EG 2007
AJ Jacobs: My year of living biblically
A.J. Jacob-un Bibliyaya uyğun yaşadığı bir il
Filmed:
Readability: 3.5
2,923,764 views
Yazıçı, filosof, prankster və jurnalist A.J. Jacobs sonuncu EG konfransında Bibliyadakı bütün qaydalara sözbəsöz əməl etməyə çalışaraq keçirdiyi bir ildən danışır.
AJ Jacobs - Author
Immersing himself in alternate lifestyles and long, hilarious experiments (usually with himself the guinea pig), writer AJ Jacobs tests the limits of behavior, customs, culture, knowledge -- and his wife's sense of humor. Full bio
Immersing himself in alternate lifestyles and long, hilarious experiments (usually with himself the guinea pig), writer AJ Jacobs tests the limits of behavior, customs, culture, knowledge -- and his wife's sense of humor. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I thought I'd tell you a little about what I like to write.
0
0
4000
Əvvəl nə yazdığım haqda bir az danışmaq istərdim.
00:20
And I like to immerse myself in my topics.
1
4000
4000
Özüm məşğul olduğum işlər haqda yazıram.
00:24
I just like to dive right in and become sort of a human guinea pig.
2
8000
5000
İşin içində olub, bir növ təcrübə dovşanı olmağı sevirəm.
00:29
And I see my life as a series of experiments.
3
13000
5000
Həyatımı da təcrübələr toplusu olaraq görürəm.
00:34
So, I work for Esquire magazine, and a couple of years ago,
4
18000
4000
Esquire jurnalı üçün çalışıram və bir neçə il əvvəl jurnalda
00:38
I wrote an article called "My Outsourced Life,"
5
22000
3000
"Başqasına Yaşatdığım Həyatım" adlı məqalə yazdım,
00:41
where I hired a team of people in Bangalore, India,
6
25000
4000
məqalə üçün həqiqətən də mənim həyatımı yaşamaları üçün
00:45
to live my life for me.
7
29000
2000
Bangalore(Hindistan)dan işçilər tapdım.
00:47
So, they answered my emails.
8
31000
2000
Onlar mənim e-maillərimə,
00:49
They answered my phone.
9
33000
2000
zənglərimə cavab verdilər.
00:51
They argued with my wife for me, and they read my son bedtime stories.
10
35000
7000
Əvəzimə həyat yoldaşımla mübahisə edib, uşaqlarım üçün nağıl danışdılar.
00:58
It was the best month of my life,
11
42000
2000
Ömrünün ən yaxşı ayı idi,
01:00
because I just sat back and I read books and watched movies.
12
44000
5000
bir ay müddətində ancaq kitab oxuyub, film seyr etdim.
01:05
It was a wonderful experience.
13
49000
2000
Gözəl təcrübə idi.
01:07
More recently, I wrote an article for Esquire called --
14
51000
3000
Bu yaxınlarda isə Esquire üçün radikal düzgünlük
01:10
about radical honesty.
15
54000
3000
haqda məqalə yazmışam.
01:13
And this is a movement where --
16
57000
2000
Bu Virciniada bir psixoloqun başlatdığı
01:15
this is started by a psychologist in Virginia,
17
59000
4000
hərəkatdır, o poker və qolf oyununu
01:19
who says that you should never, ever lie,
18
63000
3000
çıxmaq şərti ilə heç vaxt yalan
01:22
except maybe during poker and golf, his only exceptions.
19
66000
5000
danışmamağımızı məsləhət görür.
01:27
And, more than that, whatever is on your brain
20
71000
2000
Bundan əlavə, hər fikirləşdiyinizi də
01:29
should come out of your mouth.
21
73000
2000
dilinizlə ifadə etməlisiniz.
01:31
So, I decided I would try this for a month.
22
75000
3000
Bunu da bir ay etməyə çalışdım.
01:34
This was the worst month of my life.
23
78000
3000
Həyatımın ən pis ayı idi.
01:37
(Laughter)
24
81000
1000
(Gülüş)
01:38
I do not recommend this at all.
25
82000
2000
Heç kəsə məsləhət görmürəm.
01:40
To give you a sense of the experience,
26
84000
2000
Necə bir təcrübə olduğunu azca izah etmək üçün
01:42
the article was called, "I Think You're Fat."
27
86000
4000
əlavə edim ki, məqalənin adı "Məncə sən köksən." idi.
01:46
(Laughter)
28
90000
2000
(Gülüş)
01:48
So, that was hard.
29
92000
1000
Çətin iş idi.
01:50
My most recent book -- my previous book was called "The Know-It-All,"
30
94000
4000
Axırdan ikinci kitabımın adı " Hərşeyi Bilən" idi,
01:55
and it was about the year I spent reading the Encyclopedia Britannica
31
99000
4000
bu kibat üçün də bir il Britanıya Ensklopediyasını A-dan Z-yə
01:59
from A to Z in my quest to learn everything in the world,
32
103000
3000
oxuyaraq hər şeyi öyrənməyə çalışdım,
02:03
or more precisely from Aak, which is a type of East Asian music,
33
107000
5000
daha dəqiqi Şərqi-Asiya musiqisi olan Aak-dan,
02:08
all the way to Zwyiec, which is -- well, I don't want to ruin the ending.
34
112000
4000
nə olduğunu deyərək sonu korlamaq istəmədiyim Zwyiec-ə kimi hər şeyi.
02:12
(Laughter)
35
116000
1000
(Gülüş)
02:13
It's a very exciting twist ending, like an O. Henry novel, so I won't ruin it.
