TEDGlobal 2010
Tim Jackson: An economic reality check
Weryfikacja rzeczywistości ekonomicznej według Tima Jacksona
Filmed:
Readability: 4.6
1,082,826 views
W sytuacji, gdy świat stoi w obliczu recesji, zmian klimatycznych, nierówności społecznej i wielu innych problemów, Tim Jackson wygłasza przenikliwą krytykę uznanych zasad ekonomicznych, tłumacząc jak moglibyśmy przestać napędzać kryzys, a zacząć inwestować w swoją przyszłość.
Tim Jackson - Economist
Tim Jackson is a British ecological economist and professor for sustainable development at the University of Surrey. He is the author of "Prosperity without Growth" and director of the Centre for the Understanding of Sustainable Prosperity. Full bio
Tim Jackson is a British ecological economist and professor for sustainable development at the University of Surrey. He is the author of "Prosperity without Growth" and director of the Centre for the Understanding of Sustainable Prosperity. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I want to talk to you today about prosperity,
0
0
3000
Chcę dziś pomówić z wami o dobrobycie,
00:18
about our hopes
1
3000
2000
o naszych nadziejach
00:20
for a shared and lasting prosperity.
2
5000
3000
na wspólny i trwały dobrobyt.
00:23
And not just us,
3
8000
2000
Nie tylko nasz,
00:25
but the two billion people worldwide
4
10000
2000
ale i dwóch miliardów ludzi na całym świecie,
00:27
who are still chronically undernourished.
5
12000
3000
którzy nadal są chronicznie niedożywieni.
00:30
And hope actually is at the heart of this.
6
15000
3000
A najważniejsza w tym wszystkim jest nadzieja.
00:33
In fact, the Latin word for hope
7
18000
2000
Właściwie łacińskie słowo nadzieja
00:35
is at the heart of the word prosperity.
8
20000
2000
jest podstawą słowa prosperity, czyli dobrobytu.
00:37
"Pro-speras," "speras," hope --
9
22000
3000
„Pro-speras”, „speras”, nadzieja --
00:40
in accordance with our hopes and expectations.
10
25000
3000
w zgodzie z naszymi nadziejami i oczekiwaniami.
00:43
The irony is, though,
11
28000
2000
Jednak ironia polega na tym,
00:45
that we have cashed-out prosperity
12
30000
3000
że dobrobyt wymieniliśmy na gotówkę,
00:48
almost literally in terms of money and economic growth.
13
33000
3000
prawie dosłownie, jeśli chodzi o pieniądze i wzrost gospodarczy.
00:51
And we've grown our economies so much
14
36000
2000
Tak bardzo rozwinęliśmy naszą gospodarkę,
00:53
that we now stand
15
38000
2000
że stoimy teraz
00:55
in a real danger
16
40000
2000
przed prawdziwym niebezpieczeństwem
00:57
of undermining hope --
17
42000
3000
osłabienia nadziei --
01:00
running down resources, cutting down rainforests,
18
45000
3000
zużywanie zasobów, wycinanie lasów tropikalnych,
01:03
spilling oil into the Gulf of Mexico,
19
48000
3000
wyciek ropy w Zatoce Meksykańskiej,
01:06
changing the climate --
20
51000
2000
zmiany klimatyczne --
01:08
and the only thing that has actually
21
53000
2000
i jedyne, co chociaż
01:10
remotely slowed down the relentless rise
22
55000
2000
w niewielkim stopniu spowalnia nieubłagany wzrost
01:12
of carbon emissions over the last two to three decades
23
57000
3000
emisji dwutlenku węgla na przestrzeni ostatnich dwóch czy trzech dekad,
01:15
is recession.
24
60000
2000
to recesja.
01:17
And recession, of course,
25
62000
2000
A recesja, oczywiście,
01:19
isn't exactly a recipe for hope either,
26
64000
2000
też nie za bardzo kojarzy się z nadzieją,
01:21
as we're busy finding out.
27
66000
2000
jak teraz sami mamy okazję się przekonać.
01:23
So we're caught in a kind of trap.
28
68000
2000
Więc wpadliśmy w swego rodzaju pułapkę.
01:25
It's a dilemma, a dilemma of growth.
29
70000
2000
To dylemat, dylemat wzrostu.
01:27
We can't live with it; we can't live without it.
30
72000
2000
Z nim żyć nie możemy; bez niego nie możemy żyć .
01:29
Trash the system or crash the planet --
31
74000
3000
Wywalić system albo rozwalić planetę.
01:32
it's a tough choice; it isn't much of a choice.
32
77000
3000
To trudny wybór. Właściwie żaden wybór.
