TED@NYC
Jill Shargaa: Please, please, people. Let's put the 'awe' back in 'awesome'
Jill Shargaa: Mensen, laten we de 'pracht' in 'prachtig' terugstoppen.
Filmed:
Readability: 3.7
1,597,688 views
Welke is echt prachtig: je lunch of de piramide van Cheops?
Komiek Jill Shargaa luidt op hilarische wijze de noodklok om het woord 'prachtig' te bewaren voor echt prachtige dingen.
Jill Shargaa - Comedian + Designer
Jill Shargaa is a woman of multiple talents. A seasoned comedian, she founded the all-female comedy revue, Evening of Estrogen. She is also an illustrator and designer who brings a pulp sensibility to her work. Full bio
Jill Shargaa is a woman of multiple talents. A seasoned comedian, she founded the all-female comedy revue, Evening of Estrogen. She is also an illustrator and designer who brings a pulp sensibility to her work. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
How many times have you used
the word "awesome" today?
the word "awesome" today?
0
1315
3047
Hoe vaak heb je
vandaag al 'prachtig' gezegd?
vandaag al 'prachtig' gezegd?
00:16
Once? Twice? Seventeen times?
1
4362
4135
Een, twee of zeventien keer?
Weet je nog waar je het over had?
00:20
Do you remember what you were describing
2
8497
1366
00:21
when you used the word?
3
9863
1350
00:23
No, I didn't think so, because
it's come down to this, people:
it's come down to this, people:
4
11213
3240
Waarschijnlijk niet,
want daar zijn we nu aangeland.
want daar zijn we nu aangeland.
00:26
You're using the word incorrectly,
5
14453
1902
Jullie gebruiken het woord verkeerd,
00:28
and tonight I hope to show you
6
16355
2069
en ik hoop dat ik vanavond kan laten zien
hoe je 'pracht' in prachtig terugbrengt.
hoe je 'pracht' in prachtig terugbrengt.
00:30
how to put the "awe" back in "awesome."
7
18424
3082
00:33
Recently, I was dining at an outdoor cafe,
8
21506
2824
Ik zat laatst op een terras.
De serveerster kwam aan onze tafel
00:36
and the server came up to our table,
9
24330
1913
en vroeg of we hier vaker kwamen.
00:38
and asked us if we had dined there before,
10
26243
1547
00:39
and I said, "Yes, yes, we have."
11
27790
1949
Ik zei: "Ja."
00:41
And she said, "Awesome."
12
29739
2780
En zij antwoordde: "Prachtig".
00:44
And I thought, "Really?
13
32519
2235
En ik dacht: "Echt waar?"
00:46
Awesome or just merely good
14
34754
2622
Is het prachtig of leuk
00:49
that we decided to visit your restaurant again?"
15
37376
4664
dat we weer in jullie restaurant komen?
00:54
The other day, one of my coworkers asked me
16
42040
2360
Laatst vroeg een collega
00:56
if I could save that file as a PDF,
17
44400
2480
of ik een bestand als een PDF kon opslaan.
00:58
and I said, "Well, of course," and he said, "Awesome."
18
46880
3741
Ik zei: "Ja, natuurlijk"
en hij zei: "prachtig".
en hij zei: "prachtig".
01:02
Seriously, can saving anything as a PDF
19
50621
6227
Nou vraag ik je,
kan een PDFje maken
óóit prachtig zijn?
01:08
be awesome?
20
56848
2948
01:11
Sadly, the frequent overuse of the word "awesome"
21
59796
3160
Doordat we zo vaak 'prachtig' zeggen,
01:14
has now replaced words like "great" and "thank you."
22
62956
4167
zijn woorden als 'mooi' en
'dankjewel' in onbruik geraakt.
'dankjewel' in onbruik geraakt.
01:19
So Webster's dictionary defines the word "awesome"
23
67123
4372
Van Dale definieert 'prachtig'
01:23
as fear mingled with admiration or reverence,
24
71495
4128
als bijzonder mooi,
voortreffelijk, uitmuntend.
voortreffelijk, uitmuntend.
01:27
a feeling produced by something majestic.
25
75623
3396
Iets waarvan onze adem stokt.
01:31
Now, with that in mind,
26
79019
1924
Met dat in het achterhoofd,
01:32
was your Quiznos sandwich awesome?
27
80943
3297
was je broodje bij de lunch prachtig?
01:36
How about that parking space? Was that awesome?
