TED2011
Janet Echelman: Taking imagination seriously
Janet Echelman: Traktując wyobraźnię poważnie
Filmed:
Readability: 4.8
2,274,256 views
Janet Echelman odnalazła swoje artystyczne powołanie, gdy zaginęły jej farby. Zmusiło ją to do skierowania się w stronę mniej konwencjonalnych materiałów. Obecnie, z zadziwiającą ekscytacją , konstruuje falujące, powiewne rzeźby rozmiarów budowli. Porywające 10 minut czystej kreatywności.
Janet Echelman - Artist
American artist Janet Echelman reshapes urban airspace with monumental, fluidly moving sculpture that responds to environmental forces including wind, water, and sunlight. Full bio
American artist Janet Echelman reshapes urban airspace with monumental, fluidly moving sculpture that responds to environmental forces including wind, water, and sunlight. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
This story
0
0
2000
Ta opowieść
00:17
is about taking imagination seriously.
1
2000
3000
jest o poważnym traktowaniu wyobraźni.
00:20
Fourteen years ago,
2
5000
2000
Czternaście lat temu
00:22
I first encountered this ordinary material, fishnet,
3
7000
3000
pierwszy raz natknęłam się na ten zwyczajny materiał - sieć rybacką,
00:25
used the same way for centuries.
4
10000
3000
od wieków używaną w ten sam sposób.
00:28
Today, I'm using it to create
5
13000
2000
Dziś tworzę z niej
00:30
permanent, billowing, voluptuous forms
6
15000
3000
trwałe, falujące, zmysłowe kształty
00:33
the scale of hard-edged buildings
7
18000
2000
wielkości budynków
00:35
in cities around the world.
8
20000
3000
w miastach na całym świecie.
00:38
I was an unlikely person to be doing this.
9
23000
3000
Było mało prawdopodobne, że to właśnie ja się tym zajmę.
00:41
I never studied sculpture,
10
26000
2000
Nigdy nie studiowałam rzeźby,
00:43
engineering or architecture.
11
28000
2000
inżynierii, czy architektury.
00:45
In fact, after college
12
30000
2000
W rzeczywistości po szkole
00:47
I applied to seven art schools
13
32000
2000
zdawałam do siedmiu uczelni artystycznych
00:49
and was rejected by all seven.
14
34000
3000
i zostałam odrzucona przez wszystkie.
00:53
I went off on my own to become an artist,
15
38000
2000
Postanowiłam na własną rękę zostać artystką.
00:55
and I painted for 10 years,
16
40000
4000
Malowałam przez dziesięć lat,
00:59
when I was offered a Fulbright to India.
17
44000
3000
gdy zaproponowano mi stypendium Fulbrighta w Indiach.
01:02
Promising to give exhibitions of paintings,
18
47000
3000
Obiecując wystawę moich obrazów,
01:05
I shipped my paints and arrived in Mahabalipuram.
19
50000
2000
wysłałam swoje farby i przyjechałam do Mahabalipuram.
01:07
The deadline for the show arrived --
20
52000
3000
Nadszedł dzień wystawy,
01:10
my paints didn't.
21
55000
2000
ale farby nie dotarły.
01:12
I had to do something.
22
57000
2000
Musiałam coś zrobić.
01:14
This fishing village was famous for sculpture.
23
59000
2000
Ta rybacka wioska znana była z rzeźby,
01:16
So I tried bronze casting.
24
61000
3000
więc spróbowałam odlewu z brązu.
01:19
But to make large forms was too heavy and expensive.
25
64000
3000
Robienie dużych figur było jednak zbyt ciężkie i zbyt drogie.
01:22
I went for a walk on the beach,
26
67000
2000
Poszłam na spacer po plaży
01:24
watching the fishermen
27
69000
2000
i obserwowałam rybaków,
01:26
bundle their nets into mounds on the sand.
28
71000
2000
zwijających sieci w stosy na piasku.
01:28
I'd seen it every day,
29
73000
2000
Widziałam to każdego dnia,
01:30
but this time I saw it differently --
30
75000
2000
ale tego dnia zobaczyłam to inaczej,
01:32
a new approach to sculpture,
31
77000
2000
jako nowe podejście do rzeźby,
01:34
a way to make volumetric form
32
79000
3000
sposób na stworzenie wolumetrycznych kształtów
01:37
without heavy solid materials.
33
82000
3000
bez użycia ciężkich i mocnych materiałów.
01:40
My first satisfying sculpture
34
85000
2000
Moja pierwsza satysfakcjonująca rzeźba
01:42
was made in collaboration with these fishermen.
