TED2008
David Griffin: How photography connects us
دەیڤد گریفن: چۆن وێنەکان ئێمە دەبەستێتەوە بەیەکەوە
Filmed:
Readability: 4.5
1,348,574 views
بەڕێوەبەری فۆتۆگرافی ناشناڵ جوگرافی 'دەیڤد گریفن' هێزی فۆتۆگرافی دەناسێت کە ئێمە بە جیهانەوە دەبەستێتەوە. لە وتارێکدا کە بە چەندین وێنەی سەرسوڕهێنەر ڕازاوەتەوە دەربارەی ئەوە قسە دەکات کە چۆن ئێمە هەموومان وێنەکان بەکاردەهێنین بۆ باسکردنی چیرۆکەکانمان.
David Griffin - Director of photography, National Geographic
As director of photography for National Geographic, David Griffin works with some of the most powerful photographs the world has ever seen. Full bio
As director of photography for National Geographic, David Griffin works with some of the most powerful photographs the world has ever seen. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
Let's just start by looking at some great photographs.
0
0
3000
با بەتەماشاکردنی چەند وێنەیەکی زۆر جوان دەست پێبکەین
00:23
This is an icon of National Geographic,
1
5000
3000
ئه‌مه ئایکۆنێکه له ناشناڵ جوگرافییه‌وه
00:26
an Afghan refugee taken by Steve McCurry.
2
8000
3000
وێنه‌ی ئاواره‌یه‌کی ئه‌فغانی یه که له‌لایه‌ن ستیڤی مالکوری یه‌وه گیره‌وه
00:29
But the Harvard Lampoon is about to come out
3
11000
3000
به‌ڵام، گاڵته پێکردنه‌که‌ی هارڤارد له‌باره‌ی ئه‌وه‌وه‌یه
00:32
with a parody of National Geographic,
4
14000
2000
له‌گه‌ڵ هونه‌ری ناشناڵ جوگرافی
00:34
and I shudder to think what they're going to do to this photograph.
5
16000
4000
وه توشی له‌رزین هاتم و بیرم کرده‌وه که‌چی له‌م وێنه‌یه ده‌که‌ن
00:38
Oh, the wrath of Photoshop.
6
20000
2000
ئۆو، توڕه‌یی فۆتۆشۆپ
00:42
This is a jet landing at San Francisco, by Bruce Dale.
7
24000
3000
ئه‌وه فڕۆکه‌یه‌که له سان فرانسیسکۆ ده‌نیشێته‌وه، له‌لایه‌ن (بروس ده‌ڵێ) گیراوه
00:45
He mounted a camera on the tail.
8
27000
3000
کامێره‌که‌ی له شوێنێکی به‌رز داناوه
00:52
A poetic image for a story on Tolstoy, by Sam Abell.
9
34000
3000
وێنه‌یه‌کی سعری بۆ چیرۆکی تولستۆی، له‌لایه‌ن (سام ئه‌بێل) گیراوه
00:58
Pygmies in the DRC, by Randy Olson.
10
40000
2000
کورته‌باڵاکان له (ده-ئاڕ-سی) له‌لایه‌ن (ڕاندی ئۆلسۆن) گیراوه
01:00
I love this photograph because it reminds me
11
42000
2000
ئه‌م ویێه‌یه‌م خۆش ده‌وێت چونکه
01:02
of Degas' bronze sculptures of the little dancer.
12
44000
3000
په‌یکه‌ری بڕۆنزی(دێگاس)ی سه‌ماکه‌ره بچوکه‌که‌م بیرده‌خاته‌وه
01:08
A polar bear swimming in the Arctic, by Paul Nicklen.
13
50000
5000
مه‌له‌کردنی ورچی جه‌مسه‌ری له جه‌مسه‌ره‌کاندا، له‌لایه‌ن (پاوڵ نیکلێن) گیراوه
01:13
Polar bears need ice to be able to move back and forth --
14
55000
3000
ورچه جه‌مسه‌رییه‌کان پێویستیان به به‌فر هه‌یه بۆ جوڵه کردن
01:16
they're not very good swimmers --
15
58000
2000
ئه‌وان مه‌له‌وانێکی زۆر باش نین
01:18
and we know what's happening to the ice.
16
60000
2000
ئێمه ده‌زانین چی به‌سه‌ر به‌فر و سه‌هۆڵه‌کاندا دێت
01:22
These are camels moving across the Rift Valley in Africa,
17
64000
4000
ئه‌مانه وشتره‌کانن له ده‌وری دۆڵی (ریفت) له ئه‌فه‌ریکا ده‌جوڵێن
01:26
photographed by Chris Johns.
18
68000
2000
له‌لایه‌ن (کریس جۆنس)ه‌وه گیراوه
01:29
Shot straight down, so these are the shadows of the camels.
19
71000
6000
وێنه‌ی ڕاست بگره، ئه‌مانه سێبه‌ری وشتره‌کانن
01:37
This is a rancher in Texas, by William Albert Allard,
20
79000
2000
ئه‌وه جوتیارێکه له ته‌کساس، له‌لایه‌ن ولیام ئه‌لبێرت ئه‌له‌رد
01:39
a great portraitist.
21
81000
3000
که وێنه کێشێکی گه‌وره‌یه، کێشراوه
01:43
And Jane Goodall, making her own special connection,
22
85000
2000
وه جەین گوداڵ، په‌یوه‌ندی خۆی دروست ده‌کات
01:45
photographed by Nick Nichols.
23
87000
2000
که له‌لایەن نیک لیکۆس وه گیراوه
01:50
This is a soap disco in Spain, photographed by David Alan Harvey.
24
92000
4000
ئه‌مه (دیسکۆی سابوونه) له ئیسپانیا له‌لایه‌ن (ده‌یڤد ئالان هاڤاری)یه‌وه گیراوه
01:54
And David said that there was lot of weird stuff
25
96000
2000
ده‌یڤد وتی که چه‌ندین شتی نامۆ هه‌بوو
01:56
happening on the dance floor.
26
98000
2000
له شوێنی سه‌ماکردن دا وڕویان داوه
01:58
But, hey, at least it's hygienic.
27
100000
3000
به‌ڵام، به‌لایه‌نی که‌مه‌وه ئه‌وه ڕاسته
02:01
(Laughter)
28
103000
4000
پێکه‌نین
02:05
These are sea lions in Australia doing their own dance,
29
107000
4000
ئه‌مانه شێری ده‌ریان که سه‌مای خۆیان ده‌که‌ن له ئوستوڕالیا
02:09
by David Doubilet.
30
111000
2000
له‌لایه‌ن (ده‌یڤد دۆبلیت)ەوه گیراوه
02:12
And this is a comet, captured by Dr. Euan Mason.
