TED2007
Rives: The 4 a.m. mystery
Ривс за четири наутро.
Filmed:
Readability: 4
4,130,873 views
Поетот Ривис раскажува лирично оригами, виткајќи ја историјата во серија случајни настани кои се однесуваат на тој најчуден час, четири наутро.
Rives - Performance poet, multimedia artist
Performance artist and storyteller Rives has been called "the first 2.0 poet," using images, video and technology to bring his words to life. Full bio
Performance artist and storyteller Rives has been called "the first 2.0 poet," using images, video and technology to bring his words to life. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:27
This is a recent comic strip from the Los Angeles Times.
0
2000
2000
Ова е скорашен стрип од Лос Анџелес Тајмс.
00:29
The punch line?
1
4000
2000
Поентата?
00:31
"On the other hand, I don't have to get up at four
2
6000
2000
„Од дргута страна, не мора да станувам во четири
00:33
every single morning to milk my Labrador."
3
8000
2000
наутро секој ден за да го молзам мојот лабрадор.“
00:35
This is a recent cover of New York Magazine.
4
10000
3000
Ова е скорашна насловна на магазинот Њу Јорк.
00:38
Best hospitals where doctors say they would go for cancer treatment,
5
13000
3000
Најдобрите болници каде докторите велат дека ќе одат за лекување за рак,
00:41
births, strokes, heart disease, hip replacements, 4 a.m. emergencies.
6
16000
5000
пораѓање, удари, срцеви болести, замена на колк, итни случаи во 4 наутро.
00:46
And this is a song medley I put together --
7
21000
2000
А ова е микс од песни што го составив --
00:49
(Music)
8
24000
19000
(Музика)
01:09
Did you ever notice that four in the morning has become
9
44000
2000
Забележувате дека четири наутро е станат
01:11
some sort of meme or shorthand?
10
46000
3000
некаков вид на меме, кратенка?
01:14
It means something like you are awake at the worst possible hour.
11
49000
4000
Значи дека сте будни во најлошиот можен час.
01:18
(Laughter)
12
53000
1000
(Смеа)
01:19
A time for inconveniences, mishaps, yearnings.
13
54000
5000
Време за незгодни, несреќни случки, копнежи.
01:24
A time for plotting to whack the chief of police,
14
59000
3000
Време за заговарање на убиство на шефот на полицијата,
01:27
like in this classic scene from "The Godfather."
15
62000
2000
како во оваа класична сцена од „Кум“.
01:29
Coppola's script describes these guys as, "exhausted in shirt sleeves.
16
64000
3000
Сценариото на Копола ги опишува овие момци како „Изморени, во кошули.
01:32
It is four in the morning."
17
67000
2000
Во четири часот наутро.“
01:34
(Laughter)
18
69000
1000
(Смеа).
01:35
A time for even grimmer stuff than that,
19
70000
2000
Време за уште погрозни работи од тоа,
01:37
like autopsies and embalmings in Isabel Allende's
20
72000
3000
како аутопсии и балсамирање во книгата на Изабел Аљенде
01:40
"The House of the Spirits."
21
75000
2000
„Куќа на духовите“.
01:42
After the breathtaking green-haired Rosa is murdered,
22
77000
2000
Откако убавата зеленокоса Роза е убиена,
01:44
the doctors preserve her with unguents and morticians' paste.
23
79000
3000
докторите ја премачкуваат со масло и мртовечка паста.
01:47
They worked until four o'clock in the morning.
24
82000
3000
Работеа до четири наутро.
01:50
A time for even grimmer stuff than that,
25
85000
3000
Време за уште погрозни работи од тоа,
01:53
like in last April's New Yorker magazine.
26
88000
3000
како во бројот на Њу Јоркер од минатиот април,
01:56
This short fiction piece by Martin Amis
27
91000
2000
овој краток расказ од Мартин Амис
01:58
starts out, "On September 11, 2001, he opened his eyes
28
93000
4000
започнува со, „На 11 септември 2001, ги отвори очите
02:02
at 4 a.m. in Portland, Maine,
29
97000
2000
во четири наутро, во Портланд, Мејн,
02:04
and Mohamed Atta's last day began."
30
99000
4000
и последниот ден на Мохамед Ата започна“.
