TED2009
Sarah Jones: A one-woman global village
Sarah Jones i jej wielokulturowy występ
Filmed:
Readability: 3.2
2,447,519 views
W tym niezwykle żywym i dowcipnym wystąpieniu aktorka Sarah Jones wciela się w starszą, upartą kobietę żydowskiego pochodzenia, dominikańską studentkę ze słowotokiem i nie tylko, pokazując TED-owi tylko próbkę swoich spektakularnych możliwości.
Sarah Jones - Polymorphic playwright
Tony Award-winning monologist, UNICEF ambassador, firebrand and FCC-fighting poet -- Sarah Jones assumes as many roles offstage as on. Full bio
Tony Award-winning monologist, UNICEF ambassador, firebrand and FCC-fighting poet -- Sarah Jones assumes as many roles offstage as on. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I should tell you that when I was asked to be here,
0
0
3000
Muszę wam powiedzieć, że kiedy mnie tutaj zaproszono,
00:15
I thought to myself that well, it's TED.
1
3000
3000
pomyślałam sobie: no tak, to jest TED.
00:18
And these TEDsters are -- you know, as innocent as that name sounds --
2
6000
5000
A ci TED-owcy, jak niewinnie by ta nazwa nie brzmiała,
00:23
these are the philanthropists and artists and scientists who sort of shape our world.
3
11000
7000
to filantropi, artyści i naukowcy którzy w jakiś sposób kształtują nasz świat.
00:30
And what could I possibly have to say that would be distinguished enough
4
18000
3000
Co ja mogłabym mieć do powiedzenia na tyle wartościowego,
00:33
to justify my participation in something like that?
5
21000
2000
żeby uzasadnić mój udział w czymś takim?
00:35
And so I thought perhaps a really civilized-sounding British accent
6
23000
4000
Wtedy pomyślałam, że przyzwoity brytyjski akcent
00:39
might help things a bit.
7
27000
2000
mógłby trochę pomóc.
00:41
And then I thought no, no. I should just get up there and be myself
8
29000
4000
Później pomyślałam, że powinnam po prostu przyjść tu i być sobą,
00:45
and just talk the way I really talk
9
33000
2000
i mówić naturalnie,
00:47
because, after all, this is the great unveiling.
10
35000
5000
bo mimo wszystko będzie to wielkie odkrycie.
00:52
And so I thought I'd come up here and unveil my real voice to you.
11
40000
3000
Pomyślałam więc, że przyjdę i odkryję przed wami mój prawdziwy głos.
00:55
Although many of you already know that I do speak the Queen's English
12
43000
4000
Chociaż część z was być może już wie, że mówię królewskim angielskim,
00:59
because I am from Queens, New York.
13
47000
2000
bo pochodzę z Queens w Nowym Jorku.
01:01
(Laughter)
14
49000
1000
(Śmiech)
01:02
But the theme of this session, of course, is invention.
15
50000
4000
Ale tematem tej sesji jest oczywiście pomysłowość.
01:06
And while I don't have any patents that I'm aware of,
16
54000
6000
I chociaż z tego co wiem, nie mam żadnych patentów
01:12
you will be meeting a few of my inventions today.
17
60000
3000
to jednak poznacie dziś kilka moich wynalazków.
01:15
I suppose it's fair to say
18
63000
2000
I myślę, że można mnie określić
01:17
that I am interested in the invention of self or selves.
19
65000
5000
jako osobę zainteresowaną wynajdywaniem siebie lub wielu siebie.
01:22
We're all born into certain circumstances with particular physical traits,
20
70000
4000
Wszyscy rodzimy się w pewnych okolicznościach, z pewnymi cechami fizycznymi,
01:26
unique developmental experiences, geographical and historical contexts.
21
74000
5000
wyjątkowym doświadczeniem osobistym, w określonym kontekście historycznym i geograficznym.
01:31
But then what?
22
79000
2000
Ale co dalej?
01:33
To what extent do we self-construct, do we self-invent?
23
81000
4000
Do jakiego stopnia sami to konstruujemy i wynajdujemy?
01:37
How do we self-identify and how mutable is that identity?
24
85000
5000
Jak się sami określamy i jak można zmieniać tę tożsamość?
01:42
Like, what if one could be anyone at any time?
25
90000
3000
A gdybyśmy mogli być kim chcemy i kiedy chcemy?
01:45
Well my characters, like the ones in my shows,
26
93000
4000
Moje postacie, takie jak te w moich spektaklach,
01:49
allow me to play with the spaces between those questions.
27
97000
4000
pozwalają mi bawić się przestrzenią między tymi pytaniami.
01:53
And so I've brought a couple of them with me.
28
101000
2000
Dlatego zabrałam kilka z nich ze sobą.
01:55
And well, they're very excited.
29
103000
4000
Są bardzo podekscytowane.
01:59
What I should tell you --
30
107000
3000
Musicie wiedzieć...
02:02
what I should tell you is that they've each prepared their own little TED talks.
31
110000
4000
Musicie wiedzieć, że każda z nich przygotowała własne małe przemówienie na TED.
02:06
So feel free to think of this as Sarah University.
32
114000
3000
Możecie nawet nazwać to Uniwersytetem Sary.
02:09
(Laughter)
33
117000
3000
(Śmiech)
02:12
Okay. Okay. Oh, well.
34
120000
4000
Dobrze, dobrze. Więc tak.
02:16
Oh, wonderful.
35
124000
2000
Och, cudownie.
02:18
Good evening everybody.
36
126000
2000
Dobry wieczór wszystkim.
02:20
Thank you so very much for having me here today.
37
128000
3000
Bardzo dziękuję, że mnie tu dziś zaprosiliście.
02:23
Ah, thank you very much. My name is Lorraine Levine.
38
131000
4000
Ach, dziękuję bardzo. Nazywam się Loraine Levine.
02:27
Oh my! There's so many of you.
39
135000
3000
Ojej! Ależ was tu dużo.
02:30
Hi sweetheart. Okay.
40
138000
2000
Cześć cukiereczku. No dobrze.
02:32
(Laughter)
41
140000
2000
(Śmiech)
02:34
Anyway, I am here because of a young girl, Sarah Jones.