31
114000
4000
وه ئه‌مه‌ش (ئه‌ستێره‌ی کلک دارە)، دکتۆر (ئێوان ماسۆن) گرتویه‌تی
02:18
And finally, the bow of the Titanic, without movie stars,
32
120000
4000
وه دواین دانه، که‌وانه‌که‌ی تایتانیک به‌بێ ئه‌ستێره سینه‌ماییه‌کان
02:22
photographed by Emory Kristof.
33
124000
2000
ئیمۆری کریستۆف وێنه‌ی گرتووه
02:29
Photography carries a power that holds up
34
131000
2000
وێنه‌گرتن توانایه‌ک هه‌ڵده‌گرێ که ده‌توانێت بمێنێته‌وه
02:31
under the relentless swirl of today's saturated, media world,
35
133000
4000
له‌ژێر نه‌رمی و سوڕانه‌وه‌ی ئه‌مڕۆو، جیهانی میدیادا
02:35
because photographs emulate the way
36
137000
2000
چونکه وێنه‌گرەکان ململانێی ئه‌و ڕێگه‌یه ده‌کەن
02:37
that our mind freezes a significant moment.
37
139000
2000
که مێشکمان له کاته گرنگه‌کان ده‌به‌ستێ و له‌بیری ده‌چێته‌وه
02:39
Here's an example.
38
141000
2000
ئه‌وه نمونه‌یه‌که
02:41
Four years ago, I was at the beach with my son,
39
143000
2000
چوارساڵ پێش ئێستا، له‌گه‌ڵ کوڕه‌که‌م له قه‌راغی ده‌ریا بووین
02:43
and he was learning how to swim
40
145000
3000
ئه‌و له فێربوونی مه‌له‌کردندا بوو
02:46
in this relatively soft surf of the Delaware beaches.
41
148000
3000
له‌ناو شه‌پۆله نه‌رمه‌کانی ده‌ریادا له قه‌راغه‌کانی دێلاوێر
02:50
But I turned away for a moment, and he got caught into a riptide
42
152000
3000
بۆ ماوه‌یه‌ک به‌جێم هێشت، ئه وکاته لافاوێک هات
02:53
and started to be pulled out towards the jetty.
43
155000
1000
ده‌ستی به‌هاتنه‌ده‌ره‌وه به‌ره‌و ڕووی به‌نده‌ره‌که کرد
02:56
I can stand here right now and see,
44
158000
3000
ده‌توانم ئێستا لێره بوه‌ستم، ببینم
02:59
as I go tearing into the water after him,
45
161000
3000
وه‌ک ئه‌وه که فرمێسکم بۆ ڕشت
03:02
the moments slowing down and freezing into this arrangement.
46
164000
3000
ئه‌وکاته‌ی له‌م دۆخه‌دا هێواش ده‌بیته‌وه و ده‌وه‌ستیت
03:05
I can see the rocks are over here.
47
167000
4000
لێره ده‌توانم به‌رده‌کان ببینم
03:09
There's a wave about to crash onto him.
48
171000
2000
شه‌پۆلێک هات که خه‌ریک بوو بیدات به‌سه‌ریدا
03:11
I can see his hands reaching out,
49
173000
3000
ده‌سته‌کانی ده‌بینم که هاتبوونه ده‌ره‌وه
03:14
and I can see his face in terror,
50
176000
2000
وه ده‌م و چاوه ترساوه‌که‌ی ده‌بینم
03:16
looking at me, saying, "Help me, Dad."
51
178000
3000
ته‌ماشای منی ده‌کرد و ده‌یگوت، بابه، یارمه‌تیم بده
03:20
I got him. The wave broke over us.
52
182000
2000
ڕزگارم کرد، شه‌پۆله‌که دوایی به‌سه‌ر هه‌ردوکماندا
03:22
We got back on shore; he was fine.
53
184000
2000
ئێمه گه‌یشتینه‌وه قه‌راغ ده‌ریاکه، ئه‌و باش بوو
03:24
We were a little bit rattled.
54
186000
2000
هه‌ردووکمان تۆزێک ده‌له‌رزین
03:26
But this flashbulb memory, as it's called,
55
188000
4000
به‌ڵام، ئه‌م بیره‌وه‌رییه، وه‌ک ئه‌وه‌ی ناونراوە
03:30
is when all the elements came together to define
56
192000
2000
ئه‌وه‌یه کاتێک هه‌موو نیشانه‌کان کۆده‌بنه‌وه بۆ شیکردنه‌وه‌ی
03:32
not just the event, but my emotional connection to it.
57
194000
5000
نه‌ک ته‌نها ڕوداوه‌که، به‌لکو په‌یوه‌ندیه سۆزداریه‌که‌م به‌رامبه‌ر ئه‌وه
03:37
And this is what a photograph taps into
58
199000
2000
وه ئا ئه‌مه ئه‌و شته‌یه که وێنه‌گرتن هه‌وڵی بۆ ده‌دات
03:39
when it makes its own powerful connection to a viewer.
59
201000
3000
کاتێک هێز و تواناکه په‌یوه‌ست ده‌کات به ته‌ماشاکه‌رانی
03:42
Now I have to tell you,
60
204000
2000
ئێستا پێویسته پێتان بڵێم
03:44
I was talking to Kyle last week about this,
61
206000
2000
من هه‌فته‌ی ڕابردوو باسی ئه‌وه‌م له‌گه‌ڵ (کایل) کرد
03:46
that I was going to tell this story.
62
208000
2000
که من به‌ته‌ما بووم ئه‌م چیرۆکه بگێڕمه‌وه
03:48
And he said, "Oh, yeah, I remember that too!
63
210000
2000
ئه‌و وتی، ئۆو، به‌ڵێ، منیش به‌بیرم دێت
03:50
I remember my image of you
64
212000
2000
وێنه‌که‌ی تۆم له‌بیره
03:52
was that you were up on the shore yelling at me."
65
214000
2000
که تۆ له‌سه‌ره‌وه‌ی قه‌راغی ده‌ریاکه بوویت و هاوارت به‌سه‌ر مندا ده‌کرد
03:54
(Laughter)
66
216000
2000
پێکه‌نین
03:56
I thought I was a hero.
67
218000
2000
باوه‌ڕم وابوو که من پاڵه‌وانم
03:58
(Laughter)
68
220000
1000
پێکه‌نین
03:59
So,
69
221000
3000
که‌واته
04:02
this represents -- this is a cross-sample of
70
224000
2000
ئه‌وه نیشانه‌ی -- ئه‌مه نمونه‌ی
04:04
some remarkable images taken by some of the world's greatest photojournalists,
71
226000
4000
چه‌ند وێنه‌یه‌کی سه‌رنج ڕاکێش له‌لایه‌ن هه‌ندێ وێنه‌گری ڕۆژنامه به‌ناوبانگه‌کانی جیهان گیراوه
04:08
working at the very top of their craft --
72
230000
3000
به‌هه‌موو توانایه‌که‌وه له کاره‌که‌یان کار ده‌که‌ن
04:11
except one.
