TEDWomen 2017
Deanna Van Buren: What a world without prisons could look like
Deanna Van Buren: Hapishanesiz bir dünya neye benzerdi?
Filmed:
Readability: 4.2
1,065,833 views
Deanna Van Buren, düzeltici adalet merkezleri tasarlıyor. Tasarladıkları ile; suçluluları ayrıştırmaya ve hapsetmeye odaklanan cezalandırıcı bir sistem yerine, suçu ilişkiler bağının kırılması ve adaleti de tüm paydaşların kırılan bu bağı birlikte onarması olarak tanımlıyor. Cezalandırılmış kadın ve erkeklerin görüşlerini ve yardımlarını alan Van Buren, dinamik alanlar tasarlıyor. İnsanlara diyalog ve uzlaşma, iş bulma ve iş eğitimi ve sosyal hizmetler desteği alabilecekleri güvenli ortamlar tasarlıyor. Böylelikle cezalandırıcı bir adalet sisteminden uzakta tutmaya çalışıyor. Van Buren; "Hapishanesiz bir dünya hayal edin ve hapishaneler yerine inşa edebileceklerimiz de bana katılın" çağrısını iletiyor.
Deanna Van Buren - Activist, architect, artist
Deanna Van Buren is an architect who designs spaces for peacemaking, inside and out. Full bio
Deanna Van Buren is an architect who designs spaces for peacemaking, inside and out. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
A lot of people call me
a "justice architect."
a "justice architect."
0
825
4809
Pek çok insan beni
adalet mimarı diye adlandırıyor.
adalet mimarı diye adlandırıyor.
00:18
But I don't design prisons.
1
6865
1937
Ama ben cezaevleri tasarlamıyorum.
00:21
I don't design jails.
2
9786
1675
Hapishaneler tasarlamıyorum.
00:23
I don't design detention centers,
and I don't even design courthouses.
and I don't even design courthouses.
3
11960
4098
Nezarethaneler ve mahkemeler de
tasarlamıyorum.
tasarlamıyorum.
00:28
All the same, I get a call every week,
4
16872
3927
Buna rağmen hep aynı şey oluyor.
Her hafta bir çağrı alıyorum;
Her hafta bir çağrı alıyorum;
00:32
saying, "OK, but you design
better prisons, right?
better prisons, right?
5
20823
4349
"Tamam, ama siz daha iyi hapishaneler
tasarlamıyor musunuz?" diye
tasarlamıyor musunuz?" diye
00:37
You know, like those pretty ones
they're building in Europe."
they're building in Europe."
6
25196
2920
soruyorlar."Hani şu Avrupa'da
inşa ettikleri şirin şeyler gibi."
inşa ettikleri şirin şeyler gibi."
00:40
And I always pause.
7
28450
1738
O an hep duraksıyorum
00:43
And I invite them,
8
31466
1398
ve onları davet ediyorum
00:45
and I invite you today,
9
33586
1575
ve bugün de sizi davet ediyorum;
00:47
to imagine a world without prisons.
10
35617
2333
hapishanelerin olmadığı
bir dünya hayal etmeye.
bir dünya hayal etmeye.
00:51
What does that justice feel and look like?
11
39101
3301
Adalet nasıl hissettiriyor ve
neye benziyor ?
neye benziyor ?
00:55
What do we need to build to get there?
12
43751
2335
Adalete ulaşmak için ne inşa etmeliyiz?
00:59
I'd like to show you some ideas today
of things that we're building.
of things that we're building.
13
47673
3722
Bugün sizle, inşa ettiklerimize dair
bazı fikirleri paylaşacağım.
bazı fikirleri paylaşacağım.
01:03
And I'm going to start
with an early prototype.
with an early prototype.
14
51419
2952
Ve erken bir prototiple başlayacağım.
01:06
This I built when I was five.
15
54395
2158
Bunu beş yaşımdayken inşa etmiştim.
01:08
I call it "the healing hut."
16
56577
1814
Buna "iyileştiren kulübe" diyorum.
01:11
And I built it after I got
sent home from school
sent home from school
17
59212
3107
Bunu başka bir çocuğun yüzüne
yumruk attığım için
yumruk attığım için
01:14
for punching this kid in the face
because he called me the N-word.
because he called me the N-word.
18
62343
3670
okuldan eve gönderildiğimde inşa ettim.
Çocuk bana "zenci" demişti
Çocuk bana "zenci" demişti
01:18
OK, he deserved it.
19
66037
1267
ve yumruğu hak etmişti.
Yine de bu sıkça olan bir şeydi
çünkü ailem,
çünkü ailem,
01:20
It happened a lot, though,
20
68427
1840
01:22
because my family had desegregated
a white community in rural Virginia.
a white community in rural Virginia.
21
70291
4816
ırk ayrımına son vermek için Virginia
kırsalında beyaz bir toplulukta yaşıyordu.
kırsalında beyaz bir toplulukta yaşıyordu.
01:28
And I was really scared.
22
76093
2340
Gerçekten ürkmüştüm.
01:30
I was afraid.
23
78893
1176
Korkmuştum.
01:32
I was angry.
24
80498
1150
Kızgındım.
01:34
And so I would run into the forest,
and I would build these little huts.
and I would build these little huts.
25
82325
3419
Koşarak ormana dalıyor
ve bu küçük kulübeleri inşa ediyordum.
ve bu küçük kulübeleri inşa ediyordum.
01:37
They were made out of twigs and leaves
and blankets I had taken from my mom.
and blankets I had taken from my mom.
26
85768
4326
Dallar, yapraklar ve annemden aldığım
battaniyelerle inşa ediyordum.
battaniyelerle inşa ediyordum.
01:42
And as the light would stream
into my refuge,
into my refuge,
27
90776
3318
Güneş ışınları sığınağıma doldukça,
01:47
I would feel at peace.
28
95284
1466
kendimi huzurlu hissediyordum.
