TEDGlobal 2007
Eleni Gabre-Madhin: A commodities exchange for Ethiopia
Eleni Gabre-Madhin o etiopskiej gospodarce
Filmed:
Readability: 5
771,787 views
Ekonomistka Eleni Gabre-Madhin przedstawia ambitną wizję stworzenia pierwszego prawdziwego rynku towarów w Etiopii. Plan ma na celu zapewnienie dobrobytu, minimalizację strat w rolnictwie oraz przemianę Etiopii - z kraju najbardziej potrzebującego światowej pomocy żywnościowej - na kraj będący w stanie zażegnać problem głodu.
Eleni Gabre-Madhin - Economist
Eleni Gabre-Madhin is working to build Ethiopia's first commodities market. Re-establishing the profit motive for farmers, she believes, could help turn the world's largest recipient of food aid into a regional food basket. Full bio
Eleni Gabre-Madhin is working to build Ethiopia's first commodities market. Re-establishing the profit motive for farmers, she believes, could help turn the world's largest recipient of food aid into a regional food basket. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:26
You know, there's a small country nestled in the Himalayan Mountains,
0
1000
4000
Jest takie małe państwo położone w Himalajach
00:30
far from these beautiful mountains, where the people
1
5000
2000
daleko od tych pięknych gór, gdzie mieszkańcy
00:32
of the Kingdom of Bhutan have decided to do something different,
2
7000
3000
Królestwa Bhutanu postanowili zrobić coś innego niż wszyscy...
00:35
which is to measure their gross national happiness
3
10000
3000
Zmierzyli narodowy wskaźnik szczęścia
00:38
rather than their gross national product.
4
13000
2000
zamiast produktu narodowego brutto.
00:40
And why not?
5
15000
2000
Dlaczego by nie?
00:42
After all, happiness is not just a privilege for the lucky few,
6
17000
4000
W końcu szczęście, nie jest przywilejem tylko dla wybranych,
00:46
but a fundamental human right for all.
7
21000
3000
ale podstawowym prawem każdego człowieka.
00:49
And what is happiness?
8
24000
2000
Czym jest szczęście?
00:51
Happiness is the freedom of choice.
9
26000
2000
Szczęście to wolność wyboru.
00:53
The freedom to chose where to live,
10
28000
2000
Swobodny wybór miejsca zamieszkania,
00:55
what to do, what to buy, what to sell,
11
30000
3000
tego co chcemy robić, co kupić i co sprzedać,
00:58
from whom, to whom, when and how.
12
33000
4000
od kogo, komu, kiedy i jak...
01:02
Where does choice come from?
13
37000
2000
Skąd pochodzi ten wybór?
01:05
And who gets to express it, and how do we express it?
14
40000
3000
Kto ma możliwość jego wyrażania i w jaki sposób to robimy?
01:08
Well, one way to express choice is through the market.
15
43000
4000
Jednym ze sposobów wyrażenia naszego wyboru jest właśnie rynek.
01:13
Well-functioning markets provide choices, and ultimately,
16
48000
3000
Dobrze prosperujące rynki zapewniają możliwość wyboru
01:16
the ability to express one's pursuit for happiness.
17
51000
4000
oraz uzewnętrzniają nasz odwieczny pęd ku szczęściu.
01:21
The great Indian economist, Amartya Sen, was awarded the Nobel prize
18
56000
6000
Wielki indyjski ekonomista - Amartya Sen, otrzymał Nagrodę Nobla
01:28
for demonstrating that famine is not so much about
19
63000
3000
wykazując, że problem głodu nie tyle jest związany
01:31
the availability of food supply, but rather the ability to acquire
20
66000
4000
z dostępnością do zasobów żywności, co raczej z możliwością
01:35
or entitle oneself to that food through the market.
21
70000
3000
nabycia jej lub pozyskania do niej praw poprzez rynek.
01:39
In 1984, in what can only be considered one of the
22
74000
4000
W 1984 roku, doszło do czegoś, co dziś możemy jedynie nazwać
01:43
greatest crimes of humanity, nearly one million people died of starvation
23
78000
4000
zbrodnią przeciwko ludzkości - gdzie prawie milion ludzi
01:47
in my country of birth, Ethiopia.
24
82000
2000
zmarło z głodu w mojej ojczyźnie - Etiopii.
01:49
Not because there was not enough food --
25
84000
2000
Nie dlatego, że była niewystarczająca ilość pożywienia,
01:51
because there was actually a surplus of food
26
86000
3000
bo tak naprawdę była jego nadwyżka
01:54
in the fertile regions of the south parts of the country --
27
89000
4000
- w urodzajnych południowych częściach kraju...
01:58
but because in the north, people could not access
28
93000
2000
Dlatego, że na północy, ludzie nie mieli dostępu
02:00
or entitle themselves to that food.
29
95000
2000
lub też prawa do tej żywności.
02:02
That was a turning point for my life.
30
97000
2000
To był przełomowy moment w moim życiu.
02:04
Most Africans today, by far, are farmers.
31
99000
3000
Większość dzisiejszych Afrykańczyków to rolnicy,
02:07
And most of Africa's farmers are, by and large,
32
102000
4000
w dużej mierze posiadający niewielkie gospodarstwa
02:11
small farmers in terms of land that they operate, and very, very small
33
106000
4000
o małej powierzchni lub też rolnicy o bardzo małych
02:15
farmers in terms of the capital they have at their disposal.
34
110000
3000
środkach kapitałowych, którymi dysponują.
02:19
African agriculture today is among, or is, the most under-capitalized in the world.
35
114000
6000
Obecnie, afrykańskie rolnictwo jest najmniej dokapitalizowane na świecie...
02:25
Only seven percent of arable land in Africa is irrigated,
36
120000
5000
Tylko 7% spośród gruntów ornych w Afryce jest nawadniane
02:30
compared to 40 percent in Asia.
37
125000
2000
- w porównaniu do 40% w Azji.
02:32
African farmers only use some 22 kilograms of fertilizer per hectare,
38
127000
7000
Afrykańscy rolnicy używają jedynie 22 kilogramów nawozu na hektar
02:39
compared to 144 in Asia.
