TEDGlobal 2009
Steve Truglia: A leap from the edge of space
Steve Truglia planuje najwyższy w historii skok ze spadochronem
Filmed:
Readability: 3.3
623,345 views
Steve Truglia zajmuje się zawodowo wywracaniem samochodów, przechodzeniem przez ogień i wypadaniem z budynków -- dostosowując najnowsze technologie tak, aby wyczyny kaskaderskie miały większy rozmach, były bezpieczniejsze i robiły jeszcze większe wrażenie. Na konferencji TEDGlobal 2009 przedstawia plan swego następnego, oszałamiającego wyczynu: najwyższego w historii skoku spadochronowego z granicy przestrzeni kosmicznej.
Steve Truglia - Stuntman
Stuntman and record-setter Steve Truglia was a stunt coordinator, performer and action unit director in the UK. Full bio
Stuntman and record-setter Steve Truglia was a stunt coordinator, performer and action unit director in the UK. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
I'm extremely excited to be given the opportunity
0
0
3000
Ogromnie się cieszę, że mam możliwość
00:21
to come and speak to you today
1
3000
2000
być tu dziś z wami i opowiedzieć wam
00:23
about what I consider to be
2
5000
2000
o czymś, co uważam
00:25
the biggest stunt on Earth.
3
7000
3000
za największy wyczyn kaskaderski na Ziemi.
00:28
Or perhaps not quite on Earth.
4
10000
2000
No może nie tak całkiem na ziemi.
00:30
A parachute jump from the very edge of space.
5
12000
4000
Skok ze spadochronem z samej granicy przestrzeni kosmicznej.
00:34
More about that a bit later on.
6
16000
2000
Więcej na ten temat nieco później.
00:36
What I'd like to do first is take you through
7
18000
2000
Najpierw chciałbym was zabrać na
00:38
a very brief helicopter ride of stunts
8
20000
3000
króciutką przejażdżkę helikopterem po scenach kaskaderskich
00:41
and the stunts industry in the movies and in television,
9
23000
3000
oraz zawodowej kaskaderce w przemyśle filmowym i telewizyjnym.
00:44
and show you how technology
10
26000
2000
Pokazać wam, jak technologia
00:46
has started to interface with the physical skills
11
28000
2000
zaczęła współdziałać ze sprawnością fizyczną
00:48
of the stunt performer
12
30000
2000
kaskadera,
00:50
in a way that makes the stunts bigger
13
32000
3000
tak że wyczyny kaskaderskie są bardziej niesamowite
00:53
and actually makes them safer than they've ever been before.
14
35000
4000
i faktycznie bezpieczne jak nigdy dotąd.
00:57
I've been a professional stunt man for 13 years.
15
39000
3000
Jestem zawodowym kaskaderem od 13 lat.
01:00
I'm a stunt coordinator. And as well as perform stunts
16
42000
2000
Jestem koordynatorem kaskaderów. Oprócz wykonywania czynności kaskaderskich
01:02
I often design them.
17
44000
2000
często je reżyseruję.
01:04
During that time, health and safety has become everything about my job.
18
46000
3000
Przez ten czas zdrowie i bezpieczeństwo stały się najważniejszą rzeczą w mojej pracy.
01:07
It's critical now that when a car crash happens
19
49000
4000
Teraz, przy scenach wypadku samochodowego, decydujące znaczenie
01:11
it isn't just the stunt person we make safe, it's the crew.
20
53000
3000
ma bezpieczeństwo nie tylko samego kaskadera ale i całego zespołu.
01:14
We can't be killing camera men. We can't be killing stunt men.
21
56000
2000
Nie możemy zabijać operatorów kamery. Nie możemy zabijać kaskaderów.
01:16
We can't be killing anybody or hurting anybody on set,
22
58000
2000
Na planie filmowym nie wolno nam nikogo zabijać ani ranić,
01:18
or any passerby. So, safety is everything.
23
60000
3000
także przechodniów. A więc bezpieczeństwo jest najważniejsze.
01:21
But it wasn't always that way.
24
63000
3000
Ale nie zawsze tak było.
01:24
In the old days of the silent movies --
25
66000
2000
W dawnych czasach kina niemego --
01:26
Harold Lloyd here, hanging famously from the clock hands --
26
68000
4000
tutaj, w pamiętnej scenie Harold Lloyd wiszący na wskazówkach zegara --
01:30
a lot of these guys did their own stunts. They were quite remarkable.
27
72000
2000
wielu aktorów z tamtych lat wykonywało swoje własne numery kaskaderskie. Były one zdecydowanie godne uwagi.
01:32
They had no safety, no real technology.
28
74000
3000
Nie mieli żadnych zabezpieczeń, żadnej prawdziwej technologii.
01:35
What safety they had was very scant.
29
77000
3000
Zabezpieczenia, które mieli, były bardzo mizerne.
01:38
This is the first stunt woman,
30
80000
2000
Oto pierwsza kobieta kaskader,
01:40
Rosie Venger, an amazing woman.
31
82000
2000
Rosie Venger, niesamowita kobieta.
01:42
You can see from the slide, very very strong.
32
84000
2000
Jak widać na slajdzie, bardzo, bardzo silna.
01:44
She really paved the way
33
86000
2000
Ona naprawdę przetarła szlak,
01:46
at a time when nobody was doing stunts, let alone women.
34
88000
2000
w czasach, kiedy właściwie nikt nie wykonywał niebezpiecznych scen, a co dopiero kobieta.
01:48
My favorite and a real hero of mine is Yakima Canutt.
35
90000
4000
Dla mnie prawdziwym bohaterem i moim ulubieńcem jest Yakima Canutt.
01:52
Yakima Canutt really formed the stunt fight.
36
94000
4000
Yakima Canutt właściwie stworzył walki kaskaderskie.
