TED2009
Jill Tarter: Join the SETI search
Jill Tarter'ın SETI'ye katılma çağrısı (TED Ödüllü konuşma!)
Filmed:
Readability: 5
1,440,575 views
SETI Enstitüsü'nden Jill Tarter'ın aldığı TED Ödülü'nden tek bir dileği var: kozmik arkadaşlara ilişkin araştırmamızın hızlandırılması. Büyüyen bir radyo teleskop dizisini kullanarak, o ve takımı evrenin bambaşka bir yerindeki bir tür zekanın göstergesi olabilecek ses paternlerini dinliyor.
Jill Tarter - Astronomer
SETI's Jill Tarter has devoted her career to hunting for signs of sentient beings elsewhere. Winner of the 2009 TED Prize, almost all aspects of her field have been affected by her work. Full bio
SETI's Jill Tarter has devoted her career to hunting for signs of sentient beings elsewhere. Winner of the 2009 TED Prize, almost all aspects of her field have been affected by her work. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:21
So, my question:
0
0
2000
Pekala, benim sorum:
00:23
are we alone?
1
2000
2000
yalnız mıyız?
00:25
The story of humans is the story of ideas --
2
4000
4000
İnsanların hikayesi, fikirlerin hikayesidir --
00:29
scientific ideas that shine light into dark corners,
3
8000
5000
karanlık köşelere ışık saçan bilimsel fikirlerin,
00:34
ideas that we embrace rationally and irrationally,
4
13000
5000
mantıklı ya da mantıksız bir şekilde benimsediğimiz fikirlerin,
00:39
ideas for which we've lived and died and killed and been killed,
5
18000
5000
uğruna yaşadığımız ve öldüğümüz ve öldürdüğümüz ve öldürüldüğümüz fikirlerin,
00:44
ideas that have vanished in history,
6
23000
2000
tarih içinde kaybolan fikirlerin,
00:46
and ideas that have been set in dogma.
7
25000
3000
ve dogma, inanç haline gelen fikirlerin.
00:50
It's a story of nations,
8
29000
3000
Bu hikaye; toplumların,
00:54
of ideologies,
9
33000
3000
ideolojilerin,
00:58
of territories,
10
37000
2000
ülkelerin,
01:01
and of conflicts among them.
11
40000
4000
ve onlar arasındaki çatışmaların hikayesidir.
01:06
But, every moment of human history,
12
45000
4000
Ama; insanlık tarihinin her anı,
01:10
from the Stone Age to the Information Age,
13
49000
4000
Taş Devri'nden Bilgi Çağı'na kadar,
01:14
from Sumer and Babylon to the iPod and celebrity gossip,
14
53000
5000
Sümer ve Babil'den iPod ve ünlülerin dedikodusuna,
01:19
they've all been carried out --
15
58000
5000
hepsi burada yapıldı --
01:24
every book that you've read,
16
63000
2000
okuduğunuz her kitap,
01:26
every poem, every laugh, every tear --
17
65000
5000
her şiir, her kahkaha, her gözyaşı,
01:31
they've all happened here.
18
70000
3000
hepsi burada oldu.
01:35
Here.
19
74000
2000
Burada.
01:38
Here.
20
77000
2000
Burada.
01:42
Here.
21
81000
2000
Burada.
01:45
(Laughter)
22
84000
2000
(Gülüşmeler)
01:48
Perspective is a very powerful thing.
23
87000
3000
Bakış açısı çok güçlü bir şeydir.
01:51
Perspectives can change.
24
90000
3000
Bakış açıları değişebilir.
01:54
Perspectives can be altered.
25
93000
3000
Bakış açıları değiştirilebilir.
01:57
From my perspective, we live on a fragile island of life,
26
96000
6000
Benim bakış açıma göre, kırılgan bir yaşam adasında,
02:03
in a universe of possibilities.
27
102000
4000
bir olasılıklar evreninde yaşıyoruz.
02:07
For many millennia, humans have been on a journey to find answers,
28
106000
7000
Pek çok milenyum boyunca, insanlar cevapları bulmak için çıktıkları bir seyahattelerdi;
02:14
answers to questions about naturalism and transcendence,
29
113000
5000
doğallık ve doğaüstülük hakkındaki soruların cevaplarını,
02:19
about who we are and why we are,
30
118000
4000
kim olduğumuz ve neden olduğumuz,
02:23
and of course, who else might be out there.
31
122000
3000
ve tabii ki, orada bir yerde başka kimin olabileceği hakkındaki soruların.
02:29
Is it really just us?
32
128000
4000
Gerçekten sadece biz miyiz?
02:33
Are we alone in this vast universe
33
132000
3000
Biz, bu uçsuz bucaksız evrende
02:36
of energy and matter and chemistry and physics?
34
135000
3000
enerji ve madde ve kimya ve fizik evreninde yalnız mıyız?
02:40
Well, if we are, it's an awful waste of space.
35
139000
4000
Öyleyse, eğer yalnızsak, bu gerçekten korkunç bir yer israfı.
02:44
(Laughter)
36
143000
2000
(Gülüşmeler)
02:46
But, what if we're not?
37
145000
2000
Ama, ya değilsek?
02:48
What if, out there, others are asking and answering similar questions?
38
147000
6000
Ya, orada bir yerde, başkaları da benzer soruları soruyor ve cevaplıyorsa?
02:54
What if they look up at the night sky, at the same stars,
39
153000
4000
Ya onlar da gece karanlık gökyüzüne, aynı yıldızlara;
02:58
but from the opposite side?
40
157000
3000
ama karşı taraftan bakıyorlarsa?