01:35
And our best avenue of escape from this actually
33
80000
3000
Tak naprawdę, naszą najlepszą drogą ucieczki od tego
01:38
is a kind of blind faith
34
83000
3000
jest rodzaj ślepej wiary
01:41
in our own cleverness and technology and efficiency
35
86000
3000
we własny spryt i technologię, i efektywność,
01:44
and doing things more efficiently.
36
89000
2000
i bardziej efektywne działanie.
01:46
Now I haven't got anything against efficiency.
37
91000
2000
Nie mam nic przeciwko efektywności.
01:48
And I think we are a clever species sometimes.
38
93000
3000
Uważam także, że sprytny z nas gatunek, przynajmniej czasami.
01:52
But I think we should also just check the numbers,
39
97000
3000
Ale sądzę, że powinniśmy także przyjrzeć się liczbom,
01:55
take a reality check here.
40
100000
2000
spojrzeć na realia.
01:57
So I want you to imagine a world,
41
102000
2000
Chcę zatem, żebyście wyobrazili sobie świat
01:59
in 2050, of around nine billion people,
42
104000
3000
w 2050, z liczbą ludności sięgającą około dziewięciu miliardów,
02:02
all aspiring to Western incomes,
43
107000
2000
wszyscy aspirujący do zachodniego poziomu dochodów,
02:04
Western lifestyles.
44
109000
3000
zachodniego stylu życia.
02:07
And I want to ask the question --
45
112000
2000
I chcę postawić pytanie --
02:09
and we'll give them that two percent hike in income, in salary each year as well,
46
114000
3000
a damy im także te dwa procent rocznie podwyżki dochodu, w zarobkach,
02:12
because we believe in growth.
47
117000
2000
ponieważ wierzymy we wzrost.
02:14
And I want to ask the question:
48
119000
2000
I chcę zadać pytanie:
02:16
how far and how fast would be have to move?
49
121000
3000
Jak szybko i na jaką skalę musielibyśmy działać?
02:19
How clever would we have to be?
50
124000
2000
Jak bardzo sprytni musielibyśmy być?
02:21
How much technology would we need in this world
51
126000
2000
Ile nowych technologii potrzebowalibyśmy w tym świecie,
02:23
to deliver our carbon targets?
52
128000
2000
aby osiągnąć nasz docelowy poziom redukcji emisji dwutlenku węgla?
02:25
And here in my chart --
53
130000
2000
A oto mój diagram.
02:27
on the left-hand side is where we are now.
54
132000
3000
Z lewej strony widać naszą obecną sytuację.
02:30
This is the carbon intensity of economic growth
55
135000
2000
Intensywność emisji dwutlenku węgla odzwierciedla wzrost ekonomiczny
02:32
in the economy at the moment.
56
137000
2000
w obecnej gospodarce.
02:34
It's around about 770 grams of carbon.
57
139000
3000
To około 770 gram dwutlenku węgla.
02:37
In the world I describe to you,
58
142000
2000
W świecie, który wam opisałem,
02:39
we have to be right over here at the right-hand side
59
144000
2000
musimy być dokładnie tutaj, po prawej stronie,
02:41
at six grams of carbon.
60
146000
2000
na poziomie sześciu gram dwutlenku węgla.
02:43
It's a 130-fold improvement,
61
148000
2000
To poprawa 130-krotna,
02:45
and that is 10 times further and faster
62
150000
2000
a to 10 razy dalej i szybciej
02:47
than anything we've ever achieved in industrial history.
63
152000
3000
od wszystkich osiągnięć historii industrialnej.
02:50
Maybe we can do it, maybe it's possible -- who knows?
64
155000
2000
Może potrafimy tego dokonać, może to możliwe -- kto wie?
02:52
Maybe we can even go further
65
157000
2000
Być może nawet możemy pójść dalej,
02:54
and get an economy that pulls carbon out of the atmosphere,
66
159000
3000
i dojść do gospodarki, która usuwa węgiel z atmosfery,
02:57
which is what we're going to need to be doing
67
162000
2000
a co będziemy potrzebowali zrobić
02:59
by the end of the century.
68
164000
2000
przed upływem tego stulecia.
03:01
But shouldn't we just check first
69
166000
3000
Ale czy nie powinniśmy najpierw po prostu sprawdzić,
03:04
that the economic system that we have
70
169000
3000
że system ekonomiczny jaki mamy
03:07
is remotely capable of delivering
71
172000
2000
jest w ogóle w stanie osiągnąć
03:09
this kind of improvement?
72
174000
2000
tego rodzaju postęp?
03:11
So I want to just spend a couple of minutes on system dynamics.
73
176000
3000
Jeszcze chcę poświęcić parę minut dynamice systemu.
03:14
It's a bit complex, and I apologize for that.