39
134000
4000
- w porównaniu do 144 w Azji.
02:43
Road density is six times greater in Asia than it is in rural Africa.
40
138000
5000
Sieć drogowa Azji jest sześć razy większa niż na podmiejskich terenach Afryki.
02:48
There are eight times more tractors in Latin America,
41
143000
3000
W Ameryce Łacińskiej jest osiem razy więcej traktorów
02:51
and three times more tractors in Asia, than in Africa.
42
146000
4000
niż w Afryce. W Azji trzy razy więcej.
02:56
The small farmer in Africa today lives a life without much choice,
43
151000
4000
Ten drobny rolnik w Afryce, wiedzie życie bez większego wyboru,
03:00
and therefore without much freedom.
44
155000
2000
a przez to bez większej wolności.
03:02
His livelihood is predetermined
45
157000
2000
Jego żywot jest z góry przesądzony
03:04
by the conditions of grinding poverty.
46
159000
2000
z powodu warunków, jakie narzuca skrajna bieda.
03:07
He comes to the market when prices are lowest,
47
162000
3000
Pojawia się z nędznymi owocami swojej ciężkiej pracy
03:10
with the meager fruits of his hard labor, just after the harvest,
48
165000
3000
tuż po zbiorach - kiedy ceny na rynku są najniższe
03:13
because he has no choice.
49
168000
2000
- ponieważ nie ma wyboru.
03:15
She comes back to the market
50
170000
3000
Powraca natomiast na rynek
03:18
some months later, when prices are highest, in what we call
51
173000
3000
kilka miesięcy później - gdy ceny są najwyższe,
03:21
the lean season -- when food is scarce --
52
176000
3000
w tzw. chudym sezonie - gdy żywności już brakuje
03:24
because she has to feed her family and has no choice.
53
179000
4000
- ponieważ musi nakarmić swoją rodzinę i nie ma wyboru.
03:30
The real question is, how can markets be developed in rural Africa
54
185000
5000
Pytanie brzmi: jak rozwinąć rynki wiejskich obszarów Afryki,
03:35
to harness the power of innovation and entrepreneurship
55
190000
3000
aby zaprzęgnąć siłę innowacji i przedsiębiorczości,
03:38
that we know exists?
56
193000
2000
która jak wiemy istnieje?
03:40
Another notable economist, Theodore Schultz,
57
195000
5000
Inny wybitny ekonomista - Theodore Schultz,
03:45
in 1974 won the Nobel prize for demonstrating that farmers
58
200000
4000
otrzymał w 1974 roku Nagrodę Nobla udowadniając,
03:49
are efficient, but poor.
59
204000
2000
że rolnicy są wydajni, lecz biedni
03:51
Meaning, in fact, that farmers are rational
60
206000
3000
- co oznaczało, że rolnicy działają racjonalnie
03:54
and profit-minded just like everybody else.
61
209000
2000
i są nastawieni na zysk - jak każdy z nas.
03:56
Well, we don't need, now,
62
211000
3000
Nie potrzeba kolejnego Nobla, by wiedzieć,
03:59
any more Nobel prizes to know that farmers want a fair shake
63
214000
3000
że rolnicy chcą sprawiedliwego traktowania na rynku
04:02
at the market and want to make money, just like everyone else.
64
217000
4000
oraz zarabiać pieniądze - jak każdy z nas.
04:06
And one thing is clear, which is at least now we know
65
221000
4000
Jedno jest pewne. Przynajmniej teraz wiemy,
04:10
that Africa is open for business.
66
225000
2000
że Afryka jest otwarta na biznes.
04:12
And that business is agriculture.
67
227000
3000
A tym biznesem jest rolnictwo.
04:16
Over two decades ago, the world insisted to Africa that markets
68
231000
4000
Ponad 20 lat temu, świat domagał się od Afryki,
04:20
must be liberalized, that economies must be structurally adjusted.
69
235000
4000
liberalizacji rynków i strukturalnego ujednolicenia gospodarek.
04:25
This meant that governments were to remove themselves
70
240000
2000
Rządy miały wycofać się
04:27
from the business of buying and selling --
71
242000
2000
z ingerencji w handel,
04:29
which they did rather inefficiently --
72
244000
2000
co raczej mizernie im wyszło,
04:31
and let the private market do its magic.
73
246000
3000
pozwalając prywatnej inicjatywie zrobić swoje.
04:34
Well, what happened over the last 25 years?
74
249000
3000
Co takiego wydarzyło się przez ostatnie 25 lat?
04:37
Did Africa feed itself?
75
252000
2000
Czy Afryka sama się wykarmiła?
04:39
Did our farmers turn into highly productive commercial actors?
76
254000
4000
Czy nasi rolnicy stali się wysokowydajnymi podmiotami handlowymi?
04:43
I think we're all in this room,
77
258000
2000
Zebraliśmy się w tej sali,
04:46
probably, because we know that, in fact, Africa is the only region
78
261000
4000
ponieważ wiemy, że Afryka jest jedynym regionem na świecie,
04:50
in the world where hunger and malnutrition are projected to go up
79
265000
4000
gdzie wg szacunków, głód i niedożywienie wzrośnie
04:54
over the next 10 years,
80
269000
2000
w przeciągu następnych 10 lat...
04:56
where the food import bill is now double
81
271000
3000
Gdzie import żywności podwoił się
04:59
what it was 20 years ago,
82
274000
2000
w porównaniu z tym, co było 20 lat temu...
05:01
where food production per capita has
83
276000
4000
Gdzie produkcja żywności, w przeliczeniu na mieszkańca,
05:05
stagnated, and where fertilizer use has declined rather than increased.
84
280000
4000
stanęła w miejscu i gdzie wykorzystanie nawozów zamiast wzrosnąć, zmalało...
05:11
So why didn't agriculture markets perform to expectations?
85
286000
3000
Dlaczego więc rynki rolne nie spełniły naszych oczekiwań?