35
87000
3000
powstała we współpracy z tymi rybakami.
01:45
It's a self-portrait
36
90000
2000
To autoportret
01:47
titled "Wide Hips."
37
92000
2000
zatytułowany "Szerokie Biodra".
01:49
(Laughter)
38
94000
3000
(Śmiech)
01:53
We hoisted them on poles to photograph.
39
98000
3000
Wciągnęliśmy je na słupki w celu sfotografowania.
01:56
I discovered
40
101000
2000
Odkryłam,
01:58
their soft surfaces
41
103000
2000
że ich delikatna powierzchnia
02:00
revealed every ripple of wind
42
105000
2000
ukazuje każdy podmuch wiatru,
02:02
in constantly changing patterns.
43
107000
2000
tworząc wciąż zmieniające się formy.
02:04
I was mesmerized.
44
109000
3000
Byłam zahipnotyzowana.
02:07
I continued studying craft traditions
45
112000
3000
Kontynuowałam studiowanie tradycji rzemieślniczych,
02:10
and collaborating with artisans,
46
115000
2000
współpracując z rzemieślnikami,
02:12
next in Lithuania with lace makers.
47
117000
2000
a później, na Litwie, z twórcami koronek.
02:14
I liked the fine detail
48
119000
2000
Podobało mi się wykończenie,
02:16
it gave my work,
49
121000
2000
jakie nadawały moim pracom.
02:18
but I wanted to make them larger --
50
123000
2000
Ale chciałam je powiększyć,
02:20
to shift from being an object you look at
51
125000
2000
aby zmienić je z obiektu do patrzenia
02:22
to something you could get lost in.
52
127000
3000
w obiekt, w którym można by się zgubić.
02:25
Returning to India to work with those fishermen,
53
130000
3000
Po moim powrocie do Indii do pracy z rybakami,
02:28
we made a net
54
133000
2000
zrobiliśmy sieć
02:30
of a million and a half hand-tied knots --
55
135000
3000
składającą się z półtora miliona ręcznie robionych supłów,
02:35
installed briefly in Madrid.
56
140000
3000
zainstalowaną na krótko w Madrycie.
02:38
Thousands of people saw it,
57
143000
2000
Tysiące ludzi to widziało.
02:40
and one of them was the urbanist
58
145000
2000
Jednym z nich był urbanista,
02:42
Manual Sola-Morales
59
147000
2000
Manual Sola-Morales,
02:44
who was redesigning the waterfront
60
149000
2000
który przeprojektowywał nabrzeże
02:46
in Porto, Portugal.
61
151000
3000
w Porto, w Portugalii.
02:49
He asked if I could build this
62
154000
2000
Zapytał mnie, czy mogłabym coś takiego zbudować
02:51
as a permanent piece for the city.
63
156000
2000
jako stały obiekt dla tego miasta.
02:53
I didn't know if I could do that
64
158000
2000
Nie wiedziałam, czy potrafiłabym to zrobić
02:55
and preserve my art.
65
160000
2000
i zachować swoją sztukę.
02:57
Durable, engineered, permanent --
66
162000
3000
Trwałe, zaaranżowane, niezmienne -
03:00
those are in opposition
67
165000
2000
to wszystko stoi w opozycji do
03:02
to idiosyncratic, delicate and ephemeral.
68
167000
3000
osobliwości, delikatności, efemeryczności.
03:06
For two years, I searched for a fiber
69
171000
3000
Przez dwa lata szukałam włókna,
03:09
that could survive ultraviolet rays,
70
174000
2000
które przetrwałoby promieniowanie ultrafioletowe,
03:11
salt, air, pollution,
71
176000
3000
zasolone powietrze i zanieczyszczenie,
03:14
and at the same time remain soft enough
72
179000
2000
a jednocześnie pozostałoby wystarczająco delikatne,
03:16
to move fluidly in the wind.
73
181000
3000
aby poruszać się płynnie na wietrze.
03:19
We needed something to hold the net up
74
184000
2000
Potrzebowaliśmy czegoś do podtrzymania sieci
03:21
out there in the middle of the traffic circle.
75
186000
2000
w samym środku ronda.
03:23
So we raised this 45,000-pound steel ring.
76
188000
5000
Więc wznieśliśmy ten, ważący ponad dwadzieścia tysięcy kilogramów, stalowy pierścień.
03:28
We had to engineer it
77
193000
2000
Musieliśmy tak go zaprojektować,
03:30
to move gracefully in an average breeze
78
195000
2000
aby poruszał się wdzięcznie w czasie przeciętniej bryzy,
03:32
and survive in hurricane winds.
