TEDGlobal 2005
Nick Bostrom: A philosophical quest for our biggest problems
Nick Bostrom mówi o naszych największych problemach
Filmed:
Readability: 4.2
967,767 views
Oksfordzki filozof i transhumanista Nick Bostrom analizuje przyszłość rodzaju ludzkiego i zastanawia się, czy fundamentalne przekształcenie ludzkiej natury może rozwiązać nasze najbardziej palące problemy.
Nick Bostrom - Philosopher
Nick Bostrom asks big questions: What should we do, as individuals and as a species, to optimize our long-term prospects? Will humanity’s technological advancements ultimately destroy us? Full bio
Nick Bostrom asks big questions: What should we do, as individuals and as a species, to optimize our long-term prospects? Will humanity’s technological advancements ultimately destroy us? Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:24
I want to talk today about --
0
0
3000
Opowiem dzisiaj o trzech największych,
00:27
I've been asked to take the long view, and I'm going to tell you what
1
3000
6000
w moim mniemaniu, problemach ludzkości,
00:33
I think are the three biggest problems for humanity
2
9000
4000
w długoterminowej perspektywie,
00:37
from this long point of view.
3
13000
3000
o której przyjęcie mnie tu poproszono.
00:40
Some of these have already been touched upon by other speakers,
4
16000
3000
Część z nich poruszali inni prelegenci,
00:43
which is encouraging.
5
19000
2000
co nastraja zachęcająco,
00:45
It seems that there's not just one person
6
21000
2000
bo nie tylko ja uważam te problemy za istotne.
00:47
who thinks that these problems are important.
7
23000
2000
bo nie tylko ja uważam te problemy za istotne.
00:49
The first is -- death is a big problem.
8
25000
4000
Pierwszym z nich jest śmierć - to duży problem.
00:53
If you look at the statistics,
9
29000
3000
Jeśli spojrzeć na statystyki,
00:56
the odds are not very favorable to us.
10
32000
2000
jesteśmy na straconej pozycji.
00:58
So far, most people who have lived have also died.
11
34000
4000
Jak dotąd, większość tych, którzy żyli - umiera.
01:02
Roughly 90 percent of everybody who has been alive has died by now.
12
38000
4000
Zmarło 90% kiedykolwiek żyjących ludzi.
01:06
So the annual death rate adds up to 150,000 --
13
42000
6000
Zatem roczna śmiertelność wynosi około 150 tysięcy,
01:12
sorry, the daily death rate -- 150,000 people per day,
14
48000
3000
nie, przepraszam, to dzienna śmiertelność.
01:15
which is a huge number by any standard.
15
51000
3000
Jakby nie liczyć, to ogromna liczba.
01:18
The annual death rate, then, becomes 56 million.
16
54000
5000
Roczna śmiertelność w skali globalnej to 56 milionów.
01:23
If we just look at the single, biggest cause of death -- aging --
17
59000
5000
Najczęstsza przyczyna śmierci, starzenie się,
01:29
it accounts for roughly two-thirds of all human people who die.
18
65000
5000
odpowiada za około 2/3 wszystkich zgonów,
01:34
That adds up to an annual death toll
19
70000
3000
co w skali roku wynosi więcej
01:37
of greater than the population of Canada.
20
73000
2000
niż ilość mieszkańców Kanady.
01:39
Sometimes, we don't see a problem
21
75000
2000
Czasem nie widać problemu,
01:41
because either it's too familiar or it's too big.
22
77000
4000
bo jest zbyt powszechny, dobrze znany
01:45
Can't see it because it's too big.
23
81000
2000
albo zbyt wielki.
01:47
I think death might be both too familiar and too big
24
83000
3000
Myślę, że śmierć jest zbyt powszechna,
01:50
for most people to see it as a problem.
25
86000
3000
by większość z nas widziała w niej problem.
01:53
Once you think about it, you see this is not statistical points;
26
89000
2000
Ale kiedy o niej myślimy,
01:55
these are -- let's see, how far have I talked?
27
91000
2000
przestaje być statystyką.
01:57
I've talked for three minutes.
28
93000
3000
Mówię już od trzech minut,
02:00
So that would be, roughly, 324 people have died since I've begun speaking.
29
96000
7000
a zatem od początku wykładu zmarło ok. 324 ludzi,
02:07
People like -- it's roughly the population in this room has just died.
30
103000
4000
czyli mniej więcej tyle, ile jest w tej sali.
02:12
Now, the human cost of that is obvious,
31
108000
2000
Koszty śmierci są wielkie.
02:14
once you start to think about it -- the suffering, the loss --
32
110000
3000
Proszę pomyśleć - cierpienie, strata bliskich
02:17
it's also, economically, enormously wasteful.
33
113000
3000
i ogromne marnotrawstwo w sensie ekonomicznym.
