TEDGlobal 2012
Vicki Arroyo: Let's prepare for our new climate
Viki Arojo (Vicki Arroyo): Pripremimo se za našu novu klimu
Filmed:
Readability: 5.1
1,170,050 views
Politika na stranu: podaci pokazuju da se promena klime dešava, sada, i može da se izmeri. I kao što kaže Viki Arojo, vreme je da pripremimo svoje domove i gradove za novu klimu, sa povećanim rizikom od poplava, suša i nesigurnosti. Ona ilustruje ovaj inspirativni govor smelim projektima iz gradova širom sveta, koji su lokalni primeri razmišljanja unapred.
Vicki Arroyo - Environmental policy influencer
Vicki Arroyo uses environmental law and her background in biology and ecology to help prepare for global climate change. Full bio
Vicki Arroyo uses environmental law and her background in biology and ecology to help prepare for global climate change. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
This is the skyline of my hometown, New Orleans.
0
686
5080
Ovo je linija horizonta mog
rodnog grada, Nju Orleansa.
rodnog grada, Nju Orleansa.
00:21
It was a great place to grow up,
1
5766
2637
To je bilo sjajno mesto
za odrastanje,
za odrastanje,
00:24
but it's one of the most vulnerable spots in the world.
2
8403
3735
ali to je jedno od najranjivijih
mesta na svetu.
mesta na svetu.
00:28
Half the city is already below sea level.
3
12138
2707
Pola grada je već
ispod nivoa mora.
ispod nivoa mora.
00:30
In 2005, the world watched as New Orleans
4
14845
3452
2005. svet je posmatrao
kako uragan Katrina
kako uragan Katrina
00:34
and the Gulf Coast were devastated by Hurricane Katrina.
5
18297
3503
razara Nju Orleans i Meksički zaliv.
00:37
One thousand, eight hundred and thirty-six people died. Nearly 300,000 homes were lost.
6
21800
6210
1836 ljudi je umrlo.
Nestalo je skoro 300 000 kuća.
Nestalo je skoro 300 000 kuća.
00:43
These are my mother's, at the top --
7
28010
2271
Ovo na vrhu je kuća
moje majke -
moje majke -
00:46
although that's not her car,
8
30281
1454
iako to nije njen automobil,
00:47
it was carried there by floodwaters up to the roof --
9
31735
2499
do krova ga je donela
voda od poplave -
voda od poplave -
00:50
and that's my sister's, below.
10
34234
2147
a ispod je kuća moje sestre.
00:52
Fortunately, they and other family members got out in time,
11
36381
3852
Srećom, njih dve i ostali članovi
porodice su se izvukli na vreme,
porodice su se izvukli na vreme,
00:56
but they lost their homes, and as you can see,
12
40233
2189
ali izgubili su svoje domove,
i kao što možete da vidite,
i kao što možete da vidite,
00:58
just about everything in them.
13
42422
2876
otprilike sve što je u njima bilo.
01:01
Other parts of the world have been hit by storms
14
45298
2154
Oluje su pogodile i druge delove sveta
01:03
in even more devastating ways.
15
47452
2140
na još razornije načine.
01:05
In 2008, Cyclone Nargis and its aftermath
16
49592
2878
2008. ciklon Nargis i njegove posledice
01:08
killed 138,000 in Myanmar.
17
52470
3342
ubili su 138 000 ljudi u Mjanmaru.
01:11
Climate change is affecting our homes, our communities,
18
55812
3432
Promena klime utiče na naše domove,
naša društva, naš način života.
naša društva, naš način života.
01:15
our way of life. We should be preparing
19
59244
2448
Treba da se pripremamo
na svakom nivou i u svakoj prilici.
na svakom nivou i u svakoj prilici.
01:17
at every scale and at every opportunity.
20
61692
3657
01:21
This talk is about being prepared for, and resilient to
21
65349
3855
Ovaj govor priča o pripremljenosti
i otpornosti na promene
i otpornosti na promene
01:25
the changes that are coming and that will affect our homes
22
69204
2753
koje nailaze i koje će pogoditi
naše domove
naše domove
01:27
and our collective home, the Earth.