74
179000
2000
Jest to nieco zawiła kwestia, za co przepraszam.
03:16
What I'll try and do, is I'll try and paraphrase it
75
181000
2000
Jednak spróbuję przełożyć to
03:18
is sort of human terms.
76
183000
2000
na ludzki język.
03:20
So it looks a little bit like this.
77
185000
3000
Więc wygląda to mniej więcej tak.
03:23
Firms produce goods for households -- that's us --
78
188000
2000
Firmy wytwarzają towary dla gospodarstw domowych -- to znaczy dla nas --
03:25
and provide us with incomes,
79
190000
2000
i zapewniają nam dochód,
03:27
and that's even better, because we can spend those incomes
80
192000
3000
a to jeszcze lepiej, ponieważ możemy wydać ten dochód
03:30
on more goods and services.
81
195000
2000
na więcej towarów i usług.
03:32
That's called the circular flow of the economy.
82
197000
3000
To się nazywa ruch okrężny w gospodarce.
03:35
It looks harmless enough.
83
200000
2000
Wygląda dość nieszkodliwie.
03:37
I just want to highlight one key feature of this system,
84
202000
2000
Chcę zwrócić waszą uwagę na jedną kluczową cechę tego systemu,
03:39
which is the role of investment.
85
204000
2000
którą jest rola inwestycji.
03:41
Now investment constitutes
86
206000
2000
Otóż inwestycje stanowią
03:43
only about a fifth of the national income
87
208000
2000
zaledwie jakąś jedną piątą dochodu narodowego
03:45
in most modern economies,
88
210000
2000
w większości nowoczesnych gospodarek,
03:47
but it plays an absolutely vital role.
89
212000
2000
ale odgrywa niewątpliwie decydującą rolę.
03:49
And what it does essentially
90
214000
2000
I zasadniczo sprowadza się
03:51
is to stimulate further consumption growth.
91
216000
3000
do stymulacji dalszego wzrostu konsumpcji.
03:54
It does this in a couple of ways --
92
219000
2000
Osiąga to na parę sposobów --
03:56
chasing productivity,
93
221000
2000
pogoń za wydajnością,
03:58
which drives down prices and encourages us to buy more stuff.
94
223000
3000
która powoduje obniżkę cen i zachęca nas abyśmy kupowali więcej rzeczy.
04:01
But I want to concentrate
95
226000
2000
Ale chcę skoncentrować się
04:03
on the role of investment
96
228000
2000
na roli inwestycji
04:05
in seeking out novelty,
97
230000
2000
w poszukiwaniu nowości,
04:07
the production and consumption of novelty.
98
232000
3000
produkcji i konsumpcji nowości.
04:10
Joseph Schumpeter called this
99
235000
2000
Joseph Schumpeter nazwał to
04:12
"the process of creative destruction."
100
237000
3000
„procesem kreatywnej destrukcji”.
04:15
It's a process of the production and reproduction of novelty,
101
240000
2000
To proces produkcji i reprodukcji nowości,
04:17
continually chasing expanding consumer markets,
102
242000
3000
nieustanne dążenie do powiększenia rynków konsumenckich,
04:20
consumer goods, new consumer goods.
103
245000
2000
dóbr konsumenckich, nowych dóbr konsumenckich.
04:22
And this, this is where it gets interesting,
104
247000
2000
I tu właśnie zaczyna się robić ciekawie,
04:24
because it turns out that human beings
105
249000
3000
ponieważ okazuje się, że istoty ludzkie
04:27
have something of an appetite for novelty.
106
252000
3000
mają coś jakby apetyt na nowości.
04:30
We love new stuff --
107
255000
2000
Kochamy nowe rzeczy --
04:32
new material stuff for sure --
108
257000
2000
nowe materialne rzeczy, wiadomo --
04:34
but also new ideas, new adventures,
109
259000
2000
ale także nowe idee, nowe przygody,
04:36
new experiences.
110
261000
2000
nowe doświadczenia.
04:38
But the materiality matters too,
111
263000
2000
Ale materialność też ma znaczenie.
04:40
because in every society
112
265000
3000
Ponieważ w każdym społeczeństwie,
04:43
that anthropologists have looked at,
113
268000
2000
któremu przyglądali się antropolodzy,
04:45
material stuff
114
270000
2000
rzeczy materialne
04:47
operates as a kind of language --
115
272000
2000
posługują się rodzajem języka,
04:49
a language of goods,
116
274000
2000
językiem towarów,
04:51
a symbolic language
117
276000
2000
symbolicznym językiem,
04:53
that we use to tell each other stories --
118
278000
2000
którego używamy, żeby opowiadać sobie historie --
04:55
stories, for example,
119
280000
2000
na przykład opowieści,
04:57
about how important we are.