02:20
I just look at the information, and knowledge, and experience
34
116000
3000
Tracimy tyle informacji, wiedzy i doświadczenia
02:23
that is lost due to natural causes of death in general,
35
119000
3000
w wyniku śmierci z przyczyn naturalnych,
02:26
and aging, in particular.
36
122000
2000
głównie śmierci ze starości.
02:28
Suppose we approximated one person with one book?
37
124000
3000
Przyrównajmy jedną osobę do jednej książki.
02:31
Now, of course, this is an underestimation.
38
127000
2000
To uproszczenie,
02:33
A person's lifetime of learning and experience
39
129000
6000
bo doświadczenie i wiedza zbierane przez całe życie
02:39
is a lot more than you could put into a single book.
40
135000
2000
przerastają objętość książki.
02:41
But let's suppose we did this.
41
137000
2000
Ale załóżmy, człowiek=książka.
02:44
52 million people die of natural causes each year
42
140000
5000
Corocznie z przyczyn naturalnych umiera 25 mln osób,
02:49
corresponds, then, to 52 million volumes destroyed.
43
145000
4000
co odpowiadałoby utracie 52 milionów książek.
02:53
Library of Congress holds 18 million volumes.
44
149000
3000
Biblioteka Kongresu mieści 18 milionów.
02:57
We are upset about the burning of the Library of Alexandria.
45
153000
3000
Wzburza nas spalenie Biblioteki Aleksandryjskiej.
03:00
It's one of the great cultural tragedies
46
156000
2000
To jedna z tragedii kultury,
03:02
that we remember, even today.
47
158000
3000
które do dziś wspominamy.
03:06
But this is the equivalent of three Libraries of Congress --
48
162000
2000
Ale tu tracimy corocznie
03:08
burnt down, forever lost -- each year.
49
164000
3000
zawartość trzech bibliotek Kongresu.
03:11
So that's the first big problem.
50
167000
2000
To pierwszy wielki problem.
03:13
And I wish Godspeed to Aubrey de Grey,
51
169000
3000
I życzę pomyślności Aubrey'owi de Grey
03:16
and other people like him,
52
172000
2000
i innym jemu podobnym.
03:18
to try to do something about this as soon as possible.
53
174000
3000
Niech jak najszybciej coś z tym zrobią.
03:22
Existential risk -- the second big problem.
54
178000
3000
Drugi problem to zagrożenie egzystencji.
03:25
Existential risk is a threat to human survival, or to the long-term potential of our species.
55
181000
7000
Zagrożenie przetrwania lub przyszłego rozwoju gatunku.
03:32
Now, why do I say that this is a big problem?
56
188000
2000
Czy to wielki problem?
03:34
Well, let's first look at the probability --
57
190000
4000
Spójrzmy najpierw na jego prawdopodobieństwo,
03:38
and this is very, very difficult to estimate --
58
194000
3000
które trudno oszacować, ale co zaskakujące,
03:41
but there have been only four studies on this in recent years,
59
197000
3000
istnieją tylko 4 nowe opracowania naukowe
03:44
which is surprising.
60
200000
2000
tego tematu.
03:46
You would think that it would be of some interest
61
202000
3000
To dziwne, że badania tego problemu
03:49
to try to find out more about this given that the stakes are so big,
62
205000
4000
cieszą się tak nikłym zainteresowaniem, zważywszy na to,
03:53
but it's a very neglected area.
63
209000
2000
że stawka jest ogromna.
03:55
But there have been four studies --
64
211000
2000
Są jednak 4 opracowania.
03:57
one by John Lesley, wrote a book on this.
65
213000
2000
Jedno, książka Johna Lesleya,
03:59
He estimated a probability that we will fail
66
215000
2000
szacuje prawdopodobieństwo
04:01
to survive the current century: 50 percent.
67
217000
3000
zagłady ludzkiej w obecnym stuleciu na 50%.
04:04
Similarly, the Astronomer Royal, whom we heard speak yesterday,
68
220000
5000
Królewski Astronom, którego słuchaliśmy wcześniej,
04:09
also has a 50 percent probability estimate.
69
225000
3000
ocenia to prawdopodobieństwo tak samo.
04:12
Another author doesn't give any numerical estimate,
70
228000
3000
Kolejny autor nie podaje liczb, ale twierdzi,
04:15
but says the probability is significant that it will fail.
71
231000
3000
że prawdopodobieństwo zagłady jest znaczne.
04:18
I wrote a long paper on this.
72
234000
3000
Sam napisałem o tym długi artykuł.
04:21
I said assigning a less than 20 percent probability would be a mistake
73
237000
4000
Twierdzę, że prawdopodobieństwo to przynajmniej 20%,
04:25
in light of the current evidence we have.
