TED@NYC
Jarrett J. Krosoczka: Why lunch ladies are heroes
Jarrett Krosoczka: Waarom kantinejuffen helden zijn
Filmed:
Readability: 3.7
1,432,846 views
Kinderboekschrijver Jarrett Krosoczka deelt de oorsprong van de 'Lunch Lady' beeldromanserie, waar helden onder een dekmantel de school ingaan om te zorgen voor lunchmaaltijden... en gerechtigheid! Zijn nieuwe project 'School Lunch Hero Day' onthult dat kantinepersoneel voor meer zorgt dan alleen eten. Een illustratie van de kracht van 'dank je wel'.
Jarrett J. Krosoczka - Author/illustrator
Jarrett J. Krosoczka is the author/illustrator of countless children's books and graphic novels, including Good Night, Monkey Boy, Baghead and the Lunch Lady series. Full bio
Jarrett J. Krosoczka is the author/illustrator of countless children's books and graphic novels, including Good Night, Monkey Boy, Baghead and the Lunch Lady series. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
When my first children's book was published
0
900
1670
Toen mijn eerste kinderboek
in 2001 gepubliceerd werd,
in 2001 gepubliceerd werd,
00:14
in 2001,
1
2570
1723
00:16
I returned to my old elementary school
2
4293
2213
ging ik naar mijn oude basisschool
00:18
to talk to the students about being an author
3
6506
1940
om de leerlingen te vertellen
over mijn leven als schrijver en tekenaar.
over mijn leven als schrijver en tekenaar.
00:20
and an illustrator,
4
8446
1716
Terwijl ik in de kantine
mijn diaprojector neerzette,
mijn diaprojector neerzette,
00:22
and when I was setting up my slide projector
5
10162
2733
00:24
in the cafetorium,
6
12895
3205
00:28
I looked across the room,
7
16100
2048
keek ik naar de andere kant van de ruimte
00:30
and there she was:
8
18148
2611
en daar stond
00:32
my old lunch lady.
9
20759
1844
mijn oude kantinejuffrouw
00:34
She was still there at the school
10
22603
1967
nog steeds op dezelfde school
de lunch te bereiden.
de lunch te bereiden.
00:36
and she was busily preparing lunches for the day.
11
24570
2886
00:39
So I approached her to say hello,
12
27456
1644
Ik ging haar gedag zeggen en zei:
"Hoi Jeannie! Hoe is het?"
"Hoi Jeannie! Hoe is het?"
00:41
and I said, "Hi, Jeannie! How are you?"
13
29100
1887
00:42
And she looked at me, and I could tell
14
30987
1570
Ze keek naar me en ik wist dat ze
me herkende, maar moeilijk kon plaatsen.
me herkende, maar moeilijk kon plaatsen.
00:44
that she recognized me,
15
32557
1727
00:46
but she couldn't quite place me,
and she looked at me and she said,
and she looked at me and she said,
16
34284
3085
Ze keek naar me en zei:
"Stephen Krosoczka?"
"Stephen Krosoczka?"
00:49
"Stephen Krosoczka?"
17
37369
2761
Ik was verbaasd dat ze
me herkende als een Krosoczka,
me herkende als een Krosoczka,
00:52
And I was amazed that she knew I was a Krosoczka,
18
40130
2142
00:54
but Stephen is my uncle who
is 20 years older than I am,
is 20 years older than I am,
19
42272
3431
maar Stephen is
mijn 20 jaar oudere oom
mijn 20 jaar oudere oom
00:57
and she had been his lunch lady when he was a kid.
20
45703
3137
en ze was zijn kantinejuf
toen hij een kind was.
toen hij een kind was.
(Gelach)
01:00
And she started telling me about her grandkids,
21
48840
2505
Ze vertelde me over haar kleinkinderen
en ik stond versteld:
en ik stond versteld:
01:03
and that blew my mind.
22
51345
2705
01:06
My lunch lady had grandkids,
23
54050
1794
mijn kantinejuf had kleinkinderen
en dus ook kinderen
en dus ook kinderen
01:07
and therefore kids,
24
55844
964
01:08
and therefore left school at the end of the day?
25
56808
3255
en aan het eind van de dag
ging zij dus ook naar huis.
ging zij dus ook naar huis.
01:12
I thought she lived in the cafeteria
26
60063
1743
Ik dacht dat ze in de kantine woonde,
Ik had er nooit bij stilgestaan.