73
233000
2000
ته‌نها یه‌کێکیان نه‌بێت
04:13
This photograph was taken by Dr. Euan Mason
74
235000
3000
ئه‌م وێنه‌یه له‌لایه‌ن دکتۆ، (ئێوان ماسۆنه‌وە) گیراوه
04:16
in New Zealand last year,
75
238000
2000
ساڵی ڕابردوو له نیوزله‌ندا
04:18
and it was submitted and published in National Geographic.
76
240000
3000
وه له ناشناڵ جوگرافی بڵاوکرایه‌وه
04:21
Last year, we added a section to our website called "Your Shot,"
77
243000
2000
ساڵی ڕابردوو، به‌شێکمان بۆ وێب سایته‌که‌مان زیاد کرد به‌ناوی، وینه‌ی تۆ
04:23
where anyone can submit photographs for possible publication.
78
245000
4000
که هه‌موو که‌سێک ده‌توانێت وێنه‌کانی بنێرێت بۆ بڵاوکردنه‌وه
04:27
And it has become a wild success,
79
249000
3000
ئه‌وه بووه سه‌رکه‌وتنێکی گه‌وره
04:30
tapping into the enthusiast photography community.
80
252000
3000
هاندانی کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی په‌رۆش بۆ وێنه‌گرتن
04:33
The quality of these amateur photographs
81
255000
2000
کوالێتی ئه‌م وێنه نا پیشه‌ییانه
04:35
can, at times, be amazing.
82
257000
2000
هه‌ندێ کات سه‌رنج ڕاکێش بێت
04:37
And seeing this reinforces, for me,
83
259000
2000
بۆ من ته‌ماشاکردنی ئه‌م به‌هێزییه
04:39
that every one of us has at least one or two
84
261000
3000
که هه‌رکه‌سێک له ئێمه به‌لایه‌نی که‌مه‌وه یه‌کێک یان دوو
04:42
great photographs in them.
85
264000
2000
وێنه‌ی زۆر باشی هه‌یه له‌ناویاندا
04:44
But to be a great photojournalist,
86
266000
3000
به‌ڵام، بۆ ئه‌وه‌ی بێت به وێنه‌یه‌کی زۆر جوانی ڕۆژنامه نوسی
04:47
you have to have more than just one or two
87
269000
2000
پێویسته زیاتر له‌یه‌ک یان دوو
04:49
great photographs in you.
88
271000
2000
وێنه‌ی زۆر جوانت هه‌بێت
04:51
You've got to be able to make them all the time.
89
273000
2000
پێویسته تۆ هه‌موو کاتێک بتوانیت ئه‌وکاره بکه‌یت
04:53
But even more importantly,
90
275000
3000
به‌ڵام، له‌وه گرنگتر
04:56
you need to know how to create a visual narrative.
91
278000
3000
پێویسته تۆ بزانیت که چۆن چیرۆکێکی بینراو دروست بکه‌یت
04:59
You need to know how to tell a story.
92
281000
3000
پێویسته تۆ بزانیت که هه‌واڵه‌کان بگه‌یه‌نیت و بیانگۆڕیته‌وه
05:02
So I'm going to share with you some coverages
93
284000
2000
له‌به‌رئه‌وه، باسی چه‌ند سه‌ردێڕێکتان له‌گه‌ڵ ده‌که‌م
05:04
that I feel demonstrate the storytelling power of photography.
94
286000
3000
که هه‌ست بە به‌هێزی ڕونکردنه‌وه‌ی وێنه‌گری ده‌که‌م
05:09
Photographer Nick Nichols went to document
95
291000
3000
وێنه‌گر (نیک نیکول)س ڕۆشت بۆ دیکۆمێنت کردنی
05:12
a very small and relatively unknown wildlife sanctuary
96
294000
3000
ژیانێکی نادیاری بچوکی ده‌وه‌وه
05:15
in Chad, called Zakouma.
97
297000
2000
له چاد، به‌ناوی زاکۆوما
05:18
The original intent was to travel there
98
300000
2000
مه‌به‌سته بنچینه‌ییه‌که ئه‌وه بوو که گه‌شت بکات بۆ ئه‌وێ
05:20
and bring back a classic story of diverse species,
99
302000
2000
چه‌ند چیرۆکێکی چینه جیاوازه‌کان بهێنێته‌وه
05:22
of an exotic locale.
100
304000
2000
بۆ خۆجێیه ده‌ره‌کیه‌کان
05:24
And that is what Nick did, up to a point.
101
306000
2000
هه‌تا ڕاده‌یه‌ک، نیکی ئه‌و کاره‌ی کرد
05:26
This is a serval cat.
102
308000
2000
ئه‌مه پشیله‌یه‌کی ئه‌فه‌ریقی بچوکە
05:28
He's actually taking his own picture,
103
310000
2000
له‌ڕاستیدا، ئه‌و وێنه‌ی خۆی ده‌گرت
05:30
shot with what's called a camera trap.
104
312000
2000
وه‌ک ئه‌وه‌ی ده‌که‌وێته ناو داوی کامێراوه
05:32
There's an infrared beam that's going across,
105
314000
2000
تیشکێک هه‌یه به‌ناویدا ده‌ڕوات
05:34
and he has stepped into the beam and taken his photograph.
106
316000
2000
وه ئه‌و به‌ره‌و ڕووی تیشکه‌که ڕۆشتووه و وێنه‌ی گرتووه
05:36
These are baboons at a watering hole.
107
318000
4000
ئه‌مانه جۆره مه‌یمونێکن له‌به‌رده‌م ده‌رچه‌ی ئاوه‌که
05:41
Nick -- the camera, again, an automatic camera
108
323000
2000
نیک، کامێره‌که، دوباره کامێره ئۆتۆماتیکیه‌که‌ی
05:43
took thousands of pictures of this.
109
325000
2000
هه‌زاران وێنه‌ی ئه‌مه‌ی گرت
05:45
And Nick ended up with a lot of pictures
110
327000
2000
وه نیک چه‌ندین وێنه‌ی ده‌ست که‌وت
05:47
of the rear ends of baboons.
111
329000
2000
کۆتا ده‌گمه‌نه‌کانی مه‌یمونه‌کان
05:49
(Laughter)
112
331000
1000
پێکه‌نین
05:50
A lion having a late night snack --
113
332000
3000
شێرێک که ژه‌مێکی دره‌نگی هه‌یه
05:53
notice he's got a broken tooth.
114
335000
2000
که تێبینی ده‌کرێت ددانێکی شکاوی هه‌یه
05:58
And a crocodile walks up a riverbank toward its den.