42
142000
4000
Jestem tu z powodu pewnej młodej dziewczyny, Sary Jones.
02:38
She's a very nice, young black girl.
43
146000
3000
To bardzo miła młoda, czarna dziewczyna.
02:41
Well you know, she calls herself black --
44
149000
3000
Wiecie, mówi o sobie, że jest czarna,
02:44
she's really more like a caramel color if you look at her.
45
152000
3000
ale tak naprawdę jest bardziej w kolorze karmelu, jak się jej przyjrzeć.
02:47
But anyway.
46
155000
2000
W każdym razie,
02:49
(Laughter)
47
157000
1000
(Śmiech)
02:50
She has me here because she puts me in her show,
48
158000
3000
przyprowadziła mnie tu, bo jestem częścią jej spektaklu,
02:53
what she calls her one-woman show.
49
161000
2000
który nazywa teatrem jednej kobiety.
02:55
And you know what that means, of course.
50
163000
2000
Wszyscy oczywiście wiecie, co to znaczy.
02:57
That means she takes the credit and then makes us come out here and do all the work.
51
165000
5000
To znaczy, że ona zbiera pochwały, a nas przyprowadza, żebyśmy odwalili za nią robotę.
03:02
But I don't mind.
52
170000
2000
Ale nie przeszkadza mi to.
03:04
Frankly, I'm kvelling just to be here
53
172000
2000
Naprawdę, bardzo się cieszę, że tu jestem
03:06
with all the luminaries you have attending something like this, you know.
54
174000
4000
z wszystkimi tymi osobistościami, które biorą udział w tego typu wydarzeniach.
03:10
Really, it's amazing.
55
178000
2000
To naprawdę wspaniałe.
03:12
Not only, of course, the scientists and all the wonderful giants of the industries
56
180000
5000
Oczywiście to nie tylko naukowcy i wielcy przemysłowcy,
03:17
but the celebrities.
57
185000
2000
ale również gwiazdy.
03:19
There are so many celebrities running around here.
58
187000
3000
Tyle ich się tutaj kręci.
03:22
I saw -- Glenn Close I saw earlier. I love her.
59
190000
4000
Wcześniej widziałam Glenn Close. Uwielbiam ją.
03:26
And she was getting a yogurt in the Google cafe.
60
194000
3000
Widziałam, jak zamawiała jogurt w kawiarni Google.
03:29
Isn't that adorable?
61
197000
3000
Urocze, prawda?
03:32
(Laughter)
62
200000
2000
(Śmiech)
03:34
So many others you see, they're just wonderful.
63
202000
3000
Wielu innych, których możecie tu spotkać, jest fantastycznych.
03:37
It's lovely to know they're concerned, you know.
64
205000
2000
Cudownie jest mieć świadomość, że są zaangażowani w ten projekt.
03:39
And -- oh, I saw Goldie Hawn.
65
207000
3000
I poza tym... Och! Widziałam Goldie Hawn.
03:42
Oh, Goldie Hawn. I love her, too; she's wonderful. Yeah.
66
210000
4000
Tak, Goldie Hawn. Ją również uwielbiam! Tak, jest cudowna. Tak!
03:46
You know, she's only half Jewish.
67
214000
2000
Ona tylko w połowie jest Żydówką.
03:48
Did you know that about her?
68
216000
2000
Wiedzieliście o tym?
03:50
Yeah. But even so, a wonderful talent. (Laughter)
69
218000
3000
Zresztą nawet jeśli... Ma niesamowity talent.
03:53
And I -- you know, when I saw her, such a wonderful feeling.
70
221000
4000
Poza tym, gdy ją spotkałam, było to niesamowite doświadczenie.
03:57
Yeah, she's lovely.
71
225000
2000
Ach, jest wspaniała.
03:59
But anyway, I should have started by saying just how lucky I feel.
72
227000
4000
W każdym razie, powinnam była zacząć od tego, jaką jestem szczęściarą, że jestem tutaj.
04:03
It's such an eye-opening experience to be here.
73
231000
3000
Moja obecność tutaj jest dla mnie na pewno odkrywczym doświadczeniem.
04:06
You're all so responsible for this world that we live in today.
74
234000
4000
Wszyscy tutaj jesteśmy odpowiedzialni za świat, w którym żyjemy.
04:10
You know, I couldn't have dreamed of such a thing as a young girl.
75
238000
3000
No bo wiecie, do głowy by mi nie przyszło, żeby jako mała dziewczynka marzyć o czymś takim.
04:13
And you've all made these advancements happen in such a short time --
76
241000
6000
To dzięki wam cieszymy się rozwojem, który ma miejsce.
04:19
you're all so young.
77
247000
2000
Wszyscy jesteście bardzo młodzi.
04:21
You know, your parents must be very proud.
78
249000
2000
Wasi rodzice muszą być z was bardzo dumni.
04:23
But I -- I also appreciate the diversity that you have here.
79
251000
5000
Ja jednak bardzo doceniam różnorodność, którą tutaj mamy.
04:28
I noticed it's very multicultural.
80
256000
2000
Zauważyłam, że obecna publiczność jest wielokulturowa.
04:30
You know, when you're standing up here, you can see all the different people.
81
258000
3000
No bo wiecie, stojąc tutaj, łatwo można obserwować wszystkich ludzi, tak od siebie różnych.
04:33
It's like a rainbow.
82
261000
2000
Są jak tęcza.
04:35
It's okay to say rainbow. Yeah.
83
263000
3000
Powiedzieć, że są jak tęcza, jest w porządku. Pewnie.
04:38
I just -- I can't keep up with whether you can say, you know, the different things.
84
266000
4000
Ja po prostu nie nadążam za tym, co można powiedzieć, a co nie. Wiecie, mówię o pewnych sprawach.
04:42
What are you allowed to say or not say?
85
270000
2000
Co wolno wam powiedzieć, a czego nie?
04:44
I just -- I don't want to offend anybody. You know.
86
272000
3000
Po prostu nie chcę nikogo obrazić. Sami wiecie.
04:47
But anyway, you know,
87
275000
3000
W każdym razie, no wiecie...