36
117000
4000
Sonu O.Henrinin əsərləri kimi qarışıqdır, əvvəlcədən deyib korlamayım.
02:17
But I love that one,
37
121000
2000
Bu işi də sevdim,
02:19
because that was an experiment about how much information
38
123000
4000
çünki insan beyninin nə qədər informasiyanı saxlaya
02:23
one human brain could absorb.
39
127000
2000
bildiyi haqda təcrübə idi.
02:25
Although, listening to Kevin Kelly, you don't have to remember anything.
40
129000
4000
Kevin Kelly-ni eşidəndən sonra,əzbərləməyin lazım olmadığını bilsəm də.
02:29
You can just Google it.
41
133000
2000
Google-da axtarmaqla.
02:31
So, I wasted some time there.
42
135000
2000
Həmin bir ilim bir az boş keçdi.
02:33
I love those experiments,
43
137000
3000
Sevirəm belə təcrübələrimi,
02:36
but I think that the most profound
44
140000
2000
ancaq bu təcrübələrimdən
02:38
and life-changing experiment that I've done
45
142000
4000
an önəmli və həyat dəyişəni
02:42
is my most recent experiment, where I spent a year
46
146000
4000
"Bibliyaya Uyğun Yaşadığım Bir İl"
02:46
trying to follow all of the rules of the Bible,
47
150000
3000
oldu, əsl mənada Bibliyadakı
02:49
"The Year of Living Biblically."
48
153000
2000
bütün qaydalara əməl etdim.
02:52
And I undertook this for two reasons.
49
156000
3000
Bunu iki səbəbdən edirdim.
02:55
The first was that I grew up with no religion at all.
50
159000
4000
Birincisi dinsiz ailədə doğulmuşdum.
02:59
As I say in my book, I'm Jewish in the same way
51
163000
4000
Kitabda dediyim kimi, Olive Garden(Amerikada restoran adı)
03:03
the Olive Garden is Italian.
52
167000
2000
nə qədər italyandırsa mən də o qədər yəhudiyəm.
03:05
(Laughter)
53
169000
2000
(Gülüş)
03:07
So, not very.
54
171000
2000
Yəni deyiləm.
03:09
But I've become increasingly interested in religion.
55
173000
3000
Ancaq dinlə çox maraqlanıram.
03:12
I do think it's the defining issue of our time,
56
176000
2000
İndiki dövrün ən vacib məsələlərindən
03:14
or one of the main ones.
57
178000
2000
biri olduğunu düşünürəm.
03:16
And I have a son. I want to know what to teach him.
58
180000
3000
Bir də oğlum var. Ona nə öyrədəcəyimə də qərar verməliyəm.
03:19
So, I decided to dive in head first, and try to live the Bible.
59
183000
4000
Bunun üçün də özüm Bibliyaya uyğun yaşamağa başladım.
03:24
The second reason I undertook this is because
60
188000
3000
Bunu etməyimin ikinci səbəbi isə
03:27
I'm concerned about the rise of fundamentalism,
61
191000
3000
dini fundamentalların artmasından duyduğum
03:30
religious fundamentalism, and people who say
62
194000
3000
narahatlıq idi, bəzi səsvermələrə görə
03:33
they take the Bible literally, which is, according to some polls,
63
197000
3000
özlərinin Bibliyaya uyğun həyat yaşadığını deyən insanlar
03:36
as high as 45 or 50 percent of America.
64
200000
3000
Amerikanın 45~50%-ni təşkil edir.
03:40
So I decided, what if you really did take the Bible literally?
65
204000
4000
Həqiqətən Bibliyaya uyğun yaşamağı da sınamaq istədim.
03:44
I decided to take it to its logical conclusion
66
208000
4000
Bibliyadan özüm seçdiyim qaydalara deyil,
03:48
and take everything in the Bible literally,
67
212000
2000
Bibliyadakı bütün qaydalara riayət
03:50
without picking and choosing.
68
214000
3000
etməyə qərar verdim.
03:53
The first thing I did was I got a stack of bibles.
69
217000
3000
İlk iş bütün Bibliyaları toplamaq oldu.
03:56
I had Christian bibles.
70
220000
2000
Xristian Bibliyaları.
03:58
I had Jewish bibles.
71
222000
2000
Yəhudi Bibliyaları.
04:00
A friend of mine sent me something called a hip-hop bible,
72
224000
3000
Dostlarımın birinin göndərdiyi hip-hop Bibliyasında
04:03
where the twenty-third Psalm is rendered as, "The Lord is all that,"
73
227000
4000
23-cü məzmurda(?)kı "Allah mənim çobanımdır." ifadəsi,
04:07
as opposed to what I knew it as, "The Lord is my shepherd."
74
231000
4000
"Allah hamısıdır." kimi ifadə edilib.
04:11
Then I went down and I read several versions,
75
235000
4000
Kitabların bir neçəsini oxuyub,
04:15
and I wrote down every single law that I could find.
76
239000
3000
tapdığım bütün qaydaların siyahısını tutdum.
04:18
And this was a very long list -- over 700 rules.
77
242000
4000
Siyahıda 700-dən çox qayda var idi.
04:23
And they range from the famous ones that I had heard of --
78
247000
3000
Siyahıda hamının bildiyi məşhur qaydalar var idi-
04:26
The Ten Commandments, love your neighbor, be fruitful and multiply.
79
250000
3000
10 Hökm, qonşunu sev, səmərəli iş gör və çoxal kimi qaydalar.
04:29
So I wanted to follow those.