74
241000
3000
w świetle obecnych dowodów.
04:28
Now, the exact figures here,
75
244000
2000
Rzecz jasna, takie wyliczenia
04:30
we should take with a big grain of salt,
76
246000
2000
trzeba przyjąć z dystansem,
04:32
but there seems to be a consensus that the risk is substantial.
77
248000
3000
ale chyba zgadzamy się, że ryzyko jest znaczne.
04:35
Everybody who has looked at this and studied it agrees.
78
251000
3000
Każdy, kto się tym zajmuje, jest tego zdania.
04:38
Now, if we think about what just reducing
79
254000
2000
Pomyślcie - zmniejszenie
04:40
the probability of human extinction by just one percentage point --
80
256000
5000
tego ryzyka o zaledwie jeden punkt procentowy
04:45
not very much -- so that's equivalent to 60 million lives saved,
81
261000
5000
równałoby się ocaleniu 60 milionów istnień,
04:50
if we just count the currently living people, the current generation.
82
266000
4000
licząc tylko ludzi żyjących obecnie.
04:54
Now one percent of six billion people is equivalent to 60 million.
83
270000
4000
Jeden procent z 6 miliardów to 60 milionów.
04:58
So that's a large number.
84
274000
2000
To ogromna liczba.
05:00
If we were to take into account future generations
85
276000
3000
A biorąc pod uwagę pokolenia,
05:03
that will never come into existence if we blow ourselves up,
86
279000
5000
których nie będzie, jeśli my wysadzimy się w powietrze,
05:08
then the figure becomes astronomical.
87
284000
3000
otrzymujemy liczbę astronomiczna.
05:11
If we could eventually colonize a chunk of the universe --
88
287000
3000
Może uda się skolonizować kawałek kosmosu,
05:14
the Virgo supercluster --
89
290000
2000
Supergromadę w Pannie,
05:16
maybe it will take us 100 million years to get there,
90
292000
2000
choćby trwało to 100 mln lat,
05:18
but if we go extinct we never will.
91
294000
3000
ale jeśli wyginiemy, nigdy tego nie dokonamy.
05:21
Then, even a one percentage point reduction
92
297000
3000
Zatem tylko jednoprocentowa redukcja
05:24
in the extinction risk could be equivalent
93
300000
4000
prawdopodobieństwa naszej zagłady,
05:28
to this astronomical number -- 10 to the power of 32.
94
304000
3000
to oszałamiająca liczba, 10 do potęgi 32.
05:31
So if you take into account future generations as much as our own,
95
307000
4000
Uwzględniając także przyszłe pokolenia, widzimy,
05:35
every other moral imperative of philanthropic cost just becomes irrelevant.
96
311000
5000
że to najwyższy imperatyw moralny dotyczący kosztów ludzkich.
05:40
The only thing you should focus on
97
316000
2000
Zostaje jeden cel,
05:42
would be to reduce existential risk
98
318000
2000
bo nawet najmniejsza
05:44
because even the tiniest decrease in existential risk
99
320000
4000
redukcja prawdopodobieństwa zagłady
05:48
would just overwhelm any other benefit you could hope to achieve.
100
324000
4000
przewyższa wszystkie inne możliwe korzyści.
05:52
And even if you just look at the current people,
101
328000
2000
Nawet jeśli zapomnimy
05:54
and ignore the potential that would be lost if we went extinct,
102
330000
5000
o stracie potencjału przyszłych pokoleń, uniknięcie zagłady
05:59
it should still have a high priority.
103
335000
2000
to wciąż wysoki priorytet.
06:01
Now, let me spend the rest of my time on the third big problem,
104
337000
5000
Resztę wykładu poświęcę trzeciemu problemowi,
06:06
because it's more subtle and perhaps difficult to grasp.
105
342000
5000
bo jest bardziej subtelny i może trudniejszy do zrozumienia.
06:12
Think about some time in your life --
106
348000
4000
Przypomnijcie sobie jakąś chwilę...
06:16
some people might never have experienced it -- but some people,
107
352000
3000
Niektórzy może tego nie doświadczyli,
06:19
there are just those moments that you have experienced
108
355000
3000
ale bywają w życiu chwile, kiedy czujemy,
06:22
where life was fantastic.
109
358000
2000
że jest ono wspaniałe.
06:24
It might have been at the moment of some great, creative inspiration
110
360000
7000
Na przykład moment wielkiej twórczej inspiracji,
06:31
you might have had when you just entered this flow stage.
111
367000
2000
kiedy czuliście "flow"
06:33
Or when you understood something you had never done before.
112
369000
2000
albo nagle uzyskaliście wgląd
06:35
Or perhaps in the ecstasy of romantic love.
113
371000
4000
albo byliście w uniesieniu miłosnym.
06:39
Or an aesthetic experience -- a sunset or a great piece of art.
