TEDSalon London Spring 2012
Beeban Kidron: The shared wonder of film
Beeban Kidron: Đìều kì diệu của điện ảnh
Filmed:
Readability: 4.9
974,698 views
Những bộ phim có sức mạnh tạo nên những kinh nghiệm tường thuật được chia sẻ và định hình những kí ức và những cách nhìn thế giới. Nhà đạo diễn phim người Anh - Beeban Kidron dẫn chứng bằng những cảnh phim hình tượng -- từ "Phép màu ở Milan" (Miracle in Milan) đến "Những câu bé và khu dân cư" (Boyz n the Hood) -- khi bà kể cách mà nhóm FILMCLUB (Câu lạc bộ phim) của bà chia sẻ những thước phim vĩ đại với lũ trẻ.
Baroness Beeban Kidron - Film director
Beeban Kidron directed Bridget Jones: The Edge of Reason and Oranges Are Not the Only Fruit. She also cofounded FILMCLUB, a charity for students devoted to the art of storytelling through film. Full bio
Beeban Kidron directed Bridget Jones: The Edge of Reason and Oranges Are Not the Only Fruit. She also cofounded FILMCLUB, a charity for students devoted to the art of storytelling through film. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Evidence suggests that humans in all ages and from all cultures
0
670
4666
Bằng chứng cho thấy rằng con người ở mọi lứa tuổi và từ mọi nền văn hóa
00:21
create their identity in some kind of narrative form.
1
5336
4150
tạo ra danh tính của họ theo một dạng tường thuật nào đó.
00:25
From mother to daughter, preacher to congregant,
2
9486
2741
Từ mẹ đến con gái, người thuyết giáo đến người theo hội,
00:28
teacher to pupil, storyteller to audience.
3
12227
3064
giáo viên đến học sinh, người kể chuyện đến khán thính giả.
00:31
Whether in cave paintings
4
15291
1790
Bất kể ở các hình vẽ trong hang động
00:32
or the latest uses of the Internet,
5
17081
2630
hay các cách dùng mới nhất của Internet,
00:35
human beings have always told their histories and truths
6
19711
3831
con người luôn kể câu chuyện lịch sử và về những sự thật
00:39
through parable and fable.
7
23542
2457
qua dụ ngôn và chuyện tưởng tượng
00:41
We are inveterate storytellers.
8
25999
3477
Chúng ta là những người kể chuyện bản năng.
00:45
But where, in our increasingly secular and fragmented world,
9
29476
4383
Nhưng ở đâu, trong thế giới già nhanh chóng già cỗi và chia nhỏ của chúng ta,
00:49
do we offer communality of experience,
10
33859
4098
chúng ta trao tặng những kinh nghiệm mang tính cộng đồng,
00:53
unmediated by our own furious consumerism?
11
37957
4350
không qua trung gian bởi quyền lợi tiêu dùng kịch liệt của chính chúng ta?
00:58
And what narrative, what history,
12
42307
3500
Và chuyện tường thuật nào, lịch sử nào,
01:01
what identity, what moral code
13
45807
2681
bản sắc nào, qui tắc đạo đức nào
01:04
are we imparting to our young?
14
48488
3352
mà chúng ta đang truyền đạt lại cho thế hệ trẻ của chúng ta?
01:07
Cinema is arguably
15
51840
2882
Điện ảnh đáng được tranh cãi là
01:10
the 20th century's most influential art form.
16
54722
2585
dạng nghệ thuật ảnh hưởng nhất trong thế kỉ 20.
01:13
Its artists told stories
17
57307
2050
Nó là những câu chuyện kể của các nghệ sĩ
01:15
across national boundaries,
18
59357
1282
vượt qua các ranh giới quốc gia,
01:16
in as many languages, genres and philosophies
19
60639
2868
dưới vô vàn ngôn ngữ, thể loại và triết lý
01:19
as one can imagine.
20
63507
1250
mà một người có thể tưởng tượng ra được.
01:20
Indeed, it is hard to find a subject
21
64757
2632
Thực sự là, thật khó để tìm một chủ đề
01:23
that film has yet to tackle.
22
67389
2017
mà điện ảnh chưa động đến.
01:25
During the last decade
23
69406
1651
Trong suốt thập kỉ qua
01:26
we've seen a vast integration of global media,
24
71057
2416
chúng ta đang chứng kiến sự hội nhập rộng lớn của phương tiện truyền thông toàn cầu,
01:29
now dominated by a culture of the Hollywood blockbuster.