80
253000
2000
Bu qaydalara əməl etməyə çalışdım.
04:31
And actually, I take my projects very seriously,
81
255000
3000
İşimə ciddi yanaşdığımı əvvəl də demişdim,
04:34
because I had twins during my year,
82
258000
2000
həmin il əkiz uşaqlarımız doğulduğu
04:36
so I definitely take my projects seriously.
83
260000
3000
üçün daha da ciddiləşmişdim.
04:39
But I also wanted to follow the hundreds
84
263000
3000
Ciddiliklə bərabər Bibliyadakı sirli
04:42
of arcane and obscure laws that are in the Bible.
85
266000
3000
və qeyri-dəqiq yüzlərlə qayda da bura daxil idi.
04:45
There is the law in Leviticus,
86
269000
2000
Levitikus-dakı qaydalardan biri
04:47
"You cannot shave the corners of your beard."
87
271000
2000
"Saqqalının künclərini kəsmək olmaz."idi.
04:49
I didn't know where my corners were,
88
273000
2000
Saqqal küncünün hara olduğunu bilmədiyimdən
04:51
so I decided to let the whole thing grow,
89
275000
3000
saqqalımı qırxdırmadım,
04:54
and this is what I looked like by the end.
90
278000
2000
bir ilin sonunda belə bir şəkil aldım.
04:57
As you can imagine, I spent a lot of time at airport security.
91
281000
4000
Hava limanı təhlükəsizlik keçidində xeyli vaxt keçirirdim.
05:01
(Laughter)
92
285000
2000
(Gülüş)
05:03
My wife wouldn't kiss me for the last two months.
93
287000
3000
Son iki ayı həyat yoldaşım məni öpmürdü.
05:06
So, certainly the challenge was there.
94
290000
2000
Təbii ki, çətin bir iş idi.
05:08
The Bible says you cannot wear clothes made of mixed fibers,
95
292000
5000
Bibliyada qarışıq parçadan olan geyim geymək olmaz yazılıb,
05:13
so I thought, "Sounds strange, but I'll try it."
96
297000
2000
"Qəribədir, ancaq çalışaram." fikirləşdim.
05:15
You only know if you try it.
97
299000
2000
Nəyisə etsən başa düşürsən.
05:17
I got rid of all my poly-cotton T-shirts.
98
301000
3000
Bütün sintetik-pambıq köynəklərimi atdım.
05:20
The Bible says that if two men are in a fight,
99
304000
4000
Bibliyada deyilir ki, iki nəfər dava edirsə və dava edənlərdən
05:24
and the wife of one of those men grabs the testicles of the other man,
100
308000
6000
hansınınsa arvadı digərinin şaxsin tərəfini tutarsa, qadının
05:30
then her hand shall be cut off.
101
314000
2000
əlləri kəsilməlidir.
05:32
So, I wanted to follow that rule.
102
316000
2000
Bu qaydaya əməl etmək istəyirdim.
05:34
(Laughter)
103
318000
1000
(Gülüş)
05:35
That one I followed by default,
104
319000
3000
Daha doğrusu, həyat yoldaşı
05:38
by not getting in a fight with a man whose wife was standing nearby,
105
322000
4000
ətrafımda olub mənə yaxınlaşan kişi ilə mübahisə
05:42
looking like she had a strong grip.
106
326000
2000
etməməyə çalışaraq əməl edirdim.
05:45
(Laughter)
107
329000
2000
(Gülüş)
05:48
So -- oh, there's another shot of my beard.
108
332000
3000
Davam edirəm, bu da başqa şəkildir.
05:52
I will say it was an amazing year
109
336000
2000
Əla bir il idi deyə bilərəm,
05:54
because it really was life changing, and incredibly challenging.
110
338000
3000
çünki həyat dəyişəcək, həm də çətin bir il idi.
05:57
And there were two types of laws that were particularly challenging.
111
341000
3000
İki cür qayda var idi ki, onlar daha çətin idilər.
06:00
The first was avoiding the little sins that we all commit every day.
112
344000
4000
Birincisi, hər gün etdiyimiz kiçik günahlardan çəkinmək idi.
06:04
You know, I could spend a year not killing,
113
348000
2000
Öldürmədən bir il yaşaya bilərəm,
06:06
but spending a year not gossiping, not coveting, not lying --
114
350000
5000
ancaq qeybət etmədən, yalan danışmadan, nəyisə arzulamadam
06:11
you know, I live in New York, and I work as a journalist,
115
355000
3000
yaşamaq çox çətin idi, bunlar Nyu Yorka yaşayan jurnalist
06:14
so this was 75, 80 percent of my day I had to do it.
116
358000
5000
həyatının 75~80%-ni təşkil edir.
06:19
But it was really interesting, because I was able to make some progress,
117
363000
5000
Həqiqətən maraqlı olan isə, bu bir ildə irəliləyiş əldə etməyim idi,
06:24
because I couldn't believe how much
118
368000
2000
hərəkətlərimin düşüncə tərzimi
06:26
my behavior changed my thoughts.
119
370000
3000
bu dərəcədə dəyişəcəyinə inanmırdım.
06:29
This was one of the huge lessons of the year,
120
373000
2000
Aldığım ən vacib dərs budur ki, daha yaxşı insan kimi
06:31
is that I almost pretended to be a better person,
121
375000
3000
hərəkət etməklə həqiqətən də
06:34
and I became a little bit of a better person.
122
378000
3000
daha yaxşı insan oldum.
