέλαμε τα χρήματα,
07:45
for the LHC from the U.K. government,
182
447000
2000
για τον LHC από την Βρετανική Κυβέρνηση,
07:47
Margaret Thatcher, at the time, said,
183
449000
2000
η Μάργκαρέτ Θάτσερ, τότε, είπε:
07:49
"If you guys can explain, in language
184
451000
2000
"Αν μπορείτε να εξηγήσετε σε γλώσσα
07:51
a politician can understand,
185
453000
2000
που να καταλαβαίνει ένας πολιτικός
07:53
what the hell it is that you're doing, you can have the money.
186
455000
3000
τι στο καλό είναι αυτό που κάνετε, μπορείτε να έχετε τα χρήματα.
07:56
I want to know what this Higgs particle does."
187
458000
2000
Θέλω να ξέρω, τι κάνει το σωματίδιο του Χιγκς".
07:58
And we came up with this analogy, and it seemed to work.
188
460000
2000
Έτσι ανακαλύψαμε αυτή την αναλογία, η οποία φαίνεται να λειτουργεί.
08:00
Well, what the Higgs does is, it gives mass to the fundamental particles.
189
462000
3000
Αυτό που κάνει το Χιγκς είναι να δίνει μάζα στα θεμελιώδη σωματίδια.
08:03
And the picture is that the whole universe --
190
465000
2000
Αυτό που βλέπουμε είναι ότι ολόκληρο το σύμπαν
08:05
and that doesn't mean just space, it means me as well, and inside you --
191
467000
3000
-και αυτό δε σημαίνει μόνο στο διάστημα αλλά και μέσα στον καθένα σας-
08:08
the whole universe is full of something called a Higgs field.
192
470000
3000
ολόκληρο το σύμπαν είναι γεμάτο από αυτό που ονομάζεται πεδίο Χιγκς .
08:11
Higgs particles, if you will.
193
473000
2000
Σωματίδια Χιγκς, αν προτιμάτε.
08:13
The analogy is that these people in a room
194
475000
2000
Η αναλογία των σωματιδίων Χιγκς,
08:15
are the Higgs particles.
195
477000
2000
είναι όπως αυτοί οι άνθρωποι στο δωμάτιο.
08:17
Now when a particle moves through the universe,
196
479000
2000
Τώρα, καθώς ένα σωματίδιο κινείται μέσα στο σύμπαν,
08:19
it can interact with these Higgs particles.
197
481000
3000
μπορεί να αλληλεπιδρά με αυτά τα σωματίδια Χιγκς.
08:22
But imagine someone who's not very popular moves through the room.
198
484000
3000
Φανταστείτε κάποιους που δεν είναι δημοφιλείς να κινούνται μέσα στο δωμάτιο.
08:25
Then everyone ignores them. They can just pass through the room very quickly,
199
487000
3000
Όλοι τους αγνοούν. Μπορούν να περνούν μέσα από το δωμάτιο πολύ γρήγορα,
08:28
essentially at the speed of light. They're massless.
200
490000
3000
στην ουσία με την ταχύτητα του φωτός. Δεν έχουν μάζα.
08:31
And imagine someone incredibly important
201
493000
2000
Φανταστείτε τώρα, κάποιον ιδιαίτερα σημαντικό,
08:33
and popular and intelligent
202
495000
2000
δημοφιλή και έξυπνο
08:35
walks into the room.
203
497000
3000
να μπαίνει στο δωμάτιο αυτό.
08:38
They're surrounded by people, and their passage through the room is impeded.
204
500000
3000
Περιστοιχίζεται από ανθρώπους και το πέρασμά του εμποδίζεται.
08:41
It's almost like they get heavy. They get massive.
205
503000
3000
Είναι σχεδόν σαν να αποκτάει βάρος. Γίνεται "ογκώδης".
08:44
And that's exactly the way the Higgs mechanism works.
206
506000
3000
Και αυτός ακριβώς είναι ο τρόπος που λειτουργεί ο μηχανισμός των Χιγκς.
08:47
The picture is that the electrons and the quarks
207
509000
2000
Η θεωρία είναι ότι τα ηλεκτρόνια και τα κουάρκς,
08:49
in your body and in the universe that we see around us
208
511000
3000
στο σώμα σας και στο σύμπαν που βλέπουμε γύρω μας,
08:52
are heavy, in a sense, and massive,
209
514000
2000
είναι βαριά κατά μια έννοια και έχουν μάζα,
08:54
because they're surrounded by Higgs particles.