02:08
For a time that I find to be the most placid
31
103000
3000
За време кое го сметам за најмирно
02:11
and uneventful hour of the day, four in the morning sure gets
32
106000
4000
и без настани, четири наутро добива прилично
02:15
an awful lot of bad press --
33
110000
2000
лош публицитет --
02:17
(Laughter)
34
112000
1000
(Смеа)
02:18
across a lot of different media from a lot of big names.
35
113000
3000
низ многу различни медиуми и од многу звучни имиња.
02:21
And it made me suspicious.
36
116000
3000
Тоа ме направи сомничав.
02:24
I figured, surely some of the most creative artistic minds in the world, really,
37
119000
4000
Си мислам, секако некои од најкреативните уметници во светот сигурно
02:28
aren't all defaulting back to this one easy trope
38
123000
4000
не се навраќаат на ова едноставно клише
02:32
like they invented it, right?
39
127000
2000
како ти е да го измислиле?
02:34
Could it be there is something more going on here?
40
129000
3000
Можно ли е нешто друго да се крие тука?
02:37
Something deliberate, something secret,
41
132000
3000
Нешто намерно, нешто тајно,
02:40
and who got the four in the morning bad rap ball rolling anyway?
42
135000
4000
и кој го започна овој лош глас за четири наутро, на крајот на краиштата?
02:44
I say this guy -- Alberto Giacometti, shown here
43
139000
4000
Велам, тоа е овој човек -- Алберто Џакомети, прикажан тука
02:48
with some of his sculptures on the Swiss 100 franc note.
44
143000
3000
со некои свои склуптури на банкнотата од 100 швајцарски франци.
02:51
He did it with this famous piece
45
146000
2000
Тој го започна ова со неговото познато дело
02:53
from the New York Museum of Modern Art.
46
148000
2000
од Музејот на современа уметнсот во Њу Јорк.
02:55
Its title -- "The Palace at Four in the Morning --
47
150000
3000
Неговото име -- „Палатата во четири наутро --
02:58
(Laughter)
48
153000
1000
(Смеа)
03:00
1932.
49
155000
3000
1932.
03:03
Not just the earliest cryptic reference
50
158000
2000
Ова не е само најраната шифрирана референца
03:05
to four in the morning I can find.
51
160000
1000
за четири наутро што може да се најде.
03:06
I believe that this so-called first surrealist sculpture
52
161000
4000
Верувам дека оваа т.н. прва надреална склуптура
03:10
may provide an incredible key to virtually
53
165000
4000
може да даде неверојатено значење за речиси
03:14
every artistic depiction of four in the morning to follow it.
54
169000
3000
секоја артистичка интерпретација за четири наутро што следи.
03:17
I call this The Giacometti Code, a TED exclusive.
55
172000
4000
Го нарекувам ова кодот на Џакомети, екслузивно на TED.
03:21
No, feel free to follow along on your Blackberries
56
176000
3000
Слободно следете со вашите мобилни телефони
03:24
or your iPhones if you've got them.
57
179000
2000
ако ги имате.
03:26
It works a little something like -- this is a recent Google search
58
181000
3000
Оди отприлика вака. Ова е скорешно пребарување на Гугл
03:29
for four in the morning.
59
184000
2000
за четири наутро.
03:31
Results vary, of course. This is pretty typical.
60
186000
2000
Резултатите вариират, секако. Тоа е доста типично.
03:33
The top 10 results yield you
61
188000
2000
Во првите 10 резултати
03:35
four hits for Faron Young's song, "It's Four in the Morning,"
62
190000
5000
четири се за песната на Фарон Јанг „Четири наутро е“,
03:40
three hits for Judi Dench's film, "Four in the Morning,"
63
195000
4000
три се за филмот на Џуди Денч „Четири наутро“,
03:44
one hit for Wislawa Szymborska's poem, "Four in the Morning."
64
199000
4000
еден е за поемата „Четири наутро“ на Вислава Сцимборска.
03:48
But what, you may ask, do a Polish poet, a British Dame,
65
203000
4000
Но што имаат заедничко полски поет, британска дама
03:52
a country music hall of famer all have in common
66
207000
3000
и музичар од салата на славните
03:55
besides this totally excellent Google ranking?
67
210000
3000
освен овој супер ранк на Гугл?
03:58
Well, let's start with Faron Young -- who was born incidentally
68
213000
5000
Па, да започнеме со Фарон Јанг, кој инцидентно е роден
04:03
in 1932.
