TEDGlobal 2012
Candy Chang: Before I die I want to ...
Kendi Çanq:: Ölmədən öncə istəyirəm…
Filmed:
Readability: 3.2
5,640,247 views
Yaşadığı Nyu Orleansda rəssam və TED İştirakçısı Kendi Çanq tərkedilmiş bir evin divarını insanların “Ölmədən öncə istəyirəm____” cümləsini tamamlamaları üçün nəhəng təbaşir lövhəsinə çevirir.Ətrafdakıların hər cür; təəccüblü, iztirablı, gülməli cavabları ictimaiyyətin gözlənilməz güzgüsünə çevrilir. (Sənin cavabın necədir?)
Candy Chang - Artist, designer, urban planner
Candy Chang creates art that prompts people to think about their secrets, wishes and hopes -- and then share them. She is a TED Senior Fellow. Full bio
Candy Chang creates art that prompts people to think about their secrets, wishes and hopes -- and then share them. She is a TED Senior Fellow. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
There are a lot of ways the people around us
0
608
3700
Ətrafımızdakı insanlar bir çox yolla
00:20
can help improve our lives.
1
4308
2127
inkişafımıza kömək edirlər.
00:22
We don't bump into every neighbor,
2
6435
1492
Ancaq bizi əhatə edən qonşularımızla
00:23
so a lot of wisdom never gets passed on,
3
7927
2950
eyni ərazidə yaşasaq da bir-birimzlə rastlaşmırıq deyə,
00:26
though we do share the same public spaces.
4
10877
2882
onlardan bir şey öyrənə də bilmirik.
00:29
So over the past few years, I've tried ways to share more
5
13759
3128
Buna görə də, son illər ərzində ictimai yerlərdə
00:32
with my neighbors in public space,
6
16887
2340
yapışqan, trafaret
və təbaşirdən istifadə edərək
və təbaşirdən istifadə edərək
00:35
using simple tools like stickers, stencils and chalk.
7
19227
3342
daha çox şey paylaşmaq üçün müxtəlif yollar axtarırdım.
00:38
And these projects came from questions I had, like,
8
22569
2947
Və bu layihələr "Görəsən, qonşularım kirayə haqqı nə qədər verirlər?"
00:41
how much are my neighbors paying for their apartments?
9
25516
3960
kimi suallarımdan yaranırdı.
00:45
(Laughter) How can we lend and borrow more things
10
29476
2925
(Gülüş) "Çətin anlarda bir-birimizin qapısını döymədən
00:48
without knocking on each other's doors at a bad time?
11
32401
3825
daha çox şeyləri necə paylaşa bilərik?
00:52
How can we share more of our memories
12
36226
2704
Hansı yolla tərk edilmiş binalarımızla bağlı
00:54
of our abandoned buildings,
13
38930
1865
xatirələrimizi paylaşa və təbiəti daha yaxşı
00:56
and gain a better understanding of our landscape?
14
40795
3558
anlaya bilərik?"
01:00
And how can we share more of our hopes
15
44353
2342
Boş vitrinlərlə bağlı ümidlərimizi
necə paylaşaq ki,
necə paylaşaq ki,
01:02
for our vacant storefronts, so our communities
16
46695
3144
cəmiyyətimiz günümüzün ehtiyac
01:05
can reflect our needs and dreams today?
17
49839
4269
və arzularını əks etdirə bilsin?"
01:10
Now, I live in New Orleans,
18
54108
2621
Hal-hazırda Nyu Orleansda yaşayıram
01:12
and I am in love with New Orleans.
19
56729
2341
və oranı sevirəm.
