TED2017
Kate Marvel: Can clouds buy us more time to solve climate change?
Kate Marvel: Bulutlar iklim değişikliği konusunda bize zaman kazandırabilir mi?
Filmed:
Readability: 3.7
1,287,488 views
İklim değişikliği bir gerçek, bu kadar basit. Ancak hâlâ bu konuda anlamadığımız çok şey var ve ne kadar çok şey bilirsek bunu yavaşlatma şansımız o kadar artar. Bilinmeyen bir faktör şu: Bulutlar nasıl bir rol oynayabilir? İşleri düzeltmede bize zaman kazandıracaklarına dair küçük bir umut var... Küresel ısınmayı daha kötü de kılabilirler. İklim bilimci Kate Marvel bizi bulut bilimine götürüyor ve Dünya'nın ateşinin düşmesinin neye bağlı olduğunu açıklıyor.
Kate Marvel - Climate scientist
Climate scientist Kate Marvel looks at the big picture of environmental change. Full bio
Climate scientist Kate Marvel looks at the big picture of environmental change. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I am a climate scientist,
0
905
1729
Ben bir iklim bilimciyim
00:15
and I hate weather.
1
3214
2763
ve havadan nefret ediyorum.
00:18
I have spent too much time in California,
2
6001
2406
Kaliforniya 'da çok fazla zaman geçirdim
00:20
and I strongly feel that weather
should be optional.
should be optional.
3
8431
3665
ve havanın kesinlikle isteğe bağlı olması
gerektiğine inanıyorum.
gerektiğine inanıyorum.
00:24
(Laughter)
4
12120
1134
(Kahkaha)
00:25
So I don't want to experience clouds,
5
13278
3041
Bulutlarla yaşamak istemiyorum,
00:28
let alone study them.
6
16343
1373
onları araştırmayı ise hiç.
00:30
But clouds seem to follow me
wherever I go.
wherever I go.
7
18366
3697
Ancak nereye gitsem
bulutlar beni takip ediyor gibi.
bulutlar beni takip ediyor gibi.
00:34
The thing is, clouds are a real
challenge for climate science.
challenge for climate science.
8
22822
4481
Gerçek şu ki bulutlar iklim bilimi için
gerçek bir zorluk.
gerçek bir zorluk.
00:39
We don't know how they're going to react
as the planet heats up,
as the planet heats up,
9
27971
3821
Bulutların gezegen ısındıkça
nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz
nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz
00:43
and hidden in that uncertainty
10
31816
3721
ve bu belirsizlik içinde gizlenmiş
00:47
might be hope.
11
35561
1286
bir umut olabilir.
00:49
Maybe, just maybe,
12
37531
2533
Belki, sadece belki,
00:52
clouds could slow down global warming,
13
40088
2681
bulutlar küresel ısınmayı yavaşlatabilir
00:54
and buy us a little bit more time
to get our act together,
to get our act together,
14
42793
3647
ve birlikte hareket etmek için
bize biraz daha zaman kazandırabilirler,
bize biraz daha zaman kazandırabilirler,
00:58
which would be very convenient right now.
15
46464
2716
bu da şu an için çok uygun olurdu.
01:01
I mean, even I could put up
with a few more cloudy days
with a few more cloudy days
16
49600
4090
Demek istediğim, eğer bulutlar
gezegeni kurtaracaksa,
gezegeni kurtaracaksa,
01:05
if clouds saved the planet.
17
53714
2067
birkaç bulutlu güne daha katlanabilirim.
01:08
Now, we are sure about some things.
18
56722
2555
Şu an emin olduğumuz bazı şeyler var,
01:11
Carbon dioxide is a greenhouse gas,
19
59897
2323
karbondioksit bir sera gazıdır,
bunu aşırı miktarda salıyoruz
01:14
we're emitting a lot of it,
20
62244
1396
01:15
and the planet is heating up.
21
63664
1546
ve gezegen ısınıyor.
01:17
Case closed.
22
65534
1312
Dava kapanmıştır.
01:19
But I still go to work every day.
23
67507
1855
Yine de her gün işe gidiyorum.
01:21
It turns out that there is a lot
that we don't understand
that we don't understand
24
69970
3700
İklim değişikliği hakkında anlamadığımız
01:25
about climate change.
25
73694
1467
pek çok şey var.
01:27
In particular, we haven't answered
26
75614
2464
Özelikle çok önemli bir sorunun
01:30
what seems to be a very
fundamental question.
fundamental question.
27
78102
2884
cevabını verebilmiş değiliz.
