TEDWomen 2017
Azim Khamisa and Ples Felix: What comes after tragedy? Forgiveness
Αζίμ Καμίσα, Πλες Φίλιξ: Τι ακολουθεί την τραγωδία; Η συγχώρεση
Filmed:
Readability: 3.8
1,124,318 views
Μια φοβερή νύχτα του 1995, ο 14χρονος εγγονός του Πλες Φίλιξ δολοφόνησε τον γιο του Αζίμ Καμίσα σε μια τελετή μύησης μιας συμμορίας, μαζί με ναρκωτικά, αλκοόλ και μια εσφαλμένη ανάγκη του «ανήκειν». Η θανατηφόρα συνάντηση οδήγησε τον Καμίσα και τον Φίλιξ σε μονοπάτια βαθύ διαλογισμού προκειμένου να συγχωρέσουν και να συγχωρεθούν. Σε μια πράξη γενναιότητας και συμφιλίωσης, οι δυο άντρες συναντήθηκαν και δημιούργησαν έναν ισχυρό δεσμό. Μαζί, χρησιμοποίησαν την ιστορία τους σαν εγχειρίδιο για μια καλύτερη, πιο φιλεύσπλαχνη κοινωνία, όπου τα θύματα μιας τραγωδίας θα μπορούν να ωριμάσουν και να επουλώσουν τις πληγές του.
Ετοιμαστείτε να συγκινηθείτε από την απίστευτη ιστορία τους. «Η ειρήνη είναι εφικτή», λέει ο Καμίσα. «Πώς το ξέρω αυτό; Επειδή βρήκα την ειρήνη μέσα μου».
Azim Khamisa - Author, peace activist
Azim Khamisa speaks to students and adults on nonviolence, forgiveness and peace-building, and he is a founder of two nonprofit organizations that target youth violence. Full bioPles Felix - Peace activist
Ples Felix is a leader in the Tariq Khamisa Foundation, dedicated to helping stop youth violence. Full bio
Azim Khamisa speaks to students and adults on nonviolence, forgiveness and peace-building, and he is a founder of two nonprofit organizations that target youth violence. Full bioPles Felix - Peace activist
Ples Felix is a leader in the Tariq Khamisa Foundation, dedicated to helping stop youth violence. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Azim Khamisa: We humans
have many defining moments in our lives.
have many defining moments in our lives.
0
1600
4376
Αζίμ Καμίσα: Εμείς οι άνθρωποι,
έχουμε πολλές καθοριστικές
στιγμές στην ζωή μας.
στιγμές στην ζωή μας.
00:18
Sometimes these moments are joyous,
1
6000
2200
Μερικές φορές είναι χαρούμενες στιγμές,
00:20
and sometimes they are heartbreaking,
2
8840
2376
και μερικές φορές είναι αποκαρδιωτικές,
00:23
tragic.
3
11240
1360
τραγικές.
00:25
But at these defining moments,
if we are able to make the right choice,
if we are able to make the right choice,
4
13240
4960
Όμως σε αυτές τις καθοριστικές στιγμές,
αν μπορέσουμε να κάνουμε σωστές επιλογές,
αν μπορέσουμε να κάνουμε σωστές επιλογές,
00:30
we literally manifest a miracle
5
18920
2936
εκδηλώνεται, κυριολεκτικά, ένα θαύμα
00:33
in us and others.
6
21880
2640
σε εμάς και στους άλλους.
00:37
My only son Tariq, a university student,
7
25480
2416
Ο μοναχογιός μου ο Τάρικ,
φοιτητής πανεπιστημίου,
φοιτητής πανεπιστημίου,
00:39
kind, generous, a good writer,
a good photographer,
a good photographer,
8
27920
4455
ευγενικός, γενναιόδωρος,
καλός συγγραφέας και φωτογράφος,
καλός συγγραφέας και φωτογράφος,
00:44
had aspirations
to work for National Geographic,
to work for National Geographic,
9
32400
3416
φιλοδοξούσε να δουλέψει
για το National Geographic.
για το National Geographic.
00:47
engaged to a beautiful lady,
10
35840
2056
Ήταν αρραβωνιασμένος με μια όμορφη κυρία,
00:49
worked as a pizza deliveryman
on Fridays and Saturdays.
on Fridays and Saturdays.
11
37920
3640
δούλευε ντελιβεράς σε πιτσαρία
τα Σαββατοκύριακα.
τα Σαββατοκύριακα.
00:54
He was lured to a bogus address
12
42320
2256
Παρασύρθηκε σε μια ψεύτικη διεύθυνση
από μια νεανική συμμορία,
από μια νεανική συμμορία,
00:56
by a youth gang.
13
44600
1200
00:59
And in a gang initiation,
14
47160
1960
και σε μια τελετή μύησης της συμμορίας,
01:01
a 14-year-old shot and killed him.
15
49880
3560
ένας 14χρονος τον πυροβόλησε
και τον σκότωσε.
και τον σκότωσε.
01:06
The sudden, senseless death
16
54960
3336
Ο ξαφνικός, χωρίς νόημα, θάνατος
01:10
of an innocent, unarmed human being;
17
58320
4200
ενός αθώου, άοπλου ανθρώπου.
01:15
the overwhelming grief of a family;
18
63720
2240
Η απερίγραπτη θλίψη μιας οικογένειας.
01:18
the total confusion as you try
to absorb a new, hideous reality.
to absorb a new, hideous reality.
19
66760
6280
Η πλήρης σύγχυση καθώς
προσπαθείς να απορροφήσεις
προσπαθείς να απορροφήσεις
μια νέα, αποτρόπαιη πραγματικότητα.
01:25
Needless to say it brought
my life to a crashing halt.
my life to a crashing halt.
20
73960
3016
Εννοείται, πως έφερε τη ζωή μου
σε ένα συντριπτικό τέλμα.
σε ένα συντριπτικό τέλμα.
Ένα από τα πιο δύσκολα
πράγματα που έπρεπε να κάνω
πράγματα που έπρεπε να κάνω
01:29
One of the hardest things
I've ever had to do
I've ever had to do
21
77000
2456
01:31
was to call his mother,
who lived in a different city.
who lived in a different city.