25
73473
3384
giờ bị thống trị bởi văn hóa phim bom tấn Hollywood.
01:32
We are increasingly offered a diet
26
76857
2416
Chúng ta đang được phục vụ một chế độ "ăn kiêng"
01:35
in which sensation, not story, is king.
27
79273
3484
mà sự cảm giác là chủ chốt, chứ không phải nội dung.
01:38
What was common to us all 40 years ago --
28
82757
2433
Điều gì đã quen thuộc với tất cả chúng ta 40 năm trước --
01:41
the telling of stories between generations --
29
85190
2799
việc kể các câu chuyện giữa các thế hệ--
01:43
is now rarified.
30
87989
2085
bây giờ rất hiếm hoi.
01:45
As a filmmaker, it worried me.
31
90074
2248
Là một nhà làm phim, điều đó làm tôi lo ngại.
01:48
As a human being, it puts the fear of God in me.
32
92322
3867
Là một con người, nó reo sự sợ hãi của Chúa vào tôi.
01:52
What future could the young build
33
96189
2417
Tương lai nào những con người trẻ có thể xây dựng
01:54
with so little grasp
34
98606
1367
với những nắm bắt quá nhỏ bé
01:55
of where they've come from
35
99973
1784
về nơi họ sinh ra
01:57
and so few narratives of what's possible?
36
101757
3058
và quá ít những câu chuyện tường thuật về chuyện gì là có thể?
02:00
The irony is palpable;
37
104815
1648
Thật quá mỉa mai;
02:02
technical access has never been greater,
38
106463
3501
cơ hội nắm bắt kĩ thuật chưa bao giờ lớn hơn thế,
02:05
cultural access never weaker.
39
109964
3067
cơ hội nắm bắt văn hóa chưa bao giờ yếu hơn thế.
02:08
And so in 2006 we set up FILMCLUB,
40
113031
4333
Và vì vậy vào năm 2006 chúng tôi lập FILMCLUB (Câu lạc bộ phim),
02:13
an organization that ran weekly film screenings in schools
41
117364
4035
một tổ chức định kì hàng tuần chiếu phim trong các trường học
02:17
followed by discussions.
42
121399
2082
và sau đó là các cuộc thảo luận.
02:19
If we could raid the annals of 100 years of film,
43
123481
3733
Nếu chúng ta có thể tra soát biên niên sử 100 năm của phim,
02:23
maybe we could build a narrative
44
127214
2068
có lẽ chúng ta có thể xây dựng một chuyện tường thuật
02:25
that would deliver meaning
45
129282
1548
mang ý nghĩa
02:26
to the fragmented and restless world of the young.
46
130830
3083
đến thế giới phân mảnh và không ngừng nghỉ của thế hệ trẻ.
02:29
Given the access to technology,
47
133913
1603
Được tiếp xúc với công nghệ,
02:31
even a school in a tiny rural hamlet
48
135516
3731
ngay cả trường học ở một thôn ngoại thành nhỏ bé
02:35
could project a DVD onto a white board.
49
139247
3701
có thể chiếu một DVD lên một bảng trắng.
02:38
In the first nine months
50
142948
1834
Trong 9 tháng đầu tiên
02:40
we ran 25 clubs across the U.K.,
51
144782
2348
chúng tôi cho chạy 25 câu lạc bộ dọc nước Anh,
02:43
with kids in age groups between five and 18
52
147130
3068
cho những nhóm trẻ em từ 5 đến 18 tuổi
02:46
watching a film uninterrupted for 90 minutes.
53
150198
3032
xem một bộ phim không bị ngắt quãng trong 90 phút.
02:49
The films were curated and contextualized.
54
153230
2884
Những bộ phim được biên đạo và bối cảnh hóa.
02:52
But the choice was theirs,
55
156114
1751
Nhưng sự lựa chọn thuộc về chúng,
02:53
and our audience quickly grew
56
157865
1816
và khán thính giả của chúng tôi tăng lên nhanh chóng
02:55
to choose the richest and most varied diet that we could provide.
57
159681
4233
để chọn những món "ăn kiêng" giàu nhất và đa dạng nhất mà chúng tôi có thể cung cấp.
02:59
The outcome, immediate.
58
163914
2799
Có kết quả ngay lập tức.
03:02
It was an education of the most profound and transformative kind.
59
166713
5586
Đó là cách giáo dục thâm túy và có khả năng truyền tải nhất.
03:08
In groups as large as 150 and as small as three,
60
172299
3332
Một nhóm có tối đa 150 và tối thiểu 3 người,
03:11
these young people discovered new places,
61
175631
2716
những bạn trẻ này khám phá những nơi mới,
03:14
new thoughts, new perspectives.
