TEDGlobal 2017
Sethembile Msezane: Living sculptures that stand for history's truths
Sethembile Msezane: Tarihi gerçeklerin tanığı yaşayan heykeller
Filmed:
Readability: 4.3
1,173,604 views
Cape Town'u kuşatan yüz yıllık anıtlarda Sethembile Mzesane kendi gerçekliğini anlatan hiçbir şey göremiyordu. O da şehrin ve kamu alanlarının ait olduğu topluluğa geri verilmesi için kendisini yaşayan bir heykele çevirmeye karar verdi ve sembolik kıyafetler içinde saatlerce kamu alanlarında dikildi. Mzesane, bir başyapıt niteliğindeki konuşmada büyüleyici gösteri sanatına hayat veren hikâyeleri ve motivasyonu anlatıyor.
Sethembile Msezane - Artist
Sethembile Msezane deconstructs the act of public commemoration -- how it creates myths, constructs histories, includes some and excludes others. Full bio
Sethembile Msezane deconstructs the act of public commemoration -- how it creates myths, constructs histories, includes some and excludes others. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I'd like for you to take a moment
to imagine this with me.
to imagine this with me.
0
824
3920
Benimle bir an için
şunu hayal etmenizi istiyorum.
şunu hayal etmenizi istiyorum.
00:18
You're a little girl of five years old.
1
6144
3108
Beş yaşında küçük bir kız çocuğusunuz,
00:22
Sitting in front of a mirror,
2
10069
1729
aynanın karşısında oturuyorsunuz,
00:23
you ask yourself,
3
11822
1499
kendi kendinize soruyorsunuz:
00:26
"Do I exist?"
4
14395
1191
"Var mıyım?"
00:29
In this space, there is
very little context,
very little context,
5
17254
2652
Bu ortamda pek bir bağlam yok;
00:31
and so you move into a different one,
6
19930
2564
o yüzden başka bir ortama geçiyorsunuz,
00:34
one filled with people.
7
22518
1574
insanlarla dolu bir ortama.
00:37
Surely, now you know you're not
a figment of your own imagination.
a figment of your own imagination.
8
25124
3263
Hayal gücünüzün bir ürünü
olmadığınıza artık eminsiniz.
olmadığınıza artık eminsiniz.
00:41
You breathe their air.
9
29223
1531
Onların havasını soluyorsunuz.
00:43
You see them,
10
31385
1430
Onları görüyorsunuz.
00:44
so they must see you.
11
32839
1414
Öyleyse onlar da sizi görüyordur.
00:47
And yet, you still can't help but wonder:
12
35348
3640
Yine de düşünmeden edemiyorsunuz:
00:52
Do I only exist when people speak to me?
13
40480
3829
Sadece insanlar benimle
konuştuğunda mı varım?
konuştuğunda mı varım?
00:57
Pretty heavy thoughts for a child, right?
14
45796
1954
Bir çocuk için epey
ağır düşünceler, değil mi?
ağır düşünceler, değil mi?
01:01
But through various artworks
that reflect upon our society,
that reflect upon our society,
15
49001
4508
Toplumumuzu yansıtan birçok
sanat eseri aracılığıyla anladım ki
sanat eseri aracılığıyla anladım ki
01:05
I came to understand
how a young black girl can grow up
how a young black girl can grow up
16
53533
4150
küçük siyahi bir kız çocuğu,
görünmediğini,
görünmediğini,
01:09
feeling as if she's not seen,
and perhaps she doesn't exist.
and perhaps she doesn't exist.
17
57707
5114
belki de var olmadığını
hissederek büyüyebilir.
hissederek büyüyebilir.
01:16
You see, if young people don't have
positive images of themselves
positive images of themselves
18
64337
3769
Gençlerin kendileriyle
ilgili imajları olumlu değilse,
ilgili imajları olumlu değilse,
01:20
and all that remains
are negative stereotypes,
are negative stereotypes,
19
68130
3168
çevrelerinde olumsuz klişeler
dışında bir şey yoksa
dışında bir şey yoksa
01:23
this affects their self-image.
20
71322
1825
bu onların benlik saygılarını etkiler.
01:26
But it also affects the way
that the rest of society treats them.
that the rest of society treats them.