79
197000
3000
i aby mógł przetrwać huragany.
03:35
But there was no engineering software
80
200000
3000
Ale nie było takiej technologii,
03:38
to model something porous and moving.
81
203000
4000
która pozwoliłaby zaprojektować coś porowatego i ruchliwego.
03:42
I found a brilliant aeronautical engineer
82
207000
3000
Znalazłam fantastycznego inżyniera lotniczego,
03:45
who designs sails for America's Cup racing yachts
83
210000
3000
projektującego żagle dla jachtów biorących udział w Regatach o Puchar Ameryki.
03:48
named Peter Heppel.
84
213000
3000
Nazywa się Peter Heppel.
03:51
He helped me tackle the twin challenges
85
216000
2000
Pomógł mi zmierzyć się z podwójnym wyzwaniem w postaci
03:53
of precise shape
86
218000
2000
precyzyjnego kształtu
03:55
and gentle movement.
87
220000
3000
i delikatnych ruchów.
03:58
I couldn't build this the way I knew
88
223000
2000
Nie mogłam zbudować tego w sposób, który znałam,
04:00
because hand-tied knots
89
225000
2000
ponieważ ręcznie wiązane supły
04:02
weren't going to withstand a hurricane.
90
227000
2000
nie przetrwałyby huraganu.
04:04
So I developed a relationship
91
229000
2000
Więc nawiązałam współpracę
04:06
with an industrial fishnet factory,
92
231000
2000
z przemysłowym zakładem rybackim.
04:08
learned the variables of their machines,
93
233000
2000
Nauczyłam się parametrów ich maszyn
04:10
and figured out a way
94
235000
2000
i doszłam do sposobu, w jaki można
04:12
to make lace with them.
95
237000
3000
robić nimi koronkę.
04:15
There was no language
96
240000
2000
Nie było języka, w którym można by
04:17
to translate this ancient, idiosyncratic handcraft
97
242000
4000
przetłumaczyć to starożytne, osobliwe rzemiosło
04:21
into something machine operators could produce.
98
246000
3000
na coś, co mogłoby być produkowane przez operatorów maszyn.
04:24
So we had to create one.
99
249000
3000
Zatem musieliśmy taki język stworzyć.
04:27
Three years and two children later,
100
252000
4000
Trzy lata i dwoje dzieci później,
04:31
we raised this 50,000-square-foot lace net.
101
256000
3000
wznieśliśmy tę, mającą prawie pięć tysięcy metrów kwadratowych, koronkową siatkę.
04:34
It was hard to believe
102
259000
2000
Trudno było uwierzyć,
04:36
that what I had imagined
103
261000
2000
że to, co sobie wyobraziłam,
04:38
was now built, permanent
104
263000
3000
zostało zbudowane i było trwałe,
04:41
and had lost nothing in translation.
105
266000
3000
i nie straciło niczego w tłumaczeniu.
04:44
(Applause)
106
269000
5000
(Brawa)
04:49
This intersection had been bland and anonymous.
107
274000
3000
To skrzyżowanie było bezkształtne i anonimowe.
04:52
Now it had a sense of place.
108
277000
3000
Teraz ma swoje miejsce.
04:55
I walked underneath it
109
280000
2000
Przeszłam pod swoją rzeźbą
04:57
for the first time.
110
282000
2000
po raz pierwszy.
04:59
As I watched the wind's choreography unfold,
111
284000
3000
Obserwując wietrzną choreografię,
05:02
I felt sheltered
112
287000
2000
czułam się chroniona
05:04
and, at the same time,
113
289000
2000
a jednocześnie
05:06
connected to limitless sky.
114
291000
2000
połączona z bezkresnym niebem.
05:08
My life was not going to be the same.
115
293000
3000
Moje życie miało już nie być takie samo.
05:19
I want to create these oases of sculpture
116
304000
3000
Chcę tworzyć te rzeźbiarskie oazy
05:22
in spaces of cities around the world.
117
307000
3000
w przestrzeniach miast na całym świecie.
05:25
I'm going to share two directions
118
310000
2000
Zamierzam podążać dwoma kierunkami,
05:27
that are new in my work.
119
312000
3000
które są nowe w mojej twórczości.
05:30
Historic Philadelphia City Hall:
120
315000
2000
Historyczny Ratusz w Filadelfii:
05:32
its plaza, I felt, needed a material for sculpture
121
317000
4000
rynek, który według mnie potrzebował materiału
05:36
that was lighter than netting.
122
321000
2000
lżejszego niż tkanina na siatki.