01:14
My soul is always soothed by the giant live oak trees,
20
59070
4410
Nəhəng palıd ağacları, qürubsevərlər,
01:19
shading lovers, drunks and dreamers
21
63480
2758
sərxoşlar və illərlə xəyalpərəst olanlar
01:22
for hundreds of years, and I trust a city
22
66238
3115
daim ruhumu sakitləşdirirlər
01:25
that always makes way for music. (Laughter)
23
69353
2542
və mən, musiqiyə dəyər verən bir şəhərə
güvənirəm. (Gülüş)
güvənirəm. (Gülüş)
01:27
I feel like every time someone sneezes,
24
71895
2161
Sanki hər dəfə kimsə asqıranda,
01:29
New Orleans has a parade. (Laughter)
25
74056
2813
Nyu Orleansda bunun şərəfinə parad keçirilir . (Gülüş)
01:32
The city has some of the most beautiful architecture
26
76869
2373
Dünyanın ən gözəl memarlıq nümunələri ilə yanaşı,
01:35
in the world, but it also has one of the highest amounts
27
79242
2233
Amerikanın ən çox tərkedilmiş mülkləri də
01:37
of abandoned properties in America.
28
81475
2335
bu şəhərdədir.
01:39
I live near this house, and I thought about how I could
29
83810
3169
Bu evin yaxınlığında yaşayıram,
01:42
make it a nicer space for my neighborhood,
30
86979
2678
onu qonşularım üçün daha yaxşı bir yerə çevirmək
01:45
and I also thought about something
31
89657
2103
və həyatımı tamamilə dəyişən bir şey haqqında
01:47
that changed my life forever.
32
91760
4546
fikirləşməyə başladım.
01:52
In 2009, I lost someone I loved very much.
33
96306
4411
2009-cu ildə yaxın bir insanı itirdim.
01:56
Her name was Joan, and she was a mother to me,
34
100717
3857
Adı Coan idi, mənə ana kimi idi,
02:00
and her death was sudden and unexpected.
35
104574
4036
ölümü qəfil və gözlənilməz oldu.
02:07
And I thought about death a lot,
36
111291
3545
Və ölüm haqda çox düşündüm,
02:13
and
37
117251
2558
bu məndə
02:15
this made me feel deep gratitude for the time I've had,
38
119809
3985
sahib olduğum zamana minnətdarlıq hissi oyatdı
02:19
and
39
123794
2401
və hazırda
02:23
brought clarity to the things that are meaningful
40
127154
2633
həyatımda dərin mənaları olan şeylərə
02:25
to my life now.
41
129787
3518
aydınlıq gətirdi.
02:30
But I struggle to maintain this perspective in my daily life.
42
134850
4668
Amma hər gün bu perspektivi qorumaq üçün
mübarizə aparıram.
mübarizə aparıram.
02:35
I feel like it's easy to get caught up in the day-to-day,
43
139518
2779
Gündəlik işlərlə məşğul olmağın
asanlığını hiss etsəm də,
asanlığını hiss etsəm də,
02:38
and forget what really matters to you.
44
142297
2512
həqiqətdə mənim üçün vacib olanları unuduram.
02:40
So with help from old and new friends,
45
144809
2325
Buna qarşı da, köhnə və yeni dostların köməyi ilə
02:43
I turned the side of this abandoned house
46
147134
2060
tərkedilmiş bu evin kənar hissəsini
02:45
into a giant chalkboard and stenciled it
47
149194
2419
nəhəng təbaşir lövhəsinə çevirdim və
02:47
with a fill-in-the-blank sentence:
48
151613
2330
"Ölmədən öncə istəyirəm..." cümləsini tamamlamaq üçün
02:49
"Before I die, I want to ... "
49
153943
4241
boşluqlar buraxdım.
02:54
So anyone walking by can pick up a piece of chalk,
50
158184
3284
Bununla da, divarın yanından keçən istənilən insan
02:57
reflect on their lives, and share their personal aspirations
51
161468
2938
təbaşir götürüb həyatını əks etdirən
03:00
in public space.
52
164406
2530
istəklərini ictimai yerdə paylaşa bilərdi.
03:02
I didn't know what to expect from this experiment,
53
166936
3668
Bu təcrübədən nə gözləyəcəyimi bilmirdim,
03:06
but by the next day, the wall was entirely filled out,
54
170604
2622
amma ertəsi gün divar tamamilə dolmuşdu,
03:09
and it kept growing.