21
74214
3346
Ama bu, aynı zamanda, toplumun
onlara olan tavrını da etkiler.
onlara olan tavrını da etkiler.
01:31
I discovered this
22
79282
1236
Bunu fark ettiğimde
01:32
having lived in Cape Town
for about five years at the time.
for about five years at the time.
23
80542
3705
yaklaşık beş yıldır
Cape Town'da yaşıyordum.
Cape Town'da yaşıyordum.
01:37
I felt a deep sense
of dislocation and invisibility.
of dislocation and invisibility.
24
85114
4950
Çok derinden bir yerini bilememe
ve görünmezlik hissediyordum.
ve görünmezlik hissediyordum.
01:43
I couldn't see myself represented.
25
91322
2064
Beni anlatan hiçbir yer yoktu.
01:46
I couldn't see the women who've raised me,
26
94361
2855
Ne beni büyüten kadınları görüyordum,
01:49
the ones who've influenced me,
27
97240
1862
ne de bana ilham veren
01:51
and the ones that have made
South Africa what it is today.
South Africa what it is today.
28
99126
2731
veya Güney Afrika'yı
bugünkü hâline getiren kadınları.
bugünkü hâline getiren kadınları.
01:54
I decided to do something about it.
29
102889
1935
Bir şeyler yapmaya karar verdim.
01:59
What do you think when you see this?
30
107125
2573
Bunu gördüğünüzde ne düşünürsünüz?
02:03
If you were a black girl,
31
111751
2121
Siyahi bir kız olsaydınız,
02:05
how would it make you feel?
32
113896
1735
kendinizi nasıl hissederdiniz?
02:09
Walking down the street,
33
117273
2445
Yürüdüğünüz cadde,
02:11
what does the city you live in say to you?
34
119742
2914
yaşadığınız şehir size ne anlatıyor?
02:15
What symbols are present?
35
123626
1436
Hangi semboller var?
02:17
Which histories are celebrated?
36
125550
1601
Hangi tarihi olaylar kutlanıyor?
02:20
And on the other hand,
37
128059
1226
Öte yandan,
02:21
which ones are omitted?
38
129309
1541
hangileri göz ardı ediliyor?
02:23
You see, public spaces are hardly
ever as neutral as they may seem.
ever as neutral as they may seem.
39
131703
4051
Bakın, halka açık alanlar hiç de
göründüğü gibi tarafsız değildir.
göründüğü gibi tarafsız değildir.
02:28
I discovered this when I made
this performance in 2013 on Heritage Day.
this performance in 2013 on Heritage Day.
40
136452
6020
Bunu 2013'teki Miras Günü için
yaptığım performansla keşfettim.
yaptığım performansla keşfettim.
02:36
Cape Town is teeming
with masculine architecture,
with masculine architecture,
41
144272
5135
Cape Town anıtları ve heykelleriyle
maskulen mimarinin
maskulen mimarinin
02:41
monuments and statues,
42
149431
2059
dolup taştığı bir yer.
02:43
such as Louis Botha in that photograph.
43
151514
2264
Fotoğraftaki Louis Botha mesela.
02:46
This overt presence of white colonial
and Afrikaner nationalist men
and Afrikaner nationalist men
44
154836
5916
Kolonyal ve Hollanda asıllı Afrika
milliyetçisi erkeklerin baskın varlığı,
milliyetçisi erkeklerin baskın varlığı,
02:52
not only echoes a social,
gender and racial divide,
gender and racial divide,
45
160776
5422
toplum, cinsiyet ve ırk arasındaki
bölünmüşlüğü yansıttığı kadar
bölünmüşlüğü yansıttığı kadar
02:58
but it also continues to affect
the way that women --
the way that women --
46
166927
4626
kamu alanlarındaki baskın
erkek figürlere karşı
erkek figürlere karşı
03:03
and the way, particularly, black women --
47
171577
3200
kadınların ve özellikle siyahi kadınların
03:06
see themselves in relation
to dominant male figures
to dominant male figures
48
174801
5411
kendilerini nasıl gördüğünü
03:12
in public spaces.
49
180236
1425
etkilemeye de devam ediyor.
03:17
For this reason, among others,
50
185076
2292
Bu yüzden ve başka sebeplerle de
heykellere ihtiyacımız
olduğunu düşünmüyorum.
olduğunu düşünmüyorum.