22
79480
3216
ήταν να τηλεφωνήσω στη μητέρα του
που ζούσε σε μια άλλη πόλη.
που ζούσε σε μια άλλη πόλη.
01:34
How do you tell a mother
she's never going to see her son again,
she's never going to see her son again,
23
82720
3056
Πώς να πεις σε μια μητέρα
ότι δεν θα ξαναδεί τον γιο της,
ότι δεν θα ξαναδεί τον γιο της,
01:37
or hear him laugh,
24
85800
1456
δεν θα ακούσει ξανά το γέλιο του,
01:39
or give him a hug?
25
87280
1200
δεν θα του δώσει ξανά μια αγκαλιά;
01:42
I practice as a Sufi Muslim.
26
90520
1976
Είμαι μουσουλμάνος Σούφι.
01:44
I meditate two hours a day.
27
92520
2280
Κάνω διαλογισμό δύο ώρες την ημέρα.
01:47
And sometimes,
28
95680
1256
Μερικές φορές, μέσα σ' ένα βαθύ τραύμα
και μια μεγάλη τραγωδία,
και μια μεγάλη τραγωδία,
01:48
in deep trauma and deep tragedy,
29
96960
3256
01:52
there is a spark of clarity.
30
100240
1880
υπάρχει μια σπίθα διαύγειας.
01:55
So what I downloaded in my meditation
31
103160
2856
Οπότε, αυτό που μου ήρθε
στο διαλογισμό μου,
στο διαλογισμό μου,
01:58
is that there were victims
at both ends of the gun.
at both ends of the gun.
32
106040
3160
είναι ότι υπάρχουν θύματα
και στις δύο άκρες του όπλου.
και στις δύο άκρες του όπλου.
02:02
It's easy to see that my son
was a victim of the 14-year-old,
was a victim of the 14-year-old,
33
110400
3856
Είναι εύκολο να καταλάβεις
ότι ο γιος μου ήταν θύμα ενός 14χρονου,
ότι ο γιος μου ήταν θύμα ενός 14χρονου,
02:06
a little bit complicated to see
that he was a victim of American society.
that he was a victim of American society.
34
114280
5736
αλλά είναι λίγο περίπλοκο να καταλάβεις
ότι ήταν θύμα της αμερικάνικης κοινωνίας.
ότι ήταν θύμα της αμερικάνικης κοινωνίας.
02:12
And that begs the question,
well, who is American society?
well, who is American society?
35
120040
3456
Το ερώτημα, λοιπόν, είναι,
ποια είναι η αμερικάνικη κοινωνία;
ποια είναι η αμερικάνικη κοινωνία;
02:15
Well, it's you and me,
36
123520
1256
Λοιπόν, είναι εσείς κι εγώ,
02:16
because I don't believe
that society is just happenstance.
that society is just happenstance.
37
124800
3935
επειδή δεν πιστεύω ότι η κοινωνία
είναι απλά κάτι τυχαίο.
είναι απλά κάτι τυχαίο.
02:20
I think we are all responsible
for the society we've created.
for the society we've created.
38
128759
3961
Νομίζω ότι όλοι είμαστε υπεύθυνοι
για την κοινωνία που δημιουργήσαμε.
για την κοινωνία που δημιουργήσαμε.
02:25
And children killing children
is not a mark of a civil society.
is not a mark of a civil society.
39
133560
3800
Όταν τα παιδιά σκοτώνουν παιδιά,
αυτό δεν είναι σημάδι
μιας πολιτισμένης κοινωνίας.
μιας πολιτισμένης κοινωνίας.
02:30
So nine months after Tariq died,
40
138120
2080
Εννιά μήνες μετά τον θάνατο του Τάρικ,
02:33
I started the Tariq Khamisa Foundation
41
141040
2200
ξεκίνησα το ίδρυμα Τάρικ Καμίσα
02:35
and our mandate
at the Tariq Khamisa Foundation
at the Tariq Khamisa Foundation
42
143840
2656
και η αποστολή μας στο ίδρυμα Τάρικ Καμίσα
02:38
is to stop kids from killing kids
43
146520
2456
είναι να σταματήσουμε
τα παιδιά να σκοτώνουν παιδιά,
τα παιδιά να σκοτώνουν παιδιά,
02:41
by breaking the cycle of youth violence.
44
149000
2776
με τον να σπάσουμε τον κύκλο
της νεανικής βίας.
της νεανικής βίας.
02:43
And essentially we have three mandates.
45
151800
1896
Ουσιαστικά, έχουμε τρεις αποστολές.
02:45
Our first and foremost
is to save lives of children.
is to save lives of children.
46
153720
3800
Πρώτη και κυριότερη,
να σώσουμε τις ζωές των παιδιών.
02:50
It's important to do.
We lose so many on a daily basis.
We lose so many on a daily basis.
47
158200
3600
Είναι τόσο σημαντικό αυτό!
Καθημερινά χάνονται τόσα πολλά!
02:54
Our second mandate
48
162600
1600
Η δεύτερη αποστολή μας,
02:57
is to empower the right choices
so kids don't fall through the cracks
so kids don't fall through the cracks
49
165280
4296
είναι να ενισχύσουμε τις σωστές επιλογές,
ώστε να μην παραμελούνται τα παιδιά
03:01
and choose lives of gangs and crime
and drugs and alcohol and weapons.
and drugs and alcohol and weapons.
50
169600
4040
και να μη διαλέγουν
τις συμμορίες, το έγκλημα,
τις συμμορίες, το έγκλημα,
τα ναρκωτικά, το αλκοόλ και τα όπλα.
03:06
And our third mandate is to teach
the principles of nonviolence,
the principles of nonviolence,
51
174360
5840
Και η τρίτη αποστολή μας είναι
να διδάξουμε τις αρχές της μη βίας,
να διδάξουμε τις αρχές της μη βίας,
03:13
of empathy, of compassion,
52
181160
2176
της ενσυναίσθησης, της συμπόνιας
και της συγχώρεσης.
και της συγχώρεσης.
03:15
of forgiveness.
