TEDGlobal 2010
John Hardy: My green school dream
John Hardy: Moje wymarzona zielona szkoła
Filmed:
Readability: 3.1
1,154,197 views
John Hardy zaprasza do odwiedzin w zielonej szkole, jego wyjątkowym projekcie na Bali, gdzie uczy dzieci jak budować, uprawiać ogród, tworzyć (i dostać się do szkoły średniej). Centralnym miejscem kampusu jest spiralne Serce Szkoły, być może największy na świecie wolnostojący budynek z bambusa.
John Hardy - Designer, educator
Jewelry designer John Hardy co-founded the extraordinary Green School in Bali, where kids get a holistic and green education. Full bio
Jewelry designer John Hardy co-founded the extraordinary Green School in Bali, where kids get a holistic and green education. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I grew up
0
0
2000
Dorastałem
00:17
in a very small village in Canada,
1
2000
3000
w bardzo małej wiosce w Kanadzie,
00:20
and I'm an undiagnosed
2
5000
3000
i jestem niezdiagnozowanym
00:23
dyslexic.
3
8000
2000
dyslektykiem.
00:25
I had a really hard time in school.
4
10000
3000
Miałem naprawdę ciężko w szkole.
00:28
In fact, my mother told me eventually
5
13000
2000
Moja mama powiedziała mi kiedyś,
00:30
that I was the little kid in the village
6
15000
2000
że byłem jedynym dzieckiem w wiosce,
00:32
who cried all the way to school.
7
17000
3000
które płakało przez całą drogę do szkoły.
00:37
I ran away.
8
22000
2000
Uciekłem.
00:39
I left when I was 25 years old to go to Bali,
9
24000
3000
Gdy miałem 25 lat, wyjechałem na Bali.
00:44
and there I met my incredible wife, Cynthia,
10
29000
3000
Tam poznałem moją niesamowitą żonę, Cynthię,
00:47
and together, over 20 years,
11
32000
3000
i razem przez ponad 20 lat,
00:50
we built an amazing jewelry business.
12
35000
3000
zbudowaliśmy wspaniały zakład jubilerski.
00:53
It was a fairy tale, and then we retired.
13
38000
3000
To była bajka, ale przyszedł czas na emeryturę.
00:56
Then she took me to see a film
14
41000
2000
Wtedy Cynthia pokazała mi film,
00:58
that I really didn't want to see.
15
43000
3000
którego tak naprawdę nie chciałem zobaczyć.
01:01
It ruined my life --
16
46000
3000
To zrujnowało moje życie...
01:04
(Laughter)
17
49000
2000
(Śmiech)
01:06
"The Inconvenient Truth" and Mr. Gore.
18
51000
3000
"Niewygodna Prawda" i pan Gore.
01:09
I have four kids,
19
54000
3000
Mam czwórkę dzieci,
01:12
and even if part of what he says is true,
20
57000
3000
i jeśli nawet część tego, co powiedział jest prawdą,
01:15
they're not going to have the life that I had.
21
60000
3000
nie będą one miały życia takiego jak ja.
01:19
And I decided at that moment
22
64000
3000
Wtedy zdecydowałem,
01:22
that I would spend the rest of my life
23
67000
3000
że spędzę resztę życia
01:25
doing whatever I could
24
70000
3000
robiąc wszystko, co w mojej mocy,
01:28
to improve their possibilities.
25
73000
3000
by dać im lepsze perspektywy.
01:32
So here's the world,
26
77000
2000
To jest świat,
01:34
and here we are in Bali.
27
79000
3000
a tu jest Bali.
01:37
It's a tiny, little island --
28
82000
2000
To mała wyspa
01:39
60 miles by 90 miles.
29
84000
2000
96 na 144 kilometry.
01:41
It has an intact Hindu culture.
30
86000
3000
Jest na niej nienaruszona hinduska kultura.
01:44
Cynthia and I were there.
31
89000
2000
Cynthia i ja mieszkaliśmy tam.