210
516000
2000
επειδή περιστοιχίζονται από σωματίδια Χιγκς.
08:56
They're interacting with the Higgs field.
211
518000
3000
Αλληλεπιδρούν με το πεδίο Χιγκς.
08:59
If that picture's true,
212
521000
2000
Εάν αυτή η θεωρία, είναι αληθινή,
09:01
then we have to discover those Higgs particles at the LHC.
213
523000
3000
τότε πρέπει να βρούμε αυτά τα σωματίδια στον LHC.
09:05
If it's not true -- because it's quite a convoluted mechanism,
214
527000
2000
Αν δεν αληθεύει - επειδή είναι αρκετά περίπλοκος μηχανισμός,
09:07
although it's the simplest we've been able to think of --
215
529000
3000
αν και είναι ο απλούστερος που καταφέραμε να σκεφτούμε,
09:10
then whatever does the job of the Higgs particles
216
532000
2000
τότε, οτιδήποτε κάνει τη δουλειά των Χιγκς σωματιδίων,
09:12
we know have to turn up
217
534000
2000
ξέρουμε πως θα πρέπει να εμφανιστεί
09:14
at the LHC.
218
536000
2000
στον LHC.
09:16
So, that's one of the prime reasons we built this giant machine.
219
538000
3000
Αυτός είναι ένας από τους πρωταρχικούς λόγους που κατασκευάσαμε αυτό το θεόρατο μηχάνημα.
09:19
I'm glad you recognize Margaret Thatcher.
220
541000
2000
Χαίρομαι που αναγνωρίζετε τη Μάργκαρετ Θάτσερ.
09:21
Actually, I thought about making it more culturally relevant, but --
221
543000
3000
Σκεφτόμουν να το κάνω σχετικότερο με πολιτιστικά δρώμενα, αλλά...
09:24
(Laughter)
222
546000
3000
(Γέλια)
09:27
anyway.
223
549000
2000
...τέλος πάντων.
09:29
So that's one thing.
224
551000
2000
Αυτός είναι ένας από τους λόγους.
09:31
That's essentially a guarantee of what the LHC will find.
225
553000
3000
Είναι στην ουσία μια εγγύηση για το τι θα βρει ο LHC.
09:34
There are many other things. You've heard
226
556000
2000
Υπάρχουν πολλά άλλα πράγματα. Θα έχετε ακούσει
09:36
many of the big problems in particle physics.
227
558000
2000
πολλά από τα μεγάλα προβλήματα της Σωματιδιακής Φυσικής.
09:38
One of them you heard about: dark matter, dark energy.
228
560000
3000
Ένα από αυτά, είναι η σκοτεινή ύλη, η σκοτεινή ενέργεια.
09:41
There's another issue,
229
563000
2000
Άλλο ένα θέμα,
09:43
which is that the forces in nature -- it's quite beautiful, actually --
230
565000
2000
είναι οι δυνάμεις της φύσης -είναι πανέμορφο στην πραγματικότητα-
09:45
seem, as you go back in time,
231
567000
2000
μοιάζουν καθώς πηγαίνουμε πίσω στο χρόνο,
09:47
they seem to change in strength.
232
569000
2000
να διαφέρουν σε ισχύ.
09:49
Well, they do change in strength.
233
571000
2000
Πράγματι διαφέρουν.
09:51
So, the electromagnetic force, the force that holds us together,
234
573000
3000
Έτσι η ηλεκτρομαγνητική δύναμη, η δύναμη που μας κρατά ενωμένους,
09:54
gets stronger as you go to higher temperatures.
235
576000
3000
ισχυροποιείται καθώς ανεβαίνουμε σε υψηλότερες θερμοκρασίες.
09:57
The strong force, the strong nuclear force, which sticks nuclei together,
236
579000
3000
Η ισχυρή δύναμη, η ισχυρή πυρηνική δύναμη, που ενώνει τους πυρήνες
10:00
gets weaker. And what you see is the standard model --
237
582000
3000
γίνεται ασθενέστερη. Και αυτό που βλέπετε στο Καθιερωμένο Μοντέλο είναι πως
10:03
you can calculate how these change -- is the forces,
238
585000
2000
μπορείτε να υπολογίσετε πώς αυτές αλλάζουν, είναι οι δυνάμεις,
10:05
the three forces, other than gravity,
239
587000
2000
οι τρεις δυνάμεις, πέραν της βαρύτητας,
10:07
almost seem to come together at one point.