53
183360
1400
03:17
And I started with a very simple premise
54
185760
1936
Ξεκίνησα με ένα πολύ απλό δεδομένο,
03:19
that violence is a learned behavior.
55
187720
2216
ότι τη βίαιη συμπεριφορά τη μαθαίνεις.
03:21
No child was born violent.
56
189960
1920
Κανένα παιδί δεν γεννιέται βίαιο.
03:24
If you accept that as a truism,
57
192720
2376
Αν το αποδεχτείς αυτό ως αλήθεια,
03:27
nonviolence can also be
a learned behavior,
a learned behavior,
58
195120
3136
τότε μπορεί να μάθει κάποιος
και τη μη βία,
και τη μη βία,
03:30
but you have to teach it,
59
198280
1336
αλλά πρέπει να του το διδάξεις,
03:31
because kids are not going to learn that
60
199640
2336
επειδή τα παιδιά δεν πρόκειται
να το μάθουν αυτό μέσω της ώσμωσης.
να το μάθουν αυτό μέσω της ώσμωσης.
03:34
through osmosis.
61
202000
1280
03:36
Soon after that,
I reached out to my brother here,
I reached out to my brother here,
62
204200
3600
Σύντομα μετά από αυτό,
απευθύνθηκα στον αδερφό μου εδώ,
απευθύνθηκα στον αδερφό μου εδώ,
με το σκεπτικό ότι και οι δύο
είχαμε χάσει από έναν γιο.
είχαμε χάσει από έναν γιο.
03:41
with the attitude
that we had both lost a son.
that we had both lost a son.
63
209120
2176
03:43
My son died.
64
211320
1256
Ο δικός μου γιος πέθανε,
03:44
He lost his grandson
to the adult prison system.
to the adult prison system.
65
212600
2240
αυτός έχασε τον εγγονό του
μέσα στο σωφρονιστικό σύστημα.
μέσα στο σωφρονιστικό σύστημα.
03:47
And I asked him to join me.
66
215400
1336
Του ζήτησα να έρθει μαζί μου,
03:48
As you see, 22 years later,
we are still here together,
we are still here together,
67
216760
4376
και όπως βλέπετε, 22 χρόνια μετά,
είμαστε ακόμα μαζί.
είμαστε ακόμα μαζί.
03:53
because I can't bring Tariq
back from the dead,
back from the dead,
68
221160
2776
Δεν μπορώ να αναστήσω τον Τάρικ,
εσύ δεν μπορείς να βγάλεις
τον Τόνι από τη φυλακή,
τον Τόνι από τη φυλακή,
03:55
you can't take Tony out of prison,
69
223960
2056
03:58
but the one thing we can do
70
226040
1976
αλλά αυτό που μπορούμε να κάνουμε,
04:00
is make sure no other young people
in our community
in our community
71
228040
3056
είναι να διασφαλίσουμε
ότι κανένας άλλος νέος στην κοινότητά μας
ότι κανένας άλλος νέος στην κοινότητά μας
04:03
end up dead or end up in prison.
72
231120
2560
δεν θα καταλήξει νεκρός ή στη φυλακή.
04:06
With the grace of God,
73
234360
1576
Με τη θέληση του Θεού,
04:07
the Tariq Khamisa Foundation
has been successful.
has been successful.
74
235960
2896
το ίδρυμα Τάρικ Καμίσα έχει πετύχει.
04:10
We have a safe school model
75
238880
2816
Έχουμε ένα ασφαλές σχολικό μοντέλο,
το οποίο έχει τέσσερα
διαφορετικά προγράμματα.
διαφορετικά προγράμματα.
04:13
which has four different programs.
76
241720
2056
04:15
The first one is a live assembly
with Ples and me.
with Ples and me.
77
243800
2936
Το πρώτο είναι μια συνάθροιση
όπου παρίσταμαι μαζί με τον Πλες.
όπου παρίσταμαι μαζί με τον Πλες.
04:18
We are introduced,
78
246760
1256
Μας συστήνουν λέγοντας,
04:20
this man's grandson killed this man's son,
79
248040
2056
«Ο εγγονός του σκότωσε το γιο του,
κι όμως, είναι εδώ μαζί».
κι όμως, είναι εδώ μαζί».
04:22
and here they are together.
80
250120
1336
Έχουμε τάξεις με μαθήματα.
04:23
We have in-classroom curriculum.
81
251480
2096
Μετά το σχολείο έχουμε
ένα συμβουλευτικό πρόγραμμα
ένα συμβουλευτικό πρόγραμμα
04:25
We have an after school mentoring program,
and we create a peace club.
and we create a peace club.
82
253600
3479
και δημιουργήσαμε μια λέσχη «Ειρήνης».
Είμαι χαρούμενος
που μπορώ να μοιραστώ μαζί σας,
που μπορώ να μοιραστώ μαζί σας,
04:29
And I'm happy to share with you
83
257920
1496
04:31
that besides teaching
these principles of nonviolence,
these principles of nonviolence,
84
259440
3896
ότι εκτός από το να διδάσκουμε
τις αρχές της μη βίας,
τις αρχές της μη βίας,
04:35
we are able to cut suspensions
and expulsions by 70 percent,
and expulsions by 70 percent,
85
263360
4400
καταφέραμε να μειώσουμε τις αποβολές
κατά 70 τοις εκατό.
κατά 70 τοις εκατό.
(Χειροκρότημα)
04:40
which is huge.
86
268920
1216
Το οποίο είναι σπουδαίο!
04:42
(Applause)
87
270160
1136
(Χειροκρότημα)
04:43
Which is huge.
88
271320
1200
Είναι σπουδαίο.
Πέντε χρόνια αφότου πέθανε ο Τάρικ,
04:45
Five years after Tariq died,
89
273440
2416
04:47
and for me to complete
my journey of forgiveness,
my journey of forgiveness,
90
275880
2896
και εγώ ολοκλήρωσα
το ταξίδι μου της συγχώρεσης,
το ταξίδι μου της συγχώρεσης,
04:50
I went to see the young man
who killed my son.
who killed my son.
91
278800
2336
πήγα να δω τον νεαρό
που σκότωσε τον γιο μου.