05:14
The market reforms prompted by the West --
86
289000
2000
Reformy rynku, proponowane przez Zachód,
05:16
and I've spent some 15 years traveling around the continent
87
291000
5000
a spędziłam około 15 lat podróżując po kontynencie,
05:21
doing research on agricultural markets, and have interviewed
88
296000
3000
badając rynki rolne, przeprowadzając rozmowy z handlowcami
05:24
traders in 10 to 15 countries in this continent, hundreds of traders --
89
299000
5000
z 10-15 krajów kontynentu - z setkami handlowców,
05:29
trying to understand what went wrong with our market reform.
90
304000
4000
próbując zrozumieć - co poszło nie tak w przypadku reformy rynku.
05:34
And it seems to me that the reforms might have
91
309000
4000
Wydaje mi się, że reformy te, mogły wylać
05:38
thrown the baby out with the bath water.
92
313000
2000
dziecko razem z kąpielą...
05:40
Like its agriculture,
93
315000
2000
Podobnie jest w rolnictwie
05:42
Africa's markets are highly under-capitalized and inefficient.
94
317000
4000
- afrykańskie rynki są wielce niedokapitalizowane i mało wydajne.
05:46
We know from our work around the continent
95
321000
2000
Z naszych badań na kontynencie wynika,
05:48
that transaction costs of reaching the market,
96
323000
3000
że koszty transakcji wejścia na rynek
05:51
and the risks of transacting in rural, agriculture markets,
97
326000
4000
oraz ryzyko działalności na wiejskich agro-rynkach
05:55
are extremely high.
98
330000
2000
są bardzo wysokie.
05:57
In fact, only one third of agricultural output
99
332000
3000
W rzeczywistości, tylko 1/3 produkcji rolnej
06:00
produced in Africa even reaches the market.
100
335000
3000
wyprodukowanej w Afryce, trafi na rynek.
06:03
Africa's markets are weak not only because of weak infrastructure
101
338000
4000
Rynki afrykańskie osłabione są nie tylko z powodu słabej infrastruktury
06:07
in terms of roads and telecommunications, but also because
102
342000
4000
- drogowej i telekomunikacyjnej, ale także z powodu
06:11
of the virtual absence of necessary market institutions, such as
103
346000
4000
całkowitego braku niezbędnych narzędzi rynkowych, takich jak
06:15
market information, grades and standards,
104
350000
4000
informacja o rynku, system ocen oraz standaryzacji,
06:19
and reliable ways to connect buyers and sellers.
105
354000
3000
a także wzajemnego kojarzenia kupujących i sprzedawców.
06:22
Because of this, commodity buyers and sellers typically transact in small circles,
106
357000
5000
Z tego powodu, nabywcy dóbr i ich sprzedawcy, dokonują transakcji
06:27
in narrow networks of people they know and trust.
107
362000
4000
w wąskim gronie osób, które znają i którym ufają.
06:31
And because of that, as grain changes hands --
108
366000
4000
W związku z powyższym, gdy ziarno przechodzi z rąk do rąk
06:35
and I've measured that it changes hands four, five times in
109
370000
4000
- a sprawdziłem, że dzieje się tak cztery do pięciu razy
06:39
its trajectory from the farmer to the consumer --
110
374000
3000
na drodze od rolnika do konsumenta,
06:42
every time it changes hands -- and I've seen this all over rural Africa --
111
377000
4000
przy każdej zmianie właściciela - a widziałam to w całej Afryce,
06:46
it also changes sacks.
112
381000
2000
ziarno zmienia także worki...
06:48
And I thought that was incredibly peculiar.
113
383000
2000
Było to dla mnie wielkim zaskoczeniem.
06:50
And really realized that that was because -- as traders would tell me
114
385000
3000
Zrozumiałam, że dzieję się tak - co też handlowcy mogliby
06:53
over and over -- that's the only way people know what they're getting
115
388000
3000
każdorazowo przyznać, że to jedyny sposób aby ludzie wiedzieli,
06:56
in terms of the quantity and the product quality.
116
391000
4000
ile towaru i jakiej jakości, otrzymują.
07:00
And that actually has huge implications
117
395000
3000
Wpływa to w ogromnej mierze
07:03
for the ability of markets to quickly respond to price signals,
118
398000
5000
na zdolność rynków do szybkiego reagowania na sygnały cenowe
07:08
and situations where there are deficits, for example.
119
403000
3000
i na takie sytuacje jak np. deficyt.
07:11
It also has very high cost implications.
120
406000
3000
Jest to także ściśle powiązane z kosztami.
07:14
I have measured that 26 percent of the marketing margin
121
409000
3000
Obliczyłam, że 26% marży handlowej,
07:17
is simply due to the fact that, because of the absence
122
412000
2000
w związku z nieobecnością
07:19
of grades and standards and market information,
123
414000
4000
systemu standaryzacji i informacji o rynku,
07:23
sacks have to be constantly changed.
124
418000
3000
jest wynikiem nieustannej wymiany tychże worków.
07:26
And this leads to very high handling costs.
125
421000
3000
A to, odbija się na wysokich kosztach manipulacyjnych.
07:29
For their part, small farmers, who produce the bulk of our agricultural output in Africa,
126
424000
5000
Ze swojej strony - drobni rolnicy, którym zawdzięczamy większość produkcji rolnej w Afryce,
07:34
come to the market with virtually no information at all -- blind --
127
429000
4000
wchodzą na rynek nie mając żadnych informacji - wręcz na ślepo
07:38
trusting that they're going to have
128
433000
3000
zawierzając, że będą mieli
07:41
some sort of demand for their produce,
129
436000
3000
jakikolwiek popyt na ich produkcję
07:44
and completely at the mercy of the merchants
130
439000
4000
oraz pozostając całkowicie na łasce kupujących,
07:48
in the only market, the nearest local market they know --
131
443000
4000
na jedynym rynku jaki znają - najbliższym lokalnym rynku,
07:52
where they're unable to negotiate better prices or reduce their risk.
132
447000
3000
gdzie nie mogą negocjować lepszych cen lub zmniejszać swojego ryzyka.
07:55
Speaking of risk, we have seen that price volatility
133
450000
4000
Mówiąc o ryzyku - zaobserwowaliśmy, że niestabilność cen
07:59
of food crops in Africa is the highest in the world.