01:51
Despite my efforts to comfort myself,
29
99006
2498
Kendimi tüm rahatlatma çabalarıma karşın,
01:53
I still left my community
as soon as I could,
as soon as I could,
30
101528
3089
olabilecek en kısa zamanda
içinde bulunduğum topluluğu terk ederek
içinde bulunduğum topluluğu terk ederek
01:56
and I went to architecture school
31
104641
2023
mimarlık okuluna başladım.
01:58
and then into a professional career
designing shopping centers,
designing shopping centers,
32
106688
3670
Ve daha sonra alışveriş merkezleri,
varlıklı aileler için evler
ve ofis binaları
ve ofis binaları
02:02
homes for the wealthy
33
110382
1401
02:03
and office buildings,
34
111807
1532
tasarladığım
profesyonel bir kariyere başladım.
profesyonel bir kariyere başladım.
02:06
until I stepped into a prison
for the first time.
for the first time.
35
114454
3203
Ta ki bir hapishaneden içeri adımımı
ilk kez atana kadar.
ilk kez atana kadar.
02:10
It was the Chester State
Correctional Institution in Pennsylvania.
Correctional Institution in Pennsylvania.
36
118193
4048
Davet edildiğim yer Pensilvanya'daki
Chester Eyalet Islah Evi'ydi.
Chester Eyalet Islah Evi'ydi.
02:14
And my friend, she invited me there
37
122265
2066
Beni oraya davet eden arkadaşım,
02:16
to work with some
of her incarcerated students
of her incarcerated students
38
124355
2159
mahkum öğrencilerden bazılarıyla çalışmamı
02:18
and teach them about
the positive power of design.
the positive power of design.
39
126538
3399
ve onlara tasarımın
pozitif gücünü anlatmamı istedi.
pozitif gücünü anlatmamı istedi.
02:22
The irony is so obvious, right?
40
130704
2068
Çelişki ne kadar açık değil mi?
02:24
As I approached this concrete building,
these tiny little windows,
these tiny little windows,
41
132796
3456
Beton binaya yaklaştım.
O ince küçük pencereler,
O ince küçük pencereler,
02:28
barbed wire, high walls,
observation towers,
observation towers,
42
136276
3483
dikenli teller, yüksek duvarlar,
gözetleme kuleleri
gözetleme kuleleri
02:32
and on the inside,
these cold, hard spaces,
these cold, hard spaces,
43
140149
3872
ve içeride soğuk, sert alanlar,
02:36
little light or air,
44
144450
1850
çok az miktarda ışık veya hava,
02:38
the guards are screaming,
the doors are clanking,
the doors are clanking,
45
146324
2856
bağıran gardiyanlar, kapanan kapıların
metal sesi,
metal sesi,
02:41
there's a wall of cells filled with
so many black and brown bodies.
so many black and brown bodies.
46
149204
5257
hücrelerden oluşan bir duvar ve içlerinde
pek çok siyah ve kahverengi beden.
pek çok siyah ve kahverengi beden.
02:47
And I realized that what I was seeing
47
155257
2857
O an fark ettim ki
02:50
was the end result of our racist policies
that had caused mass incarceration.
that had caused mass incarceration.
48
158138
4737
gördüğüm şeyler ırkçı polislerimizin
neden olduğu büyük çaplı mahkumiyetlerdi.
neden olduğu büyük çaplı mahkumiyetlerdi.
02:55
But as an architect, what I was seeing
49
163641
2674
Ama bir mimar olarak gördüğüm şey ise,
02:58
was how a prison is the worst
building type we could have created
building type we could have created
50
166339
3833
hapishanenin; bir insanın
diğerine verdiği zararı gösterecek şekilde
diğerine verdiği zararı gösterecek şekilde
03:02
to address the harm
that we're doing to one another.
that we're doing to one another.
51
170196
2548
tasarlanabilecek
en kötü bina tipi olduğuydu.
en kötü bina tipi olduğuydu.
03:06
I thought, "Well, could I design
an alternative to this,
an alternative to this,
52
174085
2633
Şöyle düşündüm:"Pekâlâ buna
alternatif olabilecek ne tasarlayabilirim?
alternatif olabilecek ne tasarlayabilirim?
03:08
other than building a prettier prison?"
53
176742
2001
Daha şirin bir hapishane mi?"
03:10
It didn't feel good to me;
it still doesn't feel good.
it still doesn't feel good.
54
178767
2696
Bu düşünce, o zaman da şimdi hâlâ
olduğu gibi bana iyi hissettirmedi.
olduğu gibi bana iyi hissettirmedi.
03:14
But back then, I just
didn't know what to do.
didn't know what to do.
55
182395
2563
O an ne yapacağımı bilmiyordum.
03:17
What do we build instead of this?
56
185315
1792
Gördüğümün yerine ne inşa edebilirdim?
03:20
And then I heard
about restorative justice.
about restorative justice.
57
188348
2933
Daha sonra düzeltici adalet
kavramını duydum.
kavramını duydum.
03:23
I felt at peace again,
58
191840
2126
Tekrar huzurlu hissettim.
03:26
because here was an alternative system
59
194632
2826
Çünkü bir suç meydana geldiğinde,
bunu ilişkilerde bir çatlak
bunu ilişkilerde bir çatlak
03:29
that says when a crime is committed,
it is a breach of relationship,
it is a breach of relationship,
60
197482
4681
olarak gören alternatif bir sistem vardı.
03:34
that the needs of those
who have been harmed
who have been harmed
61
202680
2381
İlişkide zarar görenlerin ihtiyaçları
03:37
must be addressed first;
62
205085
1880
öncelikli olarak dikkate alınmalı,
03:39
that those who have committed the offense
63
207657
2587
ve suçlamalarda bulunanlar
03:42
have an obligation to make amends.
64
210268
2356
iyileştirici adımlar atmak zorundaydılar.