01:56
He worked with John Wayne and most of those old punch-ups you see
37
98000
3000
Pracował z Johnem Wayne'em i w większości bójek, które widać
01:59
in the Westerns. Yakima was either there or he stunt coordinated.
38
101000
3000
w westernach, Yakima albo tam był, albo koordynował pracę kaskaderów.
02:02
This is a screen capture from "Stagecoach,"
39
104000
2000
To jest scena z „Dyliżansu”,
02:04
where Yakima Canutt is doing one of the most dangerous stunts I've ever seen.
40
106000
4000
gdzie Yakima Canutt wykonuje jedną z najniebezpieczniejszych sztuczek kaskaderskich jakie w życiu widziałem.
02:08
There is no safety, no back support,
41
110000
2000
Bez zabezpieczeń, bez ochraniaczy na kręgosłup,
02:10
no pads, no crash mats, no sand pits in the ground.
42
112000
3000
bez żadnych ochraniaczy, bez mat amortyzujących upadek, bez piaskownic w ziemi.
02:13
That's one of the most dangerous horse stunts, certainly.
43
115000
3000
To z całą pewnością jeden z najniebezpieczniejszych pokazów kaskaderskiej jazdy konnej.
02:16
Talking of dangerous stunts and bringing things slightly up to date,
44
118000
3000
Przechodząc do czasów nowszych, kiedy mowa o niebezpiecznych sztuczkach kaskaderskich,
02:19
some of the most dangerous stunts we do as stunt people are fire stunts.
45
121000
4000
do najbardziej niebezpiecznych scen, które jako kaskaderzy wykonujemy, są sceny z ogniem.
02:23
We couldn't do them without technology.
46
125000
2000
Bez technologii nie bylibyśmy w stanie ich wykonać.
02:25
These are particularly dangerous
47
127000
2000
Te są szczególnie niebezpieczne,
02:27
because there is no mask on my face.
48
129000
2000
ponieważ nie mam maski na twarzy.
02:29
They were done for a photo shoot. One for the Sun newspaper,
49
131000
2000
Zrobiliśmy je dla potrzeb sesji zdjęciowych. Jedną dla gazety Sun,
02:31
one for FHM magazine.
50
133000
2000
drugą dla czasopisma FHM.
02:33
Highly dangerous, but also you'll notice
51
135000
2000
Szalenie niebezpieczne, ale zauważcie,
02:35
it doesn't look as though I'm wearing anything underneath the suit.
52
137000
2000
nawet nie widać, że mam coś na sobie pod tym kombinezonem.
02:37
The fire suits of old, the bulky suits, the thick woolen suits,
53
139000
3000
Dawne kombinezony niepalne, wielgaśne kombinezony, grube wełniane kombinezony,
02:40
have been replaced with modern materials
54
142000
3000
zastąpiły nowoczesne materiały,
02:43
like Nomex or, more recently, Carbonex --
55
145000
3000
takie jak Nomex albo jeszcze nowszy Carbonex.
02:46
fantastic materials that enable us as stunt professionals
56
148000
2000
Fantastyczne materiały, które pozwalają nam, zawodowym kaskaderom,
02:48
to burn for longer, look more spectacular, and in pure safety.
57
150000
4000
palić się dłużej, wyglądać bardziej spektakularnie, przy zachowaniu całkowitego bezpieczeństwa.
02:52
Here's a bit more.
58
154000
4000
Oto trochę więcej przykładów.
02:56
There's a guy with a flame thrower there, giving me what for.
59
158000
3000
Tu facet z miotaczem ognia daje mi popalić.
02:59
One of the things that a stuntman often does,
60
161000
2000
Inna rzecz, którą kaskader często robi,
03:01
and you'll see it every time in the big movies,
61
163000
2000
i widać to w każdym kasowym przeboju kinowym,
03:03
is be blown through the air.
62
165000
2000
to wylatywanie w powietrze.
03:05
Well, we used to use trampettes. In the old days, that's all they had.
63
167000
3000
Kiedyś korzystaliśmy z mini trampolin. W dawnych czasach tylko to mieli.
03:08
And that's a ramp. Spring off the thing and fly through the air,
64
170000
2000
To jest rampa. Wyskakujesz z tego i lecisz w powietrze.
03:10
and hopefully you make it look good.
65
172000
2000
I przy odrobinie szczęścia udaje ci się zrobić to widowiskowo.
03:12
Now we've got technology. This thing is called an air ram.
66
174000
3000
Obecnie mamy technologię. To coś nazywa się taran powietrzny.
03:15
It's a frightening piece of equipment for the novice stunt performer,
67
177000
3000
Dla początkującego kaskadera jest to sprzęt przerażający.
03:18
because it will break your legs very, very quickly
68
180000
2000
Ponieważ bardzo, ale to bardzo szybko może połamać ci nogi,
03:20
if you land on it wrong.
69
182000
2000
jeśli źle na nim wylądujesz.
03:22
Having said that, it works with compressed nitrogen.
70
184000
3000
Generalnie działa to na sprężony azot.
03:25
And that's in the up position. When you step on it,
71
187000
2000
Tak wygląda ustawienie do góry. Kiedy tutaj staniesz,
03:27
either by remote control or with the pressure of your foot,
72
189000
2000
albo przy pomocy pilota, albo poprzez nacisk stopy,
03:29
it will fire you, depending on the gas pressure,
73
191000
2000
wystrzeli cię, w zależności od ciśnienia gazu,
03:31
anything from five feet to 30 feet.
74
193000
3000
na odległość od półtora do 9 metrów.
03:34
I could, quite literally, fire myself into the gallery.
75
196000
4000
Mógłbym, całkiem dosłownie, wystrzelić się do tamtej loży.
03:38
Which I'm sure you wouldn't want.
76
200000
2000
Czego z całą pewnością nie chcielibyście.
03:40
Not today.
77
202000
2000
Nie dziś.