Ik had er nooit bij stilgestaan.
01:13
with the serving spoons.
27
61806
873
01:14
I had never thought about any of that before.
28
62679
1943
01:16
Well, that chance encounter inspired my imagination,
29
64622
3732
Die toevallige ontmoeting
prikkelde mijn fantasie
prikkelde mijn fantasie
01:20
and I created the Lunch Lady graphic novel series,
30
68354
3551
en ik maakte
de 'Lunch Lady' beeldromans,
de 'Lunch Lady' beeldromans,
01:23
a series of comics about a lunch lady
31
71905
2177
een stripreeks over een kantinejuf
die vissticks als nunchucks gebruikt
die vissticks als nunchucks gebruikt
01:26
who uses her fish stick nunchucks
32
74082
2598
01:28
to fight off evil cyborg substitutes,
33
76680
2902
om te vechten met
boze cyborg-invaldocenten,
boze cyborg-invaldocenten,
01:31
a school bus monster, and mutant mathletes,
34
79582
3307
een schoolbusmonster
en gemuteerde wiskundeknobbels,
en gemuteerde wiskundeknobbels,
01:34
and the end of every book,
35
82889
1467
en aan het eind van elke boek,
vangen ze de slechterik met hun haarnetje
vangen ze de slechterik met hun haarnetje
01:36
they get the bad guy with their hairnet,
36
84356
1506
01:37
and they proclaim, "Justice is served!"
37
85862
3754
en roepen ze:
"Gerechtigheid is opgediend!"
"Gerechtigheid is opgediend!"
01:41
(Laughter) (Applause)
38
89616
4253
(Gelach, applaus)
01:45
And it's been amazing, because the series
39
93869
2607
Het is geweldig dat de reeks
zo goed is ontvangen door kinderen.
zo goed is ontvangen door kinderen.
01:48
was so welcomed into the reading lives of children,
40
96476
2893
01:51
and they sent me the most amazing letters
41
99369
2239
Ze stuurden me de mooiste brieven,
kaarten en kunstwerken.
kaarten en kunstwerken.
01:53
and cards and artwork.
42
101608
2157
Het viel me op tijdens schoolbezoeken,
01:55
And I would notice as I would visit schools,
43
103765
2474
01:58
the lunch staff would be involved in the programming
44
106239
2554
dat het kantinepersoneel betrokken
was bij de programmering
was bij de programmering
02:00
in a very meaningful way.
45
108793
2146
op een zinvolle manier.
02:02
And coast to coast,
46
110939
1746
In de hele VS zeiden kantinejuffen
hetzelfde tegen me:
hetzelfde tegen me:
02:04
all of the lunch ladies told me the same thing:
47
112685
2095
02:06
"Thank you for making a superhero in our likeness."
48
114780
3895
"Bedankt dat je van ons
een superheld hebt gemaakt."
een superheld hebt gemaakt."
02:10
Because the lunch lady has not been treated
49
118675
2769
Want de kantinejuf is weinig positief
afgebeeld in recente populaire cultuur.
afgebeeld in recente populaire cultuur.
02:13
very kindly in popular culture over time.
50
121444
3522
02:16
But it meant the most to Jeannie.
51
124966
2172
Maar het betekende het meest
voor Jeannie.
voor Jeannie.
02:19
When the books were first published,
52
127138
1690
Ik nodigde haar uit voor
de feestelijke lancering van de boeken.
de feestelijke lancering van de boeken.
02:20
I invited her to the book launch party,
53
128828
2104
02:22
and in front of everyone there,
54
130932
1811
Samen met alle mensen
die ze jarenlang van eten had voorzien,
die ze jarenlang van eten had voorzien,
02:24
everyone she had fed over the years,
55
132743
1297
02:26
I gave her a piece of artwork and some books.
56
134040
2940
gaf ik haar een van mijn schilderijen
en een aantal boeken.
en een aantal boeken.
02:28
And two years after this photo was taken,
57
136980
2569
Twee jaar na deze foto
is ze heengegaan.
is ze heengegaan.
02:31
she passed away,
58
139549
1811
Ik was bij haar wake en had
nooit durven dromen wat ik daar zag:
nooit durven dromen wat ik daar zag:
02:33
and I attended her wake,
59
141360
1087
02:34
and nothing could have prepared
me for what I saw there,
me for what I saw there,
60
142447
2839
02:37
because next to her casket was this painting,
61
145286
3488
naast haar kist lag het schilderijtje.