55
173226
2158
yazılar isə çoxalmaqda davam edirdilər.
03:11
And I'd like to share a few things
56
175384
1780
Və mən divarın üstündə insanların yazdığı
03:13
that people wrote on this wall.
57
177164
4780
bir neçə fikri sizinlə paylaşmaq istəyirəm.
03:17
"Before I die, I want to be tried for piracy." (Laughter)
58
181944
9544
"Ölmədən öncə istəyirəm dəniz quldurluğuna görə məsuliyyətə cəlb olunum". (Gülüş)
03:27
"Before I die, I want to straddle the International Date Line."
59
191488
6318
"Ölmədən öncə istəyirəm Beynəlxalq Təqvim Xətlərini qarışdırım".
03:33
"Before I die, I want to sing for millions."
60
197806
4334
"Ölmədən öncə istəyirəm milyonlarca insan üçün mahnı oxuyum".
03:38
"Before I die, I want to plant a tree."
61
202140
6730
"Ölmədən öncə istəyirəm ağac əkim".
03:44
"Before I die, I want to live off the grid."
62
208870
4480
"Ölmədən öncə istəyirəm tərkidünya həyat keçirim".
03:49
"Before I die, I want to hold her one more time."
63
213350
6053
"Ölmədən öncə istəyirəm onu bir daha qucaqlayım".
03:55
"Before I die, I want to be someone's cavalry."
64
219403
5800
"Ölmədən öncə istəyirəm kiminsə süvarisi olum".
04:01
"Before I die, I want to be completely myself."
65
225205
5561
"Ölmədən öncə istəyirəm tamamilə özüm olum".
04:09
So this neglected space became a constructive one,
66
233525
4445
Beləliklə, bu baxımsız yer konstruktiv bir məkana çevrildi,
04:13
and people's hopes and dreams
67
237970
2247
insanların xəyal və arzuları
04:16
made me laugh out loud, tear up,
68
240217
2435
məni həm güldürdü, həm də ağlatdı.
04:18
and they consoled me during my own tough times.
69
242652
3454
Çətin dövrümdə mənə təsəlli oldular.
04:22
It's about knowing you're not alone.
70
246106
2438
Bu tək olmadığım deməkdir.
04:24
It's about understanding our neighbors
71
248544
1489
Bu, yeni və aydınlaşdırıcı yollarla
04:25
in new and enlightening ways.
72
250033
2304
ətrafdakı insanları anlamaq deməkdir.
04:28
It's about making space for reflection and contemplation,
73
252337
3286
Bu, ifadə və analizlər etmək üçün yer verilməsi,
04:31
and remembering what really matters most to us
74
255623
2743
böyüyüb və dəyişdikcə bizim üçün
nəyin dəyərli olduğunu
nəyin dəyərli olduğunu
04:34
as we grow and change.
75
258366
3256
xatırlamağımız deməkdir.
04:37
I made this last year, and started receiving
76
261622
2922
Bu divarı keçən il hazırlamışdım
04:40
hundreds of messages from passionate people
77
264544
2295
və yaşadıqları yerlərdə belə divarlar görmək istəyən
04:42
who wanted to make a wall with their community,
78
266839
2441
yüzlərlə həvəsli insandan məktublar almağa başladım.
04:45
so my civic center colleagues and I made a tool kit, and now
79
269280
3364
Buna görə, vətəndaş mərkəzindən həmkarlarım ilə
04:48
walls have been made in countries around the world,
80
272644
2678
bir vasitə (tool kit) hazırladıq.
04:51
including Kazakhstan, South Africa,
81
275322
5863
Qazaxıstan, Cənubi Afrika, Avstraliya, Argentina
və başqa ölkələr daxil olmaqla
04:57
Australia,
82
281185
2616
04:59
Argentina and beyond.
83
283801
2700
dünyanın hər tərəfində belə divarlar yaratdıq.