03:42
Car stunts are another area
78
204000
2000
Kaskaderskie sceny samochodowe to kolejna sfera,
03:44
where technology and engineering
79
206000
2000
gdzie technologia i rozwój inżynierii
03:46
advances have made life easier for us, and safer.
80
208000
3000
czynią nasze życie łatwiejsze i bezpieczniejsze.
03:49
We can do bigger car stunts than ever before now.
81
211000
2000
Obecnie potrafimy wykonać tak niesamowite sceny samochodowe jak nigdy dotąd.
03:51
Being run over is never easy.
82
213000
2000
Nigdy nie jest łatwo wpaść pod samochód.
03:53
That's an old-fashioned, hard, gritty, physical stunt.
83
215000
3000
To staromodny, trudny, niewdzięczny fizyczny wyczyn kaskaderski.
03:56
But we have padding, and fantastic shock-absorbing things like Sorbothane --
84
218000
4000
Ale mamy ochraniacze i fantastyczne amortyzatory wstrząsów takie jak Sorbothane.
04:00
the materials that help us, when we're hit like this,
85
222000
3000
Materiały, które pomagają nam przy zderzeniach, tak jak tutaj,
04:03
not to hurt ourselves too much.
86
225000
2000
nie odnieść zbyt wielkich obrażeń.
04:05
The picture in the bottom right-hand corner there
87
227000
3000
Na zdjęciu w prawym dolnym rogu
04:08
is of some crash test dummy work that I was doing.
88
230000
2000
widać mnie przy pracy w testach wypadkowych z kukłą.
04:10
Showing how stunts work in different areas, really.
89
232000
3000
Widzimy jak różne zastosowanie może mieć praca kaskadera.
04:13
And testing breakaway signpost pillars.
90
235000
3000
Testowanie słupów znaków drogowych wykonanych na bazie konstrukcji podatnej.
04:16
A company makes a Lattix pillar, which is a network,
91
238000
2000
Jest firma, która produkuje bezpieczne słupy wsporcze Latix na bazie konstrukcji podatnej. Można je łączyć w dowolne konfiguracje,
04:18
a lattice-type pillar that collapses when it's hit.
92
240000
3000
słupy wsporcze typu siatka, które przewracają się pod wpływem uderzenia.
04:21
The car on the left drove into the steel pillar.
93
243000
3000
Samochód po lewej wjechał w zwykły stalowy słup.
04:24
And you can't see it from there, but the engine was in the driver's lap.
94
246000
3000
Stąd nie widać, ale silnik wylądował na miejscu kierowcy.
04:27
They did it by remote control.
95
249000
2000
Zrobili to za pomocą pilota zdalnego sterowania.
04:29
I drove the other one at 60 miles an hour, exactly the same speed,
96
251000
3000
Jechałem tym drugim z prędkością 96 km na godzinę, dokładnie z tą samą prędkością
04:32
and clearly walked away from it.
97
254000
3000
i, jak widać, wyszedłem z tego cało.
04:35
Rolling a car over is another area where we use technology.
98
257000
3000
Przewracanie samochodów to kolejny obszar, gdzie stosujemy nowe technologie.
04:38
We used to have to drive up a ramp, and we still do sometimes.
99
260000
3000
Kiedyś musieliśmy podjeżdżać na rampę. Czasami nadal tak robimy.
04:41
But now we have a compressed nitrogen cannon.
100
263000
3000
Ale mamy teraz armatkę na sprężony azot.
04:44
You can just see, underneath the car, there is a black rod on the floor
101
266000
2000
Tu troszkę widać, pod samochodem na ziemi czarny pręt
04:46
by the wheel of the other car.
102
268000
2000
obok koła tego drugiego samochodu.
04:48
That's the piston that was fired out of the floor.
103
270000
2000
To jest tłok wystrzelony z podłogi auta.
04:50
We can flip lorries, coaches, buses, anything over
104
272000
3000
Możemy przewracać ciężarówki, autokary, autobusy i co tylko chcesz,
04:53
with a nitrogen cannon with enough power. (Laughs)
105
275000
4000
za pomocą armatki na azot o odpowiedniej mocy.
04:57
It's a great job, really. (Laughter)
106
279000
3000
To naprawdę wspaniała praca.
05:00
It's such fun!
107
282000
2000
Świetnie się bawimy!
05:02
You should hear
108
284000
2000
(Śmiech)
05:04
some of the phone conversations that I have with people
109
286000
2000
Powinniście posłuchać niektórych rozmów telefonicznych, które prowadzę z ludźmi
05:06
on my Bluetooth in the shop.
110
288000
2000
przez bluetootha gdzieś w sklepie.
05:08
"Well, we can flip the bus over, we can have it burst into flames,
111
290000
2000
„Możemy przewrócić autobus, możemy zrobić tak, żeby stanął w płomieniach,
05:10
and how about someone, you know, big explosion."
112
292000
2000
a może chcecie kogoś, od, no wiecie, wielkiego wybuchu.”
05:12
And people are looking like this ...
113
294000
2000
A ludzie się wtedy tak patrzą ...
05:14
(Laughs)
114
296000
1000
(Śmiech)
05:15
I sort of forget how bizarre some of those conversations are.
115
297000
3000
Nieraz zapominam jak dziwaczne są te niektóre rozmowy.
05:18
The next thing that I'd like to show you is something that
116
300000
2000
Następną rzeczą, którą chciałbym wam pokazać jest coś,
05:20
Dunlop asked me to do earlier this year
117
302000
2000
co zrobiłem całkiem niedawno na prośbę firmy Dunlop
05:22
with our Channel Five's "Fifth Gear Show."
118
304000
2000
w naszym programie „Fifth Gear Show” w Channel Five.
05:24
A loop-the-loop, biggest in the world.
119
306000
2000
Pętla loop-the-loop, największa na świecie.