03:01
Would the discovery of an older cultural civilization out there
41
160000
8000
Orada bir yerde, bizimkinden daha eski bir medeniyetin bulunması
03:09
inspire us to find ways to survive
42
168000
5000
giderek artan belirsizliğe sahip teknolojik ergenliğimizi
03:14
our increasingly uncertain technological adolescence?
43
173000
5000
atlatmamız için yol bulmamıza ilham verir mi?
03:19
Might it be the discovery of a distant civilization
44
178000
4000
Uzak bir medeniyetin bulunması
03:23
and our common cosmic origins
45
182000
3000
ve bizim kozmik kökenlerimiz,
03:26
that finally drives home the message of the bond among all humans?
46
185000
6000
en sonunda, tüm insanlar arasındaki bağı eve getiren şey olabilir mi?
03:32
Whether we're born in San Francisco, or Sudan,
47
191000
3000
İster San Francisco'da, ister Sudan'da,
03:35
or close to the heart of the Milky Way galaxy,
48
194000
3000
ister Samanyolu Galaksisi'nin kalbinde doğmuş olalım,
03:38
we are the products of a billion-year lineage of wandering stardust.
49
197000
7000
biz gezinen yıldız tozlarının milyon yıllık soyunun ürünleriyiz.
03:45
We, all of us,
50
204000
3000
Biz, hepimiz,
03:48
are what happens when a primordial mixture of hydrogen and helium
51
207000
4000
en eski hidrojen ve helyum karışımı, çok uzun bir süre boyunca
03:52
evolves for so long that it begins to ask where it came from.
52
211000
5000
evrim geçirip, nereden geldiğini sorgulamaya başladığında olanız.
03:58
Fifty years ago,
53
217000
2000
Elli yıl önce,
04:00
the journey to find answers took a different path
54
219000
5000
cevapları bulma yolculuğu yön değiştirdi
04:05
and SETI, the Search for Extra-Terrestrial Intelligence,
55
224000
3000
ve SETI, the Search for Extra-Terrestrial Intelligence (Dünya Dışı Zeka Arama),
04:08
began.
56
227000
2000
başladı.
04:10
So, what exactly is SETI?
57
229000
2000
Pekala, SETI tam olarak nedir?
04:12
Well, SETI uses the tools of astronomy
58
231000
3000
SETI, astronominin araçlarını, orada bir yerde
04:15
to try and find evidence of someone else's technology out there.
59
234000
5000
başkasının teknolojisini arayıp bulmak için kullanır.
04:20
Our own technologies are visible over interstellar distances,
60
239000
3000
Bizim teknolojimiz, yıldızlararası mesafelerde bile görülebilir durumda
04:23
and theirs might be as well.
61
242000
3000
ve onlarınki de pekala olabilir.
04:26
It might be that some massive network of communications,
62
245000
4000
Büyük bir iletişim ağı,
04:30
or some shield against asteroidal impact,
63
249000
3000
ya da küçük gezegenlerin etkisine karşı bir kalkan,
04:33
or some huge astro-engineering project that we can't even begin to conceive of,
64
252000
5000
ya da bizim anlamaya bile başlayamadığımız büyük bir uzay mühendisliği projesi,
04:38
could generate signals at radio or optical frequencies
65
257000
4000
radyoda ya da optik frekanslarda sinyaller yaratıyor olabilir
04:42
that a determined program of searching might detect.
66
261000
4000
ve kararlı bir arama programı bu sinyalleri ortaya çıkarabilir.
04:46
For millennia, we've actually turned to the priests and the philosophers
67
265000
4000
Milenyum boyunca, din adamlarından ve filozoflardan
04:50
for guidance and instruction on this question of whether there's intelligent life out there.
68
269000
6000
orada bir yerde akıllı yaşamın olup olmadığı sorusunda rehberlik ve talimat istedik.
04:56
Now, we can use the tools of the 21st century to try and observe what is,
69
275000
6000
Şimdi, 21inci yüzyılın araçlarını, olanı denemek ve incelemek için kullanabiliriz;
05:02
rather than ask what should be, believed.
70
281000
4000
neye inanmamız gerektiğini sormaktansa.
05:06
SETI doesn't presume the existence of extra terrestrial intelligence;
71
285000
5000
SETI, oldukça değişmez görünen bu uçsuz bucaksız evrende
05:11
it merely notes the possibility, if not the probability
72
290000
4000
dünya dışı zekanın var olduğunu farzetmez;
05:15
in this vast universe, which seems fairly uniform.
73
294000
4000
bunun olasılığını değilse bile, sadece olanağını belirtir.
05:19
The numbers suggest a universe of possibilities.
74
298000
3000
Sayılar, bir olasılıklar evrenini ortaya çıkarır.
05:22
Our sun is one of 400 billion stars in our galaxy,
75
301000
6000
Güneşimiz, galaksimizdeki 400 milyon yıldızlardan sadece biri
05:28
and we know that many other stars have planetary systems.
76
307000
5000
ve pek çok başka yıldızın gezegenler sistemine sahip olduğunu biliyoruz,
05:33
We've discovered over 350 in the last 14 years,
77
312000
4000
son 14 yıl içerisinde 350 tanesini keşfettik,
05:37
including the small planet, announced earlier this week,
78
316000
6000
bu haftanın başında duyrulan ve Dünya'nın iki katı büyüklüğünde
05:43
which has a radius just twice the size of the Earth.
79
322000
4000
bir yarıçapı olan küçük gezegen de dahil olmak üzere.