01:46
We had had a wonderful life there,
32
91000
3000
Prowadziliśmy tam wspaniałe życie,
01:49
and we decided to do something unusual.
33
94000
3000
i zdecydowaliśmy się zrobić coś niezwykłego.
01:52
We decided to give back
34
97000
3000
Zdecydowaliśmy oddać coś
01:55
locally.
35
100000
2000
lokalnej społeczności.
01:57
And here it is: it's called the Green School.
36
102000
3000
I oto jest; nazywamy to Zieloną Szkołą.
02:00
I know it doesn't look like a school,
37
105000
2000
Wiem, że nie wygląda jak zwykła szkoła,
02:02
but it is something we decided to do,
38
107000
3000
ale jest to coś, co zdecydowaliśmy robić,
02:05
and it is extremely,
39
110000
2000
i jest bardzo,
02:07
extremely green.
40
112000
3000
bardzo ekologiczna.
02:10
The classrooms have no walls.
41
115000
3000
Klasy nie mają ścian.
02:13
The teacher is writing on a bamboo blackboard.
42
118000
3000
Nauczyciel pisze na bambusowej tablicy.
02:16
The desks are not square.
43
121000
3000
Biurka nie są kwadratowe.
02:19
At Green School, the children are smiling --
44
124000
3000
W Zielonej Szkole, dzieci się uśmiechają --
02:22
an unusual thing for school, especially for me.
45
127000
3000
niezwykła rzecz w szkole, szczególnie dla mnie.
02:25
And we practice holism.
46
130000
3000
Praktykujemy holizm.
02:28
And for me it's just the idea
47
133000
2000
Dla mnie to idea,
02:30
that, if this little girl
48
135000
2000
że jeśli ta mała dziewczynka
02:32
graduates as a whole person,
49
137000
2000
ukończy szkołę jako pełna osoba,
02:34
chances are
50
139000
2000
prawdopodobnie
02:36
she'll demand a whole world --
51
141000
2000
będzie potrzebować całego świata --
02:38
a whole world --
52
143000
2000
całego świata --
02:40
to live on.
53
145000
2000
by w pełni żyć.
02:42
Our children spend 181 days
54
147000
3000
Nasze dzieci spędzają 181 dni
02:45
going to school in a box.
55
150000
3000
chodząc do szkół-pudełek.
02:48
The people that built my school
56
153000
2000
Ludzie, którzy zbudowali moją szkołę
02:50
also built the prison and the insane asylum
57
155000
3000
budowali także więzienia i miejsca dla obłąkanych,
02:53
out of the same materials.
58
158000
3000
z tych samych materiałów.
02:58
So if this gentleman
59
163000
2000
Jeśli ten pan
03:00
had had a holistic education,
60
165000
2000
miałby holistyczne wykształcenie,
03:02
would he be sitting there?
61
167000
2000
czy siedziałby tam?
03:04
Would he have had more possibilities in his life?
62
169000
3000
Czy miałby więcej możliwości w życiu?
03:09
The classrooms have natural light.
63
174000
2000
Klasy mają naturalne oświetlenie.
03:11
They're beautiful. They're bamboo.
64
176000
3000
Są piękne. Są z bambusa.
03:14
The breeze passes through them.
65
179000
2000
Są przewiewne.
03:16
And when the natural breeze isn't enough,
66
181000
3000
A jeśli naturalny wiatr nie jest wystarczający,
03:19
the kids deploy bubbles,
67
184000
2000
dzieci rozkładają balony,
03:21
but not the kind of bubbles you know.
68
186000
2000
ale nie są to balony, jakie znacie.
03:23
These bubbles are made from natural cotton
69
188000
2000
Te balony są zrobione z naturalnej bawełny
03:25
and rubber from the rubber tree.
70
190000
3000
i gumy z drzewa kauczukowego.
03:28
So we basically turned the box
71
193000
2000
Więc w zasadzie zamieniamy pudełko
03:30
into a bubble.
72
195000
2000
w balon.