23
71957
2587
i naš zajednički dom, Zemlju.
01:30
The changes in these times won't affect us all equally.
24
74544
4352
Promene u ovim vremenima
neće nas sve pogoditi podjednako.
neće nas sve pogoditi podjednako.
01:34
There are important distributional consequences,
25
78896
2152
Postoje važne distributivne posledice
01:36
and they're not what you always might think.
26
81048
2168
koje nisu uvek ono što mislite.
01:39
In New Orleans, the elderly and female-headed households
27
83216
3400
U Nju Orleansu, domaćinstva
koja vode stariji i domaćice
koja vode stariji i domaćice
01:42
were among the most vulnerable.
28
86616
2280
bila su među najranjivijim.
01:44
For those in vulnerable, low-lying nations,
29
88896
2088
Za one u ranjivim, niskim zemljama,
01:46
how do you put a dollar value on losing your country
30
90984
2848
kako staviti cenu za gubitak one zemlje
gde su vam sahranjeni preci?
gde su vam sahranjeni preci?
01:49
where you ancestors are buried? And where will your people go?
31
93832
4520
I kuda će ići vaš narod?
01:54
And how will they cope in a foreign land?
32
98352
2131
I kako će se snaći u stranoj zemlji?
01:56
Will there be tensions over immigration,
33
100483
2077
Da li će biti tenzija zbog imigracija
01:58
or conflicts over competition for limited resources?
34
102560
3496
ili sukoba zbog takmičenja
za ograničene resurse?
za ograničene resurse?
02:01
It's already fueled conflicts in Chad and Darfur.
35
106056
4992
To je već pokrenulo konflikte
u Čadu i Darfuru.
u Čadu i Darfuru.
02:06
Like it or not, ready or not, this is our future.
36
111048
4817
Voleli to ili ne, spremni ili ne,
ovo je naša budućnost.
ovo je naša budućnost.
02:11
Sure, some are looking for opportunities in this new world.
37
115865
3527
Naravno, neki u ovom novom svetu
traže mogućnosti.
traže mogućnosti.
02:15
That's the Russians planting a flag on the ocean bottom
38
119392
3024
Ovo su Rusi koji stavljaju zastavu
na dno okeana kako bi položili pravo
na dno okeana kako bi položili pravo
02:18
to stake a claim for minerals under the receding Arctic sea ice.
39
122416
3432
na minerale ispod leda
Severnog ledenog mora koje se povlači.
Severnog ledenog mora koje se povlači.
02:21
But while there might be some short-term individual winners,
40
125848
3263
Iako možda postoje neki
kratkotrajni pobednici,
kratkotrajni pobednici,
02:25
our collective losses will far outweigh them.
41
129111
3537
naši zajednički gubici
će biti daleko veći.
će biti daleko veći.
02:28
Look no further than the insurance industry as they struggle
42
132648
2263
Ne treba otići dalje od osiguravajućih
kompanija koje se muče da se izbore
kompanija koje se muče da se izbore
02:30
to cope with mounting catastrophic losses
43
134911
2056
sa sve većim katastrofalnim gubicima
zbog ekstremnog nevremena.
zbog ekstremnog nevremena.
02:32
from extreme weather events.
44
136967
2426
02:35
The military gets it. They call climate change
45
139393
2855
Vojsci je jasno.
Oni promenu klime nazivaju
Oni promenu klime nazivaju
02:38
a threat multiplier that could harm stability and security,
46
142248
3241
faktorom koji uvećava pretnju
i može da ugrozi stabilnost i bezbednost,
i može da ugrozi stabilnost i bezbednost,
02:41
while governments around the world are evaluating
47
145489
2889
dok vlade širom sveta procenjuju
kako da odgovore na to.
kako da odgovore na to.
02:44
how to respond.
48
148378
2047
02:46
So what can we do? How can we prepare and adapt?
49
150425
4175
Šta možemo da uradimo?