240
589000
2000
που μοιάζουν σχεδόν να ενώνονται σε κάποιο σημείο.
10:09
It's almost as if there was one beautiful
241
591000
2000
Είναι σαν να υπήρχε μια πανέμορφη
10:11
kind of super-force, back at the beginning of time.
242
593000
3000
υπερ-δύναμη, πίσω στην αρχή του χρόνου.
10:14
But they just miss.
243
596000
2000
Όμως κάτι λείπει.
10:16
Now there's a theory called super-symmetry,
244
598000
2000
Τώρα, υπάρχει μια θεωρία που ονομάζεται Υπερσυμμετρία
10:18
which doubles the number of particles in the standard model,
245
600000
3000
η οποία διπλασιάζει τα σωματίδια του Καθιερωμένου Μοντέλου.
10:21
which, at first sight, doesn't sound like a simplification.
246
603000
2000
Αυτό με μια πρώτη ματιά δε μοιάζει με απλοποίηση.
10:23
But actually, with this theory,
247
605000
2000
Αλλά στην πραγματικότητα με αυτή τη θεωρία,
10:25
we find that the forces of nature
248
607000
2000
βρίσκουμε ότι οι δυνάμεις της φύσης,
10:27
do seem to unify together, back at the Big Bang --
249
609000
3000
δείχνουν να ενωποιούνται, την εποχή της Μεγάλης Έκρηξης.
10:30
absolutely beautiful prophecy. The model wasn't built to do that,
250
612000
3000
Απόλυτα υπέροχη προφητεία. Το μοντέλο δε φτιάχτηκε για να κάνει αυτό,
10:33
but it seems to do it.
251
615000
2000
αλλά μοιάζει να το κάνει.
10:35
Also, those super-symmetric particles
252
617000
2000
Επίσης, όλα αυτά τα υπερσυμμετρικά σωματίδια
10:37
are very strong candidates for the dark matter.
253
619000
2000
θέτουν ισχυρή υποψηφιότητα για τη Σκοτεινή Ύλη.
10:39
So a very compelling theory
254
621000
2000
Έτσι είναι μια πολύ συγκλονιστική θεωρία,
10:41
that's really mainstream physics.
255
623000
2000
η οποία αποτελεί την κυρίαρχη τάση της Φυσικής.
10:43
And if I was to put money on it, I would put money on --
256
625000
2000
Αν μπορούσα, θα στοιχημάτιζα τα χρήματά μου,
10:45
in a very unscientific way -- that
257
627000
2000
με έναν πολύ αντιεπιστημονικό τρόπο,
10:47
that these things would also crop up at the LHC.
258
629000
2000
ότι και αυτά θα προκύψουν στον LHC.
10:50
Many other things that the LHC could discover.
259
632000
3000
Πολλά άλλα μπορεί να ανακαλυφθούν στο LHC.
10:53
But in the last few minutes, I just want to give you
260
635000
3000
Αλλά τα τελευταία λεπτά της ομιλίας μου, θέλω να σας παρουσιάσω
10:56
a different perspective
261
638000
2000
μια άλλη οπτική
10:58
of what I think -- what particle physics
262
640000
2000
του τι πιστεύω ότι σημαίνει Σωματιδιακή φυσική
11:00
really means to me -- particle physics and cosmology.
263
642000
3000
για μένα -Σωματιδιακή φυσική και Κοσμολογία.
11:03
And that's that I think it's given us a wonderful
264
645000
3000
Και αυτό πιστεύω είναι που μας έδωσε μια όμορφη
11:06
narrative -- almost a creation story,
265
648000
3000
αφήγηση. - Σχεδόν μια ιστορία δημιουργίας
11:09
if you'd like -- about the universe,
266
651000
2000
αν θέλετε, για το σύμπαν,
11:11
from modern science over the last few decades.
267
653000
3000
από τη μοντέρνα επιστήμη των τελευταίων δεκαετιών.