που σκότωσε τον γιο μου.
04:53
He was 19 years old.
92
281160
1480
Ήταν 19 χρονών.
04:55
And I remember that meeting
because we were --
because we were --
93
283960
3096
Θυμάμαι εκείνη τη συνάντηση
επειδή ήμασταν -
επειδή ήμασταν -
είναι 37 και είναι ακόμα στη φυλακή.
04:59
he's 37, still in prison --
94
287080
2136
Στη πρώτη μας συνάντηση κοιταχτήκαμε,
χωρίς ν' αποτραβήξουμε το βλέμμα μας.
χωρίς ν' αποτραβήξουμε το βλέμμα μας.
05:01
but at that first meeting,
we locked eyeballs.
we locked eyeballs.
95
289240
2816
05:04
I'm looking in his eyes,
he's looking in my eyes,
he's looking in my eyes,
96
292080
2816
Τον κοιτούσα στα μάτια,
με κοιτούσε στα μάτια,
με κοιτούσε στα μάτια,
05:06
and I'm looking in his eyes
trying to find a murderer, and I didn't.
trying to find a murderer, and I didn't.
97
294920
3656
και προσπαθούσα να δω στα μάτια του
έναν δολοφόνο,
έναν δολοφόνο,
αλλά δεν μπόρεσα.
05:10
I was able to climb through his eyes
98
298600
2736
Μπόρεσα να διαπεράσω τη ματιά του,
ν' αγγίξω την ανθρωπιά του,
05:13
and touch his humanity that I got
99
301360
1976
05:15
that the spark in him
was no different than the spark in me
was no different than the spark in me
100
303360
3616
και να δω ότι η σπίθα μέσα του
δεν διέφερε από τη δική μου
δεν διέφερε από τη δική μου
ή κανενός άλλου εδώ μέσα.
05:19
or anybody else here.
101
307000
1520
Δεν το περίμενα αυτό.
05:21
So I wasn't expecting that.
He was remorseful.
He was remorseful.
102
309280
2296
Ήταν μετανιωμένος, ήταν εύγλωττος,
είχε καλούς τρόπους,
είχε καλούς τρόπους,
05:23
He was articulate. He was well-mannered.
103
311600
2096
και κατάλαβα ότι η συγχώρεσή μου
τον είχε αλλάξει.
τον είχε αλλάξει.
05:25
And I could tell that my hand
of forgiveness had changed him.
of forgiveness had changed him.
104
313720
3680
05:31
So with that, please welcome
my brother, Ples.
my brother, Ples.
105
319000
2456
Λέγοντας αυτό, παρακαλώ
υποδεχθείτε τον αδελφό μου, Πλες.
υποδεχθείτε τον αδελφό μου, Πλες.
05:33
(Applause)
106
321480
2920
(Χειροκρότημα)
Πλες Φίλιξ: Ο Τόνι είναι ο μοναχογιός
της μοναχοκόρης μου.
της μοναχοκόρης μου.
05:38
Ples Felix: Tony is my one
and only daughter's one and only child.
and only daughter's one and only child.
107
326920
4760
05:44
Tony was born to my daughter,
108
332360
2496
Η κόρη μου γέννησε τον Τόνι
όταν ήταν 15 χρονών.
όταν ήταν 15 χρονών.
05:46
who was 15 when she gave birth to Tony.
109
334880
2200
Η μητρότητα είναι η πιο δύσκολη
δουλειά στον πλανήτη.
δουλειά στον πλανήτη.
05:50
Mothering is the toughest
job on the planet.
job on the planet.
110
338760
2800
Δεν υπάρχει δυσκολότερη δουλειά
από το να μεγαλώνεις ένα άλλο ανθρώπινο όν
από το να μεγαλώνεις ένα άλλο ανθρώπινο όν
05:54
There is no tougher job on the planet
than raising another human being
than raising another human being
111
342200
4136
05:58
and making sure they're safe, secure
112
346360
2656
και να φροντίζεις για την ασφάλειά τους
και όλα όσα χρειάζονται
για να πετύχουν στη ζωή τους.
για να πετύχουν στη ζωή τους.
06:01
and well-positioned
to be successful in life.
to be successful in life.
113
349040
2840
06:04
Tony experienced a lot of violence
in his life as a young kid.
in his life as a young kid.
114
352600
3480
Ο Τόνι βίωσε βιαιότητες από μικρό παιδί.
Είδε ένα από τα αγαπημένα του ξαδέλφια
να δολοφονείται από πυρά αυτόματου όπλου
να δολοφονείται από πυρά αυτόματου όπλου
06:09
He saw one of his favorite cousins
115
357000
1656
06:10
be murdered in a hail
of automatic weapon fire
of automatic weapon fire
116
358680
2496
σε μια συμπλοκή συμμοριών
στο Λος Άντζελες.
στο Λος Άντζελες.
06:13
and gang involvement in Los Angeles.
117
361200
2336
Είχε πληγωθεί με πολλούς τρόπους.
06:15
He was very traumatized
in so many different ways.
in so many different ways.
118
363560
2480
Ο Τόνι ήρθε να ζήσει μαζί μου.
06:19
Tony came to live with me.
119
367360
1256
06:20
I wanted to make sure
he had everything a kid needed
he had everything a kid needed
120
368640
3176
Ήθελα να του προσφέρω
ό,τι χρειαζόταν ένα παιδί
ό,τι χρειαζόταν ένα παιδί
06:23
to be successful.
121
371840
1600
για να γίνει πετυχημένο.
Αλλά εκείνο το βράδυ,
06:27
But on this particular evening,
122
375120
1976
μετά από χρόνια που ζούσε μαζί μου,
06:29
after years of being with me
123
377120
1376
06:30
and struggling mightily
to try to be successful
to try to be successful
124
378520
2576
παλεύοντας σκληρά για να επιτύχει
06:33
and to live up to my expectations
of being a successful person,
of being a successful person,
125
381120
3520
και να ανταποκριθεί στις προσδοκίες μου
να γίνει ένας επιτυχημένος άνθρωπος,
06:37
on this one particular day,
Tony ran away from home that evening,
Tony ran away from home that evening,
126
385560
3216
εκείνη την ημέρα,
ο Τόνι το έσκασε από το σπίτι το βράδυ.