115
340000
3000
وه تیمساحێک که ڕوباره‌که به‌ره‌و هێلانه‌که‌ی ده‌بڕێت
06:01
I love this little bit of water
116
343000
2000
من حه‌زم له‌م تۆزه ئاوه‌یه
06:03
that comes off the back of his tail.
117
345000
2000
که له‌پشته‌وه دێت
06:07
But the centerpiece species of Zakouma are the elephants.
118
349000
3000
به‌ڵام، گیانه‌وه‌ره زۆر بڵاوه‌که‌ی زاکۆرما فیله‌کانن
06:10
It's one of the largest intact herds in this part of Africa.
119
352000
4000
یه‌کێکه له گیانه‌وه‌ره ماڵیه‌کانی ئه‌م به‌شه‌ی ئه‌فه‌ریقا
06:14
Here's a photograph shot in moonlight,
120
356000
2000
ئه‌مه وێنه‌یه‌که له‌به‌ر ڕوناکی مانگدا
06:16
something that digital photography has made a big difference for.
121
358000
3000
شتێک که وێنه‌گری دیجیتاڵی جیاوازییه‌کی گه‌وره‌ی بۆ دروست کردوه
06:19
It was with the elephants that this story pivoted.
122
361000
2000
ئه‌وه له‌گه‌ڵ فیله‌که‌ت که چیرۆکه‌که باسی ده‌کات
06:21
Nick, along with researcher Dr. Michael Fay,
123
363000
4000
نیک، له‌گه‌ڵ توێژه‌ر دکتۆر، مایک فای
06:25
collared the matriarch of the herd.
124
367000
2000
که ئافره‌تێکە بۆ کۆنتڕۆڵ کردنی ئاژه‌ڵه ماڵییه‌کان
06:27
They named her Annie,
125
369000
2000
ناویان ناوه، ئانی
06:29
and they began tracking her movements.
126
371000
2000
ده‌ستیان کرد به چاودێری کردنی جوڵانه‌وه‌کانی
06:31
The herd was safe within the confines of the park,
127
373000
2000
ئه‌م ئاژه‌ڵه ماڵیانه له‌ناو ناوچه‌یه‌کی دیاری کراودا پارێزراون
06:33
because of this dedicated group of park rangers.
128
375000
2000
چونکه ئه‌م پارکانه چاودێریکه‌ریان هه‌یه
06:35
But once the annual rains began,
129
377000
4000
به‌ڵام، کاتێک بارانی ساڵانه ده‌ست پێده‌کات
06:39
the herd would begin migrating to feeding grounds outside the park.
130
381000
3000
ئاژه‌ڵه ماڵییه‌کان ده‌ست ده‌که‌ن به کۆچ کردن بۆ ده‌ره‌وه‌ی پارکه‌کان بۆ ده‌ست که‌وتنی خواردن
06:42
And that's when they ran into trouble.
131
384000
2000
ئه‌مه کاتێکه که ئه‌وان ده‌که‌ونه کێشه‌وه
06:45
For outside the safety of the park were poachers,
132
387000
2000
له‌ده‌وری پارکه‌کان چه‌ندین هه‌ڵهاتووی نا یاسایی هه‌ن
06:47
who would hunt them down only for the value of their ivory tusks.
133
389000
4000
که ڕاو ده‌کرێن ته‌نها بۆ که‌ڵبه‌کانیان
06:52
The matriarch that they were radio tracking,
134
394000
2000
ئافره‌ته چاودێریکه‌ره‌کان به‌هۆی ڕادیۆوه چاودێری ده‌کران
06:54
after weeks of moving back and forth, in and out of the park,
135
396000
3000
دوای چه‌ندین هه‌فته له چوون و هاتن، له‌ناوه‌وه و ده‌ره‌وه‌ی پارکەکه
06:57
came to a halt outside the park.
136
399000
2000
بووه وه‌ستانی ئه‌و کاره له‌ده‌ره‌وه‌ی پارکه‌که
06:59
Annie had been killed, along with 20 members of her herd.
137
401000
5000
ئانی و (٢٠) ئاژه‌ڵی تری ماڵی کوژران
07:07
And they only came for the ivory.
138
409000
2000
ئه‌وه ته‌نها بۆ که‌ڵبه‌کانیان بوو
07:13
This is actually one of the rangers.
139
415000
2000
له‌ڕاستیدا، ئه‌مه یه‌کێکه له چاودێره‌کان
07:15
They were able to chase off one of the poachers and recover this ivory,
140
417000
3000
توانیان به‌دوای یه‌کێک له هه‌ڵاتوه‌کان برۆن و که‌ڵبه‌که‌ی چاک بکه‌نه‌وه
07:18
because they couldn't leave it there,
141
420000
2000
چونکه نه‌یان توانی له‌وێ به‌جێی بهێڵن
07:20
because it's still valuable.
142
422000
2000
چونکه هێشتا ئه‌وه گرنگه
07:22
But what Nick did was he brought back
143
424000
2000
به‌ڵام، ئه‌وه‌ی (نیک) ئه‌نجامی دا ئه‌وه‌بوو که ئه‌و
07:24
a story that went beyond the old-school method
144
426000
4000
چیرۆکێکی هێنایه‌وه که جیاواز بوو له شێوازه‌کانی قوتابخانه کۆنه‌کان
07:28
of just straight, "Isn't this an amazing world?"
145
430000
2000
وه‌ک ئه‌مه، ئایه ئه‌مه جیهانێکی جوان نییه؟
07:30
And instead, created a story that touched our audiences deeply.
146
432000
4000
له‌جیاتی ئه‌وه، چیرۆکێکی دروست کردن که به‌قوڵی باسی ئاماده‌بوانه‌کانمان ده‌کات
07:34
Instead of just knowledge of this park,
147
436000
2000
له‌جیاتی زانیاری دیاری کراوی ئه‌م پارکه
07:36
he created an understanding and an empathy
148
438000
2000
تێگه‌یشتنێک و سۆزدارییه‌کی دروست کرد
07:38
for the elephants, the rangers and the many issues
149
440000
2000
بۆ فیله‌کان، چاودێره‌کان و چه‌ندین باسی تر
07:40
surrounding human-wildlife conflicts.
150
442000
3000
که به‌توندڕه‌وی مرۆڤ بۆ ژیانی ده‌ره‌وه ده‌وره‌دراوه
07:44
Now let's go over to India.
151
446000
2000
بائێستا بچین بۆ هیندستان
07:46
Sometimes you can tell a broad story in a focused way.
152
448000
3000
هه‌ندێک کات تۆ ده‌توانی چیرۆکێک به شێوه‌یه‌کی قوڵ باس بکه‌یت
07:49
We were looking at the same issue that Richard Wurman
153
451000
3000
ئێمه به‌هه‌مان شێوه‌ی (ڕیچارد وورمان) ته‌ماشای ئه‌و کێشه‌مان ده‌کرد که
07:52
touches upon in his new world population project.
