TEDGlobal 2007
Vusi Mahlasela: "Thula Mama"
Vusi Mahlasela śpiewa "Thula Mama"
Filmed:
Readability: 3
688,907 views
Vusi Mahasela, piosenkarz z Południowej Afryki, dedykuje piosenkę - "Thula Mama" - wszystkim kobietom -- z wyszczególnieniem jego babci, która wykazała niebywałą odwagę mierząc się z policją w okresie apartheidu. Jego historia, głos oraz muzyka sprawią, że zaniemówicie.
Vusi Mahlasela - Musician, activist
South African singer-songwriter Vusi Mahlasela was a crucial artistic voice during the fight against apartheid, and now in the new modern-day nation. Blending traditional African music with soul and blues, his music showcases powerful vocals and poetic lyrics. Full bio
South African singer-songwriter Vusi Mahlasela was a crucial artistic voice during the fight against apartheid, and now in the new modern-day nation. Blending traditional African music with soul and blues, his music showcases powerful vocals and poetic lyrics. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
I’d like to dedicate this one to all the women in South Africa --
0
0
6000
Chciałbym to zadedykować wszystkim kobietom w Południowej Afryce --
00:31
those women who refused to dwindle in the midst of apartheid.
1
6000
5000
tym, które nie ugięły się pod brzemieniem apartheid'u.
00:36
And, of course, I’m dedicating it also to my grandmother,
2
11000
6000
Oraz oczywiście dedykuję to mojej babci,
00:42
whom I think really played quite a lot of important roles,
3
17000
3000
która, jak sądzę, odegrała całkiem ważną rolę,
00:45
especially for me when I was an activist, and being harassed by the police.
4
20000
6000
szczególnie dla mnie, gdy byłem aktywistą prześladowanym przez policję.
00:51
You will recall that in 1976, June 16, the students of South Africa boycotted
5
26000
5000
Pamiętacie bojkot, zorganizowany studentów Południowej Afryki w czerwcu 1976 roku,
00:56
the language of Afrikaans as the medium of the oppressor,
6
31000
4000
języka Afrikaans jako środka opresji;
01:00
as they were sort of like really told
7
35000
3000
jak pamiętacie, mówiono nam,
01:03
that they must do everything in Afrikaans --
8
38000
3000
że musimy uczyć się wszystkiego w języku Afrikaans
01:06
biology, mathematics -- and what about our languages?
9
41000
4000
biologii, matematyki -- a co z naszymi językami?
01:10
And the students wanted to speak to the government,
10
45000
4000
Studenci chcieli rozmawiać z władzami,
01:14
and police answered with bullets.
11
49000
2000
policja zaś odpowiedziała ogniem.
01:16
So every year, June 16, we will commemorate
12
51000
2000
Tak więc każdego roku, 16-stego czerwca, upamiętniamy
01:18
all those comrades or students who died.
13
53000
4000
wszystkich towarzyszy i studentów, którzy polegli.
01:22
And I was very young then. I think I was 11 years,
14
57000
6000
Byłem wtedy bardzo młody, miałem jakieś 11 lat,
01:28
and I started asking questions,
15
63000
2000
i zaczynałem zadawać pytania.
01:30
and that’s when my political education started.
16
65000
3000
Od tego właśnie rozpoczęła się moja edukacja polityczna.
01:33
And I joined, later on, the youth organization
17
68000
3000
Dołączyłem potem do młodzieżowej organizacji
01:36
under the African National Congress.
18
71000
3000
pod kierownictwem Narodowego Kongresu Afrykańskiego.
01:39
So as part of organizing this and whatever,
19
74000
3000
Jako część przygotowań do tego
01:42
this commemoration, the police will round us up
20
77000
3000
tego upamiętniania, policja zwykła nas zatrzymywać
01:45
as they call us leaders.
21
80000
3000
jako - wiecie - przywódców.
01:48
And I used to run away from home,
22
83000
2000
Uciekałem więc z domu,
01:50
when I know that maybe the police might be coming
23
85000
3000
wiedząc, że policja może się zjawić
01:53
around the ninth or 10th of June or so.