114
375000
5000
Może przeżycie estetyczne - zachód słońca, dzieło sztuki.
06:44
Every once in a while we have these moments,
115
380000
2000
W takich chwilach
06:46
and we realize just how good life can be when it's at its best.
116
382000
4000
czujemy, jak wspaniałe może być życie.
06:50
And you wonder, why can't it be like that all the time?
117
386000
5000
I zastanawiamy się, dlaczego nie może być tak cały czas?
06:55
You just want to cling onto this.
118
391000
2000
Chciałoby się, by ta chwila trwała.
06:57
And then, of course, it drifts back into ordinary life and the memory fades.
119
393000
4000
Potem wraca normalność i o tym zapominamy.
07:01
And it's really difficult to recall, in a normal frame of mind,
120
397000
4000
W nastroju "codzienności" trudno przypomnieć sobie,
07:05
just how good life can be at its best.
121
401000
3000
jak wspaniałe może być życie,
07:08
Or how bad it can be at its worst.
122
404000
3000
lub jak podłe, w chwilach najgorszych.
07:11
The third big problem is that life isn't usually
123
407000
3000
Trzeci problem polega na tym, że życie
07:14
as wonderful as it could be.
124
410000
2000
nie zawsze jest tak cudowne.
07:16
I think that's a big, big problem.
125
412000
4000
Uważam, że to naprawdę poważny problem.
07:20
It's easy to say what we don't want.
126
416000
2000
Wiemy, czego nie chcemy.
07:23
Here are a number of things that we don't want --
127
419000
3000
Oto kilka przykładów niechcianych spraw:
07:26
illness, involuntary death, unnecessary suffering, cruelty,
128
422000
3000
choroba, śmierć, niepotrzebne cierpienie, okrucieństwo,
07:29
stunted growth, memory loss, ignorance, absence of creativity.
129
425000
5000
ograniczenia, utrata pamięci, niewiedza, twórcza niemoc.
07:35
Suppose we fixed these things -- we did something about all of these.
130
431000
3000
A gdyby udało się to wszystko naprawić?
07:38
We were very successful.
131
434000
2000
Osiągnęlibyśmy sukces,
07:40
We got rid of all of these things.
132
436000
2000
pozbyli się tych okropieństw.
07:42
We might end up with something like this,
133
438000
3000
Możliwe, że wyszłoby nam coś takiego.
07:45
which is -- I mean, it's a heck of a lot better than that.
134
441000
4000
To oczywiście lepsze, niż to co mamy teraz,
07:49
But is this really the best we can dream of?
135
445000
5000
ale czy to naprawdę życie naszych marzeń?
07:54
Is this the best we can do?
136
450000
2000
Nie da się zrobić nic lepiej?
07:56
Or is it possible to find something a little bit more inspiring to work towards?
137
452000
6000
Czy możemy obrać sobie bardziej inspirujący cel?
08:02
And if we think about this,
138
458000
2000
Gdy się nad tym zastanowić,
08:04
I think it's very clear that there are ways
139
460000
4000
okazuje się jasne, że zmieniać świat na lepsze
08:08
in which we could change things, not just by eliminating negatives,
140
464000
3000
można nie tylko eliminując to co złe,
08:11
but adding positives.
141
467000
2000
ale też dodając coś dobrego.
08:13
On my wish list, at least, would be:
142
469000
2000
Ja na przykład życzyłbym sobie
08:15
much longer, healthier lives, greater subjective well-being,
143
471000
5000
dłuższego, zdrowszego życia, lepszego samopoczucia,
08:20
enhanced cognitive capacities, more knowledge and understanding,
144
476000
5000
lepszych zdolności poznawczych, więcej wiedzy i zrozumienia
08:25
unlimited opportunity for personal growth
145
481000
2000
nieograniczonego rozwoju
08:27
beyond our current biological limits, better relationships,
146
483000
4000
poza ograniczenia biologiczne, lepszych relacji
08:31
an unbounded potential for spiritual, moral
147
487000
2000
i wzrostu duchowego, moralnego
08:33
and intellectual development.
148
489000
2000
i intelektualnego, bez granic.
08:35
If we want to achieve this, what, in the world, would have to change?
149
491000
8000
Co w świecie trzeba zmienić, żeby to osiągnąć?
08:43
And this is the answer -- we would have to change.
150
499000
5000
Musielibyśmy zmienić siebie samych.
08:48
Not just the world around us, but we, ourselves.
151
504000
3000
Nie tylko świat wokół nas, ale nas samych.
08:51
Not just the way we think about the world, but the way we are -- our very biology.
152
507000
4000
Nie tylko nasz obraz świata, ale biologiczne uwarunkowania.
08:55
Human nature would have to change.
153
511000
2000
Zmienić ludzką naturę.
