TEDGlobal 2011
Monika Bulaj: The hidden light of Afghanistan
Monika Bułaj: Ukryte światło Afganistanu
Filmed:
Readability: 3.6
669,507 views
Fotografka Monika Bułaj pokazuje przejmujące, intymne zdjęcia z Afganistanu, które przedstawiają życie domowe, rytuał, mężczyzn i kobiety. Co tak naprawdę wiemy o tym miejscu, poza tym, co oferują nam media?
Monika Bulaj - Photographer
Monika Bulaj’s stunning, painting-like photographs blur religious and cultural divisions, exploding stereotypes. She is a TED Fellow. Full bio
Monika Bulaj’s stunning, painting-like photographs blur religious and cultural divisions, exploding stereotypes. She is a TED Fellow. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
My travels to Afghanistan
0
0
3000
Moje podróże do Afganistanu
00:18
began many, many years ago
1
3000
3000
rozpoczęły się wiele lat temu,
00:21
on the eastern border of my country,
2
6000
3000
na wschodniej granicy
mojej ojczyzny, Polski.
mojej ojczyzny, Polski.
00:24
my homeland, Poland.
3
9000
3000
na wschodniej granicy
mojej ojczyzny, Polski.
mojej ojczyzny, Polski.
00:27
I was walking through the forests
4
12000
2000
Szłam przez lasy
00:29
of my grandmother's tales.
5
14000
4000
z opowiadań mojej babci.
00:33
A land where every field hides a grave,
6
18000
5000
Przez krainy,
gdzie każde pole skrywa groby,
gdzie każde pole skrywa groby,
00:38
where millions of people
7
23000
2000
gdzie miliony ludzi
00:40
have been deported or killed
8
25000
3000
w XX wieku zostało
deportowanych lub zabitych.
deportowanych lub zabitych.
00:43
in the 20th century.
9
28000
3000
w XX wieku zostało
deportowanych lub zabitych.
deportowanych lub zabitych.
00:46
Behind the destruction,
10
31000
2000
Za zniszczeniem
00:48
I found a soul of places.
11
33000
3000
znalazłam duszę tych miejsc.
00:51
I met humble people.
12
36000
2000
Poznałam skromnych ludzi,
00:53
I heard their prayer
13
38000
2000
słuchałam ich modlitwy
00:55
and ate their bread.
14
40000
2000
i jadłam ich chleb.
00:57
Then I have been walking East for 20 years --
15
42000
5000
Przez 20 lat podróżowałam na Wschód,
01:02
from Eastern Europe to Central Asia --
16
47000
3000
od Europy Wschodniej, przez Azję Środkową,
01:05
through the Caucasus Mountains,
17
50000
2000
Kaukaz, Bliski Wschód,
01:07
Middle East,
18
52000
2000
Kaukaz, Bliski Wschód,
01:09
North Africa,
19
54000
2000
Północą Afrykę, Rosję.
01:11
Russia.
20
56000
2000
Północą Afrykę, Rosję.
01:13
And I ever met more humble people.
21
58000
4000
Spotykałam ciągle skromnych ludzi,
01:17
And I shared their bread and their prayer.
22
62000
3000
z którymi dzieliłam się
modlitwą i chlebem.
modlitwą i chlebem.
01:20
This is why I went to Afghanistan.
23
65000
3000
Dlatego właśnie pojechałam do Afganistanu.
01:23
One day, I crossed the bridge
24
68000
4000
Pewnego dnia przeszłam mostem
01:27
over the Oxus River.
25
72000
2000
przez rzekę Amu-daria.
01:29
I was alone on foot.
26
74000
2000
Szłam samotnie, pieszo.
01:31
And the Afghan soldier was so surprised to see me
27
76000
2000
Afgański żołnierz tak się zdziwił,
01:33
that he forgot to stamp my passport.
28
78000
3000
że zapomniał podbić mój paszport.
01:36
But he gave me a cup of tea.