03:19
I don't believe that we need statues.
51
187392
2072
03:22
The preservation of history
and the act of remembering
and the act of remembering
52
190506
3886
Hatırlanmaya daha değer
ve daha etkili yollarla da
ve daha etkili yollarla da
03:26
can be achieved in more memorable
and effective ways.
and effective ways.
53
194416
4335
tarihi koruyabilir,
geçmişi hatırlatabiliriz.
geçmişi hatırlatabiliriz.
03:32
As part of a year-long
public holiday series,
public holiday series,
54
200424
3859
Performans sanatını,
yıl içindeki resmi tatillerde
yıl içindeki resmi tatillerde
03:36
I use performance art
as a form of social commentary
as a form of social commentary
55
204307
4127
bir çeşit toplum eleştirisi
amacıyla kullanıyorum.
amacıyla kullanıyorum.
03:40
to draw people's attention
to certain issues,
to certain issues,
56
208458
3198
İnsanların dikkatini hem
belli meselelere çekmek için,
belli meselelere çekmek için,
03:43
as well as addressing the absence
of the black female body
of the black female body
57
211680
5950
hem de siyahi kadın bedeninin
anmaya ayrılmış kamu alanlarında
anmaya ayrılmış kamu alanlarında
03:49
in memorialized public spaces,
58
217654
2238
yadsınmasına karşı
özellikle resmi tatillerde
özellikle resmi tatillerde
03:51
especially on public holidays.
59
219916
1966
kullandığım bir yol.
03:55
Women's Day was coming up.
60
223155
1619
Kadınlar Günü yaklaşıyordu.
03:57
I looked at what the day means --
61
225269
1713
Günün anlamına baktım:
03:59
the Women's March
to the union buildings in 1956,
to the union buildings in 1956,
62
227960
4655
Kadınların "geçiş yasalarına" karşı
1956'da sendika binalarına yürüyüşü.
1956'da sendika binalarına yürüyüşü.
04:04
petitioning against the pass laws.
63
232639
2460
04:08
Juxtaposed with the hypocrisy
of how women are treated,
of how women are treated,
64
236070
4806
Özellikle günümüzün kamu alanlarında,
kadınlara yapılan
ikiyüzlü muameleyi de düşününce
ikiyüzlü muameleyi de düşününce
04:12
especially in public spaces today,
65
240900
2131
04:15
I decided to do something about it.
66
243980
2238
bu konuda bir şeyler
yapmaya karar verdim.
yapmaya karar verdim.
04:19
Headline:
67
247337
1656
Manşet:
04:21
[Women in miniskirt attacked at taxi rank]
68
249017
5542
[Mini etekli kadınlara
taksi sırasında saldırı]
taksi sırasında saldırı]
04:29
How do I comment on such polar opposites?
69
257009
3602
Böylesine kutuplaşmış tarafları
sanatımla nasıl yorumlayacaktım?
sanatımla nasıl yorumlayacaktım?
04:33
In the guise of my great-grandmother,
70
261737
2141
Büyük büyük annemin kılığında,
04:35
I performed bare-breasted,
71
263902
1703
göğüslerimi açıkta bırakarak
04:37
close to the taxi rank in KwaLanga.
72
265629
2956
KwaLanga'daki taksi durağının oradaydım.
04:41
This space is also called Freedom Square,
73
269326
2581
Kadınlar, "Özgürlük Meydanı"
olarak bilinen bu yerde,
olarak bilinen bu yerde,
04:43
where women were a part of demonstrations
against apartheid laws.
against apartheid laws.
74
271931
3853
ırk ayrımı yasalarına karşı
yapılan gösterilere katılmıştı.
yapılan gösterilere katılmıştı.
04:49
I was not comfortable with women
being seen as only victims in society.
being seen as only victims in society.
75
277156
6141
Kadınların yalnızca toplumun kurbanları
gibi gösterilmesi beni rahatsız ediyordu.
gibi gösterilmesi beni rahatsız ediyordu.
04:56
You might wonder
how people reacted to this.
how people reacted to this.
76
284539
2622
İnsanların buna tepkilerini
merak ediyor olabilirsiniz.
merak ediyor olabilirsiniz.