03:32
And these kids know
73
197000
2000
Te dzieci wiedzą,
03:34
that painless climate control
74
199000
3000
że bezbolesna kontrola klimatu
03:37
may not be
75
202000
2000
może nie być
03:39
part of their future.
76
204000
2000
częścią ich przyszłości.
03:42
We pay the bill at the end of the month,
77
207000
2000
Płacimy rachunki pod koniec miesiąca,
03:44
but the people that are really going to pay the bill
78
209000
2000
ale ludźmi, którzy naprawdę zapłacą,
03:46
are our grandchildren.
79
211000
2000
będą nasze wnuki.
03:49
We have to teach the kids
80
214000
2000
Musimy nauczyć dzieci,
03:51
that the world is not indestructible.
81
216000
3000
że nasz świat nie jest niezniszczalny.
03:56
These kids did a little graffiti on their desks,
82
221000
3000
Te dzieci namalowały graffiti na swoich biurkach,
03:59
and then they signed up for two extra courses.
83
224000
3000
a potem zapisały się na dwa dodatkowe kursy.
04:02
The first one was called sanding
84
227000
3000
Pierwszy z nich to szlifowanie,
04:05
and the second one was called re-waxing.
85
230000
3000
a drugi to ponowne woskowanie.
04:08
But since that happened,
86
233000
3000
A skoro się tak stało,
04:11
they own those desks.
87
236000
3000
są właścicielami tych biurek.
04:14
They know they can control their world.
88
239000
3000
Wiedzą, że mogą kontrolować swój świat.
04:18
We're on the grid. We're not proud of it.
89
243000
3000
Podpięliśmy się do sieci elektrycznej, ale nie jesteśmy z tego dumni.
04:21
But an amazing alternative energy company in Paris
90
246000
3000
Ale paryska firma zajmująca się alternatywną energią
04:24
is taking us off the grid with solar.
91
249000
3000
pomaga nam przejść na energię słoneczną.
04:27
And this thing
92
252000
2000
To jest
04:29
is the second vortex to be built in the world,
93
254000
3000
druga na świecie elektrownia wirowa, zbudowana
04:32
in a two-and-a-half meter drop on a river.
94
257000
3000
na dwuipółmetrowym spadku rzeki.
04:35
When the turbine drops in,
95
260000
2000
Gdy uruchomimy turbinę,
04:37
it will produce 8,000 watts of electricity,
96
262000
2000
będzie produkowała 8.000 watów energii,
04:39
day and night.
97
264000
2000
dzień i noc.
04:41
And you know what these are.
98
266000
2000
Doskonale wiecie, co to jest.
04:43
There's nowhere to flush.
99
268000
2000
Nie ma miejsca na spłuczkę.
04:45
And as long as we're taking our waste
100
270000
2000
Tak długo, jak nasze odchody
04:47
and mixing it with a huge amount of water --
101
272000
2000
mieszamy z ogromną ilością wody --
04:49
you're all really smart, just do the math.
102
274000
3000
jesteście inteligentni, policzcie to.
04:52
How many people times how much water.
103
277000
2000
Ilu ludzi zużywa ile wody.
04:54
There isn't enough water.
104
279000
2000
Nie mamy tyle wody.
04:56
These are compost toilets,
105
281000
2000
To są kompostowe toalety.
04:58
and nobody at the school wanted to know about them,
106
283000
3000
Nikt w szkole nie chciał o nich słyszeć,
05:01
especially the principal.
107
286000
2000
zwłaszcza dyrektor.
05:04
And they work. People use them. People are okay.
108
289000
3000
Ale to działa; ludzie ich używają. I wszystko z nimi w porządku.
05:07
It's something you should think about doing.
109
292000
3000
To coś, o czym powinniście pomyśleć.
05:11
Not many things didn't work.
110
296000
3000
Niewiele rzeczy się nie udało.
05:14
The beautiful canvas and rubber skylights
111
299000
3000
Piękne płótno i kauczukowe świetliki
05:17
got eaten by the sun in six months.