Kako da se pripremimo i prilagodimo?
Kako da se pripremimo i prilagodimo?
02:50
I'd like to share three sets of examples, starting with
50
154600
3031
Želela bih da navedem
tri grupe primera,
tri grupe primera,
počevši sa prilagođavanjem
na jake oluje i poplave.
na jake oluje i poplave.
02:53
adapting to violent storms and floods.
51
157631
2969
02:56
In New Orleans, the I-10 Twin Spans,
52
160600
2688
Delovi mosta I-10 Nju Orleansu
02:59
with sections knocked out in Katrina, have been rebuilt
53
163288
2873
koji su uništeni u Katrini,
ponovo su sagrađeni
ponovo su sagrađeni
03:02
21 feet higher to allow for greater storm surge.
54
166161
3975
6 metara više kako bi
izdržali veće nalete oluja.
izdržali veće nalete oluja.
03:06
And these raised and energy-efficient homes
55
170136
2546
Ove energetski efikasne,
uzdignute domove
uzdignute domove
03:08
were developed by Brad Pitt and Make It Right
56
172682
2862
razvili su Bred Pit i organizacija
Make it Right
Make it Right
03:11
for the hard-hit Ninth Ward.
57
175544
2816
za teško pogođeno
Deveto odeljenje grada.
Deveto odeljenje grada.
03:14
The devastated church my mom attends has been
58
178360
3096
Razorena crkva
koju posećuje moja majka
koju posećuje moja majka
03:17
not only rebuilt higher, it's poised to become
59
181456
2672
ne samo da je obnovljena
da bude viša,
da bude viša,
već je i spremna da postane
prva Energy Star crkva u zemlji.
prva Energy Star crkva u zemlji.
03:20
the first Energy Star church in the country.
60
184128
2632
03:22
They're selling electricity back to the grid
61
186760
2016
Oni ponovo prodaju struju distribuciji
03:24
thanks to solar panels, reflective paint and more.
62
188776
3751
zahvaljujući solarnim pločama,
reflektivnoj boji i ostalom.
reflektivnoj boji i ostalom.
03:28
Their March electricity bill was only 48 dollars.
63
192527
2577
Njihov račun za struju za mart
je bio samo 48 dolara.
je bio samo 48 dolara.
03:31
Now these are examples of New Orleans rebuilding in this way,
64
195104
4313
Ovo su primeri Nju Orleansa
koji ovako obnavlja sebe,
koji ovako obnavlja sebe,
03:35
but better if others act proactively with these changes in mind.
65
199417
4896
ali bilo bi bolje kada bi drugi
unapred delovali sa ovim na umu.
unapred delovali sa ovim na umu.
03:40
For example, in Galveston, here's a resilient home
66
204313
3783
Na primer, ovaj otporni dom
u Galvestonu
u Galvestonu
03:43
that survived Hurricane Ike,
67
208096
2448
pretrpeo je uragan Ajk,
03:46
when others on neighboring lots clearly did not.
68
210544
2616
dok drugi na susednim imanjima
očigledno nisu.
očigledno nisu.
03:49
And around the world, satellites and warning systems
69
213160
3177
Širom sveta, sateliti i sistemi za uzbune
03:52
are saving lives in flood-prone areas such as Bangladesh.
70
216337
4408
spašavaju živote u okolinama koje su
sklone poplavama, poput Bangladeša.
sklone poplavama, poput Bangladeša.
03:56
But as important as technology and infrastructure are,
71
220745
3112
Ali koliko god su bitne
tehnologija i infrastruktura,
tehnologija i infrastruktura,
03:59
perhaps the human element is even more critical.
72
223857
3736
možda je ljudski element još bitniji.
04:03
We need better planning and systems for evacuation.
73
227593
3383
Potrebno nam je bolje planiranje
i sistemi za evakuaciju.
i sistemi za evakuaciju.
04:06
We need to better understand how people make decisions
74
230976
3089
Potrebno nam je da bolje razumemo
kako i zašto ljudi odlučuju
kako i zašto ljudi odlučuju
04:09
in times of crisis, and why.