06:37
So I had always thought, you know, "You change your mind,
123
381000
5000
Həmişə "Birinci fikrini dəyişirsən, sonra hərəkətlərini,"
06:42
and you change your behavior," but it's often the other way around.
124
386000
3000
fikirləşirdim, ancaq əksinədir.
06:45
You change your behavior, and you change your mind.
125
389000
5000
Davranışını dəyişirsən, o da fikrini dəyişir.
06:50
So, you know, if you want to become more compassionate,
126
394000
3000
Məsələn, daha şəfqətli olmaq istəyirsən,
06:53
you visit sick people in the hospital,
127
397000
2000
xəstəxanada xəstələrə baş çəkirsən,
06:55
and you will become more compassionate.
128
399000
2000
və daha şəfqətli olursan.
06:57
You donate money to a cause,
129
401000
2000
Hamsısa xeyriyyə işinə pul xərcliyirsən,
06:59
and you become emotionally involved in that cause.
130
403000
3000
həmin işdə maraqlı olursan.
07:02
So, it really was cognitive psychology --
131
406000
2000
İdrak psixologiyası-- mənim yaşadığım da
07:05
you know, cognitive dissonance -- that I was experiencing.
132
409000
3000
idraki ahəngsizlik(?) idi.
07:08
The Bible actually talks about cognitive psychology,
133
412000
3000
Əslində Bibliyada da səthi şəkildə
07:11
very primitive cognitive psychology.
134
415000
2000
idrak psixologiyasından danışılır.
07:13
In the Proverbs, it says that if you smile, you will become happier,
135
417000
4000
Deyimə görə, gülürsənsə daha xoşbəxt olursan,
07:17
which, as we know, is actually true.
136
421000
3000
bu doğrudur əslində.
07:20
The second type of rule that was difficult to obey
137
424000
4000
Digər qaydalar isə, 21-ci əsr Amerikasında
07:24
was the rules that will get you into a little trouble
138
428000
3000
əməl etmək çox
07:27
in twenty-first-century America.
139
431000
2000
çətin olan qaydalar idi.
07:30
And perhaps the clearest example of this is stoning adulterers.
140
434000
5000
Bu qaydalara ən adi misal, zinakarın daşlanmasıdır.
07:35
(Laughter)
141
439000
1000
(Gülüş)
07:36
But it's a big part of the Bible,
142
440000
4000
Ancaq Biblyada mühüm olduğuna görə
07:40
so I figured I had to address it.
143
444000
2000
mütləq əməl etmək istəyirdim.
07:43
So, I was able to stone one adulterer.
144
447000
2000
Həm də zinakar tapıb daşladım.
07:45
It happened -- I was in the park, and I was dressed in my biblical clothing,
145
449000
5000
Bir dəfə parkda idim, Bibliyaya uyğun geyimim,
07:50
so sandals and sort of a white robe,
146
454000
3000
sandallarım da ayağımda,
07:53
you know, because again, the outer affects the inner.
147
457000
2000
xarici görünüşün fikri dəyişdiyi başqa bir misal idi.
07:55
I wanted to see how dressing biblically affected my mind.
148
459000
3000
Bibliyaya uyğun geyinməyin fikrimi necə dəyişəcəyi maraqlı idi.
07:59
And this man came up to me and he said,
149
463000
2000
Adamın biri mənə yaxınlaşıb soruşdu ki,
08:01
"Why are you dressed like that?"
150
465000
2000
"Niyə belə geyinibsən?"
08:03
And I explained my project,
151
467000
2000
İşim haqda danışdım və
08:05
and he said, "Well, I am an adulterer, are you going to stone me?"
152
469000
3000
o yenə soruşdu, " Demək mən zinakaramsa məni daşlayacaqsan?"
08:08
And I said, "Well, that would be great!"
153
472000
3000
"Sevə-sevə edərdim!" dedim.
08:11
(Laughter)
154
475000
4000
(Gülüş)
08:16
And I actually took out a handful of stones from my pocket
155
480000
5000
Həqiqətən də cibimdən xeyli daş çıxardım,
08:21
that I had been carrying around for weeks,
156
485000
2000
neçə gün idi ki, qarşıma kiminsə çıxacağına
08:23
hoping for just this interaction -- and, you know, they were pebbles --
157
487000
4000
ümid edərək cibimdə gəzdiridim çay daşları idi,
08:27
but he grabbed them out of my hand.
158
491000
3000
ancaq həmin şəxs daşları aldı əlimdən.
08:30
He was actually an elderly man, mid-70s, just so you know.
159
494000
3000
Əslində 70 yaşlı qoca kişi olsa da,
08:33
But he's still an adulterer, and still quite angry.
160
497000
2000
əsəbi həm də əsası zinakar idi.
08:35
He grabbed them out of my hand
161
499000
2000
Əlimdən alıb mənə atmağa başladı,
08:37
and threw them at my face, and I felt that I could --
162
501000
3000
mən də intiqam almaq, həm də qaydaya
08:40
eye for an eye -- I could retaliate, and throw one back at him.
163
504000
4000
əməl etmək üçün birini ona atdım.
08:44
So that was my experience stoning, and it did allow me
164
508000
3000
Daşlama qaydasına da əməl etməklə, bu qaydaların
08:47
to talk about, in a more serious way, these big issues.
165
511000
5000
bəzən barbarlıq da olduğunu irəli sürə bilərəm.
08:52
How can the Bible be so barbaric in some places,
166
516000
4000
Necə bibliyanın bəzi qaydaları çox barbar bəziləri
08:56
and yet so incredibly wise in others?