112
302000
2000
zostały zniszczone przez słońce w sześć miesięcy.
05:19
We had to replace them with recyclable plastic.
113
304000
3000
Musieliśmy je zastąpić plastikiem z recyklingu.
05:23
The teachers dragged giant PVC whiteboards
114
308000
3000
Nauczyciele przynosili ogromne winylowe tablice
05:26
into the classrooms.
115
311000
2000
do klas,
05:28
So we had some good ideas:
116
313000
2000
Na to też mieliśmy kilka dobrych pomysłów.
05:30
we took old automobile windshields, put paper behind them
117
315000
3000
Wzięliśmy samochodowe szyby, umieściliśmy za nimi papier
05:33
and created the first alternative
118
318000
2000
i tak stworzyliśmy pierwszą alternatywę
05:35
to the whiteboard.
119
320000
2000
dla białych tablic winylowych.
05:39
Green School sits in south-central Bali,
120
324000
3000
Zielona Szkoła mieści się na południu Bali,
05:42
and it's on 20 acres
121
327000
2000
na 8 hektarach
05:44
of rolling garden.
122
329000
2000
pofalowanego ogrodu.
05:46
There's an amazing river traveling through it,
123
331000
3000
Jest tampiękna rzeka płynąca przez środek.
05:49
and you can see there
124
334000
2000
Możecie zobaczyć tutaj,
05:51
how we manage to get across the river.
125
336000
3000
jak rozwiązaliśmy przeprawę przez rzekę.
05:54
I met a father the other day; he looked a little crazed.
126
339000
3000
Pewnego dnia poznałem ojca, wyglądał na szalonego.
05:57
I said, "Welcome to Green School."
127
342000
2000
Powiedziałem, "Witamy w Zielonej Szkole."
05:59
He said, "I've been on an airplane for 24 hours."
128
344000
3000
On powiedział, "Byłem w samolocie przez 24 godziny."
06:03
I asked him, "Why?"
129
348000
3000
Zapytałem go, "Dlaczego?"
06:06
He said, "I had a dream once about a green school,
130
351000
3000
Powiedział, "Miałem kiedyś sen o zielonej szkole,
06:09
and I saw a picture of this green school,
131
354000
2000
i wtedy zobaczyłem zdjęcie tej szkoły,
06:11
I got on an airplane.
132
356000
2000
Wsiadłem w samolot.
06:13
In August I'm bringing my sons."
133
358000
3000
W sierpniu przywiozę tu moich synów."
06:16
This was a great thing.
134
361000
2000
To było wspaniałe.
06:18
But more than that,
135
363000
2000
Ale jest coś jeszcze,
06:20
people are building green houses around Green School,
136
365000
3000
ludzie budują zielone domy wokół Zielonej Szkoły,
06:23
so their kids can walk to school on the paths.
137
368000
3000
więc ich dzieci mogą chodzić piechotą do szkoły.
06:27
And people are bringing their green industries,
138
372000
2000
Ludzie wprowadzają zieloną produkcję,
06:29
hopefully their green restaurants,
139
374000
2000
miejmy nadzieję, że i zielone restauracje,
06:31
to the Green School.
140
376000
2000
do naszej szkoły.
06:33
It's becoming a community.
141
378000
2000
Tworzy się społeczność.
06:35
It's becoming a green model.
142
380000
3000
Powstaje zielony model.
06:38
We had to look at everything.
143
383000
2000
Musieliśmy przyjrzeć się wszystkiemu.
06:40
No petrochemicals in the pavement.
144
385000
2000
Wykluczyć produkty petrochemiczne z nawierzchni.
06:42
No pavement.
145
387000
2000
My nie mamy nawierzchni.
06:44
These are volcanic stones laid by hand.
146
389000
2000
To są wulkaniczne kamienie układane ręcznie.
06:46
There are no sidewalks.
147
391000
2000
Nie mamy brukowanych chodników.
06:48
The sidewalks are gravel. They flood when it rains,
148
393000
3000
Chodniki są ze żwiru, spływają kiedy pada,
06:51
but they're green.