04:59
(Video) Woman: (Cheering)
77
287931
2698
(Video) Kadın: (Neşeyle bağırıyor)
05:03
Woman 2 (offscreen): Yes!
78
291366
1588
Kadın 2 (ekran dışında): İşte bu!
05:13
Sethembile Msezane: Pretty cool, huh?
79
301054
2155
Sethembile Msezane: Çok iyi, ha?
05:16
(Applause)
80
304134
2550
(Alkışlar)
05:19
So I realized that through
my performances,
my performances,
81
307882
2954
Fark ettim ki sanatıma devam ederek
05:22
I've been able to make regular people
reflect upon their society,
reflect upon their society,
82
310860
5084
sokaktaki insanları
toplumları üzerine kafa yormaya,
toplumları üzerine kafa yormaya,
05:27
looking at the past
as well as the current democracy.
as well as the current democracy.
83
315968
3700
geçmiş ve günümüz demokrasisi
hakkında düşünmeye teşvik edebilirim.
hakkında düşünmeye teşvik edebilirim.
05:31
(Video) Man (offscreen):
She's been there since three o'clock.
She's been there since three o'clock.
84
319692
2957
(Video) Adam (ekran dışı):
Saat üçten beri orada duruyor.
Saat üçten beri orada duruyor.
05:34
Man 2 (offscreen): Just before three.
About an hour still?
About an hour still?
85
322673
2734
İkinci adam (ekran dışı): Üç olmamıştı.
Bir saattir dikiliyor mu?
Bir saattir dikiliyor mu?
05:37
Man 1: Yeah. It's just a really hot day.
86
325431
1965
Birinci adam: Evet.
Bugün de nasıl sıcak.
Bugün de nasıl sıcak.
05:45
Man 1: It's very interesting.
87
333711
1984
Birinci adam: Çok ilginç.
05:47
It's very powerful.
88
335719
1506
Çok etkileyici.
05:50
I think it's cool.
89
338324
1459
Harika görünüyor.
05:54
I think a lot of people
are quick to join a group
are quick to join a group
90
342643
5325
İnsanların çoğu hemen
bir gruba katılabiliyor,
bir gruba katılabiliyor,
05:59
that's a movement towards something,
91
347992
1872
bir harekette yer alabiliyor;
06:01
but not many people are ready
to do something as an individual.
to do something as an individual.
92
349888
5227
ama herkes bu kadar bireysel
bir şey yapmaya yanaşmaz.
bir şey yapmaya yanaşmaz.
06:07
Man 2: So it's the individual
versus the collective.
versus the collective.
93
355139
2607
İkinci adam: İşte,
bireysel ile kolektifin farkı.
bireysel ile kolektifin farkı.
06:09
Man 1: Yeah.
94
357770
1156
Birinci adam: Aynen.
06:10
So I think her pushing her own
individual message in performance ...
individual message in performance ...
95
358950
5257
Bence, kendi kişisel mesajını
performansıyla öne çıkarması...
performansıyla öne çıkarması...
06:17
it's powerful.
96
365920
1262
oldukça güçlü bir şey.
06:20
Yeah, I think it's quite powerful
that she's doing it on her own.
that she's doing it on her own.
97
368185
3174
Aynen. Bunu kendi başına yapması
oldukça etkileyici.
oldukça etkileyici.
06:25
I'd be interested to know why
she's using hair extensions as wings,
she's using hair extensions as wings,
98
373466
4141
O postişleri neden kanat olarak
kullandığını bilmek isterdim doğrusu
kullandığını bilmek isterdim doğrusu
06:29
or whatever those things are meant to be.
99
377631
3748
veya başka ne amaçla kullanılıyorsa.
06:34
They are wings, yes?
100
382874
1691
Demek onlar kanat, ha?
06:38
Woman 3: With her standing
there right now,
there right now,
101
386754
2266
Üçüncü kadın: Onu tam orada
dikilirken görünce
dikilirken görünce
06:41
I think it's just my interpretation
102
389044
3960
bunun bana düşündürdüğü,
06:45
that we are bringing the statue down
103
393028
3371
bir heykeli yıkıyoruz
06:48
and bringing up something
104
396423
2225
ama yerine yeni bir şey doğuyor.