29
81000
2000
Dał mi jednak kubek herbaty.
01:38
And I understood
30
83000
2000
Zrozumiałam, że jego zdumienie
01:40
that his surprise was my protection.
31
85000
3000
jest moją ochroną.
01:43
So I have been walking and traveling,
32
88000
3000
Szłam więc i podróżowałam
01:46
by horses, by yak, by truck, by hitchhiking,
33
91000
3000
konno, na jaku, ciężarówką
01:49
from Iran's border
34
94000
2000
i autostopem przez irańską granicę,
01:51
to the bottom, to the edge of the Wakhan Corridor.
35
96000
5000
aż na skraj Korytarza Wachańskiego.
01:56
And in this way
36
101000
2000
W ten oto sposób
01:58
I could find noor, the hidden light of Afghanistan.
37
103000
7000
udało mi się znaleźć Noor,
ukryte światło Afganistanu.
ukryte światło Afganistanu.
02:05
My only weapon
38
110000
2000
Moją jedyną bronią
02:07
was my notebook and my Leica.
39
112000
5000
był notatnik i aparat Leica.
02:12
I heard prayers of the Sufi --
40
117000
2000
Słuchałam modlitw sufich,
02:14
humble Muslims,
41
119000
2000
skromnych muzułmanów
02:16
hated by the Taliban.
42
121000
2000
znienawidzonych przez Talibów.
02:18
Hidden river,
43
123000
2000
Ukryta rzeka, połączona mistycyzmem
02:20
interconnected with the mysticism
44
125000
2000
od Gibraltaru po Indie.
02:22
from Gibraltar to India.
45
127000
3000
od Gibraltaru po Indie.
02:25
The mosque where the respectful foreigner
46
130000
5000
Meczet, gdzie pełnego szacunku obcokrajowca
02:30
is showered with blessings
47
135000
2000
przyjmuje się z błogosławieństwem
02:32
and with tears,
48
137000
3000
i łzami, witając go jako dar.
02:35
and welcomed as a gift.
49
140000
4000
i łzami, witając go jako dar.
02:39
What do we know
50
144000
2000
Co my wiemy o tym kraju
i jego mieszkańcach,
i jego mieszkańcach,
02:41
about the country and the people
51
146000
2000
Co my wiemy o tym kraju
i jego mieszkańcach,
i jego mieszkańcach,
02:43
that we pretend to protect,
52
148000
3000
których rzekomo chronimy,
02:46
about the villages
53
151000
3000
o wioskach,
02:49
where the only one medicine
54
154000
2000
gdzie jedynym środkiem
02:51
to kill the pain and to stop the hunger
55
156000
2000
walki z bólem i głodem jest opium?
02:53
is opium?
56
158000
2000
walki z bólem i głodem jest opium?
02:55
These are opium-addicted people
57
160000
3000
Ci ludzie na dachu Kabulu,
02:58
on the roofs of Kabul
58
163000
3000
10 lat po rozpoczęciu naszej wojny,
03:01
10 years after the beginning of our war.
59
166000
4000
są uzależnieni od opium.
03:05
These are the nomad girls
60
170000
3000
To są nomadki,
03:08
who became prostitutes for Afghan businessmen.
61
173000
4000
które stały się prostytutkami
dla Afgańskich biznesmenów.
dla Afgańskich biznesmenów.
03:12
What do we know about the women
62
177000
2000
Co wiemy o kobietach,
03:14
10 years after the war?
63
179000
2000
10 lat po wojnie?
03:16
Clothed in this nylon bag,
64
181000
2000
Ubrane w ten nylonowy worek
03:18
made in China,
65
183000
2000
wyprodukowany w Chinach,
03:20
with the name of burqa.
66
185000
4000
nazwany burką.
03:24
I saw one day,
67
189000
2000
Pewnego dnia widziałam
03:26
the largest school in Afghanistan,
68
191000
3000
największą szkołę w Afganistanie,
03:29
a girls' school.