08:57
Now, when we think about changing human nature,
154
513000
2000
Zmiana natury ludzkiej kojarzy się po pierwsze
08:59
the first thing that comes to mind
155
515000
2000
Zmiana natury ludzkiej kojarzy się po pierwsze
09:01
are these human modification technologies --
156
517000
4000
z technologiami modyfikacji człowieka:
09:05
growth hormone therapy, cosmetic surgery,
157
521000
2000
terapia hormonalna,
09:07
stimulants like Ritalin, Adderall, anti-depressants,
158
523000
3000
operacje plastyczne, stymulanty, antydepresanty,
09:10
anabolic steroids, artificial hearts.
159
526000
2000
sztuczne serca, sterydy.
09:12
It's a pretty pathetic list.
160
528000
3000
Lista jest dość żałosna.
09:15
They do great things for a few people
161
531000
2000
Pomagają tylko, kiedy chodzi o określone schorzenie.
09:17
who suffer from some specific condition,
162
533000
2000
Pomagają tylko, kiedy chodzi o określone schorzenie.
09:19
but for most people, they don't really transform
163
535000
5000
Ale dla większości z nas technologie te nie zmieniają
09:24
what it is to be human.
164
540000
2000
istoty człowieczeństwa.
09:26
And they also all seem a little bit --
165
542000
2000
Przy tym wydają się one nieco...
09:28
most people have this instinct that, well, sure,
166
544000
3000
Wydaje się, że owszem, antydepresanty są dobre
09:31
there needs to be anti-depressants for the really depressed people.
167
547000
2000
dla chorych na depresję.
09:33
But there's a kind of queasiness
168
549000
2000
Ale niepokoi nas poczucie,
09:35
that these are unnatural in some way.
169
551000
3000
że taka terapia jest jakby nienaturalna.
09:38
It's worth recalling that there are a lot of other
170
554000
2000
Używamy wielu innych ulepszaczy i modyfikacji.
09:40
modification technologies and enhancement technologies that we use.
171
556000
3000
Używamy wielu innych ulepszaczy i modyfikacji.
09:43
We have skin enhancements, clothing.
172
559000
4000
Na przykład ulepszenia skóry, ubrania.
09:47
As far as I can see, all of you are users of this
173
563000
4000
Jak widać, wszyscy korzystacie z tej technologii,
09:51
enhancement technology in this room, so that's a great thing.
174
567000
5000
a zatem to dobra rzecz.
09:56
Mood modifiers have been used from time immemorial --
175
572000
3000
Poprawiacze nastroju są z nami od zawsze:
09:59
caffeine, alcohol, nicotine, immune system enhancement,
176
575000
5000
kofeina, alkohol, nikotyna, wzmacniacze odporności
10:04
vision enhancement, anesthetics --
177
580000
2000
czy wzroku, środki przeciwbólowe.
10:06
we take that very much for granted,
178
582000
2000
Wszystko to uznajemy za oczywiste,
10:08
but just think about how great progress that is --
179
584000
4000
ale zastanówmy się, jak wielki nastąpił postęp.
10:12
like, having an operation before anesthetics was not fun.
180
588000
4000
Operacja przez anestezją nie była przyjemna.
10:16
Contraceptives, cosmetics and brain reprogramming techniques --
181
592000
6000
Antykoncepcja, kosmetyki, programowanie mózgu w szkole...
10:22
that sounds ominous,
182
598000
2000
Brzmi to złowrogo.
10:24
but the distinction between what is a technology --
183
600000
4000
Ale różnica między technologią, której archetypem
10:28
a gadget would be the archetype --
184
604000
2000
byłby "gadżet",
10:30
and other ways of changing and rewriting human nature is quite subtle.
185
606000
4000
a innymi sposobami zmiany natury ludzkiej jest płynna.
10:34
So if you think about what it means to learn arithmetic or to learn to read,
186
610000
4000
Kiedy uczymy się liczyć czy czytać,
10:38
you're actually, literally rewriting your own brain.
187
614000
3000
w zasadzie przeprogramowujemy mózg.
10:41
You're changing the microstructure of your brain as you go along.
188
617000
3000
Zmieniamy mikro-strukturę mózgu.
10:45
So in a broad sense, we don't need to think about technology
189
621000
3000
Więc technologia w ogólnym ujęciu,
10:48
as only little gadgets, like these things here,
190
624000
2000
to nie tylko gadżety,
10:50
but even institutions and techniques,
191
626000
4000
ale także instytucje, techniki, metody psychologiczne, itd.
10:54
psychological methods and so forth.
192
630000
2000
ale także instytucje, techniki, metody psychologiczne, itd.
10:56
Forms of organization can have a profound impact on human nature.
193
632000
5000
Organizacja może głęboko wpływać na ludzką naturę.