69
218000
2000
во 1932.
04:05
(Laughter)
70
220000
2000
(Смеа)
04:07
In 1996, he shot himself in the head on December ninth --
71
222000
6000
Во 1996, се застрела на 9 декември --
04:13
which incidentally is Judi Dench's birthday.
72
228000
3000
што инцидентно е роденденот на Џуди Денч.
04:16
(Laughter)
73
231000
3000
(Смеа)
04:19
But he didn't die on Dench's birthday.
74
234000
2000
Но не умре на нејзиниот роденден.
04:21
He languished until the following afternoon when he finally succumbed
75
236000
3000
Живееше до следното попланде кога конечно подлегна на
04:24
to a supposedly self-inflicted gunshot wound at the age of 64 --
76
239000
5000
наводно само-предизвиканата рана од пиштол на 64 години --
04:29
which incidentally is how old Alberto Giacometti was when he died.
77
244000
5000
што, инцидентно, е доживеаната возраст на Алберто Џакомети.
04:34
Where was Wislawa Szymborska during all this?
78
249000
2000
Каде беше Вислава Сцимборска за време на сето ова?
04:36
She has the world's most absolutely watertight alibi.
79
251000
4000
Таа го има најсилното алиби на светот.
04:40
On that very day, December 10, 1996 while Mr. Four in the Morning,
80
255000
5000
На тој ист ден, 10 декември 1996 додека г-дин Четири наутро,
04:45
Faron Young, was giving up the ghost in Nashville, Tennessee,
81
260000
3000
Фарон Јанг, умираше во Нешвил, Тенеси,
04:48
Ms. Four in the Morning -- or one of them anyway -- Wislawa Szymborska
82
263000
3000
г-ца Четири наутро - или барем една од нив - Вислава Сцимборска
04:52
was in Stockholm, Sweden, accepting the Nobel Prize for Literature.
83
267000
5000
беше во Стокхолм, Шведска на врачувањето на Нобеловата награда за литература.
04:57
100 years to the day after the death of Alfred Nobel himself.
84
272000
5000
100 години до денот на смртта на Алфред Нобел.
05:02
Coincidence? No, it's creepy.
85
277000
2000
Случајност? Не. Морничаво е.
05:04
(Laughter)
86
279000
2000
(Смеа)
05:06
Coincidence to me has a much simpler metric.
87
281000
2000
Случајност за мене е многу попроста магија.
05:08
That's like me telling you,
88
283000
1000
Тоа е како да Ви велам,
05:09
"Hey, you know the Nobel Prize was established in 1901,
89
284000
3000
„Еј, знаете дека Нобеловата награда е воспоставена во 1901,
05:12
which coincidentally is the same year Alberto Giacometti was born?"
90
287000
5000
истата година кога е роден Алберто Џакомети?“
05:17
No, not everything fits so tidily into the paradigm,
91
292000
4000
Не, сѐ се вклопува елегантно во парадигмата,
05:21
but that does not mean there's not something going on
92
296000
3000
но тоа не значи дека нема нешто сомнително
05:24
at the highest possible levels.
93
299000
2000
на највисоките можни нивоа.
05:26
In fact there are people in this room
94
301000
2000
Всушност има луѓе во собава
05:28
who may not want me to show you this clip we're about to see.
95
303000
4000
кои можеби не сакаат да Ви го покажам клипов што ќе го видиме.
05:32
(Laughter)
96
307000
1000
(Смеа)
05:33
Video: Homer Simpson: We have a tennis court, a swimming pool, a screening room --
97
308000
2000
Видео: Имаме тениско игралиште, базен, кино --
05:35
You mean if I want pork chops, even in the middle of the night,
98
310000
3000
Сакате да речете дека ако сакам кременадли, дури и во ниедно време,
05:38
your guy will fry them up?
99
313000
2000
Вашиот човек ќе ги зготви?
05:40
Herbert Powell: Sure, that's what he's paid for.
100
315000
2000
Да, затоа е платен.
05:42
Now do you need towels, laundry, maids?
101
317000
3000
Сега, дали Ви требаат крпи, облека, служавки?
05:45
HS: Wait, wait, wait, wait, wait, wait -- let me see if I got this straight.
102
320000
3000
Чекај, чекај, чекај, чекај, чекај, чекај - да расчистиме.