24
88000
3000
w okolicach 10-tego czerwca.
01:56
And my grandmother one time said,
25
91000
2000
Moja babcia pewnego razu powiedziała
01:58
"No, look, you’re not going to run away.
26
93000
3000
"Nie, nigdzie nie będziesz uciekać.
02:01
This is your place, you stay here."
27
96000
4000
Tu jest twoje miejsce, zostaniesz tutaj."
02:05
And indeed, the police came -- because they’ll just arrest us
28
100000
4000
Faktycznie, policja przyszła -- z zamiarem aresztowania
02:09
and put us in jail and release us whenever they feel like, after the 20th or so.
29
104000
5000
i umieszczenia w więzieniu, a potem wypuszczenia jakieś 10 dni później.
02:14
So it was on the 10th of June, and they came, and they surrounded the house,
30
109000
5000
Tak więc 10-tego czerwca przyszli i otoczyli dom,
02:19
and my grandmother switched off all the lights in the house,
31
114000
6000
babcia zaś wyłączyła wszystkie światła w domu
02:25
and opened the kitchen door.
32
120000
3000
i otworzyła drzwi kuchenne.
02:28
And she said to them, "Vusi's here, and you're not going to take him tonight.
33
123000
5000
Powiedziała do nich "Vusi jest tutaj, ale nie zabierzecie go dzisiaj
02:33
I'm tired of you having to come here, harassing us,
34
128000
3000
Jestem zmęczona waszą obecnością, waszym nachodzeniem,
02:36
while your children are sleeping peacefully in your homes.
35
131000
2000
gdy wasze dzieci bezpiecznie śpią w waszych domach.
02:38
He is here, and you're not going to take him.
36
133000
3000
On jest tutaj, a wy go nie zabierzecie.
02:41
I've got a bowl full of boiling water -- the first one who comes in here, gets it."
37
136000
7000
Mam miskę wrzącej wody -- kto pierwszy wejdzie, zostanie poparzony."
02:48
And they left.
38
143000
3000
I odeszli.
02:51
(Applause) (Music)
39
146000
3000
(Oklaski)
03:24
♫ Thula Mama, Thula Mama, Thula Mama, Thula Mama. ♫
40
179000
5000
♫ Thula Mama, Thula Mama, Thula Mama, Thula Mama. ♫
03:29
♫ Through the mist of the tears in your eyes on my childhood memory, ♫
41
184000
8000
♫ Przez łzawe mgliste wspomnienie dzieciństwa w twoich oczach, ♫
03:37
♫ I know the truth in your smile, ♫
42
192000
4000
♫ Widzę prawdę w twoim uśmiechu, ♫
03:41
♫ I know the truth in your smile, ♫
43
196000
3000
♫ Widzę prawdę w twoim uśmiechu, ♫
03:44
♫ piercing through the gloom of my ignorance. ♫
44
199000
3000
♫ przekłuwając się przez mrok mej ignorancji. ♫
03:47
♫ Oh, there is a mama lying down sleeping ♫
45
202000
5000
♫ Och, śpiąca leży mama ♫
03:52
♫ you're very ill and your heart crying. ♫
46
207000
4000
♫ bardzo chora, jej serce płacze. ♫
03:56
♫ Wondering, wondering, wondering, wondering where is this world coming to. ♫
47
211000
8000
♫ Martwiąc się, martwiąc się dokąd zmierza ten świat. ♫
04:04
♫ Is it right the children have to fend for themselves? No, no, no, no, no. no. ♫
48
219000
5000
♫ Czy to sprawiedliwe by dzieci musiały radzić sobie same? Nie, nie, nie. ♫
04:09
♫ Is it right heaping trouble on an old lady's head? ♫
49
224000
4000
♫ Czy właściwym jest zrzucanie problemów na starszą panią? ♫
04:13
♫ So unlucky faceless people. ♫
50
228000
5000
♫ Pechowi ludzie bez twarzy. ♫
04:19
♫ Thula Mama Mama, Thula Mama. Thula Mama Mama. ♫
51
234000