154
454000
3000
باسی پڕۆژه‌ی نوێی دانیشتوان ده‌کات
07:55
For the first time in history,
155
457000
2000
بۆ یه‌که‌م جار له‌مێژوودا
07:57
more people live in urban, rather than rural, environments.
156
459000
4000
زۆربه‌ی خه‌ڵک له‌شار ده‌ژی. به‌راورد له‌گه‌ڵ قه‌راغ شاره‌کان
08:01
And most of that growth is not in the cities,
157
463000
2000
وه زۆربه‌ی زیاد بونه‌کان له شاره‌کان نین
08:03
but in the slums that surround them.
158
465000
2000
به‌ڵکو له‌و که‌پرانه‌ن که ده‌وریان داون
08:06
Jonas Bendiksen, a very energetic photographer,
159
468000
3000
جۆناس بێندیکسن، وێنه‌گرێکی زۆر چالاکە
08:09
came to me and said,
160
471000
2000
هات بۆلای من و وتی
08:11
"We need to document this, and here's my proposal.
161
473000
3000
پێویستمان به‌وه‌یه که ئه‌مه دیکۆمێنت بکه‌ین، ئه‌مه‌ش داواکارییه‌که‌مه
08:14
Let's go all over the world and photograph every single slum around the world."
162
476000
3000
بابچین بۆ هه‌موو به‌شه‌کانی جیهان و هه‌موو که‌پرێک وێنه بگرین له جیهاندا
08:17
And I said, "Well, you know, that might be a bit ambitious for our budget."
163
479000
3000
من وتم، باشه، ده‌زانی له‌وانه‌یه که‌مێک زیاتر بێت بۆ بودجه‌که‌ی ئێمه
08:20
So instead, what we did was
164
482000
2000
له‌جیاتی ئه‌وه، ئه‌وه‌ی ئێمه کردمان ئه‌وه‌بوو
08:22
we decided to, instead of going out and doing what would result
165
484000
3000
بڕیارماندا، له‌جیاتی ئه‌وه‌ی بچینه ده‌ره‌وه و ئه‌و ئه‌نجامه وه‌ربگرین
08:25
in what we'd consider sort of a survey story --
166
487000
2000
وه‌ک ئه‌وه‌ی ئێمه هه‌ندێک ڕاپرسیمان کرد
08:27
where you just go in and see just a little bit of everything --
167
489000
3000
که ته‌نها بچین و هه‌ندێک شت له‌هه‌موو شتێک ببینین
08:30
we put Jonas into Dharavi,
168
492000
3000
جوناس مان نارد بۆ داراڤی
08:33
which is part of Mumbai, India,
169
495000
2000
که به‌شێکه له مۆمبای له هیندستان
08:35
and let him stay there, and really get into
170
497000
2000
ڕێگه‌ی بده‌ن له‌وێ بمێنێته‌وه و بگاته
08:37
the heart and soul of this really major part of the city.
171
499000
6000
دڵ و ڕۆحی ئه‌م به‌شه سه‌ره‌کییه‌ی ئه‌و شاره
08:44
What Jonas did was not just go and do a surface look
172
506000
2000
ئه‌وه‌ی (جۆناس) کردی ته‌ماشاکردنی ڕووکه‌ش نه‌بوو
08:46
at the awful conditions that exist in such places.
173
508000
3000
له‌و دۆخه ناله‌باره‌ی که له‌و شوێنه‌دا هه‌یه
08:49
He saw that this was a living and breathing and vital part
174
511000
3000
هه‌تا سه‌ر ژیانی له‌و ناوچه گرنگه بینی
08:52
of how the entire urban area functioned.
175
514000
2000
که چۆن هه‌موو شاره‌که کاری خۆی ده‌کات
08:55
By staying tightly focused in one place,
176
517000
2000
له‌ڕێگه‌ی چاودێری کردنی ناوچه‌یه‌ک به‌شێوه‌یه‌کی باش
08:57
Jonas tapped into the soul and the enduring human spirit
177
519000
3000
جۆناس چووه ناو ڕۆحی مرۆڤه‌کان
09:00
that underlies this community.
178
522000
2000
که‌چاودێری ئه‌م کۆمه‌ڵگه‌یه ده‌کات
09:04
And he did it in a beautiful way.
179
526000
2000
به‌شێوه‌یه‌کی جوان ئه‌و کاره‌ی کرد
09:09
Sometimes, though, the only way to tell a story is with a sweeping picture.
180
531000
3000
له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی هه‌ندێ جار تاکه ڕێگه بۆ وتنی چیرۆکێک نیشاندانی وێنه‌یه
09:12
We teamed up underwater photographer Brian Skerry
181
534000
3000
تیمێکی وێنه‌گری ژێر ئاومان دروست کرد بریان سکێری
09:15
and photojournalist Randy Olson
182
537000
2000
و ڕۆژنامه نوسی وێنه‌گر ڕاندی ئۆلسۆن
09:17
to document the depletion of the world's fisheries.
183
539000
3000
بۆ دیکۆمێنت کردنی نه‌مانی ماسییه‌کانی جیهان
09:20
We weren't the only ones to tackle this subject,
184
542000
3000
ئێمه یه‌که‌مین که‌س نه‌بووین که دوای ئه‌و بابه‌ته بکه‌وین
09:23
but the photographs that Brian and Randy created
185
545000
3000
به‌ڵام، ئه‌و وێنانه‌ی که (بریان و ڕاندی) دروستیان کرد
09:26
are among the best to capture both the human
186
548000
2000
له‌ناو باشترین وێنه‌ن که باسی نه‌هامه‌تی هه‌ردوو مرۆڤ
09:28
and natural devastation of overfishing.
187
550000
2000
و سروشت له‌باره‌ی ماسییه‌وه ده‌کات
09:30
Here, in a photo by Brian,
188
552000
2000
لێره، له‌وێنه‌یه‌کدا که بریان گرتویه‌تی
09:32
a seemingly crucified shark is caught up
189
554000
3000
له‌ناوبردنی قرشێکی گیراو نیشان ده‌دات
09:35
in a gill net off of Baja.
190
557000
2000
له تۆڕێکی ڕیشه‌یی دا له باجا
09:37
I've seen sort of OK pictures of bycatch,
191
559000
3000
چه‌ندین وێنه‌ی باش به‌ڕێکه‌وت گیراوم بینیوه
09:40
the animals accidentally scooped up
192
562000
2000
ئاژه‌ڵه‌کان به ڕێکه‌وت ده‌رکه‌وتون
09:42
while fishing for a specific species.