134
454000
2000
roślin jadalnych jest w Afryce najwyższa na świecie.
08:01
In Africa, small farmers bear the brunt of this risk.
135
456000
4000
To właśnie drobni farmerzy w Afryce najbardziej ponoszą to ryzyko.
08:05
In fact, in my view, there is no region of the world and no period in history
136
460000
6000
Tak naprawdę uważam, że nie ma regionu na świecie i nie było takiego okresu w dziejach
08:14
that farmers have been expected to bear the kind of market risk
137
469000
1000
by rolnicy zmagali się z takim ryzykiem,
08:15
that Africa's farmers have to bear.
138
470000
3000
jakiemu stawiają czoła rolnicy z Afryki.
08:18
And in my view, there is simply no place in the world
139
473000
2000
Według mnie, nie ma takiego miejsca na świecie,
08:20
that has grown its agriculture on the kind of risk
140
475000
4000
które rozwijałoby swoje rolnictwo przy takim ryzyku,
08:24
that our farmers in Africa today face.
141
479000
3000
jakiemu codziennie muszą sprostać nasi rolnicy...
08:27
In Ethiopia, for example, the variation in maize prices
142
482000
4000
W Etiopii dla przykładu, odchylenie cen kukurydzy
08:31
from year to year is as much as 50 percent annually.
143
486000
3000
rokrocznie sięga nawet 50%.
08:34
This kind of market risk is mind-boggling, and has direct implications
144
489000
4000
Takie ryzyko rynkowe jest niepojęte i ma bezpośredni wpływ
08:38
for not only the incentives of farmers to invest
145
493000
4000
nie tylko na zachętę dla rolników do inwestowania
08:42
in higher productivity technology, such as modern seeds and fertilizers,
146
497000
5000
w wyższą wydajność technologiczną - taką jak nowe odmiany nasion i nawozów,
08:47
but also direct implications for food security.
147
502000
3000
ale także ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo żywności.
08:50
To give you an example, between 2001 and 2002,
148
505000
4000
Dla przykładu podam - w latach 2001-2002
08:54
Ethiopian maize farmers produced two years of bumper harvest.
149
509000
3000
Etiopczycy uprawiający kukurydzę zebrali rekordowe plony.
08:57
That in turn, because of the weak marketing system,
150
512000
3000
Co z kolei, z powodu słabego systemu rynkowego,
09:00
led to an 80 percent collapse in maize prices in the country.
151
515000
4000
doprowadziło w Etiopii do 80% spadku cen kukurydzy.
09:05
This made it unprofitable for some farmers to even harvest the grain from the fields.
152
520000
5000
Niektórym rolnikom nie opłacało się nawet zbierać plonów z pól...
09:10
And we calculated that some 300,000 tons of grain
153
525000
3000
Oszacowaliśmy, że 300 tysięcy ton zboża zmarnowano
09:13
was left in the fields to rot in early 2002.
154
528000
4000
- pozostawiając je na polach, początkiem 2002 roku.
09:17
Not six months later, in July 2002, Ethiopia announced a major food crisis,
155
532000
6000
Niecałe sześć miesięcy później - w lipcu 2002 roku, Etiopia ogłosiła poważny kryzys żywnościowy,
09:23
to the same proportions as 1984: 14 million people at risk of starvation.
156
538000
5000
podobny do tego z roku 1984, gdzie 14 milionów ludzi cierpiało z głodu.
09:28
What also happened that year
157
543000
3000
Także tego samego roku
09:31
is in the areas where there were good rains, and where farmers
158
546000
4000
na obszarach, gdzie wystąpiły sprzyjające opady deszczu
09:35
had previously produced surplus grain, farmers had decided
159
550000
4000
i gdzie rolnicy uprzednio zebrali nadwyżkę zbóż,
09:39
to withdraw from the fertilizer market, not use fertilizer
160
554000
4000
zdecydowano wycofać się ze stosowania nawozów,
09:43
and actually had dropped their use of fertilizer by 27 percent.
161
558000
4000
co w praktyce spowodowało spadek ich użycia o 27%.
09:47
This is a tragic example of arrested development,
162
562000
6000
Jest to tragiczny przykład zahamowanego rozwoju,
09:53
or a budding green revolution stopped in its tracks.
163
568000
3000
obiecującej zielonej rewolucji, którą zatrzymano u jej startu.
09:56
And this is not just specific to Ethiopia,
164
571000
2000
Nie jest to typowe tylko dla Etiopii,
09:58
but happens over and over, all over Africa.
165
573000
4000
ale dzieje się tak stale w całej Afryce.
10:02
Well, I'm not here today to lament about the situation, or wring my hands.
166
577000
7000
Nie przyjechałam tu by narzekać z powodu trudnej sytuacji - czy też by ściskać z ubolewania dłonie...
10:09
I am here to tell you that change is in the air.
167
584000
4000
Jestem tu, by powiedzieć wam, że czuć w powietrzu nadchodzącą zmianę.
10:13
Africa today is not the Africa waiting for aid solutions,
168
588000
4000
Dzisiejsza Afryka - nie jest już Afryką czekająca na pomoc
10:17
or cookie-cutter foreign expert policy prescriptions.
169
592000
4000
lub szablonowe recepty ekspertów od spraw zagranicznych.
10:21
Africa has learned, or is learning somewhat slowly,
170
596000
4000
Afryka nauczyła się lub nadal powoli uczy się,
10:25
that markets don't happen by themselves.
171
600000
3000
że rynki nie powstają same z siebie.
10:28
In the 1980s, it was very fashionable
172
603000
3000
W latach 80-tych, bardzo modne było
10:31
to talk about getting prices right.
173
606000
2000
rozmawianie o właściwym poziomie cen.
10:33
There was a very influential book about that,
174
608000
2000
Pojawiła się nawet książka,
10:35
which was mainly about getting governments out of the market.
175
610000
4000
mówiąca głównie o tym, aby wycofać rządową ingerencję w rynek.