01:33
We know it's going to get hot,
28
81584
1591
Sıcak olacağını biliyoruz,
01:35
but we don't know exactly
how hot it's going to get.
how hot it's going to get.
29
83199
3719
ancak ne kadar sıcak olacağını
tam olarak bilmiyoruz.
tam olarak bilmiyoruz.
01:39
Now, this is a really
easy question to answer
easy question to answer
30
87672
2939
İçinizden biri bana
bir zaman makinesi verse
bir zaman makinesi verse
01:42
if one of you would like
to give me a time machine.
to give me a time machine.
31
90635
2974
bu cevaplaması çok kolay bir soru olurdu.
01:45
But I'm going to be honest with you:
32
93633
2461
Ama size dürüst olacağım;
01:48
if I had a time machine,
33
96118
2055
eğer bir zaman makinem olsaydı,
01:50
I would not be hanging out
at this particular point in history.
at this particular point in history.
34
98197
3286
tarihin bu noktasında dolaşmak istemezdim.
01:54
So in order to see the future,
35
102229
3053
Yani geleceği görmek için
01:57
we have to rely on the output
of computer simulations --
of computer simulations --
36
105306
3614
bilgisayar simülasyon çıktılarına
güvenmek zorundayız...
güvenmek zorundayız...
02:00
climate models, like this one.
37
108944
1963
bunun gibi iklim modellerine.
02:03
Now, in my line of work,
38
111518
1840
Benim çalışma alanımda
02:05
I encounter many very charming
people on the internet
people on the internet
39
113382
3701
internette bu iklim modellerinin
tamamen yanlış olduğunu
tamamen yanlış olduğunu
02:09
who like to tell me
that climate models are all wrong.
that climate models are all wrong.
40
117107
4136
söylemeyi seven bir sürü
harika insan ile karşılaşıyorum.
harika insan ile karşılaşıyorum.
02:13
And I would just like to say:
41
121942
2316
Sadece şunu söylemek isterim:
02:16
no kidding!
42
124282
1184
Şaka yapmıyorum!
02:18
Seriously? I get paid to complain
about climate models.
about climate models.
43
126389
3578
İklim modelleriyle ilgili
şikayet belirtmek için para alıyorum.
şikayet belirtmek için para alıyorum.
02:21
But we don't want models to be perfect.
44
129991
3361
Ancak modellerin
mükemmel olmasını istemiyoruz.
mükemmel olmasını istemiyoruz.
02:25
We want them to be useful.
45
133825
1495
Kullanışlı olmasını istiyoruz.
02:27
I mean, think about it:
46
135946
1631
Şunu bir düşünün:
02:29
a computer simulation
47
137601
2058
Tüm gerçekliği
02:31
that's able to exactly
reproduce all of reality.
reproduce all of reality.
48
139683
3886
tamamen çoğaltabilen
bir bilgisayar simülasyonu.
bir bilgisayar simülasyonu.
02:36
That's not a climate model;
49
144166
1789
Bu bir iklim modeli değil;
02:38
That's "The Matrix."
50
146495
1572
Bu "Matrix"
02:41
So, models are not crystal balls.
51
149022
3412
Yani modeller kristal küreler değil.
02:44
They're research tools,
52
152458
1691
Araştırma araçları
02:46
and the ways in which they're wrong
can actually teach us a lot.
can actually teach us a lot.
53
154173
4250
ve yanılma biçimleri
bize çok şey öğretebilir.
bize çok şey öğretebilir.
02:50
For example:
54
158993
1353
Örneğin;
02:52
different climate models
are largely able to capture
are largely able to capture
55
160370
2994
farklı iklim modelleri
şimdiye kadar gördüğümüz ısınmayı
şimdiye kadar gördüğümüz ısınmayı
02:55
the warming that we've seen so far.
56
163388
2124
büyük oranda yakalayabiliyor.
02:57
But fast-forward to the end of the century
57
165536
2768
Fakat yüzyılın sonuna doğru
03:00
under a business-as-usual scenario,
58
168328
2329
hiçbir şey değiştirmeden hızla gidelim
03:02
and climate models
don't really agree anymore.
don't really agree anymore.
59
170681
2526
ve iklim modelleri
artık aynı fikirde değiller.
artık aynı fikirde değiller.
03:05
Yeah, they're all warming;
that's just basic physics.
that's just basic physics.
60
173787
3192
Evet, bizi uyarıyorlar;
konu aslında temel fizik.
konu aslında temel fizik.
03:09
But some of them project catastrophe --
61
177330
3209
Ancak bazıları felakete işaret ediyor...
03:12
more than five times the warming
we've seen already.
we've seen already.
62
180563
2851
hissettiğimiz ısınmadan
beş kat daha sıcak.
beş kat daha sıcak.