75
234065
2096
u kriznim situacijama.
04:12
While it's true that many who died in Katrina did not have access to transportation,
76
236161
4112
Iako je istina da mnogi koji su umrli
u Katrini nisu imali pristup transportu,
u Katrini nisu imali pristup transportu,
04:16
others who did refused to leave as the storm approached,
77
240273
3200
drugi koji su ga imali, odbili su da odu
kako se oluja približavala,
kako se oluja približavala,
04:19
often because available transportation and shelters
78
243473
3822
često zbog toga što im
dostupni prevoz i skloništa
dostupni prevoz i skloništa
04:23
refused to allow them to take their pets.
79
247295
2514
nisu dozvoljavali
da povedu svoje ljubimce.
da povedu svoje ljubimce.
04:25
Imagine leaving behind your own pet in an evacuation or a rescue.
80
249809
5020
Zamislite da tokom evakuacije
ili spašavanja ostavljate svog ljubimca.
ili spašavanja ostavljate svog ljubimca.
04:30
Fortunately in 2006, Congress passed
81
254829
2875
Srećom, Kongres je 2006. izglasao
04:33
the Pet Evacuation and Transportation Standards Act (Laughter)
82
257704
3474
član o evakuaciji ljubimaca
i standardima u transportu. (Smeh)
i standardima u transportu. (Smeh)
04:37
— it spells "PETS" — to change that.
83
261178
4538
- skraćenica je "PETS" -
kako bi to promenili.
kako bi to promenili.
04:41
Second, preparing for heat and drought.
84
265716
2885
Drugo, priprema za vrućinu i sušu.
04:44
Farmers are facing challenges of drought from Asia
85
268601
2873
Poljoprivrednici su suočeni
sa izazovima suše, od Azije
sa izazovima suše, od Azije
04:47
to Africa, from Australia to Oklahoma,
86
271474
2504
do Afrike, od Australije do Oklahome,
04:49
while heat waves linked with climate change
87
273978
2367
dok su talasi vrućina
povezani sa promenom klime,
povezani sa promenom klime,
04:52
have killed tens of thousands of people
88
276345
2401
odneli desetine hiljada života
04:54
in Western Europe in 2003, and again in Russia in 2010.
89
278746
6232
u zapadnoj Evropi 2003.
i ponovo 2010. u Rusiji.
i ponovo 2010. u Rusiji.
05:00
In Ethiopia, 70 percent, that's 7-0 percent of the population,
90
284978
4951
U Etiopiji, 70% populacije,
to je sedam-deset,
to je sedam-deset,
05:05
depends on rainfall for its livelihood.
91
289929
2609
preživljava od kišnih padavina.
05:08
Oxfam and Swiss Re, together with Rockefeller Foundation,
92
292538
3712
Oxfam i Swiss Re, zajedno
sa fondacijom Rokfeler
sa fondacijom Rokfeler
05:12
are helping farmers like this one build hillside terraces
93
296250
3656
pomažu zemljoradnicima poput ovog
da sagrade terase na padinama
da sagrade terase na padinama
05:15
and find other ways to conserve water,
94
299906
2631
i nađu druge načine
da sačuvaju vodu,
da sačuvaju vodu,
05:18
but they're also providing for insurance when the droughts do come.
95
302537
4001
ali takođe pružaju osiguranje
kada dođu suše.
kada dođu suše.
05:22
The stability this provides is giving the farmers
96
306538
2263
Stabilnost koju pruža ovaj potez daje
zemljoradnicima pouzdanost da investiraju.
zemljoradnicima pouzdanost da investiraju.
05:24
the confidence to invest.
97
308801
1921
05:26
It's giving them access to affordable credit.
98
310722
2642
Daje im mogućnost pristupačnog kredita.
05:29
It's allowing them to become more productive so that
99
313364
1648
Omogućava im da postanu
produktivniji tako da mogu
produktivniji tako da mogu
05:30
they can afford their own insurance over time, without assistance.
