ABOUT THE SPEAKER
Levon Biss - Photographer
With his "Microsculpture" series, Levon Biss photographs the incredible details of insects.

Why you should listen

Levon Biss is a British photographer who works across many genres, including reportage, sport and portraiture. His passion for nature and photography have come together to create Microsculpture. For the project, a unique photographic process composites thousands of images using multiple lighting setups to create the final insect portraits. Each specimen was mounted on an adapted microscope stage, allowing close control over the position of the specimen in front of the camera lens. Most insects were photographed in about 30 sections, each section lit differently with strobe lights to accentuate the microsculpture of that particular area of the body. Each insect portrait is created from more than 8,000 separate images. In between his insect projects, Biss continues to photograph humans.

More profile about the speaker
Levon Biss | Speaker | TED.com
TED2017

Levon Biss: Mind-blowing, magnified portraits of insects

Levon Biss: အံ့ဖွယ်ကောင်းလှတဲ့ အင်းဆက်များရဲ့ ပုံကြီးချဲ့ထားတဲ့ ဓာတ်ပုံများ။

Filmed:
1,226,599 views

ဓာတ်ပုံပညာရှင် Levon Biss ဟာ ထူးခြားတဲ ကြောင်းအရာသစ်တစ်ခုကို ရှာဖွေနေခိုက် နေ့လည်ခင်းတစ်ခုမှာ မှာ သူနဲ့ သူ့ရဲ့သားငယ်တို့ဟာ အံ့ဖွယ်ရာ အင်းဆက်တွေရဲ့ ကမ္ဘာကိုဖွင့်ပေးရင်း ပိုးတောင်မာ တစ်ကာင် အဏုကြည့်မှန်ပြောင်းအောက်မှာ ဖြုတ်ကနဲပေါ်လာတာတွေ့မိတယ်။ ငါး မီလီမီတာလောက်သာ ရှည်တဲ့ အရာဝတ္ထုတွေမှာ သူ့ရဲ့ ဓာတ်ပုံပညာ အသိသုတွေကို အသုံးပြုရင်း Biss ဟာ မယုံနိုင်လောက်အောက်ကို မှုန်မွှားလှတဲ့ အသေးစိတ်မှုမှာ အင်းဆက်တွေကို ရိုက်ဖို့အတွက် လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုကို ဖန်တီးလိုက်ပါတယ်။ သူကနေပြီး အကျိုးဆက်ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ ဓာတ်ပုံတွေကို မျှဝေထားပါတယ်။ တစ်ခုချင်းစီဟာ ၈ ထောင်ကနေ အခုပေါင်း ၁၀၀၀၀ အထိ သီးခြားရိုက်ချက်တွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားကာ ဖြစ်နိုင်ခြေမရှိနိုင်ဆုံး နေရာတွေကနေ စေ့ဆော်မှု လာနိုင်ပုံအကြောင်း ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ပါ။
- Photographer
With his "Microsculpture" series, Levon Biss photographs the incredible details of insects. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
So, I had been a photographer
0
919
2797
ကျွန်တော် ဓာတ်ပုံသမား ဖြစ်နေတာ
00:15
for 18 years
1
3740
1434
၁၈ နှစ်ရှိပါပြီ၊
00:17
before I began the Microsculpture Project.
2
5198
2394
Microsculpture Project ကို မစခင်ကပါ။
00:19
And in that time,
I had shot global ad campaigns,
3
7616
3378
အဲဒီအချိန်အတွင်းမှာ ကမ္ဘာအနှံ့ ကြော်ငြာ
လှုံ့ဆော်မှုတွေမှာ ရိုက်ခဲ့တယ်၊
00:23
I had the opportunity to photograph
some of my generation's icons,
4
11018
4181
ကျွန်တော့မျိုးဆက်ရဲ့ အထင်ကရတွေကို
ဓာတ်ပုံရိုက်ဖို့ အခွင့်အလမ်းရခဲ့ပြီး
00:27
and I was traveling the world.
5
15223
1656
ကမ္ဘာလှည့်ကာ ခရီးထွက်နေခဲ့ပါတယ်။
00:29
I got to a point in my career
that I dreamed of getting to,
6
17428
3818
အလုပ်မှာ တစ်နေနေရာရာကို ရောက်ဖို့
အိပ်မက်မက်ခဲ့ပေမဲ့ အကြောင်းကြောင်းကြောင့်
00:33
and yet, for some reason,
I still felt a little bit unfulfilled.