120
282000
2000
o tym jacy jesteśmy ważni.
04:59
Status-driven, conspicuous consumption
121
284000
3000
Napędzana statusem, ostentacyjna konsumpcja
05:02
thrives from the language
122
287000
3000
kwitnie dzięki językowi
05:05
of novelty.
123
290000
2000
nowości.
05:07
And here, all of a sudden,
124
292000
2000
I oto nagle
05:09
we have a system
125
294000
2000
mamy system,
05:11
that is locking economic structure with social logic --
126
296000
3000
który łączy strukturę ekonomiczną z logiką społeczną --
05:14
the economic institutions, and who we are as people, locked together
127
299000
3000
instytucje gospodarcze, i to kim jesteśmy jako ludzie, połączone ze sobą
05:17
to drive an engine of growth.
128
302000
3000
aby napędzać motor wzrostu.
05:20
And this engine is not just economic value;
129
305000
2000
A ten motor to nie tylko wartość ekonomiczna;
05:22
it is pulling material resources
130
307000
3000
on ciągnie zasoby materialne
05:25
relentlessly through the system,
131
310000
3000
nieprzerwanie przez ten system,
05:28
driven by our own insatiable appetites,
132
313000
3000
napędzany naszym nienasyconym apetytem,
05:31
driven in fact by a sense of anxiety.
133
316000
3000
napędzany w gruncie rzeczy poczuciem niepokoju.
05:34
Adam Smith, 200 years ago,
134
319000
2000
Adam Smith, 200 lat temu,
05:36
spoke about our desire
135
321000
2000
mówił o naszym pragnieniu
05:38
for a life without shame.
136
323000
2000
życia bez wstydu.
05:40
A life without shame:
137
325000
2000
Życie bez wstydu;
05:42
in his day, what that meant was a linen shirt,
138
327000
3000
w jego czasach, oznaczało to lniane koszule,
05:45
and today, well, you still need the shirt,
139
330000
2000
a dziś, no cóż, koszule nadal są potrzebne,
05:47
but you need the hybrid car,
140
332000
3000
ale potrzebujesz też samochód-hybrydę,
05:50
the HDTV, two holidays a year in the sun,
141
335000
3000
telewizor HDTV, dwa urlopy rocznie w ciepłych krajach,
05:53
the netbook and iPad, the list goes on --
142
338000
3000
netbook i iPad, lista nie ma końca --
05:56
an almost inexhaustible supply of goods,
143
341000
2000
niemal niekończący się dopływ dóbr,
05:58
driven by this anxiety.
144
343000
2000
napędzany tym niepokojem.
06:00
And even if we don't want them,
145
345000
2000
I nawet jeśli ich nie chcemy,
06:02
we need to buy them,
146
347000
2000
musimy je kupować,
06:04
because, if we don't buy them, the system crashes.
147
349000
2000
ponieważ, jeśli ich nie kupimy, załamie się cały system.
06:06
And to stop it crashing
148
351000
2000
A żeby powstrzymać krach,
06:08
over the last two to three decades,
149
353000
2000
na przestrzeni ostatnich dwóch czy trzech dekad,
06:10
we've expanded the money supply,
150
355000
2000
powiększaliśmy zasoby finansowe,
06:12
expanded credit and debt,
151
357000
2000
zwiększaliśmy kredyty i zadłużenie,
06:14
so that people can keep buying stuff.
152
359000
2000
tak żeby ludzie mogli nadal kupować.
06:16
And of course, that expansion was deeply implicated in the crisis.
153
361000
3000
I oczywiście, to powiększanie było mocno zamieszane w kryzys.
06:19
But this -- I just want to show you some data here.
154
364000
2000
Ale to -- tutaj chcę wam pokazać pewne dane.
06:21
This is what it looks like, essentially,
155
366000
2000
Oto jak to zasadniczo wygląda,
06:23
this credit and debt system, just for the U.K.
156
368000
2000
ten system kredytów i zadłużenia, tylko dla UK.
06:25
This was the last 15 years before the crash,
157
370000
3000
Tak było przez 15 lat poprzedzających krach.
06:28
and you can see there, consumer debt rose dramatically.
158
373000
3000
Jak tutaj widzicie, zadłużenie konsumenckie drastycznie wzrosło.
06:31
It was above the GDP for three years in a row
159
376000
2000
Przekraczało ono PKB trzy lata pod rząd
06:33
just before the crisis.
160
378000
2000
bezpośrednio przed kryzysem.
06:35
And in the mean time, personal savings absolutely plummeted.
161
380000
3000
A w międzyczasie, oszczędności osobiste gwałtownie spadły.