62
178347
1917
những suy nghĩ mới, những góc nhìn mới.
03:16
By the time the pilot had finished,
63
180264
2134
Ngay khi thử nghiệm kết thúc,
03:18
we had the names of a thousand schools
64
182398
2833
chúng ta đã có tên của hàng ngàn trường học
03:21
that wished to join.
65
185231
3819
mong muốn được tham gia.
03:24
The film that changed my life
66
189050
1621
Bộ phim đã thay đổi cuộc đời của tôi
03:26
is a 1951 film by Vittorio De Sica, "Miracle in Milan."
67
190671
4967
là bộ phim năm 1951 của Vittorio De Sica, "Phép màu ở Milan".
03:31
It's a remarkable comment
68
195638
1753
Đó là một lời nhận xét đáng chú ý
03:33
on slums, poverty and aspiration.
69
197391
3330
trong những khu ổ chuột, nghèo đói và khát vọng.
03:36
I had seen the film on the occasion of my father's 50th birthday.
70
200721
4234
Tôi đã xem bộ phim vào dịp sinh nhật lần thứ 50 của bố tôi.
03:40
Technology then meant we had to hire a viewing cinema,
71
204955
3962
Công nghệ lúc đó đã khiến chúng ta phải thuê một rạp để xem,
03:44
find and pay for the print and the projectionist.
72
208917
2977
tìm và trả cho việc in tráng và người chiếu phim.
03:47
But for my father,
73
211894
1672
Nhưng với cha của tôi,
03:49
the emotional and artistic importance of De Sica's vision was so great
74
213566
5786
Sự quan trọng của cảm xúc và tính nghệ thuật trong cách nhìn của De Sica là rất lớn
03:55
that he chose to celebrate his half-century
75
219352
2631
đến nỗi ông chọn nó để ăn mừng sinh nhật thứ 50 của mình
03:57
with his three teenage children and 30 of their friends,
76
221983
3865
với ba đứa con tuổi teen và 30 người bạn của chúng,
04:01
"In order," he said,
77
225848
1352
"Để," ông nói,
04:03
"to pass the baton of concern and hope
78
227200
3467
truyền sự quan tâm và niềm hy vọng
04:06
on to the next generation."
79
230667
2483
cho thế hệ tiếp theo."
04:09
In the last shot of "Miracle in Milan,"
80
233150
2767
Trong cảnh cuối của "Phép màu ở Milan"
04:11
slum-dwellers float skyward on flying brooms.
81
235917
3950
những người trong khu ổ chuột đã nổi lên bầu trời trên những cây chổi bay.
04:15
Sixty years after the film was made
82
239867
2532
Sáu mươi năm sau khi bộ phim được làm ra
04:18
and 30 years after I first saw it,
83
242399
2201
và 30 năm sau lần đầu tiên tôi xem nó,
04:20
I see young faces tilt up in awe,
84
244600
2550
tôi thấy những gương mặt trẻ nghiêng lên trong sự kinh ngạc
04:23
their incredulity matching mine.
85
247150
2268
nỗi nghi ngờ của chúng hợp với nỗi nghi ngờ của tôi.
04:25
And the speed with which they associate it
86
249418
2498
Và tốc độ mà chúng liên hệ nó với
04:27
with "Slumdog Millionaire" or the favelas in Rio
87
251916
3624
"Triệu phú khu ổ chuột" hay những khu phố "favela" ở Rio
04:31
speaks to the enduring nature.
88
255540
2948
nói lên bản chất bền vững đó.
04:34
In a FILMCLUB season about democracy and government,
89
258488
3117
Trong mùa chiếu của Câu lạc bộ phim về dân chủ và chính quyền,
04:37
we screened "Mr. Smith Goes to Washington."
90
261605
1916
chúng tôi đã chiếu "Ông Smith đến Washington."
04:39
Made in 1939, the film is older than most of our members' grandparents.
91
263521
6419
Được làm vào năm 1939, bộ phim có tuổi già hơn tuổi của hầu hết ông bà của các thành viên
04:45
Frank Capra's classic values independence and propriety.
92
269940
4141
Sự cổ điển của Frank Capra có giá trị ở tính độc lập và sự thích nghi.
04:49
It shows how to do right,
93
274081
1559
Bộ phim chỉ ra làm thế nào để làm đúng,
04:51
how to be heroically awkward.
94
275640
1734
làm thế nào để trở nên kì lạ phi thường.