11:14
And I'd say that it deserves,
268
656000
2000
Και θα έλεγα ότι αξίζει,
11:16
in the spirit of Wade Davis' talk,
269
658000
2000
στο πνεύμα των λόγων του Γουέιντ Ντέιβις,
11:18
to be at least put up there with these wonderful creation stories
270
660000
3000
να μπει ανάμεσα στις όμορφες ιστορίες της δημιουργίας
11:21
of the peoples of the high Andes and the frozen north.
271
663000
4000
των ανθρώπων των Άνδεων και του παγωμένου Βορρά.
11:25
This is a creation story, I think, equally as wonderful.
272
667000
3000
Είναι μια ιστορία δημιουργίας, νομίζω, εξ' ίσου όμορφη.
11:29
The story goes like this: we know that
273
671000
2000
Η ιστορία έχει ως εξής: Ξέρουμε ότι
11:31
the universe began 13.7 billion years ago,
274
673000
3000
το σύμπαν γεννήθηκε 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια πριν,
11:34
in an immensely hot, dense state,
275
676000
3000
σε μια εξαιρετικά θερμή και πυκνή κατάσταση,
11:37
much smaller than a single atom.
276
679000
2000
πολύ μικρότερη από ένα μόνο άτομο.
11:39
It began to expand about
277
681000
2000
Ξεκίνησε να διευρύνεται περίπου
11:41
a million, billion, billion, billion billionth
278
683000
3000
ένα εκατομμύριο δισεκατομμύρια δισεκατομμύρια δισεκατομμύρια δισεκατομμυριοστά
11:44
of a second -- I think I got that right -- after the Big Bang.
279
686000
4000
του δευτερολέπτου -νομίζω το είπα σωστά- μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.
11:48
Gravity separated away from the other forces.
280
690000
2000
Η βαρύτητα διαχωρίστηκε από τις άλλες δυνάμεις.
11:50
The universe then underwent
281
692000
2000
Το σύμπαν υπέστη μια
11:52
an exponential expansion called inflation.
282
694000
3000
εκθετική διαστολή που ονομάζεται πληθωρισμός (inflation).
11:55
In about the first billionth of a second or so,
283
697000
2000
Μέσα στο πρώτο δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου περίπου,
11:57
the Higgs field kicked in, and the quarks
284
699000
2000
το πεδίο Χιγκς μπήκε στο παιχνίδι και τα κουάρκς
11:59
and the gluons and the electrons
285
701000
3000
και τα γλουόνια και τα ηλεκτρόνια
12:02
that make us up got mass.
286
704000
2000
τα οποία μας απαρτίζουν και απέκτησαν μάζα.
12:04
The universe continued to expand and cool.
287
706000
3000
Το σύμπαν συνέχισε να διαστέλλεται και να ψύχεται.
12:07
After about a few minutes,
288
709000
2000
Έπειτα από μερικά λεπτά,
12:09
there was hydrogen and helium in the universe. That's all.
289
711000
3000
υπήρχε υδρογόνο και ήλιο στο σύμπαν. Αυτό είναι όλο.
12:12
The universe was about 75 percent hydrogen,
290
714000
3000
Το σύμπαν απαρτιζόταν από 75% υδρογόνο
12:15
25 percent helium. It still is today.
291
717000
3000
και 25% από ήλιο. Έτσι είναι και σήμερα.
12:18
It continued to expand
292
720000
2000
Συνέχισε να διαστέλλεται
12:20
about 300 million years.
293
722000
2000
για 300 εκατομμυρια χρόνια.
12:22
Then light began to travel through the universe.
294
724000
2000
Έπειτα το φως άρχισε να ταξιδεύει μέσα στο σύμπαν.
12:24
It was big enough to be transparent to light,
295
726000
2000
Ήταν αρκετά μεγάλο ώστε να είναι διαπερατό στο φως
12:26
and that's what we see in the cosmic microwave background
296
728000
2000
και αυτό είναι που βλέπουμε στο κοσμικό μικροκυματικό φόντο
12:28
that George Smoot described
297
730000
2000
το οποίο ο Τζωρτζ Σμουτ περιέγραψε
12:30
as looking at the face of God.
298
732000
2000
σαν να κοιτάμε το πρόσωπο του Θεού.