06:38
The savings ratio, net savings,
162
383000
2000
Stopa oszczędzania, oszczędności netto,
06:40
were below zero in the middle of 2008,
163
385000
2000
w połowie roku 2008 wynosiły poniżej zero,
06:42
just before the crash.
164
387000
2000
tuż przed krachem.
06:44
This is people expanding debt, drawing down their savings,
165
389000
3000
Oznacza to, że ludzie powiększają zadłużenie, pomniejszają swe oszczędności,
06:47
just to stay in the game.
166
392000
3000
tylko po to, żeby nie wypaść z gry.
06:50
This is a strange, rather perverse, story,
167
395000
3000
To dziwna, dość perwersyjna opowieść,
06:53
just to put it in very simple terms.
168
398000
2000
Żeby ująć to w bardzo proste słowa,
06:55
It's a story about us, people,
169
400000
3000
to historia o nas, ludziach,
06:59
being persuaded
170
404000
2000
których przekonano do
07:01
to spend money we don't have
171
406000
2000
wydawania pieniędzy, których nie mamy.
07:03
on things we don't need
172
408000
2000
na rzeczy, których nie potrzebujemy,
07:05
to create impressions that won't last
173
410000
2000
żeby stworzyć wrażenie, które nie przetrwa,
07:07
on people we don't care about.
174
412000
2000
na ludziach, którzy nas nie obchodzą.
07:09
(Laughter)
175
414000
2000
(Śmiech)
07:11
(Applause)
176
416000
4000
(Brawa)
07:15
But before we consign ourselves to despair,
177
420000
3000
Ale zanim oddamy się rozpaczy,
07:18
maybe we should just go back and say, "Did we get this right?
178
423000
2000
może powinnyśmy po prostu zawrócić i spytać: „Czy dobrze zrozumieliśmy?
07:20
Is this really how people are?
179
425000
2000
Czy ludzie rzeczywiście są tacy?
07:22
Is this really how economies behave?"
180
427000
2000
Czy gospodarka naprawdę tak działa?”
07:24
And almost straightaway
181
429000
2000
I niemal od razu
07:26
we actually run up against a couple of anomalies.
182
431000
3000
natykamy się na kilka anomalii.
07:29
The first one is in the crisis itself.
183
434000
2000
Pierwsza to sam kryzys.
07:31
In the crisis, in the recession, what do people want to do?
184
436000
3000
Co chcą robić ludzie w czasie kryzysu, podczas recesji?
07:34
They want to hunker down, they want to look to the future.
185
439000
3000
Chcą przeczekać. Chcą patrzeć w przyszłość.
07:37
They want to spend less and save more.
186
442000
3000
Chcą mniej wydawać i więcej oszczędzać.
07:40
But saving is exactly the wrong thing to do
187
445000
2000
Ale oszczędzanie jest dokładnie tym, czego nie powinno się robić
07:42
from the system point of view.
188
447000
2000
z punktu widzenia systemu.
07:44
Keynes called this the "paradox of thrift" --
189
449000
2000
Keynes nazwał to „paradoksem oszczędności” --
07:46
saving slows down recovery.
190
451000
2000
oszczędzanie spowalnia powrót do normy.
07:48
And politicians call on us continually
191
453000
3000
A politycy bezustannie wzywają nas
07:51
to draw down more debt,
192
456000
2000
do zaciągania kolejnych długów,
07:53
to draw down our own savings even further,
193
458000
2000
do sięgania jeszcze głębiej do własnych oszczędności,
07:55
just so that we can get the show back on the road,
194
460000
2000
tak żebyśmy mogli wrócić do gry,
07:57
so we can keep this growth-based economy going.
195
462000
2000
żebyśmy byli w stanie utrzymać w ruchu gospodarkę opartą na wzroście.
07:59
It's an anomaly,
196
464000
2000
To anomalia,
08:01
it's a place where the system actually is at odds
197
466000
2000
to miejsce, gdzie system tak naprawdę kłóci się
08:03
with who we are as people.
198
468000
3000
z tym kim jesteśmy jako ludzie.
08:06
Here's another one -- completely different one:
199
471000
2000
Oto jeszcze jedna -- zupełnie inna:
08:08
Why is it
200
473000
2000
Dlaczego tak się dzieje,
08:10
that we don't do the blindingly obvious things we should do
201
475000
2000
że nie robimy tego wszystkiego, co wiadomo, że powinniśmy robić,
08:12
to combat climate change,
202
477000
2000
żeby zwalczyć zmiany klimatyczne,
08:14
very, very simple things
203
479000
2000
bardzo, bardzo proste rzeczy,
08:16
like buying energy-efficient appliances,
204
481000
2000
takie jak zakup urządzeń energooszczędnych,
08:18
putting in efficient lights, turning the lights off occasionally,
205
483000
2000
zainstalowanie wydajnego oświetlenia, od czasu do czasu wyłączanie światła,
08:20
insulating our homes?
