TED Talks with Vietnamese transcript

Mani Vajipey: Giải quyết ô nhiễm nhựa theo cách của các nhà tái chế Ấn Độ

TED Talks India: Nayi Baat

Mani Vajipey: Giải quyết ô nhiễm nhựa theo cách của các nhà tái chế Ấn Độ
188,500 views
No Video

Ấn Độ là một trong những quốc gia có tỉ lệ tái chế nhựa cao nhất thế giới, phần lớn nhờ vào mạng lưới khổng lồ các nhà tái chế không chính thức hay còn gọi là "kabadiwala". Nhà khởi nghiệp Mani Vajipey chia sẻ về công việc giúp tập hợp những nỗ lực này thành một hệ thống thống nhất có thể giúp Ấn Độ nói riêng và thế giới nói chung chấm dứt ô nhiễm rác thải nhựa.

Daniel Bögre Udell: Cứu một ngôn ngữ khỏi tuyệt chủng

TED Residency

Daniel Bögre Udell: Cứu một ngôn ngữ khỏi tuyệt chủng
1,347,903 views

Khoảng ba ngàn ngôn ngữ có thể biến mất trong vòng 80 năm tới, chôn vùi cùng với đó nhiều nền văn hoá. Trong bài nói chuyện ngắn này, nhà hoạt động ngôn ngữ Daniel Bögre Udell kể câu chuyện về những người đang tìm cách khôi phục ngôn ngữ của cha ông và xây dựng lại truyền thống của mình, đồng thời, khuyến khích ta tìm hiểu thêm về ngôn ngữ của tổ tiên. "Tìm lại ngôn ngữ và trân trọng văn hoá là cách mạnh mẽ để ta là chính mình", anh nói.

Leila Pirhaji: Tiềm năng y học của AI và chất chuyển hoá

TED2019

Leila Pirhaji: Tiềm năng y học của AI và chất chuyển hoá
1,210,569 views

Chất chuyển hóa -- các phân tử nhỏ trong cơ thể bạn như chất béo, glucose và cholesterol -- là tác nhân của nhiều căn bệnh, nhưng chúng ta không biết chính xác chúng là gì hay hoạt động ra sao. Doanh nhân công nghệ sinh học và là TED Fellow, Leila Pirhaji, chia sẻ kế hoạch xây dựng một mạng lưới dựa trên AI để mô tả các mô hình chuyển hóa, hiểu rõ hơn về sự phát triển của bệnh - và khám phá các phương pháp điều trị hiệu quả hơn.

Andrew Forrest: Một kế hoạch táo bạo để chấm dứt rác thải nhựa

We the Future

Andrew Forrest: Một kế hoạch táo bạo để chấm dứt rác thải nhựa
1,981,991 views

Theo doanh nhân Andrew Forrest, nhựa là một chất đáng kinh ngạc cho nền kinh tế - và là chất tồi tệ nhất tiềm ẩn cho môi trường. Trong cuộc trò chuyện và tranh luận, ông Forrest và lãnh đạo TED, Chris Anderson, đã thảo luận về một kế hoạch đầy tham vọng để khiến các công ty lớn nhất thế giới tài trợ cho một cuộc cách mạng môi trường - và chuyển đổi ngành công nghiệp sang hướng sản xuất toàn bộ nhựa từ vật liệu tái chế chứ không phải từ nhiên liệu hóa thạch.

Moreangels Mbizah: Bảo tồn dẫn dắt bởi cộng đồng để cứu động vật hoang dã

TED2019

Moreangels Mbizah: Bảo tồn dẫn dắt bởi cộng đồng để cứu động vật hoang dã
1,405,511 views

Moreangles Mbizah - nhà bảo tồn học và là TED Fellow - nghiên cứu về sư tử nổi tiếng Cecil cho đến khi nó bị một thợ săn bắn chết vào năm 2015. Cô tự hỏi sẽ thế nào nếu chuyện có thể khác đi: "Sẽ thế nào nếu cộng đồng sống kề cận Cecil cũng quan tâm đến việc bảo vệ nó?". Trong bài nói chuyện ngắn, Mbizah chia sẻ về tình trạng bảo tồn tại Zimbabwe, quê hương cô -- và tại sao cô nghĩ rằng các cộng đồng sống chung với động vật hoang dã là đối tượng có nhiều thuận lợi nhất để cứu chúng.