03:15
And others are literally more chill.
63
183756
2585
Bazı modeller de daha soğuk.
03:19
So why don't climate models agree
on how warm it's going to get?
on how warm it's going to get?
64
187019
4824
Peki iklim modelleri ne kadar sıcak
olacağı hakkında neden aynı fikirde değil?
olacağı hakkında neden aynı fikirde değil?
03:24
Well, to a large extent,
65
192434
2047
Pekâlâ, büyük ölçüde,
03:26
it's because they don't agree
on what clouds will do in the future.
on what clouds will do in the future.
66
194505
3580
gelecekte bulutların rolü konusunda
fikir ayrılığı yaşadıkları için.
fikir ayrılığı yaşadıkları için.
03:30
And that is because, just like me,
67
198752
2771
Bu nedenle, tıpkı benim gibi,
bilgisayarlar da bulutlardan nefret eder.
03:33
computers hate clouds.
68
201547
1836
Bilgisayarlar bulutlardan nefret eder
çünkü bulutlar eş zamanlı olarak
çünkü bulutlar eş zamanlı olarak
03:35
Computers hate clouds because
they're simultaneously very large
they're simultaneously very large
69
203819
4190
03:40
and very small.
70
208033
1246
çok büyük ve çok küçükler.
03:41
Clouds are formed
71
209804
1158
Bulutlar,
03:42
when microscopic water droplets
or ice crystals coalesce
or ice crystals coalesce
72
210986
4625
mikroskopik su damlacıkları
veya buz kristalleri küçük parçacıkların
veya buz kristalleri küçük parçacıkların
03:47
around tiny particles.
73
215635
1586
etrafında kaynaştığında oluşur.
03:49
But at the same time, they cover
two-thirds of the earth's surface.
two-thirds of the earth's surface.
74
217695
3719
Aynı zamanda, dünya yüzeyinin
üçte ikisini kaplarlar.
üçte ikisini kaplarlar.
03:53
In order to really
accurately model clouds,
accurately model clouds,
75
221895
3020
Bulutları gerçekten doğru
bir şekilde modellemek için
bir şekilde modellemek için
03:56
we'd need to track the behavior
of every water droplet and dust grain
of every water droplet and dust grain
76
224939
4524
tüm atmosferdeki her su damlacığı
ve toz tanesinin karakterini
ve toz tanesinin karakterini
04:01
in the entire atmosphere,
77
229487
1442
takip etmemiz gerekir,
04:02
and there's no computer
powerful enough to do that.
powerful enough to do that.
78
230953
2501
bunu yapacak yeterli güce sahip
bir bilgisayar yok.
bir bilgisayar yok.
04:05
So instead, we have to make a trade-off:
79
233856
2761
Bunun yerine bir değiş tokuş yapmalıyız:
04:09
we can zoom in and get the details right,
80
237120
2903
yakınlaştırabilir ve ayrıntıları
doğru bir şekilde alabiliriz
doğru bir şekilde alabiliriz
04:12
but have no idea
what's going on worldwide;
what's going on worldwide;
81
240047
2978
fakat dünya çapında
neler olduğunu hiç bilmiyorum
neler olduğunu hiç bilmiyorum
04:15
or, we could sacrifice
realism at small scales
realism at small scales
82
243049
4923
veya büyük resmi görmek için gerçekliği
04:19
in order to see the bigger picture.
83
247996
1922
küçük ölçeklerde feda edebiliriz.
04:22
Now, there's no one right answer,
84
250309
2230
Şimdi, tek bir doğru cevap yok,
04:24
no perfect way to do this,
85
252563
1555
bunun için kusursuz bir yol yok
04:26
and different climate models
make different choices.
make different choices.
86
254602
2942
ve farklı iklim modelleri
farklı tercihler yapıyor.
farklı tercihler yapıyor.
04:30
Now, it is unfortunate
87
258443
2365
Bilgisayarların bulutlarla
04:32
that computers struggle with clouds,
88
260832
2338
mücadele etmesi talihsiz bir durum,
04:35
because clouds are crucially important
89
263194
2698
çünkü bulutlar gezegenin sıcaklığını
04:37
in regulating the temperature
of the planet.
of the planet.
90
265916
2352
düzenlemede çok önemli.
04:40
In fact, if all the clouds went away,
91
268634
2571
Gerçek şu ki eğer bulutlar yok olsa,
04:43
we would experience
profound climate changes.
profound climate changes.
92
271229
3120
şiddetli iklim değişiklikleri yaşardık.