3000
♫ Thula Mama Mama, Thula Mama. Thula Mama Mama. ♫
04:51
♫ Thula Mama, Thula Mama, Thula Mama Mama, Thula Mama ♫
52
266000
5000
♫ Thula Mama, Thula Mama, Thula Mama Mama, Thula Mama ♫
04:56
♫ Tomorrow it’s going to be better. ♫
53
271000
5000
♫ Jutro będzie lepiej. ♫
05:01
♫ Tomorrow it's going to be better to climb, Mama. ♫
54
276000
5000
♫ Jutro będzie łatwiej, Mamo. ♫
05:06
♫ Thula Mama, Thula Mama. ♫
55
281000
7000
♫ Thula Mama, Thula Mama. ♫
05:46
♫ Am I to break into the song like the blues man or troubadour. ♫
56
321000
7000
♫ Czy zaśpiewać mam, niczym bluesman czy trubadur. ♫
05:53
♫ And then from long distance in no blues club am I to sing, ♫
57
328000
6000
♫ Czy śpiewać mam, mimo braku blues'a klubu ♫
05:59
♫ baby, baby, baby, baby, baby, baby, baby, baby, baby, baby, baby, baby. ♫
58
334000
10000
♫ dziecino, dziecino, dziecino, dziecino, dziecino. ♫
06:09
♫ Should I now stop singing of love, ♫
59
344000
6000
♫Czy przestać powinienem śpiewać o miłości, ♫
06:15
♫ now that my memory’s surrounded by blood? ♫
60
350000
3000
♫ gdy moje wspomnienia zroszone są krwią? ♫
06:18
♫ Sister, why oh why do we at times mistake a pimple for a cancer? ♫
61
353000
10000
♫ Siostro, czemu, och czemu wciąż mylimy krostę z rakiem? ♫
06:37
♫ So who are they who says, no more love poems now? ♫
62
372000
5000
♫ Kim-że są ci, mówiący, że 'nigdy już więcej wierszy miłosnych'? ♫
06:42
♫ I want to sing a song of love ♫
63
377000
3000
♫ Ja chcę śpiewać pieśni miłosne ♫
06:45
♫ for that woman who jumped the fences pregnant ♫
64
380000
3000
♫ dla ciężarnej kobiety, która przeskoczyła zasieki ♫
06:48
♫ and still gave birth to a healthy child. ♫
65
383000
3000
♫ i mimo to urodziła zdrowe dziecko. ♫
07:00
♫ Softly I walk into the sun rays of the smile ♫
66
395000
7000
♫ Po cichu, uśmiechnięty, idę przez promienie słońca ♫
07:07
♫ that will ignite my love song, my song of life, ♫
67
402000
8000
♫ które rozpalą moją pieśń miłosną, pieśń życia, ♫
07:15
♫ my song of love, my song of life, my song of love, ♫
68
410000
10000
♫ które rozpalą moją pieśń miłosną, pieśń życia, ♫
07:25
♫ my song of life, my song of love, my song of life. ♫
69
420000
11000
♫ które rozpalą moją pieśń miłosną, pieśń życia. ♫
07:37
♫ Ooh, I’ve not tried to run away from song, ♫
70
432000
4000
♫ Och, nie próbowałem uciec od tej pieśni, ♫
07:41
♫ I hear a persistent voice, more powerful than the enemy bombs. ♫
71
436000
6000
♫ Słyszę uporczywy głos, silniejszy niż wrogie bomby. ♫
07:47
♫ The song that washed our lives and the rains of our blood. ♫
72
442000
7000
♫ Pieśń, która obmyła nasze życie zroszone krwią. ♫
08:17
♫ My song of love and my song of life, my song of love, ♫
73
472000
7000
♫ Moja pieśń miłości, pieśń życia, pieśń miłości, ♫
08:24
♫ my song of life, my song of love, ♫
74
479000
5000
♫ moja pieśń życia, moja pieśń miłości, ♫
08:31
♫ my song of life, my song of love -- I want everybody to sing with me -- ♫
75
486000
5000
♫ moja pieśń życia, moja pieśń miłości -- chcę by wszyscy zaśpiewali ze mną --♫
08:36
♫ my song of life, my song of love, my song of life -- everybody sing with me -- ♫
76
491000
8000
♫ moja pieść życia, pieśń miłości, życia -- zaśpiewajcie ze mną -- ♫
08:44