193
564000
2000
له‌جیاتی گه‌ڕان به‌دوای جۆرێک ئاژه‌ڵی دیاری کراو
09:44
But here, Brian captured a unique view
194
566000
2000
به‌ڵام، لێره‌دا، (بریان) شێوه‌یه‌کی نایابی وێنه گرت
09:46
by positioning himself underneath the boat
195
568000
3000
له‌ڕێگه‌ی چونه ژێر به‌له‌مه‌که
09:49
when they threw the waste overboard.
196
571000
4000
کاتێک شته زیاده‌کانی سه‌ر به‌له‌مه‌که‌یان فڕێدا
09:55
And Brian then went on to even greater risk
197
577000
2000
دوایی (برایان) چووه شوێنێکی مه‌ترسیدار تر
09:57
to get this never-before-made photograph
198
579000
2000
بۆ به‌ده‌ست هێنانی ئه‌و وێنه‌یه‌ی که هه‌رگیز نه‌گیراوه
09:59
of a trawl net scraping the ocean bottom.
199
581000
2000
له ڕاکێشانی تۆڕه‌کان له ژێر زه‌ویدا
10:04
Back on land, Randy Olson photographed
200
586000
2000
گه‌ڕانه‌وه بۆ وسکانی، (راندی ئۆلسن) وێنه‌ی
10:06
a makeshift fish market in Africa,
201
588000
2000
گۆڕانکارییه‌کی بازاڕێکی ماسی له ئه‌فه‌ریقا گرت
10:08
where the remains of filleted fish were sold to the locals,
202
590000
3000
که ماسییه ماوه‌کان به که‌سانی ناوخۆ فرۆشرا
10:11
the main parts having already been sent to Europe.
203
593000
3000
زۆربه‌ی زۆریان نێردراوه بۆ ئه‌وروپا
10:14
And here in China, Randy shot a jellyfish market.
204
596000
3000
لێره له (چین)، (راندی) وێنه‌ی بازاڕی ماسی جه‌لیه‌کانی گرت
10:18
As prime food sources are depleted,
205
600000
2000
وه‌ک خۆراکی سه‌ره‌کی له‌م شوێنه‌دا
10:20
the harvest goes deeper into the oceans
206
602000
2000
کۆکردنه‌وه‌یان ده‌ڕواته قوڵایی زه‌ریاکان
10:22
and brings in more such sources of protein.
207
604000
2000
وه بڕێکی زۆر پڕۆتین ده‌دات
10:24
This is called fishing down the food chain.
208
606000
3000
ئه‌مه ناوی زنجیره‌ی خواره‌وی ماسی گرتنی پێ ده‌وترێت
10:27
But there are also glimmers of hope,
209
609000
2000
به‌ڵام، هیوایه‌کی بریقه‌دار هه‌یه
10:29
and I think anytime we're doing a big, big story on this,
210
611000
3000
باوه‌ڕم وایه هه‌رکاتێک چیرۆکێکی زۆر زۆر گه‌وره‌ی وه‌ک ئه‌مه باس بکه‌ین
10:32
we don't really want to go
211
614000
2000
و باوه‌ڕم وایه‌به‌ڕاستی نامانه‌وێت بڕۆین
10:34
and just look at all the problems.
212
616000
2000
ته‌نها ته‌ماشای کێشه‌کان بکه‌ین
10:36
We also want to look for solutions.
213
618000
1000
هه‌روه‌ها ئێمه ده‌مانه‌وێت بۆ چاره‌سه‌ره‌کان بگه‌ڕێین
10:37
Brian photographed a marine sanctuary in New Zealand,
214
619000
4000
برایان وێنه‌ی شوێنێکی پیرۆزی ده‌ریایی له نیوزله‌ندا گرت
10:41
where commercial fishing had been banned --
215
623000
2000
له شوێنێک که ماسی گرتنی بازرگانی قه‌ده‌غه کرابوو
10:43
the result being that the overfished species have been restored,
216
625000
4000
ئه‌نجامه‌که ئه‌وەیه که زیاد ڕاوکردنی ماسی گه‌ڕاوه‌ته‌وه
10:47
and with them a possible solution for sustainable fisheries.
217
629000
3000
وه له‌گه‌ڵ ئه‌وانه‌دا چاره‌سه‌رێکی دیاری کراو بۆ ڕاگرتنی ڕاوکردن به‌شێوه‌یه‌کی ڕێک
10:50
Photography can also compel us to confront
218
632000
3000
وێنه‌گرتن ده‌توانێت ناچارمان بکات بۆ به‌رەنگاربوونه‌وه‌ی
10:53
issues that are potentially distressing and controversial.
219
635000
3000
ئه‌و بابه‌تانه‌ی که زۆر بێزارکه‌رن و گفتوگۆیان له‌سه‌ره
10:56
James Nachtwey, who was honored at last year's TED,
220
638000
4000
جه‌یمس ناکلتوی ئه‌و که‌سه‌ی که ساڵی ڕابردوو خه‌ڵاتی (تێد)ی وه‌رگرت
11:00
took a look at the sweep of the medical system
221
642000
2000
ته‌ماشایه‌کی سیسته‌می ته‌ندروستی کرد
11:02
that is utilized to handle the American wounded coming out of Iraq.
222
644000
3000
که بۆ برینداره گه‌ڕاوه‌کانی ئه‌مه‌ریکا له عێراق به‌کار ده‌هێنرا
11:05
It is like a tube where a wounded soldier enters on one end
223
647000
3000
ئه‌وه وه‌ک بۆرییه‌ک وایه که سه‌ربازێکی بریندار له لایه‌که‌وه ده‌چێته ژووره‌وه
11:08
and exits back home, on the other.
224
650000
3000
و له‌لایه‌کی تره‌وه ده‌گه‌ڕێته‌وه ماڵه‌وه
11:11
Jim started in the battlefield.
225
653000
2000
جیم له مه‌یدانی جه‌نگه‌که‌وه ده‌ستی پێکرد
11:13
Here, a medical technician tends to a wounded soldier
226
655000
4000
ئه‌مه‌تا، پزیشکێک هه‌وڵ له‌گه‌ڵ سه‌ربازێکی بریندار ده‌دات
11:17
on the helicopter ride back to the field hospital.
227
659000
2000
له‌ناو هێلیکۆپته‌ره‌که بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ی بۆ نه‌خۆشخانه
11:20
Here is in the field hospital.
228
662000
2000
ئه‌مه ناو نه‌خۆشخانه‌که‌یه
11:22
The soldier on the right has the name of his daughter
229
664000
3000
سه‌ربازه‌که ناوی کچه‌که‌ی له‌سه‌ر به‌شی ڕاستی نوسراوه
11:25
tattooed across his chest, as a reminder of home.