05:47
And, if even all of the planetary systems in our galaxy were devoid of life,
80
326000
9000
Ve, bizim galaksimizdeki tüm gezegen sistemleri hayattan yoksun olsa bile,
05:56
there are still 100 billion other galaxies out there,
81
335000
2000
orada bir yerde hala 100 milyon başka galaksi var,
05:58
altogether 10^22 stars.
82
337000
3000
hep beraber 22 yıldıza 10 tane.
06:01
Now, I'm going to try a trick, and recreate an experiment from this morning.
83
340000
5000
Şimdi, bir numara deneyeceğim, ve bu sabahtan bir deneyi canlandıracağım.
06:06
Remember, one billion?
84
345000
2000
Bir milyonu hatırlıyor musunuz?
06:08
But, this time not one billion dollars, one billion stars.
85
347000
4000
Ama bu sefer bir milyon dolar değil, bir milyon yıldız.
06:12
Alright, one billion stars.
86
351000
2000
Peki, bir milyon yıldız.
06:14
Now, up there, 20 feet above the stage,
87
353000
3000
Şimdi, sahnenin 6 metre yukarısı
06:17
that's 10 trillion.
88
356000
2000
orası 10 trilyon.
06:19
Well, what about 10^22?
89
358000
3000
Peki, 10a 22 ne oldu?
06:22
Where's the line that marks that?
90
361000
3000
Bunu belirten çizgi nerede?
06:25
That line would have to be 3.8 million miles above this stage.
91
364000
6000
Bu çizgi, sahnenin 6.1 milyon km üstünde olmalı.
06:31
(Laughter)
92
370000
1000
(Gülüşmeler)
06:32
16 times farther away than the moon,
93
371000
3000
Ay'a olan uzaklığımızın 16 katı,
06:35
or four percent of the distance to the sun.
94
374000
2000
ya da Güneş'e olan uzaklığımızın dörtte biri.
06:37
So, there are many possibilities.
95
376000
3000
Yani, pek çok olasılık var.
06:40
(Laughter)
96
379000
2000
(Gülüşmeler)
06:42
And much of this vast universe,
97
381000
3000
Ve bu uçsuz bucaksız evrenin büyük bir kısmı
06:45
much more may be habitable than we once thought,
98
384000
3000
bizim bir zamanlar sandığımızdan çok daha yaşanabilir olabilir,
06:48
as we study extremophiles on Earth --
99
387000
2000
Dünya üzerindeki ekstramofilleri (aşırı koşullarda yaşayan canlıları) incelediğimiz gibi --
06:50
organisms that can live in conditions totally inhospitable for us,
100
389000
4000
bize göre yaşanması tamamen zor olan koşullarda yaşayabilen canlılar,
06:54
in the hot, high pressure thermal vents at the bottom of the ocean,
101
393000
7000
okyanusun dibindeki sıcak ve yüksek basınçlı yarıklarda,
07:01
frozen in ice, in boiling battery acid,
102
400000
4000
buzda donmuş halde, kaynayan batarya asidinde,
07:05
in the cooling waters of nuclear reactors.
103
404000
4000
nükleer reaktörlerin soğutucu sularında.
07:09
These extremophiles tell us that life may exist in many other environments.
104
408000
6000
Bu ekstramofiller, bize başka pek çok ortamda yaşamın var olabileceğini söylüyor.
07:16
But those environments are going to be widely spaced in this universe.
105
415000
4000
Ama bu ortamlar, evrende her yöne dağılmış bir şekilde bulunacaklar.
07:20
Even our nearest star, the Sun --
106
419000
2000
Güneşin, yani bize en yakın yıldızın, bile
07:22
its emissions suffer the tyranny of light speed.
107
421000
5000
yaydıkları ışık hızının zulmüne uğruyor.
07:27
It takes a full eight minutes for its radiation to reach us.
108
426000
3000
Güneşin radyasyonunun bize ulaşması tam 8 saniye alıyor.
07:30
And the nearest star is 4.2 light years away,
109
429000
3000
Ve en yakın yıldız 4.2 ışık yılı uzaklıkta,
07:33
which means its light takes 4.2 years to get here.
110
432000
4000
yani oraya ulaşmak 4.2 yıl alıyor.
07:37
And the edge of our galaxy is 75,000 light years away,
111
436000
4000
Ve galaksimizin diğer ucu bize 75,000 ışık yılı,
07:41
and the nearest galaxy to us, 2.5 million light years.
112
440000
5000
ve bize en yakın galaksi 2.5 milyon ışık yılı uzaklıkta.
07:46
That means any signal we detect would have started its journey a long time ago.
113
445000
5000
Yani tespit ettiğimiz herhangi bir sinyal, yolculuğuna çok uzun zaman önce başlamış olmalı.
07:52
And a signal would give us a glimpse of their past,
114
451000
5000
Ve bir sinyal bize onların geçmişleri hakkında bir fikir verebilir,
07:57
not their present.
115
456000
2000
şimdiki zamanları değil.
07:59
Which is why Phil Morrison calls SETI, "the archaeology of the future."
116
458000
5000
Bu yüzden Phil Morrison SETI için "geleceğin arkeolojisi" diyor.
08:04
It tells us about their past,
117
463000
3000
Sinyaller bize onların geçmişini anlatır,
08:07
but detection of a signal tells us it's possible for us to have a long future.
118
466000
8000
ama bir sinyalin tespiti bizim uzun bir geleceğe sahip olabileceğimizi söyler.
08:15
I think this is what David Deutsch meant in 2005,
119
474000
3000
Bence 2005'te David Deutsch'un Oxford TEDTalk'taki
08:18
when he ended his Oxford TEDTalk
120
477000
2000
konuşmasının finalinde söylemek istediği de tam olarak buydu;
08:20
by saying he had two principles he'd like to share for living,
121
479000
5000
o, yaşamla ilgili iki ilkesi olduğunu
08:25
and he would like to carve them on stone tablets.