28
84240
2270
En deze parkeerplek? Is die prachtig?
01:38
Or that game the other day? Was that awesome?
29
86510
2546
Of die wedstrijd laatst? Was die prachtig?
01:41
The answer is no, no and no.
30
89056
2384
Het antwoord is drie keer nee.
Een broodje kan 'verrukkelijk' zijn,
01:43
A sandwich can be delicious,
31
91440
1673
01:45
that parking space can be nearby,
32
93113
2302
die parkeerplek kan 'heel dichtbij' zijn,
01:47
and that game can be a blowout,
33
95415
2740
en die wedstrijd kan 'verpletterend' zijn.
01:50
but not everything can be awesome.
34
98155
4225
Maar niet alles is prachtig!
(Gelach)
01:54
(Laughter)
35
102380
1630
01:56
So when you use the word "awesome"
36
104010
1649
Dus als je 'prachtig' gebruikt
01:57
to describe the most mundane of things,
37
105659
3318
om de meest banale dingen te omschrijven
02:00
you're taking away the very power of the word.
38
108977
2903
dan verminder je de kracht van het woord.
02:03
This author says, "Snowy days
39
111880
2418
Deze schrijver zegt: "Dagen met sneeuw
02:06
or finding money in your pants is awesome."
40
114298
4275
of geld in je zák vinden is prachtig."
(Gelach)
02:10
(Laughter)
41
118573
878
02:11
Um, no, it is not,
42
119451
1982
Ik dacht het niet.
02:13
and we need to raise the bar for this poor schmuck.
(Laughter)
(Laughter)
43
121433
6398
We moeten de lat hoger leggen
voor deze oen. (Gelach)
voor deze oen. (Gelach)
Met andere woorden,
als je alles hebt, waardeer je niets.
als je alles hebt, waardeer je niets.
02:19
So in other words, if you have
everything, you value nothing.
everything, you value nothing.
44
127831
3570
02:23
It's a lot like drinking from a firehose
45
131401
2370
Een beetje zoals drinken uit
een brandweerslang
een brandweerslang
02:25
like this jackass right here.
46
133771
3948
zoals deze lulhannes hier. (Gelach)
Je wordt niet gedreven,
je kent geen pieken en dalen
je kent geen pieken en dalen
02:29
There's no dynamic, there's no highs or lows,
47
137719
2419
02:32
if everything is awesome.
48
140138
1862
als alles altijd prachtig is.
02:34
Ladies and gentlemen, here are 10 things
49
142000
2165
Dames en heren, hier volgen tien dingen
02:36
that are truly awesome.
50
144165
1918
die echt prachtig zijn.
02:38
Imagine, if you will, having to schlep
51
146083
2683
Denk je eens in, dat je alles op je rug
02:40
everything on your back.
52
148766
1461
mee zou moeten sjouwen.
02:42
Wouldn't this be easier for me
53
150227
1993
Zou het niet makkelijker zijn,
02:44
if I could roll this home?
54
152220
1968
als ik dit naar huis kon rollen?
02:46
Yes, so I think I'll invent the wheel.
55
154188
2329
Ja, dus ik zal het wiel maar uitvinden.
02:48
The wheel, ladies and gentlemen.
56
156517
2872
Het wíel, dames en heren!
02:51
Is the wheel awesome? Say it with me.
57
159389
2797
Is het wiel prachtig? Zeg me na!
02:54
Yes, the wheel is awesome!
58
162186
3623
Ja, het wiel is prachtig!
02:57
The Great Pyramids were the tallest
59
165809
2061
De Grote Piramides waren 4000 jaar lang
02:59
man-made structure in the world
60
167870
1618
de grootste door de mens gemaakte
bouwwerken ter wereld.
bouwwerken ter wereld.
03:01
for 4,000 years.
61
169488
2384
03:03
Pharaoh had his slaves move millions of blocks
62
171872
3539
De farao liet zijn slaven
miljoenen blokken sjouwen
miljoenen blokken sjouwen
03:07
just to this site to erect a big freaking headstone.
63
175411
4016
naar deze ene plek,
om een pokkegroot graf te bouwen.
om een pokkegroot graf te bouwen.
03:11
Were the Great Pyramids awesome?
64
179427
1353
Zijn de piramides prachtig?
03:12
Yes, the pyramids were awesome.
65
180780
2250
Ja, de piramides zijn prachtig!
03:15
The Grand Canyon. Come on.
