TED2002
Kary Mullis: Play! Experiment! Discover!
Κάρι Μάλις: Παίξτε! Πειραματιστείτε! Ανακαλύψτε!
Filmed:
Readability: 3.3
594,071 views
Ο βιοχημικός Κάρι Μάλις μιλά για τη βάση της μοντέρνας επιστήμης: το πείραμα. Καθώς μοιράζεται ιστορίες από τον 17ο αιώνα και από τις δικές του ημέρες που έκανε πυραύλους στην αυλή του, ο Μάλις γιορτάζει την περιέργεια, την έμπνευση και την επιμέλεια της επιστήμης σε όλες της τις μορφές.
Kary Mullis - Biochemist
Kary Mullis won the Nobel Prize in Chemistry for developing a way to copy a strand of DNA. (His technique, called PCR, jump-started the 1990s' biorevolution.) He's known for his wide-ranging interests -- and strong opinions. Full bio
Kary Mullis won the Nobel Prize in Chemistry for developing a way to copy a strand of DNA. (His technique, called PCR, jump-started the 1990s' biorevolution.) He's known for his wide-ranging interests -- and strong opinions. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
I'll just start talking about the 17th century.
0
0
2000
Θα αρχίσω να μιλάω για τον 17ο αιώνα.
00:20
I hope nobody finds that offensive.
1
2000
2000
Ελπίζω να μην προσβληθεί κανείς.
00:22
I -- you know, when I -- after I had invented PCR,
2
4000
3000
Αφού εφηύρα την PCR,
την αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης,
την αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης,
00:25
I kind of needed a change.
3
7000
2000
χρειάστηκα μια αλλαγή.
00:27
And I moved down to La Jolla and learned how to surf.
4
9000
3000
Μετακόμισα κάτω στη Λα Χόγια
και έμαθα να κάνω σέρφινγκ.
και έμαθα να κάνω σέρφινγκ.
00:30
And I started living down there on the beach for a long time.
5
12000
3000
Άρχισα να ζω εκεί κάτω
στην παραλία για πολύ καιρό.
στην παραλία για πολύ καιρό.
00:33
And when surfers are out waiting
6
15000
2000
Και όταν οι σέρφερ είναι έξω
περιμένοντας για κύματα,
περιμένοντας για κύματα,
00:35
for waves,
7
17000
2000
00:37
you probably wonder, if you've never been out there, what are they doing?
8
19000
2000
ίσως να αναρωτιέστε, αν δεν έχετε
πάει ποτέ εκεί, τι κάνουν.
πάει ποτέ εκεί, τι κάνουν.
00:39
You know, sometimes there's a 10-, 15-minute break out there
9
21000
2000
Μερικές φορές υπάρχει
μια παύση 10 με 15 λεπτών
μια παύση 10 με 15 λεπτών
00:41
when you're waiting for a wave to come in.
10
23000
2000
όταν περιμένουν να έρθει ένα κύμα.
00:43
They usually talk about the 17th century.
11
25000
2000
Συνήθως μιλάνε για τον 17ο αιώνα.
00:46
You know, they get a real bad rap in the world.
12
28000
3000
Ξέρετε, έχουν κακή φήμη στον κόσμο.
00:49
People think they're sort of lowbrows.
13
31000
3000
Ο κόσμος νομίζει ότι είναι
άνθρωποι χαμηλής μόρφωσης.
άνθρωποι χαμηλής μόρφωσης.
00:53
One day, somebody suggested I read this book.
14
35000
2000
Μία μέρα, κάποιος μου πρότεινε
να διαβάσω ένα βιβλίο.
να διαβάσω ένα βιβλίο.
00:55
It was called --
15
37000
2000
Ονομαζόταν «Η Αντλία Αέρα»,
00:57
it was called "The Air Pump,"
16
39000
2000
00:59
or something like "The Leviathan and The Air Pump."
17
41000
2000
ή κάτι σαν «Ο Λεβιάθαν και η Αντλία Αέρα».
01:01
It was a real weird book about the 17th century.
18
43000
3000
Ήταν ένα πολύ παράξενο βιβλίο
για τον 17ο αιώνα.
για τον 17ο αιώνα.
01:04
And I realized, the roots
19
46000
2000
Και κατάλαβα ότι οι ρίζες
του τρόπου που σκεφτόμουν
του τρόπου που σκεφτόμουν
01:06
of the way I sort of thought
20
48000
2000
01:08
was just the only natural way to think about things.
21
50000
3000
ήταν ο μοναδικός φυσικός τρόπος
να σκέφτεσαι τα πράγματα.
να σκέφτεσαι τα πράγματα.
01:11
That -- you know, I was born thinking about things that way,
22
53000
3000
Γεννήθηκα σκεπτόμενος με αυτόν τον τρόπο,
και ήμουν πάντα
σαν ένας μικρός επιστήμονας.
σαν ένας μικρός επιστήμονας.
01:14
and I had always been like a little scientist guy.
23
56000
2000
01:16
And when I went to find out something,
24
58000
2000
Και όταν έψαχνα κάτι, χρησιμοποιούσα
επιστημονικές μεθόδους.
επιστημονικές μεθόδους.
01:18
I used scientific methods. I wasn't real surprised,
25
60000
2000
Δεν με εξέπληξε όταν μου πρωτοείπαν
01:20
you know, when they first told me how --
26
62000
2000
01:22
how you were supposed to do science,
27
64000
2000
πώς πρέπει να γίνεται η επιστήμη,
01:24
because I'd already been doing it for fun and whatever.
28
66000
3000
επειδή το έκανα ήδη σαν διασκέδαση.
01:28
But it didn't -- it never occurred to me
29
70000
3000
Αλλά δεν μου πέρασε από το μυαλό
ότι η επιστήμη έπρεπε να ανακαλυφθεί
01:31
that it had to be invented
30
73000
2000
και ότι είχε ανακαλυφθεί
01:33
and that it had been invented
31
75000
2000
μόλις πριν από 350 χρόνια.
01:35
only 350 years ago.
32
77000
2000
01:37
You know, it was --
33
79000
2000
Ξέρετε, συνέβη στην Αγγλία
και τη Γερμανία και την Ιταλία
και τη Γερμανία και την Ιταλία
01:39
like it happened in England, and Germany, and Italy
34
81000
3000
01:42
sort of all at the same time.
35
84000
2000
σχεδόν την ίδια στιγμή.
01:44
And the story of that,
36
86000
2000
Βρήκα την ιστορία τρομερά ενδιαφέρουσα,
01:46
I thought, was really fascinating.
37
88000
2000
και έτσι θα μιλήσω λιγάκι για αυτό,
01:48
So I'm going to talk a little bit about that,
38
90000
2000
και τι ακριβώς πρέπει
να κάνουν οι επιστήμονες.
να κάνουν οι επιστήμονες.
01:50
and what exactly is it that scientists are supposed to do.
39
92000
3000
01:53
And it's, it's a kind of --
40
95000
2000
01:55
You know, Charles I got beheaded
41
97000
4000
Και ξέρετε, ο Τσαρλς ο πρώτος
αποκεφαλίστηκε
αποκεφαλίστηκε
01:59
somewhere early in the 17th century.
42
101000
2000
γύρω στις αρχές του 17ου αιώνα.
Οι Άγγλοι την έστησαν στον Κρόμγουελ
02:01
And the English set up Cromwell
43
103000
2000
02:03
and a whole bunch of Republicans or whatever,
44
105000
2000
και σε μερικούς Ρεπουμπλικάνους,
αλλά όχι όπως αυτούς που έχουμε εδώ.
αλλά όχι όπως αυτούς που έχουμε εδώ.
02:05
and not the kind of Republicans we had.
45
107000
2000
02:08
They changed the government, and it didn't work.
46
110000
3000
Άλλαξαν την κυβέρνηση,
και δεν λειτούργησε.
και δεν λειτούργησε.
02:12
And
47
114000
2000
02:15
Charles II, the son,
48
117000
2000
Και ο Τσαρλς ο δεύτερος, ο γιος,
02:19
was finally put back on the throne of England.
49
121000
2000
τελικά ανέβηκε στον θρόνο της Αγγλίας.
02:21
He was really nervous, because his dad had been,
50
123000
2000
Ήταν αγχωμένος, διότι
ο πατέρας του είχε αποκεφαλιστεί
ο πατέρας του είχε αποκεφαλιστεί
02:24
you know, beheaded for being the King of England
51
126000
2000
επειδή ήταν ο βασιλιάς της Αγγλίας.
02:26
And he was nervous about the fact
52
128000
2000
Και ήταν αγχωμένος για το γεγονός
02:29
that conversations that got going
53
131000
2000
ότι οι συζητήσεις
γινόντουσαν μέσα σε μπάρ.
γινόντουσαν μέσα σε μπάρ.
02:31
in, like, bars and stuff
54
133000
2000
02:33
would turn to --
55
135000
2000
02:35
this is kind of -- it's hard to believe,
56
137000
2000
Είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς,
02:37
but people in the 17th century in England
57
139000
2000
αλλά οι άνθρωποι τον 17ο αιώνα στην Αγγλία
02:39
were starting to talk about, you know,
58
141000
2000
άρχισαν να μιλάνε για φιλοσοφία
και τέτοια θέματα στα μπαρ.
και τέτοια θέματα στα μπαρ.
02:41
philosophy and stuff in bars.
59
143000
2000
02:43
They didn't have TV screens,
60
145000
2000
Δεν είχαν τηλεοράσεις,
και ποδοσφαιρικούς αγώνες
να παρακολουθήσουν.
να παρακολουθήσουν.
02:45
and they didn't have any football games to watch.
61
147000
2000
02:47
And they would get really pissy,
62
149000
2000
Και εκνευριζόντουσαν
02:49
and all of a sudden people would spill out into the street and fight
63
151000
3000
και στα καλά καθούμενα έβγαιναν
στο δρόμο και καυγάδιζαν
στο δρόμο και καυγάδιζαν
02:52
about issues like whether or not
64
154000
2000
για θέματα όπως εάν η όχι
ήταν αποδεκτό ότι ο Ρόμπερτ Μπόιλ
ήταν αποδεκτό ότι ο Ρόμπερτ Μπόιλ
02:54
it was okay if Robert Boyle
65
156000
3000
02:57
made a device called the vacuum pump.
66
159000
2000
έφτιαχνε μια συσκευή
που ονομαζόταν αντλία αέρα.
που ονομαζόταν αντλία αέρα.
02:59
Now, Boyle was a friend of Charles II.
67
161000
3000
Ο Μπόιλ ήταν φίλος
του Τσαρλς του δευτέρου.
του Τσαρλς του δευτέρου.
03:02
He was a Christian guy during the weekends,
68
164000
3000
Ήταν Χριστιανός τα Σαββατοκύριακα,
03:05
but during the week he was a scientist.
69
167000
3000
αλλά κατά τη διάρκεια
της εβδομάδας ήταν επιστήμονας.
της εβδομάδας ήταν επιστήμονας.
(Γέλια)
03:08
(Laughter)
70
170000
1000
03:09
Which was -- back then it was
71
171000
2000
03:11
sort of, you know, well, you know --
72
173000
3000
03:14
if you made this thing -- he made this little device,
73
176000
2000
Έφτιαξε μια μικρή συσκευή,
03:16
like kind of like a bicycle pump
74
178000
3000
σαν ένα είδος ανάποδης αντλίας ποδηλάτου
03:19
in reverse that could suck all the air out of --
75
181000
3000
η οποία θα μπορούσε
να ρουφήξει όλο τον αέρα
να ρουφήξει όλο τον αέρα
03:22
you know what a bell jar is? One of these things,
76
184000
2000
από, αν ξέρετε, ένα δοχείο καμπάνα.
03:24
you pick it up, put it down, and it's got a seal,
77
186000
2000
Το ανοίγεις, το κλείνεις
και έχει μία σφραγίδα,
και έχει μία σφραγίδα,
03:26
and you can see inside of it,
78
188000
2000
είναι διαφανές, και μπορείς
να δεις τι γίνεται μέσα σε αυτό.
να δεις τι γίνεται μέσα σε αυτό.
03:28
so you can see what's going on inside this thing.
79
190000
2000
03:30
But what he was trying to do was to pump all the air out of there,
80
192000
3000
Αυτό που προσπαθούσε να κάνει
ήταν να βγάλει τον αέρα από εκεί μέσα,
ήταν να βγάλει τον αέρα από εκεί μέσα,
03:33
and see what would happen inside there.
81
195000
2000
και να δει τι θα συμβεί.
03:35
I mean, the first -- I think one of the first experiments he did
82
197000
3000
Το πρώτο, νομίζω, πείραμα που έκανε
ήταν να βάλει ένα πουλί εκεί μέσα.
03:39
was he put a bird in there.
83
201000
2000
03:41
And people in the 17th century,
84
203000
3000
Οι άνθρωποι τον 17ο αιώνα,
03:44
they didn't really understand the same way we do
85
206000
3000
δεν καταλάβαιναν, όπως εμείς τώρα,
ότι ο αέρας αποτελείται από διάφορα μόρια,
03:47
about you know, this stuff is
86
209000
2000
03:49
a bunch of different kinds of molecules,
87
211000
3000
και τον αναπνέουμε για ένα σκοπό.
03:52
and we breathe it in for a purpose and all that.
88
214000
3000
03:55
I mean, fish don't know much about water,
89
217000
2000
Τα ψάρια δεν ήξεραν πολλά για το νερό,
03:57
and people didn't know much about air.