122
484000
3000
ve bunları taş tabletlere oymak istediğini söylemişti.
08:28
The first is that problems are inevitable.
123
487000
4000
Birinci ilkesi, sorunların kaçınılmaz olduğuydu.
08:32
The second is that problems are soluble.
124
491000
4000
İkincisi de sorunların çözülebilir olduğu.
08:39
So, ultimately what's going to determine the success or failure of SETI
125
498000
5000
Yani, en sonunda, SETI'nin başarısını ya da başarısızlığını belirleyecek olan
08:44
is the longevity of technologies,
126
503000
3000
teknolojilerin dayanıklılığı,
08:48
and the mean distance between technologies in the cosmos --
127
507000
6000
ve evrendeki teknolojiler arasındaki ortalama uzaklıktır --
08:54
distance over space and distance over time.
128
513000
3000
yer ve zaman olarak uzaklık.
08:58
If technologies don't last and persist,
129
517000
3000
Eğer teknolojiler ısrar etmez ve kalmazlarsa,
09:01
we will not succeed.
130
520000
2000
biz başarılı olamayacağız.
09:03
And we're a very young technology
131
522000
2000
Ve biz yaşlı bir galaksideki
09:05
in an old galaxy,
132
524000
3000
çok genç bir teknolojiyiz,
09:08
and we don't yet know whether it's possible for technologies to persist.
133
527000
5000
ve teknolojilerin devam etmelerinin mümkün olup olmadığını bilmiyoruz.
09:13
So, up until now I've been talking to you about really large numbers.
134
532000
5000
Şu ana dek size çok büyük sayılardan behsedip durdum,
09:18
Let me talk about a relatively small number.
135
537000
3000
şimdi izninizle göreceli olarak küçük bir sayıdan bahsedeceğim.
09:21
And that's the length of time that the Earth was lifeless.
136
540000
5000
Ve bu, Dünya'nın yaşamsız olduğu sürenin uzunluğu.
09:26
Zircons that are mined in the Jack Hills of western Australia,
137
545000
7000
Eğer batı Avustralya'nın Jack Tepelerinde gömülü olan zirkon taşlarını incelersek,
09:33
zircons taken from the Jack Hills of western Australia
138
552000
3000
batı Avustralya'nın Jack Tepelerinden alınan zirkon taşları
09:37
tell us that within a few hundred million years of the origin of the planet
139
556000
5000
bize gezegenin başlangıcından birkaç yüz milyon yıl içinde
09:42
there was abundant water and perhaps even life.
140
561000
3000
verimli suyun ve belki de yaşamın var olduğunu söyleyecektir.
09:45
So, our planet has spent the vast majority of its 4.56 billion year history
141
564000
9000
Yani, gezegenimiz 4.56 milyar yıllık tarihinin çok büyük bir bölümünü
09:54
developing life,
142
573000
2000
kendiliğinden oluşmasını beklemeden
09:56
not anticipating its emergence.
143
575000
2000
yaşamı geliştirmekle geçirmiştir.
09:58
Life happened very quickly,
144
577000
2000
Yaşam çok hızlı oluştu
10:00
and that bodes well for the potential of life elsewhere in the cosmos.
145
579000
6000
ve bu, evrenin bambaşka bir yerinde yaşamın oluşma olasılığını gösterir.
10:06
And the other thing that one should take away from this chart
146
585000
4000
Ve kişinin bu tablodan anlaması gereken bir diğer şey ise,
10:10
is the very narrow range of time
147
589000
4000
insanların dünya üzerindeki baskın zeka olduklarını
10:14
over which humans can claim to be the dominant intelligence on the planet.
148
593000
4000
iddia edebilecekleri zaman aralığının çok kısıtlı oluşudur.
10:18
It's only the last few hundred thousand years
149
597000
4000
Sadece son birkaç yüz binyıl boyunca
10:22
modern humans have been pursuing technology and civilization.
150
601000
4000
modern insanlar teknolojiyi ve medeniyeti sürdürüyorlar.
10:26
So, one needs a very deep appreciation
151
605000
4000
Yani, kişinin çok derin bir değerlendirmeye ihtiyacı var;
10:30
of the diversity and incredible scale of life on this planet
152
609000
5000
bu gezegendeki yaşamın inanılmaz derecesi ve çeşitliliği üzerine.
10:35
as the first step in preparing to make contact with life elsewhere in the cosmos.
153
614000
9000
Bu da evrenin bambaşka bir yerindeki yaşamla iletişim kourmaya hazırlığın ilk aşaması olur.
10:44
We are not the pinnacle of evolution.
154
623000
6000
Biz, evrimin doruk noktası değiliz.
10:50
We are not the determined product
155
629000
4000
Biz, milyarlarca yıl süren evrimsel çizimin ve planlamanın
10:54
of billions of years of evolutionary plotting and planning.
156
633000
5000
gelişimi sona erdirilmiş ürünleri değiliz.
10:59
We are one outcome of a continuing adaptational process.
157
638000
8000
Biz devamlı süren bir uyum sürecinin tek sonucu değiliz.
11:07
We are residents of one small planet
158
646000
4000
Biz Samanyolu Galaksisi'nin bir köşesindeki
11:11
in a corner of the Milky Way galaxy.
159
650000
3000
küçük bir gezegenin sakinleriyiz.