05:38
So we experimented
123
323000
2000
Eksperymentowaliśmy z
05:40
with tiny atomized water particles
124
325000
2000
z drobnymi, rozpylonymi cząsteczkami wody
05:42
to create a dry mist
125
327000
2000
by stworzyć suchą mgłę,
05:44
that is shaped by the wind
126
329000
2000
formowaną przez wiatr.
05:46
and in testing, discovered
127
331000
2000
W trakcie testów okazało się,
05:48
that it can be shaped by people
128
333000
2000
że ta mgła może być formowana także przez ludzi,
05:50
who can interact and move through it without getting wet.
129
335000
3000
którzy mogą wchodzić z nią w interakcję i poruszać się w niej, nie moknąc.
05:53
I'm using this sculpture material
130
338000
3000
Używam tego materiału rzeźbiarskiego
05:56
to trace the paths of subway trains above ground
131
341000
4000
aby prześledzić nad ziemią trasę metra
06:00
in real time --
132
345000
3000
w czasie rzeczywistym,
06:03
like an X-ray of the city's circulatory system unfolding.
133
348000
4000
jakby ukazując rentgen miejskiego układu krążenia.
06:11
Next challenge,
134
356000
2000
Kolejne wyzwanie to
06:13
the Biennial of the Americas in Denver
135
358000
2000
Biennale w Denver.
06:15
asked, could I represent
136
360000
2000
Zapytano mnie, czy mogłabym reprezentować
06:17
the 35 nations of the Western hemisphere and their interconnectedness
137
362000
3000
trzydzieści pięć narodów zachodniej półkuli i ich zależności
06:20
in a sculpture?
138
365000
2000
w rzeźbie.
06:22
(Laughter)
139
367000
3000
(Śmiech)
06:25
I didn't know where to begin,
140
370000
2000
Nie wiedziałam, jak zacząć,
06:27
but I said yes.
141
372000
2000
ale zgodziłam się.
06:29
I read about the recent earthquake in Chile
142
374000
3000
Czytałam o ostatnim trzęsieniu ziemi w Chile
06:32
and the tsunami that rippled across
143
377000
2000
i o tsunami, które przeszło
06:34
the entire Pacific Ocean.
144
379000
2000
przez cały Ocean Spokojny.
06:36
It shifted the Earth's tectonic plates,
145
381000
3000
Przesunęło płyty tektoniczne Ziemi,
06:39
sped up the planet's rotation
146
384000
2000
przyspieszyło ruch obrotowy planety
06:41
and literally shortened the length of the day.
147
386000
3000
i dosłownie skróciło długość dnia.
06:44
So I contacted NOAA,
148
389000
3000
Skontaktowałam się z NOAA
06:47
and I asked if they'd share their data on the tsunami,
149
392000
3000
i zapytałam, czy podzieliliby się swoimi danymi o tsunami.
06:50
and translated it into this.
150
395000
3000
Przetłumaczyłam to tak.
06:55
Its title: "1.26"
151
400000
3000
Tytuł "1.26"
06:58
refers to the number of microseconds
152
403000
2000
odnosi się do liczby mikrosekund,
07:00
that the Earth's day was shortened.
153
405000
3000
o które został skrócony ziemski dzień.
07:03
I couldn't build this with a steel ring, the way I knew.
154
408000
3000
Nie mogłam skonstruować tego w znany mi sposób, przy użyciu stalowego pierścienia.
07:06
Its shape was too complex now.
155
411000
3000
Jego kształt był teraz zbyt skomplikowany,
07:09
So I replaced the metal armature
156
414000
2000
więc zastąpiłam metalową armaturę
07:11
with a soft, fine mesh
157
416000
2000
delikatną, drobną siatką
07:13
of a fiber 15 times stronger than steel.
158
418000
4000
włókna piętnaście raz mocniejszego niż stal.
07:17
The sculpture could now be entirely soft,
159
422000
4000
Rzeźba mogła być teraz całkowicie delikatna,
07:21
which made it so light
160
426000
2000
co nadało taką lekkość,
07:23
it could tie in to existing buildings --
161
428000
3000
że umożliwiło to przywiązanie jej do istniejących budowli,
07:26
literally becoming part of the fabric of the city.
162
431000
3000
i wtopienie jej w strukturę miasta.
07:29
There was no software
163
434000
2000
Nie było oprogramowania,
07:31
that could extrude these complex net forms
164
436000
3000
które mogłoby wytłoczyć te złożone siatkowate formy
07:34
and model them with gravity.
165
439000
2000
i uformować je ciężarem.
07:36
So we had to create it.
166
441000
3000
Musieliśmy je stworzyć.