230
667000
3000
له‌سه‌ر سنگی تاتۆ کراوه، وه‌ک بیرهێنانه‌وه‌یه‌کی وڵات
11:28
From here, the more severely wounded are transported
231
670000
4000
لێره‌وه، برینه زۆر تونده‌کان ده‌گوازرانه‌وه
11:32
back to Germany, where they meet up with their families
232
674000
2000
بۆ ئه‌لبانیا، که له‌وێ خێزانه‌کانیان
11:34
for the first time.
233
676000
2000
بۆ یه‌که‌م جار ده‌بینی
11:39
And then back to the States to recuperate at veterans' hospitals,
234
681000
4000
وه دوایی ده‌یان گێڕانه‌وه بۆ نه‌خۆشخانه‌ی چاره‌سه‌ری جه‌نگاوه‌ره کۆنه‌کان له ئه‌مه‌ریکا
11:43
such as here in Walter Reed.
235
685000
2000
وه‌ک ئه‌وه‌ی ئێره له ، والته‌ر رید
11:45
And finally, often fitted with high-tech prosthesis,
236
687000
2000
له کۆتایدا، له‌گه‌ڵ ته‌کنه‌لۆژیای تازه‌دا ده‌یان گونجێنین
11:47
they exit the medical system and attempt
237
689000
2000
له نه‌خۆشخانه ده‌ریان ده‌که‌ن و هه‌وڵ ده‌ده‌ن
11:49
to regain their pre-war lives.
238
691000
2000
ژیانی پێش جه‌نگ بگێڕنه‌وه
11:51
Jim took what could have been a straight-up medical science story
239
693000
3000
جیم، چیرۆکی ڕاستی زانستی پزیشکی وه‌رگرت
11:54
and gave it a human dimension that touched our readers deeply.
240
696000
4000
و شێوازی مرۆڤایه‌تی به ئەقڵی پێبه‌خشی که له‌گه‌ڵ خوێنه‌ره‌کانمان خۆی ده‌گونجێنێ
12:00
Now, these stories are great examples
241
702000
2000
ئێستا، ئه‌م چیرۆکانه نمونه‌ی زۆر باشن
12:02
of how photography can be used
242
704000
2000
که چۆن وێنه گرتن ده‌توانرێت به‌کار بهێنرێت
12:04
to address some of our most important topics.
243
706000
3000
بۆ دیاریکردنی هه‌ندێک له بابه‌ته گرنگه‌کانمان
12:07
But there are also times when photographers
244
709000
2000
به‌ڵام. هه‌روه‌ها هه‌ندێ کات هه‌یه که وێنه‌گره‌کان
12:09
simply encounter things that are, when it comes down to it,
245
711000
2000
هانی ئه‌و شتانه ده‌ده‌ن کاتێک که ده‌گاته ئه‌وه
12:11
just plain fun.
246
713000
2000
بۆ خۆشی
12:13
Photographer Paul Nicklin traveled to Antarctica
247
715000
2000
وێنه‌گر پاوڵ نیکلین که‌شتی بۆ (ئه‌نتارکتیکا)کرد
12:15
to shoot a story on leopard seals.
248
717000
2000
بۆ وه‌ره‌گرتنی چیرۆکی پڵنگی ده‌ریایی
12:17
They have been rarely photographed, partly because they are considered
249
719000
3000
زۆر به‌ده‌گمه‌ن وێنه‌یان گیراوه، به‌شێکی به‌هۆی ئه‌وه‌ی
12:20
one of the most dangerous predators in the ocean.
250
722000
2000
که یه‌کێکن له دڕنده‌ترین پێشینه‌کان له زه‌ریاکاندا
12:23
In fact, a year earlier, a researcher had been
251
725000
2000
له‌ڕاستیدا، ساڵێک پێشتر، توێژه‌ره‌وه‌یه‌ک
12:25
grabbed by one and pulled down to depth and killed.
252
727000
2000
له‌لایه‌ن یه‌کێک له‌وانه ڕفێندرا و ڕاکێشرایه ژێره‌وه و کوژرا
12:27
So you can imagine Paul was maybe a little bit hesitant
253
729000
2000
که‌واته ده‌توانیت ئه‌وه بێنیته پێش چاوت که چۆن له‌وانه‌یه که‌مێک دوو دڵ بوبێت
12:29
about getting into the water.
254
731000
2000
له‌باره‌ی چونه ناو ئاوه‌که
12:32
Now, what leopard seals do mostly is, they eat penguins.
255
734000
3000
ئه‌وه‌ی پڵنگی ده‌ریایی زۆربه‌ی کات ده‌یکات خواردنی په‌نگوینه‌کانه
12:35
You know of "The March of the Penguins."
256
737000
2000
له‌باره‌ی"ڕۆشتنی په‌نگوینه‌کان" ده‌زانی
12:37
This is sort of the munch of the penguins.
257
739000
2000
ئه‌وه جۆرێکه له خواردنی په‌نگوینه‌کان
12:39
(Laughter)
258
741000
2000
پێکه‌نین
12:42
Here a penguin goes up to the edge and looks out
259
744000
3000
ئه‌وه په‌نگوینێکه ده‌چێته به‌شی سه‌ره‌وه‌ی قه‌راغه‌که و چاودێری ده‌کات
12:45
to see if the coast is clear.
260
747000
2000
بۆ ئه‌وه‌ی بزانێت ئه‌گه‌ر که‌ناره‌که مه‌ترسیداره یان نا
12:47
And then everybody kind of runs out and goes out.
261
749000
3000
و دوایی هه‌موویان ده‌ڕۆنه ده‌ره‌وه
12:53
But then Paul got in the water.
262
755000
2000
به‌ڵام، دوایی، پاوڵ چووه ناو ئاوه‌که
12:55
And he said he was never really afraid of this.
263
757000
3000
ئه‌و وتی هه‌رگیز له‌وه نه‌ترساوم
12:58
Well, this one female came up to him.
264
760000
2000
ئه‌م مێینه به‌ره‌و ڕووی ئه‌و ڕۆشت
13:00
She's probably -- it's a shame you can't see it in the photograph,
265
762000
3000
له‌وانه‌یه، به‌داخه‌وه ناتوانی له وێنه‌که‌دا بیبینیت
13:03
but she's 12 feet long.
266
765000
2000
به‌ڵام ئه‌و مێینه (١٢) پێ درێژه
13:05
So, she is pretty significant in size.
267
767000
2000
ئه‌و له قه‌باره‌دا زۆر گه‌وره‌یه
13:08
And Paul said he was never really afraid,
268
770000
1000
پاوڵ وتی به‌ڕاستی هه‌رگیز لێی نه‌ترساوه
13:09
because she was more curious about him than threatened.
269
771000
3000
چونکه ئه‌و زیاتر گرنگی به (پاوڵ)داوه وه‌ک له ترسانی
13:12
This mouthing behavior, on the right,
270
774000
2000
له‌لای ڕاست، ئه‌و جوڵانه‌وه‌ی ده‌مه
13:14
was really her way of saying to him, "Hey, look how big I am!"