66
183030
2146
Neem de Grand Canyon.
03:17
It's almost 80 million years old.
67
185176
3228
Die is bijna 80 miljoen jaar oud.
03:20
Is the Grand Canyon awesome?
68
188404
1767
Is de Grand Canyon prachtig?
03:22
Yes, the Grand Canyon is.
69
190171
1541
Ja, de Grand Canyon is prachtig!
03:23
Louis Daguerre invented photography in 1829,
70
191712
4758
Louis Daguerre vond in 1829 fotografie uit
03:28
and earlier today,
71
196470
1519
en vandaag,
03:29
when you whipped out your smartphone
72
197989
1965
toen je je smartphone tevoorschijn haalde
03:31
and you took a shot of your awesome sandwich,
73
199954
2612
en een foto maakte
van je prachtige lunchbroodje,
van je prachtige lunchbroodje,
03:34
and you know who you are —
74
202566
1745
je weet wie ik bedoel...
03:36
(Laughter) —
75
204311
2216
(Gelach)...
Was dat niet veel makkelijker dan
het beeld te belichten
het beeld te belichten
03:38
wasn't that easier than exposing the image
76
206527
2340
03:40
to copper plates coated with iodized silver?
77
208867
2576
op koperplaten met zilverjodide?
03:43
I mean, come on. Is photography awesome?
78
211443
2072
Ik wil maar zeggen,
is fotografie prachtig?
is fotografie prachtig?
03:45
Yes, photography is awesome.
79
213515
1890
Ja, fotografie is prachtig!
03:47
D-Day, June 6, 1944,
80
215405
2413
D-Day, 6 juni 1944,
03:49
the Allied invasion of Normandy,
81
217818
2368
de geallieerde landingen in Normandië,
03:52
the largest amphibious invasion in world history.
82
220186
4096
de grootste amfibische invasie
in de geschiedenis.
in de geschiedenis.
03:56
Was D-Day awesome? Yes, it was awesome.
83
224282
3140
Was D-Day prachtig? Ja, dat was prachtig!
03:59
Did you eat food today? Did you eat?
84
227422
2551
Heb je vandaag wat gegeten?
04:01
Then you can thank the honeybee, that's the one,
85
229973
2328
Dat is dankzij de honingbij, dat is 'em,
want als gewassen niet bestoven worden,
kun je geen eten verbouwen
kun je geen eten verbouwen
04:04
because if crops aren't pollinated, we can't grow food,
86
232301
3094
04:07
and then we're all going to die.
87
235395
1822
en dan gaan we allemaal dood.
04:09
It's just like that.
88
237217
1120
Dat is het dan!
04:10
But it's not like a flower can just get up
89
238337
2345
Maar een bloem kan niet zomaar opstaan
04:12
and have sex with another flower,
90
240682
2472
en seks hebben met een andere bloem,
04:15
although that would be awesome.
91
243154
2331
hoewel dát echt prachtig zou zijn.
04:17
(Laughter)
92
245485
2819
(Gelach)
04:20
Bees are awesome. Are you kidding me?
93
248304
2938
Bijen zijn prachtig! Echt wel...
04:23
Landing on the moon! Come on!
94
251242
3956
Landen op de maan! Ik wil maar zeggen!
04:27
Apollo 11. Are you kidding me?
95
255198
2973
Apollo 11. Breek me de bek niet open!
04:30
Sixty-six years after the Wright Brothers
96
258171
2824
66 jaar nadat de gebroerders Wright
04:32
took off from Kitty Hawk, North Carolina,
97
260995
2610
vertrokken uit Kitty Hawk, Noord Carolina,
04:35
Neil Armstrong was 240,000 miles away.
98
263605
3329
was Neil Armstrong 386.243 km ver.
04:38
That's like from here to the moon.
99
266934
2025
Da's zo ongeveer van hier tot de Maan!
04:40
(Laughter)
100
268959
2236
(Gelach)
04:43
That's one small step for a man,
101
271195
2354
Dat is een kleine stap voor de mens,
04:45
one giant leap for awesome!
102
273549
2582
een reuzensprong voor prachtig!
04:48
You're damn right, it was.
103
276131
2021
Dat mag je potverdomme wel zeggen, ja!
04:50
Woodstock, 1969: Rolling Stone Magazine said
104
278152
3776
Woodstock, 1969: volgens
het tijdschrift Rolling Stone
het tijdschrift Rolling Stone
04:53
this changed the history of rock and roll.