02:40
and her husband told me it meant so much to her
62
148774
3566
Haar man vertelde me
dat het zoveel betekende voor haar,
dat het zoveel betekende voor haar,
dat ik haar harde werk erkende.
02:44
that I had acknowledged her hard work,
63
152340
2418
02:46
I had validated what she did.
64
154758
2866
Ik bevestigde haar in wat ze deed.
02:49
And that inspired me to create a day
65
157624
1892
Dat gaf de inspiratie
om een dag uit te roepen
om een dag uit te roepen
02:51
where we could recreate that feeling
66
159516
2250
om dat gevoel opnieuw te beleven.
02:53
in cafeterias across the country:
67
161766
3015
02:56
School Lunch Hero Day, a day where kids
68
164781
1653
Schoollunch-heldendag, waarop kinderen
iets creatiefs doen voor kantinepersoneel.
iets creatiefs doen voor kantinepersoneel.
02:58
can make creative projects for their lunch staff.
69
166434
2858
Ik werk samen met het Voedingscentrum --
03:01
And I partnered with the
School Nutrition Association,
School Nutrition Association,
70
169292
2204
03:03
and did you know that a little over 30 million kids
71
171496
3128
Wist je dat meer dan 30 miljoen kinderen
dagelijks meedoen met een lunchprogramma?
dagelijks meedoen met een lunchprogramma?
03:06
participate in school lunch programs every day.
72
174624
1822
03:08
That equals up to a little over five billion lunches
73
176446
3352
Dat zijn ruim vijf miljard lunches
per schooljaar.
per schooljaar.
03:11
made every school year.
74
179798
1507
03:13
And the stories of heroism go well beyond
75
181305
2386
De heldenverhalen gaan verder
dan een kind extra kipnuggets geven.
dan een kind extra kipnuggets geven.
03:15
just a kid getting a few extra chicken nuggets
76
183691
1987
03:17
on their lunch tray.
77
185678
1165
Zo houdt mevrouw Brenda in Californië,
een oogje op alle leerlingen
een oogje op alle leerlingen
03:18
There is Ms. Brenda in California,
78
186843
1709
03:20
who keeps a close eye on every
student that comes through her line
student that comes through her line
79
188552
2789
03:23
and then reports back to the guidance counselor
80
191341
2485
en vertelt het de mentor
als er iets mis is.
als er iets mis is.
03:25
if anything is amiss.
81
193826
1350
03:27
There are the lunch ladies in Kentucky
82
195176
1424
Of de kantinejuffen in Kentucky die zagen
dat 67% van hun leerlingen
dat 67% van hun leerlingen
03:28
who realized that 67 percent of their students
83
196600
2635
03:31
relied on those meals every day,
84
199235
1973
afhankelijk waren van die schoollunch
en tijdens de zomer minder aten.
en tijdens de zomer minder aten.
03:33
and they were going without food over the summer,
85
201208
2116
03:35
so they retrofitted a school bus
86
203324
2024
Dus richtten ze een schoolbus in
als afhaalpunt,
als afhaalpunt,
03:37
to create a mobile feeding unit,
87
205348
1752
03:39
and they traveled around the neighborhoods
88
207100
1235
ze gingen 's zomers de wijken in
om 500 kinderen eten te geven.
om 500 kinderen eten te geven.
03:40
feedings 500 kids a day during the summer.
89
208335
2799
03:43
And kids made the most amazing projects.
90
211134
2595
De kinderen maakten fantastische
projecten, ik wist het gewoon.
projecten, ik wist het gewoon.
03:45
I knew they would.
91
213729
1050
03:46
Kids made hamburger cards
92
214779
1612
Kinderen maakten
hamburgerkaarten van karton,
hamburgerkaarten van karton,
03:48
that were made out of construction paper.
93
216391
1994
ze plakten foto's van de kantinejuffrouw
over mijn Lunch Lady-cartoon,
over mijn Lunch Lady-cartoon,
03:50
They took photos of their lunch lady's head
94
218385
1901
03:52
and plastered it onto my cartoon lunch lady
95
220286
1808
03:54
and fixed that to a milk carton
96
222094
1793
zetten dat op een melkpak,
wat ze gaven met een bosje bloemen erin.
wat ze gaven met een bosje bloemen erin.
03:55
and presented them with flowers.