Tara Djokic: Hòn đá thay đổi lý thuyết về nguồn gốc sự sống.

TEDxSydney

Tara Djokic: Hòn đá thay đổi lý thuyết về nguồn gốc sự sống.
1,892,611 views

Trái Đất chính xác được hình thành từ đầu và từ baoh giờ? Các nhà khoa học đã từng nghĩ rằng nó được sinh ra 3 tỉ năm trước bởi đại dương -- cho đến khi nhà sinh vật học vũ trụ Tara Djokic và đồng đội khám phá ra những thứ không hề lường trước ở miền Tây Australia. Cùng khám phá làm thế nào một hòn đá cổ đại, được tìm thấy gần miệng núi lửa, lại có thể thay đổi cái nhìn của chúng ta về nguồn gốc sự sống.

Ayana Elizabeth Johnson: Chuyện tình cho khủng hoảng rạn san hô

TED2019

Ayana Elizabeth Johnson: Chuyện tình cho khủng hoảng rạn san hô
213,496 views

Qua rất nhiều chuyến lặn biển, nhà hải dương học Ayana Elizabeth Johnson đã phải lòng một loài cá. Trong bài nói của mình, cô chia sẻ năm điều tuyệt vời về cá mó (từ việc chúng thải ra cát trắng đến thay đổi "phục trang" sặc sỡ) và tại sao chúng ta cần bảo vệ rạn san hô - cho cá mó và chính mình.

Emily Nagoski: Để duy trì được kết nối tình dục mạnh mẽ đến suốt đời

TEDxFergusonLibrary

Emily Nagoski: Để duy trì được kết nối tình dục mạnh mẽ đến suốt đời
2,251,493 views

Là một giáo viên về tình dục, Emily Nagoski thường được hỏi: Làm thế nào để các cặp đôi duy trì được kết nối tình dục mạnh mẽ qua nhiều năm? Trong bài nói chuyện vui nhộn và đầy thấu hiểu này, cô chia sẻ câu trả lời của mình, dùng những nghiên cứu (rất thú vị) để hé lộ nguyên do vì sao có những cặp đôi dừng việc quan hệ tình dục trong khi những cặp khác vẫn tiếp tục đến suốt đời.

Ashwin Naidu: Mối liên hệ giữa mèo cá và bảo tồn rừng ngập mặn

TED2019

Ashwin Naidu: Mối liên hệ giữa mèo cá và bảo tồn rừng ngập mặn
1,115,822 views

Rừng ngập mặn rất quan trọng với sức khoẻ của trái đất - nó hấp thụ CO2 trong khí quyển và là nhà cho vô số các loài sinh vật. Nhưng môi trường sống phong phú này luôn bị đe doạ bởi ngành công nghiệp và nạn phá rừng. Trong bài nói chuyện truyền cảm hứng của mình, nhà bảo tồn và là TED Fellow, Ashwin Naidu, chia sẻ về những nỗ lực của cộng đồng Nam Á và Đông Nam Á trong việc bảo vệ rừng ngập mặn - với sự trợ giúp của loài mèo cá bí ẩn và đang có nguy cơ tuyệt chủng.

Becca McCharen-Tran: Thời trang tôn vinh mọi dáng người - mãnh liệt và không hối tiếc.

TED Salon The Macallan

Becca McCharen-Tran: Thời trang tôn vinh mọi dáng người - mãnh liệt và không hối tiếc.
1,322,288 views

Nhà thiết kế có quyền lực tạo ra thay đổi văn hoá — và Becca McCharen-Tran đã sử dụng nó để mở rộng định nghĩa hạn hẹp về cái đẹp trong ngành thời trang. Chia sẻ những tác phẩm nổi trội, McCharen-Tran nói về cảm hứng cho các thiết kế vượt khỏi khuôn khổ của mình và cách cô ấy tôn vinh vẻ đẹp của mọi dáng người. Cô khẳng định: “Tôi muốn khách hàng biết rằng không phải cơ thể bạn cần thay đổi mà chính là quần áo”.

Federica Bianco: Dùng vật lý thiên văn để nghiên cứu các vấn đề trên trái đất.