149
396000
2000
ale są ekologiczne.
06:53
This is the school buffalo.
150
398000
2000
To jest nasz bawół.
06:57
He's planning to eat that fence for dinner.
151
402000
3000
Planuje zjeść płot na kolację.
07:00
All the fences at Green School are green.
152
405000
2000
Wszystkie płoty w Zielonej Szkole są ekologiczne.
07:02
And when the kindergarten kids
153
407000
2000
A kiedy przedszkolaki
07:04
recently moved their gate,
154
409000
2000
niedawno przenosiły swoją furtkę,
07:06
they found out the fence was made out of tapioca.
155
411000
3000
Odkryły, że płot jest zrobiony z manioku.
07:09
They took the tapioca roots up to the kitchen,
156
414000
3000
Zebrały korzenie manioku do kuchni,
07:12
sliced them thinly and made delicious chips.
157
417000
3000
pokroiły je cienko i zrobiły wspaniałe chipsy.
07:15
Landscaping.
158
420000
3000
Krajobraz.
07:18
We manage to keep the garden that was there
159
423000
2000
Chcemy utrzymać ogród taki, jak był.
07:20
running right up to the edge of each of the classrooms.
160
425000
3000
Rozciąga się aż do krawędzi każdej z klas.
07:23
We dropped them gently in.
161
428000
2000
Wpuszczamy go delikatnie do środka.
07:25
We made space for these guys
162
430000
3000
Stworzyliśmy przestrzeń dla tych gości,
07:28
who are Bali's last black pigs.
163
433000
3000
którzy są ostatnimi czarnymi świniami na Bali.
07:32
And the school cow
164
437000
2000
Szkolna krowa
07:34
is trying to figure out
165
439000
2000
próbuje wykombinować,
07:36
how to replace the lawnmower
166
441000
2000
jak zastąpić kosiarkę
07:38
on the playing field.
167
443000
2000
na naszym boisku.
07:40
These young ladies
168
445000
2000
Te młode damy
07:42
are living in a rice culture,
169
447000
2000
żyją w kulturze ryżu,
07:44
but they know something that few people know in a rice culture.
170
449000
3000
ale wiedzą coś, czego nie wie wielu o kulturze ryżu.
07:47
They know how to plant organic rice,
171
452000
2000
Wiedzą, jak sadzić organiczny ryż,
07:49
they know how to look after it,
172
454000
2000
Wiedzą, jak o niego dbać,
07:51
they know how to harvest and they know how to cook it.
173
456000
3000
Wiedzą, jak zbierać plon i jak go gotować.
07:54
They're part of the rice cycle
174
459000
2000
Są częścią ryżowego kręgu.
07:56
and these skills will be valuable
175
461000
2000
Te umiejętności przydadzą im się
07:58
for them in their future.
176
463000
2000
w przyszłości.
08:00
This young man is picking organic vegetables.
177
465000
3000
Ten chłopiec zbiera organiczne warzywa.
08:04
We feed 400 people lunch every day
178
469000
3000
Karmimy 400 osób dziennie.
08:07
and it's not a normal lunch. There's no gas.
179
472000
3000
Nie jest to normalny lunch; nie mamy gazu.
08:10
Local Balinese women
180
475000
2000
Miejscowe kobiety z Bali
08:12
cook the food on sawdust burners
181
477000
3000
gotują na piecach opalanych trocinami,
08:15
using secrets that only their grandmothers know.
182
480000
3000
według sekretnych przepisów, które znały ich babki.
08:19
The food is incredible.
183
484000
3000
Jedzenie jest niesamowite.
08:23
Green School is a place of pioneers,
184
488000
2000
Zielona Szkoła jest miejscem dla pionierów,
08:25
local and global.
185
490000
2000
lokalnych i globalnych.
08:27
And it's a kind of microcosm
186
492000
2000
Jest rodzajem mikrokosmosu
08:29
of the globalized world.
187
494000
2000
w zglobalizowanym świecie.