04:53
It is also an expression of faith
95
277374
2750
Nó cũng là cách diễn tả về lòng tin
04:56
in the political machine as a force of honor.
96
280124
3525
coi bộ máy chính trị như nguồn gốc danh dự.
04:59
Shortly after "Mr. Smith" became a FILMCLUB classic,
97
283649
3483
Không lâu sau đó "Ông Smith" trở thành bộ phim kinh điển của Câu lạc bộ phim,
05:03
there was a week of all-night filibustering in the House of Lords.
98
287132
4666
Có một tuần tất cả các buổi tối "cản trở lại các luật lệ" ở Tòa nhà Nhà cầm quyền.
05:07
And it was with great delight
99
291798
1284
và thật vui vô cùng
05:08
that we found young people up and down the country
100
293082
2651
khi chúng tôi thấy những bạn trẻ trên khắp đất nước
05:11
explaining with authority
101
295733
1833
giải thích với nhà cầm quyền
05:13
what filibustering was
102
297566
2016
rằng cản trở các đạo luật là gì
05:15
and why the Lords might defy their bedtime on a point of principle.
103
299582
5517
và tại sao các nhà cầm quyền có thể định giờ ngủ của họ theo một nguyên tắc nào đó.
05:20
After all, Jimmy Stewart filibustered for two entire reels.
104
305099
4134
Nói chung thi Jimmy Stewart đã cản trở các đạo luật trong toàn bộ 2 bộ phim cơ mà.
05:25
In choosing "Hotel Rwanda,"
105
309233
3067
Bằng cách chọn "Khách sạn Rwanda"
05:28
they explored genocide of the most brutal kind.
106
312300
3283
bọn trẻ đã khám phá về tôi diệt chủng ở dạng thú tính nhất.
05:31
It provoked tears as well as incisive questions
107
315583
3533
Nó gây ra những giọt nước mắt và khơi gợi những câu hỏi thâm thuý
05:35
about unarmed peace-keeping forces
108
319116
1800
về những đội quân bảo vệ hoà bình không vũ khí
05:36
and the double-dealing of a Western society
109
320916
2683
và sự lừa gạt của xã hội phương tây
05:39
that picks its moral fights with commodities in mind.
110
323599
3934
khi đối diện với cuộc đấu tranh đạo đức với những tiện nghi thực dụng trong đầu
05:43
And when "Schindler's List" demanded that they never forget,
111
327533
4066
Và khi " Bản danh sách của Schindler" khiến bọn trẻ không bao giờ quên,
05:47
one child, full of the pain of consciousness, remarked,
112
331599
4117
một đứa trẻ, với đầy sự đau đớn tỉnh táo, nhận xét rằng,
05:51
"We already forgot,
113
335716
1269
"Chúng ta đã quên mất rồi ,
05:52
otherwise how did 'Hotel Rwanda' happen?"
114
336985
4014
nếu không thì làm thế nào mà "Khách sạn Rwanda" lại xảy ra?"
05:56
As they watch more films their lives got palpably richer.
115
340999
3767
Khi bọn trẻ xem nhiều phim hơn, cuộc sống của chúng phong phú hơn.
06:00
"Pickpocket" started a debate about criminality disenfranchisement.
116
344766
4633
"Kẻ móc túi" bắt đầu một cuộc tranh cãi về việc tước quyền công dân của tội phạm.
06:05
"To Sir, with Love" ignited its teen audience.
117
349399
3867
"Gửi ngài, với sự yêu mến" đốt cháy khán giả tuổi thành niên của bộ phim.
06:09
They celebrated a change in attitude
118
353266
2649
Chúng ăn mừng sự thay đổi về thái độ
06:11
towards non-white Britons,
119
355915
1700
đối với những người Briton không phải da trắng,
06:13
but railed against our restless school system
120
357615
3420
nhưng chửi rủa hệ thống trường học không ngơi nghỉ của họ
06:16
that does not value collective identity,
121
361035
3048
không có giá trị bản sắc cộng đồng,
06:19
unlike that offered by Sidney Poitier's careful tutelage.
122
364083
6067
không giống như sự giám hộ cẩn trọng của Sidney Potier mang lại.