04:50
I just think that to be here with all of you
88
278000
4000
Moim zdaniem, być tutaj z wami wszystkimi,
04:54
accomplished young people --
89
282000
3000
z młodymi, utalentowanymi ludźmi,
04:57
literally, some of you, the architects building our brighter future.
90
285000
5000
mówiąc dosłownie, z architektami konstruującymi dla nas pomyślną przyszłość.
05:02
You know, it's heartening to me.
91
290000
3000
Podnosi mnie to na duchu.
05:05
Even though, quite frankly, some of your presentations are horrifying,
92
293000
3000
Mimo że niektóre z waszych prezentacji są straszne,
05:08
absolutely horrifying.
93
296000
2000
naprawdę straszne.
05:10
It's true. It's true.
94
298000
2000
Tak, tak. Naprawdę.
05:12
You know, between the environmental degradation
95
300000
3000
No wiecie, począwszy od degradacji środowiska,
05:15
and the crashing of the world markets you're talking about.
96
303000
3000
skończywszy na krachu światowego rynku.
05:18
And of course, we know it's all because of the -- all the ...
97
306000
6000
I oczywiście, to wszystko z winy całej tej...
05:24
Well, I don't know how else to say it to you, so I'll just say it my way:
98
312000
3000
No tak, nie wiem, jak mam to inaczej ująć, więc może powiem po swojemu.
05:27
the ganeyvish schticklich coming from the governments and the, you know,
99
315000
3000
Ganeyvish tetikeyt rządu
05:30
the bankers and the Wall Street. You know it.
100
318000
3000
i bankierów i z Wall Street. Sami wiecie.
05:33
Anyway.
101
321000
2000
Zresztą...
05:35
(Laughter)
102
323000
1000
(Śmiech)
05:36
The point is, I'm happy somebody has practical ideas
103
324000
3000
Najważniejsze, że jest ktoś, kto ma praktyczne pomysły na to,
05:39
to get us out of this mess.
104
327000
2000
jak wydostać nas z tego bałaganu.
05:41
So I salute each of you and your stellar achievements.
105
329000
3000
Pozdrawiam zatem was wszystkich, honoruję wasze doskonałe osiągnięcia.
05:44
Thank you for all that you do.
106
332000
3000
Dziękuję za waszą pracę.
05:47
And congratulations on being such big makhers that you've become TED meisters.
107
335000
7000
Gratuluję wspaniałych osiągnięć i uczestnictwa w TED.
05:54
So, happy continued success.
108
342000
2000
Tak więc, kolejnych wielkich sukcesów.
05:56
Congratulations. Mazel tov.
109
344000
3000
Gratulacje. Mozel tov.
05:59
(Applause)
110
347000
5000
(Brawa)
06:04
Hi. Hi.
111
352000
3000
Cześć. Jak leci?
06:07
Thank you everybody.
112
355000
2000
Dziękuję wam wszystkim.
06:09
Sorry, this is such a wonderful opportunity and everything, to be here right now.
113
357000
3000
Wybaczcie. To tak wspaniała okazja i w ogóle, być tu z wami teraz.
06:12
My name is Noraida. And I'm just --
114
360000
2000
Nazywam się Noraida. I po prostu...
06:14
I'm so thrilled to be part of like your TED conference
115
362000
2000
Ach, jestem tak podekscytowana, że biorę udział w konferencji TED,
06:16
that you're doing and everything like that.
116
364000
3000
która się właśnie odbywa i w ogóle...
06:19
I am Dominican-American.
117
367000
2000
Jestem dominikańską Amerykanką.
06:21
Actually, you could say I grew up in the capital of Dominican Republic,
118
369000
2000
Właściwie można powiedzieć, że dorastałam w stolicy Republiki Dominikańskiej,
06:23
otherwise known as Washington Heights in New York City.
119
371000
3000
znanej jako Washington Heights w Nowym Jorku.
06:26
But I don't know if there's any other Dominican people here,
120
374000
3000
Nie wiem, czy ktoś oprócz mnie tutaj jest Dominikańczykiem,
06:29
but I know that Juan Enriquez, he was here yesterday.
121
377000
3000
ale znam tego Juana Enriqueza, był tutaj wczoraj.
06:32
And I think he's Mexican, so that's --
122
380000
2000
I wydaję mi się, że jest Meksykaninem. Więc to...
06:34
honestly, that's close enough for me right now. So --
123
382000
2000
dla mnie wystarczająco duże podobieństwo właśnie teraz. Więc...
06:36
(Laughter)
124
384000
2000
(Śmiech)
06:38
I just -- I'm sorry.
125
386000
2000
Wybaczcie.
06:40
I'm just trying not to be nervous because this is
126
388000
2000
Staram się po prostu nie denerwować,
06:42
a very wonderful experience for me and everything.
127
390000
2000
bo jest to dla mnie cudowne doświadczenie.
06:44
And I just -- you know I'm not used to doing the public speaking.
128
392000
2000
I ja tylko, no wiecie, nie jestem przyzwyczajona do publicznych wystąpień.
06:46
And whenever I get nervous I start to talk really fast.
129
394000
2000
I za każdym razem, kiedy się stresuję, zaczynam mówić naprawdę szybko.
06:48
Nobody can understand nothing I'm saying, which is very frustrating for me,
130
396000
2000
Nikt nie może zrozumieć ani słowa z tego, co mówię, co jest frustrujące,
06:50
as you can imagine.
131
398000
1000
jak możecie sobie wyobrazić.
06:51
I usually have to just like try to calm down and take a deep breath.
132
399000
2000
Zazwyczaj wystarczy spróbować się uspokoić i wziąć głęboki oddech.
06:53
But then on top of that, you know, Sarah Jones told me we only have 18 minutes.
133
401000
3000
Ale poza tym, Sarah Jones powiedziała, że mamy tylko 18 minut.
06:56
So then I'm like, should I be nervous, you know, because maybe it's better.
134
404000
2000
Więc może ja powinnam być zdenerwowana, no wiecie, bo może to i lepiej.
06:58
And I'm just trying not to panic and freak out. So I like, take a deep breath.
135
406000
4000
Staram się nie panikować ani nie zwariować. Więc... biorę głęboki wdech.