167
520000
2000
çox müdrik ola bilər?
08:59
How should we view the Bible?
168
523000
2000
Bibliyaya necə yanaşmalıyıq?
09:01
Should we view it, you know, as original intent,
169
525000
2000
Bibliyadakı bütün qaydalara olduğu kimi
09:03
like a sort of a Scalia version of the Bible?
170
527000
4000
əməl etməliyik konstitusiya kimi?
09:08
How was the Bible written?
171
532000
2000
Bibliyanın necə yarandığına baxsaq necə?
09:10
And actually, since this is a tech crowd,
172
534000
2000
Əyləşənlərin texnologiyadan başı çıxdığından
09:12
I talk in the book about how the Bible actually reminds me
173
536000
4000
kitabımda da yazdığım kimi Bibliyanın mənə vikipediyanı
09:16
of the Wikipedia, because it has all of these authors and editors
174
540000
3000
xatırlatdığını da deyim, Vikipediya kimi əsrlər boyunca
09:19
over hundreds of years.
175
543000
2000
yığılıb, və dəyişilib.
09:21
And it's sort of evolved.
176
545000
2000
Və çoxalıb.
09:23
It's not a book that was written and came down from on high.
177
547000
3000
Səmadan enən kitab deyil.
09:28
So I thought I would end by telling you
178
552000
4000
Bu bir ildə öyrəndiyim böyük dərslərdən,
09:32
just a couple of the take-aways, the bigger lessons
179
556000
3000
bir neçəsi haqda da
09:35
that I learned from my year.
180
559000
2000
danışmaq istərdim.
09:38
The first is, thou shalt not take the Bible literally.
181
562000
4000
Birincisi, Bibliyaya hərfi mənada əməl etməyin.
09:42
This became very, very clear, early on.
182
566000
3000
Bu dərsli ilk günlərdən dərk etmişdim.
09:45
Because if you do, then you end up acting like a crazy person,
183
569000
3000
Əməl etməyə çalışsanız ağılsız adam kimi hərəkət etməyə başlayır,
09:48
and stoning adulterers, or -- here's another example.
184
572000
3000
zinakarları daşlayırsınız, yaxud...
09:51
Well, that's another. I did spend some time shepherding.
185
575000
5000
Başqa bir misal- qoyun otarmaqla məşğul olursunuz.
09:56
(Laughter)
186
580000
1000
(Gülüş)
09:57
It's a very relaxing vocation. I recommend it.
187
581000
3000
Sakitləşdirici məşğuliyyətdir. Məsləhətlidir.
10:01
But this one is -- the Bible says that you cannot touch women
188
585000
4000
Digər misal- Bibliyaya görə ayın müəyyən vaxtlarında qadınlara
10:05
during certain times of the month, and more than that,
189
589000
3000
toxunmaq olmaz, hətta menustrasiya dövründə qadının
10:08
you cannot sit on a seat where a menstruating woman has sat.
190
592000
3000
oturduğu yerdə oturmaq da olmaz.
10:12
And my wife thought this was very offensive,
191
596000
2000
Bu həyat yoldaşımın xətrinə dəydiyindən,
10:14
so she sat in every seat in our apartment,
192
598000
2000
acığa evdəki bütün yerlərdə oturmuşdu,
10:16
and I had to spend much of the year standing
193
600000
3000
nəticədə özümə stul alıb özümlə gəzdirənə
10:19
until I bought my own seat and carried it around.
194
603000
6000
qədər uzun müddət evdə ayaq üstə qalmalı oldum.
10:25
So, you know, I met with creationists.
195
609000
4000
Bir dəfə yaradılışçılarla da görüşdüm.
10:29
I went to the creationists' museum.
196
613000
2000
Yaradılışla bağlı muzeyə getmişdim.
10:31
And these are the ultimate literalists.
197
615000
2000
Bu insanlar isə hər şeyi hərfi mənada qəbul edirlər.
10:33
And it was fascinating, because they were not stupid people at all.
198
617000
3000
Heyran olmuşdum bir az, çünki heç biri axmaq deyildi.
10:36
I would wager that their IQ is exactly the same as the average evolutionist.
199
620000
3000
Məncə normal təkamülə inananla eyni İQ-yə malikdirlər.
10:39
It's just that their faith is so strong
200
623000
3000
Yalnız bibliyanın hərfi anlamına o qədər
10:42
in this literal interpretation of the Bible
201
626000
2000
dərindən inanırlar ki, bütün bildiklərini
10:44
that they distort all the data to fit their model.
202
628000
4000
Bibliyadakı modelə uyğun qurublar.
10:49
And they go through these amazing mental gymnastics to accomplish this.
203
633000
4000
Əqli cəhətdən bu modelə uyğun bir beyin formalaşdırıblar özlərində.(?)
10:53
And I will say, though, the museum is gorgeous.
204
637000
5000
Əlavə edim ki, muzey çox gözəl idi.
10:58
They really did a fantastic job.
205
642000
2000
Əla düzəldilmişdi.
11:00
If you're ever in Kentucky,
206
644000
1000
Kentucky-də yerləşir muzey,
11:01
there's, you can see a movie of the flood,
207
645000
3000
qısa filmdə daşqın səhnəsi çox inandırıcı ediblər,
11:04
and they have sprinklers in the ceiling
208
648000
2000
hətta daşqın zamanı tavandan
11:06
that will sprinkle on you during the flood scenes.
209
650000
4000
üstününzə su səpilir.