90
219000
3000
και οι άνθρωποι δεν ήξεραν
πολλά για τον αέρα
πολλά για τον αέρα
04:00
But both started exploring it.
91
222000
2000
και ο Μπόιλ άρχισε να τον εξερευνά.
04:02
One thing, he put a bird in there, and he pumped all the air out,
92
224000
2000
Έβαλε ένα πουλί μέσα
και έβγαλε τον αέρα έξω,
και έβγαλε τον αέρα έξω,
04:04
and the bird died. So he said, hmm ...
93
226000
2000
και το πουλί πέθανε.
Και είπε, «Χμμ» και ονόμασε τη διαδικασία,
04:06
He said -- he called what he'd done as making --
94
228000
3000
04:09
they didn't call it a vacuum pump at the time.
95
231000
2000
δεν το έλεγαν αντλία κενού τότε.
04:11
Now you call it a vacuum pump; he called it a vacuum.
96
233000
3000
Τώρα ονομάζεται αντλία κενού,
αυτός το ονόμασε κενό.
αυτός το ονόμασε κενό.
04:14
Right? And immediately,
97
236000
3000
Και αμέσως αυτό τον έβαλε σε μπελάδες
04:17
he got into trouble with the local clergy
98
239000
2000
με το τοπικό ιερατείο
04:19
who said, you can't make a vacuum.
99
241000
3000
που του είπε, δεν μπορείς
να φτιάξεις ένα κενό.
να φτιάξεις ένα κενό.
04:22
Ah, uh --
100
244000
2000
04:24
(Laughter)
101
246000
3000
(Γέλια)
Ο Αριστοτέλης είπε
ότι η φύση το απεχθάνεται.
ότι η φύση το απεχθάνεται.
04:27
Aristotle said that nature abhors one.
102
249000
2000
04:29
I think it was a poor translation, probably,
103
251000
2000
Νομίζω ότι μάλλον ήταν κακή μετάφραση.
04:31
but people relied on authorities like that.
104
253000
3000
Αλλά οι άνθρωποι έδιναν βάση
σε εξουσίες όπως αυτή.
σε εξουσίες όπως αυτή.
04:34
And you know, Boyle says, well, shit.
105
256000
3000
Και ξέρετε, ο Μπόιλ είπε, λοιπόν, σκατά,
04:37
I make them all the time.
106
259000
2000
εγώ τα δημιουργώ όλη την ώρα.
04:39
I mean, whatever that is that kills the bird --
107
261000
3000
Αυτό που σκότωσε το πουλί δηλαδή,
04:42
and I'm calling it a vacuum.
108
264000
2000
και το ονομάζω κενό.
Και οι θρησκευόμενοι άνθρωποι είπαν
04:44
And the religious people said that
109
266000
3000
04:47
if God wanted you to make --
110
269000
3000
ότι εάν ο Θεός θέλει να το κάνεις...
04:50
I mean, God is everywhere,
111
272000
2000
Ο Θεός είναι παντού,
αυτός ήταν ένας από τους κανόνες,
ο Θεός είναι παντού.
ο Θεός είναι παντού.
04:52
that was one of their rules, is God is everywhere.
112
274000
2000
04:54
And a vacuum -- there's nothing in a vacuum,
113
276000
2000
Και το κενό δεν περιέχει τίποτα.
04:56
so you've -- God couldn't be in there.
114
278000
3000
Άρα ο Θεός δεν μπορούσε να είναι εκεί.
04:59
So therefore the church said that you can't make a vacuum, you know.
115
281000
3000
Και για αυτό η εκκλησία απαγόρευσε
τη δημιουργία κενών αέρος.
τη δημιουργία κενών αέρος.
05:02
And Boyle said, bullshit.
116
284000
2000
Και ο Μπόιλ είπε, βλακεία.
Εννοώ, θες να το πεις αντίθεο,
πες το αντίθεο.
πες το αντίθεο.
05:04
I mean, you want to call it Godless,
117
286000
2000
05:06
you know, you call it Godless.
118
288000
2000
Αλλά αυτό δεν είναι δική μου
δουλειά, δεν με αφορά.
δουλειά, δεν με αφορά.
05:08
But that's not my job. I'm not into that.
119
290000
2000
05:10
I do that on the weekend. And like --
120
292000
2000
Ασχολούμαι τα Σαββατοκύριακα.
(Γέλια)
05:13
what I'm trying to do is figure out what happens
121
295000
3000
Εγώ προσπαθώ να καταλάβω τι γίνεται
όταν αφαιρείς τον αέρα από ένα δοχείο.
05:16
when you suck everything out of a compartment.
122
298000
3000
Και έκανε διάφορα
χαριτωμένα πειραματάκια.
χαριτωμένα πειραματάκια.
05:19
And he did all these cute little experiments.
123
301000
2000
Έκανε ένα πείραμα με ένα μικρό τροχό,
05:21
Like he did one with -- he had a little wheel,
124
303000
3000
σαν ένα ανεμιστήρα,
05:24
like a fan, that was
125
306000
2000
05:27
sort of loosely attached, so it could spin by itself.
126
309000
3000
χαλαρά ενωμένο, για να μπορεί
να φέρει στροφές από μόνος του.
να φέρει στροφές από μόνος του.
Είχε ένα ακόμα ανεμιστήρα
αντίθετα από αυτό
αντίθετα από αυτό
05:30
He had another fan opposed to it
127
312000
2000
05:32
that he had like a --
128
314000
2000
ο οποίος είχε κάτι σαν...
05:34
I mean, the way I would have done this would be, like, a rubber band,
129
316000
2000
εγώ θα το έκανα με ένα λαστιχένιο ιμάντα,
05:36
and, you know, around a tinker toy kind of fan.
130
318000
2000
με κάτι σαν μικρό ανεμόμυλο.
05:38
I know exactly how he did it; I've seen the drawings.
131
320000
3000
Ξέρω ακριβώς πώς το έκανε,
έχω δει τα σχέδια.
έχω δει τα σχέδια.
Είναι δύο ανεμιστήρες, ο ένας
μπορεί να γυρίσει εξωτερικά
μπορεί να γυρίσει εξωτερικά
05:42
It's two fans, one which he could turn from outside
132
324000
2000
05:44
after he got the vacuum established,
133
326000
2000
αφού θα εγκαθιστούσε την αντλία,
05:46
and he discovered that if he pulled all the air out of it,
134
328000
3000
και ανακάλυψε ότι όταν
έβγαζε όλο τον αέρα έξω απ' αυτό,
έβγαζε όλο τον αέρα έξω απ' αυτό,
05:49
the one fan would no longer turn the other one, right?
135
331000
3000
ο ανεμιστήρας δεν μπορούσε
να γυρίσει τον άλλον πια, σωστά;
να γυρίσει τον άλλον πια, σωστά;
05:52
Something was missing, you know. I mean, these are --
136
334000
3000
Κάτι έλειπε, ξέρετε.
Είναι λίγο παράξενο που κάποιος
έκανε πείραμα για το δείξει αυτό,
έκανε πείραμα για το δείξει αυτό,
05:55
it's kind of weird to think that someone had to do an experiment to show that,
137
337000
2000
05:57
but that was what was going on at the time.
138
339000
3000
αλλά αυτά γινόντουσαν εκείνη την εποχή.
Και υπήρχαν μεγάλες διαφωνίες για αυτό
06:02
And like, there was big arguments about it
139
344000
2000
06:04
in the -- you know, the gin houses and in the coffee shops and stuff.
140
346000
3000
στα μπαρ και στα καφέ και τα λοιπά.
06:08
And Charles
141
350000
2000
Και ο Τσαρλς
06:10
started not liking that.
142
352000
2000
άρχισε να ενοχλείται με όλα αυτά.
Ο Τσαρλς ο δεύτερος έλεγε,
θα έπρεπε να κρατήσουμε...
θα έπρεπε να κρατήσουμε...
06:12
Charles II was kind of saying, you know, you should keep that --
143
354000
2000
06:15
let's make a place where you can do this stuff
144
357000
3000
ας δημιουργήσουμε ένα μέρος
όπου μπορούμε να τα κάνουμε αυτά
όπου μπορούμε να τα κάνουμε αυτά
06:18
where people don't get so -- you know,
145
360000
2000
όπου οι άνθρωποι,
06:20
we don't want the -- we don't want to get the people mad at me again. And so --
146
362000
3000
δεν θέλουμε οι άνθρωποι
να θυμώσουν πάλι μαζί μου.
να θυμώσουν πάλι μαζί μου.
06:23
because when they started talking about religion
147
365000
3000
Γιατί όταν άρχιζαν
να μιλάνε για τη θρησκεία
να μιλάνε για τη θρησκεία
06:26
and science and stuff like that,
148
368000
2000
και την επιστήμη και τέτοια,
06:28
that's when it had sort of gotten his father in trouble.
149
370000
2000
τότε ήταν που έβαζε
τον μπαμπά του σε μπελάδες.
τον μπαμπά του σε μπελάδες.
06:30
And so,
150
372000
2000
Και έτσι, ο Τσαρλς είπε,
θα διαθέσω τα λεφτά
θα διαθέσω τα λεφτά
06:32
Charles said, I'm going to put up the money
151
374000
2000
06:34
give you guys a building,
152
376000
2000
για να σας δώσω ένα κτίριο,
06:36
come here and you can meet in the building,
153
378000
2000
όπου θα μπορείτε να συναντιέστε,
06:38
but just don't talk about religion in there.
154
380000
2000
μόνο μην μιλάτε για τη θρησκεία εδώ.
06:40
And that was fine with Boyle.
155
382000
2000
Και αυτό βόλευε τον Μπόιλ.
06:42
He said, OK, we're going to start having these meetings.
156
384000
2000
Είπε, εντάξει, θα αρχίσουμε
να έχουμε αυτές τις συναντήσεις
να έχουμε αυτές τις συναντήσεις
06:44
And anybody who wants to do science is --
157
386000
3000
για όποιον θέλει να ασχοληθεί
με την επιστήμη.
με την επιστήμη.
06:47
this is about the time that Isaac Newton was starting to whip out
158
389000
2000
Ήταν η εποχή που ο Ισαάκ Νιούτον
άρχισε να δημιουργεί
πολλά ενδιαφέροντα πράγματα.
πολλά ενδιαφέροντα πράγματα.
06:49
a lot of really interesting things.
159
391000
2000
06:51
And there was all kind of people that would come to the Royal Society,
160
393000
3000
Και πολλοί διαφορετικοί άνθρωποι
ερχόντουσαν στον Βασιλικό Σύλλογο,
όπως τον ονόμαζαν.
όπως τον ονόμαζαν.
06:54
they called it. You had to be dressed up pretty well.
161
396000
3000
Έπρεπε να ντυθείς αρκετά επίσημα.
06:57
It wasn't like a TED conference.
162
399000
2000
Δεν ήταν σαν ένα συνέδριο TED.
Ήταν το μόνο κριτήριο,
ότι έπρεπε να είσαι --
ότι έπρεπε να είσαι --
06:59
That was the only criteria, was that you be --
163
401000
2000
07:01
you looked like a gentleman, and they'd let anybody could come.
164
403000
3000
να μοιάζεις -- με ένα τζέντλεμαν,
και μπορούσαν να έρθουν όλοι.
και μπορούσαν να έρθουν όλοι.
07:04
You didn't have to be a member then.
165
406000
2000
Δεν χρειαζόταν να είσαι μέλος τότε.
07:06
And so, they would come in and you would do --
166
408000
2000
Και έτσι, ερχόντουσαν,
07:08
Anybody that was going to show an experiment,
167
410000
3000
και όποιος θα έδειχνε ένα πείραμα,
07:11
which was kind of a new word at the time,
168
413000
2000
το οποίο ήταν καινούργια λέξη τότε,
για να επαληθεύσει κάποια θεωρία,
για να επαληθεύσει κάποια θεωρία,
07:13
demonstrate some principle,
169
415000
2000
07:15
they had to do it on stage, where everybody could see it.
170
417000
3000
θα έπρεπε να το κάνει αυτό
στη σκηνή, για να το δουν όλοι.
στη σκηνή, για να το δουν όλοι.
07:18
So they were --
171
420000
2000
07:20
the really important part of this was,
172
422000
2000
Το πιο σημαντικό κομμάτι αυτού ήταν,
ότι δεν έπρεπε να σχολιάζουν
ότι δεν έπρεπε να σχολιάζουν
07:22
you were not supposed to talk
173
424000
2000
07:24
about final causes, for instance.
174
426000
3000
τις προεκτάσεις, για παράδειγμα.
07:27
And God was out of the picture.
175
429000
2000
Και ο Θεός ήταν εκτός όλων αυτών.
07:29
The actual nature of reality was not at issue.
176
431000
3000
Η φύση της πραγματικότητας
δεν μπορούσε να συζητηθεί.
δεν μπορούσε να συζητηθεί.
07:33
You're not supposed to talk about the absolute nature of anything.
177
435000
3000
Δεν έπρεπε να μιλάνε για την απόλυτη
φύση κανενός πράγματος.
φύση κανενός πράγματος.
07:36
You were not supposed to talk about anything
178
438000
2000
Δεν έπρεπε να μιλάνε για τίποτα
07:38
that you couldn't demonstrate.
179
440000
2000
που δεν μπορούσαν να αποδείξουν.