06:26
By now, these thoughtful, opinionated, curious young people
123
370150
4115
giờ đây, những đứa trẻ sâu sắc, có chính kiến và tò mò này
06:30
thought nothing of tackling films of all forms --
124
374265
2835
không nghĩ gì ngoài việc nắm lấy những bộ phim --
06:33
black and white, subtitled,
125
377100
1315
đen trắng, phụ đề,
06:34
documentary, non-narrative, fantasy --
126
378415
2734
tài liệu, phi tường thuật hay tưởng tượng --
06:37
and thought nothing of writing detailed reviews
127
381149
2699
và không nghĩ gì về viết những bài nhân xét chi tiết
06:39
that competed to favor one film over another
128
383848
3484
tranh đua nói về những bộ phim yêu thích
06:43
in passionate and increasingly sophisticated prose.
129
387332
3824
bằng những bài văn xuôi đam mê và càng ngày càng triết lý.
06:47
Six thousand reviews each school week
130
391156
3166
6000 bản nhận xét mỗi tuần ở từng trường
06:50
vying for the honor of being review of the week.
131
394322
4518
ganh đua cho sự vinh dự được thành bài nhận xét của tuần.
06:54
From 25 clubs, we became hundreds, then thousands,
132
398840
4060
Từ 25 câu lạc bộ, chúng tôi đã có hàng trăm, rồi hàng ngàn,
06:58
until we were nearly a quarter of a million kids
133
402900
3082
cho đến khi chúng tôi có gần một phần tư triệu đứa trẻ
07:01
in 7,000 clubs right across the country.
134
405982
3416
trong 7,000 câu lạc bộ dọc đất nước.
07:05
And although the numbers were, and continue to be, extraordinary,
135
409398
2884
Mặc dù những con số đó đã, và tiếp tục tăng một cách đáng kinh ngạc,
07:08
what became more extraordinary
136
412282
2283
điều đã trở nên kinh ngạc hơn nữa
07:10
was how the experience of critical and curious questioning
137
414565
3550
là làm thế nào sự trải nghiệm về những câu hỏi phê bình tò mò
07:14
translated into life.
138
418115
2518
được chuyển tải vào cuộc sống.
07:16
Some of our kids started talking with their parents,
139
420633
2867
Một vài đứa trẻ của chúng tôi đã bắt đầu nói chuyện với bố mẹ chúng,
07:19
others with their teachers,
140
423500
1766
một số nói với giáo viên,
07:21
or with their friends.
141
425266
983
hoặc bạn bè của chúng.
07:22
And those without friends
142
426249
1700
Và với những em không có bạn,
07:23
started making them.
143
427949
2201
bắt đầu kết bạn.
07:26
The films provided communality across all manner of divide.
144
430150
5316
Những bộ phim đem lại sự liên kết ở tất cả những dạng bị chia cắt.
07:31
And the stories they held provided a shared experience.
145
435466
3117
Và các câu chuyện, chúng đã giúp cung cấp những kinh nghiệm mang tính chia sẻ.
07:34
"Persepolis" brought a daughter closer to her Iranian mother,
146
438583
4417
"Persepolis" mang một bé gái đến gần hơn với người mẹ Iran của mình
07:38
and "Jaws" became the way in which one young boy
147
443000
3801
và "Hàm cá mập" (Jaws) trở thành cách mà một câu bé nhỏ tuổi
07:42
was able to articulate the fear he'd experienced
148
446801
3565
có thể nói lên nỗi sợ mà cậu đã trải qua về bạo lực
07:46
in flight from violence
149
450366
1550
trong một chuyến bay
07:47
that killed first his father then his mother,
150
451916
2984
đã giết chết đầu tiên là bố rồi đến cả mẹ của cậu,
07:50
the latter thrown overboard on a boat journey.
151
454900
4882
mẹ cậu đã bị ném qua mạn tàu trong một chuyến đi tàu
07:55
Who was right, who wrong?
152
459782
1959
Ai đã đúng, ai sai?
07:57
What would they do under the same conditions?
153
461741
2116
Họ sẽ làm gì nếu bị đặt dưới tình trạng tương tự?
07:59
Was the tale told well?
154
463857
1549
Câu chuyện kể có hay không?
08:01
Was there a hidden message?
155
465406
1601
Có thông điệp ẩn dấu nào trong đó?
08:02
How has the world changed? How could it be different?
156
467007
2733
Làm thế nào thế giới thay đổi? Làm thế nào nó có thể khác đi?
08:05
A tsunami of questions flew out of the mouths of children
157
469740
4884
Cơn bão các câu hỏi đã được bay tới tấp từ miệng của những đứa trẻ
08:10
who the world didn't think were interested.
158
474624
1750
những người mà thế giới từng nghĩ sẽ chẳng quan tâm
08:12
And they themselves had not known they cared.
159
476374
3471
Và chúng không tự biết rằng chúng quan tâm.