05:48
It is Christmas Day, 4 a.m.
103
323000
2000
Божиќ е, четири наутро
05:50
There's a rumble in my stomach.
104
325000
2000
Стомакот ме гребе.
05:52
Marge Simpson: Homer, please.
105
327000
2000
Хомер, те молам.
05:54
Rives: Wait, wait, wait, wait, wait, wait, wait.
106
329000
2000
Чекај, чекај, чекај, чекај, чекај, чекај.
05:56
Let me see if I got this straight, Matt.
107
331000
3000
Да видам дали го сфаќам ова Мет.
05:59
(Laughter)
108
334000
2000
(Смеа)
06:01
When Homer Simpson needs to imagine
109
336000
3000
Кога Хомер Симпсон мора да го замисли
06:04
the most remote possible moment of not just the clock,
110
339000
3000
најоддалечениот момент не само на часот,
06:07
but the whole freaking calendar, he comes up with 0400
111
342000
4000
туку од целиот календар, тој го смислува 0400
06:11
on the birthday of the Baby Jesus.
112
346000
2000
на денот на раѓањето на бебето Исус.
06:13
And no, I don't know how it works
113
348000
3000
И не, не знам како работи ова
06:16
into the whole puzzling scheme of things, but obviously
114
351000
4000
во сета загадочна шема на нешта, но очигледно,
06:20
I know a coded message when I see one.
115
355000
4000
можам да препознаам кодирана порака кога ќе ја видам.
06:24
(Laughter)
116
359000
1000
(Смеа)
06:25
I said, I know a coded message when I see one.
117
360000
4000
Велам, знам да препознаам кодирана порака кога ќе ја видам.
06:29
And folks, you can buy a copy of Bill Clinton's "My Life"
118
364000
3000
И друштво, можете да купите копија од книгата на Бил Клинтон „Мојот живот“
06:32
from the bookstore here at TED.
119
367000
2000
од книжарницата овде на TED.
06:34
Parse it cover to cover for whatever hidden references you want.
120
369000
3000
Разгледајте ја од корица до корица за какви и да сакате скриени пораки.
06:37
Or you can go to the Random House website where there is this excerpt.
121
372000
3000
Или одете на страницата на Рандом хаус за овој извадок.
06:40
And how far down into it you figure we'll have to scroll
122
375000
2000
И колку надолу во текстот мислите дека треба да се бара
06:42
to get to the golden ticket?
123
377000
3000
за да се дојде до џек-пот?
06:45
Would you believe about a dozen paragraphs?
124
380000
3000
Верувате ли, само дузина пасуси?
06:48
This is page 474 on your paperbacks if you're following along:
125
383000
3000
Ова е стр. 474 од книгите ако следите:
06:51
"Though it was getting better, I still wasn't satisfied
126
386000
3000
„Иако стануваше подобар, сѐ уште не бев задоволен
06:54
with the inaugural address.
127
389000
2000
со инагурациониот говор.
06:56
My speechwriters must have been tearing their hair out
128
391000
3000
Моите пишувачи на говорот мора да си ја кубат косата
06:59
because as we worked between one and four in the morning
129
394000
3000
бидејќи додека работевме помеѓу еден и четири наутро
07:02
on Inauguration Day, I was still changing it."
130
397000
4000
на денот на инагурацијата јас сѐ уште го менував говорот."
07:06
Sure you were, because you've prepared your entire life
131
401000
3000
Секако, секако. Затоа што се подготвувавте цел живот
07:09
for this historic quadrennial event that just sort of sneaks up on you.
132
404000
4000
за овој историски четворогодишен настан што Ве фати изненадно.
07:13
And then --
133
408000
1000
И потоа --
07:14
(Laughter)
134
409000
2000
(Смеа)
07:16
three paragraphs later we get this little beauty:
135
411000
4000
три пасуси надоле, следи овој бисер:
07:21
"We went back to Blair House to look at the speech for the last time.
136
416000
3000
„Отидовме во куќата Блер за да го видиме говорот за последен пат.
07:24
It had gotten a lot better since 4 a.m."
137
419000
3000
Беше многу подобрен од четири наутро"
07:27
Well, how could it have?
138
422000
2000
Но како би можел да биде?