07:40
So if somebody could see it, you could say, here's how the machine works,
180
442000
3000
Αν κάποιος μπορούσε να το δει,
έλεγαν έτσι λειτουργεί η μηχανή,
έλεγαν έτσι λειτουργεί η μηχανή,
07:43
here's what we do, and then here's what happens.
181
445000
3000
κάνουμε αυτό και συμβαίνει εκείνο.
07:47
And seeing what happens, it was OK
182
449000
2000
Και βλέποντας το τι συμβαίνει,
μπορούμε να κάνουμε γενικεύσεις,
μπορούμε να κάνουμε γενικεύσεις,
07:49
to generalize,
183
451000
2000
07:51
and say, I'm sure that this will happen anytime
184
453000
3000
και να πούμε,
είμαι σίγουρος ότι αυτό γίνεται κάθε φορά
που κάνουμε ένα από αυτά τα πράγματα.
που κάνουμε ένα από αυτά τα πράγματα.
07:54
we make one of these things.
185
456000
2000
07:56
And so you can start making up some rules.
186
458000
2000
Έτσι μπορείς να αρχίσεις
να εφευρίσκεις κάποιους κανόνες.
να εφευρίσκεις κάποιους κανόνες.
07:58
You say, anytime you have a vacuum state,
187
460000
3000
Λες ότι κάθε φορά που έχω κατάσταση κενού,
08:01
you will discover that one wheel will not turn another one,
188
463000
3000
θα ανακαλύπτεις ότι ένας τροχός
δεν θα γυρνάει τον άλλον,
δεν θα γυρνάει τον άλλον,
08:04
if the only connection between them
189
466000
2000
εάν η μόνη σύνδεση μεταξύ τους
08:06
is whatever was there before the vacuum. That kind of thing.
190
468000
3000
είναι οτιδήποτε ήταν εκεί
πριν το κενό, κάτι τέτοιο.
πριν το κενό, κάτι τέτοιο.
08:09
Candles can't burn in a vacuum,
191
471000
2000
Τα κεριά δεν καίνε στο κενό,
08:11
therefore, probably sparklers wouldn't either.
192
473000
3000
και πιθανόν ούτε και τα βεγγαλικά.
08:14
It's not clear; actually sparklers will,
193
476000
2000
Δεν είναι σίγουρο, στην πραγματικότητα
τα βεγγαλικά μπορούν,
τα βεγγαλικά μπορούν,
08:16
but they didn't know that.
194
478000
2000
αλλά δεν το ήξεραν αυτό.
08:18
They didn't have sparklers. But, they --
195
480000
2000
Δεν είχαν βεγγαλικά. Αλλά --
08:20
(Laughter)
196
482000
5000
(Γέλιο)
08:25
-- you can make up rules, but they have to relate
197
487000
2000
-- μπορούσες να κάνεις κανόνες,
αλλά μόνο αν συσχετίζονταν
αλλά μόνο αν συσχετίζονταν
08:28
only to the things that you've been able to demonstrate.
198
490000
2000
με πράγματα που ήσουν ικανός να δείξεις.
08:30
And most the demonstrations had to do with visuals.
199
492000
3000
Και οι περισσότερες επιδείξεις
είχαν να κάνουν με κάτι ορατό.
είχαν να κάνουν με κάτι ορατό.
08:33
Like if you do an experiment on stage,
200
495000
2000
Αν κάνεις ένα πείραμα στη σκηνή
και κανείς δεν το βλέπει,
και κανείς δεν το βλέπει,
08:35
and nobody can see it, they can just hear it, they would probably think you were freaky.
201
497000
3000
μόνο το ακούει, πιθανόν
να σε πάρουν για τρελό.
να σε πάρουν για τρελό.
08:38
I mean, reality is what you can see.
202
500000
3000
Εννοώ, η πραγματικότητα είναι
αυτό που μπορείς να δείς.
αυτό που μπορείς να δείς.
08:41
That wasn't an explicit rule in the meeting,
203
503000
4000
Αυτό δεν ήταν ρητός
κανόνας στις συναντήσεις,
κανόνας στις συναντήσεις,
08:45
but I'm sure that was part of it, you know. If people hear voices,
204
507000
2000
αλλά είμαι σίγουρος ότι ίσχυε.
Αν οι άνθρωποι ακούν φωνές,
και δεν βλέπουν κάποιον,
και δεν βλέπουν κάποιον,
08:47
and they can't see and associate it with somebody,
205
509000
3000
08:50
that person's probably not there.
206
512000
2000
αυτό το άτομο μάλλον δεν είναι εκεί.
08:52
But the general idea that you could only --
207
514000
2000
Αλλά η γενική ιδέα ήταν ότι εκεί μπορούσες
08:56
you could only really talk about things in that place
208
518000
2000
να μιλήσεις μόνο για τα συμπεράσματα
08:58
that had some kind of experimental basis.
209
520000
3000
που είχαν προκύψει
σαν αποτέλεσμα πειραμάτων.
σαν αποτέλεσμα πειραμάτων.
09:01
It didn't matter what Thomas Hobbes,
210
523000
2000
Δεν είχε σημασία τι έλεγε σχετικά
ο Τόμας Χόμπς, ένας τοπικός φιλόσοφος,
ο Τόμας Χόμπς, ένας τοπικός φιλόσοφος,
09:03
who was a local philosopher,
211
525000
2000
09:05
said about it, you know,
212
527000
2000
09:07
because you weren't going to be talking final causes.
213
529000
2000
διότι δεν θα μιλούσαν για τελικές αιτίες.
09:09
What's happening here,
214
531000
2000
Αυτό που συνέβαινε
στα μέσα του 17ου αιώνα,
στα μέσα του 17ου αιώνα,
09:11
in the middle of the 17th century,
215
533000
2000
09:13
was that what became my field --
216
535000
2000
ήταν ότι ο τομέας μου,
η πειραματική επιστήμη,
η πειραματική επιστήμη,
09:15
science, experimental science --
217
537000
2000
09:17
was pulling itself away,
218
539000
2000
άρχισε να αποτραβιέται
09:19
and it was in a physical way, because we're going to do it in this room over here,
219
541000
3000
και ήταν στην πράξη αυτό,
γιατί γινόταν σε συγκεκριμένο χώρο,
γιατί γινόταν σε συγκεκριμένο χώρο,
09:22
but it was also what -- it was an amazing thing that happened.
220
544000
2000
αλλά ήταν επίσης απίστευτο
πράγμα αυτό που συνέβαινε.
πράγμα αυτό που συνέβαινε.
09:24
Science had been all interlocked
221
546000
2000
Η επιστήμη ήταν συνδεδεμένη
με τη θρησκεία και τη φιλοσοφία,
με τη θρησκεία και τη φιλοσοφία,
09:26
with theology, and philosophy,
222
548000
2000
09:28
and -- and -- and mathematics,
223
550000
3000
και τα μαθηματικά,
09:31
which is really not science.
224
553000
2000
που στην ουσία δεν είναι επιστήμες.
Αλλά η πειραματική επιστήμη
συνδεόταν με όλα αυτά.
συνδεόταν με όλα αυτά.
09:34
But experimental science had been tied up with all those things.
225
556000
3000
09:37
And the mathematics part
226
559000
3000
Και το μαθηματικό μέρος
09:40
and the experimental science part
227
562000
2000
και η πειραματική επιστήμη
09:42
was pulling away from philosophy.
228
564000
2000
απομακρύνονταν από τη φιλοσοφία.
09:44
And -- things --
229
566000
2000
Και δεν κοιτάξαμε ποτέ πίσω μας.
09:46
we never looked back.
230
568000
2000
09:48
It's been so cool since then.
231
570000
2000
Είναι πολύ καλύτερα τα πράγματα από τότε.
09:51
I mean, it just -- it just -- untangled a thing that was really impeding
232
573000
5000
Ξεμπλόκαρε αυτό που εμπόδιζε
την ανάπτυξη στην τεχνολογία.
την ανάπτυξη στην τεχνολογία.
09:56
technology from being developed.
233
578000
2000
09:58
And, I mean, everybody in this room --
234
580000
2000
Όλοι σε αυτή την αίθουσα
- μιλάμε για μόλις 350 χρόνια πριν -
- μιλάμε για μόλις 350 χρόνια πριν -
10:00
now, this is 350 short years ago.
235
582000
2000
10:02
Remember, that's a short time.
236
584000
2000
μην ξεχνάτε, ότι αυτό είναι λίγος καιρός,
10:04
It was 300,000, probably, years ago
237
586000
2000
ήταν περίπου 300.000 χρόνια πριν
όταν οι περισσότεροι από εμάς,
όταν οι περισσότεροι από εμάς,
10:07
that most of us, the ancestors of most of us in this room
238
589000
3000
οι πρόγονοι μας
10:10
came up out of Africa and turned to the left.
239
592000
2000
ήρθαν από την Αφρική
και έστριψαν προς τα αριστερά.
και έστριψαν προς τα αριστερά.
10:13
You know, the ones that turned to the right, there are some of those
240
595000
2000
Όσοι έστριψαν προς τα δεξιά,
υπάρχουν μερικοί στην Ιαπωνική μετάφραση.
υπάρχουν μερικοί στην Ιαπωνική μετάφραση.
10:15
in the Japanese translation.
241
597000
2000
10:17
But that happened very -- a long time ago
242
599000
3000
Αλλά αυτό συνέβη πολύ καιρό πριν,
10:20
compared to
243
602000
2000
σε σχέση με μόλις 350 χρόνια πριν.
10:22
350 short years ago.
244
604000
2000
10:24
But in that 350 years,
245
606000
2000
Αλλά σε αυτά τα 350 χρόνια,
10:26
the place has just undergone a lot of changes.
246
608000
3000
ο τόπος έχει υποστεί πολλές αλλαγές.
10:29
In fact, everybody in this room probably,
247
611000
2000
Στην πραγματικότητα, μάλλον
όλοι σε αυτή την αίθουσα,
όλοι σε αυτή την αίθουσα,
10:31
especially if you picked up your bag --
248
613000
3000
ειδικά αν πήρατε την τσάντα σας,
10:34
some of you, I know, didn't pick up your bags --
249
616000
2000
μερικοί από εσάς, ξέρω
δεν πήρατε την τσάντα σας,
δεν πήρατε την τσάντα σας,
10:36
but if you picked up your bag, everybody in this room
250
618000
2000
αλλά αν πήρατε την τσάντα σας,
10:38
has got in their pocket, or back in their room,
251
620000
2000
όλοι εδώ έχετε στις τσέπες σας,
ή στο δωμάτιό σας,
ή στο δωμάτιό σας,
10:40
something
252
622000
2000
κάτι που πριν από 350 χρόνια,
10:42
that 350 years ago,
253
624000
2000
10:44
kings would have gone to war to have.
254
626000
2000
οι βασιλιάδες θα έκαναν
πόλεμο για να αποκτήσουν.
πόλεμο για να αποκτήσουν.
10:47
I mean, if you can think how important --
255
629000
2000
Σκεφτείτε πόσο σημαντικό είναι.
10:49
If you have a GPS system and there are no satellites,
256
631000
2000
Το να έχεις σύστημα GPS χωρίς
δορυφόρους, θα σου είναι άχρηστο.
δορυφόρους, θα σου είναι άχρηστο.
10:51
it's not going to be much use. But, like --
257
633000
2000
(Γέλια)
10:53
but, you know, if somebody had a GPS system
258
635000
2000
Αλλά αν κάποιος είχε
σύστημα GPS τον 17ο αιώνα,
σύστημα GPS τον 17ο αιώνα,
10:55
in the 17th century
259
637000
3000
10:58
some king would have gotten together an army
260
640000
2000
κάποιος βασιλιάς θα είχε πάει
με τον στρατό του για να το πάρει.
με τον στρατό του για να το πάρει.
11:00
and gone to get it, you know. If that person --
261
642000
2000
11:02
Audience: For the teddy bear? The teddy bear?
262
644000
2000
Ακροατήριο: Για το αρκουδάκι;
Το αρκουδάκι;
Το αρκουδάκι;
11:04
Kary Mullis: They might have done it for the teddy bear, yeah.
263
646000
2000
Κάρι Μάλις: Θα μπορούσαν
και για το αρκουδάκι, ναι.
και για το αρκουδάκι, ναι.
11:07
But -- all of us own stuff.
264
649000
2000
Όλοι έχουμε πράγματα.
11:09
I mean, individuals own things
265
651000
2000
Όλοι έχουν πράγματα που οι βασιλιάδες
θα έκαναν πόλεμο για να αποκτήσουν.
θα έκαναν πόλεμο για να αποκτήσουν.
11:11
that kings would have definitely gone to war to get.
266
653000
2000
11:13
And this is just 350 years.
267
655000
2000
Και αυτό είναι μόλις 350 χρόνια πριν.
11:15
Not a whole lot of people doing this stuff.
268
657000
2000
Δεν ασχολούνται πολλοί άνθρωποι με αυτά.
11:17
You know, the important people --
269
659000
2000
Ξέρετε, οι σημαντικοί άνθρωποι,
11:19
you can almost read about their lives,
270
661000
2000
μπορείτε να διαβάσετε γι' αυτούς,
11:21
about all the really important people that made advances, you know.
271
663000
3000
για τους πολύ σημαντικούς ανθρώπους
που συμμετείχαν στην πρόοδο.
που συμμετείχαν στην πρόοδο.