100
315012
3910
tokom vremena da sami sebi
priušte osiguranje, bez pomoći.
priušte osiguranje, bez pomoći.
05:34
It's a virtuous cycle, and one that could be replicated
101
318922
2523
To je pozitivan ciklus koji može
da se ponavlja širom sveta u razvoju.
da se ponavlja širom sveta u razvoju.
05:37
throughout the developing world.
102
321445
2472
05:39
After a lethal 1995 heat wave
103
323917
2845
Nakon smrtonosnog
talasa vrućine 1995.
talasa vrućine 1995.
05:42
turned refrigerator trucks from the popular
104
326762
2600
koji je pretvorio hladnjače čuvenog
festivala Taste of Chicago
festivala Taste of Chicago
05:45
Taste of Chicago festival into makeshift morgues,
105
329362
3193
u improvizovane mrtvačnice,
05:48
Chicago became a recognized leader,
106
332555
2247
Čikago je postao prepoznatljivi lider,
05:50
tamping down on the urban heat island impact
107
334802
2831
suzbijajući uticaj
urbanih ostrva vrućine
urbanih ostrva vrućine
05:53
through opening cooling centers,
108
337633
2017
otvaranjem centara za hlađenje,
05:55
outreach to vulnerable neighborhoods, planting trees,
109
339650
3209
pomaganjem ugroženih delova grada,
sadnjom drveća,
sadnjom drveća,
05:58
creating cool white or vegetated green roofs.
110
342859
2927
stvaranjem krovova sa hladno belim
ili biljnim pokrivačima.
ili biljnim pokrivačima.
06:01
This is City Hall's green roof, next to Cook County's [portion of the] roof,
111
345786
3400
Ovo je zeleni krov gradske većnice,
pored dela krova okruga Kuk,
pored dela krova okruga Kuk,
06:05
which is 77 degrees Fahrenheit hotter at the surface.
112
349186
3760
koji je 25 stepeni topliji na površini.
06:08
Washington, D.C., last year, actually led the nation
113
352946
4096
Prošle godine Vašington
je poveo naciju
je poveo naciju
06:12
in new green roofs installed, and they're funding this in part
114
357042
3312
u instalaciju novih zelenih krovova
i ovo delom finansiraju
i ovo delom finansiraju
06:16
thanks to a five-cent tax on plastic bags.
115
360354
3454
iz poreza od pet centi
na plastične kese.
na plastične kese.
06:19
They're splitting the cost of installing these green roofs
116
363808
2442
Troškove ugradnje ovih
zelenih krovova dele
zelenih krovova dele
06:22
with home and building owners.
117
366250
2056
sa vlasnicima zgrada i kuća.
06:24
The roofs not only temper urban heat island impact
118
368306
2531
Krovovi ne samo da smiruju uticaj
urbanog toplotnog ostrva
urbanog toplotnog ostrva
06:26
but they save energy, and therefore money,
119
370837
2357
nego i štede energiju,
a samim tim i novac,
a samim tim i novac,
06:29
the emissions that cause climate change,
120
373194
2153
emisije koje izazivaju promenu klime
06:31
and they also reduce stormwater runoff.
121
375347
2495
i takođe smanjuju oticanje kišnice.
06:33
So some solutions to heat can provide for win-win-wins.
122
377842
4752
Tako neka rešenja za vrućinu
mogu da pruže dobra rešenja za sve.
mogu da pruže dobra rešenja za sve.
06:38
Third, adapting to rising seas.
123
382594
3762
Treće, prilagođavanje
morima koja rastu.
morima koja rastu.
06:42
Sea level rise threatens coastal ecosystems, agriculture,
124
386356
3646
Porast nivoa mora preti
obalskim ekosistemima, poljoprivredi,
obalskim ekosistemima, poljoprivredi,
06:45
even major cities. This is what one to two meters
125
390002
3384
čak i velikim gradovima.
Ovako izgleda podizanje nivoa mora
Ovako izgleda podizanje nivoa mora
06:49
of sea level rise looks like in the Mekong Delta.