07:39
Then I got a call from New York City
167
444000
3000
Wtedy dostałam telefon z Nowego Jorku
07:42
asking if I could adapt these concepts
168
447000
3000
z pytaniem, czy mogłabym zaadaptować te pomysły
07:45
to Times Square
169
450000
2000
dla Times Square
07:47
or the High Line.
170
452000
2000
lub Highline.
07:49
This new soft structural method
171
454000
3000
Ta nowa delikatna metoda strukturalna
07:52
enables me to model these
172
457000
2000
umożliwia mi formowanie
07:54
and build these sculptures
173
459000
2000
i konstruowanie tych rzeźb
07:56
at the scale of skyscrapers.
174
461000
3000
wielkości wieżowców.
07:59
They don't have funding yet,
175
464000
2000
Nie mają jeszcze dofinansowania,
08:01
but I dream now
176
466000
2000
ale marzę
08:03
of bringing these to cities around the world
177
468000
3000
o usytuowaniu ich w miastach na całym świecie,
08:06
where they're most needed.
178
471000
3000
tam, gdzie są najpotrzebniejsze.
08:09
Fourteen years ago,
179
474000
3000
Czternaście lat temu
08:12
I searched for beauty
180
477000
3000
szukałam piękna
08:15
in the traditional things,
181
480000
2000
w tradycyjnych
08:17
in craft forms.
182
482000
3000
formach rzemieślniczych.
08:22
Now I combine them with hi-tech materials and engineering
183
487000
4000
Teraz łączę je z materiałami wysokiej technologii i inżynierii,
08:26
to create voluptuous, billowing forms
184
491000
3000
aby stworzyć zmysłowe, falujące formy
08:29
the scale of buildings.
185
494000
3000
wielkości budynków.
08:32
My artistic horizons continue to grow.
186
497000
3000
Moje artystyczne horyzonty wciąż się poszerzają.
08:35
I'll leave you with this story.
187
500000
3000
Opuszczam was tą opowieścią.
08:38
I got a call from a friend in Phoenix.
188
503000
3000
Dostałam telefon od przyjaciela z Phoenix.
08:41
An attorney in the office
189
506000
2000
Adwokat,
08:43
who'd never been interested in art,
190
508000
2000
która nigdy nie była zainteresowana sztuką
08:45
never visited the local art museum,
191
510000
3000
i nigdy nie odwiedziła lokalnego muzeum sztuki,
08:48
dragged everyone she could from the building
192
513000
3000
wyciągnęła, kogo się dało z biura,
08:51
and got them outside to lie down underneath the sculpture.
193
516000
3000
aby poleżeli na zewnątrz pod rzeźbą.
08:54
There they were in their business suits,
194
519000
2000
W swoich biznesowych strojach
08:56
laying in the grass,
195
521000
2000
leżeli na trawie,
08:58
noticing the changing patterns of wind
196
523000
2000
obserwując zmieniające się układy wiatru
09:00
beside people they didn't know,
197
525000
2000
obok ludzi, których nie znali.
09:02
sharing the rediscovery of wonder.
198
527000
3000
Dzielili ponownie odkryty zachwyt.
09:06
Thank you.
199
531000
2000
Dziękuję.
09:08
(Applause)
200
533000
3000
(Brawa)
09:11
Thank you. Thank you.
201
536000
2000
Dziękuję. Dziękuję.
09:13
Thank you.
202
538000
2000
Dziękuję.
09:15
Thank you. Thank you.
203
540000
3000
Dziękuję. Dziękuję.
09:18
(Applause)
204
543000
2000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Janet Echelman - ArtistAmerican artist Janet Echelman reshapes urban airspace with monumental, fluidly moving sculpture that responds to environmental forces including wind, water, and sunlight.
Why you should listen
Janet Echelman builds living, breathing sculpture environments that respond to the forces of nature — wind, water and light— and become inviting focal points for civic life.
Exploring the potential of unlikely materials, from fishing net to atomized water particles, Echelman combines ancient craft with cutting-edge technology to create her permanent sculpture at the scale of buildings. Experiential in nature, the result is sculpture that shifts from being an object you look at, to something you can get lost in.
Recent prominent works include “Her Secret is Patience”, which spans two city blocks in downtown Phoenix, “Water Sky Garden”, which premiered for the 2010 Vancouver Winter Olympics, and “She Changes”, which transformed a waterfront plaza in Porto, Portugal. Her newest commission creates a “Zone of Recomposure” in the new Terminal 2 at San Francisco International Airport. Upcoming projects include the remaking of Dilworth Plaza in front of Philadelphia City Hall -- turning it into a garden of dry-mist.
Janet Echelman | Speaker | TED.com