10:39
We now recognize that getting markets right is about not just
176
614000
4000
Dzisiaj widzimy, że na dobry rynek nie składają się tylko
10:43
price incentives, but also investing in the right infrastructure
177
618000
4000
zachęty cenowe, ale także inwestycje w dobrą infrastrukturę
10:47
and the appropriate and necessary institutions to create
178
622000
3000
oraz w odpowiednie i niezbędne instytucje
10:50
the conditions to unleash the power of innovation in the market.
179
625000
4000
- dzięki którym siła innowacji rynku, zostanie uwolniona.
10:55
When conditions are right, we know and see
180
630000
3000
W sprzyjających warunkach doskonale widzimy,
10:58
that that innovation is ready to explode in rural Africa,
181
633000
4000
że innowacja jest gotowa rozlać się na terenie całej Afryki,
11:02
just like anywhere else.
182
637000
2000
tak jak wszędzie indziej.
11:04
Nearly three years ago, I decided to leave my comfortable job
183
639000
4000
Prawie trzy lata temu, zdecydowałam się zrezygnować z ciepłej posadki
11:08
as a World Bank senior economist in Washington
184
643000
3000
starszego ekonomisty Banku Światowego w Waszyngtonie
11:11
and come back to my country of birth, Ethiopia,
185
646000
2000
i wrócić do Etiopii - mojej ojczyzny,
11:13
after nearly 30 years abroad.
186
648000
2000
po 30 latach spędzonych za granicą.
11:15
I did so for a simple reason.
187
650000
2000
Zrobiłam to z prostego powodu.
11:17
After having spent more than a decade
188
652000
4000
Po spędzeniu ponad dekady na pojmowaniu,
11:21
understanding, studying, and trying to convince policymakers and donors
189
656000
5000
poznawaniu zagadnienia oraz próbując przekonać decydentów i darczyńców
11:26
about what was wrong with Africa's agricultural markets,
190
661000
2000
co jest nie tak z rynkami rolnymi w Afryce,
11:28
I decided it was time to do something about it.
191
663000
3000
doszłam do wniosku, że czas coś z tym zrobić.
11:32
I currently lead, in Ethiopia, an exciting new initiative
192
667000
5000
Aktualnie, kieruję w Etiopii nową fascynującą inicjatywą
11:37
to establish the first Ethiopia Commodity Exchange, or ECX.
193
672000
4000
- tworząc pierwszą Etiopską Giełdę Towarów (ECX).
11:41
Now, the commodity exchange itself, that concept,
194
676000
4000
Współcześnie, pojęcie giełdy towarowej - jej założenia,
11:45
is not new to the world.
195
680000
2000
nie są światu obce.
11:47
In fact, in 1848, 82 grain merchants and farmers got together
196
682000
4000
W 1848 roku, grupa 82 handlarzy i rolników, zebrała się
11:51
in a small town at the crossroads of the Illinois River and Lake Michigan
197
686000
5000
na rozdrożach małego miasteczka nad rzeką Illinois i jeziorem Michigan,
11:56
to establish a way to trade better amongst themselves.
198
691000
6000
aby ustalić lepszy sposób handlu między sobą.
12:02
That was, of course, the birth of the Chicago Board of Trade,
199
697000
4000
Oczywiście, były to narodziny Chicago Board of Trade (CBOT),
12:06
which is the most famous commodity exchange in the world.
200
701000
4000
będącą najsłynniejszą giełdą towarową na świecie.
12:10
The Chicago Board of Trade was established then
201
705000
2000
CBOT została utworzona
12:12
for precisely the same reasons
202
707000
2000
z takich samych pobudek
12:14
that our farmers today would benefit from a commodity exchange.
203
709000
4000
- z jakich nasi rolnicy dzisiaj chcieliby korzystać z wymiany dóbr.
12:19
In the American Midwest, farmers used to load grain onto barges
204
714000
3000
Na Środkowym Zachodzie Ameryki, farmerzy ładowali zboże na barki
12:22
and send it upriver to the Chicago market.
205
717000
3000
i spławiali je rzeką - wprost na rynek Chicago.
12:25
But once it arrived, if no buyer was to be found,
206
720000
5000
Po dopłynięciu, gdy okazałoby się, że nie ma na nie nabywcy
12:30
or if prices suddenly dropped, farmers would incur tremendous losses.
207
725000
4000
lub gdy ceny nagle spadły - farmerzy ponieśliby dotkliwe straty.
12:35
And in fact, would even dump the grain in Lake Michigan,
208
730000
2000
Prędzej wrzuciliby zboże do jeziora Michigan,
12:37
rather than spend more money transporting it back to their farms.
209
732000
3000
niż wydali więcej pieniędzy na ponowny jego transport na farmę.
12:41
Well, the need to avoid these huge risks and tremendous losses
210
736000
5000
To właśnie potrzeba uniknięcia tak ogromnego ryzyka i dotkliwych strat
12:46
led to the birth of the futures market, and the underlying system
211
741000
3000
doprowadziła do powstania rynku kontraktów terminowych (futures)
12:49
of grading grain and receipting -- issuing warehouse receipts
212
744000
4000
i podwalin systemu klasyfikacji ziarna oraz potwierdzeń jego odbioru - wydając kwity,
12:53
on the basis of which trade could be done.
213
748000
2000
na podstawie których handel mógł funkcjonować.
12:55
From there, the greatest innovation of all came about in this market,
214
750000
6000
Właśnie stamtąd pochodzi największa innowacja na rynku,
13:01
which is that buyers and sellers could transact grain
215
756000
3000
gdzie kupujący i sprzedający mogli handlować zbożem,
13:04
without actually having to physically or visually inspect the grain.
216
759000
5000
bez wcześniejszej kontroli, czy też nawet posiadania go w zasięgu wzroku.
13:09
That meant that grain could be traded across tremendous distances,
217
764000
3000
Dzięki temu, można było handlować zbożem na ogromnych odległościach
13:12
and even across time -- as far forward as 18 months into the future.
218
767000
5000
przestrzennych i czasowych, nawet z 18-miesięcznym wyprzedzeniem.