04:46
But without clouds,
93
274989
1473
Peki bulutlar olmasaydı,
04:48
would it be warmer or colder?
94
276486
2265
daha mı sıcak yoksa daha mı soğuk olurdu?
04:51
The answer is both.
95
279492
1560
Cevap ise her ikisi de.
04:54
So I'm going to be honest with you,
I am not a cloud spotter.
I am not a cloud spotter.
96
282016
3022
Dürüst olacağım,
ben bir bulut gözlemcisi değilim.
ben bir bulut gözlemcisi değilim.
04:57
My favorite type of cloud is none.
97
285062
2270
En sevdiğim bulut türü,
olmayan bulut.
olmayan bulut.
04:59
But even I know that clouds
come in all shapes and sizes.
come in all shapes and sizes.
98
287770
4106
Ancak ben bile bulutların
her şekil ve boyutta olduğunu biliyorum.
her şekil ve boyutta olduğunu biliyorum.
05:04
Low, thick clouds like these
are really good at blocking out the sun
are really good at blocking out the sun
99
292567
4220
Bunlar gibi alçak, kalın bulutlar güneşi
engellemede ve barbekünüzü mahvetme
engellemede ve barbekünüzü mahvetme
05:08
and ruining your barbecue,
100
296811
1395
konusunda gerçekten iyidir
05:10
and high, wispy clouds like these cirrus
101
298888
2923
ve yüksek, dev gibi cılız bulutlar ise
05:13
largely let that sunlight stream through.
102
301835
2221
güneş ışığının geniş çapta
yayılmasını sağlar.
yayılmasını sağlar.
05:16
Every sunny day is the same,
103
304616
2397
Her güneşli gün aynıdır,
05:19
but every cloudy day
is cloudy in its own way.
is cloudy in its own way.
104
307037
2483
ancak her bulutlu gün
kendine özgü bulutludur.
kendine özgü bulutludur.
05:22
And it's this diversity
105
310037
1958
Bu çeşitlilik,
05:24
that can make the global impact of clouds
very hard to understand.
very hard to understand.
106
312019
3805
bulutların küresel etkisini
anlamayı çok zorlaştırabilir.
anlamayı çok zorlaştırabilir.
05:28
So to see this global effect of clouds,
107
316276
3004
Bulutların bu küresel etkisini görmede,
05:31
it really helps to take a selfie.
108
319304
2643
selfi çekmenin gerçekten yardımı olabilir.
05:35
It will never cease to blow my mind
109
323138
3501
Gezegenimizi uzaydan görebiliyor olmamız
05:38
that we can see our planet
from outer space,
from outer space,
110
326663
2548
beni şaşkına çevirmekten hiç vazgeçmiyor
05:41
but we can't see all of it.
111
329872
1641
ama tamamını göremiyoruz.
05:44
Clouds are blocking the view.
112
332118
1640
Bulutlar manzarayı engelliyorlar.
05:46
That's what they do.
113
334300
1365
Her zaman yaptıkları gibi.
05:47
These low, thick clouds
are extremely effective sunshades.
are extremely effective sunshades.
114
335689
4686
Bu alçak ve kalın bulutlar
çok etkili güneş engelleyici.
çok etkili güneş engelleyici.
05:52
They turn back about 20 percent
of everything the sun sends us.
of everything the sun sends us.
115
340399
3564
Güneşin gönderdiği enerjinin
%20'sini geri gönderiyorlar.
%20'sini geri gönderiyorlar.
05:56
That is a lot of wasted solar power.
116
344474
2704
Büyük miktarda boşa giden güneş enerjisi.
05:59
So, low clouds are powerful sunshades,
117
347202
2982
Alçak bulutlar çok güçlü güneş kesiciler,
06:02
making the planet cooler.
118
350208
1840
gezegeni soğutuyorlar.
06:04
But that's not the only effect of clouds.
119
352072
2169
Ancak bu bulutların tek etkisi değil.
06:06
Our planet has a temperature,
120
354946
1572
Gezegenimizin bir derecesi var
06:08
and like anything with a temperature,
121
356542
2187
ve derecesi olan her şey gibi
06:10
it's giving off heat.
122
358753
1345
o da ısı veriyor.
06:12
We are radiating thermal energy
away into space,
away into space,
123
360649
3326
Uzaya termal enerji saçıyoruz
06:15
and we can see this in the infrared.
124
363999
2845
kızılötesi ile bunu görebiliriz.
06:18
Once again, clouds are blocking the view.
125
366868
3111
Bir kez daha
bulutlar manzarayı engelliyor.
bulutlar manzarayı engelliyor.