97
223887
2486
03:58
And they made their own comics,
98
226373
2003
Ze maakte hun eigen strips met
mijn stripfiguur én hun eigen kantinejuf.
mijn stripfiguur én hun eigen kantinejuf.
04:00
starring the cartoon lunch lady
99
228376
1361
04:01
alongside their actual lunch ladies.
100
229737
2223
En ze maakten 'bedankt'-pizza's,
04:03
And they made thank you pizzas,
101
231960
1936
04:05
where every kid signed a different topping
102
233896
1915
met een persoonlijke boodschap
van elk kind als topping.
van elk kind als topping.
04:07
of a construction paper pizza.
103
235811
2959
04:10
For me, I was so moved by the response
104
238770
3600
Ik was zo geraakt door de reacties
die ik kreeg van het kantinepersoneel.
die ik kreeg van het kantinepersoneel.
04:14
that came from the lunch ladies,
105
242370
1979
04:16
because one woman said to me, she said,
106
244349
1879
Een vrouw zei tegen me:
"Tot vandaag voelde ik me op school alsof
ik aan de rand van de planeet leefde.
ik aan de rand van de planeet leefde.
04:18
"Before this day, I felt like I was
107
246228
2535
04:20
at the end of the planet at this school.
108
248763
2437
04:23
I didn't think that anyone noticed us down here."
109
251200
2375
Ik dacht dat wij onzichtbaar waren."
04:25
Another woman said to me,
110
253575
1867
Een ander zei:
04:27
"You know, what I got out of this
111
255442
2548
"Weet je wat ik heb geleerd?
04:29
is that what I do is important."
112
257990
2954
Dat wat ik doe belangrijk is."
04:32
And of course what she does is important.
113
260944
2340
Natuurlijk is wat ze doet belangrijk.
Dat geldt voor hen allemaal.
Dat geldt voor hen allemaal.
04:35
What they all do is important.
114
263284
2104
04:37
They're feeding our children every single day,
115
265388
3389
Ze voeden onze kinderen elke dag.
04:40
and before a child can learn,
116
268777
2459
En een kind kan niet leren
op een lege maag.
op een lege maag.
04:43
their belly needs to be full,
117
271236
2530
04:45
and these women and men
118
273766
1778
Deze mannen en vrouwen
werken aan de frontlinie
werken aan de frontlinie
04:47
are working on the front lines to create
119
275544
1923
van een geschoolde samenleving.
04:49
an educated society.
120
277467
2203
04:51
So I hope that
121
279670
2770
Ik hoop dat je niet wacht
tot Schoollunch-heldendag
tot Schoollunch-heldendag
04:54
you don't wait for School Lunch Hero Day
122
282440
1901
04:56
to say thank you to your lunch staff,
123
284341
2035
om je kantinepersoneel te bedanken
04:58
and I hope that you remember
124
286376
2048
Ik hoop dat je weet hoe krachtig
een bedankje kan zijn.
een bedankje kan zijn.
05:00
how powerful a thank you can be.
125
288424
2846
Een bedankje kan een leven veranderen.
05:03
A thank you can change a life.
126
291270
1995
05:05
It changes the life of the person who receives it,
127
293265
3202
Het verandert de ontvanger
05:08
and it changes the life of the person
128
296467
2284
en het verandert degene die het zegt.
05:10
who expresses it.
129
298751
1626
05:12
Thank you.
130
300377
2356
Dank je wel.
05:14
(Applause)
131
302733
4000
(Applaus, gejuich)
Reviewed by Heleen van Maanen
ABOUT THE SPEAKER
Jarrett J. Krosoczka - Author/illustratorJarrett J. Krosoczka is the author/illustrator of countless children's books and graphic novels, including Good Night, Monkey Boy, Baghead and the Lunch Lady series.
Why you should listen
Jarrett J. Krosoczka has been a storyteller since the ripe age of eight, when he wrote his first book, The Owl Who Thought He Was The Best Flyer, about an owl who challenged Hermes to a flying race. Since that rather promising start Krosoczka has published 18 picture books and graphic novels for children, including the much-loved Lunch Lady series, which is a two-time winner of the Children's Choice Book Award. Krosoczka hosts The Book Report with JJK on Sirius XM's Kids Place Live, a radio show about books, aimed at kids 10 and younger. In 2010 he founded the Joseph and Shirley Krosoczka Memorial Youth Scholarships at Worcester Art Museum, to fund classes for young and underprivileged aspiring artists.
Jarrett J. Krosoczka | Speaker | TED.com