05:26
Only one person had ever done it before.
120
308000
2000
Przedtem tylko jedna osoba tego dokonała.
05:28
Now, the stuntman solution to this in the old days would be,
121
310000
2000
W dawnych czasach kaskader zaproponowałby takie rozwiązanie:
05:30
"Let's hit this as fast as possible. 60 miles an hour.
122
312000
3000
„Pojedźmy jak najszybciej się da. 96 km na godzinę.
05:33
Let's just go for it. Foot flat to the floor."
123
315000
2000
Po prostu zróbmy to. Gaz do dechy.”
05:35
Well, you'd die if you did that.
124
317000
2000
Hm, gdybyś tak zrobił, zginiesz.
05:37
We went to Cambridge University, the other university,
125
319000
2000
Pojechaliśmy na tę drugą uczelnię, Uniwersytet Cambridge
05:39
and spoke to a Doctor of Mechanical Engineering there,
126
321000
4000
i porozmawialiśmy tam z doktorem inżynierem mechaniki,
05:43
a physicist who taught us that it had to be 37 miles an hour.
127
325000
3000
fizykiem, który powiedział nam, że to musi być 60 km na godzinę.
05:46
Even then, I caught seven G
128
328000
2000
Mimo to złapałem siedem G
05:48
and lost a bit of consciousness on the way in.
129
330000
3000
i wjeżdżając w pętlę na moment straciłem przytomność.
05:51
That's a long way to fall, if you get it wrong. That was just about right.
130
333000
3000
Jeśli coś zrobisz źle, czeka cię upadek z dużej wysokości. Tym razem było tak akurat.
05:54
So again, science helps us, and with the engineering too --
131
336000
3000
Tak więc, po raz kolejny, nauka pomaga nam. Tak samo inżynieria.
05:57
the modifications to the car and the wheel.
132
339000
2000
Modyfikacje samochodu i kierownicy.
05:59
High falls, they're old fashioned stunts.
133
341000
2000
Upadki z dużej wysokości to tradycyjne wyczyny kaskaderskie.
06:01
What's interesting about high falls
134
343000
2000
Co ciekawe, w upadkach z wysokości,
06:03
is that although we use airbags,
135
345000
2000
chociaż używamy poduszek powietrznych,
06:05
and some airbags are quite advanced,
136
347000
3000
a niektóre poduszki powietrzne są, no wiecie, całkiem nowoczesne,
06:08
they're designed so you don't slip off the side like you used to,
137
350000
2000
są tak zaprojektowane, żeby nie można było ześlizgnąć się z boku, tak jak to kiedyś bywało
06:10
if you land a bit wrong. So, they're a much safer proposition.
138
352000
2000
jeśli niepoprawnie wylądowałeś. A więc obecnie są one propozycją o wiele bezpieczniejszą.
06:12
Just basically though, it is a basic piece of equipment.
139
354000
4000
Jednak zasadniczo jest to sprzęt bardzo elementarny.
06:16
It's a bouncy castle
140
358000
2000
To dmuchany zamek
06:18
with slats in the side to allow the air to escape.
141
360000
2000
z listwami wentylacyjnymi po bokach, żeby mogło ujść powietrze.
06:20
That's all it is, a bouncy castle.
142
362000
2000
Tylko tyle, nadmuchiwany zamek.
06:22
That's the only reason we do it. See, it's all fun, this job.
143
364000
3000
To jedyny powód, dla którego to robimy. Widzicie ta praca, to zabawa.
06:25
What's interesting is we still use cardboard boxes.
144
367000
3000
Co ciekawe nadal używamy kartonowych pudełek.
06:28
They used to use cardboard boxes years ago and we still use them.
145
370000
3000
Przed laty korzystali z kartonowych pudeł i my nadal ich używamy.
06:31
And that's interesting because they are almost retrospective.
146
373000
2000
To ciekawe, ponieważ są one niemal retrospektywne.
06:33
They're great for catching you, up to certain heights.
147
375000
3000
Do pewnej wysokości są świetne, żeby cię złapać.
06:36
And on the other side of the fence,
148
378000
2000
A po drugiej stronie przeszkody
06:38
that physical art, the physical performance of the stuntman,
149
380000
4000
ta sztuka fizyczna, fizyczne wykonanie scen kaskaderskich,
06:42
has interfaced with the very highest
150
384000
3000
połączyło się z najwyższą technologią
06:45
technology in I.T. and in software.
151
387000
4000
informatyczną.
06:49
Not the cardboard box, but the green screen.
152
391000
3000
Już nie kartonowe pudło tylko zielony ekran.
06:52
This is a shot of "Terminator," the movie.
153
394000
3000
To jest ujęcie z filmu Terminator.
06:55
Two stunt guys doing what I consider to be a rather benign stunt.
154
397000
3000
Dwóch kaskaderów wykonujących coś, co uważam za raczej łagodną kaskaderkę.
06:58
It's 30 feet. It's water. It's very simple.
155
400000
2000
Niespełna 10 metrów. Woda. Proste.
07:00
With the green screen we can put any background in the world on it,
156
402000
3000
Przy pomocy zielonego ekranu możemy na to nałożyć wszystkie tła świata,
07:03
moving or still,
157
405000
2000
ruchome lub nieruchome,
07:05
and I can assure you, nowadays you can't see the joint.
158
407000
4000
i zapewniam was, w dzisiejszych czasach nie da się dostrzec złączeń.
07:09
This is a parachutist with another parachutist doing exactly the same thing.
159
411000
2000
Oto dwóch spadochroniarzy i dokładnie taka sama sytuacja.
07:11
Completely in the safety of a studio,
160
413000
3000
Całkowicie bezpieczni w studio,
07:14
and yet with the green screen we can have some moving image that a skydiver took,
161
416000
3000
jednak przy pomocy zielonego ekranu, możemy dodać ruchomy obraz, który sfotografował skoczek
07:17
and put in the sky moving and the clouds whizzing by.