06:50
that's supposed to represent
African pride, I think.
African pride, I think.
105
398672
4605
Bu şeyin temsil ettiği şey,
Afrika'nın onuru sanırım.
Afrika'nın onuru sanırım.
06:55
Or something like that.
106
403301
1520
Ya da bunun gibi bir şey.
06:57
Something should stand while Rhodes falls,
107
405801
3476
Rhodes düşerken başka bir şeyin
ayakta durması gerekiyor.
ayakta durması gerekiyor.
07:01
I think that's what it's saying. Yeah.
108
409301
2707
Anlatmaya çalıştığı bu,
evet bu olabilir.
evet bu olabilir.
07:04
Yes. Thank you.
109
412748
1216
Peki. Teşekkürler.
07:05
Man 3: What is behind me
represents the African culture.
represents the African culture.
110
413988
3463
Üçüncü adam:
Arkamdaki Afrika kültürünü temsil ediyor.
Arkamdaki Afrika kültürünü temsil ediyor.
07:09
We can't have the colonialist law,
111
417475
2389
Kolonyal yasalarına bağlı olamayız,
07:11
so we need to remove
all these colonial statues.
all these colonial statues.
112
419888
2891
bu yüzden kolonyal heykellerin
kaldırılması gerekiyor.
kaldırılması gerekiyor.
07:14
We have have our own statues now,
113
422803
2494
Artık kendi anıtlarımız var;
07:17
our African leaders --
Bhambatha, Moshoeshoe, Kwame Nkrumah --
Bhambatha, Moshoeshoe, Kwame Nkrumah --
114
425321
4872
Afrikalı liderlerimiz olan Bhambatha,
Moshoeshoe, Kwame Nkrumah...
Moshoeshoe, Kwame Nkrumah...
07:22
all those who paid their lives
for our liberation.
for our liberation.
115
430217
4233
özgürlüğümüz için hayatlarını
ortaya koyan liderlerimiz.
ortaya koyan liderlerimiz.
07:26
We can't continue in the 21st century,
116
434474
2308
21. yüzyılda buna devam edemeyiz;
07:28
and after 21 years of democracy,
117
436806
2037
21 yıllık demokrasiden sonra,
07:30
have the colonizers in our own country.
118
438867
2140
kendi ülkemizde sömürgecileri tutamayız.
07:33
They belong somewhere.
Maybe in a museum; not here.
Maybe in a museum; not here.
119
441031
2973
Başka bir yere aitler.
Müze olabilir; ama burası değil.
Müze olabilir; ama burası değil.
07:36
I mean learning institutions,
places where young people,
places where young people,
120
444028
3150
Yani bilgi kurumları diyorum.
Gençlerin, genç beyinlerin
şekillendiği yerler.
şekillendiği yerler.
07:39
young minds are being shaped.
121
447202
1578
07:40
So we cannot continue to have Louis Botha,
Rhodes, all these people,
Rhodes, all these people,
122
448804
4690
Artık Louis Botha, Rhodes
ve tüm o insanları burada tutamayız,
ve tüm o insanları burada tutamayız,
07:45
because they're representing
the colonialism.
the colonialism.
123
453518
2765
çünkü hepsi sömürgeciliği
temsil ediyor.
temsil ediyor.
07:50
(Applause)
124
458699
4022
(Alkışlar)
07:56
Sethembile Msezane: On April 9, 2015,
125
464015
3023
Sethembile Msezane:
Destek veren ya da karşı çıkan tarafların
Destek veren ya da karşı çıkan tarafların
07:59
the Cecil John Rhodes statue
was scheduled to be removed
was scheduled to be removed
126
467062
3977
bir ay süren tartışmalarından sonra,
08:03
after a month of debates
for and against its removal
for and against its removal
127
471063
4215
Cecil John Rhodes heykelinin
9 Nisan 2015'te
9 Nisan 2015'te
08:07
by various stakeholders.
128
475302
1788
kaldırılması planlandı.
08:10
This caused a widespread interest
in statues in South Africa.
in statues in South Africa.
129
478614
3906
Bu, Güney Afrika'daki anıtların
daha fazla dikkat çekmesine neden oldu.
daha fazla dikkat çekmesine neden oldu.