06:22
That's because high clouds live
in the upper reaches of the atmosphere,
in the upper reaches of the atmosphere,
126
370387
3803
Bunun sebebi yüksek bulutların
atmosferin üst katlarında yaşamaları,
atmosferin üst katlarında yaşamaları,
06:26
where it's very cold.
127
374214
1373
orada hava çok soğuk.
06:27
And this means that they lose
very little heat to space themselves.
very little heat to space themselves.
128
375991
3698
Bu da uzaya çok az ısı verdikleri
anlamına geliyor.
anlamına geliyor.
06:31
But at the same time, they block
the heat coming up from the planet below.
the heat coming up from the planet below.
129
379713
4391
Aynı zamanda aşağıdan
gezegenden gelen ısıyı da engelliyorlar.
gezegenden gelen ısıyı da engelliyorlar.
06:36
The earth is trying to cool itself off,
130
384128
2875
Dünya kendi kendini soğutmaya çalışıyor
06:39
and high clouds are getting in the way.
131
387027
2509
ve yüksek bulutlar bunun önüne geçiyor.
06:42
The result is a very
powerful greenhouse effect.
powerful greenhouse effect.
132
390163
4074
Sonuç çok etkili bir sera etkisi.
06:46
So, clouds play this very
large and dual role
large and dual role
133
394999
3854
Yani bulutlar iklim sisteminde
çok büyük
çok büyük
06:50
in the climate system.
134
398877
1571
ve ikili role sahipler.
06:52
We've got low clouds that act
like a sunshade,
like a sunshade,
135
400472
2791
Güneş kesici görevi gören
alçak bulutlar var,
alçak bulutlar var,
06:55
cooling the planet,
136
403287
1369
gezegeni soğutuyor
06:56
and high clouds which act
like a greenhouse,
like a greenhouse,
137
404680
2919
ve sera etkisi yapan yüksek bulutlat var,
06:59
warming the planet.
138
407623
1186
gezegeni ısıtıyor.
07:01
Right now, these two effects --
they don't cancel out.
they don't cancel out.
139
409425
3241
Şu anda biri diğerini
ortadan kaldıramıyor.
ortadan kaldıramıyor.
07:04
That sunshade -- it's a little
bit more powerful.
bit more powerful.
140
412690
3418
Güneş kesici...
biraz daha baskın çıkıyor.
biraz daha baskın çıkıyor.
07:08
So if we got rid
of all the clouds tomorrow,
of all the clouds tomorrow,
141
416132
3078
Yarın tüm bulutlardan kurtulsak,
07:11
which, for the record,
I am not advocating,
I am not advocating,
142
419234
3214
bunu savunmadığımı da belirteyim,
07:14
our planet would get warmer.
143
422472
1830
gezegenimiz ısınır.
07:17
So clearly, all of the clouds
are not going away.
are not going away.
144
425055
3731
Yani belli ki tüm bulutlar gitmiyor.
07:20
But climate change is change.
145
428810
2272
İklim değişikliği yine de yaşanıyor.
07:23
So we can ask:
146
431528
1410
Şunu sorabiliriz:
07:24
How will global warming change clouds?
147
432962
3088
Küresel ısınma
bulutları nasıl etkileyecek?
bulutları nasıl etkileyecek?
07:28
But remember, clouds are so important
148
436876
2814
Unutmayalım,
Dünya'nın derecesini düzenlemede
Dünya'nın derecesini düzenlemede
07:31
in regulating the earth's temperature,
149
439714
2098
bulutların çok önemli bir yeri var,
07:33
and they both warm and cool the planet.
150
441836
2711
gezegeni hem soğutuyorlar
hem de ısıtıyorlar.
hem de ısıtıyorlar.
07:36
So even small changes to cloud cover
151
444571
3080
Yani buluttaki küçük değişiklikler bile
07:39
could have profound consequences.
152
447675
2081
çok ciddi sonuçlar doğurabilir.
07:42
So we might also ask:
153
450240
1960
O yüzden şunu sorabiliriz:
07:44
How will clouds change global warming?
154
452224
3109
Bulutlar küresel ısınmayı
nasıl değiştirecek?
nasıl değiştirecek?
07:47
And that is where there might
be space for hope.
be space for hope.
155
455970
3057
Bu da umut duyabileceğimiz nokta olabilir.
07:51
If global warming triggers cloud changes
156
459685
3204
Küresel ısınma
bulut değişikliklerini tetikler,
bulut değişikliklerini tetikler,
07:54
that make for a less powerful greenhouse
or a more effective sunshade,
or a more effective sunshade,
157
462913
5152
bu da daha güçsüz sera etkisi
veya daha etkili güneş kesici yaratırsa,
veya daha etkili güneş kesici yaratırsa,
08:00
then that would enhance
the cooling power of clouds.
the cooling power of clouds.