♫ my song of life, my song of love -- I can’t hear you -- ♫
77
499000
5000
♫ moja pieść życia, miłości -- nie słyszę was -- ♫
08:49
♫ my song of love, my song of life -- you can do better -- ♫
78
504000
5000
♫pieśń miłości, życia -- możecie się postarać bardziej -- ♫
08:54
♫ my song of life, my song of love -- keep singing, keep singing -- ♫
79
509000
6000
♫ moja pieśń życia, pieśń miłości -- śpiewajcie, śpiewajcie dalej -- ♫
09:00
♫ my song of love, my song of life, yes, my song of love -- ♫
80
515000
7000
♫ moja pieśń miłości, pieśń życia, och tak, moja pieśń miłości --♫
09:07
♫ you can do better than that -- ♫
81
522000
2000
♫ możecie się jeszcze bardziej postarać -- ♫
09:09
♫ my song of life, yes, my song of love, my song of life, my song of love -- ♫
82
524000
9000
♫ moja pieśń życia, och tak, moja pieśń miłości, pieśń życia, miłości --♫
09:18
♫ keep singing, keep singing, keep singing -- my song of love. ♫
83
533000
3000
♫ śpiewajcie dalej -- moja pieśń miłości. ♫
09:21
♫ Oh yeah. My song of -- a love song, my song of life. Sing. A love song, my song of life. Sing. ♫
84
536000
14000
♫ Och tak. Moja pieśń -- miłosna pieśń, pieśń życia. Śpiewajcie. Miłosna pieśń, pieśń życia. Śpiewajcie. ♫
09:35
♫ Love song, my song of life. Sing. Love song, my song of life. Sing. ♫
85
550000
11000
♫Pieśń miłosna, pieśń życia. Śpiewajcie. Pieśń miłosna, pieśń życia. Śpiewajcie. ♫
09:46
♫ Love song, my song of life. Sing. Love song, my song of life. ♫
86
561000
10000
♫Pieśń miłosna, pieśń życia. Śpiewajcie. Pieśń miłosna, pieśń życia. ♫
09:56
♫ Love song, my song of life. ♫
87
571000
6000
♫ Pieśń miłosna, pieśń życia. ♫
10:02
(Applause)
88
577000
11000
(Oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
Vusi Mahlasela - Musician, activistSouth African singer-songwriter Vusi Mahlasela was a crucial artistic voice during the fight against apartheid, and now in the new modern-day nation. Blending traditional African music with soul and blues, his music showcases powerful vocals and poetic lyrics.
Why you should listen
Vusi Mahlasela has dedicated his life to using music and words to inspire change. As a young boy in South Africa, he was routinely watched by the police because of his anti-apartheid poetry and his open support of student protest. During the final fight against apartheid, his songs of protest and solidarity became anthems -- stirring the South African people to create their new nation.
His lyrics touch on themes of love, family, hope and pride. Working with his own band and an international crew of genre-bending musicians, including Ladysmith Black Mambazo and fellow South African Dave Matthews, Mahlasela crafts a rich, propulsive sound that helps his words reach directly into the heart.
His latest album is Guiding Star (2007), of which Dirty Linen magazine says:
"Contributions by Dave Matthews, Australian didjeridu player Xavier Rudd, Welsh singer/songwriter Jem, and slide guitarist Derek Trucks transforms Guiding Star into an Earth-spanning celebration, but they only enhance Mahlasela's Garfunkel-meets-Marley vocals, harp-like guitar fingerpicking, and mastery of his homeland's diverse musical traditions."
Vusi Mahlasela | Speaker | TED.com