08:15
Opinions varied, but the media
focused on problematizing
focused on problematizing
130
483211
5331
Farklı fikirler vardı ama medyada
anıtların kaldırılması daha çok
anıtların kaldırılması daha çok
08:20
the removal of statues.
131
488566
1581
bir sorun olarak ele alındı.
08:25
On that -- well, that year,
I had just begun my master's
I had just begun my master's
132
493092
3835
O sırada - aynı yıl,
Cape Town Üniversitesi'nde
Cape Town Üniversitesi'nde
08:28
at the University of Cape Town.
133
496951
1865
yüksek lisansa yeni başlamıştım.
08:32
During the time
of the debate of the statue,
of the debate of the statue,
134
500245
3390
Anıtla ilgili tartışmalar devam ederken
08:35
I had been having reoccurring dreams
135
503659
3099
rüyalarımda tekrar tekrar
gördüğüm bir şey vardı:
gördüğüm bir şey vardı:
08:39
about a bird.
136
507593
1332
Bir kuş.
08:41
And so I started conjuring her
137
509497
2678
Onu tasarlamaya başladım;
08:44
mentally, spiritually and through dress.
138
512199
3467
zihinsel, ruhsal olarak
ve kıyafetler içinde.
ve kıyafetler içinde.
08:50
On that day,
139
518052
1693
O gün,
08:51
I happened to be having
a meeting with my supervisors,
a meeting with my supervisors,
140
519769
3636
tez danışmanlarımla görüşmem vardı.
08:55
and they told me that the statue
was going to fall on that day.
was going to fall on that day.
141
523429
3605
Bana anıtın o gün yıkılacağını söylediler.
09:00
I told them that I'd explain later,
142
528105
2419
Nedenini daha sonra açıklayacağımı,
09:02
but we had to postpone the meeting
143
530548
1938
ama gitmek zorunda olduğumu söyledim.
09:04
because I was going to perform her
as the statue came down.
as the statue came down.
144
532510
4478
Gitmeliydim çünkü anıt kaldırılırken
onu sergileyecektim.
onu sergileyecektim.
09:09
Her name was Chapungu.
145
537532
1880
Adı Chapungu'ydu.
09:11
She was a soapstone bird
that was looted from Great Zimbabwe
that was looted from Great Zimbabwe
146
539436
4380
Sabun taşından yapılmış bu kuş,
1800'lerin sonlarında Büyük Zimbabve'den
1800'lerin sonlarında Büyük Zimbabve'den
09:15
in the late 1800s,
147
543840
1748
yağmalanarak alınmıştı.
09:17
and is still currently housed
in Cecil John Rhodes's estate
in Cecil John Rhodes's estate
148
545612
4033
Bugün hâlâ Cecil John Rhodes'un
Cape Town'daki mülkünde duruyor.
Cape Town'daki mülkünde duruyor.
09:21
in Cape Town.
149
549669
1150
09:24
On that day,
150
552104
1176
O gün,
09:25
I embodied her existence using my body,
151
553304
4110
kendi vücudumda
onun varlığını somutlaştırdım;
onun varlığını somutlaştırdım;
09:29
while standing in the blazing sun
for nearly four hours.
for nearly four hours.
152
557438
3861
kızgın güneşte neredeyse
dört saat boyunca dikildim.
dört saat boyunca dikildim.
09:35
As the time came,
153
563246
1844
Saat geldi,
09:37
the crane came alive.
154
565114
1543
vinç boynunu uzattı.
09:39
The people did, too --
155
567201
1777
İnsanlar da canlandı;
09:41
shouting,
156
569002
1159
bağıranlar,
09:42
screaming,
157
570185
1237
çığlık atanlar,
09:43
clenching their fists
158
571446
1910
yumruklarını kaldıranlar,
09:45
and taking pictures of the moment
on their phones and cameras.
on their phones and cameras.
159
573380
3882
telefon ve kameralarıyla
o anları kaydedenler.
o anları kaydedenler.
09:49
Chapungu's wings,
160
577939
1519
Chapungu'nun kanatları,
09:51
along with the crane,
161
579482
1399
vinçle birlikte,
09:52
rose to declare the fall
of Cecil John Rhodes.
of Cecil John Rhodes.