11:24
And, I mean --
272
666000
2000
11:26
this kind of stuff, you know, all this stuff
273
668000
3000
Αυτά τα πράγματα, ξέρετε, όλα αυτά
11:29
came from that separation
274
671000
2000
ήταν αποτέλεσμα
του διαχωρισμού που κάναμε.
του διαχωρισμού που κάναμε.
11:31
of this little sort of thing that we do --
275
673000
3000
11:34
now I, when I was a boy
276
676000
2000
Όταν ήμουν μικρός, μεγάλωσα με την ιδέα
11:36
was born sort of with this idea
277
678000
2000
11:38
that if you want to know something --
278
680000
2000
ότι αν θέλεις να ξέρεις κάτι -
ίσως επειδή ο μπαμπάς μου
ίσως επειδή ο μπαμπάς μου
11:40
you know, maybe it's because my old man was gone a lot,
279
682000
2000
έλειπε συχνά, και η μητέρα μου
δεν ήξερε πολλά από επιστήμη -
δεν ήξερε πολλά από επιστήμη -
11:42
and my mother didn't really know much science,
280
684000
2000
11:44
but I thought if you want to know something about stuff,
281
686000
2000
εγώ πίστευα ότι αν θέλεις να μάθεις κάτι,
11:47
you do it -- you make an experiment, you know.
282
689000
2000
θα πρέπει να κάνεις ένα πείραμα.
11:49
You get -- you get, like --
283
691000
2000
11:51
I just had a natural feeling for science
284
693000
3000
Είχα φυσικό ταλέντο για την επιστήμη
και τη δημιουργία πειραμάτων.
και τη δημιουργία πειραμάτων.
11:54
and setting up experiments. I thought that was the way everybody had always thought.
285
696000
2000
Πίστευα ότι έτσι σκεφτόντουσαν όλοι.
11:56
I thought that anybody with any brains will do it that way.
286
698000
3000
Νόμιζα ότι κάποιος με μυαλό αυτό θα έκανε.
11:59
It isn't true. I mean, there's a lot of people --
287
701000
3000
Δεν ισχύει αυτό.
12:02
You know, I was one of those scientists that was --
288
704000
3000
Ήμουν ένας από τους επιστήμονες
12:05
got into trouble the other night at dinner
289
707000
2000
που μπήκαν σε μπελάδες τις προάλλες
στο δείπνο για τον μεταμοντερνισμό.
στο δείπνο για τον μεταμοντερνισμό.
12:07
because of the post-modernism thing.
290
709000
2000
12:09
And I didn't mean, you know -- where is that lady?
291
711000
2000
Και δεν είχα πρόθεση -
πού είναι αυτή η κυρία;
πού είναι αυτή η κυρία;
12:11
Audience: Here.
292
713000
1000
Ακροατήριο: Εδώ.
12:12
(Laughter)
293
714000
1000
12:13
KM: I mean, I didn't really think of that as an argument
294
715000
2000
(Γέλια)
ΚΜ: Δεν το θεώρησα αυτό σαν διαμάχη
12:15
so much as just a lively discussion.
295
717000
3000
αλλά σαν μια ζωντανή συζήτηση.
12:18
I didn't take it personally, but --
296
720000
2000
Δεν το πήρα προσωπικά, αλλά,
12:21
I just -- I had -- I naively had thought,
297
723000
3000
απλά αφελώς πίστευα,
12:24
until this surfing experience started me into the 17th century,
298
726000
3000
μέχρι αυτή η εμπειρία σέρφινγκ
να με κάνει να αρχίσω για τον 17ο αιώνα,
να με κάνει να αρχίσω για τον 17ο αιώνα,
12:27
I'd thought that's just the way people thought,
299
729000
2000
νόμιζα όλοι ότι έτσι σκεφτόντουσαν
12:29
and everybody did, and they recognized reality
300
731000
3000
και αναγνώριζαν την πραγματικότητα
12:32
by what they could see or touch or feel or hear.
301
734000
2000
σύμφωνα με αυτά που έβλεπαν,
άγγιζαν, ή άκουγαν.
άγγιζαν, ή άκουγαν.
12:35
At any rate, when I was a boy,
302
737000
3000
Εν πάση περιπτώσει, όταν ήμουν παιδί,
12:40
I, like, for instance, I had this --
303
742000
2000
είχα ένα βιβλιαράκι
από το Φόρτ Σίλ, Οκλαχόμα,
από το Φόρτ Σίλ, Οκλαχόμα,
12:42
I got this little book from Fort Sill, Oklahoma --
304
744000
2000
12:44
This is about the time that George Dyson's dad
305
746000
2000
ήταν η εποχή
που ο πατέρας του Τζόρτζ Ντάισον
12:46
was starting to blow nuclear --
306
748000
2000
σκεφτόταν να εκτοξεύσει
πυρηνικούς πυραύλους και τέτοια.
πυρηνικούς πυραύλους και τέτοια.
12:48
thinking about blowing up nuclear rockets and stuff.
307
750000
3000
12:51
I was thinking about making my own little rockets.
308
753000
3000
Εγώ σκεφτόμουν να κάνω
τους δικούς μου μικρούς πυραύλους.
τους δικούς μου μικρούς πυραύλους.
12:54
And I knew that frogs -- little frogs --
309
756000
3000
Και ήξερα ότι οι βάτραχοι
--οι μικροί βάτραχοι --
--οι μικροί βάτραχοι --
12:57
had aspirations of space travel,
310
759000
2000
είχαν φιλοδοξίες να ταξιδέψουν
στο διάστημα,
στο διάστημα,
12:59
just like people. And I --
311
761000
2000
όπως οι άνθρωποι, κι εγώ
13:01
(Laughter)
312
763000
3000
(Γέλια)
έψαχνα για ένα σύστημα προώθησης
13:04
I was looking for a --
313
766000
2000
13:06
a propulsion system
314
768000
2000
το οποίο θα έκανε ένα πύραυλο
με ύψος κάπου 1,2 μέτρα
με ύψος κάπου 1,2 μέτρα
13:08
that would like, make a rocket, like,
315
770000
2000
13:10
maybe about four feet high go up a couple of miles.
316
772000
2000
να πετάξει κάπου 2-3 χιλιόμετρα.
13:12
And, I mean, that was my sort of goal.
317
774000
3000
Αυτός ήταν ο στόχος μου.
13:15
I wanted it to go out of sight and then I wanted this little parachute
318
777000
3000
Ήθελα να πάει εκτός θέας
και μετά να πέσει ο βάτραχος
με ένα μικρό αλεξίπτωτο.
με ένα μικρό αλεξίπτωτο.
13:18
to come back with the frog in it.
319
780000
3000
13:21
And -- I -- I --
320
783000
2000
(Γέλια)
13:23
I got this book from Fort Sill, Oklahoma,
321
785000
2000
Πήρα αυτό το βιβλίο
από το Φόρτ Σίλ, Οκλαχόμα,
από το Φόρτ Σίλ, Οκλαχόμα,
13:25
where there's a missile base.
322
787000
2000
όπου υπάρχει μια βάση πυραύλων.
13:27
They send it out for amateur rocketeers,
323
789000
2000
Το εξέδωσαν για ερασιτέχνες
κατασκευαστές πυραύλων,
κατασκευαστές πυραύλων,
13:30
and
324
792000
2000
13:32
it said in there
325
794000
2000
και έγραφε
13:34
do not ever heat a mixture of potassium perchlorate and sugar.
326
796000
3000
ότι δεν θερμαίνουμε ποτέ ένα μείγμα
με υπερχλωρικό κάλιο και ζάχαρη.
με υπερχλωρικό κάλιο και ζάχαρη.
13:37
(Laughter)
327
799000
3000
(Γέλια)
13:40
You know,
328
802000
2000
Αυτό ακούγεται σαν πρόκληση.
13:42
that's what you call a lead.
329
804000
2000
13:44
(Laughter)
330
806000
2000
(Γέλια)
13:46
You sort of -- now you say, well, let's see if I can
331
808000
2000
Εσύ τώρα λες για να δούμε,
13:48
get hold of some potassium chlorate and sugar, perchlorate and sugar,
332
810000
3000
θα βρω υπερχλωρικό κάλιο και ζάχαρη,
13:51
and heat it; it would be interesting to see what it is they don't want me to do,
333
813000
3000
θα τα θερμάνω, για να δω
γιατί λένε να μην το κάνω,
γιατί λένε να μην το κάνω,
13:54
and what it is going to --
and how is it going to work.
and how is it going to work.
334
816000
2000
και τι θα γίνει αν το κάνω.
13:56
And we didn't have --
335
818000
2000
13:58
like, my mother
336
820000
2000
Η μητέρα μου
14:00
presided over the back yard
337
822000
3000
επιτηρούσε την πίσω αυλή
14:03
from an upstairs window,
338
825000
2000
από το παράθυρο στον πάνω όροφο,
14:05
where she would be ironing or something like that.
339
827000
2000
όπου σιδέρωνε ή κάτι τέτοιο.
Και συνήθως παρακολουθούσε,
14:07
And she was usually just sort of keeping an eye on,
340
829000
2000
και άμα έβλεπε καπνό ή κάτι τέτοιο
14:09
and if there was any puffs of smoke out there,
341
831000
2000
έβγαινε έξω να μας επιπλήξει όλους
14:11
she'd lean out and admonish us all
342
833000
2000
14:13
not to blow our eyes out. That was her --
343
835000
2000
για να μην κάνουμε κάτι
και χάσουμε τα μάτια μας.
και χάσουμε τα μάτια μας.
Αυτό ήταν το χειρότερο πράγμα
που θα μπορούσε να μας συμβεί.
που θα μπορούσε να μας συμβεί.
14:18
You know, that was kind of the worst thing that could happen to us.
344
840000
2000
Γι' αυτό σκεφτόμουν,
όσο δεν χάνω τα μάτια μου,
όσο δεν χάνω τα μάτια μου,
14:20
That's why I thought, as long as I don't blow my eyes out ...
345
842000
1000
14:22
I may not care about the fact
346
844000
3000
δεν νοιάζομαι για το γεγονός
14:25
that it's prohibited from heating this solution.
347
847000
2000
ότι απαγορεύεται
να θερμάνεις αυτό το μείγμα.
να θερμάνεις αυτό το μείγμα.
14:27
I'm going to do it carefully, but I'll do it.
348
849000
2000
Θα το κάνω προσεκτικά, αλλά θα το κάνω.
14:29
It's like anything else that's prohibited:
349
851000
2000
Οτιδήποτε άλλο είναι απαγορευμένο,
το κάνεις πίσω από το γκαράζ.
το κάνεις πίσω από το γκαράζ.
14:31
you do it behind the garage.
350
853000
2000
(Γέλια)
14:33
(Laughter)
351
855000
2000
14:35
So, I went to the drug store
352
857000
2000
Έτσι πήγα στο φαρμακείο
14:37
and I tried to buy some potassium perchlorate
353
859000
3000
για να αγοράσω υπερχλωρικό κάλιο,
14:40
and it wasn't unreasonable then for a kid
354
862000
2000
και δεν ήταν παράξενο τότε για ένα παιδί
14:42
to walk into a drug store and buy chemicals.
355
864000
3000
να πηγαίνει στο φαρμακείο
και να αγοράζει χημικά.
και να αγοράζει χημικά.
14:45
Nowadays, it's no ma'am,
356
867000
2000
Σήμερα, είναι όχι κυρία μου,
14:47
check your shoes. And like --
357
869000
2000
έλεγξε τα παπούτσια σου.
14:49
(Laughter)
358
871000
2000
(Γέλια)
Δεν είχαν, αλλά ρώτησα,
τι άλλο είδος καλίου έχετε;
τι άλλο είδος καλίου έχετε;
14:51
But then it wasn't -- they didn't have any, but the guy had --
359
873000
2000
14:53
I said, what kind of salts of potassium do you have? You know.
360
875000
3000
14:56
And he had potassium nitrate.
361
878000
2000
Και είχε νιτρικό κάλιο.
14:58
And I said, that might do the same thing, whatever it is.
362
880000
3000
Είπα ότι αυτό μπορεί να κάνει
το ίδιο πράμα, ό,τι κι αν είναι.
το ίδιο πράμα, ό,τι κι αν είναι.
15:01
I'm sure it's got to do with rockets or it wouldn't be in that manual.
363
883000
3000
Σίγουρα έχει να κάνει με πυραύλους
αλλιώς δεν θα ήταν στο εγχειρίδιο.
αλλιώς δεν θα ήταν στο εγχειρίδιο.
15:04
And so I -- I did some experiments.
364
886000
2000
Κι έτσι έκανα μερικά πειράματα.
15:06
You know, I started off with little tiny amounts
365
888000
2000
Ξέρετε, ξεκίνησα με πολύ μικρές ποσότητες
15:08
of potassium nitrate and sugar,
366
890000
2000
από νιτρικό κάλιο και ζάχαρη,
15:10
which was readily available,
367
892000
2000
η οποία ήταν άμεσα διαθέσιμη,
15:12
and I mixed it in different proportions,
368
894000
2000
και τα ανέμειξα σε διαφορετικές αναλογίες,
15:14
and I tried to light it on fire.
369
896000
2000
και προσπάθησα να βάλω φωτιά.
15:17
Just to see what would happen, if you mixed it together.
370
899000
2000
Απλά για να δω τι θα συμβεί
αν τα αναμείξεις.
αν τα αναμείξεις.
15:19
And it -- they burned.