271
776000
3000
به‌ڕاستی شێوازی ئه‌و بوو بۆ پێ وتنی"هێی، ته‌ماشاکه من چه‌ند گه‌وره‌م
13:17
Or you know, "My, what big teeth you have."
272
779000
3000
یان ده‌زانی، تۆ چ ددانێکی گه‌وره‌ت هه‌یه
13:20
(Laughter)
273
782000
1000
پێکه‌نین
13:21
Then Paul thinks that she simply took pity on him.
274
783000
2000
دوایی، (پاوڵ) باوه‌ڕی وایه که ئه‌و به‌زه‌یی پیادا هاتۆته‌وه
13:23
To her, here was this big, goofy creature in the water
275
785000
4000
بۆ ئه‌و مێینه، که به‌م شێوه‌یه گه‌وره‌ترین و گه‌مژه‌ترین گیانه‌وه‌ری ناو ئاوه
13:27
that for some reason didn't seem to be interested
276
789000
2000
که بۆ چه‌ند هۆکارێک حه‌زی له
13:29
in chasing penguins.
277
791000
2000
ڕاوکردنی په‌نگوین نه‌بوو
13:31
So what she did was she started to bring penguins to him,
278
793000
4000
ئه‌وه‌ی ئه‌و مێینه کردی ڕاکێشانی په‌نگوینه‌کان بوو بۆ لای ثۆڵ
13:35
alive, and put them in front of him.
279
797000
3000
به‌زیندووی خستیه به‌رده‌می پۆڵ
13:38
She dropped them off, and then they would swim away.
280
800000
3000
ئه‌و په‌نگوینه‌کانی دورخسته‌وه و ڕۆشتن
13:41
She'd kind of look at him, like "What are you doing?"
281
803000
2000
به‌جۆرێک ئه‌و مێینه ته‌ماشای پۆڵی کرد وه‌ک ئه‌وه‌ی چی ده‌که‌یت؟
13:43
Go back and get them, and then bring them back
282
805000
3000
بڕۆ بیان هێنه‌ره‌وه، بیان گێڕه‌وه
13:46
and drop them in front of him.
283
808000
2000
بیان خه‌ره‌وه به‌رده‌می ئه‌و
13:48
And she did this over the course of a couple of days,
284
810000
3000
بۆ چه‌ند ڕۆژێک ئه‌و مێینه‌یه ئه‌مه‌ی کرد
13:51
until the point where she got so frustrated with him
285
813000
2000
هه‌تا کاتێک که ئه‌و لێی تێک چوو له‌گه‌ڵ پاوڵ دا
13:53
that she started putting them directly on top of his head.
286
815000
3000
په‌نگوینه‌کانی ڕاسته‌وخۆ ده‌خسته سه‌ر سه‌ری
13:56
(Laughter)
287
818000
2000
پێکه‌نین
13:58
Which just resulted in a fantastic photograph.
288
820000
3000
که وێنه‌یه‌کی نایاب ئه‌نجامه‌که‌ی بوو
14:01
(Laughter)
289
823000
3000
پێکه‌نین
14:04
Eventually, though, Paul thinks that she just figured
290
826000
3000
له‌کۆتایدا، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی پاوڵ پێی وایه که ئه‌و مێینه ده‌یزانی
14:07
that he was never going to survive.
291
829000
2000
که پاوڵ هه‌رگیز ده‌ربازی نابێت
14:09
This is her just puffing out, you know,
292
831000
3000
ئه‌مه ئه‌و مێینه‌یه که فوو ده‌کاته ده‌ره‌وه
14:12
snorting out in disgust.
293
834000
2000
به قێزلێکردنه‌وه. ده‌حیلێنێت
14:14
(Laughter)
294
836000
2000
پێکه‌نین
14:16
And lost interest with him, and went back to what she does best.
295
838000
3000
وه خۆشی له‌گه‌ڵ ئه‌ودا له‌ده‌ستدا، و گه‌ڕایه‌وه بۆ ئه‌و کاره‌ی که ئه‌و تیایدا زۆر باشه
14:19
Paul set out to photograph a relatively
296
841000
2000
پاوڵ به‌ژیرانه وێنه‌ی
14:21
mysterious and unknown creature,
297
843000
2000
زینده‌وه‌رێکی نادیار و نه‌ناسراو ده‌گرێت
14:23
and came back with not just a collection of photographs,
298
845000
2000
وه نه‌ک به کۆمه‌ڵێک وێنه‌وه ده‌گه‌ڕێته‌وه
14:25
but an amazing experience and a great story.
299
847000
3000
به‌ڵکو له‌گه‌ڵ شاره‌زایه‌کی زۆر و چیرۆکی گه‌وره گه‌ڕایه‌وه
14:29
It is these kinds of stories,
300
851000
2000
ئه‌مه ئه‌م جۆره چیرۆکانه‌ن
14:31
ones that go beyond the immediate or just the superficial
301
853000
3000
که‌سێک که ڕاسته‌و خۆ ده‌ڕوات یان ته‌نها ڕوکه‌شانه‌یه
14:34
that demonstrate the power of photojournalism.
302
856000
2000
که توانای وێنه‌ی ڕۆژنامه‌وانی نیشان ده‌دات
14:37
I believe that photography can make a real connection to people,
303
859000
5000
باوه‌ڕم وایه، که وێنه‌گرتن ده‌توانێت په‌یوه‌ندیه‌کی ته‌واو به‌خه‌ڵکه‌وه دروست بکات
14:42
and can be employed as a positive agent
304
864000
3000
وه ده‌توانرێت وه‌ک بریکارێکی پۆزه‌تیڤ کار بکات
14:45
for understanding the challenges and opportunities
305
867000
2000
بۆ تێگه‌یاندنی به‌ڕێوبه‌ره‌کان و ده‌رفه‌ته‌کان
14:47
facing our world today.
306
869000
2000
که ڕوبه‌ڕووی جیهانی ئه‌مڕۆ ده‌بێته‌وه
14:49
Thank you.
307
871000
1000
سوپاس
14:50
(Applause)
308
872000
4000
چه‌پڵه لێدان
ABOUT THE SPEAKER
David Griffin - Director of photography, National GeographicAs director of photography for National Geographic, David Griffin works with some of the most powerful photographs the world has ever seen.
Why you should listen
David Griffin has one of the world's true dream jobs: He's the director of photography for National Geographic magazine. He works with photo editors and photographers to set the visual direction of the magazine -- which in turn raises the bar for photographers around the world.
Griffin offers an intriguing look into the magazine's creative process on his blog, Editor's Pick, where he talks about how the magazine uses its extraordinary photos to tell compelling stories.
David Griffin | Speaker | TED.com