162
419000
4000
i dołożyć ruchome niebo, i chmury przelatujące obok.
07:21
Decelerator rigs and wires, we use them a lot.
163
423000
3000
Decelatory i cały osprzęt. Dużo z nich korzystamy.
07:24
We fly people on wires, like this.
164
426000
2000
Wypuszczamy ludzi w powietrze na linach, tak jak tutaj.
07:26
This guy is not skydiving. He's being flown like a kite,
165
428000
2000
Ten człowiek nie skacze ze spadochronem. On jest puszczony na linie jak latawiec,
07:28
or moved around like a kite.
166
430000
3000
albo sterowany jak latawiec.
07:31
And this is a Guinness World Record attempt.
167
433000
3000
A to próba bicia rekordu świata Guinessa.
07:34
They asked me to open their 50th anniversary show in 2004.
168
436000
4000
Poprosili mnie, żebym otworzył obchody ich 50-lecia w 2004.
07:38
And again, technology meant that I could do the fastest abseil over 100 meters,
169
440000
4000
I znów technologia oznaczała, że mogłem wykonać najszybszy zjazd na linie na dystansie ponad 100 metrów,
07:42
and stop within a couple of feet of the ground
170
444000
2000
i zatrzymać się kilka metrów od ziemi
07:44
without melting the rope with the friction,
171
446000
2000
a lina nie stopniała od tarcia,
07:46
because of the alloys I used in the descender device.
172
448000
3000
dzięki rodzajowi stopu, jakiego użyłem w urządzeniu descender.
07:49
And that's Centre Point in London.
173
451000
2000
A to budynek Centre Point w Londynie.
07:51
We brought Oxford Street and Tottenham Court Road to a standstill.
174
453000
3000
Zatrzymaliśmy ruch na Oxford Street i Tottenham Court Road.
07:54
Helicopter stunts are always fun,
175
456000
2000
Wyczyny kaskaderskie z helikopterem zawsze są frajdą,
07:56
hanging out of them, whatever.
176
458000
3000
obojętnie czy się z nich zwisa, czy robi coś innego.
07:59
And aerial stunts. No aerial stunt would be the same without skydiving.
177
461000
4000
Powietrzne sceny kaskaderskie. Bez spadochroniarstwa nie byłoby powietrznej kaskaderki.
08:03
Which brings us quite nicely to why I'm really here today:
178
465000
3000
Tak to dość zgrabnie wróciliśmy do powodu, dla którego się dzisiaj tutaj znalazłem.
08:06
Project Space Jump.
179
468000
2000
Projekt Kosmiczny Skok.
08:08
In 1960, Joseph Kittenger of the United States Air Force
180
470000
3000
W roku 1960 Joseph Kittenger z Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych
08:11
did the most spectacular thing.
181
473000
3000
dokonał rzeczy niesamowitej.
08:14
He did a jump from 100,000 feet, 102,000 to be precise,
182
476000
3000
Wykonał skok z wysokości 30 000 metrów, dokładniej mówiąc 31 090 metrów.
08:17
and he did it to test high altitude systems
183
479000
3000
Zrobił to, żeby przetestować systemy nawigacyjne dla lotów na dużych wysokościach,
08:20
for military pilots
184
482000
2000
dla pilotów wojskowych
08:22
in the new range of aircraft that were going up to 80,000 feet or so.
185
484000
3000
nowego rodzaju samolotów latających do wysokości około 24 380 metrów.
08:25
And I'd just like to show you a little footage
186
487000
2000
Chciałbym wam pokazać materiał filmowy przedstawiający
08:27
of what he did back then.
187
489000
2000
to, co on wtedy zrobił.
08:29
And just how brave he was in 1960, bear in mind.
188
491000
5000
I to jaki był odważny, pamiętajcie, że to był rok 1960.
08:34
Project Excelsior, it was called.
189
496000
1000
Nosiło to nazwę Projekt Excelsior.
08:35
There were three jumps.
190
497000
2000
Były to trzy skoki,
08:37
They first dropped some dummies.
191
499000
4000
Najpierw zrzucili parę atrap.
08:41
So that's the balloon, big gas balloon.
192
503000
2000
To ten balon, duży balon na gaz.
08:43
It's that shape because the helium has to expand.
193
505000
3000
Ma taki kształt, ponieważ hel zwiększa objętość.
08:46
My balloon will expand to 500 times
194
508000
3000
Mój balon powiększy się 500-krotnie,
08:49
and look like a big pumpkin when it's at the top.
195
511000
2000
i kiedy znajdzie się w górze, będzie wyglądać jak wielka dynia.
08:51
These are the dummies being dropped from 100,000 feet,
196
513000
2000
Oto atrapy zrzucane z wysokości 30 480 metrów.
08:53
and there is the camera that's strapped to them.
197
515000
2000
Jest do nich przypięta kamera.
08:55
You can clearly see the curvature of the Earth at that kind of altitude.
198
517000
4000
Na tej wysokości wyraźnie widać krzywiznę ziemi.
08:59
And I'm planning to go from 120,000 feet,
199
521000
3000
Planuję zejść z 36 576 metrów.
09:02
which is about 22 miles.
200
524000
2000
To jest około 36 kilometrów.
09:04
You're in a near vacuum in that environment,
201
526000
2000
W takich warunkach jest się niemal w próżni.
09:06
which is in minus 50 degrees.
202
528000
3000
Oznacza to temperaturę minus 50 stopni.
09:09
So it's an extremely hostile place to be.
203
531000
2000
Jest to wyjątkowo nieprzyjazne środowisko.
09:11
This is Joe Kittenger himself.
204
533000
2000
Oto Joe Kittenger we własnej osobie.
09:13
Bear in mind, ladies and gents, this was 1960.