TED2019

Federica Bianco: Dùng vật lý thiên văn để nghiên cứu các vấn đề trên trái đất.
1,455,854 views

Để nghiên cứu hệ thống phức tạp như vũ trụ, nhà vật lý thiên văn cần phải là chuyên gia trong việc tìm ra các giải pháp đơn giản từ các tập dữ liệu khổng lồ. Họ có thể làm gì khác với kĩ năng này? Trong bài nói chuyện liên chuyên ngành, Federica Bianco, TED Fellow và nhà vật lý thiên văn, giải thích cách cô ấy dùng dữ liệu vật lý thiên văn để phân tích và giải quyết các vấn đề xã hội và đô thị -- cũng như những bí ẩn của tinh tú.

Safeena Husain: Kế hoạch táo bạo trao quyền cho 1.6 triệu bé gái chưa được đến trường tại Ấn

TED2019

Safeena Husain: Kế hoạch táo bạo trao quyền cho 1.6 triệu bé gái chưa được đến trường tại Ấn
1,283,234 views

"Giáo dục bé gái là điều trong tầm với giúp giải quyết tận gốc rễ một số vấn đề khó khăn nhất thế giới," doanh nhân xã hội Safeena Husain phát biểu. Trong bài nói chuyện mang tầm nhìn của mình, bà chia sẻ kế hoạch đưa 1,6 triệu bé gái đến trường trong vòng năm năm tới -- kết hợp giữa phân tích dữ liệu tiên tiến và gõ cửa từng hộ dân để mở ra con đường giáo dục mới cho các bé gái tại Ấn Độ. (Kế hoạch đầy tham vọng này là một phần của Dự án Táo bạo, sáng kiến ​​của TED nhằm truyền cảm hứng và tài trợ cho những thay đổi toàn cầu.)

Yeonmi Park: Điều tôi học được về sự tự do sau khi trốn thoát khỏi Triều Tiên.

TED2019

Yeonmi Park: Điều tôi học được về sự tự do sau khi trốn thoát khỏi Triều Tiên.
2,371,462 views

Nhà nhân quyền Yeonmi Park, người đã trốn thoát khỏi Bắc Hàn khi mười tuổi đã nói: "Triều Tiên là nơi không thể tưởng tượng được,". Cô đã chia sẻ câu chuyện tuổi thơ đau thương của mình và nói lên sự mỏng manh của tự do và đưa ra phương pháp để thay đổi nó thậm chí ở nơi đen tối nhất thế giới.

Margaret Heffernan: Những kỹ năng cần thiết trong thế giới không thể đoán trước.

TEDSummit 2019

Margaret Heffernan: Những kỹ năng cần thiết trong thế giới không thể đoán trước.
2,773,555 views

"Càng phụ thuộc nhiều vào công nghệ để làm việc hiệu quả, chúng ta càng thiếu đi những kỹ năng cần có để đương đầu với những biến cố bất ngờ" - Nhà văn, và là doanh nhân Margaret Heffernan chia sẻ. Cô giải thích lý do tại sao ta cần nhiều loại kỹ năng ít liên quan đến công nghệ hơn. Đó là khả năng sáng tạo, sự khiêm tốn và lòng dũng cảm, để xử lý các vấn đề trong kinh doanh, chính trị, và cuộc sống trong thời kỳ không thể đoán trước được. "Ta đủ can đảm để sáng tạo ra những thứ chưa từng có", "Ta có thể tạo ra tương lai mà mình muốn".

Mohammad Modarres: Tại sao nên mua hàng tại chợ nông sản gần nhà?

TED Residency

Mohammad Modarres: Tại sao nên mua hàng tại chợ nông sản gần nhà?
1,346,911 views

Trung bình tại Mỹ, với mỗi đô-la nông sản mà bạn mua tại cửa hàng, người nông dân nhận về được chưa tới 15 xu. Dù nuôi sống cả cộng đồng, chính người nông dân lại không thể mua được những thứ do chính họ làm ra. Trong bài thuyết trình kêu gọi hành động này, doanh nhân xã hội Mohammad Modarres chỉ ra cách dùng sức mua của bạn để hành động, cứu lấy nền nông nghiệp địa phương và làm thay đổi toàn bộ ngành công nghiệp thực phẩm.