126
393386
3000
od jednog do dva metra
u delti Mekonga.
u delti Mekonga.
06:52
That's where half of Vietnam's rice is grown.
127
396386
2651
Tu se uzgaja polovina pirinča
u Vijetnamu.
u Vijetnamu.
06:54
Infrastructure is going to be affected.
128
399037
3133
Infrastruktura će biti pogođena.
06:58
Airports around the world are located on the coast.
129
402170
2520
Aerodromi širom sveta
se nalaze na obalama.
se nalaze na obalama.
07:00
It makes sense, right? There's open space,
130
404690
1764
Ima smisla, zar ne?
Tu je otvoreni prostor,
Tu je otvoreni prostor,
07:02
the planes can take off and land without worrying about
131
406454
2905
avioni mogu da uzleću i sleću,
a da ne brinu da li će
a da ne brinu da li će
07:05
creating noise or avoiding tall buildings.
132
409359
2215
stvarati buku ili izbegavati
visoke zgrade.
visoke zgrade.
07:07
Here's just one example, San Francisco Airport,
133
411574
3136
Evo samo jednog primera,
aerodrom u San Francisku,
aerodrom u San Francisku,
07:10
with 16 inches or more of flooding.
134
414710
2714
gde je 40 cm ili više poplavljeno.
07:13
Imagine the staggering cost of protecting
135
417424
2902
Zamislite neverovatne troškove za zaštitu
ove ključne infrastrukture nasipima.
ove ključne infrastrukture nasipima.
07:16
this vital infrastructure with levees.
136
420326
3354
07:19
But there might be some changes in store
137
423680
1296
Ali možda se pripremaju neke promene
koje niste zamišljali
koje niste zamišljali
07:20
that you might not imagine. For example,
138
424976
2840
07:23
planes require more runway for takeoff
139
427816
2561
Na primer, avionima je potrebna
duža pista za uzletanje,
duža pista za uzletanje,
07:26
because the heated, less dense air, provides for less lift.
140
430377
3866
jer zagrejani, ređi vazduh
obezbežuje manji uzlet.
obezbežuje manji uzlet.
07:30
San Francisco is also spending 40 million dollars
141
434243
3485
San Francisko takođe troši
40 miliona dolara
40 miliona dolara
07:33
to rethink and redesign its water and sewage treatment,
142
437728
3190
da ponovo osmisli i dizajnira
svoju kanalizaciju i snabdevanje vodom,
svoju kanalizaciju i snabdevanje vodom,
07:36
as water outfall pipes like this one can be flooded with seawater,
143
440918
3330
jer cevi za ispust vode poput ove
mogu da se poplave morskom vodom
mogu da se poplave morskom vodom
07:40
causing backups at the plant, harming the bacteria
144
444248
2969
i izazovu zapušenje u postrojenju
i naškode bakterijama
i naškode bakterijama
07:43
that are needed to treat the waste.
145
447217
1647
koje su potrebne za obradu otpada.
07:44
So these outfall pipes have been retrofitted
146
448864
1968
Ove cevi za ispust su nadograđene
07:46
to shut seawater off from entering the system.
147
450832
3352
kako bi sprečile da morska voda
uđe u sistem.
uđe u sistem.
07:50
Beyond these technical solutions, our work
148
454184
2928
Pored ovih tehničkih rešenja,
naš rad sa udruženjima
naš rad sa udruženjima
07:53
at the Georgetown Climate Center with communities
149
457112
1768
u Centru za promenu klime
u Džordžtaunu
u Džordžtaunu
07:54
encourages them to look at what existing legal and policy tools are available
150
458880
3768
ohrabruje ih da vide koji su to
dostupni legalni i politički alati
dostupni legalni i politički alati
07:58
and to consider how they can accommodate change.
151
462648
3576
i da razmotre kako oni mogu
da omoguće promenu.
da omoguće promenu.