205
535000
2000
Panie i Panowie nie zapominajcie, że to był rok 1960.
09:15
He didn't know if he would live or die. This is an extremely brave man.
206
537000
3000
Nie wiedział, czy przeżyje, czy zginie. To niezwykle odważny człowiek.
09:18
I spoke with him on the phone a few months ago.
207
540000
3000
Kilka miesięcy temu rozmawiałem z nim przez telefon.
09:21
He's a very humble and wonderful human being.
208
543000
2000
Jest to bardzo skromny i wspaniały człowiek.
09:23
He sent me an email, saying, "If you get this thing off the ground
209
545000
4000
Przysłał mi maila ze słowami: „Jeśli uda ci się wystartować,
09:27
I wish you all the best." And he signed it, "Happy landings,"
210
549000
3000
życzę ci wszystkiego najlepszego.” I podpisał: „Szczęśliwego lądowania.”
09:30
which I thought was quite lovely.
211
552000
2000
Myślę, że to bardzo miło z jego strony.
09:32
He's in his 80s and he lives in Florida. He's a tremendous guy.
212
554000
2000
Jest po 80tce i mieszka na Florydzie. Jest niesamowitym człowiekiem.
09:34
This is him in a pressure suit.
213
556000
2000
To on w skafandrze ciśnieniowym.
09:36
Now one of the challenges of going up to altitude is
214
558000
3000
Jedno z niebezpieczeństw znalezienia się na dużej wysokości,
09:39
when you get to 30,000 feet -- it's great, isn't it? --
215
561000
3000
kiedy jesteś na wysokości 9144 metrów -- prawda, że to wspaniałe?--
09:42
When you get to 30,000 feet you can really only use oxygen.
216
564000
4000
Kiedy dojdziesz do 9144 metrów właściwie musisz korzystać z tlenu.
09:46
Above 30,000 feet up to nearly 50,000 feet,
217
568000
3000
Na wysokościach od ponad 9144 metrów do 15240 metrów
09:49
you need pressure breathing, which is where you're wearing a G suit.
218
571000
3000
musisz oddychać pod ciśnieniem, i tu przyda się skafander przeciwprzeciążeniowy.
09:52
This is him in his old rock-and-roll jeans there,
219
574000
3000
Tu on i ktoś w starych rockenrolowych dżinsach,
09:55
pushing him in, those turned up jeans.
220
577000
2000
wpychają go do środka, a tu te podwinięte dżinsy.
09:57
You need a pressure suit.
221
579000
2000
Potrzebny jest skafander ciśnieniowy.
09:59
You need a pressure breathing system
222
581000
2000
Potrzebny jest system oddychania pod ciśnieniem,
10:01
with a G suit that squeezes you, that helps you to breathe in
223
583000
2000
skafander przeciwprzeciążeniowy cię ściska, a to pomaga ci wziąć oddech,
10:03
and helps you to exhale.
224
585000
2000
i pomaga wypuścić powietrze.
10:05
Above 50,000 feet you need a space suit, a pressure suit.
225
587000
4000
Na ponad 15240 metrów potrzebujesz kosmiczny kombinezon, skafander ciśnieniowy.
10:09
Certainly at 100,000 feet no aircraft will fly.
226
591000
4000
Z pewnością żaden samolot nie poleci na wysokość 30 480 metrów.
10:13
Not even a jet engine.
227
595000
2000
Nawet odrzutowiec nie da rady.
10:15
It needs to be rocket-powered or one of these things,
228
597000
2000
Musi to być coś z napędem rakietowym albo właśnie coś takiego jak tu,
10:17
a great big gas balloon.
229
599000
3000
wielki olbrzymi balon na gaz.
10:20
It took me a while; it took me years to find the right balloon team
230
602000
3000
Sporo czasu, dobre kilka lat zabrało mi znalezienie odpowiedniej ekipy balonowej,
10:23
to build the balloon that would do this job.
231
605000
2000
zdolnej wykonać balon nadający się do takiego zadania.
10:25
I've found that team in America now.
232
607000
3000
Ekipę znalazłem w końcu w Ameryce.
10:28
And it's made of polyethylene, so it's very thin.
233
610000
2000
Balon jest z polietylenu, więc jest bardzo cienki.
10:30
We will have two balloons for each of my test jumps,
234
612000
3000
Na każdy skok próbny będziemy mieć po dwa balony.
10:33
and two balloons for the main jump, because they
235
615000
2000
I dwa balony do głównego skoku, ponieważ
10:35
notoriously tear on takeoff.
236
617000
2000
notorycznie drą się one przy starcie.
10:37
They're just so, so delicate.
237
619000
2000
Są po prostu tak bardzo delikatne.
10:39
This is the step off. He's written on that thing,
238
621000
2000
Tu jest zejście. On napisał na nim:
10:41
"The highest step in the world."
239
623000
2000
„Najwyższy stopień świata.”
10:43
And what must that feel like?
240
625000
2000
A jak się człowiek wtedy czuje?
10:45
I'm excited and I'm scared,
241
627000
3000
Jestem podekscytowany i przerażony.
10:48
both at the same time in equal measures.
242
630000
2000
Jedno i drugie naraz w jednakowym stopniu.
10:50
And this is the camera that he had on him as he tumbled
243
632000
3000
A to jest kamera, którą miał na sobie kiedy leciał,
10:53
before his drogue chute opened to stabilize him.
244
635000
3000
zanim otworzył się spadochron hamujący i ustabilizował go.
10:56
A drogue chute is just a smaller chute which helps to keep your face down.
245
638000
3000
Spadochron hamujący to po prostu mniejszy spadochron, który pomaga ci utrzymać odpowiedni kierunek.
10:59
You can just see them there, popping open.
246
641000
2000
Tutaj możecie zobaczyć jak się otwierają.
11:01
Those are the drogue chutes. He had three of them.