07:02
Okay. Sorry. So anyway, what I was trying to say is that I really love TED.
136
410000
5000
Ok. Sorry. Więc chcę powiedzieć, że uwielbiam TED-a.
07:07
Like, I love everything about this. It's amazing.
137
415000
2000
Uwielbiam wszystko, co z nim związane. To cudowne.
07:09
Like, it's -- I can't get over this right now.
138
417000
2000
Jest tak jakby - nie mogę tego teraz wytłumaczyć.
07:11
And, like, people would not believe, seriously, where I'm from,
139
419000
2000
I, no, ludzie nie uwierzą, serio, skąd jestem,
07:13
that this even exists.
140
421000
2000
że to w ogóle istnieje.
07:15
You know, like even, I mean I love like the name, the -- TED.
141
423000
3000
No wiecie, to znaczy, ja kocham tę nazwę - TED.
07:18
I mean I know it's a real person and everything, but I'm just saying that like,
142
426000
3000
Ja wiem, że to jest prawdziwa osoba i w ogóle, ale mówię jedynie,
07:21
you know, I think it's very cool how it's also an acronym, you know,
143
429000
4000
że myślę, że to fajowo, że to też skrótowiec,
07:25
which is like, you know, is like very high concept and everything like that.
144
433000
2000
jakby był takim skomplikowanym pomysłem i w ogóle.
07:27
I like that.
145
435000
2000
Podoba mi się to.
07:29
And actually, I can relate to the whole like acronym thing and everything.
146
437000
4000
W gruncie rzeczy, można się odnieść do całości jako skrótowca.
07:33
Because, actually, I'm a sophomore at college right now.
147
441000
2000
Bo tak naprawdę, obecnie jestem na drugim roku college'u.
07:35
At my school -- actually I was part of co-founding an organization,
148
443000
4000
Prawdę mówiąc współtworzyłam w mojej szkole organizację,
07:39
which is like a leadership thing,
149
447000
2000
taką formę przywództwa,
07:41
you know, like you guys, you would really like it and everything.
150
449000
3000
no wiecie, wy tutaj ogólnie lubicie takie rzeczy.
07:44
And the organization is called DA BOMB,
151
452000
3000
Organizacja nazywa się DA BOMB,
07:47
A\and DA BOMB -- not like what you guys can build and everything --
152
455000
4000
a DA BOMB - nie to, co lubicie tworzyć i w ogóle,
07:51
it's like, DA BOMB, it means like Dominican -- it's an acronym --
153
459000
4000
tylko DA BOMB - skrótowiec,
07:55
Dominican-American Benevolent Organization for Mothers and Babies.
154
463000
3000
Dominikańsko-amerykańska Organizacja Charytatywna dla Matek i Dzieci.
07:58
So, I know, see, like the name is like a little bit long,
155
466000
4000
Także ja wiem, nazwa jest tyćkę przydługa,
08:02
but with the war on terror and everything,
156
470000
2000
jednak ze względu na walkę z terroryzmem i tak dalej,
08:04
the Dean of Student Activities has asked us to stop saying DA BOMB
157
472000
2000
Dziekan ds. działalności studenckiej poprosiła nas, by nie używać formy DA BOMB,
08:06
and use the whole thing so nobody would get the wrong idea, whatever.
158
474000
2000
a całej nazwy, żeby nikt jej źle nie zrozumiał.
08:08
So, basically like DA BOMB --
159
476000
4000
Więc ogólnie DA BOMB,
08:12
what Dominican-American Benevolent Organization for Mothers and Babies does
160
480000
4000
jako Dominikańsko-amerykańska Organizacja Charytatywna dla Matek i Dzieci,
08:16
is, basically, we try to advocate for students who show a lot of academic promise
161
484000
9000
stara się wspierać studentki, którym zapowiada się obiecująca przyszłość akademicka
08:25
and who also happen to be mothers like me.
162
493000
3000
oraz te, które jednocześnie są matkami, jak ja.
08:28
I am a working mother, and I also go to school full-time.
163
496000
3000
Jestem pracującą matką, a zarazem chodzę do szkoły w pełnym wymiarze godzin.
08:31
And, you know, it's like -- it's so important to have like role models out there.
164
499000
4000
To takie ważne, żeby mieć tam wzorce.
08:35
I mean, I know sometimes our lifestyles are very different, whatever.
165
503000
2000
To znaczy, ja wiem, że czasem nasze style życia są zupełnie różne,
08:37
But like even at my job -- like, I just got promoted.
166
505000
3000
ale nawet w mojej pracy właśnie dostałam awans.
08:40
Right now it's very exciting actually for me
167
508000
3000
Teraz jest to dla mnie szczególnie ekscytujące,
08:43
because I'm the Junior Assistant to the Associate Director
168
511000
2000
bo jestem młodszą asystentką zastępcy
08:45
under the Senior Vice President for Business Development --
169
513000
2000
starszego wicedyrektora ds. rozwoju biznesu.
08:47
that's my new title.
170
515000
2000
To mój nowy tytuł.
08:49
So, but I think whether you own your own company or you're just starting out like me,
171
517000
4000
Myślę, że jak posiadasz własną firmę albo zaczynasz tak, jak ja,
08:53
like something like this is so vital
172
521000
2000
jak coś równie niezbędnego dla ludzi,
08:55
for people to just continue expanding their minds and learning.
173
523000
3000
żeby po prostu otworzyć się na świat i naukę.
08:58
And if everybody, like all people really had access to that,
174
526000
3000
I jeśli wszyscy ludzie, mieliby do tego dostęp,
09:01
it would be a very different world out there, as I know you know.
175
529000
3000
świat byłby zupełnie inny, jak zapewne wiecie.
09:04
So, I think all people, we need that,
176
532000
2000
Sądzę więc, że my wszyscy tego potrzebujemy,
09:06
but especially, I look at people like me, you know like,
177
534000
3000
a zwłaszcza chodzi mi o ludzi takich jak ja, no wiecie,
09:09
I mean, Latinos -- we're about to be the majority, in like two weeks.
178
537000
7000
mam na myśli Latynosów, lada chwila będziemy stanowić ponad połowę ludzkości, za jakieś dwa tygodnie.