69
194000
2000
szkołę dla dziewczyn.
03:31
13,000 girls
70
196000
3000
13 tysięcy uczennic
03:34
studying here
71
199000
4000
13 tysięcy uczennic
03:38
in the rooms underground,
72
203000
3000
siedzi w klasach pod ziemią,
pełnych skorpionów.
pełnych skorpionów.
03:41
full of scorpions.
73
206000
3000
siedzi w klasach pod ziemią,
pełnych skorpionów.
pełnych skorpionów.
03:44
And their love [for studying]
74
209000
3000
Ich miłość do nauki
03:47
was so big that I cried.
75
212000
5000
była tak ogromna, że zaczęłam płakać.
03:52
What do we know
76
217000
2000
Co wiemy o groźbach morderstwa,
03:54
about the death threats by the Taliban
77
219000
3000
przybijanych przez Talibów
na drzwiach tych,
na drzwiach tych,
03:57
nailed on the doors
78
222000
2000
którzy odważyli się wysłać córki
03:59
of the people who dare to send their daughters to school as in Balkh?
79
224000
6000
do szkoły w Balchu?
04:05
The region is not secure, but full of the Taliban,
80
230000
3000
Region ten jest niebezpieczny,
jest pełen Talibów,
jest pełen Talibów,
04:08
and they did it.
81
233000
2000
ale rodzice się nie poddają.
04:10
My aim is to give a voice
82
235000
2000
Moim celem jest udostępnienie głosu
04:12
to the silent people,
83
237000
3000
ludziom niemym,
04:15
to show the hidden lights
84
240000
4000
aby pokazać ukryte światło
04:19
behind the curtain of the great game,
85
244000
3000
zza zasłony wielkiej gry,
04:22
the small worlds ignored by the media
86
247000
3000
aby ujawnić małe światy
ignorowane przez media
ignorowane przez media
04:25
and the prophets of a global conflict.
87
250000
2000
i proroków globalnych konfliktów.
04:27
Thanks.
88
252000
2000
Dziękuję.
04:29
(Applause)
89
254000
9000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Monika Bulaj - PhotographerMonika Bulaj’s stunning, painting-like photographs blur religious and cultural divisions, exploding stereotypes. She is a TED Fellow.
Why you should listen
Monika Bulaj is a photographer and writer who explores -- in Asia, Africa, Latin America and Eastern Europe -- the dim areas of monotheism, where the sacred can transcend borders: Bonfires, dances, cults of the dead, possession rites. She describes outskirts and deserts, frontiers and megalopolis. And the world of the last ones: nomads, farmers, immigrants, outcasts, untouchables and impure.
Her photos and reportaging have been published by GEO, National Geographic (Italy), La Repubblica, periodicals by Gruppo Espresso and Rcs, Courrier International, Gazeta Wyborcza (Poland), Internazionale, Freundin, Teatr (Poland) and other international magazines.
She has displayed more than 50 personal exibitions in Italy, Germany, Ungheria, Bulgaria, Egypt.
Her books include Libya felix, a travel into Sufism and the world of the Tuaregh; Figli di Noè, on minorities and faiths in Azerbaijian; Rebecca e la pioggia, on the nomadic tribe of the Dinka of South Sudan; Gerusalemme perduta with Paolo Rumiz, the special correspondent of La Repubblica, on the pellegrinage in the research of the Eastern Christians; Genti di Dio, viaggio nell'Altra Europa, a synthesis of 20 years of research in East Europe and Israel, and her latest book, Bozy ludzie.
She has screenwritten documentaries, among which is the movie Romani Rat (2002) by M. Orlandi, on the Holocaust of the Roms, with the contribution of the Shoah Visual History Foundation. She's the director, photography director, and screenwriter of the documentary Figli di Noè, about the villages of Caucasus on the border between Dagestan and Azerbaigian.
Bulaj is a TED Fellow. Read TED's Q&A with Monika Bulaj >>
Monika Bulaj | Speaker | TED.com