03:45
And what they are
are really intense dialogues,
are really intense dialogues,
65
213085
2403
Gerçekten yoğun diyaloglarla tüm etkilenen
03:47
where all stakeholders come together
to find a way to repair the breach.
to find a way to repair the breach.
66
215512
5227
paydaşlar bir araya gelerek ilişkideki
çatlağı onaracak bir yol bulmalıydılar.
çatlağı onaracak bir yol bulmalıydılar.
03:53
Early data shows that
restorative justice builds empathy;
restorative justice builds empathy;
67
221695
3357
Erken veriler, düzeltici adaletin
empati oluşturduğunu,
empati oluşturduğunu,
03:57
that it reduces violent reoffending
by up to 75 percent;
by up to 75 percent;
68
225560
3980
bunun da tekrar şiddet eylemine
başvurmayı % 75 oranında azalttığını,
başvurmayı % 75 oranında azalttığını,
04:02
that it eases PTSD in survivors
of the most severe violence.
of the most severe violence.
69
230020
4480
aşırı şiddete maruz kalanlarda PTSD
(travma sonrası stres bozukluğu) ile
(travma sonrası stres bozukluğu) ile
mücadeleyi kolaylaştırdığını
ve tüm bu nedenlerden dolayı,
ve tüm bu nedenlerden dolayı,
04:06
And because of these reasons,
70
234877
1929
04:08
we see prosecutors and judges
and district attorneys
and district attorneys
71
236830
2826
bazı savcılar, hakimler
ve bölge savcılarının
ve bölge savcılarının
04:11
starting to divert cases out of court
and into restorative justice
and into restorative justice
72
239680
3572
davaları mahkeme dışında düzeltici adalete
yönlendirdiklerini görüyoruz.
yönlendirdiklerini görüyoruz.
04:15
so that some people never
touch the system altogether.
touch the system altogether.
73
243276
3380
Böylece bazı suçlular sisteme
bir daha hiç girmiyorlar.
bir daha hiç girmiyorlar.
04:19
And so I thought, "Well, damn --
why aren't we designing for this system?"
why aren't we designing for this system?"
74
247141
3572
"Pekâlâ o zaman neden böyle bir sistemi
tasarlamıyorlar?" diye düşündüm.
tasarlamıyorlar?" diye düşündüm.
04:22
(Applause)
75
250737
1262
(Alkışlar)
04:24
Instead of building prisons,
76
252023
2499
Hapishaneler inşa etmek yerine,
04:26
we should be building spaces
to amplify restorative justice.
to amplify restorative justice.
77
254546
3448
düzeltici adaleti güçlendirici
alanlar oluşturmalıyız.
alanlar oluşturmalıyız.
04:30
And so I started in schools,
78
258870
2278
Ve okullardan başladım,
04:33
because suspensions and expulsions
79
261791
3238
çünkü okuldan uzaklaştırma ve atılma
04:37
have been fueling the pathway
to prison for decades.
to prison for decades.
80
265053
3287
onlarca yıldır hapse giden yolun
ilk adımları olmuş.
ilk adımları olmuş.
04:40
And many school districts --
probably some of your own --
probably some of your own --
81
268953
2887
Ve belki sizlerinki de dâhil olmak üzere
pek çok bölge okulu
pek çok bölge okulu
04:43
are turning to restorative justice
as an alternative.
as an alternative.
82
271864
3006
bir alternatif olarak
düzeltici adalete yöneliyor.
düzeltici adalete yöneliyor.
04:48
So, my first project -- I just turned
this dirty little storage room
this dirty little storage room
83
276125
3476
İlk projem; lisede
depo alanı olarak kullanılan
depo alanı olarak kullanılan
04:51
into a peacemaking room
for a program in a high school
for a program in a high school
84
279625
3754
çok kirli bir odayı huzurlu bir odaya
dönüştürmek oldu.
dönüştürmek oldu.
04:55
in my hometown of Oakland.
85
283403
1800
Bu oda, benim büyüdüğüm Oakland'da.
04:57
And after we were done, the director said
86
285860
3198
Bittiğinde, lisenin müdürü
05:01
that the circles
she was holding in this space
she was holding in this space
87
289082
2588
bu odada oluşan diyalog dairelerinin
05:03
were more powerful in bringing
the community together
the community together
88
291694
2999
okuldaki kavgalardan ve toplumdaki
silahlı şiddet olaylarından
silahlı şiddet olaylarından
05:06
after fighting at school
and gun violence in the community,
and gun violence in the community,
89
294717
3571
sonra insanları bir araya getirmek için
çok güçlendirici olduğunu söyledi.
çok güçlendirici olduğunu söyledi.
05:10
and that students and teachers
started to come here
started to come here
90
298673
3063
Öğrenciler ve öğretmenler burayı sadece
05:13
just because they saw it
as a space of refuge.
as a space of refuge.
91
301760
2667
bir sığınak olarak gördükleri için
gelmeye başladılar.
gelmeye başladılar.
05:17
So what was happening is that the space
was amplifying the effects of the process.
was amplifying the effects of the process.
92
305434
5411
Yeni yapılan mekânın kendisi sürecin
daha da etkili işlemesine neden oldu.
daha da etkili işlemesine neden oldu.
05:24
OK, then I did something
that architects always do, y'all.
that architects always do, y'all.
93
312290
4402
Daha sonra mimarların hep yaptığı
bir şeyi yaptım.
bir şeyi yaptım.
05:29
I was like, I'm going to build
something massive now, right?
something massive now, right?
94
317323
3548
Şimdi daha büyük bir şey
inşa etmeliydim, tamam mı?
inşa etmeliydim, tamam mı?
05:32
I'm going to build the world's first
restorative justice center all by myself.
restorative justice center all by myself.
95
320895
4784
Dünyanın ilk düzeltici adalet merkezini
tek başıma inşa edecektim.
tek başıma inşa edecektim.