11:01
Looking ahead, there is a range of technologies
194
637000
2000
Jest szereg technologii,
11:03
that are almost certain to be developed sooner or later.
195
639000
3000
które na pewno kiedyś zostaną wprowadzone.
11:06
We are very ignorant about what the time scale for these things are,
196
642000
4000
Nie wiemy, kiedy dokładnie ich postęp nastąpi,
11:10
but they all are consistent with everything we know
197
646000
2000
ale żadna z nich nie łamie
11:12
about physical laws, laws of chemistry, etc.
198
648000
4000
żadnych praw fizyki, chemii itd.
11:16
It's possible to assume,
199
652000
2000
Więc można założyć, że jeśli katastrofa nie nastąpi,
11:18
setting aside a possibility of catastrophe,
200
654000
3000
Więc można założyć, że jeśli katastrofa nie nastąpi,
11:21
that sooner or later we will develop all of these.
201
657000
3000
w końcu wszystkie te technologie powstaną.
11:24
And even just a couple of these would be enough
202
660000
3000
Tak naprawdę tylko kilka z nich wystarczyłoby,
11:27
to transform the human condition.
203
663000
2000
żeby zmienić kondycję ludzką.
11:29
So let's look at some of the dimensions of human nature
204
665000
5000
Spójrzmy zatem na te obszary natury ludzkiej,
11:34
that seem to leave room for improvement.
205
670000
3000
gdzie istnieje możliwość poprawy.
11:37
Health span is a big and urgent thing,
206
673000
2000
Długość życia to palący problem,
11:39
because if you're not alive,
207
675000
2000
bo jeśli nie żyjesz,
11:41
then all the other things will be to little avail.
208
677000
3000
reszta technologi nie zda się na nic.
11:44
Intellectual capacity -- let's take that box,
209
680000
2000
Możliwości intelektualne,
11:46
which falls into a lot of different sub-categories:
210
682000
5000
wśród których wyróżniamy wiele różnych kategorii:
11:51
memory, concentration, mental energy, intelligence, empathy.
211
687000
3000
pamięć, uwaga, inteligencja, empatia, żywotność umysłu.
11:54
These are really great things.
212
690000
2000
To naprawdę wspaniałe rzeczy.
11:56
Part of the reason why we value these traits
213
692000
2000
Cenimy je także dlatego,
11:58
is that they make us better at competing with other people --
214
694000
4000
że dają nam przewagę w konkurowaniu z innymi,
12:02
they're positional goods.
215
698000
2000
to tak zwane dobra pozycjonalne.
12:04
But part of the reason --
216
700000
2000
Ale w pewnej mierze,
12:06
and that's the reason why we have ethical ground for pursuing these --
217
702000
4000
co daje etyczne przesłanki, by ich pragnąć,
12:10
is that they're also intrinsically valuable.
218
706000
3000
są one dobrem samym w sobie.
12:13
It's just better to be able to understand more of the world around you
219
709000
4000
Lepiej jest móc pojąć jak najwięcej ze świata
12:17
and the people that you are communicating with,
220
713000
2000
i ludzi, z którymi mamy kontakt,
12:19
and to remember what you have learned.
221
715000
4000
jak i zapamiętać to, czego się nauczyliśmy.
12:23
Modalities and special faculties.
222
719000
2000
Zmysły i specjalne zdolności.
12:25
Now, the human mind is not a single unitary information processor,
223
721000
5000
Umysł ludzki to nie jednolity przetwarzacz informacji.
12:30
but it has a lot of different, special, evolved modules
224
726000
4000
Jest w nim wiele różnych modułów, przystosowanych
12:34
that do specific things for us.
225
730000
2000
do konkretnych zadań.
12:36
If you think about what we normally take as giving life a lot of its meaning --
226
732000
4000
Sprawy w większości odpowiedzialne za sens życia,
12:40
music, humor, eroticism, spirituality, aesthetics,
227
736000
4000
muzyka, humor, erotyka, duchowość, estetyka,
12:44
nurturing and caring, gossip, chatting with people --
228
740000
5000
wychowywanie, opieka, plotki, rozmowa...
12:49
all of these, very likely, are enabled by a special circuitry
229
745000
4000
Możliwe, że umożliwiają je obwody mózgowe,
12:53
that we humans have,
230
749000
2000
które posiadają ludzie,
12:55
but that you could have another intelligent life form that lacks these.
231
751000
3000
ale inne inteligentne istoty mogłyby ich nie mieć.
12:58
We're just lucky that we have the requisite neural machinery
232
754000
3000
To fart, że mamy neurologiczną maszynerię,
13:01
to process music and to appreciate it and enjoy it.
233
757000
4000
wymaganą, by docenić muzykę i się nią cieszyć.
13:05
All of these would enable, in principle -- be amenable to enhancement.