09:16
So, we deserve just as much to be part of the exchange of ideas as everybody else.
179
544000
6000
Tak samo zasługujemy na to, żeby być częścią wymiany myśli jak wszyscy inni.
09:22
So, I'm very happy that you're, you know, doing this kind of thing,
180
550000
3000
No więc jestem szczęśliwa, że robicie coś takiego,
09:25
making the talks available online.
181
553000
2000
że udostępniacie przemówienia online.
09:27
That's very good. I love that.
182
555000
2000
To bardzo dobrze, świetna sprawa.
09:29
And I just -- I love you guys. I love TED.
183
557000
2000
Po prostu... kocham was ludzie. Kocham TED-a.
09:31
And if you don't mind, privately now, in the future, I'm going to think of TED
184
559000
3000
Jeśli nie macie nic przeciwko, tak między nami mówiąc, w przyszłości zamierzam myśleć o Tedzie
09:34
as an acronym for Technology, Entertainment and Dominicans.
185
562000
3000
jako o akronimie od Technologia, Rozrywka i Dominikańczycy.
09:37
Thank you very much.
186
565000
2000
Dziękuje bardzo.
09:39
(Laughter)
187
567000
2000
(Śmiech)
09:41
(Applause)
188
569000
5000
(Brawa)
09:46
So, that was Noraida,
189
574000
2000
To była Noraida
09:48
and just like Lorraine and everybody else you're meeting today,
190
576000
2000
i podobnie jak wszyscy, których dzisiaj spotykacie,
09:50
these are folks who are based on real people from my real life:
191
578000
4000
to postacie oparte na ludziach, których naprawdę poznałam.
09:54
friends, neighbors, family members.
192
582000
3000
Przyjaciołach, sąsiadach, członkach rodziny.
09:57
I come from a multicultural family.
193
585000
3000
Pochodzę z wielokulturowej rodziny.
10:00
In fact, the older lady you just met:
194
588000
2000
Tak naprawdę ta starsza pani, którą właśnie poznaliście,
10:02
very, very loosely based on a great aunt on my mother's side.
195
590000
4000
to luźne nawiązanie mojej ciotecznej babki ze strony mamy.
10:06
It's a long story, believe me.
196
594000
2000
To długa historia, uwierzcie mi na słowo.
10:08
But on top of my family background,
197
596000
3000
Jakby tego było mało,
10:11
my parents also sent me to the United Nations school,
198
599000
2000
moi rodzice wysłali mnie do szkoły imienia Narodów Zjednoczonych,
10:13
where I encountered a plethora of new characters,
199
601000
4000
gdzie spotkałam mnóstwo nowych postaci,
10:17
including Alexandre, my French teacher, okay.
200
605000
5000
łącznie z Alexandre, moją nauczycielką francuskiego.
10:22
Well, you know, it was beginner French, that I am taking with her, you know.
201
610000
5000
Byłam początkująca z francuskiego, kiedy się z nią zetknęłam.
10:27
And it was Madame Bousson, you know, she was very [French].
202
615000
6000
I była to madame Bousson. Była taka bardzo... [francuski]
10:33
It was like, you know, she was there in the class,
203
621000
2000
Było tak: ona stała tam, w klasie,
10:35
you know, she was kind of typically French.
204
623000
2000
a była przy tym taką typową Francuzką.
10:37
You know, she was very chic, but she was very filled with ennui, you know.
205
625000
5000
No wiecie, była pełna szyku, a jednocześnie wiecznie zafrasowana.
10:42
And she would be there, you know, kind of talking with the class, you know,
206
630000
5000
I ona stała tam, rozmawiając z uczniami,
10:47
talking about the, you know, the existential futility of life, you know.
207
635000
5000
rozprawiając o egzystencjalnym bezsensie życia.
10:52
And we were only 11 years old, so it was not appropriate. (Laughter)
208
640000
3000
A my mieliśmy przecież tylko 11 lat, więc nie powinna tak robić.
10:55
But [German].
209
643000
6000
Ale [niemiecki].
11:01
Yes, I took German for three years, [German],
210
649000
4000
Owszem, uczyłam się niemieckiego przez 3 lata [niemiecki],
11:05
and it was quite the experience because I was the only black girl in the class,
211
653000
4000
i było to niezwykłe doświadczenie, ponieważ byłam jedyną czarnoskórą dziewczynką w klasie,
11:09
even in the UN school.
212
657000
2000
mimo że była to szkoła im. Narodów Zjednoczonych.
11:11
Although, you know, it was wonderful.
213
659000
2000
Mimo wszystko było wspaniale.
11:13
The teacher, Herr Schtopf, he never discriminated.
214
661000
3000
Nauczyciel, Herr Schtopf, nigdy nikogo nie wyróżniał.
11:16
Never. He always, always treated each of us,
215
664000
3000
Nigdy. Zawsze traktował każdego z nas
11:19
you know, equally unbearably during the class.
216
667000
3000
podczas zajęć w równie nieznośny sposób.
11:22
So, there were the teachers and then there were my friends,
217
670000
4000
Miałam tam nauczycieli i przyjaciół,
11:26
classmates from everywhere,
218
674000
2000
kolegów z klasy ze wszystkich stron świata
11:28
many of whom are still dear friends to this day.
219
676000
2000
Wielu z nich jest moimi przyjaciółmi do dzisiaj.
11:30
And they've inspired many characters as well.
220
678000
5000
Oni również byli inspiracją dla wielu postaci.
11:35
For example, a friend of mine.
221
683000
4000
Jak na przykład moja pewna znajoma.
11:39
Well, I just wanted to quickly say good evening.
222
687000
2000
No więc chciałam tylko krótko powiedzieć dobry wieczór.
11:41
My name is Praveen Manvi and thank you very much for this opportunity.
223
689000
3000
Nazywam się Praveen Manvi i dziękuję wam bardzo za tę sposobność.
11:44
Of course, TED, the reputation precedes itself all over the world.
224
692000
4000
Oczywiście, TED, jego reputacja wyprzedza go na całym świecie.