371
901000
2000
Και αυτά κάηκαν αργά
αλλά είχαν ωραία μυρωδιά
αλλά είχαν ωραία μυρωδιά
15:21
It burned kind of slow, but it made a nice smell,
372
903000
2000
σε σχέση με άλλα καύσιμα για πυραύλους
που είχα δοκιμάσει που όλα περιείχαν θείο.
που είχα δοκιμάσει που όλα περιείχαν θείο.
15:23
compared to other rocket fuels I had tried,
373
905000
2000
15:25
that all had sulfur in them.
374
907000
2000
15:27
And, it smelt like burnt candy.
375
909000
2000
Και μύριζε σαν καμένο ζαχαρωτό.
15:30
And then I tried the melting business, and I melted it.
376
912000
3000
Και μετά δοκίμασα να τα λιώσω.
15:33
And then it melted into a little sort of syrupy liquid, brown.
377
915000
4000
Λιώνοντας έγινε ένα σιροπιαστό καφέ υγρό.
15:37
And then it cooled down to a brick-hard substance,
378
919000
3000
Και όταν κρύωσε έγινε ένα σκληρό υλικό,
15:40
that when you lit that,
379
922000
2000
και όταν το άναβες, πέταγε σαν νυχτερίδα.
15:42
it went off like a bat.
380
924000
2000
15:44
I mean, the little bowl of that stuff that had cooled down --
381
926000
2000
Το μικρό μπολ με αυτό το υλικό
που είχε κρυώσει,
που είχε κρυώσει,
15:46
you'd light it, and it would just start dancing around the yard.
382
928000
2000
το άναβες και άρχιζε να χορεύει στην αυλή.
15:48
And I said, there
383
930000
2000
Και είπα, να πώς να στείλεις
έναν βάτραχο εκεί που θέλει.
έναν βάτραχο εκεί που θέλει.
15:50
is a way to get a frog up to where he wants to go.
384
932000
3000
(Γέλια)
15:53
(Laughter)
385
935000
1000
15:54
So I started developing --
386
936000
3000
Άρχισα να το αναπτύσσω.
Ο μπαμπάς του Τζορτζ τον βοηθούσε πολύ,
15:57
you know, George's dad had a lot of help. I just had my brother.
387
939000
2000
εγώ είχα μόνο τον αδελφό μου,
16:00
But I -- it took me about -- it took me about,
388
942000
3000
αλλά μου πήρε περίπου έξι μήνες
16:03
I'd say, six months
389
945000
2000
16:05
to finally figure out all the little things.
390
947000
2000
για να καταλάβω τις λεπτομέρειες.
16:07
There's a lot of little things involved
391
949000
2000
Εμπλέκονται πολλά μικρά πράγματα
16:09
in making a rocket that it will actually work,
392
951000
2000
στο να κάνεις έναν πύραυλο
να λειτουργήσει,
να λειτουργήσει,
16:11
even after you have the fuel.
393
953000
2000
ακόμη κι αν έχεις το καύσιμο.
16:13
But you do it, by -- what I just--
394
955000
2000
16:15
you know, you do experiments,
395
957000
2000
Αλλά κάνουμε πειράματα,
κρατάμε σημειώσεις,
κρατάμε σημειώσεις,
16:17
and you write down things sometimes,
396
959000
1000
16:18
you make observations, you know.
397
960000
2000
κάνουμε παρατηρήσεις.
16:20
And then you slowly build up a theory
398
962000
2000
Και σιγά σιγά φτιάχνουμε μια θεωρία
του πώς λειτουργεί αυτό.
του πώς λειτουργεί αυτό.
16:22
of how this stuff works.
399
964000
2000
16:24
And it was -- I was following all the rules.
400
966000
2000
Ακολουθούσα όλους τους κανόνες
ενώ δεν ήξερα ποιοι ήταν οι κανόνες,
ενώ δεν ήξερα ποιοι ήταν οι κανόνες,
16:26
I didn't know what the rules were,
401
968000
2000
16:28
I'm a natural born scientist, I guess,
402
970000
2000
μάλλον είμαι γεννημένος επιστήμονας,
16:30
or some kind of a throwback to the 17th century, whatever.
403
972000
3000
ή κάτι σαν ιστορική αναδρομή
στον 17ο αιώνα ή κάτι τέτοιο.
στον 17ο αιώνα ή κάτι τέτοιο.
16:33
But at any rate, we finally did
404
975000
4000
Τελικά φτιάξαμε μια συσκευή
που μπορούσε επαναλήψιμα
που μπορούσε επαναλήψιμα
16:37
have a device that would reproduceably
405
979000
2000
16:39
put a frog out of sight
406
981000
2000
να εξαφανίσει έναν βάτραχο
και να τον επιστρέψει ζωντανό.
και να τον επιστρέψει ζωντανό.
16:41
and get him back alive.
407
983000
2000
16:43
And we had not --
408
985000
2000
Δεν μας φόβισε αυτό.
16:45
I mean, we weren't frightened by it.
409
987000
3000
Θα έπρεπε, γιατί έβγαλε πολύ καπνό
16:48
We should have been, because it made a lot of smoke
410
990000
2000
16:50
and it made a lot of noise,
411
992000
2000
και έκανε πολύ θόρυβο, και ήταν ισχυρό.
16:52
and it was powerful, you know.
412
994000
2000
16:54
And once in a while, they would blow up.
413
996000
2000
Και πού και πού, γινόταν μια έκρηξη.
16:56
But I wasn't worried, by the way,
414
998000
2000
Εγώ δεν φοβόμουνα ότι η έκρηξη
θα κατέστρεφε τον πλανήτη.
θα κατέστρεφε τον πλανήτη.
16:58
about, you know,
415
1000000
2000
17:00
the explosion causing the destruction of the planet.
416
1002000
2000
17:02
I hadn't heard about the 10 ways
417
1004000
2000
Δεν είχα ακούσει για τους 10 τρόπους
που θα πρέπει να φοβόμαστε.
που θα πρέπει να φοβόμαστε.
17:04
that we should be afraid of the --
418
1006000
2000
17:06
By the way,
419
1008000
2000
Παρεμπιπτόντως, θα μπορούσα
να είχα σκεφτεί,
να είχα σκεφτεί,
17:08
I could have thought,
420
1010000
2000
καλύτερα να μην το κάνω αυτό
επειδή μου είπαν να μην το κάνω.
επειδή μου είπαν να μην το κάνω.
17:10
I'd better not do this because
421
1012000
2000
17:12
they say not to, you know.
422
1014000
2000
17:14
And I'd better get permission
from the government.
from the government.
423
1016000
2000
Ας πάρω άδεια από την κυβέρνηση.
17:16
If I'd have waited around for that,
424
1018000
2000
Αν την περίμενα,
ο βάτραχος θα είχε πεθάνει.
ο βάτραχος θα είχε πεθάνει.
17:18
I would have never -- the frog would have died, you know.
425
1020000
3000
(Γέλια)
Τέλος πάντων, το αναφέρω
επειδή είναι ωραία ιστορία,
επειδή είναι ωραία ιστορία,
17:22
At any rate, I bring it up because it's a good story,
426
1024000
3000
μου είπε να πω κάτι προσωπικό
και η ιστορία είναι προσωπική.
και η ιστορία είναι προσωπική.
17:25
and he said, tell personal things, you know, and that's a personal --
427
1027000
2000
17:27
I was going to tell you about the first night that I met my wife,
428
1029000
2000
Θα σας έλεγα για τη βραδιά
που γνώρισα τη γυναίκα μου
που γνώρισα τη γυναίκα μου
17:30
but that would be too personal, wouldn't it.
429
1032000
2000
αλλά θα παραήταν προσωπικό,
έτσι δεν είναι;
έτσι δεν είναι;
(Γέλια)
17:33
So, so I've got something else that's not personal.
430
1035000
2000
Έτσι έχω κάτι άλλο
που δεν είναι προσωπικό.
που δεν είναι προσωπικό.
17:35
But that ... process is what I think of as science,
431
1037000
3000
Αλλά αυτή είναι η διαδικασία
που θεωρώ ότι είναι η επιστήμη:
που θεωρώ ότι είναι η επιστήμη:
17:38
see, where you start with some idea,
432
1040000
3000
ξεκινάμε με μια γενική ιδέα,
17:41
and then instead of, like, looking up,
433
1043000
2000
και μετά αντί να ψάξουμε,
17:44
every authority that you've ever heard of
434
1046000
2000
σε όλες τις πηγές που ξέρουμε,
17:46
I -- sometimes you do that,
435
1048000
2000
αν και θα το έχετε κάνει καμιά φορά
για κάποια εργασία,
για κάποια εργασία,
17:48
if you're going to write a paper later,
436
1050000
2000
17:50
you want to figure out who else has worked on it.
437
1052000
2000
αν θέλετε να βρείτε ποιος
το έχει δουλέψει.
το έχει δουλέψει.
17:52
But in the actual process, you get an idea --
438
1054000
2000
Αλλά στη διαδικασία, παίρνετε μια ιδέα,
17:54
like, when I got the idea one night
439
1056000
2000
όπως όταν μου ήρθε ένα βράδυ η ιδέα
17:56
that I could amplify DNA with two oligonucleotides,
440
1058000
3000
ότι μπορούσα να ενισχύσω το DNA
με δύο ολιγονουκλεοτίδια,
με δύο ολιγονουκλεοτίδια,
17:59
and I could make lots of copies of some little piece of DNA,
441
1061000
2000
και μπορούσα να κάνω πολλά αντίγραφα
από ένα μικρό κομμάτι DNA,
από ένα μικρό κομμάτι DNA,
18:02
you know, the thinking for that
442
1064000
2000
ξέρετε, το να το σκεφτώ αυτό
18:04
was about 20 minutes while I was driving my car,
443
1066000
3000
μου πήρε περίπου 20 λεπτά
καθώς οδηγούσα το αυτοκίνητό μου.
καθώς οδηγούσα το αυτοκίνητό μου.
18:08
and then instead of going -- I went back and I did talk to people about it,
444
1070000
3000
Μετά μίλησα σε κόσμο γι' αυτό,
αλλά αν άκουγα αυτά που έλεγαν
όλοι οι μοριακοί βιολόγοι φίλοι μου,
όλοι οι μοριακοί βιολόγοι φίλοι μου,
18:11
but if I'd listened to what I heard from all my friends who were molecular biologists --
445
1073000
2000
18:16
I would have abandoned it.
446
1078000
2000
θα τα είχα παρατήσει.
18:18
You know, if I had gone back looking for an authority figure
447
1080000
2000
Αν είχα ψάξει για κάποια αυθεντία
για να μου πει αν αυτό θα λειτουργούσε,
για να μου πει αν αυτό θα λειτουργούσε,
18:20
who could tell me if it would work or not,
448
1082000
2000
θα μου είχε πει όχι,
μάλλον δεν θα λειτουργήσει.
μάλλον δεν θα λειτουργήσει.
18:22
he would have said, no, it probably won't.
449
1084000
2000
18:24
Because the results of it were so spectacular
450
1086000
3000
Επειδή τα αποτελέσματά του
ήταν τόσο θεαματικά
ήταν τόσο θεαματικά
που αν λειτουργούσε θα άλλαζε
το πώς γίνεται η μοριακή βιολογία.
το πώς γίνεται η μοριακή βιολογία.
18:28
that if it worked it was going to change everybody's goddamn way of doing molecular biology.
451
1090000
3000
18:31
Nobody wants a chemist to come in
452
1093000
2000
Κανείς δεν θέλει να έρθει ένας χημικός
και να αλλάζει πράγματα στον τομέα του.
και να αλλάζει πράγματα στον τομέα του.
18:33
and poke around in their stuff like that and change things.
453
1095000
3000
Αλλά αν πάτε στην αυθεντία,
και δεν το κάνετε πάντα
και δεν το κάνετε πάντα
18:36
But if you go to authority, and you always don't --
454
1098000
2000
18:38
you don't always get the right answer, see.
455
1100000
2000
δεν θα πάρετε πάντα τη σωστή απάντηση.
18:40
But I knew, you'd go into the lab
456
1102000
2000
Ήξερα ότι πηγαίνοντας στο εργαστήριο
και προσπαθώντας να το κάνεις να δουλέψει,
και προσπαθώντας να το κάνεις να δουλέψει,
18:42
and you'd try to make it work yourself. And then you're the authority,
457
1104000
2000
θα γινόσουν η αυθεντία και θα έλεγες,
18:44
and you can say, I know it works,
458
1106000
2000
ξέρω ότι δουλεύει, επειδή
μέσα σε αυτόν τον σωλήνα έγινε,
μέσα σε αυτόν τον σωλήνα έγινε,
18:46
because right there in that tube
459
1108000
2000
18:48
is where it happened,
460
1110000
2000
18:50
and here, on this gel, there's a little band there
461
1112000
2000
και σε αυτό το τζελ υπάρχει μια λωρίδα
18:52
that I know that's DNA, and that's the DNA I wanted to amplify,
462
1114000
3000
που γνωρίζω ότι είναι DNA,
το DNA που θέλω να ενισχύσω.
το DNA που θέλω να ενισχύσω.
18:55
so there!
So it does work.
So it does work.
463
1117000
2000
Οπότε ναι λοιπόν, δουλεύει!
18:57
You know, that's how you do science.
464
1119000
2000
Να πώς είναι η επιστήμη.
18:59
And then you say, well, what can make it work better?