08:15
And as they wrote and debated,
160
479845
1912
Và khi chúng viết và tranh luận,
08:17
rather than seeing the films as artifacts,
161
481757
2966
hơn là thấy những bộ phim như là những tạo tác,
08:20
they began to see themselves.
162
484723
5066
chúng bắt đầu nhìn thấy bản thân.
08:25
I have an aunt who is a wonderful storyteller.
163
489789
3165
Tôi có một người cô là một người kể chuyện tuyệt vời.
08:28
In a moment she can invoke images
164
492954
2154
Trong một lúc cô có thể đánh thức những hình ảnh
08:31
of running barefoot on Table Mountain and playing cops and robbers.
165
495108
3965
như chạy chân trần trên núi Bàn và chơi trò cảnh sát và kẻ cướp.
08:34
Quite recently she told me
166
499073
1566
Khá gần đây cô có bảo tôi
08:36
that in 1948, two of her sisters and my father
167
500639
3399
rằng vào năm 1948, hai trong số người chị em của cô và bố tôi
08:39
traveled on a boat to Israel without my grandparents.
168
504038
2648
đã du lịch trên một chiếc thuyền đến Israel mà không có ông bà tôi.
08:42
When the sailors mutinied at sea in a demand for humane conditions,
169
506686
4466
Khi đoàn thủy thủ nổi loạn trên biển vì nhu cầu thiết yếu của con người
08:47
it was these teenagers that fed the crew.
170
511152
3734
chính là những thiếu niên này đã cho đoàn thủy thủ ăn.
08:50
I was past 40 when my father died.
171
514886
2150
Tôi đã hơn 40 khi bố tôi mất.
08:52
He never mentioned that journey.
172
517036
2552
Ông không bao giờ đề cập đến chuyến đi đó.
08:55
My mother's mother left Europe in a hurry
173
519588
3685
Mẹ của mẹ tôi đã rời khỏi châu Âu trong một nạn đói
08:59
without her husband, but with her three-year-old daughter
174
523273
3397
mà không có chồng của bà, nhưng với đứa con gái 3 tuổi
09:02
and diamonds sewn into the hem of her skirt.
175
526670
3831
và kim cương khâu viền trên váy.
09:06
After two years in hiding,
176
530501
1284
Sau 2 năm lẩn trốn,
09:07
my grandfather appeared in London.
177
531785
2834
ông tôi xuất hiện ở Luân Đôn.
09:10
He was never right again.
178
534619
2300
Ông đã không bao giờ đúng nữa.
09:12
And his story was hushed as he assimilated.
179
536919
4701
Và câu chuyện của ông đi vào im lặng khi ông bị đồng hoá.
09:17
My story started in England
180
541620
3938
Câu chuyện của tôi bắt đầu ở nước Anh
09:21
with a clean slate and the silence of immigrant parents.
181
545558
4263
với lý lịch tạm trong sạch và sự im lặng của bố mẹ là người nhập cư.
09:25
I had "Anne Frank," "The Great Escape,"
182
549821
2151
Tôi có "Anne Frank", "Sự trốn thoát vĩ đại",
09:27
"Shoah," "Triumph of the Will."
183
551972
2514
"Shoah", "Chiến thắng của nhà Will"
09:30
It was Leni Riefenstahl
184
554486
2055
Đó là Leni Riefenstahl
09:32
in her elegant Nazi propaganda
185
556541
2783
trong ngôi chùa Nazi tao nhã
09:35
who gave context to what the family had to endure.
186
559324
3908
tạo ra bối cảnh mà gia đình đó phải chịu đựng.
09:39
These films held what was too hurtful to say out loud,
187
563232
5650
Những bộ phim này mang đến nỗi đau quá lớn đến không nói nổi thành lời
09:44
and they became more useful to me
188
568882
2350
và chúng trở nên hữu ích cho tôi
09:47
than the whispers of survivors
189
571232
2717
hơn hàng ngàn lời thì thầm của những người sống sót
09:49
and the occasional glimpse of a tattoo
190
573949
2935
và cái nhìn thoáng qua không thường xuyên vào hình xăm
09:52
on a maiden aunt's wrist.
191
576884
2848
trên cánh tay người cô
09:55
Purists may feel that fiction dissipates
192
579732
2783
Người theo chủ nghĩa thuần tuý có lẽ cảm thấy rằng sự giả tưởng xua tan
09:58
the quest of real human understanding,
193
582515
3001
nhu cầu hiểu thật sự của con người
10:01
that film is too crude
194
585516
1499
rằng phim quá thô thiển
10:02
to tell a complex and detailed history,
195
587015
2434
để nói về những câu chuyện phức tạp và chi tiết,
10:05
or that filmmakers always serve drama over truth.