234
761000
3000
Takie moduły mogą w zasadzie być ulepszone.
13:08
Some people have a better musical ability
235
764000
2000
Są ludzie z wybitnymi zdolnościami muzycznymi.
13:10
and ability to appreciate music than others have.
236
766000
2000
Są ludzie z wybitnymi zdolnościami muzycznymi.
13:12
It's also interesting to think about what other things are --
237
768000
3000
Ciekawe jest również, że inne rzeczy...
13:15
so if these all enabled great values,
238
771000
3000
Ewolucja dała nam umiejętność docenienia
13:19
why should we think that evolution has happened to provide us
239
775000
3000
pewnych wartości, ale dlaczego zakładać,
13:22
with all the modalities we would need to engage
240
778000
3000
że we wszechświecie nie ma wartości
13:25
with other values that there might be?
241
781000
2000
nam niedostępnych?
13:27
Imagine a species
242
783000
2000
Wyobraźmy sobie gatunek,
13:29
that just didn't have this neural machinery for processing music.
243
785000
4000
któremu brak układów odpowiedzialnych za rozumienie muzyki.
13:33
And they would just stare at us with bafflement
244
789000
3000
Patrzyliby z osłupieniem na ludzi,
13:36
when we spend time listening to a beautiful performance,
245
792000
4000
którzy zachwycają się grą na instrumentach,
13:40
like the one we just heard -- because of people making stupid movements,
246
796000
2000
bo to tylko "dziwne ruchy".
13:42
and they would be really irritated and wouldn't see what we were up to.
247
798000
3000
Wkurzaliby się, nie wiedząc, o co nam chodzi.
13:45
But maybe they have another faculty, something else
248
801000
3000
Ale możliwe, że mieliby jakiś zmysł,
13:48
that would seem equally irrational to us,
249
804000
3000
nam wydający się nieracjonalnym.
13:51
but they actually tap into some great possible value there.
250
807000
3000
Mogliby doświadczyć czegoś bardzo wartościowego,
13:54
But we are just literally deaf to that kind of value.
251
810000
4000
na co my pozostawalibyśmy głusi.
13:58
So we could think of adding on different,
252
814000
2000
Więc moglibyśmy dodać sobie
14:00
new sensory capacities and mental faculties.
253
816000
4000
nowe zmysły i zdolności umysłowe.
14:04
Bodily functionality and morphology and affective self-control.
254
820000
5000
Funkcje i morfologia ciała, kontrola emocji.
14:09
Greater subjective well-being.
255
825000
2000
Lepsze samopoczucie.
14:11
Be able to switch between relaxation and activity --
256
827000
3000
Łatwe przechodzenie od aktywności do spoczynku,
14:14
being able to go slow when you need to do that, and to speed up.
257
830000
4000
zwalnianie lub przyśpieszanie, zależnie od potrzeb.
14:18
Able to switch back and forth more easily
258
834000
2000
Takie szybkie przełączanie
14:20
would be a neat thing to be able to do --
259
836000
2000
byłoby naprawdę świetne.
14:22
easier to achieve the flow state,
260
838000
2000
Łatwiej osiągnąć "flow",
14:24
when you're totally immersed in something you are doing.
261
840000
4000
kiedy jest się absolutnie zatopionym w swoich zajęciach.
14:28
Conscientiousness and sympathy.
262
844000
2000
Sumienność, współczucie.
14:30
The ability to -- it's another interesting application
263
846000
3000
Kolejne interesujące zastosowanie,
14:33
that would have large social ramification, perhaps.
264
849000
3000
z ogromnym wpływem na problemy społeczne.
14:36
If you could actually choose to preserve your romantic attachments to one person,
265
852000
6000
Gdyby można utrzymać miłość do innej osoby
14:42
undiminished through time,
266
858000
2000
niezmienną przez lata,
14:44
so that wouldn't have to -- love would never have to fade if you didn't want it to.
267
860000
3000
miłość nie znikałaby wbrew naszej woli.
14:49
That's probably not all that difficult.
268
865000
3000
Prawdopodobnie nie byłoby to trudne.
14:52
It might just be a simple hormone or something that could do this.
269
868000
3000
Być może to kwestia jednego hormonu.
14:57
It's been done in voles.
270
873000
2000
Osiągnięto to u norników.
15:01
You can engineer a prairie vole to become monogamous
271
877000
3000
Potrafimy z poligamicznego nornika preriowego
15:04
when it's naturally polygamous.
272
880000
2000
uczynić monogamistę.
15:06
It's just a single gene.
273
882000
2000
To kwestia jednego genu.
15:08
Might be more complicated in humans, but perhaps not that much.
274
884000
2000
Może u ludzi będzie podobnie.