08:31
The kids are from 25 countries.
188
496000
2000
Dzieci pochodzą z 25 krajów.
08:33
When I see them together,
189
498000
2000
Gdy widzę je razem,
08:35
I know that they're working out
190
500000
3000
Wiem, że pracujemy
08:38
how to live in the future.
191
503000
3000
nad życiem w przyszłości.
08:41
Green School is going into its third year
192
506000
2000
Zielona Szkoła kończy 2 lata
08:43
with 160 children.
193
508000
2000
ze 160 dziećmi.
08:45
It's a school where you do learn reading --
194
510000
2000
To szkoła, która uczy czytać --
08:47
one of my favorites --
195
512000
2000
jedno z moich ulubionych zajęć --
08:49
writing -- I was bad at it --
196
514000
2000
pisać -- kiepsko mi to szło --
08:51
arithmetic.
197
516000
2000
liczyć.
08:53
But you also learn other things.
198
518000
2000
Ale można się też nauczyć innych rzeczy.
08:55
You learn bamboo building.
199
520000
2000
Można się nauczyć budowania z bambusa.
08:57
You practice
200
522000
2000
Poznać
08:59
ancient Balinese arts.
201
524000
2000
starożytne balijskie sztuki.
09:01
This is called mud wrestling in the rice fields.
202
526000
3000
To nazywamy błotnymi zapasami na ryżowych polach.
09:04
The kids love it.
203
529000
2000
Dzieci to uwielbiają.
09:06
The mothers aren't quite convinced.
204
531000
2000
Ich matki nie są do końca przekonane.
09:08
(Laughter)
205
533000
2000
(Śmiech)
09:10
We've done a lot of outrageous things in our lives,
206
535000
2000
Robimy dużo szalonych rzeczy w życiu,
09:12
and we said, okay, local, what does "local" mean?
207
537000
3000
i chcemy działać lokalnie. Czyli co?
09:15
Local means
208
540000
2000
Lokalnie znaczy,
09:17
that 20 percent of the population of the school
209
542000
2000
że 20% populacji szkoły
09:19
has to be Balinese,
210
544000
2000
to Balijczycy.
09:21
and this was a really big commitment.
211
546000
2000
To naprawdę wielkie zobowiązanie.
09:23
And we were right.
212
548000
2000
Ale mieliśmy rację.
09:25
And people are coming forward
213
550000
2000
Ludzie zgłaszają się
09:27
from all over the world
214
552000
3000
ze wszystkich stron świata,
09:30
to support the Balinese Scholarship Fund,
215
555000
3000
by wspierać Balijski Fundusz Szkolnictwa,
09:33
because these kids will be Bali's next green leaders.
216
558000
4000
ponieważ te dzieci będą następnymi ekologicznymi liderami Bali.
09:37
The teachers are as diverse
217
562000
2000
Nauczyciele są tak różni,
09:39
as the student body,
218
564000
2000
jak ich uczniowie.
09:41
and the amazing thing
219
566000
2000
Niesamowite jest to,
09:43
is that volunteers are popping up.
220
568000
2000
że wolontariuszy przybywa.
09:45
A man came from Java
221
570000
2000
Z Jawy przybył mężczyzna
09:47
with a new kind of organic agriculture.
222
572000
2000
znający nową metodę rolnictwa ekologicznego.
09:49
A woman came from Africa with music.
223
574000
3000
Z Afryki przybyła kobieta-muzyk.
09:52
And together these volunteers and the teachers
224
577000
3000
Wolontariusze i nauczyciele
09:55
are deeply committed
225
580000
2000
mają ogromną motywację,
09:57
to creating a new generation
226
582000
2000
by kształtować nowe pokolenie
09:59
of global, green leaders.
227
584000
3000
globalnych, ekologicznych liderów.
10:03
The Green School effect --
228
588000
2000
Efekt Zielonej Szkoły --
10:05
we don't know what it is.
229
590000
2000
nie wiemy, jaki jest.
10:07
We need someone to come and study it.