07:29
By his own writing, this man was either asleep,
139
424000
2000
По сопственото пишување, овој човек или спиел,
07:31
at a prayer meeting with Al and Tipper or learning how to launch
140
426000
3000
или бил на молитвен состанок со Ал и Типер, или учел како да лансира
07:34
a nuclear missile out of a suitcase.
141
429000
3000
нуклеарен проектил од актовка.
07:37
What happens to American presidents at 0400 on inauguration day?
142
432000
4000
Што им се случува на американските претседатели во 4 наутро на денот на инагурацијата?
07:41
What happened to William Jefferson Clinton?
143
436000
2000
Што му се случи на Вилијам Џеферсон Клинтон?
07:43
We might not ever know.
144
438000
2000
Тоа можеби никогаш нема да го знаеме.
07:45
And I noticed, he's not exactly around here today
145
440000
3000
И забележувам, тој не е тука денес
07:48
to face any tough questions.
146
443000
2000
за да се соочи со овие тешки прашања.
07:50
(Laughter)
147
445000
2000
(Смеа)
07:52
It could get awkward, right?
148
447000
2000
Може да стане незгодно, нели?
07:54
I mean after all, this whole business happened on his watch.
149
449000
2000
Мислам, сето ова се случи додека тој беше главен.
07:56
But if he were here --
150
451000
2000
Но, да беше тука --
07:58
(Laughter)
151
453000
1000
(Смеа)
07:59
he might remind us, as he does in the wrap-up to his fine autobiography,
152
454000
4000
можеше да не потсети, како што го прави тоа на крајот на својата автобиографија,
08:03
that on this day Bill Clinton began a journey --
153
458000
3000
дека на овој ден, Бил Клинтон започна патување --
08:06
a journey that saw him go on to become
154
461000
2000
патување кое го однесе до тоа да биде
08:08
the first Democrat president elected
155
463000
2000
првиот претседател од демократите избран
08:10
to two consecutive terms in decades.
156
465000
3000
во два последователни мандати по неколку декади.
08:13
In generations.
157
468000
2000
Во генерации.
08:15
The first since this man, Franklin Delano Roosevelt,
158
470000
3000
Првиот по овој човек, Френклин Делано Рузвелт,
08:18
who began his own unprecedented journey
159
473000
3000
кој пак своето патување го започна
08:21
way back at his own first election,
160
476000
3000
назад во минатото на неговите први избори,
08:24
way back in a simpler time, way back in 1932 --
161
479000
7000
назад во поедноставно време, назад во 1932 --
08:32
(Laughter)
162
487000
1000
(Смеа)
08:33
the year Alberto Giacometti
163
488000
1000
годината кога Алберто Џакомети
08:34
(Laughter)
164
489000
1000
(Смеа)
08:36
made "The Palace at Four in the Morning."
165
491000
2000
ја нправи „Палатата во четири наутро“.
08:38
The year, let's remember, that this voice, now departed,
166
493000
4000
Годината, да запаметиме, кога овој глас, сега починат,
08:42
first came a-cryin' into this big old crazy world of ours.
167
497000
5000
прв пат дојде плачејќи во овој наш стар и луд свет.
08:47
(Music)
168
502000
24000
(Музика)
09:11
(Applause)
169
526000
2000
(Аплауз)
ABOUT THE SPEAKER
Rives - Performance poet, multimedia artistPerformance artist and storyteller Rives has been called "the first 2.0 poet," using images, video and technology to bring his words to life.
Why you should listen
Part poet, part storyteller, part philosopher, Rives is the co-host of TEDActive as well as a frequent TED speaker. On stage, his poems burst in many directions, exposing multiple layers and unexpected treats: childhood memories, grown-up humor, notions of love and lust, of what is lost forever and of what's still out there waiting to unfold. Chimborazo.
A regular on HBO's Def Poetry Jam, Rives also starred alongside model Bar Refaeli in the 2008 Bravo special Ironic Iconic America, touring the United States on a "roller coaster ride through the eye-popping panorama of American pop culture." Flat pages can't contain his storytelling, even when paper is his medium. The pop-up books he creates for children unfold with surprise: The Christmas Pop-Up Present expands to reveal moving parts, hidden areas and miniature booklets inside.
His latest project—the Museum of Four in the Morning—is an ode to a time that may well be part of a global conspiracy. In a good way.
Rives | Speaker | TED.com