247
643000
3000
To spadochrony hamujące. On miał trzy takie.
11:04
I did quite a lot of research.
248
646000
3000
Zebrałem sporo informacji na ten temat.
11:07
And you'll see in a second there, he comes back down to the floor.
249
649000
4000
I zobaczycie zaraz, za chwileczkę, już wraca na dół na ziemię.
11:11
Now just to give you some perspective of this balloon,
250
653000
4000
A teraz, żebyście mieli jakieś pojęcie odnośnie tego balonu,
11:15
the little black dots are people.
251
657000
2000
te małe czarne punkciki to ludzie.
11:17
It's hundreds of feet high. It's enormous.
252
659000
2000
To kilkaset metrów. To ogromna wysokość.
11:19
That's in New Mexico.
253
661000
2000
To jest w Nowym Meksyku.
11:21
That's the U.S. Air Force Museum.
254
663000
2000
To Narodowe Muzeum Amerykańskich Sił Powietrznych.
11:23
And they've made a dummy of him. That's exactly what it looked like.
255
665000
2000
Zrobili jego atrapę. Dokładnie tak to wyglądało.
11:25
My gondola will be more simple than that.
256
667000
3000
Moja gondola będzie dużo prostsza.
11:28
It's a three sided box, basically.
257
670000
2000
Zasadniczo jest to pudło trójboczne.
11:30
So I've had to do quite a lot of training.
258
672000
2000
Tak więc musiałem sporo poćwiczyć.
11:32
This is Morocco last year in the Atlas mountains,
259
674000
2000
To zdjęcie z ubiegłego roku, w górach Atlas w Maroku,
11:34
training in preparation for some high altitude jumps.
260
676000
3000
treningi przygotowawcze do skoków na dużej wysokości.
11:37
This is what the view is going to be like
261
679000
2000
Tak wygląda to, co widać
11:39
at 90,000 feet for me.
262
681000
2000
z wysokości 27400 metrów, taki będę miał widok.
11:41
Now you may think this is just
263
683000
2000
Pewnie myślicie, że to tylko
11:43
a thrill-seeking trip, a pleasure ride,
264
685000
2000
wyprawa w poszukiwaniu emocji, przyjemna wycieczka,
11:45
just the world's biggest stunt.
265
687000
3000
największy na świecie wyczyn kaskaderski i tyle.
11:48
Well there's a little bit more to it than that.
266
690000
2000
To coś więcej.
11:50
Trying to find a space suit to do this
267
692000
3000
Poszukiwania odpowiedniego skafandra kosmicznego
11:53
has led me to an area of technology
268
695000
3000
doprowadziły mnie do dziedziny technologii,
11:56
that I never really expected when I set about doing this.
269
698000
4000
o której nie myślałem, kiedy zaczynałem to wszystko.
12:00
I contacted a company in the States
270
702000
2000
Skontaktowałem się w Stanach z firmą,
12:02
who make suits for NASA.
271
704000
2000
która robi skafandry dla NASA.
12:04
That's a current suit. This was me last year with their chief engineer.
272
706000
3000
To jest obecnie używany skafander. I ja obok głównego inżyniera firmy na zdjęciu z zeszłego roku..
12:07
That suit would cost me about a million and a half dollars.
273
709000
4000
Ten skafander kosztowałby mnie półtora miliona dolarów.
12:11
And it weighs 300 pounds and you can't skydive in it.
274
713000
3000
Waży 136 kg i nie da się w nim skakać.
12:14
So I've been stuck. For the past 15 years I've been trying to find a space suit
275
716000
2000
Tak więc miałem problem. 15 lat spędziłem na poszukiwaniach albo skafandra kosmicznego,
12:16
that would do this job, or someone that will make one.
276
718000
3000
który podoła zadaniu, albo kogoś, kto mi taki skafander zrobi.
12:19
Something revolutionary happened
277
721000
2000
Rzecz o rewolucyjnym znaczeniu zdarzyła się
12:21
a little while ago, at the same facility.
278
723000
3000
bardzo niedawno, w tym samym miejscu.
12:24
That's the prototype of the parachute. I've now had them custom make one,
279
726000
3000
Oto prototyp spadochronu. Zrobiono mi go już na zamówienie.
12:27
the only one of its kind in the world. And that's the only suit of its kind in the world.
280
729000
3000
Jedyny na świecie, jedyny w swoim rodzaju. To właśnie jedyny skafander tego typu na świecie.
12:30
It was made by a Russian that's designed
281
732000
2000
Wykonał go Rosjanin, który projektuje
12:32
most of the suits of the past
282
734000
2000
od 18 lat większość kombinezonów
12:34
18 years for the Soviets.
283
736000
3000
dla Rosjan.
12:37
He left the company because he saw,
284
739000
2000
Odszedł z firmy, ponieważ dostrzegł,
12:39
as some other people in the space suit industry,
285
741000
2000
tak jak parę innych osób z branży skafandrów kosmicznych,
12:41
an emerging market for space suits for space tourists.
286
743000
3000
tworzący się rynek skafandrów dla turystów kosmicznych.
12:44
You know if you are in an aircraft at 30,000 feet
287
746000
2000
Jeśli znajdziecie się w samolocie na wysokości 9144 metrów
12:46
and the cabin depressurizes, you can have oxygen.
288
748000
2000
i ciśnienie w kabinie się zmniejszy, możecie zażyć tlen.
12:48
If you're at 100,000 feet you die.
289
750000
2000
Na wysokości 30480 metrów człowiek umiera.
12:50
In six seconds you've lost consciousness. In 10 seconds you're dead.
290
752000
3000
W ciągu sześciu sekund następuje utrata przytomności. Po 10 sekundach jesteście martwi.
12:53
Your blood tries to boil. It's called vaporization.
291
755000
2000
Krew chce się zagotować. To się nazywa parowanie.