7
21270
3673
နည်းနည်းလေး မဖြည့်ဆည်းနိုင်သေးတာရှိခဲ့တယ်။
00:36
Despite the extraordinary things
I was shooting and experiencing,
8
24967
4189
ထူးခြားတဲ့အရာတွေကို
ရိုက်နေ၊ တွေ့ကြုံနေရပေမဲ့
00:41
they'd started to feel
a little bit ordinary to me.
9
29180
2900
ဒါတွေက သာမန်အရာတွေပဲလို့
နည်းနည်း ခံစားမိလာတယ်။
00:44
I was also getting concerned
10
32104
1527
ဒီဂျစ်တယ် ကမ္ဘာမှာ ဓာတ်ပုံပညာဟာ
00:45
about how disposable photography
had started to feel in the digital world,
11
33655
4126
တစ်ခါသုံးပဲဖြစ်ပုံကို စတင်ခံစားမိတာလည်း
ပူပန်မိလာပြီး
00:49
and I really wanted to produce images
that had a sense of worth again.
12
37805
3859
အဖိုးတန်တဲ့ သဘောရှိတဲ့ ရုပ်ပုံတွေကို
တကယ့်ကို ပြန်လည် ထုတ်လုပ်ချင်ခဲ့တယ်။
00:53
And I needed a subject
that felt extraordinary.
13
41688
2399
ထူးခြားတယ်လို့ ခံစားရတဲ့
အကြောင်းအရာ လိုအပ်ခဲ့တယ်။
00:57
Sometimes I wish
I had the eyes of a child.
14
45774
2358
တစ်ခါတစ်လေ ကလေးတစ်ယောက်ရဲ့
မျက်လုံးတွေ ရှိချင်တယ်
01:00
And by that I mean,
I wish I could look at the world
15
48156
2544
ကျွန်တော်ဆိုလိုတာက ကမ္ဘာကြီးကို ကျွန်တော်
01:02
in the same as I did
when I was a small boy.
16
50724
2253
ကောင်လေးတုန်းက
လိုမျိုး ကြည့်နိုင်ချင်ခဲ့တာပါ။
01:05
I think there is a danger,
as we get older,
17
53473
2069
အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှ
အန္တရာယ်ရှိတယ်၊
01:07
that our curiosity becomes
slightly muted or dulled by familiarity.
18
55566
5079
သိလိုစိတ်က အကျွမ်းဝင်မှု ကြောင့်
နည်းနည်း ဆွံ့အ၊ ထုံထိုင်းလာတယ် ထင်မိတယ်။
01:13
And as a visual creator,
one of the challenges for me
19
61206
2719
အမြင်ပိုင်း ဖန်တီးသူအနေနဲ့
ကျွန်တော့အတွက် စိန်ခေါ်မှုက
01:15
is to present the familiar
in a new and engaging way.
20
63949
3086
အကျွမ်းဝင်တာကို သစ်ဆန်းပြီး
ဆွဲဆောင်မှုရှိတဲ့နည်းနဲ့ တင်ဆက်ဖို့ပါ
01:20
Fortunately for me, though,
I've got two great kids
21
68805
2499
ကျွန်တော့ ကံကာင်းတာက
ကမ္ဘာကြီးအကြောင်း သိလိုသေးတဲ့
01:23
who are still curious about the world.
22
71328
1990
အင်မတန်တော်တဲ့ ကလေးနှစ်ယောက်ရှိတာပါ။
01:25
Sebastian -- he's still curious
about the world, and in 2014, in spring,
23
73986
5125
Sebastian -- သူက ကမ္ဘာကြီးအကြောင်း
သိချင်တုန်းပဲ၊ ၂၀၁၄ နွေဦးမှာ
01:31
he brought in a ground beetle
from the garden.
24
79135
2857
ပိုးတောင်မာတစ်ကောင်ကို ဥယျာဉ်ထဲကနေ
ယူလာခဲ့တယ်။
01:34
There was nothing particularly special
about this insect --
25
82016
2798
ဒီအင်းဆက်က ဘာမှ ထူးထူးခြား
ရှိတာမဟုတ်ပါဘူး၊
01:36
you know, it was a common species.