11:14
And Homo sapiens are one small leaf
160
653000
5000
Ve homo sapiens (akıllı insan),
11:19
on a very extensive Tree of Life,
161
658000
4000
milyonlarca yıl boyunca, hayatta kalmak için
11:23
which is densely populated by organisms that have been honed for survival
162
662000
7000
yeteneklerini geliştiren organizmalarla dolu olan çok geniş bir Yaşam Ağacı'nın
11:30
over millions of years.
163
669000
2000
küçük bir yaprağı.
11:32
We misuse language,
164
671000
3000
Biz dili suistimal ediyor ve
11:35
and talk about the "ascent" of man.
165
674000
3000
"insanın yükselişi"nden bahsediyoruz.
11:38
We understand the scientific basis for the interrelatedness of life
166
677000
6000
Yaşamın bağıntısının belirli bir bilimsel altyapı gerektirdiğini anlıyoruz,
11:44
but our ego hasn't caught up yet.
167
683000
4000
ama egomuz henüz bize yetişemedi.
11:48
So this "ascent" of man, pinnacle of evolution,
168
687000
4000
Yani insanlığın bu yükselişinin, evrimin zirvesinin,
11:52
has got to go.
169
691000
2000
gitmesi gerekiyor.
11:54
It's a sense of privilege that the natural universe doesn't share.
170
693000
5000
Bu, doğal evrenin paylaşmadığı bir ayrıcalık duygusu.
11:59
Loren Eiseley has said,
171
698000
3000
Loren Eiseley demiş ki,
12:02
"One does not meet oneself
172
701000
3000
"İnsan, bir başkasının gözündeki
12:05
until one catches the reflection from an eye other than human."
173
704000
4000
kendi yansımasını görmedikçe, kendisiyle tanışmamaz."
12:09
One day that eye may be that of an intelligent alien,
174
708000
5000
Bir gün, bu göz zeki bir uzaylıya ait olabilir,
12:14
and the sooner we eschew our narrow view of evolution
175
713000
6000
ve evrime ilişkin dar bakış açımızdan sıyrıldığımız zaman,
12:20
the sooner we can truly explore our ultimate origins and destinations.
176
719000
9000
gerçek kökenimizi ve hedeflerimizi inceleyebileceğiz.
12:29
We are a small part of the story of cosmic evolution,
177
728000
6000
Biz evrimsel evrim hikayesinin küçük bir kısmıyız,
12:35
and we are going to be responsible for our continued participation in that story,
178
734000
9000
ve bu hikayedeki varlığımızın devamlılığından biz sorumlu tutulacağız,
12:44
and perhaps SETI will help as well.
179
743000
3000
ve belki de SETI bu konuda bize yardımcı olacak.
12:47
Occasionally, throughout history, this concept
180
746000
4000
Zaman zaman, tarih boyunca, bu çok büyük evrensel
12:51
of this very large cosmic perspective comes to the surface,
181
750000
4000
bakış açısına ilişkin kavramlar su yüzüne çıkar,
12:55
and as a result we see transformative and profound discoveries.
182
754000
6000
ve sonuç olarak dönşebilen ve derin buluşlarla karşılaşırız.
13:01
So in 1543, Nicholas Copernicus published "The Revolutions of Heavenly Spheres,"
183
760000
7000
1543 yılında, Nicholas Copernicus (Kopernik) "Göksel Kürelerin Dönüşleri Üzerine" adlı eserini yayımladı
13:08
and by taking the Earth out of the center,
184
767000
6000
ve Dünya'yı merkezden çıkarıp
13:14
and putting the sun in the center of the solar system,
185
773000
3000
Güneş'i Güneş Sistemi'nin merkezine koyarak
13:17
he opened our eyes to a much larger universe,
186
776000
4000
çok küçük bir kısmını oluşturduğumuz
13:21
of which we are just a small part.
187
780000
3000
çok daha büyük bir evrene gözlerimizi açmamızı sağladı.
13:24
And that Copernican revolution continues today
188
783000
3000
Ve Kopernik'in başlattığı devrim bugün de
13:27
to influence science and philosophy and technology and theology.
189
786000
5000
bilimi, felsefeyi, teknolojiyi ve teolojiyi etkilemeye devam ediyor.
13:32
So, in 1959, Giuseppe Coccone and Philip Morrison
190
791000
5000
Pekala, 1959 yılında Giuseppe Coccone ve Philip Morrison
13:37
published the first SETI article in a refereed journal,
191
796000
4000
akademik bir dergide ilk SETI makalesini yayımladı
13:41
and brought SETI into the scientific mainstream.
192
800000
3000
ve SETI'yi bilimsel akım haline getirdi.
13:44
And in 1960, Frank Drake conducted the first SETI observation
193
803000
6000
Ve 1960 yılında, Frank Drake ilk SETI gözlemini yönetti.
13:50
looking at two stars, Tau Ceti and Epsilon Eridani,
194
809000
3000
Bu gözlemde, Tau Ceti ve Epsilon Eridani adlı iki yıldıza
13:53
for about 150 hours.
195
812000
2000
150 saat boyunca baktı.
13:55
Now Drake did not discover extraterrestrial intelligence,
196
814000
3000
Drake dünyadışı zekayı keşfetmedi;
13:58
but he learned a very valuable lesson from a passing aircraft,
197
817000
5000
ama gözlemi sırasında önünden geçen uçaktan çok değerli bir şey öğrendi;
14:03
and that's that terrestrial technology can interfere
198
822000
3000
ki bu da dünyasal teknolojinin
14:06
with the search for extraterrestrial technology.
199
825000
3000
dünyadışı zeka arayışıyla karışabileceğiydi.
14:09
We've been searching ever since,
200
828000
2000
Ta en başından beri bir arayış içindeydik,
14:11
but it's impossible to overstate the magnitude of the search that remains.