12:32
After about 400 million years, the first stars formed,
299
734000
3000
Μετά από περίπου 400 εκατομμύρια χρόνια, σχηματίστηκαν τα πρώτα αστέρια
12:35
and that hydrogen, that helium, then began to cook
300
737000
2000
και αυτό το υδρογόνο, αυτό το ήλιο, άρχισαν να μετουσιώνονται
12:37
into the heavier elements.
301
739000
2000
σε βαρύτερα στοιχεία.
12:39
So the elements of life --
302
741000
2000
Έτσι τα στοιχεία της ζωής,
12:41
carbon, and oxygen and iron,
303
743000
2000
ο άνθρακας, το οξυγόνο και ο σίδηρος,
12:43
all the elements that we need to make us up --
304
745000
2000
όλα τα στοιχεία που χρειάζονται για να σχηματιστούμε,
12:45
were cooked in those first generations of stars,
305
747000
3000
δημιουργήθηκαν μέσα σ' εκείνες τις πρώτες γενιές αστεριών
12:48
which then ran out of fuel, exploded,
306
750000
2000
που έπειτα έμειναν από καύσιμα και εξεράγησαν
12:50
threw those elements back into the universe.
307
752000
3000
διασπείροντας εκείνα τα στοιχεία ξανά στο διάστημα.
12:53
They then re-collapsed into another generation
308
755000
2000
Έπειτα κατέρρευσαν σε μια άλλη γενιά
12:55
of stars and planets.
309
757000
3000
αστεριών και πλανητών.
12:58
And on some of those planets, the oxygen, which had been created
310
760000
3000
Και σε μερικούς από αυτούς τους πλανήτες, το οξυγόνο, που είχε δημιουργηθεί
13:01
in that first generation of stars, could fuse with hydrogen
311
763000
3000
κατά την πρώτη γενιά αστεριών, μπορούσε να συγχωνευθεί με το υδρογόνο
13:04
to form water, liquid water on the surface.
312
766000
3000
ώστε να σχηματιστεί νερό, νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνεια.
13:07
On at least one, and maybe only one of those planets,
313
769000
3000
Σε τουλάχιστον έναν και ίσως στον μοναδικό από τους πλανήτες,
13:10
primitive life evolved,
314
772000
2000
αναπτύχθηκε πρωτόγονη ζωή
13:13
which evolved over millions of years into
315
775000
2000
και εξελίχθηκε μέσα σε εκατομμύρια χρόνια
13:15
things that walked upright and left footprints
316
777000
2000
σε όντα που περπάτησαν ευθυτενή και άφησαν πατημασίες
13:17
about three and a half million years ago in the mud flats of Tanzania,
317
779000
3000
περίπου τρεισήμισι εκατομμύρια χρόνια πριν, στις λασπώδεις πεδιάδες της Τανζανίας
13:20
and eventually
318
782000
2000
ώσπου τελικά
13:22
left a footprint on another world.
319
784000
2000
άφησαν τα ίχνη τους σε έναν άλλο κόσμο.
13:24
And built this civilization,
320
786000
2000
Και κατασκεύασαν αυτόν τον πολιτισμό,
13:26
this wonderful picture,
321
788000
2000
αυτή την πανέμορφη εικόνα,
13:28
that turned the darkness into light,
322
790000
3000
που μετέτρεψε το σκοτάδι σε φως
13:31
and you can see the civilization from space.
323
793000
2000
και έτσι μπορείτε να δείτε αυτόν τον πολιτισμό από το διάστημα.
13:33
As one of my great heroes, Carl Sagan, said,
324
795000
3000
Όπως είπε ένας από τους μεγαλύτερους ήρωές μου, ο Καρλ Σάγκαν,
13:36
these are the things -- and actually, not only these,
325
798000
2000
αυτά είναι τα πράγματα -και όχι μόνον αυτά,
13:38
but I was looking around -- these are the things,
326
800000
2000
...κοιτούσα εδώ γύρω... "Αυτά είναι τα πράγματα,
13:40
like Saturn V rockets, and Sputnik,
327
802000
3000
-όπως ο πύραυλος Σάτουρν V και ο Σπούτνικ,-
13:43
and DNA, and literature and science --
328
805000
2000
-το DNA, η λογοτεχνία, η επιστήμη-
13:45
these are the things that hydrogen atoms do
329
807000
2000
"αυτά είναι τα πράγματα που δημιουργούν τα άτομα του υδρογόνου,
13:47
when given 13.7 billion years.