11:48
But, you know, I am originally from India,
225
696000
3000
A ja pochodzę z Indii
11:51
and I wanted to start by telling you
226
699000
4000
i chciałam zacząć od tego,
11:55
that once Sarah Jones told me that we will be having the opportunity
227
703000
3000
że kiedyś Sarah Jones powiedziała mi, że będziemy miały sposobność,
11:58
to come here to TED in California,
228
706000
3000
aby przyjechać na TED-a tu, do Kalifornii.
12:01
originally, I was very pleased and, frankly, relieved
229
709000
3000
Początkowo byłam bardzo zadowolona i, mówiąc szczerze, ulżyło mi,
12:04
because, you know, I am a human rights advocate.
230
712000
3000
ponieważ jestem rzeczniczką praw człowieka.
12:07
And usually my work, it takes me to Washington D.C.
231
715000
3000
I zazwyczaj moja praca kieruje mnie do Waszyngtonu,
12:10
And there, I must attend these meetings, mingling with some tiresome politicians,
232
718000
4000
gdzie muszę chodzić na spotkania, zadawać się z jakimiś męczącymi politykami,
12:14
trying to make me feel comfortable
233
722000
2000
którzy próbują sprawić, abym poczuła się swobodnie,
12:16
by telling how often they are eating the curry in Georgetown. (Laughter)
234
724000
3000
opowiadając, jak często jadają curry w dzielnicy Georgetown.
12:19
So, you can just imagine -- right.
235
727000
4000
Tak więc możecie sobie wyobrazić.
12:23
So, but I'm thrilled to be joining all of you here.
236
731000
4000
Ale jestem zachwycona, że mogę tu z wami być.
12:27
I wish we had more time together, but that's for another time. Okay? Great.
237
735000
4000
Żałuję, że nie mamy więcej czasu, może następnym razem.
12:31
(Applause)
238
739000
7000
(Brawa)
12:38
And, sadly, I don't think we'll have time for you to meet everybody I brought, but --
239
746000
7000
Niestety nie będziemy mieli czasu poznać wszystkich, których ze sobą przyprowadziłam,
12:45
I'm trying to behave myself,
240
753000
3000
ale postaram się zachowywać jak należy.
12:48
it's my first time here.
241
756000
3000
To mój pierwszy raz tutaj.
12:51
But I do want to introduce you to a couple of folks you may recognize,
242
759000
4000
Chcę was jednak przedstawić kilku osobom, które możecie rozpoznać,
12:55
if you saw "Bridge and Tunnel."
243
763000
3000
jeśli oglądaliście "Bridge and Tunnel".
12:58
Uh, well, thank you.
244
766000
3000
Cóż, dziękuję.
13:01
Good evening.
245
769000
2000
Dobry wieczór.
13:03
My name is Pauline Ning,
246
771000
2000
Nazywam się Pauline Ning,
13:05
and first I want to tell you that I'm --
247
773000
5000
I po pierwsze chcę wam powiedzieć, że jestem
13:10
of course I am a member of the Chinese community in New York.
248
778000
3000
członkiem chińskiej społeczności w Nowym Jorku.
13:13
But when Sarah Jones asked me to please come to TED,
249
781000
6000
Ale kiedy Sarah Jones poprosiła mnie o przyjście do TED-a,
13:19
I said, well, you know, first, I don't know that, you know --
250
787000
6000
stwierdziłam, że no nie wiem, rozumiecie…
13:25
before two years ago, you would not find me in front of an audience of people,
251
793000
6000
Jeszcze 2 lata temu nie zobaczylibyście mnie przed taką publicznością,
13:31
much less like this
252
799000
2000
Jeszcze 2 lata temu nie zobaczylibyście mnie przed taką publicznością,
13:33
because I did not like to give speeches
253
801000
2000
ponieważ nie lubię przemawiać,
13:35
because I feel that, as an immigrant, I do not have good English skills for speaking.
254
803000
7000
ponieważ czuję, że jako imigrantka, nie mówię wystarczająco dobrze po angielsku.
13:42
But then, I decided, just like Governor Arnold Schwarzenegger,
255
810000
5000
Ale potem zdecydowałam, że tak, jak Arnold Schwartzenegger,
13:47
I try anyway.
256
815000
1000
mimo wszystko spróbuję.
13:48
(Laughter)
257
816000
5000
(Śmiech)
13:53
My daughter -- my daughter wrote that,
258
821000
2000
Córka powiedziała mi:
13:55
she told me, "Always start your speech with humor."
259
823000
3000
"Zawsze zaczynaj przemowę od żartu".
13:58
But my background --
260
826000
2000
Chciałabym opowiedzieć wam krótką historię.
14:00
I want to tell you story only briefly.
261
828000
3000
Chciałabym opowiedzieć wam krótką historię.
14:03
My husband and I, we brought our son and daughter here in 1980s
262
831000
5000
Wraz z mężem przywieźliśmy tu syna i córkę w latach 80.,
14:08
to have the freedom we cannot have in China at that time.
263
836000
3000
by cieszyć się wolnością, jakiej nie mogliśmy zaznać wtedy w Chinach.
14:11
And we tried to teach our kids to be proud of their tradition, but it's very hard.
264
839000
7000
Staraliśmy się nauczyć nasze dzieci dumy z ich tradycji, ale to bardzo trudne.
14:18
You know, as immigrant, I would speak Chinese to them,
265
846000
4000
Jako imigrantka rozmawiałam z nimi po chińsku,
14:22
and they would always answer me back in English.
266
850000
3000
ale zawsze odpowiadali mi po angielsku.
14:25
They love rock music, pop culture, American culture.
267
853000
4000
Uwielbiają rocka, popkulturę i kulturę amerykańską.
14:29
But when they got older,
268
857000
2000
Ale kiedy dorośli,
14:31
when the time comes for them to start think about getting married,
269
859000
4000
kiedy przyszedł czas, aby pomyśleć o małżeństwie,
14:35
that's when we expect them to realize, a little bit more, their own culture.
270
863000
6000
oczekiwaliśmy, że staną się trochę bardziej świadomi swojej kultury.
14:41
But that's where we had some problems.
271
869000
3000
I tutaj pojawiły się problemy.
14:44
My son, he says he is not ready to get married.