206
485000
2000
ocieplenie naszych domów?
08:22
These things save carbon, they save energy,
207
487000
2000
Takie rzecze oszczędzają węgiel, oszczędzają energię,
08:24
they save us money.
208
489000
3000
oszczędzają nam pieniądze.
08:27
So is it that, though they make perfect economic sense,
209
492000
3000
Więc dlaczego, choć mają one głęboki sens ekonomiczny,
08:30
we don't do them?
210
495000
2000
nie robimy ich?
08:32
Well, I had my own personal insight into this
211
497000
2000
No cóż, osobiście miałem okazję zrozumieć to
08:34
a few years ago.
212
499000
2000
kilka lat temu.
08:36
It was a Sunday evening, Sunday afternoon,
213
501000
2000
Była niedziela wieczór, niedzielne popołudnie,
08:38
and it was just after --
214
503000
2000
a było to zaraz po tym --
08:40
actually, to be honest, too long after --
215
505000
3000
właściwie, jeśli mam być szczery, zbyt długo po tym --
08:43
we had moved into a new house.
216
508000
2000
jak wprowadziliśmy się do nowego domu.
08:45
And I had finally got around to doing some draft stripping,
217
510000
3000
I w końcu zabrałem się za uszczelnianie,
08:48
installing insulation around the windows and doors
218
513000
2000
zakładanie izolacji wokół okien i drzwi,
08:50
to keep out the drafts.
219
515000
2000
żeby nie było przeciągów.
08:52
And my, then, five year-old daughter
220
517000
3000
A moja, wówczas pięcioletnia córka
08:55
was helping me in the way that five year-olds do.
221
520000
3000
pomagała mi, tak jak to zwykle robią pięciolatki.
08:58
And we'd been doing this for a while,
222
523000
3000
I już dłuższą chwilę zajmowaliśmy się tym,
09:01
when she turned to me very solemnly and said,
223
526000
3000
kiedy nagle odwróciła się do mnie z powagą i zapytała:
09:05
"Will this really keep out the giraffes?"
224
530000
3000
„Czy to naprawdę powstrzyma żyrafy przed wejściem?”
09:08
(Laughter)
225
533000
2000
(Śmiech)
09:10
"Here they are, the giraffes."
226
535000
2000
Oto i one, żyrafy (podobieństwo wymowy drafts/giraffes).”
09:12
You can hear the five-year-old mind working.
227
537000
2000
Słychać jak pracuje mózg pięciolatka.
09:14
These ones, interestingly, are 400 miles north of here
228
539000
3000
Te konkretne, ciekawa rzecz, są 644 km na północ stąd,
09:17
outside Barrow-in-Furness in Cumbria.
229
542000
3000
w pobliżu Barrow-in-Furness w Cumbrii.
09:20
Goodness knows what they make of the Lake District weather.
230
545000
3000
Bóg jeden wie co sobie myślą o pogodzie w Krainie Jezior.
09:23
But actually that childish misrepresentation
231
548000
3000
Ale tak naprawdę to dziecinne przeinaczenie
09:26
stuck with me,
232
551000
2000
zostało mi w pamięci,
09:28
because it suddenly became clear to me
233
553000
3000
ponieważ nagle stało się dla mnie jasne,
09:31
why we don't do the blindingly obvious things.
234
556000
2000
dlaczego nie robimy rzeczy najbardziej oczywistych.
09:33
We're too busy keeping out the giraffes --
235
558000
2000
Za dużo czasu zajmuje nam zagradzanie drogi żyrafom --
09:35
putting the kids on the bus in the morning,
236
560000
2000
odprowadzanie dzieciaków na poranny autobus,
09:37
getting ourselves to work on time,
237
562000
3000
wyszykowanie się na czas do pracy,
09:40
surviving email overload
238
565000
2000
uporanie się z lawiną maili
09:42
and shop floor politics,
239
567000
2000
i intryg biurowych,
09:44
foraging for groceries, throwing together meals,
240
569000
3000
wyprawy na zakupy, pichcenie posiłków,
09:47
escaping for a couple of precious hours in the evening
241
572000
3000
ucieczka na parę drogocennych wieczornych godzin
09:50
into prime-time TV
242
575000
2000
w telewizję w najlepszym czasie antenowym,
09:52
or TED online,
243
577000
2000
albo TED w internecie,
09:54
getting from one end of the day to the other,
244
579000
3000
dotarcie z jednego końca dnia na drugi,
09:57
keeping out the giraffes.
245
582000
2000
zagradzanie drogi żyrafom.