162
580905
4973
Cecil John Rhodes'un düşüşünü
duyururcasına yükseldi.
duyururcasına yükseldi.
09:59
(Applause)
163
587143
4076
(Alkışlar)
10:04
Euphoria filled the air
as he became absent from his base,
as he became absent from his base,
164
592192
4593
Anıt kaidesinden ayrılırken
havayı büyük bir coşku sardı.
havayı büyük bir coşku sardı.
10:08
while she remained still,
165
596809
2048
Bu sırada Chapungu hâlâ oradaydı,
10:12
very present,
166
600191
1599
tüm varlığıyla dikiliyordu -
10:13
half an hour after his removal.
167
601814
2645
anıtın kaldırılmasından
yarım saat sonra bile.
yarım saat sonra bile.
10:18
Twenty-three years after apartheid,
168
606450
2760
Irk ayrımı politikasından
yirmi üç yıl sonra,
yirmi üç yıl sonra,
10:21
a new generation of radicals
has arisen in South Africa.
has arisen in South Africa.
169
609234
3403
Güney Afrika'da yeni bir
radikal nesil yetişmişti.
radikal nesil yetişmişti.
10:24
The story of Chapungu and Rhodes
in the same space and time
in the same space and time
170
612661
4873
Chapungu ve Rhodes'un
aynı yer ve zamandaki bu öyküsü,
aynı yer ve zamandaki bu öyküsü,
10:29
asks important questions
171
617558
1755
önemli sorular soruyor.
10:31
related to gender,
172
619337
2275
Cinsiyet hakkında,
10:34
power,
173
622236
1277
güç,
10:35
self-representation,
174
623537
1781
öz temsil,
10:37
history making
175
625342
1589
tarih yazımı,
10:38
and repatriation.
176
626955
1428
ülkeye dönüş hakkında sorular.
10:43
From then on,
177
631250
1150
O günden sonra,
10:44
I realized that my spiritual
beliefs and dreams
beliefs and dreams
178
632424
5221
somut gerçekliğimin dokusunu
ruhsal inanç ve rüyalarımın
ruhsal inanç ve rüyalarımın
10:49
texture my material reality.
179
637669
2515
oluşturduğunu fark ettim.
10:53
But for me, Chapungu's story
felt incomplete.
felt incomplete.
180
641429
3363
Ama Chapungu'nun öyküsü
yarım kalmış gibi hissediyordum.
yarım kalmış gibi hissediyordum.
10:56
This soapstone bird,
181
644816
1749
Bu sabun taşı kuşunun,
10:58
a spiritual medium and messenger
of God and the ancestors,
of God and the ancestors,
182
646589
4367
Tanrı ve atalar arasındaki
bu ruhsal aracı ve habercinin,
bu ruhsal aracı ve habercinin,
öyküsünü tamamlamak için
bana ihtiyacı vardı.
bana ihtiyacı vardı.
11:02
needed me to continue her story.
183
650980
2099
11:05
And so I dabbled in the dream space
a little bit more,
a little bit more,
184
653681
4416
Hayal aleminde biraz daha didindim,
11:10
and this is how "Falling" was born.
185
658121
2631
bunun sonunda "Düşüş" doğdu.
11:19
[A film by Sethembile Msezane]
186
667389
1467
[Bir Sethembile Msezane filmi]
11:20
(Video) (A capella singing)
187
668880
3245
[Video] (Akapella seslendiriliyor)
11:51
[FALLING]
188
699989
3191
[DÜŞÜŞ - FALLING]
11:58
(Applause)
189
706914
2978
(Alkışlar)
12:02
In the film,
190
710751
1150
Filmde,
12:03
Zimbabwe, South Africa and Germany
share a common story
share a common story
191
711925
3758
Zimbabve, Güney Afrika ve Almanya
arasında ortak bir öykü işleniyor.
arasında ortak bir öykü işleniyor.
12:07
about the soapstone birds
that were looted from Great Zimbabwe.
that were looted from Great Zimbabwe.
192
715707
3690
Büyük Zimbabve'den zorla alınan
sabun taşı kuşları hakkında bir öykü.
sabun taşı kuşları hakkında bir öykü.
12:12
After Zimbabwe gained its independence,
193
720336
2313
Zimbabve bağımsızlığını kazanınca
12:14
all the birds except for one
were returned to the monument.
were returned to the monument.