158
468089
3690
bulutların soğutucu gücü
güçlenmiş olur.
güçlenmiş olur.
08:03
It would act in opposition
to global warming,
to global warming,
159
471803
3527
Küresel ısınmaya karşı hareket ederler.
08:07
and that's what's happening
in those climate models
in those climate models
160
475354
2970
Nispeten sakinleşmiş ılıma öngören
08:10
that project relatively muted warming.
161
478348
2493
iklim modellerinde olan şey de bu.
08:13
But climate models struggle with clouds,
162
481394
3363
Ancak iklim modelleri
bulutlarla mücadele ediyor
bulutlarla mücadele ediyor
08:16
and this uncertainty -- it goes both ways.
163
484781
3154
ve bu belirsizlik iki yöne gidiyor.
08:20
Clouds could help us out
with global warming.
with global warming.
164
488592
2329
Bulutlar bize küresel ısınmada
yardım edebilir.
yardım edebilir.
08:23
They could also make it worse.
165
491833
1599
Bunu daha kötüye de götürebilir.
08:26
Now, we know that
climate change is happening
climate change is happening
166
494133
2886
İklim değişikliğinin olduğunu biliyoruz
08:29
because we can see it:
167
497043
1765
çünkü bunu görebiliyoruz:
08:30
rising temperatures, melting icecaps,
shifts in rainfall patterns.
shifts in rainfall patterns.
168
498832
5572
artan sıcaklıklar, eriyen buzullar,
düşen yağmur miktarı değişmeleri.
düşen yağmur miktarı değişmeleri.
08:36
And you might think that we
could also see it in the clouds.
could also see it in the clouds.
169
504881
3397
Bunu bulutlarda da
göreceğimizi sanıyor olabilirsiniz.
göreceğimizi sanıyor olabilirsiniz.
08:40
But here's something else unfortunate:
170
508302
2516
Talihsiz bir durum paylaşayım:
08:42
clouds are really hard to see.
171
510842
2671
bulutları görmek gerçekten çok zor.
08:46
I see everybody from the Pacific Northwest
172
514434
2046
Kuzeybatı Pasifikten gördüğüm herkes
08:48
is like, "I have some
suggestions for you."
suggestions for you."
173
516504
2199
''Önerim var'' diye bana geliyor.
08:50
(Laughter)
174
518727
1024
(Kahkaha)
08:51
And you guys, we have tried looking up.
175
519775
2596
Arkadaşlar...
Yukarı bakmayı biz de denedik.
Yukarı bakmayı biz de denedik.
08:54
(Laughter)
176
522395
1051
(Kahkaha)
08:55
But in order to do climate science,
177
523470
3019
İklim bilimi söz konusu olduğunda,
08:58
we need to see all of the clouds,
everywhere, for a very long time.
everywhere, for a very long time.
178
526513
5133
her yerde tüm bulutları
çok uzun süre görmemiz gerek.
çok uzun süre görmemiz gerek.
09:03
And that's what makes it hard.
179
531670
1745
Bunu zor kılan şey de bu.
09:06
Now, nothing sees more clouds
than a satellite --
than a satellite --
180
534097
4774
Hiçbir şey bir uydudan
daha fazla bulut görmüyor.
daha fazla bulut görmüyor.
09:10
not even a British person.
181
538895
1920
Bir İngiliz bile.
09:12
(Laughter)
182
540839
1121
(Kahkaha)
09:13
And fortunately, we do have
satellite observations of clouds
satellite observations of clouds
183
541984
5107
Neyse ki bulutları gözlemleyecek
uydularımız var,
uydularımız var,
09:19
that, like me, date back to the 1980s.
184
547115
2864
benim gibi 1980'lere uzanıyor.
09:22
But these satellites
were designed for weather,
were designed for weather,
185
550682
3614
Bu uydular hava için tasarlandı,
09:26
not climate.
186
554320
1524
iklim için değil.
09:27
They weren't in it for the long haul.
187
555868
1914
Uzun süre için düşünülmediler.
09:29
So to get that long-term
trend information,
trend information,
188
557806
2686
Bu yüzden uzun süreli bilgi
edinebilmek için
edinebilmek için
09:32
we need to do climate science.
189
560516
1775
iklim bilimi yapmak zorundayız.
09:34
We have to stitch together
the output of multiple satellites
the output of multiple satellites
190
562315
3118
Değişik bakış açısı yörünge
ve değişik kamera ekipmanı olan
ve değişik kamera ekipmanı olan
09:37
with different viewing angles and orbits
191
565457
3078
birden çok uygu görüntüsünün sonucunu
09:40
and carrying different camera equipment.