26
84838
2123
သိတဲ့အတိုင်း တွေ့နေကျ မျိုးစိတ်တစ်ခုပဲလေ။
01:38
But he was still curious,
27
86985
1350
ဒါပေမဲ့ သူက သိချင်တုန်းပဲ၊
01:40
and he brought it up to my office,
28
88359
2408
ကျွန်တော့ ရုံးခန်းအထိတောင် ယူလာတော့
01:42
and we decided to look at it
under his microscope.
29
90791
2427
အဏုကြည့်ကိရိယာအောက်မှာ
ကြည့်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။
01:45
He had a little science kit for Christmas.
30
93242
2394
သူ့မှာက ခရစ်စမတ်အတွက်
သိပ္ပံကိရိယာဘူးလေးရှိတယ်။
01:48
And this is what we saw.
31
96189
1478
ဒါက ကျွနတော်တို့ မြင်ခဲ့တာပါ။
01:51
Now, when I first saw this,
it blew me away.
32
99210
2187
ကဲ ဒါကို ပထမဆုံးမြင်တော့
အရမ်း အံ့ဩသွားတယ်။
01:53
Up here -- this is the back
of the ground beetle.
33
101421
3037
ဟောဒီအထက်မှာ ဒါက ပိုးတောင်မာရဲ့
ကျောဘက်ပါ။
01:56
When I first saw it,
it reminded me of a galaxy.
34
104482
2544
ဒါကို ပထမဆုံးတွေ့တော့
ကြယ်စုကြီးကို သတိရသွားတယ်။
01:59
And all the time, this had just
been outside our window.
35
107050
3351
တစ်ချိန်လုံး ပြတင်းပေါက်အပြင်မှာ
ရှိနေခဲ့တာလေ။
02:02
You know, I was looking
for this extraordinary subject,
36
110425
2685
ကျွန်တော်က ဒီထူးခြားတဲ့
အကြောင်းအရာကို ရှာနေတာဖြစ်ပြီး
02:05
and it took Seb's eyes and curiosity
to bring it in to me.
37
113134
3503
ဒါက Seb ရဲ့ အကြည့်နဲ့ သိလိုစိတ်ကို
ယူဆောင်ကာ ကျွန်တော့ဆီ ယူလာပေးတယ်။
02:09
So I decided to photograph it for him,
and this is what I produced.
38
117362
3877
ဒါနဲ့ သူ့အတွက် ဓာတ်ပုံရိုက်ပေးဖို့
ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်၊ ဒါက ကျွန်တော် ထုတ်ခဲ့တာပါ။
02:13
I basically asked myself
two simple questions.
39
121263
2746
အဓိကနေနဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို
မေးခွန်းနှစ်ခု မေးခဲ့တယ်။
02:16
The first one:
40
124033
1166
ပထမ တစ်ခုက
02:17
Could I take all my knowledge and skill
of photographic lighting
41
125223
3818
ကျွန်တော့ရဲ ဓာတ်ပုံပညာ မီးအလင်း အသိသုတနဲ့
ကျွမ်းကျင်မှုအားလုံးကို ယူပြီး
02:21
and take that onto a subject
that's five millimeters long?
42
129065
3130
ငါးမီလီမီတာ ရှည်တဲ့ အရာပေါ်ကို
သုံးလိုက်လို့ရလား။
02:24
But also: Could I keep
creative control over that lighting
43
132219
3631
ဒါပေမဲ့လည်း ဒီအရွယ်ရှိတဲ့ အရာတစ်ခုပေါ်က
မီးအလင်းပေါ်မှာ ဆက်လက်
02:27
on a subject that size?
44
135874
1716
ထိန်းချုပ် ဖန်တီးနိုင်သေးလား။
02:29
So I practiced
on some other found specimens,
45
137614
3306
ဒါနဲ့ အခြားတွေ့ရှိတဲ့
မျိုးစိတ်တွေမှာ လေ့ကျင့်ခဲ့ပြီး
02:32
and I approached the Oxford University
Museum of Natural History
46
140944
3526
ပရောဂျက် တိုးတက်ဖို့ ၎င်းတို့ စုစောင်း
ထားတာကို ဝင်ခွင့် ရနိုင်မလားဆိုပြီး
02:36
to see if I could have access
to their collection,
47
144494
2812
Oxford University သဘာဝသမိုင်း ပြတိုက်ကို
02:39
to progress the project.