08:02
For example, in land use, which areas do you want
152
466224
2952
Na primer, kod primene na kopnu,
koja područja želite da zaštitite
koja područja želite da zaštitite
08:05
to protect, through adding a seawall, for example,
153
469176
2960
dodavanjem valobrana, na primer,
08:08
alter, by raising buildings, or retreat from,
154
472136
3776
da ih promenite, podizanjem zgrada,
ili da pobegnete iz njih
ili da pobegnete iz njih
08:11
to allow the migration of important natural systems,
155
475912
2808
kako biste dozvolili migraciju
bitnih prirodnih sistema,
bitnih prirodnih sistema,
08:14
such as wetlands or beaches?
156
478720
2727
poput močvara i plaža?
08:17
Other examples to consider. In the U.K.,
157
481447
2257
Drugi primeri koje treba uzeti u obzir.
U Ujedinjenom Kraljevstvu, brana na Temzi
štiti London od talasa od oluja.
štiti London od talasa od oluja.
08:19
the Thames Barrier protects London from storm surge.
158
483704
3454
08:23
The Asian Cities Climate [Change] Resilience Network
159
487158
2546
Mreža azijatskih gradova za otpornost
na promenu klime,
na promenu klime,
08:25
is restoring vital ecosystems like forest mangroves.
160
489704
3198
vraća u život vitalne ekosisteme,
poput šumskih mangrova.
poput šumskih mangrova.
08:28
These are not only important ecosystems in their own right,
161
492902
3090
Ovo nisu samo bitni ekosistemi
sami po sebi,
sami po sebi,
08:31
but they also serve as a buffer to protect inland communities.
162
495992
4296
već su i zaštita zajednica na kopnu.
08:36
New York City is incredibly vulnerable to storms,
163
500288
3712
Njujork je neverovatno osetljiv na oluje,
08:39
as you can see from this clever sign, and to sea level rise,
164
504000
3683
kao što možete videti iz ovog
dovitljivog znaka, i na porast nivoa mora,
dovitljivog znaka, i na porast nivoa mora,
08:43
and to storm surge, as you can see from the subway flooding.
165
507683
3160
kao i na talase od oluja, kao što
možete videti iz poplavljenog metroa.
možete videti iz poplavljenog metroa.
08:46
But back above ground, these raised ventilation grates
166
510843
3410
Ali gore na zemlji, ove izdignute
rešetke za ventilaciju metroa
rešetke za ventilaciju metroa
08:50
for the subway system show that solutions can be both
167
514253
2470
pokazuju da rešenja mogu
da budu funkcionalna i privlačna.
da budu funkcionalna i privlačna.
08:52
functional and attractive. In fact, in New York,
168
516723
2744
Zapravo, u Njujorku, San Francisku
i Londonu,
i Londonu,
08:55
San Francisco and London, designers have envisioned
169
519467
3152
dizajneri su zamislili načine
08:58
ways to better integrate the natural and built environments
170
522619
2888
da bolje integrišu prirodna
i veštačka okruženja
i veštačka okruženja
09:01
with climate change in mind.
171
525507
2408
koja se tiču promene kilme.
09:03
I think these are inspiring examples of what's possible
172
527915
2904
Mislim da su ovo inspirativni primeri
toga šta je moguće
toga šta je moguće
09:06
when we feel empowered to plan for a world that will be different.
173
530819
3120
kada osetimo sposobnost da planiramo
svet koji će biti drugačiji.
svet koji će biti drugačiji.
09:09
But now, a word of caution.
174
533939
3065
Ali sada, reč opreza.
09:12
Adaptation's too important to be left to the experts.
175
537004
2879
Prilagođavanje je previše bitno
da ga ostavimo stručnjacima.
da ga ostavimo stručnjacima.
09:15
Why? Well, there are no experts.
176
539883
3352
Zašto? Pa, stručnjaci ne postoje.
09:19
We're entering uncharted territory, and yet
177
543235
3320
Ulazimo u nove teritorije,
09:22
our expertise and our systems are based on the past.
178
546555
3896
a naše iskustvo i sistemi
zasnovani su na prošlosti.
zasnovani su na prošlosti.