192
568559
1923
birbiriyle birleştirmek zorundayız.
09:42
And as a result,
193
570506
1222
Bunun sonucunda,
09:43
there are gaps in our knowledge.
194
571752
2152
bilgimizde boşluklar oluyor.
09:46
But even from this very cloudy picture,
195
574499
3329
Bu çok bulutlu resimden bile,
09:49
we're starting to get hints
of a possible future.
of a possible future.
196
577852
3163
muhtemel bir geleceğe dair
ipuçları edinebiliyoruz.
ipuçları edinebiliyoruz.
09:53
When we looked at the observations,
197
581648
2600
Gözlemlere baktığımız zaman,
09:56
one thing jumped out at us:
198
584272
1816
bir şeyi fark ettik:
09:58
the clouds are moving.
199
586672
2029
Bulutlar hareket ediyor.
10:01
As the planet's temperature increases,
200
589693
2489
Gezegenin ısısı arttıkça,
10:04
high clouds rise up.
201
592206
1932
yüksek bulutlar yukarı çıkıyor.
10:06
They move to the colder
upper reaches of the atmosphere,
upper reaches of the atmosphere,
202
594686
4230
Atmosferin daha soğuk
üst katmanlarına hareket ediyorlar,
üst katmanlarına hareket ediyorlar,
10:10
and this means that even
as the planet heats up,
as the planet heats up,
203
598940
3663
bunun da anlamı,
gezegen ısınsa bile
gezegen ısınsa bile
10:14
high clouds don't.
204
602627
1317
yüksek bulutlar ısınmıyor.
10:16
They remain at roughly
the same temperature.
the same temperature.
205
604384
2637
Ortalama aynı sıcaklıkta kalıyorlar.
10:19
So they are not losing more heat to space.
206
607045
3498
Yani uzaya daha fazla ısı kaybetmiyorlar.
10:22
But at the same time,
they're trapping more heat
they're trapping more heat
207
610567
3037
Aynı anda,
aşağıda ısınan gezegenden
aşağıda ısınan gezegenden
10:25
from the warming planet below.
208
613628
1733
daha çok ısıyı hapsediyor.
10:27
This intensifies the greenhouse effect.
209
615849
3000
Bu sera etkisini arttırıyor.
10:31
High clouds are making
global warming worse.
global warming worse.
210
619794
3746
Yüksek bulutlar küresel ısınmayı
daha kötü hale getiriyorlar.
daha kötü hale getiriyorlar.
10:36
Clouds are moving
in other dimensions, too.
in other dimensions, too.
211
624382
2465
Bulutlar diğer boyutlarda da
hareket ediyorlar.
hareket ediyorlar.
10:38
The atmospheric circulation,
that large-scale motion
that large-scale motion
212
626871
3005
Atmosfer sirkülasyonu,
atmosferdeki su ve havanın
atmosferdeki su ve havanın
10:41
of air and water in the atmosphere,
213
629900
1918
geniş çaplı hareketi
10:43
is changing,
214
631842
1387
değişiyor
10:45
and clouds are going with it.
215
633253
2264
ve bulutlar da buna ayak uyduruyor.
10:49
On large scales,
216
637216
1606
Geniş ölçeklerde,
10:50
clouds seem to be moving
from the tropics toward the poles.
from the tropics toward the poles.
217
638846
4112
bulutlar tropik bölgelerden
kutuplara doğru hareket ediyor.
kutuplara doğru hareket ediyor.
10:54
It's kind of like your
grandparents in reverse.
grandparents in reverse.
218
642982
2537
Büyükanne ve büyükbabanızın
zamana geri dönmesi gibi.
zamana geri dönmesi gibi.
10:58
And this matters,
219
646207
1579
Bu çok önemli,
10:59
because if your job
is to block incoming sunlight,
is to block incoming sunlight,
220
647810
3849
çünkü işiniz, gelen
güneş ışığını engellemekse,
güneş ışığını engellemekse,
11:03
you are going to be much
more effective in the tropics
more effective in the tropics
221
651683
3016
tropik bölgelerde
kızgın güneşin altında
kızgın güneşin altında
11:06
under that intense tropical sun
222
654723
2197
rakımı yüksek yerlere göre
11:08
than you are in higher latitudes.
223
656944
1857
daha etkili olmanız lazım.
11:11
So if this keeps up,
224
659272
1870
Yani eğer bu devam ederse,
11:13
this will also make global warming worse.
225
661166
3097
bu da küresel ısınmayı kötüleştirecek.