196
589449
4250
hay những nhà làm phim luôn phục vụ sự cường điệu hơn là sự thật.
10:09
But within the reels lie purpose and meaning.
197
593699
3134
Nhưng trong những cuộn phim là mục đích và ý nghĩa
10:12
As one 12-year-old said after watching "Wizard of Oz,"
198
596833
3267
Như một đứa trẻ 12 tuổi nói sau khi xem "Phù thủy xứ Oz"
10:16
"Every person should watch this,
199
600100
2299
"Mọi người nên xem phim này,
10:18
because unless you do
200
602399
1850
bới vì nếu không xem
10:20
you may not know that you too have a heart."
201
604249
4667
mọi người sẽ có thể không biết mình cũng có trái tim"
10:24
We honor reading, why not honor watching with the same passion?
202
608916
4399
Chúng ta xem trọng việc đọc sách, tại sao không xem trọng việc xem phim với niềm đam mê?
10:29
Consider "Citizen Kane" as valuable as Jane Austen.
203
613315
3294
Hãy xem "Công dân Kane" có giá trị như Jane Austen.
10:32
Agree that "Boyz n the Hood," like Tennyson,
204
616609
3199
Hãy đồng ý rằng "Những cậu bé và khu dân cư" (Boyz n the Hood) giống như Tennyson,
10:35
offers an emotional landscape and a heightened understanding
205
619808
4018
đem lại khung cảnh xúc động và sự thấu hiểu cao độ rằng
10:39
that work together.
206
623826
1749
chúng phối hợp được với nhau.
10:41
Each a piece of memorable art,
207
625575
1534
mỗi một mảnh của nghệ thuật đáng nhớ,
10:43
each a brick in the wall of who we are.
208
627109
3449
mỗi một viên gạch của bức tường về chúng ta là ai.
10:46
And it's okay if we remember Tom Hanks
209
630558
2867
Và được thôi nếu chúng ta nhớ Tom Hanks
10:49
better than astronaut Jim Lovell
210
633425
2050
hơn nhà du hành vũ trụ Jim Lovell
10:51
or have Ben Kingsley's face superimposed onto that of Gandhi's.
211
635475
4564
hay đặt khuôn mặt của Ben Kíngléy chồng lên mặt của Gandhi
10:55
And though not real, Eve Harrington, Howard Beale, Mildred Pierce
212
640039
3556
Và dù không có thật, Eve Harrington, Howard Beale, Mildred Pierce
10:59
are an opportunity to discover
213
643595
2697
là cơ hội để khám phá
11:02
what it is to be human,
214
646292
2416
là con người thì như thế nào
11:04
and no less helpful to understanding our life and times
215
648708
4034
và không hề bớt hữu ích khi hiểu về cuộc sống và thời gian của chúng ta
11:08
as Shakespeare is in illuminating the world of Elizabethan England.
216
652742
5750
như Shakespeare rọi sáng thế giới của Elizabeth nước Anh.
11:14
We guessed that film,
217
658492
1568
Chúng ta đoán rằng phim,
11:15
whose stories are a meeting place
218
660060
1999
nơi những câu chuyện là nơi hội tụ
11:17
of drama, music, literature and human experience,
219
662059
2229
của kịch tích , âm nhạc ,văn học, kinh nghiệm con người,
11:20
would engage and inspire the young people participating in FILMCLUB.
220
664288
4505
có thể tham gia truyền nguồn cảm hứng cho những đứa trẻ tham gia trong FILMCLUB,
11:24
What we could not have foreseen
221
668793
1532
Cái mà chúng tôi không nhìn thấy trước được
11:26
was the measurable improvements
222
670325
1633
là sự phát triển có thể đo đạc được
11:27
in behavior, confidence and academic achievement.
223
671958
3718
trong hành vi ,sự tự tin và kết quả học tập.
11:31
Once-reluctant students now race to school, talk to their teachers,
224
675676
4282
Những học sinh từng miễn cưỡng giờ đây đến trường, nói chuyện với giáo viên của họ,
11:35
fight, not on the playground,
225
679958
1485
đánh nhau, không phải ở sân chơi,
11:37
but to choose next week's film --
226
681443
2133
mà là để chọn bộ phim chiếu vào tuần tới --
11:39
young people who have found self-definition, ambition
227
683576
3586
những đứa trẻ tìm thấy được định nghĩa bản thân, sự tham vọng
11:43
and an appetite for education and social engagement
228
687162
4247
và muốn học và tham gia vào cộng đồng
11:47
from the stories they have witnessed.