09:59
(Laughter)
246
584000
2000
(Śmiech)
10:01
What is the objective?
247
586000
2000
Co jest celem?
10:03
"What is the objective of the consumer?"
248
588000
3000
„Co jest celem konsumenta?”
10:06
Mary Douglas asked in an essay on poverty
249
591000
3000
- pytała Mary Douglas w eseju na temat ubóstwa
10:09
written 35 years ago.
250
594000
2000
napisanym 35 lat temu.
10:11
"It is," she said,
251
596000
3000
„Jest nim - powiedziała -
10:14
"to help create the social world
252
599000
3000
pomoc w stworzeniu życia społecznego
10:17
and find a credible place in it."
253
602000
3000
i znalezienie wiarygodnego w nim miejsca.”
10:20
That is a deeply humanizing
254
605000
3000
To jest głęboko humanistyczna
10:23
vision of our lives,
255
608000
2000
wizja naszego życia
10:25
and it's a completely different vision
256
610000
3000
i jest ona całkowicie odmienną wizją
10:28
than the one that lies at the heart
257
613000
3000
od tej, która leży u podstaw
10:31
of this economic model.
258
616000
2000
tego modelu ekonomicznego.
10:33
So who are we?
259
618000
2000
Więc kim jesteśmy?
10:35
Who are these people?
260
620000
3000
Kim są ci ludzie?
10:38
Are we these novelty-seeking, hedonistic,
261
623000
2000
Czy to my jesteśmy tymi poszukującymi nowości, hedonistycznymi
10:40
selfish individuals?
262
625000
3000
samolubnymi jednostkami?
10:43
Or might we actually occasionally be
263
628000
3000
A może od czasu do czasu rzeczywiście bywamy
10:46
something like the selfless altruist
264
631000
3000
czymś w rodzaju bezinteresownego altruisty
10:49
depicted in Rembrandt's lovely, lovely sketch here?
265
634000
3000
przedstawionego w tym uroczym, uroczym szkicu Rembrandta?
10:52
Well psychology actually says
266
637000
2000
Psychologia faktycznie mówi,
10:54
there is a tension --
267
639000
2000
że istnieje napięcie,
10:56
a tension between self-regarding behaviors
268
641000
3000
napięcie między zachowaniami nakierowanymi na siebie,
10:59
and other regarding behaviors.
269
644000
2000
a zachowaniami nakierowanymi na innych ludzi.
11:01
And these tensions have deep evolutionary roots,
270
646000
3000
Te napięcia mają głębokie korzenie ewolucyjne.
11:04
so selfish behavior
271
649000
2000
Na przykład zachowanie samolubne
11:06
is adaptive in certain circumstances --
272
651000
2000
jest w pewnych okolicznościach przystosowawcze --
11:08
fight or flight.
273
653000
2000
walka albo ucieczka.
11:10
But other regarding behaviors
274
655000
2000
Ale zachowania nakierowane na innych
11:12
are essential to our evolution
275
657000
2000
są niezbędne dla naszej ewolucji
11:14
as social beings.
276
659000
2000
jako istot społecznych.
11:16
And perhaps even more interesting from our point of view,
277
661000
2000
A może jeszcze bardziej interesujące z naszego punktu widzenia,
11:18
another tension between novelty-seeking behaviors
278
663000
3000
napięcie między zachowaniami poszukującymi nowości
11:21
and tradition or conservation.
279
666000
3000
a tradycją czy konserwatyzmem.
11:25
Novelty is adaptive when things are changing
280
670000
2000
Nowość jest przystosowawcza kiedy wszystko się zmienia
11:27
and you need to adapt yourself.
281
672000
2000
i sam musisz się przystosować.
11:29
Tradition is essential to lay down the stability
282
674000
3000
Tradycja jest ważna aby zbudować stabilność,
11:32
to raise families and form cohesive social groups.
283
677000
3000
by zakładać rodziny i tworzyć spójne grupy społeczne.
11:35
So here, all of a sudden,
284
680000
2000
Tak więc oto nagle
11:37
we're looking at a map of the human heart.
285
682000
3000
patrzymy na mapę ludzkiego serca.
11:40
And it reveals to us, suddenly,
286
685000
3000
A to odsłania nam, niespodziewanie,
11:43
the crux of the matter.
287
688000
2000
sedno sprawy.
11:45
What we've done is we've created economies.
288
690000
2000
To czego dokonaliśmy, to stworzyliśmy gospodarkę.
11:47
We've created systems,
289
692000
2000
Stworzyliśmy systemy,
11:49
which systematically privilege, encourage,
290
694000
3000
które systematycznie faworyzują i promują
11:52
one narrow quadrant
291
697000
2000
jeden wąski kwadrant
11:54
of the human soul
292
699000
2000
ludzkiej duszy,
11:56
and left the others unregarded.