05:38
And it's going to be
a beautiful figure on the skyline,
a beautiful figure on the skyline,
96
326173
3015
Ve o, gökyüzünde
çok güzel bir figür olacaktı,
çok güzel bir figür olacaktı,
tıpkı bir gece parlayan
bir işaret fişeği gibi.
bir işaret fişeği gibi.
05:41
like a beacon in the night.
97
329212
1825
05:43
Thousands of people will come here
instead of going to court.
instead of going to court.
98
331061
3873
Binlerce insan
mahkeme yerine buraya geleceklerdi.
mahkeme yerine buraya geleceklerdi.
05:46
I will single-handedly
end mass incarceration
end mass incarceration
99
334958
2746
Tek başıma
kitlelerin mahkum edilmesini bitirecektim
kitlelerin mahkum edilmesini bitirecektim
05:49
and win lots of design awards.
100
337728
2227
ve pek çok tasarım ödülü alacaktım.
05:51
(Laughter)
101
339979
2773
(Kahkaha)
05:54
And then I checked myself --
102
342776
1553
Daha sonra kendime geldim.
05:56
(Laughter)
103
344353
1462
(Gülüşmeler)
05:57
because here's the deal:
104
345839
1427
Çünkü tablo şuydu:
06:00
we are incarcerating more
of our citizens per capita
of our citizens per capita
105
348014
3509
Dünyadaki tüm ülkelerden
daha fazla olacak şekilde
daha fazla olacak şekilde
06:03
than any country in the world.
106
351547
1609
kişi başına düşen
mahkum sayısına sahiptik.
mahkum sayısına sahiptik.
06:05
And the fastest-growing
population there are black women.
population there are black women.
107
353180
3278
Mahkumlar arasında en hızlı büyüyen
nüfus ise siyahi kadınlar.
nüfus ise siyahi kadınlar.
06:08
Ninety-five percent
of all these folks are coming home.
of all these folks are coming home.
108
356966
3635
Bu kişilerin % 95'i eve dönüyor.
06:13
And most of them are survivors of severe
sexual, physical and emotional abuse.
sexual, physical and emotional abuse.
109
361530
6401
Ve çoğu cinsel, fiziksel veya duygusal
istismarın kurbanı oluyor.
istismarın kurbanı oluyor.
06:20
They have literally been
on both sides of the harm.
on both sides of the harm.
110
368323
2547
Tam anlamıyla iki tarafta da
hasar görmüş durumdalar.
hasar görmüş durumdalar.
06:23
So I thought, uh, maybe I should ask them
111
371577
2373
Sonra düşündüm, belki de
onlara sormalıydım:
onlara sormalıydım:
06:25
what we should build instead of prisons.
112
373974
2238
Hapishaneler yerine ne inşa edelim?
06:29
So I returned with
a restorative justice expert,
a restorative justice expert,
113
377317
4198
Düzeltici adalette uzman
bir kişiye ulaştım
bir kişiye ulaştım
06:33
and we started to run
the country's first design studios
the country's first design studios
114
381539
3104
ve mahkum olmuş kadınlarla erkekleri de
dâhil ederek
dâhil ederek
06:36
with incarcerated men and women
115
384667
1870
düzeltici adalet ve tasarımın birleştiği
06:38
around the intersection
of restorative justice and design.
of restorative justice and design.
116
386561
3046
ülkenin ilk düzeltici adalet alanlarını
dizayn ettik.
dizayn ettik.
06:42
And it was transformative for me.
117
390069
1580
Benim için gerçekten
dönüşüm geçirten bir deneyimdi.
dönüşüm geçirten bir deneyimdi.
06:43
I saw all these people behind walls
in a totally different way.
in a totally different way.
118
391673
4407
Duvarların arkasındaki kişileri
tamamen farklı bir şekilde görüyordum.
tamamen farklı bir şekilde görüyordum.
06:48
These were souls deeply committed
to their personal transformation
to their personal transformation
119
396998
3786
Bu kişiler ruhlarını kendi kişisel
dönüşümlerine adamış
dönüşümlerine adamış
06:52
and being accountable.
120
400808
1466
ve güvenilir kişiler
olmaya çalışıyorlardı.
olmaya çalışıyorlardı.
06:54
They were creative, they were visionary.
121
402602
2734
Yaratıcı ve vizyonerlerdi.
06:58
Danny is one of those souls.
122
406490
1953
Danny, bu ruha sahip kişilerden biri.
07:01
He's been incarcerated
at San Quentin for 27 years
at San Quentin for 27 years
123
409039
4832
San Quentin'de 27 yıla mahkum olmuş
07:05
for taking a life at the age of 21.
124
413895
2662
çünkü 21 yaşındayken birini öldürmüş.
07:09
From the very beginning,
125
417474
1619
En başından itibaren,
07:11
he's been focused
on being accountable for that act
on being accountable for that act
126
419117
2968
bu hareket için güvenilir olmaya
ve parmaklıkların
ve parmaklıkların
07:14
and doing his best to make amends
from behind bars.
from behind bars.
127
422109
2850
arkasından elinden gelen
en iyi katkıyı vermeye odaklandı.
en iyi katkıyı vermeye odaklandı.
07:18
He brought that work into a design
for a community center
for a community center
128
426458
5921
Çabasını, barış ve iyilik hâli sağlayacak
07:24
for reconciliation and wellness.
129
432403
2133
bir toplum merkezi tasarımı için harcadı.
07:27
It was a beautiful design, right?
130
435449
1676
Güzel bir tasarım, değil mi?
07:29
So it's this green campus
filled with these circular structures
filled with these circular structures
131
437149
3428
Tasarımı kurban ve suçlunun
diyalog kurduğu dairesel yapılar
diyalog kurduğu dairesel yapılar
07:32
for victim and offender dialogue.
132
440601
1857
içeren yeşil bir kampüs alanı.
07:35
And when he presented the project to me,
133
443149
2515
Projeyi bana ilk sunduğunda,
07:37
he started crying.