05:02
Together, we've shown how powerful our public spaces
84
286501
2701
Səsimizi ucaltmağa və fikirlərimizi
05:05
can be if we're given the opportunity to have a voice
85
289202
2858
bir-birimizlə bölüşməyə imkan verildikdə,
05:07
and share more with one another.
86
292060
3093
ictimai yerlərin nəyə qadir olduğunu birlikdə göstərdik.
05:13
Two of the most valuable things we have are time
87
297246
3454
Sahib olduğumuz ən dəyərli iki şey -
05:16
and our relationships with other people.
88
300700
3047
zaman və digər insanlarla münasibətlərimizdir.
05:19
In our age of increasing distractions,
89
303747
2907
Bəhanələrin çoxaldığı belə bir dövrdə
05:22
it's more important than ever to find ways to maintain
90
306654
2876
perspektivlərimizi qorumaq üçün yollar axtarmağımız,
05:25
perspective and remember that life is brief and tender.
91
309530
4669
həyatın qısa və həssas olduğunu
xatırlamağımız hər şeydən vacibdir.
xatırlamağımız hər şeydən vacibdir.
05:30
Death is something that we're often discouraged
92
314199
2189
Ölüm, haqqında nə cəsarətlə danışacağımız,
05:32
to talk about or even think about, but
93
316388
2074
nə də fikirləşəcəyimiz bir şeydir,
05:34
I've realized that preparing for death
94
318462
2596
amma anladım ki,
05:36
is one of the most empowering things you can do.
95
321058
2694
ölümə hazırlaşmaq insanı gücləndirən
əsas şeylərdən biridir.
əsas şeylərdən biridir.
05:39
Thinking about death clarifies your life.
96
323752
3590
Ölüm haqqında düşünmək həyatı aydınlaşdırır.
05:45
Our shared spaces can better reflect what matters to us
97
329711
2913
İctimai yerlər bizim üçün həm fərd, həm də cəmiyyət kimi
05:48
as individuals and as a community,
98
332624
3020
nələrin dəyərli olduğunu daha yaxşı hiss etdirir,
05:51
and with more ways to share our hopes, fears and stories,
99
335644
3903
arzularımızı, qorxularımızı və hekayələrimizi
başqaları ilə paylaşmağımız
başqaları ilə paylaşmağımız
05:55
the people around us can not only help us
100
339547
2229
sadəcə həyatda daha yaxşı yerlərə gəlməyimizə deyil,
05:57
make better places, they can help us lead better lives.
101
341776
4436
həm də daha yaxşı həyatlar yaşamağımıza kömək edə bilər.
06:02
Thank you. (Applause)
102
346212
2595
Çox sağ olun. (Alqışlar)
06:04
(Applause)
103
348807
3251
(Alqışlar)
06:07
Thank you. (Applause)
104
352058
2757
Çox sağ olun. (Alqışlar)
06:10
(Applause)
105
354815
3862
(Alqışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Candy Chang - Artist, designer, urban plannerCandy Chang creates art that prompts people to think about their secrets, wishes and hopes -- and then share them. She is a TED Senior Fellow.
Why you should listen
Candy Chang is an artist, designer, and urban planner who explores making cities more comfortable and contemplative places. She believes in the potential of introspection and collective wisdom in public space to improve our communities and help us lead better lives.
Recent projects include Before I Die, where she transformed an abandoned house in her neighborhood in New Orleans into an interactive wall for people to share their hopes and dreams -- a project The Atlantic called “one of the most creative community projects ever.” Other projects include I Wish This Was, a street art project that invites people to voice what they want in vacant storefronts, and Neighborland, an online tool that helps people self-organize and shape the development of their communities. She is a TED Senior Fellow, an Urban Innovation Fellow, and was named a “Live Your Best Life” Local Hero by Oprah magazine. By combining street art with urban planning and social activism, she has been recognized as a leader in developing new strategies for the design of our cities. She is co-founder of Civic Center, an art and design studio in New Orleans. See more at candychang.com.
Coming up: Before I Die ... the book!
Candy Chang | Speaker | TED.com