13:17
This innovation is at the heart of the transformation of American agriculture,
219
772000
4000
Innowacja ta, jest najważniejszą częścią przemiany amerykańskiego rolnictwa
13:21
and the rise of Chicago to a global market,
220
776000
4000
i przyczyną rozwoju na skalę światową - rynku Chicago
13:25
agricultural market, superpower from where it was, a small regional town.
221
780000
5000
- potężnego rynku rolnego, który narodził się w małym regionalnym miasteczku.
13:30
Now, over the last century,
222
785000
2000
Na przestrzeni ubiegłego wieku,
13:33
we tend to think of commodity exchanges as the purview
223
788000
3000
mówiąc o handlu towarowym, myśleliśmy przez pryzmat
13:36
of Western industrialized countries,
224
791000
2000
zachodnich, uprzemysłowionych krajów.
13:38
and that the reference prices for cotton, coffee, cocoa --
225
793000
3000
Ceny referencyjne bawełny, kawy i kakao
13:41
products produced mainly in the south --
226
796000
3000
- surowców wytwarzanych głównie na południu,
13:44
are actually a reference price, or a price discovered in these
227
799000
5000
są istotnie cenami referencyjnymi lub cenami występującymi
13:49
organized commodity exchanges in the northern countries.
228
804000
3000
w tych zorganizowanych wymianach dóbr w krajach północy.
13:53
But that is actually changing.
229
808000
2000
Ale to się akurat zmienia.
13:55
And we're seeing a shift --
230
810000
2000
Obserwujemy tę zmianę,
13:57
powered mainly because of information technology --
231
812000
3000
napędzaną głównie przez technologię informacyjną,
14:00
a shift in market dominance towards the emerging markets.
232
815000
3000
zmianę przewagi rynkowej ku rynkom wschodzącym.
14:03
And over the last decade, you see that the share of Western exchanges --
233
818000
5000
Przez ostatnią dekadę widać było, że udział zachodnich rynków,
14:08
and this is the U.S. share of exchanges in the world --
234
823000
6000
tj. udział Stanów Zjednoczonych w światowych wymianach handlowych,
14:14
has gone down by nearly half in just the last decade.
235
829000
3000
tylko w ostatnim dziesięcioleciu spadł prawie o połowę.
14:17
Similarly, there's been explosive growth in India, for example,
236
832000
4000
W Indiach zaś - odnotowano ogromny wzrost tam,
14:21
where rural farmers are using exchanges -- growing here
237
836000
4000
gdzie lokalni rolnicy dokonują wymiany towarów
14:25
over the last three years by 270 percent a year.
238
840000
4000
- ich skala wzrosła o 270% rocznie, przez trzy lata.
14:30
This is powered by low-cost VSAT technology,
239
845000
3000
Napędzane jest to niskonakładową technologią VSAT,
14:33
aggressively trying to reach farmers to bring them into the market.
240
848000
3000
agresywnie wypychającą rolników na rynek...
14:37
China's Dalian Commodity Exchange, three years ago,
241
852000
4000
Chińska Giełda Towarowa w Dalian, trzy lata temu
14:41
2004, overtook the Chicago Board of Trade to become
242
856000
3000
tj. w 2004 roku - wyprzedziła CBOT stając się
14:44
the second largest commodity exchange in the world.
243
859000
3000
drugą największą giełdą towarową świata...
14:48
Now, in Ethiopia, we're in the process of designing
244
863000
3000
Jesteśmy aktualnie na etapie tworzenia
14:52
the first organized Ethiopia Commodity Exchange.
245
867000
3000
pierwszej profesjonalnej giełdy towarów w Etiopii.
14:55
We're not trying to cut and paste the Chicago model
246
870000
3000
Nie próbujemy kopiować modelu giełdy w Chicago czy
14:58
or the India model, but creating a system uniquely tailored
247
873000
3000
w Indiach, ale tworzymy system skrojony wyłącznie na
15:01
to Ethiopia's needs and realities,
248
876000
2000
potrzeby i realia Etiopii oraz
15:03
Ethiopia's small farmers.
249
878000
2000
jej drobnych rolników.
15:05
So, the ECX is an Ethiopian exchange for Ethiopia.
250
880000
3000
Zatem, ECX to etiopska giełda dla Etiopii.
15:08
We're creating a system that serves all market actors,
251
883000
3000
Tworzymy system, który służy wszystkim podmiotom rynkowym,
15:12
that creates integrity, trust, efficiency, transparency
252
887000
5000
który buduje uczciwość, zaufanie, efektywność, klarowność
15:18
and enables small farmers to manage the risks that I have described.
253
893000
3000
oraz ułatwia drobnym rolnikom zmierzenie się z ryzykiem, jakie wcześniej opisałam.
15:22
In the design of our commodity exchange in Ethiopia,
254
897000
3000
W projekcie naszej Etiopskiej Giełdy Towarowej
15:25
we've done something rather unique, which is to
255
900000
2000
zdecydowaliśmy się na dość niepospolite posunięcie
15:27
take the approach of an integrated perspective,
256
902000
2000
tj. zastosowaliśmy globalne zintegrowane podejście,
15:29
or what we call the ECX Edge.
257
904000
3000
co nazywamy ECX Edge.
15:32
The ECX Edge pretty much creates the entire ecosystem
258
907000
4000
ECX Edge w zasadzie tworzy cały ekosystem,
15:36
in which the market will develop itself.
259
911000
3000
w którym rynek sam się rozwija.
15:39
And this is because one of the things we've learned
260
914000
3000
Stało się tak dlatego, że jedną z rzeczy, której nauczyliśmy się
15:42
over the last decade of studying market development in Africa
261
917000
3000
przez ostatnie dziesięciolecie studiując rozwój rynku w Afryce
15:45
is that the piecemeal approach does not work.
262
920000
3000
jest to, że podejście fragmentaryczne nie skutkuje.
15:48
You've got one donor trying to develop market information,
263
923000
3000
Jeden donator próbuje rozwijać informacje o rynku,
15:51
another trying to work on or sponsor grades and standards,
264
926000
4000
drugi pracuje nad stopniami i standardami,
15:55
another ICT, and yet another on warehousing, or warehouse receipts.