134
445688
1427
ağlamaya başladı.
07:40
He said, "After being in the brutality
of San Quentin for so long,
of San Quentin for so long,
135
448133
5439
Dedi ki "San Quentin'in acımasız ortamında
o kadar uzun süre kaldıktan sonra,
o kadar uzun süre kaldıktan sonra,
07:45
we don't think reconciliation will happen.
136
453596
2624
uzlaşının tekrar mümkün olmadığını
düşünüyordum."
düşünüyordum."
07:49
This design is for a place that fulfills
the promise of restorative justice.
the promise of restorative justice.
137
457611
4221
"Bu tasarım düzeltici bir adaletin mümkün
olabileceği bir yere dair umut veriyor."
olabileceği bir yere dair umut veriyor."
07:55
And it feels closer now."
138
463331
1600
"Ve şimdi buna daha yakın hissediyorum."
07:58
I know for a fact
139
466720
2936
Şu bir gerçek ki;
08:01
that just the visualization of spaces
for restorative justice and healing
for restorative justice and healing
140
469680
4270
düzeltici adalet ve iyileşme için
alanları görsel kılmak
alanları görsel kılmak
08:05
are transformative.
141
473974
1159
başlıbaşına dönüşümü sağlıyor.
08:07
I've seen it in our workshops
over and over again.
over and over again.
142
475157
2523
Yaptığımız çalıştaylarda
defalarca bunu gördüm.
defalarca bunu gördüm.
08:09
But I think we know that just visualizing
these spaces is not enough.
these spaces is not enough.
143
477704
3754
Ama sadece bu alanları
görselleştirmenin yetmediğini,
görselleştirmenin yetmediğini,
08:13
We have to build them.
144
481482
1671
onları inşa etmenin gerektiğini biliyorum.
08:16
And so I started to look
for justice innovators.
for justice innovators.
145
484188
3267
Ve adalet yenilikçilerini
aramaya başladım.
aramaya başladım.
08:20
They are not easy to find.
146
488131
2139
Onlar bulunması kolay kişiler değil.
08:22
But I found one.
147
490732
1206
Ama bir tanesini buldum.
08:24
I found the Center for Court Innovation.
148
492544
2303
Yenilikçi Mahkeme Merkezi'ni keşfettim.
08:27
They were bringing Native American
peacemaking practices
peacemaking practices
149
495641
2953
Bu merkez doğal Amerikan barıştırma
(arabuluculuk) yöntemlerini
(arabuluculuk) yöntemlerini
08:30
into a non-Native community
150
498618
1753
doğuştan Amerikan olmayanlarla
tanıştırıyor.
tanıştırıyor.
08:32
for the very first time
in the United States.
in the United States.
151
500395
2603
Bu, Birleşik Devletler'de
ilk kez yapılıyor.
ilk kez yapılıyor.
08:35
And I approached them, and I said,
152
503022
2039
Onlara yaklaştım ve şöyle dedim:
08:37
"OK, well, as you set up your process,
153
505085
2960
"Tamam, siz sürecinizi başlatırken
ben de onlarla
ben de onlarla
08:40
could I work with the community
to design a peacemaking center?"
to design a peacemaking center?"
154
508069
3794
bir barış merkezi tasarlamak
için çalışabilir miyim?"
için çalışabilir miyim?"
08:45
And they said yes.
155
513179
1827
Ve evet dediler.
08:47
Thank God, because
I had no backup to these guys.
I had no backup to these guys.
156
515030
3333
Tanrıya şükür, çünkü bu merkez dışında
ikinci olarak gidebileceğim kimse yoktu.
ikinci olarak gidebileceğim kimse yoktu.
08:51
And so, in the Near Westside
of Syracuse, New York,
of Syracuse, New York,
157
519466
3698
Ve New York, Syracuse Near Westside'da
08:55
we started to run design workshops
with the community
with the community
158
523188
3691
tasarım çalıştayları başlattık.
08:58
to both locate and reenvision
an old drug house
an old drug house
159
526903
3301
Eskiden,
uyuşturucu kullanma mekânı olan bir evi
uyuşturucu kullanma mekânı olan bir evi
09:02
to be a peacemaking center.
160
530228
1867
bir barış merkezine dönüştürmeye başladık.
09:04
The Near Westside
Peacemaking Project is complete.
Peacemaking Project is complete.
161
532537
3215
Near Westside Barış Merkezi projesi
tamamlandı.
tamamlandı.
09:07
And they are already running
over 80 circles a year,
over 80 circles a year,
162
535776
2444
Ve yılda hemen hemen
80 çember buluşması gerçekleşiyor.
80 çember buluşması gerçekleşiyor.
09:10
with a very interesting outcome,
163
538244
2181
Merkezin çok ilginç bir çıktısı,
09:12
and that it is the space itself
164
540449
1669
sadece fiziksel mekân bile
09:14
that's convincing people
to engage in peacemaking
to engage in peacemaking
165
542142
2405
çoğu insanı hayatlarında ilk kez
09:16
for the very first time in their lives.
166
544571
2023
barış için katkı vermeye ikna ediyor.
09:19
Isabel and her daughter are some
of those community members.
of those community members.
167
547807
3111
Isabel ve kızı bu topluluğun bir parçası.
09:22
And they had been referred to peacemaking
168
550942
2667
Merkeze yönlendirilme nedenleri;
09:25
to heal their relationship
after a history of family abuse,
after a history of family abuse,
169
553633
3650
aile içi istismar, cinsel istismar gibi
hem aile içi
hem aile içi
09:29
sexual abuse
170
557307
1359
hem de toplumla olan
09:30
and other issues that they'd been having
in their own family
in their own family
171
558690
2826
sorunlarının yarattığı aile içi iletişim
09:33
and the community.
172
561540
1226
sorunlarının çözümü.
09:35
And, you know, Isabel didn't want
to do peacemaking.
to do peacemaking.