201
830000
5000
ama geriye kalan arayışın büyüklüğünü abartmamak mümkün değil.
14:16
All of the concerted SETI efforts, over the last 40-some years,
202
835000
4000
Son 40 yıl boyunca, SETI'nin bir bütün içindeki tüm çabaları
14:20
are equivalent to scooping a single glass of water from the oceans.
203
839000
5000
tüm okyanusları, tek bir bardak okyanus suyuyla incelemeye benziyor.
14:25
And no one would decide that the ocean was without fish
204
844000
4000
Ve hiç kimse tek bir bardak suyu inceleyerek
14:29
on the basis of one glass of water.
205
848000
2000
okyanusun balıksız olduğuna karar veremez.
14:31
The 21st century now allows us to build bigger glasses --
206
850000
5000
21. yüzyıl, daha büyük bardaklar inşa etmemize olanak veriyor;
14:36
much bigger glasses.
207
855000
2000
çok daha büyük bardaklar.
14:38
In Northern California, we're beginning to take observations
208
857000
5000
Kuzey Kaliforniy'da, Allen Teleskop Dizisi'nin ilk 42 teleskopu ile
14:43
with the first 42 telescopes of the Allen Telescope Array --
209
862000
4000
gözlem yapmaya başlıyoruz --
14:47
and I've got to take a moment right now to publicly thank
210
866000
4000
ve buradan
14:51
Paul Allen and Nathan Myhrvold
211
870000
2000
Paul Allen ve Nathan Myhrvold'a
14:53
and all the TeamSETI members in the TED community
212
872000
3000
ve TED topluluğundaki SETI Takımına
14:56
who have so generously supported this research.
213
875000
4000
teşekkür ediyorum.
15:00
(Applause)
214
879000
9000
(Alkış)
15:09
The ATA is the first telescope built from a large number of small dishes,
215
888000
4000
ATA, çok sayıdaki küçük tabak antenlerden üretilen ve
15:13
and hooked together with computers.
216
892000
2000
bilgisayarlara bağlanan ilk teleskoptur.
15:15
It's making silicon as important as aluminum,
217
894000
2000
Bu, silikonu aliminyum kadar önemli hale getiriyor
15:17
and we'll grow it in the future by adding more antennas to reach 350
218
896000
6000
ve gelecekte bu teleskopu, sayısı 350ye ulaşacak şekilde tabak anten ekleyerek büyüteceğiz.
15:23
for more sensitivity and leveraging Moore's law for more processing capability.
219
902000
5000
Amacımız, Moore'un daha fazla işlem gücü ile ilgili kanununu ölçümlerimizde hassaslığı arttırmak için kullanmak.
15:28
Today, our signal detection algorithms
220
907000
4000
Bugün, sinyal tespit algoritmalarımız (işlemlerimiz)
15:32
can find very simple artifacts and noise.
221
911000
3000
çok basit gürültüleri ve suni sesleri bulabiliyor.
15:35
If you look very hard here you can see the signal from the Voyager 1 spacecraft,
222
914000
5000
Dikkatli bakarsanız, Voyager 1 uzay aracından gelen sinyalleri görebilirsiniz;
15:40
the most distant human object in the universe,
223
919000
4000
Dünya'ya Güneş'in olduğundan 106 kat daha uzaktaki,
15:44
106 times as far away from us as the sun is.
224
923000
5000
bize en uzak insan yapımı nesnedir Voyager 1.
15:49
And over those long distances, its signal is very faint when it reaches us.
225
928000
5000
Ve bu büyük mesafeler nedeniyle, sinyali bize eriştiğinde çok zayıflamış oluyor.
15:54
It may be hard for your eye to see it,
226
933000
2000
Gözle görülmesi zor olabilir;
15:56
but it's easily found with our efficient algorithms.
227
935000
3000
ama verimli algoritmalarımız (işlemlerimiz) ile kolayce tespit ediliyorlar.
15:59
But this is a simple signal,
228
938000
2000
Ama bu sadece basit bir sinyal,
16:01
and tomorrow we want to be able to find more complex signals.
229
940000
4000
ve yarın daha karmaşık sinyallere ulaşabilmeyi istiyoruz.
16:05
This is a very good year.
230
944000
3000
Bu, gerçekten çok iyi bir yıl.
16:08
2009 is the 400th anniversary of Galileo's first use of the telescope,
231
947000
7000
2009, Galileo'nun teleskopu ilk kullanışının 400. yıldönümü,
16:15
Darwin's 200th birthday,
232
954000
3000
Darwin'in 200. doğumgünü,
16:18
the 150th anniversary of the publication of "On the Origin of Species,"
233
957000
5000
"Türlerin Kökeni"nin yayımlanışının 150. yıldönümü,
16:23
the 50th anniversary of SETI as a science,
234
962000
3000
SETI'nin bir bilim olarak 50. ve
16:26
the 25th anniversary of the incorporation of the SETI Institute as a non-profit,
235
965000
6000
SETI Enstitüsünün kar gütmeyen bir şirket olarak 25. yıldönümü,
16:32
and of course, the 25th anniversary of TED.
236
971000
3000
ve tabi ki, TED'in 25. yıldönümü.
16:35
And next month, the Kepler Spacecraft will launch
237
974000
3000
Ve gelecek ay, Kepler Uzaygemisi fırlatılacak
16:38
and will begin to tell us just how frequent Earth-like planets are,
238
977000
5000
ve bize Dünya benzeri gezegenlerin ne kadar yaygın olduğunu söylemeye başlayacak;
16:43
the targets for SETI's searches.