230
592000
2000
Potrzebujemy kogoś, kto przyjedzie i to zbada.
10:09
But what's happening, our learning-different kids --
231
594000
3000
Ale uczymy różne dzieci --
10:12
dyslexic --
232
597000
2000
dyslektycy --
10:14
we've renamed them prolexic --
233
599000
3000
przemianowaliśmy ich na prolektyków --
10:17
are doing well in these beautiful, beautiful classrooms.
234
602000
4000
mają się dobrze w tych pięknych klasach.
10:21
And all the kids are thriving.
235
606000
3000
Wszystkie te dzieci dobrze się rozwijają.
10:24
And how did we do all this?
236
609000
2000
I jak to wszystko robimy?
10:26
On giant grass.
237
611000
3000
Na gigantycznej trawie.
10:29
It's bamboo.
238
614000
2000
To bambus.
10:31
It comes out of the ground like a train.
239
616000
3000
Wyrasta z ziemi.
10:34
It grows as high as a coconut tree in two months
240
619000
3000
W dwa miesiące rośnie na wysokość palmy kokosowej,
10:38
and three years later it can be harvested
241
623000
2000
a trzy lata później może być ścięty,
10:40
to build buildings like this.
242
625000
2000
by budować budynki takie jak ten.
10:42
It's as strong and dense as teak
243
627000
4000
Jest tak mocny i twardy, jak drzewo tekowe.
10:46
and it will hold up any roof.
244
631000
3000
Potrafi utrzymać każdy dach.
10:50
When the architects came, they brought us these things,
245
635000
3000
Gdy przyjechali architekci, przywieźli ze sobą coś takiego,
10:53
and you've probably seen things like this.
246
638000
2000
pewnie już to widzieliście.
10:55
The yellow box was called the administration complex.
247
640000
3000
To żółte pudełko nazwali centrum administracji.
10:58
(Laughter)
248
643000
2000
(Śmiech)
11:00
We squashed it, we rethought it,
249
645000
3000
Zgnietliśmy je, przemyśleliśmy sprawę,
11:03
but mainly we renamed it
250
648000
3000
ale przede wszystkim zmieniliśmy nazwę --
11:06
"the heart of school,"
251
651000
2000
teraz to Serce Szkoły.
11:08
and that changed everything forever.
252
653000
2000
I to zmieniło wszystko na zawsze.
11:10
It's a double helix.
253
655000
2000
To podwójna spirala.
11:12
It has administrators in it
254
657000
2000
W środku mieści się administracja
11:14
and many, many other things.
255
659000
2000
i wiele, wiele innych rzeczy.
11:16
And the problem of building it --
256
661000
2000
Był problem z budową --
11:18
when the Balinese workers
257
663000
2000
gdy balijscy pracownicy
11:20
saw long reams of plans,
258
665000
3000
zobaczyli szczegółowe plany,
11:23
they looked at them and said, "What's this?"
259
668000
3000
popatrzyli po sobie i powiedzieli, "Co to jest?"
11:26
So we built big models.
260
671000
2000
Więc zbudowaliśmy duże modele,
11:28
We had them engineered by the engineers.
261
673000
3000
zaprojektowane przez inżynierów.
11:31
And Balinese carpenters like this
262
676000
2000
Balijscy stolarze jak ten
11:33
measured them with their bamboo rulers,
263
678000
3000
zmierzyli je swymi bambusowymi miarkami,
11:36
selected the bamboo and built the buildings
264
681000
3000
wybrali odpowiedni bambus i zbudowali budynki
11:39
using age-old techniques,
265
684000
3000
używając tradycyjnych technik,
11:42
mostly by hand.
266
687000
3000
najczęściej ręcznie.
11:45
It was chaos.
267
690000
3000
To był chaos.
11:48
And the Balinese carpenters want to be as modern as we do,
268
693000
3000
Balijscy stolarze chcieli być tak nowocześni jak my,
11:51
so they use metal scaffolding
269
696000
3000
więc użyli metalowych rusztowań,
11:54
to build the bamboo building
270
699000
3000
by zbudować bambusowy budynek.