465
1121000
2000
Και μετά λέτε πώς θα δουλέψει καλύτερα;
19:01
And then you figure out better and better ways to do it.
466
1123000
2000
Και βρίσκετε όλο και καλύτερους τρόπους.
19:03
But you always work from, from like, facts
467
1125000
2000
Αλλά πάντα δουλεύετε από δεδομένα
που αποκτάτε κάνοντας πειράματα
που αποκτάτε κάνοντας πειράματα
19:05
that you have made available to you
468
1127000
3000
19:08
by doing experiments: things that you could do on a stage.
469
1130000
2000
που θα κάνετε σε μια σκηνή.
19:10
And no tricky shit behind the thing. I mean, it's all --
470
1132000
3000
Δεν έχει κρυμμένα κόλπα από πίσω.
19:13
you've got to be very honest
471
1135000
2000
Πρέπει να είστε πολύ ειλικρινείς
19:15
with what you're doing if it really is going to work.
472
1137000
2000
με αυτό που κάνετε, για να δουλέψει αυτό.
19:17
I mean, you can't make up results,
473
1139000
2000
Δεν μπορείτε να επινοήσετε αποτελέσματα
και να βασίσετε τα πειράματά σας εκεί.
και να βασίσετε τα πειράματά σας εκεί.
19:19
and then do another experiment based on that one.
474
1141000
2000
19:21
So you have to be honest.
475
1143000
2000
Πρέπει να είστε ειλικρινείς,
εγώ βασικά είμαι ειλικρινής.
εγώ βασικά είμαι ειλικρινής.
19:23
And I'm basically honest.
476
1145000
2000
Επειδή έχω σχετικά κακή μνήμη,
τα ψέματα μου φέρνουν μπελάδες,
τα ψέματα μου φέρνουν μπελάδες,
19:25
I have a fairly bad memory, and dishonesty would always get me in trouble,
477
1147000
3000
19:28
if I, like -- so I've just sort of been naturally honest
478
1150000
2000
έτσι πάντα είμαι εκ φύσης
ειλικρινής και περίεργος,
ειλικρινής και περίεργος,
19:30
and naturally inquisitive,
479
1152000
2000
και αυτό οδηγεί
σε τέτοιου είδους επιστήμης.
σε τέτοιου είδους επιστήμης.
19:33
and that sort of leads to that kind of science.
480
1155000
2000
19:35
Now, let's see ...
481
1157000
2000
Τώρα, για να δούμε,
19:37
I've got another five minutes, right?
482
1159000
3000
έχω άλλα πέντε λεπτά, σωστά;
19:40
OK. All scientists aren't like that.
483
1162000
3000
Δεν είναι όλοι οι επιστήμονες έτσι.
19:44
You know -- and there is a lot --
484
1166000
2000
(Γέλια)
19:46
(Laughter)
485
1168000
2000
Συνέβηκαν πολλά από τότε,
19:48
There is a lot -- a lot has been going on since
486
1170000
2000
την εποχή του Ισαάκ Νεύτωνα,
όταν έγιναν όλα αυτά τα πράγματα.
όταν έγιναν όλα αυτά τα πράγματα.
19:50
Isaac Newton and all that stuff happened.
487
1172000
3000
19:53
One of the things that happened right around World War II
488
1175000
2000
Κάτι που συνέβη την εποχή
του Β' Παγκοσμίου Πολέμου,
του Β' Παγκοσμίου Πολέμου,
19:55
in that same time period before,
489
1177000
2000
την περίοδο πριν από αυτόν,
και σίγουρα μετά,
και σίγουρα μετά,
19:57
and as sure as hell afterwards,
490
1179000
2000
19:59
government got -- realized that scientists aren't strange dudes
491
1181000
3000
η κυβέρνηση κατάλαβε ότι οι επιστήμονες
δεν είναι περίεργοι τύποι
που κρύβονται στον κόσμο τους
που κρύβονται στον κόσμο τους
20:02
that, you know, hide in ivory towers
492
1184000
3000
20:05
and do ridiculous things with test tube.
493
1187000
3000
και κάνουν γελοία πράγματα
με δοκιμαστικούς σωλήνες.
με δοκιμαστικούς σωλήνες.
20:08
Scientists, you know, made World War II
494
1190000
2000
Οι επιστήμονες έκαναν εφικτό
τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
20:10
as we know it quite possible.
495
1192000
2000
20:12
They made faster things.
496
1194000
2000
Έκαναν γρηγορότερα πράγματα,
έκαναν μεγαλύτερα όπλα
για να τους καταρρίψουν.
για να τους καταρρίψουν.
20:15
They made bigger guns to shoot them down with.
497
1197000
3000
20:18
You know, they made drugs to give the pilots
498
1200000
3000
Έκαναν φάρμακα για τους πιλότους,
20:21
if they were broken up in the process.
499
1203000
3000
αν παρουσίαζαν προβλήματα
κατά τη διαδικασία.
κατά τη διαδικασία.
20:24
They made all kinds of -- and then finally one giant bomb
500
1206000
3000
Έκαναν διάφορα, και στο τέλος
έκαναν μια τεράστια βόμβα
έκαναν μια τεράστια βόμβα
20:27
to end the whole thing, right?
501
1209000
2000
για να το τελειώσουν μια και καλή.
20:29
And everybody stepped back a little and said, you know,
502
1211000
2000
Και όλοι το πρόσεξαν και είπαν,
«Πρέπει να επενδύσουμε σε αυτό,
20:31
we ought to invest in this shit,
503
1213000
2000
20:33
because whoever has got the most of these people
504
1215000
3000
γιατί όποιος έχει τους περισσότερους
επιστήμονες να εργάζονται,
επιστήμονες να εργάζονται,
20:36
working in the places is going to have a dominant position,
505
1218000
3000
θα έχει μια κυρίαρχη θέση,
τουλάχιστον στα στρατιωτικά,
τουλάχιστον στα στρατιωτικά,
20:39
at least in the military, and probably in all kind of economic ways.
506
1221000
3000
και ίσως και στα οικονομικά».
20:42
And they got involved in it, and the scientific
507
1224000
2000
Και ασχολήθηκαν με αυτό,
και έτσι έφτιαξαν
την επιστημονική βιομηχανία,
την επιστημονική βιομηχανία,
20:44
and industrial establishment was born,
508
1226000
2000
20:46
and out of that came a lot of scientists
509
1228000
2000
που προσέλκυσε πολλούς επιστήμονες
20:48
who were in there for the money, you know,
510
1230000
3000
που ήθελαν να βγάλουν λεφτά,
που ξαφνικά ήταν διαθέσιμα.
που ξαφνικά ήταν διαθέσιμα.
20:51
because it was suddenly available.
511
1233000
2000
20:53
And they weren't the curious little boys
512
1235000
2000
Δεν ήταν περίεργα αγοράκια
20:55
that liked to put frogs up in the air.
513
1237000
2000
που τους άρεσε να πετάνε
βατράχια στον αέρα.
βατράχια στον αέρα.
20:57
They were the same people that later went in to medical school, you know,
514
1239000
3000
Ήταν τα ίδια άτομα που αργότερα
πήγαν στην ιατρική επειδή είχε λεφτά.
πήγαν στην ιατρική επειδή είχε λεφτά.
21:00
because there was money in it, you know. I mean, later, then they all got into business --
515
1242000
3000
Μετά έγιναν επιχειρηματίες.
21:03
I mean, there are waves of -- going into your high school,
516
1245000
3000
Το βλέπαμε στα λύκεια, τους έλεγαν,
21:06
person saying, you want to be rich, you know, be a scientist. You know, not anymore.
517
1248000
3000
αν θέλεις να γίνεις πλούσιος
γίνε επιστήμονας - όχι πια.
γίνε επιστήμονας - όχι πια.
21:09
You want to be rich, you be a businessman.
518
1251000
2000
Αν θέλεις να γίνεις πλούσιος
γίνε επιχειρηματίας.
γίνε επιχειρηματίας.
21:11
But a lot of people got in it for the money and the power and the travel.
519
1253000
3000
Πολλοί ασχολήθηκαν για τα λεφτά,
τη δύναμη και τα ταξίδια.
τη δύναμη και τα ταξίδια.
21:14
That's back when travel was easy.
520
1256000
3000
Αυτό ήταν παλιά
που τα ταξίδια ήταν εύκολα.
που τα ταξίδια ήταν εύκολα.
21:18
And those people don't think --
521
1260000
2000
Και αυτοί οι άνθρωποι
21:20
they don't --
522
1262000
2000
21:22
they don't always tell you the truth, you know.
523
1264000
2000
δεν σας λένε πάντα την αλήθεια.
21:24
There is nothing in their contract, in fact,
524
1266000
2000
Δεν έχουν τίποτα στο συμβόλαιό τους,
21:26
that makes it to their advantage always,
525
1268000
2000
που να λέει ότι ωφείλουν
να σας λένε την αλήθεια.
να σας λένε την αλήθεια.
21:28
to tell you the truth.
526
1270000
2000
21:30
And the people I'm talking about are people that like --
527
1272000
3000
Και μιλάω για ανθρώπους
που λένε ότι είναι μέλη της επιτροπής
21:33
they say that they're a member of the committee
528
1275000
3000
21:36
called, say, the Inter-Governmental Panel on Climate Change.
529
1278000
4000
που λέγεται, ας πούμε, Διακυβερνητική
Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή.
Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή.
21:40
And they -- and they have these big meetings where they try to figure out
530
1282000
3000
Και κάνουν μεγάλες συναντήσεις
όπου προσπαθούν να βρουν
όπου προσπαθούν να βρουν
πώς θα συνεχίσουμε να αποδεικνύουμε
21:44
how we're going to -- how we're going to continually prove
531
1286000
2000
21:46
that the planet is getting warmer,
532
1288000
3000
ότι ο πλανήτης θερμαίνεται,
όταν αυτό δεν συμβαδίζει με την εντύπωση
που έχει ο περισσότερος κόσμος.
που έχει ο περισσότερος κόσμος.
21:49
when that's actually contrary to most people's sensations.
533
1291000
3000
21:52
I mean, if you actually measure
534
1294000
2000
Αν μετρήσετε τη θερμοκρασία
κατά τη διάρκεια μιας περιόδου,
κατά τη διάρκεια μιας περιόδου,
21:54
the temperature over a period --
535
1296000
2000
21:56
I mean, the temperature has been measured now
536
1298000
2000
και η θερμοκρασία μετριέται
επιμελώς εδώ και 50-60 χρόνια,
επιμελώς εδώ και 50-60 χρόνια,
21:58
pretty carefully for about 50, 60 years --
537
1300000
3000
22:01
longer than that it's been measured,
538
1303000
2000
μετριέται πολύ περισσότερο καιρό,
αλλά όχι με τόσο ακριβείς μεθόδους,
αλλά όχι με τόσο ακριβείς μεθόδους,
22:03
but in really nice, precise ways,
539
1305000
2000
22:05
and records have been kept for 50 or 60 years,
540
1307000
3000
και έχουν κρατηθεί αρχεία
για 50 με 60 χρόνια,
για 50 με 60 χρόνια,
22:08
and in fact, the temperature hadn't really gone up.
541
1310000
2000
και στην πραγματικότητα
η θερμοκρασία δεν έχει ανέβει.
η θερμοκρασία δεν έχει ανέβει.
22:10
It's like, the average temperature
542
1312000
2000
Η μέση θερμοκρασία έχει ανέβει λίγο,
22:12
has gone up a tiny little bit,
543
1314000
2000
22:14
because the nighttime temperatures
544
1316000
3000
επειδή οι νυχτερινές θερμοκρασίες
στους μετεωρολογικούς σταθμούς
έχουν ανέβει λιγάκι.
έχουν ανέβει λιγάκι.
22:17
at the weather stations have come up just a little bit.
545
1319000
2000
22:19
But there's a good explanation for that.
546
1321000
2000
Υπάρχει μια καλή εξήγηση γι' αυτό.
22:21
And it's that the weather stations are all built outside of town,
547
1323000
3000
Οι μετεωρολογικοί σταθμοί
χτίζονται έξω από τις πόλεις,
χτίζονται έξω από τις πόλεις,
22:24
where the airport was, and now
548
1326000
2000
εκεί που ήταν το αεροδρόμιο,
και τώρα η πόλη μεταφέρθηκε εκεί.
και τώρα η πόλη μεταφέρθηκε εκεί.
22:26
the town's moved out there, there's concrete all around
549
1328000
2000
Υπάρχει τσιμέντο γύρω, αυτό λέγεται
επίδραση της γραμμής του ορίζοντα.
επίδραση της γραμμής του ορίζοντα.
22:28
and they call it the skyline effect.
550
1330000
2000
22:30
And most responsible people
551
1332000
2000
Οι υπεύθυνοι που κάνουν
τις μετρήσεις θερμοκρασίας
τις μετρήσεις θερμοκρασίας
22:32
that measure temperatures realize
552
1334000
2000
ξέρουν ότι πρέπει να προστατεύσουν
τη συσκευή μέτρησης από αυτό.
τη συσκευή μέτρησης από αυτό.
22:34
you have to shield your measuring device from that.
553
1336000
2000
22:36
And even then, you know,
554
1338000
3000
Και ακόμη και τότε,
επειδή τα κτίρια ζεσταίνονται την ημέρα,
κρατούν λίγη ζέστη τη νύχτα,
κρατούν λίγη ζέστη τη νύχτα,
22:39
because the buildings get warm in the daytime,
555
1341000
1000
22:40
and they keep it a little warmer at night.