11:16
And what we have not found,
226
664287
2321
Yıllarca araştırmamıza rağmen
11:18
despite years of looking,
227
666632
2278
henüz bulamadığımız şey,
11:20
is any indication of the opposite.
228
668934
2578
bunun tersini gösteren bir işaret.
11:24
There is no observational evidence
229
672045
2932
Bulutların küresel ısınmayı
11:27
that clouds will substantially
slow down global warming.
slow down global warming.
230
675001
3735
yavaşlatacağına dair
gözlemsel hiçbir kanıt yok.
gözlemsel hiçbir kanıt yok.
11:32
The earth is not going
to break its own fever.
to break its own fever.
231
680141
3337
Dünya kendi ateşini kendisi düşürmeyecek.
11:36
Now, there are still uncertainties here.
232
684193
2436
Hala belirsizlikler var.
11:39
We don't know for sure
233
687224
2228
Geleceğin ne getireceğini
11:41
what the future holds.
234
689476
1655
hâlâ kesin olarak bilmiyoruz.
11:43
But we are sending our kids there,
235
691851
2526
Ancak yine de çocuklarımızı
bu geleceğe gönderiyoruz
bu geleceğe gönderiyoruz
11:46
and they are never coming back.
236
694982
1998
ve oradan geri gelmeyecekler.
11:50
I want them to be prepared
for what they'll face,
for what they'll face,
237
698433
3131
Yüzleşecekleri şeye
hazır olmalarını istiyorum,
hazır olmalarını istiyorum,
11:54
and that is why it is so important
238
702300
3243
bu yüzden Dünya gözlemcisi uyduların
11:57
to keep our earth-observing
satellites up there
satellites up there
239
705567
3251
orada kalmaya devam etmesi
12:00
and to hire diverse and smart
and talented people
and talented people
240
708842
3796
ve bulutlardan nefret etmeyen
çeşitli zeki ve yetenekli insanların
çeşitli zeki ve yetenekli insanların
12:04
who do not hate clouds
241
712662
2267
istihdam edilmesi ve iklim modellerinin
12:06
to improve the climate models.
242
714953
1935
geliştirilmesi çok önemli.
12:09
But uncertainty is not ignorance.
243
717570
3523
Ancak belirsizlik cahillik değil.
12:14
We don't know everything,
244
722053
1472
Her şeyi bilmiyoruz,
12:16
but we don't know nothing,
245
724093
1594
ama hiçbir şey bilmiyor da değiliz
12:18
and we know what carbon dioxide does.
246
726434
2394
ve karbondioksitin ne yaptığını biliyoruz.
12:21
I started my career as an astrophysicist,
247
729831
3164
Kariyerime uzay fizikçisi olarak başladım,
12:25
so you can believe me
248
733019
1482
dolayısıyla evrendeki
12:26
when I say that this is the greatest
place in the universe.
place in the universe.
249
734525
5457
en güzel yerde yaşadığımızı
rahatlıkla söyleyebilirim.
rahatlıkla söyleyebilirim.
12:33
Other planets might have liquid water.
250
741084
2817
Diğer gezegenlerde sıvı halde su olabilir.
12:36
On earth, we have whiskey.
251
744988
3143
Dünya'da viskimiz var.
12:40
(Laughter)
252
748155
2013
(Kahkaha)
12:42
(Applause)
253
750192
5008
(Alkış)
12:47
We are so lucky to live here,
254
755224
3193
Burada yaşadığımız için çok şanslıyız
12:51
but let's not push our luck.
255
759590
2094
ama şansımızı zorlamayalım.
12:54
I don't think that clouds
will save the planet.
will save the planet.
256
762476
2938
Bulutların gezegeni
kurtaracağını sanmıyorum.
kurtaracağını sanmıyorum.
12:58
I think that's probably up to us.
257
766225
1688
Sanırım bunu yapacak olan biziz.
13:00
Thank you.
258
768357
1239
Teşekkür ederim.
13:01
(Applause)
259
769620
2950
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Kate Marvel - Climate scientistClimate scientist Kate Marvel looks at the big picture of environmental change.
Why you should listen
Kate Marvel is a scientist at Columbia University and the NASA Goddard Institute of Space studies. She uses computer models and satellite observations to monitor and explain the changes happening around us. Her work has suggested that human activities are already affecting global rainfall and cloud patterns. Marvel is committed to sharing the joy and beauty of science with wider audiences.
She has advised journalists, artists and policymakers, written a popular science blog and given frequent public talks. Her writing has appeared in Nautilus Magazine.
Kate Marvel | Speaker | TED.com