12:55
The body swells up. It's awful.
292
757000
2000
Ciało puchnie. Jest to straszne.
12:57
And so we expect -- it's not much fun.
293
759000
4000
Tak jak myśleliśmy -- to żadna atrakcja.
13:01
We expect, and others expect,
294
763000
3000
Więc spodziewaliśmy się, zresztą nie tylko my,
13:04
that perhaps the FAA, the CAA
295
766000
2000
że może Federalny Zarząd Lotnictwa Cywilnego czy Główny Inspektorat Lotnictwa Cywilnego
13:06
might say, "You need to put someone in a suit
296
768000
2000
kiedyś powie: „Trzeba dać ludziom skafander,
13:08
that's not inflated, that's connected to the aircraft."
297
770000
3000
który nie jest napompowany, który jest połączony ze statkiem powietrznym.
13:11
Then they're comfortable, they have good vision, like this great big visor.
298
773000
3000
Wtedy będzie im wygodnie, będą dobrze widzieć, tak jak z tą tutaj osłoną na oczy.
13:14
And then if the cabin depressurizes
299
776000
2000
A wtedy, jeśli kabina ulegnie dekompresji,
13:16
while the aircraft is coming back down,
300
778000
2000
kiedy statek będzie wracał na ziemię,
13:18
in whatever emergency measures, everyone is okay.
301
780000
2000
w jakichkolwiek nagłych przypadkach nikomu się nic nie stanie.
13:20
I would like to bring Costa on, if he's here,
302
782000
3000
Chciałbym poprosić teraz Costa'ę, jeśli tu gdzieś jest.
13:23
to show you the only one of its kind in the world.
303
785000
3000
Żeby pokazać wam ten jedyny w swoim rodzaju na całym świecie.
13:26
I was going to wear it,
304
788000
2000
Miałem go założyć.
13:28
but I thought I'd get Costa to do it, my lovely assistant.
305
790000
2000
Ale pomyślałem, że namówię do tego Costa'ę, mojego uroczego asystenta.
13:30
Thank you. He's very hot. Thank you, Costa.
306
792000
5000
Dziękuję. Jest bardzo gorący. Dziękuję Costa.
13:35
This is the communication headset you'll see
307
797000
3000
To jest zestaw słuchawkowy, jaki zobaczycie
13:38
on lots of space suits.
308
800000
2000
na wielu kombinezonach kosmicznych.
13:40
It's a two-layer suit. NASA suits have got 13 layers.
309
802000
4000
To jest kombinezon dwuwarstwowy. Kombinezony NASA mają 13 warstw.
13:44
This is a very lightweight suit. It weighs about 15 pounds.
310
806000
4000
To jest bardzo lekki kombinezon. Waży około 7 kilogramów.
13:48
It's next to nothing. Especially designed for me.
311
810000
2000
To prawie nic. Zaprojektowany specjalnie dla mnie.
13:50
It's a working prototype. I will use it for all the jumps.
312
812000
2000
To prototyp roboczy. Wykorzystam go do wszystkich skoków.
13:52
Would you just give us a little twirl, please, Costa?
313
814000
3000
Costa zechciałbyś się troszeczkę obrócić?
13:55
Thank you very much.
314
817000
2000
Dziękuję bardzo.
13:57
And it doesn't look far different when it's inflated,
315
819000
2000
Nawet kiedy jest napompowany wygląda prawie tak samo.
13:59
as you can see from the picture down there.
316
821000
2000
Jak zresztą widać tu na zdjęciu.
14:01
I've even skydived in it in a wind tunnel,
317
823000
3000
Nawet skakałem w nim w tunelu powietrznym.
14:04
which means that I can practice everything I need to practice, in safety,
318
826000
3000
Co oznacza, że mogę przećwiczyć wszystko co jest mi potrzebne, w bezpiecznych warunkach,
14:07
before I ever jump out of anything. Thanks very much, Costa.
319
829000
2000
zanim w ogóle skądkolwiek skoczę. Dziękuję bardzo Costa.
14:09
(Applause)
320
831000
4000
(Brawa)
14:13
Ladies and gentlemen, that's just about it from me.
321
835000
2000
Panie i panowie, to właściwie wszystko, co miałem do powiedzenia.
14:15
The status of my mission at the moment
322
837000
2000
Sytuacja mojej misji w tej chwili jest taka,
14:17
is it still needs a major sponsor.
323
839000
2000
że nadal potrzebny jest poważny sponsor.
14:19
I'm confident that we'll find one.
324
841000
2000
Jestem pewien, że go znajdziemy.
14:21
I think it's a great challenge.
325
843000
2000
Sądzę, że to jest wielkie wyzwanie.
14:23
And I hope that you will agree with me,
326
845000
2000
I mam nadzieję, że zgodzicie się ze mną,
14:25
it is the greatest stunt on Earth.
327
847000
3000
że to największy wyczyn kaskaderski na Ziemi.
14:28
Thank you very much for your time.
328
850000
2000
Dziękuję bardzo za poświęcony mi czas.
14:30
(Applause)
329
852000
1000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Steve Truglia - StuntmanStuntman and record-setter Steve Truglia was a stunt coordinator, performer and action unit director in the UK.
Why you should listen
Steve Truglia became a professional stuntman in 1996, after two decades as a reservist in the UK Special Forces. Outside of his stunt work in TV and movies, Truglia developed a nice line in jaw-dropping records. In 2002, he became the UK's deepest freediver, performing a hold-your-breath dive to 76 meters. In 2004, he set the Guinness World Record for the fastest abseil over 100 meters, covering the distance in 8.9 seconds. And (ouch) he holds the unofficial UK Full Body Burn fire record of 2 mins and 5 secs. Truglia died in November 2016 while attempting an abseil race from a helicopter above Wolong National Nature Reserve in China.
Steve Truglia | Speaker | TED.com