265
930000
6000
kolejny nad technologiami komunikacyjno-informacyjnymi, a jeszcze kolejny jest odpowiedzialny za magazynowanie.
16:01
In our approach in Ethiopia,
266
936000
2000
Obrane przez nas podejście
16:03
we've decided to put together the entire ecosystem,
267
938000
4000
ma na celu zintegrować cały ekosystem,
16:07
or environment, in which trade takes place.
268
942000
3000
środowisko, w którym odbywa się handel.
16:10
That means that the exchange will operate a trading system,
269
945000
4000
Oznacza to, że ta giełda wprowadzi system handlowy,
16:14
which will initially start as an open outcry,
270
949000
3000
który na początku spotka się z krytyką,
16:18
because we don't think the country's ready for full electronic trading.
271
953000
3000
ponieważ wydaje nam się, że państwo nie jest gotowe na pełne transakcje elektroniczne.
16:21
But at the same time, we'll do something which I think no exchange
272
956000
2000
Ale jednocześnie, przysłużymy się do czegoś, co według mnie żadna giełda
16:23
in the world has ever done, which is itself to operate something like
273
958000
5000
na świecie nigdy nie dokonała, tj, prowadzenie pewnego rodzaju
16:28
an Internet cafe in the rural areas.
274
963000
2000
internetowych kafejek na obszarach wiejskich.
16:30
So that farmers and small traders
275
965000
3000
Tak by rolnicy i drobni handlarze
16:33
can actually come to a terminal center -- what we call
276
968000
3000
mogli przyjść do takich miejsc - nazywanych przez nas
16:36
the remote access terminal centers -- and actually,
277
971000
3000
centrami zdalnego dostępu - i naprawdę
16:39
without having to buy a computer or figure out how to dial up
278
974000
2000
bez konieczności kupowania komputera, zastanawiania się jak mają znaleźć potrzebne informacje
16:41
or any of those things, simply see the trading
279
976000
3000
lub bez zmagania się z innymi trudnościami, po prostu mogli obserwać
16:44
that's happening on the Addis Ababa trading floor.
280
979000
3000
co się dzieje na giełdzie w Addis Abebie.
16:48
At the same time, what's very fundamental to this market is that --
281
983000
3000
Jednocześnie, to co jest kluczowe dla tego rynku -
16:51
and again, an innovation that we've designed for our exchange --
282
986000
4000
czyli kolejna stworzona przez nas innowacja dla tej giełdy -
16:55
is that the exchange will operate warehouses around the country,
283
990000
3000
jest to że, ta giełda będzie prowadziła w całym kraju magazyny,
16:58
in which grade certification and warehouse receipting will be done.
284
993000
4000
gdzie wydawane będą certyfikaty jakości i pokwitowania.
17:02
And in turn, we'll operate an in-house clearing system,
285
997000
3000
Z kolei my będziemy zarządzać wewnętrznym systemem rozliczeń,
17:05
to assure that payment is done appropriately,
286
1000000
4000
by zapewnić właściwe dokonywanie płatności,
17:09
in the right amount and at the right time,
287
1004000
3000
na właściwą sumę i we właściwym czasie,
17:12
so that basically, we create trust and integrity in the system.
288
1007000
4000
więc w sumie tworzymy zaufanie i integralność w tym systemie.
17:16
Obviously, we work with exchange actors,
289
1011000
3000
Oczywiście pracujemy z podmiotami giełdowymi,
17:19
and as we're developing the exchange market itself,
290
1014000
3000
rozwijamy również sam rynek giełdowy,
17:22
we're also developing the regulatory infrastructure and legal framework,
291
1017000
4000
co więcej tworzymy nadzorującą infrastrukturę i podstawy prawne,
17:26
the overarching legal framework for making this market work.
292
1021000
3000
kluczowe podstawy prawne, dzięki którym ten rynek może funkcjonować.
17:29
So, in fact, our proclamation
293
1024000
3000
Nasze oświadczenie
17:32
is going to parliament next month.
294
1027000
3000
zostanie przesłane do parlamentu w następnym miesiącu.
17:35
What's really important is that the ECX will operate a market information system
295
1030000
5000
Naprawdę ważne jest to, że nasza giełda będzie zarządzać systemem informacyjnym rynku
17:40
to disseminate prices in real time to farmers around the country,
296
1035000
4000
po to, by we właściwym czasie docierać z informacjami o cenach do rolników w całym kraju,
17:44
using VSAT technology to bring an electronic price dissemination
297
1039000
5000
dzięki technologii VSAT elektroniczne informacje o cenach
17:49
directly to farmers.
298
1044000
2000
trafiają bezpośrednio do rolników.
17:51
What this does is transforms, fundamentally,
299
1046000
3000
To całkowicie zmienia
17:54
the farmers' relationship to the market.
300
1049000
3000
stosunek rolników do rynku.
17:57
Whereas before the farmer used to think local --
301
1052000
3000
Podczas gdy kiedyś rolnik zwykł myśleć lokalnie -
18:00
meaning that he or she would go to the nearest local market,
302
1055000
3000
tzn.on/ona chodzili na najbliższy lokalny rynek,
18:03
eight to 10 kilometers away on average,
303
1058000
2000
oddalony od ok. 8 do 10 km,
18:05
and sell whatever they happened to have,
304
1060000
2000
i sprzedawali cokolwiek tylko mieli
18:07
without any idea of what the price premium or anything else was --
305
1062000
4000
bez jakiegokolwiek pojęcia o premiach cenowych itp -
18:11
now farmers come with knowledge of what prices are at the national market.
306
1066000
4000
obecnie rolnicy posiadają wiedzę o cenach na krajowym rynku.
18:15
And they start to think national, and even global.
307
1070000
3000
I zaczynają myśleć narodowo, a nawet globalnie.
18:18
They start to make not only commercial marketing decisions,
308
1073000
4000
Zaczynają podejmować nie tylko handlowe decyzje marketingowe,
18:22
but also planting decisions, on the basis of information
309
1077000
3000
ale także decyzje o zasiewie, na podstawie informacji
18:25
coming from the futures price market.
310
1080000
3000
z rynku cen futures.