Britt Wray: Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của bạn

TED Residency

Britt Wray: Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của bạn
1,885,604 views

"Hỡi những ai từng lên tiếng về biến đổi khí hậu, chúng tôi chưa được nghe đủ về những ảnh hưởng tâm lý khi sống trên thế giới đang ngày một ấm lên", cây viết khoa học Britt Wray phát biểu. Trong bài nói chuyện ngắn này, cô ấy khám phá về ảnh hưởng của biến đổi khí hậu lên sức khoẻ về tinh thần, các mối quan hệ xã hội và tâm thần. Từ đó, cô chỉ ra những việc có thể làm để đối mặt với vấn đề này.

Claudia Miner: Phương pháp mới giúp trẻ sẵn sàng tới trường.

TED2019

Claudia Miner: Phương pháp mới giúp trẻ sẵn sàng tới trường.
1,899,060 views

Giáo dục sớm đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của trẻ -- nhưng hàng triệu trẻ em ở Mỹ vẫn không được tiếp cận với những chương trình như vậy. Vậy là UPSTART ra đời, đó là một dự án giáo dục sớm giúp các bé có hoàn cảnh khó khăn được tham gia các chương trình giáo dục sớm miễn phí. Nhà cải cách giáo dục Claudia Miner chia sẻ cách mà UPSTART chuẩn bị cho trẻ lên bốn đến với thành công chỉ với 15 phút học tập mỗi ngày -- và cách mọi người có thể hỗ trợ chương trình. (Kế hoạch đầy tham vọng này là một phần của Dự án Audacious của TED để truyền cảm hứng và tài trợ cho những thay đổi toàn cầu.)

Douglas Thomas: Phông chữ đã giúp phóng tàu Apollo như thế nào

TEDxSanFrancisco

Douglas Thomas: Phông chữ đã giúp phóng tàu Apollo như thế nào
326,595 views

Khi loài người lần đầu đặt chân lên mặt trăng vào năm 1969, phông chữ Futura đã ở bên cạnh họ. Trong bài nói đầy thú vị về lịch sử của nghệ thuật chữ (typography), nhà thiết kế Douglas Thomas chia sẻ vai trò của Futura trong việc phóng tàu Apollo 11 - và làm thế nào nó trở thành một trong những phông chữ phổ biến nhất trên thế giới.

Nanfu Wang: Nó sẽ thế nào nếu lớn lên dưới chính sách một con của Trung Quốc

TED2019

Nanfu Wang: Nó sẽ thế nào nếu lớn lên dưới chính sách một con của Trung Quốc
2,722,175 views

Chính sách một con của Trung Quốc đã kết thúc vào năm 2015, nhưng chúng ta mới bắt đầu hiểu ra điều gì đã xảy ra nếu sống dưới chính sách ấy, nhà làm phim tài liệu, thành viên của TED Nanfu Wang cho biết. Với cảnh trong phim "One Child Nation," bà đã chia sẻ những câu chuyện chưa bao giờ kể, tiết lộ những hậu quả phức tạp của chính sách này và tiếp xúc với những ảnh hưởng dần dần của sự tuyên truyền.

Bina Venkataraman: Sức mạnh của nghĩ xa trong thời đại bấp bênh

TED2019

Bina Venkataraman: Sức mạnh của nghĩ xa trong thời đại bấp bênh
2,001,754 views

Trong một cuộc nói chuyện về tương lai, tác giả Bina Venkataraman trả lời một câu hỏi then chốt của thời đại chúng ta: Làm thế nào chúng ta có thể bảo đảm tương lai của mình và thực hiện đúng đắn bởi những thế hệ sau? Cô phân tích những sai lầm chúng ta mắc phải khi hình dung về tương lai của cuộc sống, doanh nghiệp và cộng đồng của chúng ta, tiết lộ cách chúng ta có thể lấy lại tầm nhìn xa bẩm sinh của mình. Những gì nổi bật lên là một tình thế ngạc nhiên để hy vọng - và một con đường để trở thành 'những ông bà tổ tiên tốt' mà chúng ta hằng mong mỏi.