239
982000
2000
ki bunlar da SETI'nin araştırmalarının hedefidir.
16:45
In 2009, the U.N. has declared it to be the International Year of Astronomy,
240
984000
7000
Birleşmiş Milletler 2009 yılını Uluslararası Astronomi yılı olarak ilan etti,
16:52
a global festival to help us residents of Earth
241
991000
4000
Dünya'nın sakinleri olan bizlere, evrensel kökenlerimizi
16:56
rediscover our cosmic origins and our place in the universe.
242
995000
4000
ve evrendeki yerimizi yeniden keşfetmemizde yardımcı olacak küresel bir festival.
17:00
And in 2009, change has come to Washington,
243
999000
4000
Ve 2009'da, değişim ("change", yani Obama'nın seçim sloganı) Washington'a
17:04
with a promise to put science in its rightful position.
244
1003000
5000
bilimi hakettiği yere taşımaya dair bir söz vererek geldi.
17:09
(Applause)
245
1008000
1000
(Alkış)
17:10
So, what would change everything?
246
1009000
2000
Peki, her şeyi ne değiştirebilir?
17:12
Well, this is the question the Edge foundation asked this year,
247
1011000
3000
Aslında, bu Edge adlı kuruluşun bu sene sorduğu soru
17:15
and four of the respondents said, "SETI."
248
1014000
4000
ve cevaplayanların dördü "SETI." cevabını verdi.
17:19
Why?
249
1018000
2000
Neden?
17:21
Well, to quote:
250
1020000
2000
Pekala, alıntı yaparak:
17:23
"The discovery of intelligent life beyond Earth
251
1022000
2000
"Dünya'nın ötesindeki zeki yaşamın keşfi,
17:25
would eradicate the loneliness and solipsism
252
1024000
2000
türümüzü başından beri rahatsız eden
17:27
that has plagued our species since its inception.
253
1026000
3000
yalnızlığı ve bencilliği tarihe gömecektir.
17:30
And it wouldn't simply change everything,
254
1029000
2000
Ve bu sadece her şeyi değiştirmeyecek;
17:32
it would change everything all at once."
255
1031000
3000
her şeyi bir anda ve hep birlikte değiştirecektir."
17:35
So, if that's right, why did we only capture four out of those 151 minds?
256
1034000
7000
Yani, eğer bu doğruysa, neden 151 zihinden sadece dördünü ele geçirebildik?
17:42
I think it's a problem of completion and delivery,
257
1041000
6000
Bence sorun tamamlama ve dağıtmada;
17:48
because the fine print said,
258
1047000
2000
çünkü Edge'nin sorusunun açıklamasında diyordu ki,
17:50
"What game-changing ideas and scientific developments
259
1049000
3000
"Nasıl oyunun kurallarını değiştirecek fikirler ve bilimsel gelişmeler
17:53
would you expect to live to see?"
260
1052000
2000
görmeyi beklersiniz?"
17:55
So, we have a fulfillment problem.
261
1054000
3000
Yani tatminsizlik sorunu yaşıyoruz.
17:58
We need bigger glasses and more hands in the water,
262
1057000
3000
Daha büyük bardaklara ve suyun içinde daha çok ele ihtiyacımız var,
18:01
and then working together, maybe we can all live to see
263
1060000
3000
ve birlikte çalışarak, belki ilk dünyadışı sinyalin tespitini
18:04
the detection of the first extraterrestrial signal.
264
1063000
4000
görebilecek kadar yaşayabiliriz.
18:08
That brings me to my wish.
265
1067000
3000
Bu, bana dileğimi hatırlatıyor.
18:12
I wish that you would empower Earthlings everywhere
266
1071000
5000
Dünyalı herkesi, evrensel arkadaşlıklar arayışında
18:17
to become active participants
267
1076000
4000
aktif katılımcı olarak
18:21
in the ultimate search for cosmic company.
268
1080000
3000
yer almaları için yüreklendireceğinizi diliyorum.
18:24
The first step would be to tap into the global brain trust,
269
1083000
5000
İlk adım, küresel zihin havuzuna tıkaç takıp
18:29
to build an environment where raw data could be stored,
270
1088000
4000
işlenmemiş verilerin saklanabileceği ve bu verilere ulaşılabileceği
18:33
and where it could be accessed and manipulated,
271
1092000
3000
ve bu verilerin kullanılabileceği ve yeni algoritmaların oluşturulup
18:36
where new algorithms could be developed and old algorithms made more efficient.
272
1095000
5000
eski algoritmaların daha verimli hale getirilebileceği bir ortam yaratmaktır.
18:41
And this is a technically creative challenge,
273
1100000
3000
Bu, çözümü için teknik olarak yaratıcılık gerektiren sorundur,
18:44
and it would change the perspective of people who worked on it.
274
1103000
3000
ve üstünde çalışanların bakış açılarını değiştirecektir.
18:47
And then, we'd like to augment the automated search with human insight.
275
1106000
9000
Ve sonra, otomatikleştirilmiş aramayı insan içgörüsüyle arttırmayı düşünüyoruz.
18:56
We'd like to use the pattern recognition capability of the human eye
276
1115000
6000
İnsan gözünün kalıp tanıma kapasitesini kullanmak istiyoruz;
19:02
to find faint, complex signals that our current algorithms miss.
277
1121000
6000
şu anki algoritmamızın kaçırdığı zayıf, karmaşık sinyalleri bulmak için.
19:08
And, of course, we'd like to inspire and engage the next generation.
278
1127000
5000
Ve, tabi ki, gelecek nesillere ilham vermek ve onların ilgisini çekmek istiyoruz.