48
147330
1478
ချဉ်းကပ်ခဲ့တယ်။
02:41
And I went up there for a meeting,
49
149448
1798
အဲဒီက အစည်းအဝေးတစ်ခု တက်ခဲ့ပြီး
02:43
and I showed them some of the images
that I'd been shooting,
50
151270
2876
ကျွန်တော် ရိုက်နေခဲ့တဲ့ ပုံတစ်ချို့ကို
သူတို့ကိုပြသခဲ့တော့
02:46
and they could see
the kind of detail I was able to get.
51
154170
3121
ကျွန်တော့ ရနိုင်ခဲ့တဲ့ အသေးစိတ်ကို
သူတို့မြင်နိုင်ခဲ့တယ်။
02:49
I don't think they'd ever really seen
anything quite like it before,
52
157830
3279
ဒါမျိုးကို အရင်က သူတို့
မြင်ဖူးခဲ့လိမ့်မယ်လို့တော့ မထင်ဘူး။
02:53
and from that point forward,
they gave me open access
53
161133
2502
ဒီကနေ ရှေ့ဆက်ကာ စုစောင်းထားတာ
တစ်ခုလုံး ဝင်ဖို့နဲ့
02:55
to their entire collection
54
163659
1314
ပိုးမွှာဗဒပညာရှင်
02:56
and the assistance of Dr. James Hogan,
their entomologist.
55
164997
2870
Dr. James Hogan ရဲ့ အကူအညီရဖို့
ကျွန်တော့ကို အခွင့်ပေးတယ်။
03:02
Now, over the next two-and-a-half years,
56
170133
2054
အခု နှစ်နှစ်ခွဲအကျော်မှာ
03:04
I shot 37 insects from their collection.
57
172211
3044
သူတို့ စုစောင်းတာထဲက အင်းဆက်
၃၇ မျိုးကို ရိုက်ခဲ့ပါတယ်။
03:07
And the way I work
58
175898
1708
ကျွန်တော့ လုပ်ဟန်က
03:09
is that I essentially split the insect
up into multiple sections,
59
177630
4084
အခြေခံအားဖြင့်
အင်းဆက်ကို အပိုင်းများစွာ ခွဲထုတ်ပြီး
03:13
and I treat each one of those sections
like a small still life.
60
181738
3808
ဒီတစ်ပိုင်းစီကို သက်ရှိငယ်လေးတစ်ခုလို
စီရင်တာပါ။
03:17
So for example, if I was photographing
the eye of the insect,
61
185570
3720
ဒီတော့ ဥပမာအနေနဲ့ အင်းဆက်ရဲ့ မျက်လုံးကို
ဓာတ်ပုံရိုက်နေတယ်ဆိုရင်
03:21
which is normally quite smooth
and dome-shaped,
62
189314
2788
ဒါက ပုံမှန်ကတော့ အတော် ချောမွေ့ပြီး
ခုံးနေတဲ့ပုံပါ၊
03:24
then I'd use a light source
that is large and soft and diffuse,
63
192126
4379
ကြီးမား၊ ဖျော့တော့ပြီး ပျံ့နှံ့တဲ့
အလင်းရင်းမြစ်ကို ယူမှာဆိုတော့
03:28
so I don't get any harsh hot spots
on that surface.
64
196529
3341
အဲဒီမျက်နှာပြင်မှာ စူးဝါး၊ ပူလောင်တဲ့
အစက်တွေ မရှိတော့ဘူး။
03:33
But once my attention
turns over to a hairy leg,
65
201203
2759
ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော့ အာရုံ အမွှေးထူတဲ့
ခြေထောက်ကို လှည့်တာနဲ့
03:35
that lighting setup
will change completely.
66
203986
2573
မီးအလင်း စီစဉ်ပုံက
လုံးဝ ပြောင်းသွားလိမ့်မယ်။
03:38
And so I make that one tiny section
look as beautiful as I possibly can,
67
206583
3637
ဒါနဲ့ တတ်နိုင်သမျှ လှပတဲ့
အပိုင်းသေးသေးလေးလုပ်လိုက်ပြီး
03:42
and I work my way across the insect
68
210244
1824
၂၀ ၊၂၅ လောက် မတူတဲ့ အပိုင်းတွေရတဲ့အထိ
03:44
until I have about 20 or 25
different sections.