11:10
So, whatever you think of creationism -- and I think it's crazy --
210
654000
3000
Yaradıcılar(?) haqda nə fikirləşsəniz də- ki məncə dəlilikdir--
11:13
they did a great job.
211
657000
2000
yenə də əla düzəltmişdilər.
11:16
(Laughter)
212
660000
2000
(Gülüş)
11:18
Another lesson is that thou shalt give thanks.
213
662000
4000
İkinci dərs- təşəkkür etməyi öyrənəcəksiniz.
11:22
And this one was a big lesson because I was praying,
214
666000
4000
Bu daha vacib dərs idi, çünki aqnostik olsam da
11:26
giving these prayers of thanksgiving, which was odd for an agnostic.
215
670000
4000
dua edir, təşəkkür edirdim.
11:30
But I was saying thanks all the time, every day,
216
674000
4000
Hər gün hər yerdə, sağ ol deyirdim,
11:34
and I started to change my perspective.
217
678000
3000
bu da düşüncə tərzimi dəyişməmə səbəb oldu.
11:37
And I started to realize the hundreds of little things
218
681000
3000
Başa düşdüm ki, hər gün yüzlərlə kiçik şeylər
11:40
that go right every day, that I didn't even notice,
219
684000
4000
baş versə də onları təbii qəbul edib,
11:44
that I took for granted, as opposed to focusing
220
688000
2000
yolunda olmayan bir-iki işə
11:46
on the three or four that went wrong.
221
690000
3000
fikir verirdim.
11:50
So, this is actually a key to happiness for me,
222
694000
2000
Bunu dərk etməklə xoşbəxt olmağı bacarıram,
11:53
is to just remember when I came over here,
223
697000
2000
məsələn gələrkən yolda büdrəmədiyimə,
11:55
the car didn't flip over, and I didn't trip coming up the stairs.
224
699000
4000
pilləkənlərdən yıxılmadığıma görə sevinirəm.
11:59
It's a remarkable thing.
225
703000
2000
Gözəl hissdir.
12:03
Third, that thou shall have reverence.
226
707000
2000
Hörmət etməyi öyrənəcəksiniz.
12:05
This one was unexpected because I started the year
227
709000
3000
Bu mənim üçün də gözlənilməz idi, ilin əvvəlində
12:08
as an agnostic, and by the end of the year,
228
712000
2000
aqnostik idim, ilin sonunda isə, bir dostumun
12:10
I became what a friend of mine calls a reverent agnostic, which I love.
229
714000
5000
dediyi kimi (sevdiyim bir ifadədir) hörmətcil aqnostik oldum.
12:15
And I'm trying to start it as a movement.
230
719000
2000
Belə bir dalğa yaratmaq istəyirəm.
12:17
So, if anyone wants to join,
231
721000
2000
İstəyən qoşula bilər,
12:19
the basic idea is, whether or not there is a God,
232
723000
3000
əsas Allahın olub olmaması deyil,
12:22
there's something important and beautiful about the idea of sacredness,
233
726000
4000
müqəddəslik anlayışının lazımlı həm də gözəl(?) olmasıdır,
12:26
and that our rituals can be sacred.
234
730000
2000
rituallar da bunun bir nümunəsidir.
12:28
The Sabbath can be sacred.
235
732000
3000
Sabbath(istirahət günü) məsələn.
12:31
This was one of the great things about my year, doing the Sabbath,
236
735000
3000
Sabbath qaydasına riayyət etmək bir il ərzində ən sevdiyim şet idi,
12:34
because I am a workaholic, so having this one day
237
738000
4000
işimə düşgün olduğum üçün həftədə bir günlük istirahət
12:38
where you cannot work, it really, that changed my life.
238
742000
3000
həqiqətən də həyatımı dəyişdi.
12:42
So, this idea of sacredness, whether or not there is a God.
239
746000
4000
Mənim də əsas motivim, Allahım mövcudluğu deyil, müqəddəslik hissidir.
12:47
Thou shall not stereotype.
240
751000
2000
Stereotiplərdən də azad olursunuz.
12:49
This one happened because
241
753000
2000
Bu Amerikadakı bütün dini icmalardan
12:51
I spent a lot of time with various religious communities
242
755000
3000
olan insalarla görüşüb danışdıqdan sonra baş verdi,
12:54
throughout America because I wanted it to be more
243
758000
2000
bu təcrübəmin təkcə mənim deyil, bütün Amerikanın
12:56
than about my journey.
244
760000
2000
təcrübəsi olsun istəyirdim.
12:58
I wanted it to be about religion in America.
245
762000
3000
Amerikada din haqda olsun istəyirdim.
13:01
So, I spent time with evangelical Christians, and Hasidic Jews, and the Amish.
246
765000
4000
Protestantlarla, Hasid Yahudilər, Amişlərlə görüşdüm,
13:05
I'm very proud because
247
769000
2000
və qürurla deyə bilərəm ki,
13:07
I think I'm the only person in America
248
771000
2000
məncə Yahovanın şahidinə Bibliya
13:09
to out Bible-talk a Jehovah's Witness.
249
773000
3000
mübahisəsində qalib gələn ilk amerikan oldum.
13:12
(Laughter)
250
776000
1000
(Gülüş)
13:13
After three and a half hours, he looked at his watch,
251
777000
3000
Üç saat yarım mübahisıdən sonra saatına baxıb,
13:16
he's like, "I gotta go."
252
780000
2000
"Mən getməliyəm indi." dedi.