556
1342000
2000
Και έτσι η θερμοκρασία ανεβαίνει λιγάκι.
22:42
So the temperature has been, sort of, inching up.
557
1344000
2000
22:44
It should have been. But not a lot. Not like, you know --
558
1346000
3000
Έτσι θα έπρεπε. Αλλά όχι πολύ.
22:47
the first guy -- the first guy that got the idea
559
1349000
2000
Ο πρώτος που είχε την ιδέα ότι θα ψηθούμε,
22:49
that we're going to fry ourselves here,
560
1351000
2000
22:51
actually, he didn't think of it that way.
561
1353000
2000
δεν το σκέφτηκε έτσι.
22:53
His name was Sven Arrhenius. He was Swedish, and he said,
562
1355000
3000
Το όνομά του ήταν Σβεν Αρένιους,
- ήταν Σουηδός -
- ήταν Σουηδός -
και είπε ότι αν διπλασιαστεί
το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα,
το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα,
22:56
if you double the CO2 level in the atmosphere,
563
1358000
3000
22:59
which he thought might -- this is in 1900 --
564
1361000
2000
το οποίο πίστευε ότι θα συνέβαινε,
- αυτό ήταν το 1900 -
- αυτό ήταν το 1900 -
23:02
the temperature ought to go up about 5.5 degrees, he calculated.
565
1364000
3000
υπολόγισε ότι η θερμοκρασία
θα έπρεπε να ανέβει κατά 5,5 βαθμούς.
θα έπρεπε να ανέβει κατά 5,5 βαθμούς.
23:05
He was thinking of the earth as, kind of like,
566
1367000
2000
Θεωρούσε ότι η Γη είχε μόνωση
23:07
you know, like a completely insulated thing
567
1369000
3000
23:10
with no stuff in it, really,
568
1372000
2000
χωρίς κάτι μέσα της,
23:12
just energy coming down, energy leaving.
569
1374000
2000
απλώς η ενέργεια κατέβαινε,
και η ενέργεια έφευγε.
και η ενέργεια έφευγε.
23:14
And so he came up with this theory,
570
1376000
2000
Έτσι σκέφτηκε αυτή τη θεωρία,
και είπε πως θα ήταν τέλειο,
και είπε πως θα ήταν τέλειο,
23:16
and he said, this will be cool,
571
1378000
2000
23:18
because it'll be a longer growing season in Sweden,
572
1380000
3000
επειδή στη Σουηδία θα μεγάλωνε
η σαιζόν καλλιέργειας,
η σαιζόν καλλιέργειας,
23:21
you know, and the surfers liked it,
573
1383000
2000
και άρεσε και στους σέρφερ,
τη βρήκαν πολύ ωραία ιδέα,
τη βρήκαν πολύ ωραία ιδέα,
23:23
the surfers thought, that's a cool idea,
574
1385000
2000
23:25
because it's pretty cold in the ocean sometimes, and --
575
1387000
3000
επειδή έκανε αρκετό κρύο
στον ωκεανό καμιά φορά.
στον ωκεανό καμιά φορά.
23:28
but a lot of other people later on
576
1390000
2000
Αλλά αργότερα πολλοί άρχισαν
να σκέφτονται ότι θα είναι κάτι κακό.
να σκέφτονται ότι θα είναι κάτι κακό.
23:30
started thinking it would be bad, you know.
577
1392000
2000
Αλλά κανένας δεν το απέδειξε.
23:33
But nobody actually demonstrated it, right?
578
1395000
2000
23:35
I mean, the temperature as measured --
579
1397000
2000
Η θερμοκρασία που έχει μετρηθεί,
23:37
and you can find this on our wonderful Internet,
580
1399000
2000
μπορείτε να το βρείτε στο διαδίκτυο,
23:39
you just go and look for all NASAs records,
581
1401000
3000
να δείτε τις μετρήσεις της NASA,
23:42
and all the Weather Bureau's records,
582
1404000
2000
και τις μετρήσεις του Γραφείου Καιρού,
23:44
and you'll look at it yourself, and you'll see, the temperature has just --
583
1406000
3000
και θα δείτε μόνοι σας,
και θα δείτε ότι η νυχτερινή θερμοκρασία
και θα δείτε ότι η νυχτερινή θερμοκρασία
23:47
the nighttime temperature measured on the surface of the planet
584
1409000
3000
που μετρήθηκε στην επιφάνεια του πλανήτη
23:50
has gone up a tiny little bit.
585
1412000
2000
έχει ανέβει ελάχιστα.
23:52
So if you just average that and the daytime temperature, it looks like it went up
586
1414000
2000
Μαζί με τον μέσο όρο
της ημερήσιας θερμοκρασίας,
της ημερήσιας θερμοκρασίας,
23:54
about .7 degrees in this century.
587
1416000
3000
φαίνεται να ανέβηκε περίπου
0,7 βαθμούς αυτόν τον αιώνα.
0,7 βαθμούς αυτόν τον αιώνα.
23:57
But in fact, it was just coming up --
588
1419000
2000
Αλλά στην πραγματικότητα
απλώς ανέβαινε τη νύκτα,
απλώς ανέβαινε τη νύκτα,
23:59
it was the nighttime; the daytime temperatures didn't go up.
589
1421000
2000
την ημέρα οι θερμοκρασίες δεν ανέβαιναν.
24:01
So -- and Arrhenius' theory --
590
1423000
3000
Η θεωρία του Αρένιους,
και όσων πιστεύουν
στην υπερθέρμανση του πλανήτη
στην υπερθέρμανση του πλανήτη
24:04
and all the global warmers think --
591
1426000
2000
24:06
they would say, yeah, it should go up in the daytime, too,
592
1428000
2000
ήταν ότι θα έπρεπε
να ανέβει και την ημέρα,
να ανέβει και την ημέρα,
24:08
if it's the greenhouse effect.
593
1430000
2000
αν είναι το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
24:10
Now, people like things that have, like, names like that,
594
1432000
3000
Στους ανθρώπους αρέσουν τα πράγματα
με ονόματα που μπορούν
να τα κάνουν εικόνα.
να τα κάνουν εικόνα.
24:13
that they can envision it, right? I mean --
595
1435000
3000
24:16
but people don't like things like this, so -- most -- I mean,
596
1438000
2000
Αλλά δεν τους αρέσει κάτι τέτοιο,
24:18
you don't get all excited about things
597
1440000
2000
δεν ενθουσιάζονται
για στοιχεία, για παράδειγμα,
για στοιχεία, για παράδειγμα,
24:21
like the actual evidence, you know,
598
1443000
2000
24:23
which would be evidence for strengthening
599
1445000
2000
για την ενδυνάμωση της τροπικής
κυκλοφορίας τη δεκαετία του '90.
κυκλοφορίας τη δεκαετία του '90.
24:25
of the tropical circulation in the 1990s.
600
1447000
3000
24:28
It's a paper that came out in February,
601
1450000
2000
Είναι μια μελέτη που βγήκε τον Φλεβάρη,
24:30
and most of you probably hadn't heard about it.
602
1452000
3000
και οι περισσότεροι από εσάς
μάλλον δεν την έχετε ακουστά.
μάλλον δεν την έχετε ακουστά.
24:33
"Evidence for Large Decadal Variability
603
1455000
2000
«Στοιχεία για Δεκαετία
Μεγάλης Μεταβλητότητας
Μεγάλης Μεταβλητότητας
24:35
in the Tropical Mean Radiative Energy Budget."
604
1457000
3000
στον Προϋπολογισμό Μέσης Τροπικής
Ακτινοβολίας Ενέργειας».
Ακτινοβολίας Ενέργειας».
Συγγνώμη.
24:39
Excuse me. Those papers were published by NASA,
605
1461000
3000
Αυτή η μελέτη εκδόθηκε από τη ΝΑΣΑ,
24:42
and some scientists at Columbia, and Viliki
606
1464000
2000
και μερικούς επιστήμονες
στο Κολούμπια, και στο Βίλικι,
στο Κολούμπια, και στο Βίλικι,
24:44
and a whole bunch of people, Princeton.
607
1466000
3000
και αρκετά άτομα στο Πρίνστον.
24:47
And those two papers came out in Science Magazine,
608
1469000
3000
Και αυτές οι δύο μελέτες
δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Science,
δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Science,
24:50
February the first,
609
1472000
2000
την πρώτη Φεβρουαρίου.
24:52
and these -- the conclusion in both of these papers,
610
1474000
3000
Το συμπέρασμα και των δύο μελετών,
24:55
and in also the Science editor's, like,
611
1477000
3000
και τα σχόλια του συντάκτη του Science,
οι περιγραφές των μελετών αυτών,
οι περιγραφές των μελετών αυτών,
24:58
descriptions of these papers, for, you know,
612
1480000
2000
25:00
for the quickie,
613
1482000
2000
κάτι σαν περίληψη,
25:02
is that our theories about global warming
614
1484000
2000
είναι ότι οι θεωρίες μας
για την υπερθέρμανση του πλανήτη
για την υπερθέρμανση του πλανήτη
25:04
are completely wrong. I mean,
615
1486000
2000
είναι τελείως λανθασμένες.
25:06
what these guys were doing,
616
1488000
2000
Αυτό που έκαναν αυτοί οι τύποι,
25:08
and this is what -- the NASA people have been saying this for a long time.
617
1490000
3000
είναι αυτό που λένε οι άνθρωποι
της NASA τόσο καιρό,
της NASA τόσο καιρό,
ότι αν μετρήσετε τη θερμοκρασία
της ατμόσφαιρας, δεν ανεβαίνει.
της ατμόσφαιρας, δεν ανεβαίνει.
25:11
They say, if you measure the temperature of the atmosphere, it isn't going up --
618
1493000
3000
25:14
it's not going up at all. We've doing it very carefully now for 20 years,
619
1496000
3000
Δεν ανεβαίνει καθόλου, τη μετράμε
πολύ προσεκτικά εδώ και 20 χρόνια,
πολύ προσεκτικά εδώ και 20 χρόνια,
25:17
from satellites, and it isn't going up.
620
1499000
3000
δορυφορικά, και δεν ανεβαίνει.
25:20
And in this paper, they show something much more striking,
621
1502000
3000
Και σε αυτή τη μελέτη, δείχνουν
κάτι ακόμη πιο εντυπωσιακό,
κάτι ακόμη πιο εντυπωσιακό,
25:23
and that was that they did what they call a radiation --
622
1505000
3000
που ονομάζουν ακτινοβολία.
25:26
and I'm not going to go into the details of it, actually it's quite complicated,
623
1508000
3000
Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες,
είναι αρκετά πολύπλοκο,
είναι αρκετά πολύπλοκο,
25:29
but it isn't as complicated as they might make you think it is
624
1511000
3000
αλλά όχι τόσο πολύπλοκο
όσο σας κάνουν να πιστεύετε
όσο σας κάνουν να πιστεύετε
με τις λέξεις που χρησιμοποιούν.
25:32
by the words they use in those papers. If you really get down to it, they say,
625
1514000
3000
Αν δείτε το συμπέρασμα, λένε
25:35
the sun puts out a certain amount of energy --
626
1517000
2000
ότι ο ήλιος εκπέμπει συγκεκριμένη
ποσότητα ενέργειας, ξέρουμε πόση,
ποσότητα ενέργειας, ξέρουμε πόση,
25:37
we know how much that is --
627
1519000
2000
πέφτει στη Γη, η Γη
επιστρέφει κάποια ποσότητα.
επιστρέφει κάποια ποσότητα.
25:39
it falls on the earth, the earth gives back a certain amount.
628
1521000
2000
25:41
When it gets warm it generates --
629
1523000
3000
Όταν ζεσταθεί δημιουργεί
πιο κόκκινη ενέργεια, σαν υπέρυθρη,
πιο κόκκινη ενέργεια, σαν υπέρυθρη,
25:44
it makes redder energy -- I mean, like infra-red,
630
1526000
3000
25:47
like something that's warm gives off infra-red.
631
1529000
3000
σαν κάτι που είναι ζεστό
και εκπέμπει υπέρυθρα.
και εκπέμπει υπέρυθρα.
25:50
The whole business of the global warming --
632
1532000
2000
Η όλη υπόθεση της υπερθέρμανσης
25:52
trash, really,
633
1534000
2000
που δεν στέκει,
25:54
is that -- if the -- if there's too much CO2 in the atmosphere,
634
1536000
3000
είναι ότι αν υπάρχει πολύ
διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα,
διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα,
25:57
the heat that's trying to escape
635
1539000
2000
η ζέστη που προσπαθεί να ξεφύγει
δεν θα καταφέρει να βγει,
δεν θα καταφέρει να βγει,
25:59
won't be able to get out. But the heat coming from the sun,
636
1541000
3000
αλλά η ζέστη που προέρχεται από τον ήλιο,
που είναι περίπου 350 νανομέτρα,
που είναι περίπου 350 νανομέτρα,
26:02
which is mostly down in the -- it's like 350 nanometers,
637
1544000
3000
26:05
which is where it's centered -- that goes right through CO2.
638
1547000
3000
εκεί επικεντρώνεται, περνάει
από το διοξείδιο του άνθρακα.
από το διοξείδιο του άνθρακα.
26:08
So you still get heated, but you don't dissipate any.
639
1550000
2000
Έτσι ζεσταίνεσαι,
αλλά δεν διαλύει καθόλου.