229
691409
2966
từ những câu chuyện chúng xem.
11:50
Our members defy the binary description
230
694375
3383
Thành viên của chúng tôi thách thức sự mô tả nhị phân
11:53
of how we so often describe our young.
231
697758
2818
về cách mà chúng ta thường mô tả những đứa trẻ của chúng ta.
11:56
They are neither feral nor myopically self-absorbed.
232
700576
4983
Chúng không hoang dã hay tập trung quá nhiều vào bản thân.
12:01
They are, like other young people,
233
705559
1767
Chúng như những đứa trẻ khác,
12:03
negotiating a world with infinite choice,
234
707326
3467
đang thương lượng với thế giới về sự lựa chọn vô cùng,
12:06
but little culture of how to find meaningful experience.
235
710793
4700
nhưng lại là một văn hóa bé nhỏ về cách để có một trải nghiệm có ý nghĩa
12:11
We appeared surprised at the behaviors
236
715493
2634
Chúng tôi ngạc nhiên trước những hành vi
12:14
of those who define themselves
237
718127
1998
của những đứa trẻ tự định nghĩa mình
12:16
by the size of the tick on their shoes,
238
720125
2201
bằng cỡ nấc giày ,
12:18
yet acquisition has been the narrative we have offered.
239
722326
4249
những gì thu nhận được có tính chất tường thuật mà chúng tôi đem lại.
12:22
If we want different values
240
726575
1817
Nếu chúng ta muốn những giá trị khác
12:24
we have to tell a different story,
241
728392
3467
chúng ta phải kể một câu chuỵện khác,
12:27
a story that understands that an individual narrative
242
731859
4002
một câu chuyện hiểu được rằng một dạng tường thuật cá nhân
12:31
is an essential component of a person's identity,
243
735861
3863
là một thành phần cần thiết của một cá thể con người,
12:35
that a collective narrative
244
739724
1769
và một dạng tường thuật tập thể
12:37
is an essential component of a cultural identity,
245
741493
3981
là cần thành phần thiết cho một bản sắc văn hoá,
12:41
and without it it is impossible to imagine yourself
246
745474
3734
và không có nó thì thật không thể tưởng tượng được bản thân
12:45
as part of a group.
247
749208
1401
là một phần của tập thể.
12:46
Because when these people get home
248
750609
3056
Bởi khi những đứa trẻ này về nhà
12:49
after a screening of "Rear Window"
249
753665
2519
sau khi xem xong "Cửa sổ kì lạ" (Rear window)
12:52
and raise their gaze to the building next door,
250
756184
2749
và đưa ánh nhìn của chúng vào toà nhà bên cạnh,
12:54
they have the tools to wonder who, apart from them,
251
758933
3665
chúng có những công cụ để tự hỏi, ngoài chúng ta
12:58
is out there
252
762598
1567
có ai ngoài kia
13:00
and what is their story.
253
764165
2533
và câu chuyện của họ là gì.
13:02
Thank you.
254
766698
1651
Cảm ơn các bạn.
13:04
(Applause)
255
768349
2682
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Baroness Beeban Kidron - Film directorBeeban Kidron directed Bridget Jones: The Edge of Reason and Oranges Are Not the Only Fruit. She also cofounded FILMCLUB, a charity for students devoted to the art of storytelling through film.
Why you should listen
Beeban Kidron is a British filmmaker who successfully navigates between pop culture and society’s darkest underworlds. Kidron is best known for directing Bridget Jones: The Edge of Reason (2004) and the Bafta-winning miniseries Oranges Are Not the Only Fruit (1989), adapted from Jeannette Winterson’s novel of the same name. She is also the director of To Wong Foo Thanks for Everything, Julie Newmar (1995) and Antonia and Jane (1991), as well as two documentaries on prostitution: Hookers, Hustlers, Pimps and their Johns (1993) and Sex, Death and the Gods (2011), a film about “devadasi,” or Indian “sacred prostitutes.”
In 2006 Kidron, with journalist and film critic Lindsay Mackie, founded FILMCLUB, an educational charity aimed at transforming the lives of young people through film. Through FILMCLUB, schools can screen films at no cost, and afterwards students discuss and review the films. Each week the charity reaches 220,000 children, in over 7,000 clubs.
Baroness Beeban Kidron | Speaker | TED.com