13:18
(Laughter)
253
782000
2000
(Gülüş)
13:20
Oh, thank you very much.
254
784000
1000
Çox sağ olun,
13:25
Thank you. Bless you, bless you.
255
789000
1000
Çox sağ olun. Allahın amanında.
13:27
But it was interesting
256
791000
2000
Maraqlı tərəfi budur ki,
13:29
because I had some very preconceived notions about, for instance,
257
793000
3000
əvvəllər protestantlıq haqda çox da bilmirdim, ancaq sonradan
13:32
evangelical Christianity, and I found that
258
796000
4000
öyrəndim ki, bütün protestanları
13:36
it's such a wide and varied movement
259
800000
2000
eyni görmək və bir qrupa daxil etmək
13:38
that it is difficult to make generalizations about it.
260
802000
5000
mümkün deyil.
13:44
There's a group I met with called the Red Letter Christians,
261
808000
3000
Qırmızı Hərf Xristianlar adlı bir qrup var ki,
13:47
and they focus on the red words in the Bible,
262
811000
3000
Bibliyadakı qırmızı ilə yazılanlar, İsa(məsih)nın
13:50
which are the ones that Jesus spoke.
263
814000
2000
sözlərinə fikirlərinı yönəldirlər.
13:52
That's how they printed them in the old Bibles.
264
816000
2000
Köhnə Bibliyalar elə yazılır.
13:54
And their argument is that Jesus never talked about homosexuality.
265
818000
5000
Onlar inanırlar ki, İsa(məsih) heç vaxt homoseksuallar haqda danışmayıb.
13:59
They have a pamphlet that says,
266
823000
2000
"İsa(məsih) homoseksuallar haqda" adlı
14:01
"Here's what Jesus said about homosexuality,"
267
825000
2000
həvcləri var, açıb içinə baxsanız
14:03
and you open it up, and there's nothing in it.
268
827000
2000
heç nə yazılmayıb.
14:06
So, they say Jesus did talk a lot about helping the outcasts,
269
830000
6000
İsa(məsih) tərk edilmiş, kasıb insanlara kömək etmək haqda
14:12
helping poor people.
270
836000
3000
çox danışıb deyirlər.
14:15
So, this was very inspiring to me.
271
839000
3000
Qrupun belə baxışı xoşuma gəlmişdi
14:19
I recommend Jim Wallis and Tony Campolo.
272
843000
4000
Jim Wallis və Tony Campolo-un fikirləri də xoşuma gəlirdi.
14:24
They're very inspiring leaders, even though I disagree
273
848000
4000
Dediklərinin çoxu ilə razı olmasam da,
14:28
with much of what they say.
274
852000
2000
çox ruhlandırıcı liderlərdir.
14:30
Also, thou shalt not disregard the irrational.
275
854000
3000
Məntiqi olmayana da hörmət etməyi də öyrəndim.
14:33
This one was very unexpected because, you know,
276
857000
4000
Bu da gözlənilməz idi, çünki elmi dünya görüşünə
14:37
I grew up with the scientific worldview,
277
861000
3000
malik ailədə böyümüşəm, ancaq həyatımda
14:40
and I was shocked learning how much of my life
278
864000
7000
bu qədər çox məntiqə uyğun olmayan hadisələrin
14:47
is governed by irrational forces.
279
871000
3000
olduğunu bilmirdim.
14:50
And the thing is, if they're not harmful,
280
874000
3000
Və məncə, qeyri-rasionallıqlar zərərli
14:54
they're not to be completely dismissed.
281
878000
2000
deyilsə onları rədd etmək lazım deyil.
14:56
Because I learned that -- I was thinking, I was
282
880000
4000
Pambığı kətandan ayırmaq kimi bütün bu dini ritualları
15:00
doing all these rituals, these biblical rituals,
283
884000
3000
edərkən öz-özümə fikirləşir və digər
15:03
separating my wool and linen, and I would ask these religious people
284
887000
3000
dindarlardan soruşurdum ki, " Bibliya niyə belə işləri buyurur? Allahın
15:07
"Why would the Bible possibly tell us to do this? Why would God care?"
285
891000
4000
nə işinə qalıb ki?" onların cavabı belə olurdu,
15:11
And they said, "We don't know,
286
895000
2000
"Bilmirik tam da, sadəcə inamımızı
15:13
but it's just rituals that give us meaning."
287
897000
4000
göstərmək üçün edirik.(?)"
15:17
And I would say, "But that's crazy."
288
901000
2000
Mən deyirdim ki, "Axı bu dəlilikdir."
15:19
And they would say, "Well, what about you?
289
903000
2000
Onlar da cavabında, " Özünə fikir veribsən?
15:21
You blow out candles on top of a birthday cake.
290
905000
4000
Ad günü tortunun üstündəki şamə üfürmək
15:26
If a guy from Mars came down and saw, here's one guy
291
910000
4000
dəlilik deyil? Marsan biri gəlib səni şam üfürən
15:30
blowing out the fire on top of a cake
292
914000
4000
digərini bir materialdan hazıranmış
15:34
versus another guy not wearing clothes of mixed fabrics,
293
918000
4000
paltar geyinən görsə kimi daha dəli hesab edər?
15:38
would the Martians say, 'Well, that guy, he makes sense,
294
922000
4000
Marsan gələn 'Şam üfürən daha çox dəliyə oxşayır '
15:42
but that guy's crazy?'"
295
926000
2000
deyərdi yəqin ki."
15:44
So no, I think that rituals are, by nature, irrational.