ο Τόνι το έσκασε από το σπίτι το βράδυ.
06:40
he went to be with people
he thought were his friends,
he thought were his friends,
127
388800
2776
Πήγε σε ανθρώπους
που νόμιζε ότι ήταν φίλοι του.
που νόμιζε ότι ήταν φίλοι του.
06:43
he was given drugs and alcohol
128
391600
1456
Του έδωσαν ναρκωτικά, αλκοόλ,
06:45
and he took them
129
393080
1256
κι εκείνος τα πήρε επειδή πίστευε
ότι έτσι θα ένιωθε ανέμελος.
ότι έτσι θα ένιωθε ανέμελος.
06:46
because he thought
they would make him feel carefree.
they would make him feel carefree.
130
394360
3256
06:49
But all it did was
to make his anxiety go higher
to make his anxiety go higher
131
397640
3496
Αλλά το μόνο που έκαναν ήταν
να κάνουν το άγχος του μεγαλύτερο
να κάνουν το άγχος του μεγαλύτερο
06:53
and to create a more ...
132
401160
1760
και να του δημιουργήσουν ένα πιο...
06:57
more deadly thinking on his part.
133
405320
3120
πιο θανατηφόρο τρόπο σκέψης.
07:01
He was invited to a robbery,
134
409280
1416
Τον κάλεσαν σε μια ληστεία
07:02
he was given a 9mm handgun.
135
410720
1960
και του έδωσαν ένα όπλο εννέα χιλιοστών.
07:05
And at the presence
of an 18-year-old who commanded him
of an 18-year-old who commanded him
136
413720
2616
Παρουσία ενός 18χρονου που έδινε διαταγές
07:08
and two 14-year-old boys
he thought were his friends,
he thought were his friends,
137
416360
3136
και δύο 14χρονων αγοριών
που πίστευε ότι ήταν φίλοι του,
που πίστευε ότι ήταν φίλοι του,
πυροβόλησε και σκότωσε τον Τάρικ Καμίσα,
07:11
he shot and killed Tariq Khamisa,
138
419520
3216
07:14
this man's son.
139
422760
1800
τον γιο αυτού του ανθρώπου.
Δεν υπάρχουν λόγια,
07:19
There are no words, there are no words
140
427840
2416
δεν υπάρχουν λόγια που μπορούν
να εκφράσουν την απώλεια ενός παιδιού.
να εκφράσουν την απώλεια ενός παιδιού.
07:22
that can express the loss of a child.
141
430280
4040
Όταν κατάλαβα ότι ο εγγονός μου
ήταν υπεύθυνος
ήταν υπεύθυνος
07:27
At my understanding
that my grandson was responsible
that my grandson was responsible
142
435240
2456
για την δολοφονία αυτού του ανθρώπου,
07:29
for the murder of this human being,
143
437720
1696
πήγα εκεί που προσεύχομαι,
όπως με είχαν διδάξει οι γονείς μου.
όπως με είχαν διδάξει οι γονείς μου.
07:31
I went to the prayer closet,
like I was taught by my old folks,
like I was taught by my old folks,
144
439440
3216
και άρχισα να προσεύχομαι
και να διαλογίζομαι.
και να διαλογίζομαι.
07:34
and began to pray and meditate.
145
442680
2136
07:36
The one thing that Mr. Khamisa
and I have in common,
and I have in common,
146
444840
2456
Το κοινό που έχουμε με τον κύριο Καμίσα
και που δεν το γνωρίζαμε,
και που δεν το γνωρίζαμε,
07:39
and we didn't know this,
besides being wonderful human beings,
besides being wonderful human beings,
147
447320
2936
εκτός του ότι είμαστε καλοί άνθρωποι,
είναι ότι και οι δύο κάνουμε διαλογισμό.
07:42
is that we both meditate.
148
450280
1220
07:43
(Laughter)
149
451530
1150
(Γέλια)
07:44
It was very helpful for me
150
452920
1456
Αυτό με βοήθησε πολύ
επειδή μου έδωσε τη δυνατότητα
επειδή μου έδωσε τη δυνατότητα
07:46
because it offered me an opportunity
to seek guidance and clarity
to seek guidance and clarity
151
454400
3496
να ζητήσω καθοδήγηση και διαύγεια
07:49
about how I wanted to be of support
of this man and his family in this loss.
of this man and his family in this loss.
152
457920
5776
για το πώς να στηρίξω αυτόν τον άνθρωπο
και την οικογένειά του
και την οικογένειά του
σ' αυτήν την απώλεια.
07:55
And sure enough, my prayers were answered,
153
463720
2056
Σύντομα, οι προσευχές μου απαντήθηκαν,
07:57
because I was invited
to a meeting at this man's house,
to a meeting at this man's house,
154
465800
2936
επειδή με προσκάλεσε
σε μια συνάντηση στο σπίτι του.
σε μια συνάντηση στο σπίτι του.
08:00
met his mother, his father,
155
468760
2816
Γνώρισα τη μητέρα και τον πατέρα του,
08:03
his wife, his brother, met their family
156
471600
3056
την γυναίκα του, τον αδελφό του,
την οικογένειά του.
την οικογένειά του.
08:06
and had a chance to be in the presence
of God-spirited people led by this man,
of God-spirited people led by this man,
157
474680
5216
Βρέθηκα στην παρουσία πνευματικών ανθρώπων
που τους καθοδηγούσε αυτός ο άνθρωπος,
08:11
who in the spirit of forgiveness,
158
479920
2176
που με πνεύμα συγχώρεσης,
άνοιξε το δρόμο και μου έδωσε
την ευκαιρία να γίνω χρήσιμος
την ευκαιρία να γίνω χρήσιμος
08:14
made way, made an opportunity for me
159
482120
2520
08:17
to be of value and to share with him
and to share with children
and to share with children
160
485680
2976
και να μοιραστώ μαζί του και με τα παιδιά,
08:20
the importance of understanding the need
to be with a responsible adult,
to be with a responsible adult,
161
488680
5216
τη σημασία της κατανόηση της ανάγκης
να είσαι υπεύθυνος ενήλικας,
να είσαι υπεύθυνος ενήλικας,
να εστιάζεις στο θυμό σου με υγιή τρόπο,
08:25
focus on your anger
in a way that's healthy,
in a way that's healthy,
162
493920
2376
να μαθαίνεις να διαλογίζεσαι.