173
563133
2627
Ve biliyor musunuz Isabel bu sürece
dâhil olmak istemedi.
dâhil olmak istemedi.
09:37
She was like, "This is just
like going to court.
like going to court.
174
565784
2285
Tepkileri: "Tıpkı mahkemeye gitmek gibi"
09:40
What is this peacemaking stuff?"
175
568093
1563
"Bu barıştırma işi ne?" şeklindeydi.
09:41
But when she showed up,
176
569680
2096
Ama merkeze geldiğinde,
09:43
she was stressed, she was anxious.
177
571800
2269
stresli ve gergindi.
09:46
But when she got in,
she kind of looked around,
she kind of looked around,
178
574093
2588
Ama içeriye girdiğinde etrafa
şöyle bir bakındı ve
şöyle bir bakındı ve
09:48
and she settled in.
179
576705
1348
sakinleşerek oturdu.
09:50
And she turned
to the coordinator and said,
to the coordinator and said,
180
578639
2137
Ve koordinatöre dönerek :
09:53
"I feel comfortable here -- at ease.
181
581446
2880
"Burada zorlanmadan rahat hissediyorum.
09:57
It's homey."
182
585410
1170
Evi andırıyor." dedi.
10:00
Isabel and her daughter
made a decision that day
made a decision that day
183
588720
2247
Isabel ve kızı o gün;
10:02
to engage and complete
the peacemaking process.
the peacemaking process.
184
590991
2792
barış merkezi sürecinin adanmış birer
parçası olmaya karar verdiler.
parçası olmaya karar verdiler.
10:05
And today, their relationship
is transformed;
is transformed;
185
593807
3008
Ve bugün ilişkileri bir dönüşüm geçiriyor.
10:08
they're doing really well
and they're healing.
and they're healing.
186
596839
2199
Gerçekten çok iyi gidiyorlar
ve iyileşiyorlar.
ve iyileşiyorlar.
10:12
So after this project,
I didn't go into a thing
I didn't go into a thing
187
600955
2375
Bu projeden sonra,
şu eski fikrimden vazgeçtim:
şu eski fikrimden vazgeçtim:
10:15
where I'm going to make a huge
peacemaking center.
peacemaking center.
188
603354
2347
"Büyük bir barış merkezi inşa etmek."
10:17
I did want to have peacemaking
centers in every community.
centers in every community.
189
605725
4297
Onun yerine her topluluk için
bir barış merkezi inşa etmek istiyordum.
bir barış merkezi inşa etmek istiyordum.
10:22
But then a new idea emerged.
190
610847
1979
Fakat aklımda yeni bir düşünce oluştu.
10:25
I was doing a workshop
in Santa Rita Jail in California,
in Santa Rita Jail in California,
191
613744
4453
California Santa Rita Hapishanesi'nde
bir çalıştaydaydım,
bir çalıştaydaydım,
10:30
and one of our incarcerated
designers, Doug, said,
designers, Doug, said,
192
618221
3745
tasarımda görevli mahkumlardan
biri olan Doug:
biri olan Doug:
10:33
"Yeah, you know, repairing the harm,
getting back on my feet, healing --
getting back on my feet, healing --
193
621990
3421
"Evet, biliyorsun, bu hasarı iyileştirmek,
ayaklarımın üstünde durabilmek, iyileşmek
ayaklarımın üstünde durabilmek, iyileşmek
10:37
really important.
194
625435
1316
gerçekten önemli.
10:38
But the reality is, Deanna,
when I get home,
when I get home,
195
626775
2444
Ama gerçek şu ki Deanna, eve döndüğümde
10:41
I don't have anywhere to go.
196
629243
2421
gidecek hiçbir yerim yok.
10:43
I have no job -- who's going to hire me?
197
631688
2230
Bir işim yok - kim beni işe alır?
10:45
I'm just going to end up back here."
198
633942
1744
Ben sonunda tekrar
buraya geri döneceğim."dedi.
buraya geri döneceğim."dedi.
10:47
And you know what, he's right,
199
635710
1700
Ve biliyor musunuz, haklıydı.
10:49
because 60 to 75 percent of those
returning to their communities
returning to their communities
200
637434
4222
Çünkü topluma geri dönen
mahkumların % 60 ila 75'i
mahkumların % 60 ila 75'i
10:53
will be unemployed
a year after their release.
a year after their release.
201
641680
3238
hapisten çıkmalarının ardından
1 yıl boyunca iş bulamayacaklar.
1 yıl boyunca iş bulamayacaklar.
10:57
We also know, if you can't meet
your basic economic needs,
your basic economic needs,
202
645315
3627
Ve biliyoruz ki, eğer temel ekonomik
ihtiyaçlarınızı karşılayamazsanız,
ihtiyaçlarınızı karşılayamazsanız,
11:00
you're going to commit crime --
203
648966
1497
suç işleyeceksiniz.
11:02
any of us would do that.
204
650487
1356
Çoğumuz öyle yapardık.
11:05
So instead of building prisons,
205
653173
3666
Bu yüzden hapishaneler inşa etmek yerine,
11:08
what we could build are spaces
for job training and entrepreneurship.
for job training and entrepreneurship.
206
656863
4611
girişimcilik, meslek edindirme merkezleri
inşa etmeliyiz.
inşa etmeliyiz.
11:13
These are spaces for what we call
"restorative economics."
"restorative economics."
207
661498
3157
Bu yerlere "dönüştürücü ekonomi"
alanları diyoruz.
alanları diyoruz.
11:17
Located in East Oakland, California,
208
665387
2865
California, East Oakland'a kurulmuş olan
11:20
"Restore Oakland" will be
the country’s first center
the country’s first center
209
668276
2770
"Dönüştüren Oakland" ülkenin
11:23
for restorative justice
and restorative economics.
and restorative economics.
210
671070
2594
ilk dönüştüren adalet ve ekonomi
merkezi olacak.
merkezi olacak.