15:10
This is the last picture that I want to --
275
886000
2000
To ostatni slajd,
15:13
now we've got to use the laser pointer.
276
889000
2000
będę używał wskaźnika.
15:16
A possible mode of being here would be a way of life --
277
892000
3000
Sposób przeżywania, to sposób życia,
15:19
a way of being, experiencing, thinking, seeing,
278
895000
4000
doświadczania, myślenia, widzenia,
15:23
interacting with the world.
279
899000
2000
interakcje ze światem.
15:25
Down here in this little corner, here, we have the little sub-space
280
901000
5000
W tym rogu jest mały podzbiór,
15:30
of this larger space that is accessible to human beings --
281
906000
4000
część zbioru sposobów przeżywania dostępna istotom
15:34
beings with our biological capacities.
282
910000
3000
o naszych biologicznych możliwościach.
15:37
It's a part of the space that's accessible to animals;
283
913000
3000
Wycinek przestrzeni dostępnej zwierzętom,
15:40
since we are animals, we are a subset of that.
284
916000
3000
jako zwierzęta, jesteśmy jej podzbiorem.
15:43
And then you can imagine some enhancements of human capacities.
285
919000
4000
Ale wyobraźmy sobie ulepszenia naszych zdolności.
15:47
There would be different modes of being you could experience
286
923000
3000
Gdybyśmy dożywali 200 lat, pojawiłyby się
15:50
if you were able to stay alive for, say, 200 years.
287
926000
3000
nowe sposoby przeżywania życia.
15:53
Then you could live sorts of lives and accumulate wisdoms
288
929000
4000
Żylibyśmy, zbieralibyśmy wiedzę w sposób
15:57
that are just not possible for humans as we currently are.
289
933000
3000
obecnie jest dla nas niedostępny.
16:00
So then, you move off to this larger sphere of "human +,"
290
936000
4000
Przeszlibyśmy w obszar "człowiek plus",
16:04
and you could continue that process and eventually
291
940000
3000
a proces ten można by kontynuować,
16:07
explore a lot of this larger space of possible modes of being.
292
943000
4000
poszerzając dostępne sposoby przeżywania.
16:11
Now, why is that a good thing to do?
293
947000
2000
Ale czy to coś dobrego?
16:13
Well, we know already that in this little human circle there,
294
949000
4000
Jak wiemy, nawet w tym małym podzbiorze ludzkim
16:17
there are these enormously wonderful and worthwhile modes of being --
295
953000
4000
jest tyle wspaniałych, wartościowych sposobów przeżywania.
16:21
human life at its best is wonderful.
296
957000
3000
Życie ludzkie w swej najlepszej formie jest cudowne.
16:24
We have no reason to believe that within this much, much larger space
297
960000
5000
Ale nie ma powodów, by zakładać, że na większym obszarze
16:29
there would not also be extremely worthwhile modes of being,
298
965000
4000
nie znaleźlibyśmy czegoś jeszcze wartościowszego,
16:33
perhaps ones that would be way beyond our wildest ability
299
969000
6000
czego jeszcze nie jesteśmy nawet w stanie
16:39
even to imagine or dream about.
300
975000
2000
objąć wyobraźnią.
16:41
And so, to fix this third problem,
301
977000
2000
By rozwiązać trzeci problem,
16:43
I think we need -- slowly, carefully, with ethical wisdom and constraint --
302
979000
6000
uważam, że musimy powoli, rozważnie i moralnie
16:49
develop the means that enable us to go out in this larger space and explore it
303
985000
5000
rozwijać środki, które pozwolą wyruszyć w większy obszar
16:54
and find the great values that might hide there.
304
990000
2000
i odnaleźć tam wielkie wartości.
16:56
Thanks.
305
992000
2000
Dziękuję.
ABOUT THE SPEAKER
Nick Bostrom - PhilosopherNick Bostrom asks big questions: What should we do, as individuals and as a species, to optimize our long-term prospects? Will humanity’s technological advancements ultimately destroy us?
Why you should listen
Philosopher Nick Bostrom envisioned a future full of human enhancement, nanotechnology and machine intelligence long before they became mainstream concerns. From his famous simulation argument -- which identified some striking implications of rejecting the Matrix-like idea that humans are living in a computer simulation -- to his work on existential risk, Bostrom approaches both the inevitable and the speculative using the tools of philosophy, probability theory, and scientific analysis.
Since 2005, Bostrom has led the Future of Humanity Institute, a research group of mathematicians, philosophers and scientists at Oxford University tasked with investigating the big picture for the human condition and its future. He has been referred to as one of the most important thinkers of our age.
Nick was honored as one of Foreign Policy's 2015 Global Thinkers .
His recent book Superintelligence advances the ominous idea that “the first ultraintelligent machine is the last invention that man need ever make.”
Nick Bostrom | Speaker | TED.com