08:28
learn to meditate.
163
496320
1456
08:29
The programs that we have
in the Tariq Khamisa Foundation
in the Tariq Khamisa Foundation
164
497800
3016
Τα προγράμματα που έχουμε στο ίδρυμα
προσφέρουν πολλά εργαλεία στα παιδιά
προσφέρουν πολλά εργαλεία στα παιδιά
08:32
provide so many tools
for the kids to put in their toolkit
for the kids to put in their toolkit
165
500840
3056
που μπορούν να τα έχουν μαζί τους
σ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους.
σ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους.
08:35
so they could carry them
throughout their lives.
throughout their lives.
166
503920
2256
08:38
It's important that our children
understand that loving, caring adults
understand that loving, caring adults
167
506200
3296
Είναι σημαντικό τα παιδιά να καταλάβουν
ότι στοργικοί ενήλικες
ότι στοργικοί ενήλικες
νοιάζονται για αυτά και τα στηρίζουν,
08:41
care for them and support them,
168
509520
1536
08:43
but it's also important
that our children learn to meditate,
that our children learn to meditate,
169
511080
4216
αλλά είναι επίσης σημαντικό
να μάθουν τα παιδιά μας να διαλογίζονται,
να μάθουν τα παιδιά μας να διαλογίζονται,
08:47
learn to be peaceful,
170
515320
1656
να μάθουν να είναι ειρηνικά,
08:49
learn to be centered
171
517000
1456
να βρίσκουν το κέντρο τους
08:50
and learn to interact
with the other children
with the other children
172
518480
2295
και να μάθουν να αλληλεπιδρούν
με τα άλλα παιδιά
με τα άλλα παιδιά
08:52
in a kind, empathetic
173
520799
1976
με ευγένεια, συμπόνοια και αγάπη.
08:54
and wonderfully loving way.
174
522799
2137
Χρειαζόμαστε περισσότερη αγάπη
στην κοινωνία μας.
στην κοινωνία μας.
08:56
We need more love in our society
175
524960
1656
08:58
and that's why we are here
to share the love with children,
to share the love with children,
176
526640
3216
Γι' αυτό βρισκόμαστε εδώ,
για να μοιραστούμε την αγάπη μας
για τα παιδιά,
για τα παιδιά,
09:01
because our children
will lead the way for us,
will lead the way for us,
177
529880
2616
γιατί αυτά θα μας καθοδηγήσουν,
09:04
because all of us
will depend on our children.
will depend on our children.
178
532520
2576
επειδή όλοι μας θα εξαρτιόμαστε
από τα παιδιά μας
από τα παιδιά μας
09:07
As we grow older and retire,
they will take over this world for us,
they will take over this world for us,
179
535120
3576
καθώς θα μεγαλώνουμε και θα αποσυρθούμε.
Εκείνα θα πάρουν τη θέση μας στον κόσμο,
09:10
so as much love as we teach them,
they will give it back to us.
they will give it back to us.
180
538720
3736
κι όση αγάπη τα έχουμε διδάξει,
τόση θα μας ανταποδώσουν.
τόση θα μας ανταποδώσουν.
09:14
Blessings. Thank you.
181
542480
1376
Να' στε ευλογημένοι. Ευχαριστώ
09:15
(Applause)
182
543880
4000
(Χειροκρότημα)
09:22
AK: So I was born in Kenya,
I was educated in England,
I was educated in England,
183
550400
3696
Γεννήθηκα στην Κένυα
και μορφώθηκα στην Αγγλία.
και μορφώθηκα στην Αγγλία.
09:26
and my brother here is a Baptist.
184
554120
2736
Ο αδελφός μου απ' εδώ είναι Βαπτιστής.
09:28
I practice as a Sufi Muslim.
185
556880
1960
Εγώ είμαι μουσουλμάνος Σούφι.
09:31
He's African American,
186
559480
1256
Εκείνος είναι Αφροαμερικανός,
09:32
but I always tell him,
I'm the African American in the group.
I'm the African American in the group.
187
560760
2896
αλλά πάντα του λέω ότι εγώ είμαι
ο Αφροαμερικανός ανάμεσά μας,
ο Αφροαμερικανός ανάμεσά μας,
09:35
I was born in Africa. You were not.
188
563680
1696
εγώ γεννήθηκα στην Αφρική, όχι εσύ.
09:37
(Laughter)
189
565400
2296
(Γέλια)
09:39
And I naturalized as a citizen.
190
567720
2176
Πολιτικογραφήθηκα,
09:41
I'm a first-generation citizen.
191
569920
1976
είμαι πολίτης πρώτης γενιάς,
09:43
And I felt that, as an American citizen,
192
571920
3776
και ένιωσα ότι ως Αμερικανός πολίτης
09:47
I must take my share of the responsibility
193
575720
3136
πρέπει να αναλάβω το μερίδιο
της ευθύνης που μου αναλογεί
της ευθύνης που μου αναλογεί
09:50
for the murder of my son.
194
578880
2440
για τη δολοφονία του γιου μου.
09:53
Why? Because it was fired
by an American child.
by an American child.
195
581840
3696
Γιατί; Επειδή πυροβολήθηκε
από έναν νεαρό Αμερικάνο.
από έναν νεαρό Αμερικάνο.
09:57
You could take the position,
he killed my one and only son,
he killed my one and only son,
196
585560
2896
Θα μπορούσατε να πείτε ότι
αφού σκότωσε το μοναχογιό μου,
αφού σκότωσε το μοναχογιό μου,
10:00
he should be hung from the highest pole.
197
588480
2240
θα έπρεπε να κρεμαστεί
από τον υψηλότερο στύλο.
από τον υψηλότερο στύλο.
10:03
How does that improve society?