11:57
and when the scaffolding came down,
271
702000
3000
A gdy zdjęto rusztowania,
12:02
we realized that we had a cathedral,
272
707000
3000
zdaliśmy sobie sprawę, że powstała katedra,
12:05
a cathedral to green,
273
710000
2000
katedra ekologii,
12:07
and a cathedral to green education.
274
712000
3000
i katedra zielonej edukacji.
12:10
The heart of school has seven kilometers
275
715000
2000
Serce Szkoły zbudowano z siedmiu kilometrów
12:12
of bamboo in it.
276
717000
2000
bambusowych materiałów.
12:14
From the time the foundations were finished,
277
719000
2000
Od czasu, gdy fundamenty zostały skończone,
12:16
in three months it had roofs and floors.
278
721000
3000
w ciągu trzech miesięcy mieliśmy dachy i piętra.
12:19
It may not be the biggest bamboo building in the world,
279
724000
3000
Być może nie jest to największy bambusowy budynek na świecie,
12:22
but many people believe
280
727000
2000
ale wielu ludzi uważa,
12:24
that it's the most beautiful.
281
729000
3000
że jest najpiękniejszy.
12:27
Is this doable in your community?
282
732000
3000
Czy jest to wykonalne w waszej społeczności?
12:30
We believe it is.
283
735000
2000
Wierzymy, że jest.
12:32
Green School is a model we built for the world.
284
737000
3000
Zielona Szkołą jest modelem, który zbudowaliśmy dla świata.
12:35
It's a model we built for Bali.
285
740000
3000
Jest modelem, który zbudowaliśmy dla Bali.
12:38
And you just have to follow these simple, simple rules:
286
743000
3000
Musicie tylko stosować proste zasady:
12:41
be local,
287
746000
2000
działajcie lokalnie,
12:43
let the environment lead
288
748000
2000
niech prowadzi was środowisko
12:45
and think about
289
750000
2000
i myślcie o tym,
12:47
how your grandchildren might build.
290
752000
4000
w jaki sposób będą budować wasze wnuki.
12:51
So, Mr. Gore, thank you.
291
756000
3000
Więc, Panie Gore, dziękuję.
12:54
You ruined my life,
292
759000
2000
Zrujnował Pan moje życie,
12:56
but you gave me an incredible future.
293
761000
3000
ale dał mi niesamowitą przyszłość.
12:59
And if you're interested in being involved
294
764000
2000
A jeśli jest Pan zainteresowany zaangażowaniem się
13:01
in finishing Green School
295
766000
3000
w ukończenie Zielonej Szkoły
13:04
and building the next 50 around the world,
296
769000
2000
i zbudowanie kolejnych 50 na całym świecie,
13:06
please come and see us.
297
771000
2000
zapraszamy w odwiedziny.
13:08
Thank you.
298
773000
2000
Dziękuję.
13:10
(Applause)
299
775000
18000
(Brawa)
Reviewed by Joanna Stefanska
ABOUT THE SPEAKER
John Hardy - Designer, educatorJewelry designer John Hardy co-founded the extraordinary Green School in Bali, where kids get a holistic and green education.
Why you should listen
After selling his jewelry company in 2007, John Hardy and his wife, Cynthia, endowed a thrilling new project: the Green School in Bali. At the Green School, kids learn in open-air classrooms surrounded by acres of gardens that they tend; they learn to build with bamboo; and meanwhile they're being prepared for traditional British school exams. The school is international -- 20 percent of students are Bali locals, some on scholarship. The centerpiece of the campus is the spiraling Heart of School, which may be called Asia's largest bamboo building.
Hardy has long been an advocate of the use of bamboo as an alternative to timber for building and reforestation. When running his company, Hardy pioneered a program of sustainable advertising that offset the carbon emissions associated with the yearly corporate print advertising by planting bamboo on the island of Nusa Penida in a cooperative plantation.
John Hardy | Speaker | TED.com