105
281928
3169
heeft dit de geschiedenis van
rock & roll veranderd.
rock & roll veranderd.
04:57
Tickets were only 24 dollars back then.
106
285097
2610
Kaartjes kostten destijds maar 21 euro.
04:59
You can't even buy a freaking t-shirt for that now.
107
287707
3632
Daar heb je nu nog geen T-shirtje voor!
05:03
Jimi Hendrix's version of "The Star-Spangled Banner"
108
291339
3120
Jimi Hendrix' versie van
'The Star-Spangled Banner'
'The Star-Spangled Banner'
05:06
was the most iconic.
109
294459
2231
was grensverleggend.
05:08
Was Woodstock awesome? Yes, it was awesome.
110
296690
2548
Was Woodstock prachtig? Ja, dat was prachtig!
05:11
Sharks! They're at the top of the food chain.
111
299238
2749
Haaien! Die staan aan de top
van de voedselketen!
van de voedselketen!
05:13
Sharks have multiple rows of teeth
112
301987
2437
Haaien hebben rijen van tanden
05:16
that grow in their jaw
113
304424
1245
die in hun kaken groeien
05:17
and they move forward like a conveyor belt.
114
305669
3398
en vooruit schuiven als een lopende band!
05:21
Some sharks can lose 30,000 teeth in their lifetime.
115
309067
3693
Sommige haaien verliezen wel
30.000 tanden in hun leven.
30.000 tanden in hun leven.
05:24
Does awesome inspire fear?
116
312760
2597
Zijn haaien angstaanjagend?
05:27
Oh, hell yeah, sharks are awesome!
117
315357
3746
Zeker weten, haaien zijn prachtig.
05:31
The Internet was born in 1982
118
319103
2827
Het internet ontstond in 1982
05:33
and it instantly took over global communication,
119
321930
3765
en het nam direct
de wereldwijde communicatie over.
de wereldwijde communicatie over.
Vanavond, worden al deze Powerpointdia's
05:37
and later tonight, when all these PowerPoints
120
325695
2103
05:39
are uplifted to the Internet
121
327798
1958
naar het internet geüpload
05:41
so that a guy in Siberia can get drunk
122
329756
2824
zodat een kerel in Siberië
met z'n bezopen kop
met z'n bezopen kop
05:44
and watch this crap,
123
332580
2969
naar deze onzin kan kijken...
05:47
the Internet is awesome.
124
335549
2754
Het internet is prachtig!
05:50
And finally, finally some of you can't wait
125
338303
2487
En jullie zitten
op het puntje van je stoel
op het puntje van je stoel
om me te komen vertellen hoe
prachtig mijn powerpointpresentatie was.
prachtig mijn powerpointpresentatie was.
05:52
to come up and tell me how
awesome my PowerPoint was.
awesome my PowerPoint was.
126
340790
3162
05:55
I will save you the time.
127
343952
1668
Ik zal jullie de tijd besparen.
05:57
It was not awesome, but it was true,
128
345620
2662
Het was niet prachtig,
maar het was wel de waarheid
maar het was wel de waarheid
06:00
and I hope it was entertaining,
129
348282
1778
en ik hoop dat het vermakelijk was.
06:02
and out of all the audiences I've ever had,
130
350060
3347
En van alle zalen waar ik
ooit voor heb gestaan
ooit voor heb gestaan
06:05
y'all are the most recent. Thank you and good night.
131
353407
2700
zijn jullie de meest recente.
Bedankt en goede avond!
Bedankt en goede avond!
06:08
(Applause)
132
356107
4000
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Jill Shargaa - Comedian + DesignerJill Shargaa is a woman of multiple talents. A seasoned comedian, she founded the all-female comedy revue, Evening of Estrogen. She is also an illustrator and designer who brings a pulp sensibility to her work.
Why you should listen
Jill Shargaa’s comedy career took off in 1979, when she sold a one-liner to Joan Rivers for $9. She’s been making audiences laugh ever since, first as a member of the sketch comedy troupe The Funny Farm in Orlando, Florida, next on the ABC television show America’s Funniest People (she came in third), and now with her all-female comedy revue, Evening of Estrogen.
Jill is also the founder of Shargaa Illustration and Design, and has done work for Universal Studios Creative Resources and Walt Disney Imagineering. Half illustrator and half designer, she favors concepts that, go figure, raise a chuckle.
Jill Shargaa | Speaker | TED.com