198
591520
2936
Πώς μπορεί αυτό να βελτιώσει την κοινωνία;
10:06
And I know you are probably wondering
what happened to that young man.
what happened to that young man.
199
594480
3400
Ξέρω ότι πιθανώς ν' αναρωτιέστε
τι συνέβη σ' εκείνο το νεαρό άνδρα.
τι συνέβη σ' εκείνο το νεαρό άνδρα.
10:10
He's still in prison.
He just turned 37 on September 22,
He just turned 37 on September 22,
200
598560
4936
Είναι ακόμα στη φυλακή.
Έγινε 37 στις 22 Σεπτεμβρίου,
10:15
but I have some good news.
201
603520
1896
αλλά έχω καλά νέα.
10:17
We've been trying
to get him out for 12 years.
to get him out for 12 years.
202
605440
2776
Προσπαθούμε να τον βγάλουμε έξω
εδώ και 12 χρόνια.
εδώ και 12 χρόνια.
10:20
He finally will join us a year from now.
203
608240
3216
Τελικά, θα είναι μαζί μας
σε ένα χρόνο από τώρα.
σε ένα χρόνο από τώρα.
10:23
(Applause)
204
611480
3640
(Χειροκρότημα)
10:30
And I'm very excited to have him join us,
205
618240
2736
Είμαι πολύ ενθουσιασμένος
που θα είναι μαζί μας,
που θα είναι μαζί μας,
10:33
because I know we've saved him,
206
621000
2096
επειδή ξέρω ότι τον σώσαμε,
10:35
but he will save
tens of thousands of students
tens of thousands of students
207
623120
3456
αλλά εκείνος θα σώσει
δεκάδες χιλιάδες μαθητές
δεκάδες χιλιάδες μαθητές
10:38
when he shares his testimony
208
626600
2496
όταν θα μοιραστεί τη μαρτυρία του
10:41
in schools that we are present at
on a regular basis.
on a regular basis.
209
629120
3376
στα σχολεία που επισκεπτόμαστε
σε τακτική βάση.
σε τακτική βάση.
10:44
When he says to the kids,
"When I was 11, I joined a gang.
"When I was 11, I joined a gang.
210
632520
3336
Όταν θα πει στα παιδιά,
«Ήμουν 11 όταν έγινα μέλος μιας συμμορίας.
10:47
When I was 14,
I murdered Mr. Khamisa's son.
I murdered Mr. Khamisa's son.
211
635880
2896
Ήμουν 14 όταν δολοφόνησα
τον γιο του κυρίου Καμίσα.
τον γιο του κυρίου Καμίσα.
10:50
I've spent the last
umpteen years in prison.
umpteen years in prison.
212
638800
2576
Πέρασα αμέτρητα χρόνια στη φυλακή.
10:53
I'm here to tell you: it's not worth it,"
213
641400
3056
Είμαι εδώ να σας πω: Δεν αξίζει το κόπο!».
10:56
do you think the kids
will listen to that voice?
will listen to that voice?
214
644480
2616
Πιστεύετε ότι τα παιδιά
θα ακούσουν εκείνη τη φωνή;
θα ακούσουν εκείνη τη φωνή;
10:59
Yes, because his intonations
215
647120
2536
Ναι, επειδή αυτή η φωνή,
είναι η φωνή ενός ατόμου
που τράβηξε την σκανδάλη.
που τράβηξε την σκανδάλη.
11:01
will be of a person
that pulled the trigger.
that pulled the trigger.
216
649680
3296
11:05
And I know that he wants
to turn the clock back.
to turn the clock back.
217
653000
4560
Ξέρω ότι θέλει να γυρίσει το ρολόι πίσω.
11:10
Of course, that's not possible.
218
658480
1656
Φυσικά, αυτό είναι αδύνατο.
11:12
I wish it was. I would have my son back.
219
660160
2576
Μακάρι να ήταν, θα είχα πίσω το γιό μου.
11:14
My brother would have his grandson back.
220
662760
2280
Ο αδελφός μου θα είχε πίσω τον εγγονό του.
11:17
So I think that demonstrates
the power of forgiveness.
the power of forgiveness.
221
665920
3960
Έτσι, νομίζω πως αυτό δείχνει
τη δύναμη της συγχώρεσης.
τη δύναμη της συγχώρεσης.
11:23
So what's the big takeaway here?
222
671640
2080
Λοιπόν, ποιο είναι το μεγάλο μήνυμα εδώ;
11:27
So I want to end
our session with this quote,
our session with this quote,
223
675400
2736
Θέλω να ολοκληρώσω την ομιλία μας
με αυτό το ρητό,
με αυτό το ρητό,
11:30
which is the basis of my fourth book,
224
678160
2696
που είναι η βάση του τέταρτου βιβλίου μου,
11:32
which incidentally,
225
680880
1856
και που παρεμπιπτόντως,
11:34
the foreword for that book
was written by Tony.
was written by Tony.
226
682760
2440
τον πρόλογο αυτού του βιβλίου
τον έγραψε ο Τόνι.
τον έγραψε ο Τόνι.
11:38
So it goes like this:
sustained goodwill creates friendship.
sustained goodwill creates friendship.
227
686800
3936
Λοιπόν, έχει ως εξής:
«Η διαρκής καλή θέληση
δημιουργεί τη φιλία».
δημιουργεί τη φιλία».
11:42
You don't make friends
by bombing them, right?
by bombing them, right?
228
690760
2216
Δεν κάνεις φίλους
βομβαρδίζοντάς τους, σωστά;
βομβαρδίζοντάς τους, σωστά;
11:45
You make friends by extending goodwill.
229
693000
1896
Κάνεις φίλους όταν δείχνεις καλή θέληση.
11:46
That ought to be obvious.
230
694920
1416
Αυτό θα έπρεπε να είναι ολοφάνερο.