Heidi Grant: Làm thế nào để nhờ giúp đỡ và nhận được cái gật đầu

TED Salon Brightline Initiative

Heidi Grant: Làm thế nào để nhờ giúp đỡ và nhận được cái gật đầu
2,446,833 views

Nhờ giúp đỡ thì không dễ. Nhưng để vượt qua những khó khăn trong cuộc sống, bạn luôn phải làm điều đó. Vậy, làm thế nào để cảm thấy thoải mái khi nhờ một ai đó giúp? Trong bài nói chuyện chủ động này, nhà tâm lý học xã hội Heidi Grant chia sẻ bốn quy tắc đơn giản để nhờ giúp đỡ và nhận được cái gật đầu - đồng thời làm cho sự trợ giúp trở nên ý nghĩa hơn đối với người được nhờ.

Natalie Fratto: 3 cách để đánh giá khả năng thích nghi - và cải thiện nó

TED Residency

Natalie Fratto: 3 cách để đánh giá khả năng thích nghi - và cải thiện nó
2,858,888 views

Khi quyết định hỗ trợ một nhà khởi nghiệp, nhà đầu tư mạo hiểm Natalie Fratto không tìm kiếm ở họ sự thông minh hay sức hút; mà thay vào đó là khả năng thích nghi. Trong bài nói chuyện sâu sắc của mình, Fratto chia sẻ ba cách để đo lường "chỉ số thích nghi" - và giải thích tầm quan trọng của khả năng thích ứng với thay đổi.

Suleika Jaouad: Việc suýt chết đã dạy tôi điều gì về cách sống?

TED2019

Suleika Jaouad: Việc suýt chết đã dạy tôi điều gì về cách sống?
2,529,592 views

"Giai đoạn khó nhất trong trải nghiệm về ung thư của tôi là khi tôi bắt đầu khỏi bệnh," diễn giả Suleika Jaouad nói. Trong bài diễn thuyết mạnh mẽ, hài hước và uyên bác này, cô thách thức chúng ta hãy nghĩ ngoài ranh giới chia cách "bệnh tật" và "khỏe mạnh," để hỏi một câu: Làm sao để bắt đầu lại và tìm ý nghĩa cuộc sống sau khi nó bị gián đoạn?

Lindsay Amer: Vì sao trẻ cần được học về giới và bản năng giới?

TED Residency

Lindsay Amer: Vì sao trẻ cần được học về giới và bản năng giới?
2,045,479 views

Lindsay Amer là nhà sáng lập của "Queer Kid Stuff" (tạm dịch: Cho trẻ queer - queer: thuật ngữ chung cho giới LGBT và những nhóm thiểu số khác), một serie video giáo dục giải thích những ý tưởng phức tạp xoay quanh vấn đề giới và bản năng giới qua những bài hát và các phép ẩn dụ. Từ việc cung cấp cho trẻ và gia đình một kho từ vựng để bộc lộ bản thân, Amer mong muốn tạo dựng nên nhiều sự đồng cảm hơn từ người lớn -- và lan toả thông điệp về sự chấp nhận trong một thế giới mà đôi khi, là chính mình cũng là một mối nguy. "Tôi muốn những đứa trẻ lớn lên và trở thành chính mình với niềm tự hào về chính con người hiện tại và con người mà chúng có thể trở thành", Amer chia sẻ.

Brandon Clifford: Bí mật về kiến trúc của các kì quan thế giới cổ đại

TED2019

Brandon Clifford: Bí mật về kiến trúc của các kì quan thế giới cổ đại
642,791 views

Làm thế nào các nền văn minh cổ đại di chuyển những tảng đá lớn, dựng xây Stonehenge, Kim tự tháp hay các bức tượng trên đảo Phục Sinh? Trong bài thuyết trình súc tích này, TED Fellow Brandon Clifford sẽ tiết lộ các bí mật kiến trúc cổ đại và chỉ ra cách ứng dụng các kĩ thuật thông minh đó để xây dựng tương lai. "Trong thời đại mà các công trình được thiết kế để tồn tại trong 30, hay có thể là 60 năm," anh nói, "tôi muốn học cách tạo ra thứ gì đó trường tồn."