272
872000
3000
Mój syn mówi, że nie czuje się gotowy na małżeństwo.
14:47
And he has a sweetheart, but she is American woman, not Chinese.
273
875000
6000
Ma dziewczynę, ale pochodzi ona z Ameryki, nie z Chin.
14:53
It's not that it's bad, but I told him, "What's wrong with a Chinese woman?"
274
881000
6000
Nie ma w tym nic złego, ale spytałam go “Co jest nie tak z chińskimi dziewczynami?”
14:59
But I think he will change his mind soon.
275
887000
3000
Myślę jednak, że niedługo zmieni zdanie.
15:02
So, then I decide instead, I will concentrate on my daughter.
276
890000
5000
Wtedy stwierdziłam, że skoncentruję się na swojej córce.
15:07
The daughter's marriage is very special to the mom.
277
895000
3000
Małżeństwo córki jest dla matki czymś wyjątkowym.
15:10
But first, she said she's not interested.
278
898000
4000
Najpierw powiedziała, że nie jest zainteresowana.
15:14
She only wants to spend time with her friends.
279
902000
3000
Chce tylko spędzać czas z przyjaciółmi.
15:17
And then at college, it's like she never came home.
280
905000
5000
Będąc w college'u przestała wracać do domu.
15:22
And she doesn't want me to come and visit.
281
910000
3000
I nie chce, żebym ją odwiedzała.
15:25
So I said, "What's wrong in this picture?"
282
913000
2000
Spytałam więc “Co jest złego w myślach o ślubie?”
15:27
So, I accused my daughter to have like a secret boyfriend.
283
915000
5000
Podejrzewałam, że ma chłopaka w tajemnicy przede mną.
15:32
But she told me, "Mom, you don't have to worry about boys
284
920000
4000
Ale powiedziała: “Mamo, nie martw się o chłopaków,
15:36
because I don't like them."
285
924000
2000
bo nie podobają mi się".
15:38
(Laughter)
286
926000
3000
(Śmiech)
15:41
And I said, "Yes, men can be difficult, but all women have to get used to that."
287
929000
6000
Powiedziałam, “Faceci potrafią być trudni, ale kobiety muszą się do tego przyzwyczaić”.
15:47
She said, "No Mom. I mean, I don't like boys. I like girls.
288
935000
5000
Odpowiedziała: “Nie, mamo. Nie podobają mi się chłopcy, tylko dziewczyny.
15:52
I am lesbian."
289
940000
2000
Jestem lesbijką".
15:54
So, I always teach my kids to respect American ideas,
290
942000
5000
Zawsze uczę dzieci szacunku do amerykańskich pomysłów,
15:59
but I told my daughter that this is one exception --
291
947000
4000
ale powiedziałam córce, że tym razem to wyjątek,
16:03
(Laughter) --
292
951000
3000
(Śmiech)
16:06
that she is not gay, she is just confused by this American problem.
293
954000
8000
że ona nie jest homo, tylko pomieszało jej się w głowie przez ten amerykański problem.
16:14
But she told me, "Mom, it's not American."
294
962000
4000
Ale powiedziała mi: “Mamo, ale nie o to chodzi”.
16:18
She said she is in love -- in love with a nice Chinese girl.
295
966000
5000
Powiedziała, że zakochała się w miłej, ładnej Chince.
16:23
(Laughter)
296
971000
2000
(Śmiech)
16:25
So, these are the words I am waiting to hear,
297
973000
3000
Właśnie tych słów oczekiwałam,
16:28
but from my son, not my daughter.
298
976000
2000
ale od syna, nie córki.
16:30
(Laughter)
299
978000
4000
(Śmiech)
16:34
But at first I did not know what to do.
300
982000
3000
Na początku nie wiedziałam, co robić.
16:37
But then, over time, I have come to understand that this is who she is.
301
985000
7000
W końcu jednak zrozumiałam, że taka po prostu jest.
16:44
So, even though sometimes it's still hard,
302
992000
4000
I mimo że wciąż jest mi ciężko,
16:48
I will share with you that it helps me to realize
303
996000
5000
chcę wam powiedzieć, że łatwiej mi dostrzec,
16:53
society is more tolerant, usually because of places like this,
304
1001000
5000
że społeczeństwo jest coraz bardziej tolerancyjne,
16:58
because of ideas like this,
305
1006000
2000
dzięki takim pomysłom
17:00
and people like you, with an open mind.
306
1008000
3000
i otwartym ludziom, takim jak wy.
17:03
So I think maybe TED, you impact people's lives
307
1011000
4000
W Tedzie chyba nie zdajecie sobie sprawy,
17:07
in the ways maybe even you don't realize.
308
1015000
4000
że na wiele sposobów wpływacie na ludzkie życie.
17:11
So, for my daughter's sake,
309
1019000
3000
Także w imieniu mojej córki
17:14
I thank you for your ideas worth spreading.
310
1022000
4000
dziękuję wam za warte rozpowszechniania pomysły.
17:18
Thank you. Xie xie.
311
1026000
2000
Dziękuję. Shin shen.
17:20
(Applause)
312
1028000
11000
(Oklaski)
17:31
Good evening. My name is Habbi Belahal.
313
1039000
2000
Dobry wieczór. Nazywam się Habbi Belahal.
17:33
And I would like to first of all thank Sarah Jones
314
1041000
4000
Najpierw pragnę podziękować Sarze Jones
17:37
for putting all of the pressure on the only Arab who she brought with her
315
1045000
5000
za nałożenie presji na jedyną Arabkę, którą dziś przyprowadziła
17:42
to be last today.
316
1050000
2000
na zakończenie występu.
17:44
I am originally from Jordan.
317
1052000
3000
Pochodzę z Jordanu.
17:47
And I teach comparative literature at Queens College.
318
1055000
4000
Wykładam komparatystykę w Queens College.
17:51
It is not Harvard.
319
1059000
2000
To nie Harvard,
17:53
But I feel a bit like a fish out of water.
320
1061000
4000
ale i tak czuję się trochę nieswojo.
17:57
But I am very proud of my students.
321
1065000
2000
Jestem jednak bardzo dumna z moich studentów.
17:59
And I see that a few of them did make it here to the conference.