11:48
So sustained goodwill creates friendship,
231
696360
2456
Έτσι, η διαρκής καλή θέληση
δημιουργεί φιλία,
δημιουργεί φιλία,
11:50
sustained friendship creates trust,
232
698840
2416
η διαρκής φιλία δημιουργεί εμπιστοσύνη,
11:53
sustained trust creates empathy,
233
701280
2416
η διαρκής εμπιστοσύνη
δημιουργεί ενσυναίσθηση,
δημιουργεί ενσυναίσθηση,
11:55
sustained empathy creates compassion,
234
703720
2376
η διαρκής ενσυναίσθηση
δημιουργεί συμπόνια,
δημιουργεί συμπόνια,
11:58
and sustained compassion creates peace.
235
706120
2520
και η διαρκής συμπόνια δημιουργεί ειρήνη.
12:01
I call this my peace formula.
236
709200
1776
Αυτό το ονομάζω φόρμουλα της ειρήνης.
12:03
It starts with goodwill, friendship,
trust, empathy, compassion and peace.
trust, empathy, compassion and peace.
237
711000
5976
Αρχίζει με καλή θέληση, φιλία,
εμπιστοσύνη, ενσυναίσθηση,
εμπιστοσύνη, ενσυναίσθηση,
συμπόνια και ειρήνη.
12:09
But people ask me,
how do you extend goodwill
how do you extend goodwill
238
717000
2736
Όμως, οι άνθρωποι με ρωτάνε,
«Πώς επεκτείνεις την καλή θέληση
στο άτομο που δολοφόνησε το παιδί σου;»
στο άτομο που δολοφόνησε το παιδί σου;»
12:11
to the person who murdered your child?
239
719760
2600
12:14
I tell them, you do that
through forgiveness.
through forgiveness.
240
722800
2536
Τους λέω, «Αυτό το κάνεις
μέσα από τη συγχώρεση».
μέσα από τη συγχώρεση».
12:17
As it's evident it worked for me.
241
725360
2136
Η απόδειξη είναι
ότι είχε αποτέλεσμα σε μένα,
ότι είχε αποτέλεσμα σε μένα,
12:19
It worked for my family.
242
727520
1896
είχε αποτέλεσμα στη οικογένειά μου.
12:21
What's a miracle is it worked for Tony,
243
729440
2656
Το πιο θαυμαστό είναι
ότι είχε αποτέλεσμα στον Τόνι,
ότι είχε αποτέλεσμα στον Τόνι,
12:24
it worked for his family,
244
732120
2136
είχε αποτέλεσμα στην οικογένειά του.
12:26
it can work for you and your family,
245
734280
3216
Μπορεί να έχει αποτέλεσμα
σε εσάς και την οικογένειά σας,
σε εσάς και την οικογένειά σας,
12:29
for Israel and Palestine,
North and South Korea,
North and South Korea,
246
737520
2976
για το Ισραήλ και την Παλαιστίνη,
την Βόρεια και Νότια Κορέα,
την Βόρεια και Νότια Κορέα,
12:32
for Iraq, Afghanistan, Iran and Syria.
247
740520
2856
το Ιράκ, το Αφγανιστάν,
το Ιράν και τη Συρία.
το Ιράν και τη Συρία.
12:35
It can work for
the United States of America.
the United States of America.
248
743400
2600
Ίσως να έχει αποτέλεσμα και για τις ΗΠΑ.
12:38
So let me leave you with this, my sisters,
249
746680
3256
Έτσι, σας αφήνω με αυτό αδελφές μου,
12:41
and a couple of brothers --
250
749960
1336
και λίγα αδέλφια μου:
12:43
(Laughter)
251
751320
1976
(Γέλια)
Η ειρήνη είναι κάτι εφικτό.
12:45
that peace is possible.
252
753320
1760
12:48
How do I know that?
253
756040
1696
Πώς το γνωρίζω αυτό;
12:49
Because I am at peace.
254
757760
1856
Επειδή έχω ειρήνη μέσα μου.
12:51
Thank you very much. Namaste.
255
759640
1976
Σας ευχαριστώ πολύ.
12:53
(Applause)
256
761640
3080
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKERS
Azim Khamisa - Author, peace activistAzim Khamisa speaks to students and adults on nonviolence, forgiveness and peace-building, and he is a founder of two nonprofit organizations that target youth violence.
Why you should listen
Azim Khamisa writes: "I emigrated to the USA in 1974 to escape violence in Kenya, where we were a targeted minority. But 22 years ago, my only son, Tariq, who was a university student and worked a part-time job as a pizza delivery man, was killed by a 14-year-old gang member in a gang initiation ritual. Tariq was only 20 years old when he died, and needless to say it brought my life to a crashing halt. He was a good and a generous kid!
"However, even clouded in a deeply painful tragedy I saw that there were victims on both sides of the gun. Nine months after Tariq died, I founded the Tariq Khamisa Foundation (TKF). Our mission is to save lives of children, empower the right choices and teach the principles of nonviolence — of empathy, compassion, forgiveness and peacemaking. I forgave my son's killer and invited his grandfather to join me in TKF's work. With the grace of God, TKF is 22 years old and has a safe school model and is successfully keeping kids away from gangs, weapons, drugs, crime and violence. The grandfather and I are still together doing this work, and the kid who killed my son is now 36 years old and he will join us when he is paroled in October 2018. I have authored four books and speak worldwide to students and adults. I am a passionate peace activist and a teacher of nonviolence, forgiveness and spawning peacemakers."
Azim Khamisa | Speaker | TED.com
Ples Felix - Peace activist
Ples Felix is a leader in the Tariq Khamisa Foundation, dedicated to helping stop youth violence.
Why you should listen
Ples Felix was a retired Green Beret, working in community development and raising his grandson Tony, trying hard to keep him safe and away from bad influences. But on one horrible night, Tony, in the company of older gang members, shot and killed a pizza delivery driver. It was a moment that changed many lives.
The delivery driver was Tariq Khamisa, a 20-year-old student in San Diego. His grieving father, Azim Khamisa, seeking to find meaning in unfathomable loss, started the Tariq Khamisa Foundation to address youth violence through education, mentorship and community service. And he invited Felix to join him -- because "there was a victim on both ends of that gun." Since 1995, Felix has co-led the Tariq Khamisa Foundation, developing mentorship programs that keep at-risk kids in school and on the right track.
Ples Felix | Speaker | TED.com