19:13
We'd like to take the materials that we have built for education,
279
1132000
7000
Eğitim için ürettiğimiz eşyaları alıp
19:20
and get them out to students everywhere,
280
1139000
3000
her yerdeki öğrencilere dağıtmak istiyoruz,
19:23
students that can't come and visit us at the ATA.
281
1142000
3000
bizi ATA'da ziyarete gelemeyen öğrencilere.
19:26
We'd like to tell our story better,
282
1145000
2000
Hikayemizi daha iyi anlatmak istiyoruz,
19:28
and engage young people, and thereby change their perspective.
283
1147000
4000
ve genç insanların ilgisini çekip, onların bakış açılarını değiştirmek istiyoruz.
19:32
I'm sorry Seth Godin, but over the millennia, we've seen where tribalism leads.
284
1151000
5000
Özür dilerim Seth Gordin, ama Milenyum'un ardından, kabileciliğin nereye gittiğini gördük.
19:37
We've seen what happens when we divide an already small planet
285
1156000
4000
Zaten küçücük olan bir gezegeni, çok daha küçük adacıklara bölünce
19:41
into smaller islands.
286
1160000
2000
ne olduğunu gördük.
19:43
And, ultimately, we actually all belong to only one tribe,
287
1162000
6000
Ve, aslında, biz hepimiz sadece bir kabileye bağlıyız;
19:49
to Earthlings.
288
1168000
2000
Dünyalılar'a.
19:51
And SETI is a mirror --
289
1170000
2000
Ve SETI bir aynadır;
19:53
a mirror that can show us ourselves
290
1172000
3000
bize kendimizi, sıradışı bir bakış açısından
19:56
from an extraordinary perspective,
291
1175000
2000
gösterebilen ve bize aramızdaki farklılıkları
19:58
and can help to trivialize the differences among us.
292
1177000
5000
önemsizleştirmemizde yardım edebilecek bir aynadır.
20:03
If SETI does nothing but change the perspective of humans on this planet,
293
1182000
7000
Eğer SETI bu gezegendeki insanların bakış açılarını değiştirmekten başka şey yapmazsa,
20:10
then it will be one of the most profound endeavors in history.
294
1189000
4000
bu tarihteki en derin çabalardan biri olacaktır.
20:15
So, in the opening days of 2009,
295
1194000
4000
Yani, 2009'un ilk günlerinde,
20:19
a visionary president stood on the steps of the U.S. Capitol
296
1198000
4000
öngörülü bir başkan Amerikan Kongre Binası'nın basamaklarında durup,
20:23
and said, "We cannot help but believe
297
1202000
3000
"Eski nefretlerin bir gün geçeceğine,
20:26
that the old hatreds shall someday pass,
298
1205000
3000
kabilelere ait çizgilerin bir gün yok olacağına,
20:29
that the lines of tribe shall soon dissolve,
299
1208000
4000
ve dünya küçüldükçe, ortak insanlığımızın
20:33
that, as the world grows smaller, our common humanity shall reveal itself."
300
1212000
6000
kendisini göstereceğine inanmaktan başka bir şey yapamıyorum." dedi.
20:39
So, I look forward to working with the TED community
301
1218000
2000
TED Topluluğunda çalışmak için can atıyorum;
20:41
to hear about your ideas about how to fulfill this wish,
302
1220000
4000
sizin dileğimi gerçkeleştirebilecek fikirlerinizi duymak
20:45
and in collaborating with you,
303
1224000
4000
ve sizinle işbirliği yapmak için
20:49
hasten the day that that visionary statement can become a reality.
304
1228000
5000
ve o öngörü sahibi açıklamanın gerçekleşebileceği günün gelişini hızlandırmak için.
20:54
Thank you.
305
1233000
2000
Teşekkür ederim.
20:56
(Applause)
306
1235000
22000
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Jill Tarter - AstronomerSETI's Jill Tarter has devoted her career to hunting for signs of sentient beings elsewhere. Winner of the 2009 TED Prize, almost all aspects of her field have been affected by her work.
Why you should listen
Astronomer Jill Tarter is director of the SETI (Search for Extraterrestrial Intelligence) Institute's Center for SETI Research, and also holder of the Bernard M. Oliver Chair for SETI. She led Project Phoenix, a decade-long SETI scrutiny of about 750 nearby star systems, using telescopes in Australia, West Virginia and Puerto Rico. While no clearly extraterrestrial signal was found, this project was the most comprehensive targeted search for artificially generated cosmic signals ever undertaken.
Tarter serves on the management board for the Allen Telescope Array, a massive instrument that will eventually include 350 antennas, and that has already increased the speed and the spectral range of the hunt for signals by orders of magnitude. With the 2009 TED Prize, Tarter launched SETILive, a citizen project that allowed volunteers to stream live data from the array and help with the search.
Tarter's life work is chronicled in the book, Making Contact: Jill Tarter and the Search for Extraterrestrial Intelligence. She's deeply committed to the education of future citizens and scientists. Beyond her scientific leadership at NASA and the SETI Institute, Tarter has been actively involved in developing curriculum for children. She was Principal Investigator for two curriculum development projects funded by NSF, NASA, and others. One project, the Life in the Universe series, created 6 science teaching guides for grades 3-9. The other project, Voyages Through Time, is an integrated high school science curriculum on the fundamental theme of evolution in six modules: Cosmic Evolution, Planetary Evolution, Origin of Life, Evolution of Life, Hominid Evolution and Evolution of Technology. She also created the TED-Ed lesson, "Calculating the Odds of Intelligent Alien Life."
Jill Tarter | Speaker | TED.com