69
212092
2772
အင်းဆက် အသီးသီးကို
ကိုယ်နည်းနဲ့ အလုပ်လုပ်တယ်။
03:48
The issue with photography
at high magnification
70
216268
3837
မြင့်မားတဲ့ ပုံကြီးချဲ့ရာမှာ
ဓာတ်ပုံပညာနဲ့ ပြဿနာက
03:52
is that there is inherently
a very shallow depth of field.
71
220129
3245
ပင်ကိုယ်အားဖြင့် ဆုံချက်ပြတ်သားမှု
နေရာက သိပ်နည်းခြင်းပါပဲ။
03:55
So to get around that, what I do is,
72
223398
2763
ဒါစကိုင်ဖို့ ကျွန်တော်လုပ်တာက
ကင်မရာကို သံတန်းပေါ်တင်တယ်။
03:58
I put my camera on a rail
73
226185
1442
ရိုက်ချက်တစ်ခုချင်းအကြားမှာ
03:59
that I can automate
to move 10 microns in between each shot.
74
227651
3343
မိုက်ခရွန် ၁၀ အထိ အလိုအလျောက်
ရွှေ့ပေးဖို့ စီစဉ်ပေးနိုင်တာပါ။
04:03
That's about one-seventh the width
of a human hair.
75
231018
2655
ဒါက လူ့ဆံပင်ရဲ့ ခုနှစ်ပုံတစ်ပုံခန့်
ဗျက်ရှိပါတယ်။
04:06
And then that provides me
with a deep stack of images.
76
234165
4139
ဒီနောက် ဒါက နက်ရှိုင်းတဲ့ ရုပ်ပုံတွေ
တစ်ပုံကြီးကို ကျွန်တော့ကို ပံ့ပိုးပေးတယ်။
04:10
Each has a tiny sliver of focus
all the way through.
77
238328
3061
အဲဒီတစ်လျှောက် တစ်ခုချင်းစီဆီမှာ
ဆုံချက်မိတဲ့နေရာ နည်းနည်းလေးပါ။
04:13
And I can squash that down
78
241413
2096
အရှေ့ကနေ အနောက်ကို အပြည့်အဝ ချိန်ထားတဲ့
04:15
to produce one image
that is fully focused from front to back.
79
243533
3431
ဓာတ်ပုံတစ်ပုံ ရရှိနိုင်အောင်
အဲဒါတွေထဲမှ ထုတ်လုပ်ယူနိုင်တယ်။
04:18
So essentially, that gives me
25 sections that are fully focused
80
246988
3545
ဒီတော့ အခြေခံအားဖြင့် ဒါက အပိုင်းတွေကို
အပြည့်အဝ အာရုံစိုက်ပြီး လှပစွာ
04:22
and beautifully lit.
81
250557
1376
အလင်းပေးနိုင်ခွင့် ပေးတယ်။
04:25
Now, each one of my images
82
253146
1542
ကျွန်တော့ပုံ တစ်ပုံစီတိုင်းကို
04:26
is made up of anywhere
between 8- and 10,000 separate shots.
83
254712
4061
၈၀၀၀ ကနေ ၁၀၀၀၀ အကြား
သီးခြား ရိုက်ချက်တွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတာပါ။
04:31
They take about three-and-a-half
weeks to create,
84
259546
2577
ဖန်တီးဖို့ သုံးပတ်ခွဲလောက် ကြာပြီး
04:34
and the file sizes on average
are about four gigabytes.
85
262147
4253
ပျှမ်းမျှ ဖိုင်အရွယ်အစားက ၄ ဂစ်ဂါဘိုက် ပါ။
04:38
So I've got plenty of information
to play with when I'm printing.
86
266424
3119
ဒီတော့ ပုံနှိပ်နေတုန်း ဒါနဲ့ ကစားဖို့
အချက်အလက် အများကြီးရှိတယ်။
04:41
And the prints at the exhibition
are around the three-meter mark.
87
269567
3650
ပြပွဲသုံး ပုံတွေက သုံးမီတာ
ပတ်ဝန်းကျင်ရှိကြပါတယ်။
04:45
In fact, I had a show
in Milan two weeks ago,
88
273241
2563
တကယ်ဆို ပြီးတဲ့ နှစ်ပတ်က Milan မှာ
တစ်ပွဲလုပ်ခဲ့ပြီး
04:47
and we had some prints there
that were nine meters long.