Mark Tercek: Một đề xuất thiên tài để nâng tầm bảo tồn biển

TED2019

Mark Tercek: Một đề xuất thiên tài để nâng tầm bảo tồn biển
1,702,757 views

Các đảo quốc và quốc gia ven biển cần bảo tồn vùng biển của mình để giữ cho đại dương khỏe mạnh. Nhưng họ thường mắc nợ nhiều và không thể đặt bảo tồn biển lên trên các nhu cầu khác. Mark Tercek và đội ngũ tại The Nature Conservancy (Hội Bảo tồn Thiên nhiên) đã tìm ra cách để giải quyết, cùng lúc, cả hai vấn đề: mua lại nợ quốc gia với giá ưu đãi và tái cơ cấu để chúng có lãi suất thấp hơn, để đổi lại sự cam kết của chính phủ trong việc bảo tồn vùng biển của họ. Tìm hiểu thêm về cách "Trái phiếu Xanh vì Bảo tồn" (Blue Bonds for Conservation) hoạt động -- và cách bạn có thể mở ra hàng triệu đô là cho đại dương. Kế hoạch đầy tham vọng này là một phần trong Dự án Táo bạo (Audacious Project), sáng kiến của TED để truyền cảm hứng và hỗ trợ cho sự thay đổi toàn cầu. (Giọng đọc của Ladan Wise)

Karen Lloyd: Những vi sinh vật bí ẩn sống sâu dưới lòng đất -- và cách chúng có thể giúp nhân loại

TED2019

Karen Lloyd: Những vi sinh vật bí ẩn sống sâu dưới lòng đất -- và cách chúng có thể giúp nhân loại
1,779,249 views

Lòng đất dưới chân chúng ta là có một thế giới vi sinh vật khổng lồ, bí ẩn -- một vài loài trong số đó đã sống trong vỏ Trái Đất hàng nghìn năm. Ở dưới đó thế nào? Đi một chuyến đến những núi lửa và suối nước nóng ở Costa Rica, nhà vi sinh học Karen Lloyd rọi sáng thế giới dưới lòng đất của những vi sinh vật và chỉ ra cách chúng có thể tạo ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống trên mặt đất.

Bjarke Ingels: Thành phố nổi, Nhà LEGO và các hình dáng kiến trúc khác của tương lai

TED2019

Bjarke Ingels: Thành phố nổi, Nhà LEGO và các hình dáng kiến trúc khác của tương lai
810,657 views

Thiết kế mang lại hình dáng cho tương lai, kiến trúc sư Bjarke Ingels nói. Trong chuyến dự án vòng quanh thế giới của nhóm anh, hành trình đến một nhà máy xử lý chất thải thành năng lượng (đồng thời còn giống như dốc trượt tuyết trên núi) và Nhà Gạch LEGO ở Đan Mạch - và xem qua cơ sở hạ tầng chống lũ tân tiến tại thành phố New York cũng như một kế hoạch đầy tham vọng để tạo ra những thành phố nổi, bền vững có khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu.

Bruce Friedrich: Cuộc cách mạng nông nghiệp toàn cầu kế tiếp

TED2019

Bruce Friedrich: Cuộc cách mạng nông nghiệp toàn cầu kế tiếp
2,123,810 views

Nền sản xuất thịt truyền thống gây nguy hại tới môi trường và tạo ra nhiều mối nguy hại đến sức khỏe toàn cầu, nhưng mọi người sẽ không ăn ít thịt hơn nếu chúng ta không tạo ra được những giải pháp thay thế đồng giá (hoặc rẻ tiền hơn) mà vẫn giữ được hương vị (hoặc ngon hơn). Trong bài nói chuyện mở mang tầm mắt của mình, nhà cải tiến thực phẩm và thành viên TED - Bruce Friedrich chỉ ra rằng những sản phẩm từ thực vật và tế bào có thể sớm thay đổi nền sản xuất thịt toàn cầu -- và cả bữa tối của bạn.

Morgan Vague: Vi khuẩn ăn nhựa

TEDxMtHood

Morgan Vague: Vi khuẩn ăn nhựa
2,001,893 views

Con người thải ra 300 triệu tấn nhựa mới mỗi năm -- tuy nhiên, dù nỗ lực hết mức, chúng ta chỉ mới tái chế được chưa đến 10% nhựa. Liệu có cách nào tốt hơn để đối phó với lượng rác thải này? Nhà vi sinh vật học Morgan Vague nghiên vi khuẩn, nhờ một vài sự thích nghi sáng tạo, đã tiến hoá khả năng ăn nhựa ngoài mong đợi, có thể giúp ta giải quyết vấn đề ô nhiễm đang ngày càng nghiêm trọng.