αλλά δεν διαλύει καθόλου.
26:10
Well, these guys measured all of those things.
640
1552000
2000
Αυτοί οι τύποι τα μέτρησαν όλα αυτά.
26:12
I mean, you can talk about that stuff,
641
1554000
2000
Μπορεί κανείς να μιλήσει γι' αυτά
και να γράψει μεγάλες αναφορές,
και να γράψει μεγάλες αναφορές,
26:14
and you can write these large reports, and you can get government money to do it,
642
1556000
3000
και να πάρει χρηματοδότηση
από την κυβέρνηση,
από την κυβέρνηση,
26:17
but these -- they actually measured it,
643
1559000
3000
αλλά τα μέτρησαν,
26:20
and it turns out that in the last 10 years --
644
1562000
2000
και τελικά τα τελευταία 10 χρόνια
γι' αυτό λένε «δεκαετείς»,
γι' αυτό λένε «δεκαετείς»,
26:22
that's why they say "decadal" there --
645
1564000
2000
26:24
that the energy -- that the level
646
1566000
3000
ότι η ενέργεια, το επίπεδο
αυτού που ονομάζουν «ανισορροπία»
αυτού που ονομάζουν «ανισορροπία»
26:27
of what they call "imbalance"
647
1569000
2000
26:29
has been way the hell over what was expected.
648
1571000
3000
ήταν πολύ παραπάνω
από αυτό που περίμεναν.
από αυτό που περίμεναν.
26:32
Like, the amount of imbalance --
649
1574000
3000
Το ποσό της ανισορροπίας,
δηλαδή η ζέστη που μπαίνει
και δεν βγαίνει έξω
και δεν βγαίνει έξω
26:35
meaning, heat's coming in and it's not going out
650
1577000
3000
που θα είχατε με το διπλάσιο
διοξείδιο του άνθρακα,
διοξείδιο του άνθρακα,
26:38
that you would get from having double the CO2,
651
1580000
2000
26:40
which we're not anywhere near that, by the way.
652
1582000
3000
που παρεμπιπτόντως δεν είναι
ούτε καν κοντά σε αυτά.
ούτε καν κοντά σε αυτά.
Αλλά αν το 2025,
26:43
But if we did, in 2025 or something,
653
1585000
2000
26:45
have double the CO2 as we had in 1900,
654
1587000
3000
διπλασιάσουμε το διοξείδιο του άνθρακα
όπως κάναμε το 1900,
όπως κάναμε το 1900,
26:48
they say it would be increase the energy budget
655
1590000
2000
λένε ότι θα αυξήσει
τον ενεργειακό προϋπολογισμό,
τον ενεργειακό προϋπολογισμό,
26:50
by about -- in other words,
656
1592000
3000
δηλαδή κατά περίπου ένα βατ
ανά τετραγωνικό εκατοστό παραπάνω
ανά τετραγωνικό εκατοστό παραπάνω
26:53
one watt per square centimeter more
657
1595000
2000
26:55
would be coming in than going out.
658
1597000
2000
θα έμπαινε απ' ό,τι θα έβγαινε.
26:57
So the planet should get warmer.
659
1599000
3000
Έτσι ο πλανήτης θα έπρεπε να θερμαίνεται.
27:00
Well, they found out in this study -- these two studies
660
1602000
2000
Βρήκαν σε αυτή τη μελέτη,
σε αυτές οι δύο μελέτες
σε αυτές οι δύο μελέτες
27:02
by two different teams --
661
1604000
2000
από δύο διαφορετικές ομάδες,
27:04
that five and a half watts
662
1606000
2000
ότι πεντέμισι βατ ανά τετραγωνικό μέτρο
27:06
per square meter
663
1608000
2000
27:08
had been coming in from 1998, 1999,
664
1610000
3000
έμπαιναν από το 1998, 1999,
27:11
and the place didn't get warmer.
665
1613000
2000
και το μέρος δε ζεστάθηκε.
27:13
So the theory's kaput -- it's nothing.
666
1615000
2000
Έτσι η θεωρία δεν ισχύει,
δεν είναι τίποτα.
δεν είναι τίποτα.
27:15
These papers should have been called,
667
1617000
2000
Αυτές οι μελέτες θα έπρεπε να λέγονται,
27:17
"The End to the Global Warming Fiasco," you know.
668
1619000
3000
«Το τέλος του Φιάσκου
της Υπερθέρμανσης του Πλανήτη».
της Υπερθέρμανσης του Πλανήτη».
27:20
They're concerned,
669
1622000
2000
Έχουν ανησυχίες,
και καταλαβαίνεις ότι έχουν
επιφυλακτικά συμπεράσματα,
επιφυλακτικά συμπεράσματα,
27:22
and you can tell they have very guarded conclusions in these papers,
670
1624000
3000
27:25
because they're talking about big laboratories
671
1627000
2000
επειδή μιλούν για μεγάλα εργαστήρια
27:27
that are funded by lots of money
672
1629000
2000
που χρηματοδοτούνται με πολλά χρήματα
και από φοβισμένους ανθρώπους.
και από φοβισμένους ανθρώπους.
27:29
and by scared people.
673
1631000
2000
27:31
You know, if they said, you know what?
674
1633000
2000
Ενώ αν έλεγαν, ξέρεις κάτι;
Δεν υπάρχει πια πρόβλημα
με την υπερθέρμανση,
με την υπερθέρμανση,
27:33
There isn't a problem with global warming any longer,
675
1635000
2000
27:35
so we can -- you know, they're funding.
676
1637000
2000
άρα η χρηματοδότηση...
27:37
And if you start a grant request with something like that,
677
1639000
2000
Αν ένα αίτημα χρηματοδότησης
άρχιζε με αυτό,
άρχιζε με αυτό,
27:40
and say, global warming obviously hadn't happened ...
678
1642000
2000
ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη δεν ισχύει,
27:42
if they -- if they -- if they actually -- if they actually said that,
679
1644000
2000
αν το έλεγαν αυτό στην πραγματικότητα,
27:44
I'm getting out.
680
1646000
2000
έφυγα.
27:46
(Laughter)
681
1648000
3000
(Γέλια)
27:49
I'll stand up too, and --
682
1651000
2000
Θα σηκωθώ όρθιος.
27:51
(Laughter)
683
1653000
2000
(Γέλια)
(Χειροκρότημα)
27:53
(Applause)
684
1655000
3000
27:56
They have to say that.
685
1658000
2000
Πρέπει να το πουν αυτό.
27:58
They had to be very cautious.
686
1660000
2000
Έπρεπε να είναι πολύ προσεκτικοί.
28:00
But what I'm saying is, you can be delighted,
687
1662000
2000
Αλλά αυτό που λέω είναι,
ότι μπορείτε να χαίρεστε,
ότι μπορείτε να χαίρεστε,
28:02
because the editor of Science, who is no dummy,
688
1664000
3000
επειδή ο εκδότης του Science,
ο οποίος δεν είναι χαζός,
ο οποίος δεν είναι χαζός,
28:05
and both of these fairly professional --
689
1667000
3000
και αυτές οι δύο ομάδες,
με τον επαγγελματισμό τους,
με τον επαγγελματισμό τους,
28:08
really professional teams, have really come to the same conclusion
690
1670000
3000
έχουν φτάσει στο ίδιο συμπέρασμα
28:11
and in the bottom lines in their papers
691
1673000
2000
και το συμπέρασμα στις μελέτες τους
28:13
they have to say, what this means is, that what we've been thinking,
692
1675000
2000
είναι ότι αυτό που σκέφτονταν,
28:16
was the global circulation model that we predict
693
1678000
2000
αυτό που είχαν προβλέψει,
δηλαδή ότι η Γη θα υπερθερμανθεί,
δηλαδή ότι η Γη θα υπερθερμανθεί,
28:18
that the earth is going to get overheated
694
1680000
2000
είναι τελείως λανθασμένο.
28:20
that it's all wrong. It's wrong by a large factor.
695
1682000
3000
Είναι λάθος κατά έναν μεγάλο βαθμό.
28:23
It's not by a small one. They just --
696
1685000
3000
Όχι μικρό βαθμό.
Απλώς ερμήνευσαν λανθασμένα
το γεγονός ότι η Γη...
το γεγονός ότι η Γη...
28:26
they just misinterpreted the fact that the earth --
697
1688000
3000
28:29
there's obviously some mechanisms going on
698
1691000
2000
προφανώς υπάρχουν κάποιοι μηχανισμοί
28:31
that nobody knew about,
699
1693000
2000
τους οποίους δεν γνώριζε κανένας.
28:33
because the heat's coming in and it isn't getting warmer.
700
1695000
2000
Μπαίνει η θερμότητα
χωρίς να ανέβει η θερμοκρασία.
χωρίς να ανέβει η θερμοκρασία.
28:35
So the planet is a pretty amazing thing, you know,
701
1697000
3000
Ο πλανήτης είναι κάτι εκπληκτικό,
είναι μεγάλος και τρομακτικός,
και μεγάλος και υπέροχος,
και μεγάλος και υπέροχος,
28:38
it's big and horrible -- and big and wonderful,
702
1700000
2000
28:40
and it does all kinds of things we don't know anything about.
703
1702000
3000
και κάνει διάφορα πράγματα
τα οποία δεν γνωρίζουμε.
τα οποία δεν γνωρίζουμε.
28:43
So I mean, the reason I put those things all together,
704
1705000
2000
Ο λόγος που τα έβαλα όλα αυτά μαζί,
28:45
OK, here's the way you're supposed to do science --
705
1707000
2000
να πώς πρέπει να κάνεις επιστήμη.
28:47
some science is done for other reasons, and just curiosity.
706
1709000
3000
Συχνά η επιστήμη γίνεται
για λόγους όπως η απλή περιέργεια.
για λόγους όπως η απλή περιέργεια.
28:50
And there's a lot of things like global warming,
707
1712000
2000
Υπάρχουν πολλά πράγματα
όπως η υπερθέρμανση
όπως η υπερθέρμανση
28:52
and ozone hole and you know,
708
1714000
2000
και η τρύπα του όζοντος,
28:54
a whole bunch of scientific public issues,
709
1716000
2000
και πολλά άλλα επιστημονικά
δημόσια θέματα, που αν σας ενδιαφέρουν
δημόσια θέματα, που αν σας ενδιαφέρουν
28:56
that if you're interested in them,
710
1718000
2000
τότε πρέπει να βρείτε τις λεπτομέρειες,
να διαβάσετε τις μελέτες,
να διαβάσετε τις μελέτες,
28:58
then you have to get down the details, and read the papers called,
711
1720000
3000
29:01
"Large Decadal Variability in the ... "
712
1723000
2000
«Μεγάλη δεκαετής μεταβλητότητα στην...»
29:03
You have to figure out what all those words mean.
713
1725000
2000
και να ξέρετε τι σημαίνουν
όλες αυτές οι λέξεις.
όλες αυτές οι λέξεις.
29:05
And if you just listen to the guys
714
1727000
2000
Και αν ακούσετε αυτούς
που δημοσιεύουν αυτά τα θέματα
που δημοσιεύουν αυτά τα θέματα
29:07
who are hyping those issues, and making a lot of money out of it,
715
1729000
3000
και βγάζουν πολλά χρήματα από αυτό,
29:10
you'll be misinformed, and you'll be worrying about the wrong things.
716
1732000
3000
θα παραπληροφορηθείτε,
και θα ανησυχείτε για λάθος πράγματα.
και θα ανησυχείτε για λάθος πράγματα.
29:13
Remember the 10 things that are going to get you. The -- one of them --
717
1735000
3000
Θυμηθείτε τα 10 πράγματα
από τα οποία κινδυνεύετε.
από τα οποία κινδυνεύετε.
Ένα από αυτά,
29:16
(Laughter)
718
1738000
2000
(Γέλια)
29:18
And the asteroids is the one I really agree with there.
719
1740000
3000
που συμφωνώ είναι
αυτό με τους αστεροειδείς.
αυτό με τους αστεροειδείς.
29:21
I mean, you've got to watch out for asteroids. OK, thank you for having me here.
720
1743000
3000
Πρέπει να προσέχουμε τους αστεροειδείς.
Σας ευχαριστώ που με είχατε εδώ.
29:24
(Applause)
721
1746000
3000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Kary Mullis - BiochemistKary Mullis won the Nobel Prize in Chemistry for developing a way to copy a strand of DNA. (His technique, called PCR, jump-started the 1990s' biorevolution.) He's known for his wide-ranging interests -- and strong opinions.
Why you should listen
In the early 1980s, Kary Mullis developed the polymerase chain reaction, an elegant way to make copies of a DNA strand using the enzyme polymerase and some basic DNA "building blocks." The process opened the door to more in-depth study of DNA -- like the Human Genome Project. Mullis shared the 1993 Nobel Prize in Chemistry for developing this technique.
As he tells it, after winning the Nobel Prize, his next career move was to learn how to surf. It's typical of Mullis, whose scientific method is to get deeply curious about a topic, work it out from first principles, and then imagine the next giant leap forward. As he puts it in his Nobel autobiography, revised several times since 1993, "I read a lot, and think a lot, and I can talk about almost anything. Being a Nobel laureate is a license to be an expert in lots of things as long as you do your homework."
Most recently, he's been taking a hard look at immunity; a recent patent from his company Altermune describes the redirection of an existing immune response to a new pathogen.
Kary Mullis | Speaker | TED.com