330
809000
4000
όταν τους δοθούν 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια".
13:51
Absolutely remarkable.
331
813000
2000
Αναμφίβολα αξιοσημείωτο.
13:53
And, the laws of physics. Right?
332
815000
2000
Και οι νόμοι της φυσικής, προφανώς.
13:55
So, the right laws of physics --
333
817000
2000
Οι σωστοί νόμοι της φυσικής
13:57
they're beautifully balanced.
334
819000
2000
είναι πανέμορφα ισορροπημένοι.
13:59
If the weak force had been a little bit different,
335
821000
2000
Αν η ασθενής δύναμη ήταν λίγο διαφορετική
14:01
then carbon and oxygen wouldn't be stable
336
823000
2000
ο άνθρακας και το οξυγόνο δεν θα ήταν σταθερά
14:03
inside the hearts of stars,
337
825000
2000
μέσα στις καρδιές των αστεριών
14:05
and there would be none of that in the universe.
338
827000
3000
και τίποτα απ' όλ' αυτά δε θα υπήρχε στο σύμπαν.
14:08
And I think that's
339
830000
2000
Πιστεύω πως αυτή είναι
14:10
a wonderful and significant story.
340
832000
2000
μια υπέροχη και σημαντική ιστορία.
14:12
50 years ago, I couldn't have told that story,
341
834000
2000
Πενήντα χρόνια πριν δε θα ήμουν σε θέση να σας τη διηγηθώ,
14:14
because we didn't know it.
342
836000
2000
διότι δεν τη γνωρίζαμε.
14:16
It makes me really feel that
343
838000
2000
Με κάνει πραγματικά να αισθάνομαι
14:18
that civilization --
344
840000
2000
ότι αυτός ο πολιτισμός,
14:20
which, as I say, if you believe
345
842000
2000
ο οποίος όπως λέω, αν πιστεύετε
14:22
the scientific creation story,
346
844000
2000
την επιστημονική ιστορία της δημιουργίας,
14:24
has emerged purely as a result of the laws of physics,
347
846000
3000
έχει προκύψει ξεκάθαρα σαν αποτέλεσμα των νόμων της φυσικής
14:27
and a few hydrogen atoms --
348
849000
2000
και μερικών ατόμων υδρογόνου.
14:29
then I think, to me anyway,
349
851000
2000
Εμένα τουλάχιστον αυτό,
14:32
it makes me feel incredibly valuable.
350
854000
2000
με κάνει να νιώθω, απίστευτα πολύτιμος.
14:34
So that's the LHC.
351
856000
2000
Αυτός είναι λοιπόν ο LHC.
14:36
The LHC is certainly, when it turns on in summer,
352
858000
3000
Όταν λειτουργήσει μέσα στο καλοκαίρι
14:39
going to write the next chapter of that book.
353
861000
3000
είναι βέβαιο πως πρόκειται να γράψει το επόμενο κεφάλαιο του βιβλίου αυτού.
14:42
And I'm certainly looking forward with
354
864000
2000
Σίγουρα περιμένω
14:44
immense excitement to it being turned on.
355
866000
2000
με απέραντη έξαψη να λειτουργήσει.
14:46
Thanks.
356
868000
2000
Ευχαριστώ.
14:48
(Applause)
357
870000
5000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Brian Cox - PhysicistPhysicist Brian Cox has two jobs: working with the Large Hadron Collider at CERN, and explaining big science to the general public. He's a professor at the University of Manchester.
Why you should listen
Based at the University of Manchester, Brian Cox works at CERN in Geneva on the ATLAS experiment, studying the forward proton detectors for the Large Hadron Collider there. He's a professor at the University of Manchester, working in the High Energy Physics group, and is a research fellow of the Royal Society.
He's also become a vital voice in the UK media for explaining physics to the public. With his rockstar hair and accessible charm, he's the go-to physicist for explaining heady concepts on British TV and radio. (If you're in the UK, watch him on The Big Bang Machine.) He was the science advisor for the 2007 film Sunshine. He answers science questions every Friday on BBC6 radio's Breakfast Show.
Brian Cox | Speaker | TED.com