18:29
And they come to the market knowing what grades their products
311
1084000
4000
Przychodzą na ten rynek wiedząc jak ocenione zostaną ich produkty
18:33
will achieve in terms of a price premium.
312
1088000
3000
pod względem premii cenowej.
18:36
So all of this will transform farmers.
313
1091000
2000
Więc to wszystko zmieni rolników.
18:38
It will also transform the way traders do business.
314
1093000
3000
Zmieni nawet sposób, w jaki handlarze robią interesy.
18:41
It will stop them from doing simple, back-to-back, limited arbitrage
315
1096000
6000
Sprawi, że przestaną stosować prosty, ograniczający arbitraż
18:47
to really thinking strategically about how to move grain
316
1102000
3000
i zaczną naprawdę myśleć strategicznie o tym, jak transportować ziarno
18:50
across long distances from [surplus regions] to [deficit areas].
317
1105000
4000
długodystansowo z urodzajnych regionów do regionów deficytowych.
18:54
Can Ethiopia do this?
318
1109000
3000
Czy Etiopia może tego dokonać?
18:57
It seems very ambitious.
319
1112000
2000
Plan wydaje się być bardzo ambitny.
18:59
But it will create new opportunities.
320
1114000
2000
Stworzy nowe możliwości.
19:01
We believe that this initiative requires great political will,
321
1116000
3000
Uważamy, że ta inicjatywa będzie wymagać ogromnej politycznej determinacji,
19:04
and we'll have to align the financial sector, as well as the ICT sector,
322
1119000
5000
będziemy musieli uporządkować sektor finansowy jak i sektor ICT,
19:09
and really even the underlying legal framework.
323
1124000
4000
a nawet podstawy prawne.
19:13
We believe that the winds of change are here, and that we can do it.
324
1128000
4000
Wierzymy, że zapowiedź zmian już jest, i że tego dokonamy.
19:17
ECX is the market for Ethiopia's new millennium,
325
1132000
4000
ECX jest rynkiem na nowe milenium Etiopii,
19:21
which starts in about eight months.
326
1136000
3000
które rozpocznie się za około 8 miesięcy.
19:25
The last parliament of our century opened with our president
327
1140000
4000
Na ostatnich obradach parlamentu tego stulecia, otwartych przez naszego prezydenta,
19:29
announcing to the country that this was the most important
328
1144000
3000
ogłoszono, że jest to obecnie najważniejsza
19:32
economic initiative for the country today.
329
1147000
2000
ekonomiczna inicjatywa dla Etiopii.
19:34
We believe that the stakes are high,
330
1149000
3000
Zdajemy sobie sprawę, że stawka jest wysoka,
19:37
but that the returns will be even greater.
331
1152000
3000
ale zyski będą jeszcze większe.
19:40
ECX, moreover, can become a trading platform for a pan-African market
332
1155000
5000
Co więcej, ECX może stać się platformą handlu towarami rolnymi
19:45
in agricultural commodities.
333
1160000
2000
na rynku panafrykańskim.
19:47
Ethiopia's domestic market is about one billion dollars of value.
334
1162000
4000
Rynek narodowy Etiopii jest warty około miliona dolarów.
19:51
And we feel that over the next five years,
335
1166000
4000
Jesteśmy przekonani, że gdyby Etiopia przez następne 5 lat
19:55
if Ethiopia can capture even 40 percent, just 40 percent, of the domestic market,
336
1170000
6000
zdołała utrzymać 40%, tylko 40% udział w rynku krajowym,
20:01
and add just 25 percent value to that market, the value of the market doubles.
337
1176000
5000
lub gdyby ta wartość wzrosła tylko o 25%, to sama wartość rynku podwoiłaby się.
20:06
Ethiopia's agricultural market is 30 percent higher
338
1181000
3000
Rynek rolny Etiopii jest o 30% wyższy niż
20:09
than South Africa's grain production,
339
1184000
4000
produkcja ziaren w Afryce Południowej,
20:13
and, in fact, Ethiopia is the second largest maize producer in Africa.
340
1188000
3000
co więcej, Etiopia jest drugim największym producentem kukurydzy w Afryce.
20:16
So the potential is there.
341
1191000
2000
Zatem w Etiopii tkwi potencjał.
20:18
The will is there.
342
1193000
2000
Chęci też są.
20:20
The commitment is there.
343
1195000
2000
Zaangażowanie również.
20:22
So we feel that we have a winning value proposition
344
1197000
4000
Więc mamy wrażenie, że nasza propozycja będzie wystarczająco skuteczna,
20:26
to transform farmers' choices, to grow our agriculture,
345
1201000
4000
by przemieniać wybory dokonywane, przez rolników,rozwijać nasze rolnictwo
20:30
and to change Africa.
346
1205000
2000
i by zmieniać Afrykę.
20:32
So, we are in the business of finding our happiness.
347
1207000
4000
Zatem nasza działalność polega na szukaniu naszego szczęścia.
20:36
Thank you very much.
348
1211000
1000
Dziękuję bardzo.
20:37
(Applause)
349
1212000
5000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Eleni Gabre-Madhin - EconomistEleni Gabre-Madhin is working to build Ethiopia's first commodities market. Re-establishing the profit motive for farmers, she believes, could help turn the world's largest recipient of food aid into a regional food basket.
Why you should listen
Economist Eleni Gabre-Madhin has ambitious vision -- to found the first commodities market in Ethiopia, bringing rates and standards (not to mention trading systems, warehousing and data centers) to the trade of crops.
Gabre-Madhin left her earlier job, as a World Bank senior economist in Washington, DC, in part because she was disturbed by the 2002 famine in Ethiopia -- after a bumper crop of maize the year before. With prices depressed, many farmers simply left their grain in the field in 2001. But when the rains failed in 2002, a famine of 1984 proportions threatened the country. Her dream: to build a market that protects the African farmer, who is too often living at the mercy of forces beyond his or her control.
The director of the International Food Policy Research Institute, Madhin studies market reforms, market institutions, and structural transformation in Africa, and works to create "a world free of hunger and malnutrition."
Eleni Gabre-Madhin | Speaker | TED.com