09:26
"Stationarity" is the notion that we can anticipate the future
179
550451
2880
Stacionarnost je zamisao da možemo
da naslutimo budućnost
da naslutimo budućnost
09:29
based on the past, and plan accordingly,
180
553331
2968
na osnovu prošlosti
i da planiramo s tim na umu
i da planiramo s tim na umu
09:32
and this principle governs much of our engineering,
181
556299
2047
i ovim principom se vodi
dosta našeg inženjerstva,
dosta našeg inženjerstva,
09:34
our design of critical infrastructure, city water systems,
182
558346
3049
našeg dizajna bitne infrastrukture,
gradskih sistema snabdevanja vode,
gradskih sistema snabdevanja vode,
09:37
building codes, even water rights and other legal precedents.
183
561395
4527
pravila građenja, čak i prava na vodu
i drugih pravnih presedana.
i drugih pravnih presedana.
09:41
But we can simply no longer rely on established norms.
184
565922
3129
Ali jednostavno više ne možemo
da se oslanjamo na utvrđene norme.
da se oslanjamo na utvrđene norme.
09:44
We're operating outside the bounds of CO2 concentrations
185
569051
4360
Funkcionišemo van normi
koncentracija ugljen dioksida
koncentracija ugljen dioksida
09:49
that the planet has seen for hundreds of thousands of years.
186
573411
4507
koje je ova planeta gledala
stotinama hiljada godina.
stotinama hiljada godina.
09:53
The larger point I'm trying to make is this.
187
577918
3313
Ovo je šira slika
na koju želim da ukažem.
na koju želim da ukažem.
09:57
It's up to us to look at our homes and our communities,
188
581231
3696
Na nama je da pogledamo
na naše domove i zajednice,
na naše domove i zajednice,
10:00
our vulnerabilities and our exposures to risk,
189
584927
2687
naše slabosti i izloženost riziku
10:03
and to find ways to not just survive, but to thrive,
190
587614
3545
i da nađemo način ne samo
da preživimo, već i da uspemo
da preživimo, već i da uspemo
10:07
and it's up to us to plan and to prepare
191
591159
2744
i na nama je da planiramo
i pripremimo se
i pripremimo se
10:09
and to call on our government leaders and require them
192
593903
2504
i pozovemo vođe svojih vlada
i od njih zahtevamo
i od njih zahtevamo
10:12
to do the same, even while they address
193
596407
2152
da urade isto, čak i kada govore
o osnovnim uzrocima promene klime.
o osnovnim uzrocima promene klime.
10:14
the underlying causes of climate change.
194
598559
3239
10:17
There are no quick fixes.
195
601798
1656
Nema brzih popravki.
10:19
There are no one-size-fits-all solutions.
196
603454
3275
Ne postoje jednaka rešenja za sve.
10:22
We're all learning by doing.
197
606729
1909
Svi mi učimo kroz rad.
10:24
But the operative word is doing.
198
608638
4105
Ali ključna reč je rad.
10:28
Thank you. (Applause)
199
612743
2083
Hvala vam.
(Aplauz)
(Aplauz)
10:30
(Applause)
200
614826
4000
(Aplauz)
ABOUT THE SPEAKER
Vicki Arroyo - Environmental policy influencerVicki Arroyo uses environmental law and her background in biology and ecology to help prepare for global climate change.
Why you should listen
The climate is quickly changing. Scientists increasingly talk of a new period in the Earth's history, the "anthropocene", in which human impact on the planet has become dominant. Yet we remain unprepared to deal with the consequences: specifically, the disruption and cost. Lawyer Vicki Arroyo, the executive director of the Georgetown Climate Center, works on climate mitigation and adaptation policies as viable solutions to climate change’s inevitable disruptions to current practices. Using the best available science, Arroyo collaborates with US policymakers at both the state and federal level to develop "planetary management" strategies.
For a through (and constantly updated) toolkit of adaptation resources, visit the Georgetown Climate Center >>
Read Vicki's essay on preparing for future disasters in the wake of Hurricane Sandy >>
Vicki Arroyo | Speaker | TED.com