89
275828
2757
အဲဒီမှာ ကိုး မီတာရှည်ခဲ့တဲ့
ဓာတ်ပုံတစ်ချို့ ရှိခဲ့တယ်။
04:52
But, you know, I realize
90
280205
1176
ဒါပေမဲ့ ဒီရုပ်ပုံတွေဟာ
04:53
that these images still have to work
in the digital world.
91
281405
2908
ဒီဂျစ်တယ် ကမ္ဘာထဲမှာ အလုပ်ဖြစ်ဖို့
လိုသေးတာ သဘောပေါက်ခဲ့တယ်။
04:56
There's no point in me putting
all my blood, sweat and tears
92
284337
3092
စခရင်ပေါ်မှာ ပစ်ဇယ် ၅၀၀
ပြနေဖို့အတွက်ပဲဆိုရင် ကျွန်တော့ သွေး၊
04:59
into these pictures
93
287453
1151
ချွှေးနဲ့ မျက်ရည်တွေကို
05:00
if they're only going to be showing
500 pixels on a screen.
94
288628
3125
ဒီပုံတွေထဲကို ထည့်စရာအကြောင်းမရှိပါဘူး။
05:03
So with the help of Rob Chandler
and Will Cookson,
95
291777
3541
ဒါနဲ့ Rob Chandler နဲ့ Will Cookson
တို့ရဲ့ အကူအညီနဲ့အတူ
05:07
we developed a website
96
295342
1794
ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တစ်ခု ဖန်တီးခဲ့တယ်၊
05:09
that enables the viewer
to immerse themselves
97
297160
2805
ဒါက ကြည့်သူတွေကို သူတို့ကိုယ်တိုင်
ဂစ်ဂါဘိုက် လေးခုစာအပြည့်
05:11
into the full four-gigabyte files,
98
299989
2025
နှစ်မြှပ်နိုင်အောင် ထောက်ကူပေးကာ
05:14
and they can explore
all that microscopic detail.
99
302038
3030
အသေးစိတ်အားလုံးကို
သူတို့စူစမ်းနိုင်ပါတယ်။
05:17
So if you have the time,
and I encourage you,
100
305523
2174
ဒီတော့ ခင်ဗျား အချိန်ရှိရင် ကျေးဇူးပြုပြီး
05:19
please visit microsculpture.net
101
307721
1767
microsculpture.net ကို ဝင်ပြီး
05:21
and go and have a play.
102
309512
1515
ကစားကြည့်ဖို့ အားပေးပါတယ်။
05:23
It's good fun.
103
311051
1158
ပျော်စရာကောင်းပါတယ်။
05:26
I first showed the work at Oxford,
104
314082
1942
ဒီလက်ရာကို Oxford မှာ ပထမဆုံး ပြသခဲ့ပြီး
05:28
and since then, it's moved on
to the Middle East.
105
316048
2924
အဲဒီကတည်းက အရှေ့အလယ်ပိုင်းဆီ
ခရီးဆက်ခဲ့တယ်။
05:30
It's now back in Europe
and goes to Copenhagen this month.
106
318996
3121
အခုတော့ ဥရောပကို ပြန်ရောက်ပြီး
ဒီလကတော့ Copenhagen ကိုသွားတယ်။
05:34
And the feedback has been great.
107
322141
2181
တုံ့ပြန်မှုကတော့ ကြီးမားခဲ့ပါတယ်။
05:36
You know, I get emails, actually,
from all over the world --
108
324926
4645
သိတဲ့အတိုင်း ကျွန်တော် အီးမေးလ်တွေရတယ်၊
တကယ် ကမ္ဘာလုံးက၊
05:41
from teachers, at the moment,
who are using the website in school.
109
329595
3155
ဆရာတွေဆီက၊ လောလောဆယ်
ကျောင်းက ဝက်ဆိုဒ်တွေ သုံးနေသူတွေပါ။
05:44
The kids are using them on the tablet.
110
332774
1828
ကလေးတွေ ဒါတွေကို တက်ဘလက်မှာ သုံးနေတယ်။
05:46
They're zooming into the pictures
111
334626
1701
ရုပ်ပုံတွေကို အနီးကပ်ဆွဲကြည့်ကာ
05:48
and using it for art class, biology class.
112
336351
2227
ဒါကို ပန်းချီတန်း၊ ဇီဝဗေဒတန်းမှာ
သုံးနေကြတယ်။
05:50
And that's not something I planned.