194
722673
3921
bir tanesi hariç
tüm kuşların anıtları iade edildi.
tüm kuşların anıtları iade edildi.
12:19
"Falling" explores the mythological belief
that there will be unrest
that there will be unrest
195
727164
5126
"Düşüş", son kuş geri gelene kadar
huzursuzluğun bitmeyeceğini söyleyen
huzursuzluğun bitmeyeceğini söyleyen
12:24
until the final bird is returned.
196
732314
2677
mitolojik inanışı keşfediyor.
12:28
Through my work,
197
736898
1323
Sanatım sayesinde,
12:30
I have realized a lot
about the world around me:
about the world around me:
198
738245
3430
etrafımda olup bitenleri
çok daha iyi fark etmeye başladım:
çok daha iyi fark etmeye başladım:
12:34
how we move through spaces,
199
742237
1996
Mekânlar arasında nasıl dolaşıyoruz,
12:37
who we choose to celebrate
200
745289
2335
kutlamak için kimleri,
12:39
and who we remember.
201
747648
1656
hatırlamak için kimleri seçiyoruz.
12:42
Now I look in the mirror
and not only see an image of myself,
and not only see an image of myself,
202
750080
3989
Artık aynaya baktığımda
sadece kendi görüntümü değil,
sadece kendi görüntümü değil,
12:46
but of the women
who have made me who I am today.
who have made me who I am today.
203
754859
3075
beni ben yapan kadınları da görüyorum.
12:50
I stand tall in my work,
204
758716
3048
Sanatımla dimdik duruyorum,
12:53
celebrating women's histories,
205
761788
2461
kadınların tarihlerini kutluyorum;
12:56
in the hope that perhaps one day,
206
764273
2528
bu sayede umuyorum ki
belki bir gün,
belki bir gün,
12:59
no little black girl has to ever feel
207
767494
3256
hiçbir siyahi kız çocuğu kendisine,
13:02
like she doesn't exist.
208
770774
1886
"var mıyım?" diye sormayacak.
13:04
Thank you.
209
772684
1220
Teşekkür ederim.
13:05
(Applause)
210
773928
4245
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Sethembile Msezane - ArtistSethembile Msezane deconstructs the act of public commemoration -- how it creates myths, constructs histories, includes some and excludes others.
Why you should listen
With masked face and powerful gestures, Sethembile Msezane disrupts and deconstructs the process of commemorative practice in South Africa, demanding space next to colonial-era statues for her country's, and her gender's, erased histories. In one iconic work, she performed at the removal of the John Cecil Rhodes statue at the University of Cape Town ("Chapungu: The Day Rhodes Fell," 2015), and starting in 2013 she performed a series of pieces called "Public Holiday" that place her body in contrast to colonial-era monuments in Cape Town's CBD.
Msezane is a ANTI Festival International Prize for Live Art nominee (2017). She is the TAF & Sylt Emerging Artist Residency Award winner (2016), and she is the first recipient of the Rising Light award at the Mbokodo Awards. She is also a a Barclays L’Atelier Top 10 Finalist (2016). Her 2017 solo show at Gallery MOMO is titled "Kwasuka Sukel: Re-imagined Bodies of a (South African) '90s Born Woman", and features sculptural work that places colonial images in the context of Victorian-style furniture and dress, reframing and reclaiming a part of colonial history. She was one of the selected artists for gallery solo projects at the FNB Joburg Art Fair (2017), and her work is currently housed in the Zeitz MOCAA collection as well as Iziko South African National Gallery's collection.
Selected group shows include "Women's Work and The Art of Disruptions" at the Iziko South African National Gallery (2016), "Dis(colour)ed Margins" at the National Gallery of Zimbabwe (2017), "Re[as]sisting Narratives" at Framer Framed, Amsterdam (2016), "Dance, if you want to enter my country!/ Global Citizen" at GoetheOnMain, Johannesburg (2016), "Nothing Personal" at SMAC Gallery, Cape Town, #theopening at Greatmore Studios, Cape Town (2016) and "Translations" at Emergent Art Space and Reed College, Portland, Oregon (2015).
Sethembile Msezane | Speaker | TED.com