322
1067000
5000
Widzę, że niektórym udało się tu dotrzeć.
18:04
So you will get the extra credit I promised you.
323
1072000
3000
Więc dostaniecie dodatkowe, obiecane punkty.
18:07
But, while I know that I may not look like the typical TED-izen, as you would say,
324
1075000
8000
Chociaż nie wyglądam na typową obywatelkę,
18:15
I do like to make the point that we in global society,
325
1083000
6000
lubię podkreślać, że w skali globalnego społeczeństwa,
18:21
we are never as different as the appearances may suggest.
326
1089000
4000
mimo różnic w wyglądzie, tak bardzo się między sobą nie różnimy.
18:25
So, if you will indulge me, I will share quickly with you a bit of verse,
327
1093000
5000
Jeśli pozwolicie, chciałabym podzielić się z wami fragmentem wiersza
18:30
which I memorized as a young girl at 16 years of age.
328
1098000
5000
który zapamiętałam, gdy miałam 16 lat.
18:35
So, back in the ancient times.
329
1103000
3000
Zatem w zamierzchłych czasach...
18:38
[Arabic]
330
1106000
19000
(Arabski)
18:57
And this roughly translates:
331
1125000
3000
Co oznacza mniej więcej:
19:00
"Please, let me hold your hand.
332
1128000
3000
"Proszę, pozwól mi wziąć cię za rękę.
19:03
I want to hold your hand.
333
1131000
3000
Chcę trzymać cię za rękę.
19:06
I want to hold your hand.
334
1134000
2000
Chcę trzymać cię za rękę.
19:08
And when I touch you, I feel happy inside.
335
1136000
4000
A gdy cię dotykam, czuję wewnętrzne szczęście.
19:12
It's such a feeling that my love, I can't hide, I can't hide, I can't hide."
336
1140000
7000
Kochanie, to takie uczucie, którego nie mogę ukryć, nie mogę ukryć, nie mogę ukryć".
19:19
Well, so okay, but please, please, but please.
337
1147000
8000
Tak więc, proszę, pozwólcie...
19:27
If it is sounding familiar, it is because I was at the same time in my life
338
1155000
6000
Jeśli brzmi to znajomo, to dlatego, że w tym samym czasie
19:33
listening to the Beatles.
339
1161000
2000
słuchałam The Beatles.
19:35
On the radio [unclear], they were very popular.
340
1163000
3000
W naszym radiu byli bardzo popularni.
19:38
So, all of that is to say that I like to believe
341
1166000
6000
Tak więc chcę wierzyć,
19:44
that for every word intended as to render us deaf to one another,
342
1172000
6000
że w miejsce każdego słowa, które ma uczynić nas głuchymi na nasze wzajemne wołania,
19:50
there is always a lyric connecting ears and hearts across the continents in rhyme.
343
1178000
7000
zawsze znajdzie się wiersz, który połączy rymem nasze uszy i serca na wszystkich kontynentach.
19:57
And I pray that this is the way that we will self-invent, in time.
344
1185000
6000
Modlę się, żebyśmy z biegiem czasu rozwijali się w tym właśnie kierunku.
20:03
That's all, shukran. Thank you very much for the opportunity.
345
1191000
4000
To wszystko, shukran. Dziękuję za tę okazję.
20:07
Okay? Great.
346
1195000
2000
Ok? Świetnie.
20:09
(Applause)
347
1197000
2000
(Brawa)
20:11
Thank you all very much. It was lovely.
348
1199000
2000
Dziękuję wam wszystkim. Było cudownie.
20:13
Thank you for having me.
349
1201000
2000
Dziękuję za zaproszenie.
20:15
(Applause)
350
1203000
4000
(Brawa)
20:19
Thank you very, very much. I love you.
351
1207000
3000
Dziękuję bardzo, kocham was.
20:22
(Applause)
352
1210000
2000
(Brawa)
20:24
Well, you have to let me say this.
353
1212000
4000
Pozwólcie mi jeszcze coś dodać.
20:28
I just -- thank you.
354
1216000
4000
Po prostu - dziękuję.
20:32
I want to thank Chris and Jacqueline, and just everyone for having me here.
355
1220000
4000
Chcę podziękować Chrisowi, Jaqueline i pozostałym za zaproszenie mnie tutaj.
20:36
It's been a long time coming, and I feel like I'm home.
356
1224000
2000
Czekałam na to już od jakiegoś czasu i czuję się jak w domu,
20:38
And I know I've performed for some of your companies
357
1226000
3000
wiem, że występowałam dla kilku waszych firm,
20:41
or some of you have seen me elsewhere,
358
1229000
2000
a niektórzy z was już mnie gdzieś widzieli,
20:43
but this is honestly one of the best audiences I've ever experienced.
359
1231000
3000
ale szczerze mówiąc, to jest jedna z najlepszych publiczności, z jakimi się spotkałam.
20:46
The whole thing is amazing, and so don't you all go reinventing yourselves any time soon.
360
1234000
4000
Całość jest niesamowita, także nie próbujcie szybko wszystkiego zmieniać.
20:50
(Applause)
361
1238000
3000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Sarah Jones - Polymorphic playwrightTony Award-winning monologist, UNICEF ambassador, firebrand and FCC-fighting poet -- Sarah Jones assumes as many roles offstage as on.
Why you should listen
"Chameleon-like" barely describes the astonishing ease with which Sarah Jones slips in and out of the characters in her solo performances -- as many as fourteen personae in her Broadway hit Bridge & Tunnel. Critics marvel not only at her ability to perfectly mimic accents and mannerisms, but also to seemingly reshape her body, down to pupils and dimples, in the blink of an eye.
Jones' performances showcase a biting political awareness, and she has received commissions from Equality Now, the Kellogg Foundation and the National Immigration Forum to address issues of injustice and inequality. She is a UNICEF Goodwill Ambassador and has given multiple performances at the White House at the invitation of President and First Lady Obama. Jones is now at work on a new solo show called Sell/Buy/Date, commissioned by the Novo Foundation. She debuted material from it at TED2015. She is also working on a commission for Lincoln Center Theater and a television project based on her characters.
Sarah Jones | Speaker | TED.com