113
338996
1754
ဒါကို ကျွန်တော် စီစဉ်ခဲ့တာ မဟုတ်ဘူး။
05:52
That's just a beautiful offshoot
of the project.
114
340774
2591
ဒါက ပရောဂျက်ရဲ့ လှပတဲ့ လက်ပွားတစ်ခုပါ။
05:56
In fact, one of the things
I like to do at the exhibitions
115
344160
2858
တကယ်က ပြပွဲတွေမှာ
ကျွန်တော်လုပ်ချင်တာတစ်ခုက
05:59
is actually look at
the kiddies' reactions.
116
347042
2077
ကလေးငယ်လေးတွေ တုံ့ပြန်မှုကို
တကယ် ကြည့်တာပါ။
06:01
And, you know, standing
in front of a three-meter insect,
117
349143
2723
သိတဲ့အတိုင်း သုံးမီတာရှိတဲ့
အင်းဆက်ရှေ့မှာ ရပ်နေတာလေ၊
06:03
they could have been horrified.
118
351890
1535
သူတို့ လန့်သွားနိုင်လောက်တယ်။
06:05
But they're not. They look in wonder.
119
353449
1886
ဒါပေမဲ့ မလန့်ကြဘူး၊ အံ့ဩနေကြပုံ ရတယ်။
06:07
This little chap here, he stood there
for five minutes, motionless.
120
355359
3446
ဟောဒီက ချာတိတ်လေး၊ အဲဒီမှာ ငါးမိနစ်ကြာ
မလှုပ်မယှက် ရပ်နေခဲ့တယ်။
06:10
(Laughter)
121
358829
1462
(ရယ်သံများ)
06:12
And at the end of the day, actually,
at the end of the day at the exhibitions,
122
360315
3913
အဆုံးမှာတော့ တကယ့်ကို
ပြပွဲရက်ရဲ့ အဆုံးမှာတော့
06:16
we have to wipe down
the lower third of the big prints --
123
364252
3021
ဓာတ်ပုံကြီးတွေရဲ့ အောက်ဖက်
သုံးပုံတစ်ပုံကို ဖျက်ပစ်လိုက်ရတယ်။
06:19
(Laughter)
124
367297
999
(ရယ်သံများ)
06:20
just to remove
all those sticky handprints,
125
368320
2175
ဒီးစေးကပ်နေတဲ့ လက်ရာတွေကိုပဲ
ဖယ်ပစ်ဖို့ပါ။
06:22
because all they want to do
is touch those big bugs.
126
370519
2816
အကြောင်းက သူတို့အားလုံးက
ဒီအင်းဆက်ကြီးတွေကို ထိချင်တာကိုး။
06:27
I do want to leave you
with one final image, if that's OK.
127
375079
2831
အဆင်ပြေရင် ဒီနောက်ဆုံး သတင်းစကားလေး
ထားခဲ့ချင်ပါတယ်။
06:29
This has to do with Charles Darwin.
128
377934
2049
ဒါက Charles Darwin နဲ့ဆိုင်တယ်။
06:32
One of the recent images
that I photographed
129
380007
2849
ကျွန်တော်ရိုက်ခဲ့တဲ့ သိပ်မကြာခင်က
ပုံတွေထဲက
06:35
was this one here.
130
383548
1266
တစ်ပုံက ဒီမှာပါ။
06:37
I'm talking about the creature
in the box, not my cat.
131
385977
2731
ဘူးထဲက သတ္တဝါအကြောင်း ပြောနေတာပါ၊
ကျွန်တော့ကြောင် မဟုတ်ဘူး
06:40
And this is a shield bug
132
388732
2759
ဒါက Charles Darwin ၁၈၃၆ ခုနှစ်က
06:43
that Charles Darwin
brought back from Australia
133
391515
3173
Australia က HMS Beagle ကနေ
06:46
on the HMS Beagle in 1836.
134
394712
2328
ယူလာခဲ့တဲ့ အင်းဆက်တစ်ကောင်ပါ။
06:49
And when I got it home,
135
397937
1764
ဒါကို အိမ်ကို ယူလာပြီးတော့
06:51
I stood in my kitchen
and stared at it for about 20 minutes.
136
399725
2869
မီးဖိုချောင်ထဲမှာ ရပ်ပြီး
ဒါကို မိနစ် ၂၀ ကြာ ရပ်ကြည့်ခဲ့တယ်။
06:54
I couldn't believe I was in possession
of this beautiful creature.