296
928000
5000
Mənim fikrimcə də bütün rituallar qeyri-rasionaldır.
15:49
So the key is to choose the right rituals,
297
933000
3000
Əsas zərərli olmayan ritualı seçməkdir,
15:52
the ones that are not harmful -- but rituals by themselves
298
936000
6000
bir də ritualları
15:58
are not to be dismissed.
299
942000
2000
rədd etməmək.
16:01
And finally I learned that thou shall pick and choose.
300
945000
4000
Son olaraq seçməyi öyrəndim.
16:05
And this one I learned because
301
949000
2000
Bu dərsi Bibliyadakı bütün qaydalara
16:07
I tried to follow everything in the Bible.
302
951000
2000
əməl etməyə çalışarkən öyrəndim.
16:09
And I failed miserably.
303
953000
2000
Daha doğrusu əməl edə bilmədim.
16:11
Because you can't.
304
955000
2000
Çünki bu qeyri-mümkündür.
16:13
You have to pick and choose. And anyone who follows the Bible
305
957000
3000
Qaydaları özünüz seçirsiniz. Bibliyaya uyğun yaşayanların
16:16
is going to be picking and choosing.
306
960000
2000
hamısı belə edir.
16:18
The key is to pick and choose the right parts.
307
962000
5000
Əsas düzgün qaydaları seçməkdir.
16:23
There's the phrase called cafeteria religion,
308
967000
4000
Yeməkxana dini deyilən bir ifadə var,
16:27
and the fundamentalists will use it in a denigrating way,
309
971000
4000
fundamentalistər bu ifadəni başqalarını özlərindən saymamaq
16:31
and they'll say, "Oh, it's just cafeteria religion.
310
975000
2000
üçün işlədir, "Onların inandığı yeməkxana dinidir.
16:33
You're just picking and choosing."
311
977000
1000
İstədiklərini seçirlər." deyirlər.
16:34
But my argument is, "What's wrong with cafeterias?"
312
978000
4000
Mən fikrimcə isə, " Nə olub ki yeməkxanaya?
16:38
I've had some great meals at cafeterias.
313
982000
2000
Yeməkxanada əla yeməklər yemişəm.
16:40
I've also had some meals that make me want to dry heave.
314
984000
4000
Dəhşət pis yeməklərə rast gəldiyim də olub.
16:44
So, it's about choosing the parts of the Bible about compassion,
315
988000
3000
Bibliyanın da tolerantlıq, qonşusunu sevmək kimi
16:48
about tolerance, about loving your neighbor,
316
992000
2000
hissələri də, homoseksuallığın
16:51
as opposed to the parts about homosexuality is a sin,
317
995000
5000
günah olduğu, qeyri-tolerantlıq,
16:56
or intolerance, or violence,
318
1000000
2000
zorakılığın aşılandığı hissələri
16:58
which are very much in the Bible as well.
319
1002000
2000
də var.
17:00
So if we are to find any meaning in this book,
320
1004000
4000
Yəni bu kitabda məna axtarırsınızsa
17:04
then we have to really engage it, and wrestle with it.
321
1008000
4000
bunu özünüz tapmalısınız.
17:08
And I thought I'd end with just a couple more.
322
1012000
3000
Son olaraq bir neçə misal da göstərim.
17:11
There's me reading the Bible.
323
1015000
2000
Burada Bibliya oxuyuram.
17:13
That's how I hailed taxicabs.
324
1017000
2000
Taksini belə çağırırdım.
17:15
(Laughter)
325
1019000
3000
(Gülüş)
17:18
Seriously, and it worked. And yes,
326
1022000
2000
Ciddi sözümdür, işə yarayırdı.
17:20
that was actually a rented sheep,
327
1024000
3000
Bu şəkildəki qoyunu kirayəyə götürmüşdüm.
17:23
so I had to return that in the morning, but it served well for a day.
328
1027000
4000
Sabahı qaytarsam da bir günlük işimə yaramışdı.
17:28
So, anyway, thank you so much for letting me speak.
329
1032000
3000
Hər nə isə. Diqqətinizə görə çox sağ olun.
ABOUT THE SPEAKER
AJ Jacobs - AuthorImmersing himself in alternate lifestyles and long, hilarious experiments (usually with himself the guinea pig), writer AJ Jacobs tests the limits of behavior, customs, culture, knowledge -- and his wife's sense of humor.
Why you should listen
AJ Jacobs' writings stand at the intersection of philosophy, Gonzo journalism and performance art. Stubbornly curious and slyly perceptive, he takes immersive learning to its irrational and profoundly amusing extreme -- extracting wisdom and meaning after long stints as a self-styled guinea pig. For his widely circulated Esquire article "My Outsourced Life," he explored the phenomenon of outsourcing by hiring a team in Bangalore to take care of every part of his life -- from reading his emails to arguing with his wife to reading bedtime stories to his own son. A previous article, "I Think You're Fat," chronicled a brief, cringe-inducing attempt to live his life in Radical Honesty, telling all the truth, all the time.
Jacobs is author of The Know-It-All, which documents the year he spent reading the Encyclopedia Britannica from A to Z, uncovering both funny and surprising factoids but also poignant insight into history and human nature. In 2007 he released The Year of Living Biblically, in which he attempted to follow every single rule in the Bible as literally as possible for an entire year. His recent book The Guinea Pig Diaries: My Life as an Experiment is a collection of numerous personal experiments. including living according to George Washington's rules of conduct, outsourcing every single task to India, and posing as a woman on an online dating site.
AJ Jacobs | Speaker | TED.com