11:25
(Applause)
211
673688
6040
(Alkışlar)
Peki o zaman ne yapacağımızı söyleyeyim.
11:31
So here's what we're going to do.
212
679752
1603
11:33
We're going to gut this building
and turn it into three things.
and turn it into three things.
213
681379
3206
Bu yeri ele alıp üç şeye dönüştüreceğiz:
11:36
First, a restaurant called "Colors,"
214
684609
2278
Birincisi: "Renkler" adında bir restoran;
11:38
that will break the racial divide
in the restaurant industry
in the restaurant industry
215
686911
2849
ırksal ayrımcılığı restoran endüstrisinde
ortadan kaldıracak,
ortadan kaldıracak,
11:41
by training low-wage restaurant workers
216
689784
2000
düşük ücretli restoran
çalışanlarını eğiterek yaşayabilecekleri
çalışanlarını eğiterek yaşayabilecekleri
11:43
to get living-wage jobs in fine dining.
217
691808
1944
ücret elde edebilecekleri
iş imkanlarına sahip olmalarını sağlayacak
iş imkanlarına sahip olmalarını sağlayacak
11:45
It does not matter if you have
a criminal record or not.
a criminal record or not.
218
693776
2674
Herhangi bir suç kaydınız olup olmadığı
bir şey ifade etmeyecek.
bir şey ifade etmeyecek.
11:48
On the second floor,
we have bright, open, airy spaces
we have bright, open, airy spaces
219
696839
3675
İkinci katta; aydınlık, açık, havadar
alanlarımız olacak.
alanlarımız olacak.
11:52
to support a constellation
of activist organizations
of activist organizations
220
700538
3167
Bu alan toplum kuruluşlarının
buluşma yeri olacak.
buluşma yeri olacak.
11:55
to amplify their cry
of "Healthcare Not Handcuffs,"
of "Healthcare Not Handcuffs,"
221
703729
3435
"Kelepçe değil sağlık hizmeti" ve
"Bir insan hakkı olarak barınma",
"Bir insan hakkı olarak barınma",
11:59
and "Housing as a human right."
222
707188
1590
gibi talepleri dile getirecekler.
12:01
And third, the county's first
dedicated space for restorative justice,
dedicated space for restorative justice,
223
709276
5492
Ve üçüncüsü, ülkenin ilk adanmış
düzeltici adalet merkezi;
düzeltici adalet merkezi;
12:06
filled with nature, color,
texture and spaces of refuge
texture and spaces of refuge
224
714792
3587
doğal, renkli bir dokuya sahip
sığınma alanları.
sığınma alanları.
12:10
to support the dialogues here.
225
718403
1928
Burada diyaloglar desteklenecek.
12:12
This project breaks ground
in just two months.
in just two months.
226
720804
2634
Bu proje iki ay içinde hayata geçiyor.
Ve bunu çoğaltmak için planlarımız var;
12:15
And we have plans to replicate it
227
723820
1602
12:17
in Washington D.C., Detroit,
New York and New Orleans.
New York and New Orleans.
228
725446
3516
Washington'da, Detroit'te, New York'ta
ve New Orleans'ta.
ve New Orleans'ta.
12:20
(Applause)
229
728986
5438
(Alkışlar)
12:30
So you've seen two things
we can build instead of prisons.
we can build instead of prisons.
230
738609
3071
Gördüğünüz gibi hapishaneler yerine
iki şey inşa edebiliriz.
iki şey inşa edebiliriz.
12:33
And look, the price point is better.
231
741704
2524
Ve bakın maliyet olarak da avantajlı.
12:36
For one jail, we can build
30 restorative justice centers.
30 restorative justice centers.
232
744252
4600
Bir hapishane yerine 30 tane
düzeltici adalet merkezi inşa edebiliriz.
düzeltici adalet merkezi inşa edebiliriz.
12:40
(Applause)
233
748876
1480
(Alkışlar)
12:42
That is a better use of your tax dollars.
234
750380
2586
Bu ödediğiniz vergiler için de daha iyi.
12:45
So I want to build all of these.
235
753982
2133
Evet, bunların hepsini
inşa etmek istiyorum.
inşa etmek istiyorum.
12:48
But building buildings
is a really heavy lift.
is a really heavy lift.
236
756712
2419
Ama bunları inşa etmek ağır bir yük.
12:51
It takes time.
237
759155
1150
Zaman alıyor.
12:53
And what was happening
in the communities that I was serving
in the communities that I was serving
238
761188
2873
Ve ne oluyor biliyor musunuz?
Hizmet verdiğim topluluklar,
Hizmet verdiğim topluluklar,
12:56
is we were losing people every week
to gun violence and mass incarceration.
to gun violence and mass incarceration.
239
764085
4733
her hafta silahlı şiddete ve
mahkumiyetlere bağlı insan kaybediyorlar.
mahkumiyetlere bağlı insan kaybediyorlar.
13:01
We needed to serve more people and faster
and keep them out of the system.
and keep them out of the system.
240
769521
4203
Bu döngüden uzak tutmak için; daha çok
kişiye hızlı hizmet götürmemiz gerekiyor.
kişiye hızlı hizmet götürmemiz gerekiyor.
13:06
And a new idea emerged from the community,
241
774720
2587
Ve bu noktada topluluktan
yeni bir fikir çıktı.
yeni bir fikir çıktı.
13:09
one that was a lot lighter on its feet.
242
777331
2600
Daha basit kendi ayakları üzerinde
duran bir fikir.
duran bir fikir.
13:12
Instead of building prisons,
we could build villages on wheels.
we could build villages on wheels.
243
780918
3925
Hapishaneler inşa etmek yerine,
tekerlekli köyler inşa edebiliriz.
tekerlekli köyler inşa edebiliriz.
13:18
It's called the Pop-Up Resource Village,
244
786640
2579
Hareketli Kaynak Köyleri.
13:21
and it brings an entire
constellation of resources
constellation of resources
245
789243
2873
Tüm kaynakları bir araya toplayan
13:24
to isolated communities
in the greater San Francisco area,
in the greater San Francisco area,
246
792140
3207
San Francisco'nun daha geniş bölgesindeki
izole topluluklara ulaşan,
izole topluluklara ulaşan,
13:27
including mobile medical,
social services and pop-up shops.
social services and pop-up shops.
247
795371
3595
mobil tıbbi, sosyal servisler ile
dükkânlar içeren bir köy.
dükkânlar içeren bir köy.
13:32
And so what we're doing now
248
800022
1356
Ve şimdi yaptığımız şey,
13:33
is we're building this whole village
with the community,
with the community,
249
801402
2762
bu köyü tüm destek verenlerle
inşa ediyoruz.
inşa ediyoruz.
13:36
starting with transforming municipal buses
into classrooms on wheels
into classrooms on wheels
250
804188
4865
Belediyeye ait otobüsleri
tekerlekli sınıflara dönüştürüyoruz.
tekerlekli sınıflara dönüştürüyoruz.
13:41
that bring GED and high school
education across turf lines.
education across turf lines.
251
809077
3905
Genel Yetenek Sınavı ve lise eğitimine
yönelik dersler veriyoruz.
yönelik dersler veriyoruz.
13:45
(Applause)
252
813006
1151
(Alkışlar)
13:46
We will serve thousands
of more students with this.
of more students with this.
253
814181
2893
Bununla binlerce öğrenciye ulaşacağız.
13:49
We're creating mobile spaces of refuge
254
817581
2211
Mobil sığınaklar yaratarak
gecenin bir yarısı hapisten tahliye olan
ve en kırılgan anında olan kadınlara
ve en kırılgan anında olan kadınlara
13:51
for women released from jail
in the middle of the night,
in the middle of the night,
255
819816
2643
13:54
at their most vulnerable.
256
822483
1317
yaşam alanı sağlıyoruz.
13:56
Next summer, the village will launch,
and it pops up every single week,
and it pops up every single week,
257
824246
3863
Gelecek yaz köy hayata geçiyor
ve her hafta bir başka
ve her hafta bir başka
14:00
expanding to more and more
communities as it goes.
communities as it goes.
258
828133
3211
topluluğa giderek daha da genişliyor.
14:04
So look out for it.
259
832077
1278
Onu bekleyin.
14:05
(Applause)
260
833379
5008
(Alkışlar)
14:10
So what do we build instead of prisons?
261
838411
2766
O zaman hapishaneler yerine
ne inşa edelim?
ne inşa edelim?
14:13
We've looked at three things:
262
841807
1532
Üç şeye baktık:
14:15
peacemaking centers,
263
843363
1420
barış merkezleri,
14:16
centers for restorative justice
and restorative economics
and restorative economics
264
844807
3405
düzeltici adalet ve ekonomi merkezleri
14:20
and pop-up villages.
265
848236
1333
ve hareketli köyler.
14:23
But I'm telling you,
I have a list a mile long.
I have a list a mile long.
266
851038
3396
Ama size söylüyorum,
elimde bir mil uzunluğunda bir liste var.
elimde bir mil uzunluğunda bir liste var.
14:27
This is customized housing for youth
transitioning out of foster care.
transitioning out of foster care.
267
855403
3587
Koruyucu aileden sonra geçiş döneminde
gençler için barındırma projesi,
gençler için barındırma projesi,
14:31
These are reentry centers for women
to reunite with their children.
to reunite with their children.
268
859014
3277
kadınların ayrıldıkları çocukları ile
bir araya gelecekleri birleşme merkezleri,
bir araya gelecekleri birleşme merkezleri,
14:34
These are spaces
for survivors of violence.
for survivors of violence.
269
862315
2934
şiddet mağdurları için alanlar,
14:37
These are spaces
that address the root causes
that address the root causes
270
865807
3127
çoğu mahkumiyetlerin kökündeki
nedenlerini
nedenlerini
14:40
of mass incarceration.
271
868958
1611
hedefleyen alanlar.
14:42
And not a single one of them
is a jail or a prison.
is a jail or a prison.
272
870593
3904
Tek bir tanesi bile nezarethane
veya hapishane değil.
veya hapishane değil.
14:48
Activist, philosopher, writer
Cornel West says
Cornel West says
273
876300
4222
Aktivist, filozof ve yazar
Cornel West diyor ki;
Cornel West diyor ki;
14:53
that "Justice is what love
looks like in public."
looks like in public."
274
881363
2571
"Adalet, toplumda
sevginin nasıl göründüğüdür".
sevginin nasıl göründüğüdür".
14:56
So with this in mind,
I ask you one more time
I ask you one more time
275
884871
4420
Bunu aklınızda
tutarak sizleri
tutarak sizleri
15:01
to imagine a world without prisons,
276
889315
2698
hapishanelerin olmadığı
bir dünya hayal etmeye
bir dünya hayal etmeye
15:05
and join me in creating all the things
that we could build instead.
that we could build instead.
277
893038
3674
ve yerine inşa edebileceğimiz şeyleri
birlikte oluşturmaya davet ediyorum
birlikte oluşturmaya davet ediyorum
15:09
Thank you.
278
897545
1151
Teşekkür ederim.
15:10
(Applause)
279
898720
6893
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Deanna Van Buren - Activist, architect, artistDeanna Van Buren is an architect who designs spaces for peacemaking, inside and out.
Why you should listen
After practicing as a corporate architect for 12 years, Deanna Van Buren left her job to become an activist architect, and for the past six years she has been designing restorative justice centers instead of prisons in order to end the age of mass incarceration. She's the co-founder and design director of Designing Justice + Designing Spaces, based in Oakland, California. She's also interested in designing virtual spaces for peacemaking and was the lead architect for The Witness.
Deanna Van Buren | Speaker | TED.com