137
402618
3813
ဒီလှပတဲ့ သတ္တဝါကို ပိုင်ဆိုင်ရတာက
မယုံစရာကြီးပါပဲ။
06:58
And at that moment, I kind of realized
138
406455
2269
အဲဒီအခိုက်မှာ ဒါက ကျွန်တော့အတွက်
ပရောဂျက်ကို
07:00
that this validated the project for me.
139
408748
1863
သက်သပြနေတာလို့
သဘောပေါက်သလိုဖြစ်ခဲ့တယ်။
07:02
The fact that the museum
was willing to risk me playing with this
140
410635
3478
ပြတိုက်က ဒါနဲ့ ကစားဖို့ ကျွန်တော့ကို
အရဲစွန့်လိုစိတ်ရှိတယ်ဆိုတဲ့အချက်က
07:06
kind of showed me
that my images had worth --
141
414137
2326
ကျွန်တော့ ပုံတွေ အဖိုးတန်တာ
ကျွန်တော့ကို ပြတာပါ၊
07:08
you know, they weren't disposable.
142
416487
1796
ဒါတွေဟာ တစ်ခါသုံးမျိုး မဟုတ်ကြဘူး။
07:10
That's the image that I produced.
143
418922
1927
ဒါက ကျွန်တော် ထုတ်လုပ်ခဲ့တဲ့ ရုပ်ပုံပါ။
07:12
I often wonder, still,
when I look at this:
144
420873
2126
မကြာခဏ တွေးမိတာက ဒါပေမဲ့
ဒါကို ကြည့်မိတဲ့အခါ၊
07:15
What would Charles Darwin
make of these images?
145
423023
2480
Charles Darwin ဆို ဒီပုံတွေကို
ဘာများလုပ်လိမ့်မလဲ။
07:17
Do you think he'd like his picture
of his shield bug? I hope so.
146
425527
3598
သူ့ရဲ့ အင်းဆက်ပုံကို သူကြိုက်မယ်လို့
ထင်လား။ မျှော်လင့်ချင်တယ်လေ။
07:21
So --
147
429149
1164
ဒီတော့--
07:22
(Applause)
148
430337
4452
(လက်ခုပ်သံများ)
07:26
You know, I think it's strange in a way.
149
434813
1947
ဒါက တစ်နည်းတော့ ဆန်းတယ်
ထင်တယ်။
07:28
I'm a visual person,
I'm a creative person,
150
436784
2058
ကျွန်တော်က အမြင်ပိုင်း၊
ဖန်တီးတဲ့ သူဆိုပေမဲ့
07:30
but I still needed the eyes of a child
to find my extraordinary subject.
151
438866
3911
ထူးခြားတဲ့အကြောင်းအရာကို ရှာတွေ့ဖို့
ကလေးတစ်ယောက်ရဲ့မျက်လုံးတွေ လိုနေတုန်းပါ။
07:35
That's the way it was.
152
443665
1163
နည်းလမ်းက အဲဒါပါ။
07:36
So all I can say is,
thank you very much, Sebastian;
153
444852
2505
ဒီတော့ ပြောနိုင်တာက
Sebastian ရေ၊ ကျေးဇူးအရမ်းတင်တယ်။
07:39
I am very, very grateful.
154
447381
1225
အရမ်း၊အရမ်း ကျေးဇူးတင်တယ်
07:40
Thank you.
155
448630
1165
ကျေးဇူးပါ။
07:41
(Applause)
156
449819
5923
(လက်ခုပ်သံများ)
Translated by sann tint
Reviewed by Myo Aung

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Levon Biss - Photographer
With his "Microsculpture" series, Levon Biss photographs the incredible details of insects.

Why you should listen

Levon Biss is a British photographer who works across many genres, including reportage, sport and portraiture. His passion for nature and photography have come together to create Microsculpture. For the project, a unique photographic process composites thousands of images using multiple lighting setups to create the final insect portraits. Each specimen was mounted on an adapted microscope stage, allowing close control over the position of the specimen in front of the camera lens. Most insects were photographed in about 30 sections, each section lit differently with strobe lights to accentuate the microsculpture of that particular area of the body. Each insect portrait is created from more than 8,000 separate images. In between his insect projects, Biss continues to photograph humans.

More profile about the speaker
Levon Biss | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee