Small Thing Big Idea
Kyra Gaunt: How the jump rope got its rhythm
Kyra Gaunt: Atlama ipi ritmini nasıl kazandı
Filmed:
Readability: 3.5
453,746 views
''Hadi aşağı, güzelim, aşağı, hız treninden aşağı...'' Hip hop aslında ikili ip atlama oyununun kraliçelerine çok şey borçlu. Etnomüzisyen Kyra Gaunt bizi atlama ipinin büyüleyici tarihine götürüyor.
Kyra Gaunt - Ethnomusicologist
A member of the inaugural TED Fellows class, Dr. Kyra Gaunt is an ethnomusicologist, singer-songwriter, and a social media researcher on faculty at University at Albany, SUNY. Full bio
A member of the inaugural TED Fellows class, Dr. Kyra Gaunt is an ethnomusicologist, singer-songwriter, and a social media researcher on faculty at University at Albany, SUNY. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
If you do it right, it should sound like:
0
206
2460
Doğru yapıyorsanız, ritim şöyle olmalı:
00:14
TICK-tat, TICK-tat, TICK-tat,
TICK-tat, TICK-tat, TICK-tat.
TICK-tat, TICK-tat, TICK-tat.
1
2690
3879
TICK-tat, TICK-tat, TICK-tat,
TICK-tat, TICK-tat, TICK-tat.
TICK-tat, TICK-tat, TICK-tat.
Yanlış yapıyorsanız ritim böyle oluyor:
00:18
If you do it wrong, it sounds like:
2
6593
1707
00:20
Tick-TAT, tick-TAT, tick-TAT.
3
8324
1499
Tick-TAT, tick-TAT, tick-TAT.
00:21
[Small thing. Big idea.]
4
9848
2851
[Küçük şey. Büyük fikir.]
00:25
[Kyra Gaunt on
the Jump Rope]
the Jump Rope]
5
13574
1886
[Kyra Gaunt
Atlama İpi üzerine]
Atlama İpi üzerine]
00:28
The jump rope is such a simple object.
6
16321
3433
Atlama ipi o kadar basit bir nesne ki.
Halattan da yapılabilir,
çamaşır ipinden ve hasırdan da.
çamaşır ipinden ve hasırdan da.
00:31
It can be made out of rope,
a clothesline, twine.
a clothesline, twine.
7
19918
2599
00:34
It has, like, a twirl on it. (Laughs)
8
22541
2526
Üzerinde kıvrımı olur. (Gülüyor)
00:37
I'm not sure how to describe that.
9
25091
1772
Nasıl tarif edeceğimi bilemiyorum.
00:38
What's important
is that it has a certain weight,
is that it has a certain weight,
10
26887
2505
Önemli olan şey
belli bir ağırlığı olur
belli bir ağırlığı olur
00:41
and that they have
that kind of whip sound.
that kind of whip sound.
11
29416
3377
ve o kırbaç sallama sesini çıkarırlar.
00:44
It's not clear what the origin
of the jump rope is.
of the jump rope is.
12
32817
3798
Atlama ipinin nasıl ortaya çıktığı
çok net değil.
çok net değil.
00:48
There's some evidence
that it began in ancient Egypt, Phoenicia,
that it began in ancient Egypt, Phoenicia,
13
36639
3936
Antik Mısır'da, Fenike'de
başladığına dair bazı bulgular var.
başladığına dair bazı bulgular var.
00:52
and then it most likely traveled
to North America with Dutch settlers.
to North America with Dutch settlers.
14
40599
4072
Sonra muhtemelen Hollandalılar
tarafından Kuzey Amerika'ya geldi.
tarafından Kuzey Amerika'ya geldi.
00:56
The rope became a big thing
when women's clothes became more fitted
when women's clothes became more fitted
15
44695
4638
Kadın kıyafetleri daha dar olmaya
ve pantolon giyilmeye başlayınca
ve pantolon giyilmeye başlayınca
01:01
and the pantaloon came into being.
16
49357
2278
ip bir moda hâline geldi.
01:03
And so, girls were able to jump rope
17
51659
2880
Kızlar artık atlayabiliyordu,
01:06
because their skirts
wouldn't catch the ropes.
wouldn't catch the ropes.
18
54563
2706
çünkü etekleri ipe yakalanmıyordu.
01:09
Governesses used it
to train their wards to jump rope.
to train their wards to jump rope.
19
57293
3880
Mürebbiyeler korumalarını eğitmek için
onlara ip atlatıyordu.
onlara ip atlatıyordu.
01:13
Even formerly enslaved African children
in the antebellum South
in the antebellum South
20
61197
3241
Hatta sivil savaş öncesi Güney'de
köle Afrikalı çocuklar bile
köle Afrikalı çocuklar bile
01:16
jumped rope, too.
21
64462
1442
ip atlıyordu.
01:17
In the 1950s, in Harlem,
Bronx, Brooklyn, Queens,
Bronx, Brooklyn, Queens,
22
65928
4611
1950'lerde, Harlem,
Bronx, Brooklyn, Queens'de
Bronx, Brooklyn, Queens'de
01:22
you could see on the sidewalk,
lots of girls playing with ropes.
lots of girls playing with ropes.
23
70563
4476
kaldırımda bir sürü kızın
ip atlama oynadığını görürdünüz.
ip atlama oynadığını görürdünüz.
01:27
Sometimes they would take two ropes
and turn them as a single rope together,
and turn them as a single rope together,
24
75063
3722
Bazen iki ipi birden kullanır,
ikisini birden dönderirlerdi
ikisini birden dönderirlerdi
01:30
but you could separate them and turn
them in like an eggbeater on each other.
them in like an eggbeater on each other.
25
78809
3786
ama siz onları ayırabilir ve yumurta
çırpıcısı gibi dönderebilirsiniz.
çırpıcısı gibi dönderebilirsiniz.
01:34
The skipping rope
was like a steady timeline --
was like a steady timeline --
26
82619
2513
İp atlamak
dengeli bir zamanlama gibi --
dengeli bir zamanlama gibi --
01:37
tick, tick, tick, tick --
27
85156
1517
tick, tick, tick, tick --
01:38
upon which you can add rhymes
and rhythms and chants.
and rhythms and chants.
28
86697
4062
buna kafiye, ritim ve tezahürat
ekleyebiliyorsunuz.
ekleyebiliyorsunuz.
01:42
Those ropes created a space
29
90783
2048
Bu ipler, mahalleden çok daha büyük
01:44
where we were able
to contribute to something
to contribute to something
30
92855
2222
bir şeylere katkı koyabileceğimiz
01:47
that was far greater
than the neighborhood.
than the neighborhood.
31
95101
2110
bir alan yaratıyorlardı.
01:49
Double Dutch jump rope remains
a powerful symbol of culture and identity
a powerful symbol of culture and identity
32
97602
3686
İkili ip atlama, siyahi kadınlar için
hâlâ çok güçlü bir kültür
hâlâ çok güçlü bir kültür
01:53
for black women.
33
101312
1153
ve kimlik simgesi.
01:54
Back from the 1950s to the 1970s,
34
102489
2318
1950'lerden 1970'lere kadar
01:56
girls weren't supposed to play sports.
35
104831
2135
kızların spor yapması yasaktı.
01:58
Boys played baseball,
basketball and football,
basketball and football,
36
106990
2801
Erkekler basketbol, beyzbol
ve futbol oynuyorlardı
ve futbol oynuyorlardı
ama kızlara izin verilmiyordu.
02:01
and girls weren't allowed.
37
109815
1341
02:03
A lot has changed, but in that era,
38
111180
2524
Çok şey değişti ama o zamanlar
02:05
girls would rule the playground.
39
113728
1841
oyun alanını kızlar yönetirdi.
02:07
They'd make sure
that boys weren't a part of that.
that boys weren't a part of that.
40
115593
2420
Erkeklerin bunun bir parçası
olmamasını sağlarlardı.
olmamasını sağlarlardı.
02:10
It's their space, it's a girl-power space.
41
118037
2246
Kızların güç alanıydı.
02:12
It's where they get to shine.
42
120307
2096
Orada parlayacaklardı.
02:14
But I also think it's for boys,
43
122427
1562
Bence bu erkekler için de
02:16
because boys overheard those,
44
124013
1476
çünkü kızları duyuyorlardı,
02:17
which is why, I think,
so many hip-hop artists
so many hip-hop artists
45
125513
2444
işte bu yüzden öyle sanıyorum
pek çok hip-hopçu
pek çok hip-hopçu
02:19
sampled from things that they heard
in black girls' game songs.
in black girls' game songs.
46
127981
3296
siyahi kızların oyun şarkılarından
esinlendiler.
esinlendiler.
02:23
(Chanting) ... cold, thick shake,
act like you know how to flip,
act like you know how to flip,
47
131301
3076
(Tezahürat)... buz gibi bir titre,
atlamayı bildiğini göster,
atlamayı bildiğini göster,
02:26
Filet-O-Fish, Quarter Pounder,
french fries, ice cold, thick shake,
french fries, ice cold, thick shake,
48
134401
3001
Filet-O-Fish, Quarter Pounder,
buz gibi titre,
buz gibi titre,
02:29
act like you know how to jump.
49
137426
1455
atlamayı bildiğini göster.
02:30
Why "Country Grammar" by Nelly
became a Grammy Award-winning single
became a Grammy Award-winning single
50
138905
4020
Nelly'nin ''Country Grammar''ı
bu yüzden Grammy ödülü aldı,
bu yüzden Grammy ödülü aldı,
02:34
was because people already knew
51
142949
2358
çünkü insanlar bunu zaten biliyordu,
02:37
"We're going down down baby
your street in a Range Rover ... "
your street in a Range Rover ... "
52
145331
3475
''Bir Range Rover'da senin sokağına
gidiyoruz güzelim...''
gidiyoruz güzelim...''
02:40
That's the beginning of "Down down, baby,
down down the roller coaster,
down down the roller coaster,
53
148830
3413
Şu şarkının başı ''Aşağı, aşağı, güzelim,
hız treninden aşağı,
hız treninden aşağı,
02:44
sweet, sweet baby, I'll never let you go."
54
152267
2429
tatlı güzelim, gitmene izin vermem.''
02:46
All people who grew up
in any black urban community
in any black urban community
55
154720
2849
Siyahi yerel bir toplulukta
büyüyen herkes
büyüyen herkes
02:49
would know that music.
56
157593
2285
bu müziğe aşinadır.
02:51
And so, it was a ready-made hit.
57
159902
2222
Yani tutulacağı belliydi zaten.
02:54
The Double Dutch rope playing
helped maintain these songs
helped maintain these songs
58
162656
4119
İkili ip atlama oyunu
bu şarkıların korunmasına yardım etti
bu şarkıların korunmasına yardım etti
02:58
and helped maintain the chants
and the gestures that go along with it,
and the gestures that go along with it,
59
166799
4001
ve şarkıyla beraber söylenen
tazahürat ve jestleri de korudu,
tazahürat ve jestleri de korudu,
03:02
which is very natural
to what I call "kinetic orality" --
to what I call "kinetic orality" --
60
170824
4007
bu benim ''kinetik sesler'' dediğim
şey için çok doğal --
şey için çok doğal --
03:06
word of mouth and word of body.
61
174855
1801
ağızdan ve bedenimizden çıkan sözler.
03:09
It's the thing that gets
passed down over generations.
passed down over generations.
62
177133
2873
Nesiller boyu aktarılan şeyler bunlar.
03:12
In some ways, the rope
is the thing that helps carry it.
is the thing that helps carry it.
63
180030
2931
İp de bunun taşınmasına
bazı şekillerde yardım ediyor.
bazı şekillerde yardım ediyor.
03:15
You need some object
to carry memory through.
to carry memory through.
64
183696
2873
Anıların taşınması için
bir nesneye ihtiyacınız var.
bir nesneye ihtiyacınız var.
03:18
So, a jump rope, you can use it
for all different kinds of things.
for all different kinds of things.
65
186943
3944
Yani bir atlama ipini
birçok farklı şey için kullanabilirsiniz.
birçok farklı şey için kullanabilirsiniz.
03:22
It crosses cultures.
66
190911
1555
Kültürler arası bir şey.
03:24
And I think it lasted
because people need to move.
because people need to move.
67
192490
4005
İnsanların hareket ihtiyacı sayesinde
günümüze kadar geldi.
günümüze kadar geldi.
03:28
And I think sometimes the simplest objects
can make the most creative uses.
can make the most creative uses.
68
196519
5387
Bence bazen en basit nesneler
en yaratıcı kullanımlara yön veriyor.
en yaratıcı kullanımlara yön veriyor.
ABOUT THE SPEAKER
Kyra Gaunt - EthnomusicologistA member of the inaugural TED Fellows class, Dr. Kyra Gaunt is an ethnomusicologist, singer-songwriter, and a social media researcher on faculty at University at Albany, SUNY.
Why you should listen
Kyra Gaunt's book, The Games Black Girls Play: Learning the Ropes from Double-Dutch to Hip-Hop, published by NYU Press, won of the 2007 Alan Merriam Book Prize awarded by The Society for Ethnomusicology, which contributed to the emergence of black girlhood studies and hip-hop feminism. It also inspired a work by fellow TED Fellow Camille A. Brown, BLACK GIRL: Linguistic Play, which was nominated for a 2016 Bessie Award for Outstanding Production.
Gaunt's articles have appeared in Musical Quarterly, The Journal for Popular Music Studies and Parcours anthropologiques, and she has contributed chapters to I Was Born to Use Mics: Listening to Nas’ Illmatic and The Hip-hop & Obama Reader, among other publications.
Gaunt's scholarship has been funded by The Ford Foundation and the National Endowment for the Humanities and is a nationally- and internationally-recognized speaker. She also is a certified expert witness in federal and state cases on the unintended consequences of social media. She also continues to perform and record as a classically-trained, jazz vocalist and R&B singer-songwriter. Her original compositions are available on the CD Be the True Revolution available on iTunes and CDBaby.
Kyra Gaunt | Speaker | TED.com