293
701000
3000
a inne pomijają.
11:59
And in the same token, the solution becomes clear,
294
704000
3000
Tym samym, rozwiązanie staje się jasne,
12:02
because this isn't, therefore,
295
707000
2000
ponieważ to nie chodzi zatem
12:04
about changing human nature.
296
709000
2000
o zmianę natury ludzkiej.
12:06
It isn't, in fact, about curtailing possibilities.
297
711000
3000
To nie chodzi, w gruncie rzeczy, o ograniczenie możliwości.
12:09
It is about opening up.
298
714000
2000
To chodzi o otwarcie się.
12:11
It is about allowing ourselves the freedom
299
716000
2000
To chodzi o pozwolenie sobie na wolność
12:13
to become fully human,
300
718000
2000
stania się w pełni człowiekiem,
12:15
recognizing the depth and the breadth
301
720000
2000
rozpoznanie głębi i bogactwa
12:17
of the human psyche
302
722000
2000
ludzkiej psyche,
12:19
and building institutions
303
724000
2000
i budowanie instytucji,
12:21
to protect Rembrandt's fragile altruist within.
304
726000
4000
żeby móc ochronić kryjącego się w środku kruchego altruistę Rembrandta.
12:26
What does all this mean for economics?
305
731000
3000
Co to wszystko oznacza dla ekonomii?
12:29
What would economies look like
306
734000
2000
Jak wyglądałaby gospodarka
12:31
if we took that vision of human nature
307
736000
2000
gdybyśmy wzięli tę wizję natury ludzkiej
12:33
at their heart
308
738000
2000
u jej podstaw
12:35
and stretched them
309
740000
2000
i rozciągnęli ją
12:37
along these orthogonal dimensions
310
742000
2000
wzdłuż tych ortogonalnych wymiarów
12:39
of the human psyche?
311
744000
2000
ludzkiej psyche?
12:41
Well, it might look a little bit
312
746000
2000
Mogłoby to wyglądać trochę tak
12:43
like the 4,000 community-interest companies
313
748000
2000
jak 4000 przedsiębiorstw społecznych,
12:45
that have sprung up in the U.K. over the last five years
314
750000
3000
które pojawiły się w UK w ciągu ostatnich pięciu lat
12:48
and a similar rise in B corporations in the United States,
315
753000
3000
oraz podobny rozwój korporacji typu B w Stanach Zjednoczonych,
12:51
enterprises
316
756000
2000
przedsiębiorstw,
12:53
that have ecological and social goals
317
758000
2000
które mają cele ekologiczne i społeczne
12:55
written into their constitution
318
760000
2000
wpisane w swoje statuty,
12:57
at their heart --
319
762000
2000
jako podstawę,
12:59
companies, in fact, like this one, Ecosia.
320
764000
3000
w zasadzie firmy takie jak ta, Ecosia.
13:02
And I just want to, very quickly, show you this.
321
767000
2000
Jeszcze chcę wam to bardzo szybko pokazać.
13:04
Ecosia is an Internet search engine.
322
769000
2000
Ecosia to wyszukiwarka internetowa.
13:06
Internet search engines work
323
771000
2000
Wyszukiwarki pracują
13:08
by drawing revenues from sponsored links
324
773000
2000
czerpiąc dochód ze sponsorowanych linków,
13:10
that appear when you do a search.
325
775000
2000
które pokazują się kiedy czegoś szukasz.
13:12
And Ecosia works in pretty much the same way.
326
777000
3000
I Ecosia działa właśnie w taki sposób.
13:16
So we can do that here --
327
781000
2000
Możemy to teraz zrobić.
13:18
we can just put in a little search term.
328
783000
2000
Możemy wstawić jakiś małe zapytanie.
13:20
There you go, Oxford, that's where we are. See what comes up.
329
785000
3000
Proszę bardzo, Oxford, tu jesteśmy. Zobaczmy co się pokaże.
13:23
The difference with Ecosia though
330
788000
2000
Jednak różnica w przypadku Ecosi
13:25
is that, in Ecosia's case,
331
790000
2000
polega na tym, że Ecosia
13:27
it draws the revenues in the same way,
332
792000
3000
w taki sam sposób czerpie dochód,
13:30
but it allocates
333
795000
2000
ale przeznacza
13:32
80 percent of those revenues
334
797000
3000
80 procent dochodów
13:35
to a rainforest protection project in the Amazon.
335
800000
2000
na program ochrony lasu tropikalnego w Amazonii.
13:37
And we're going to do it.
336
802000
2000
Właśnie to zrobimy.
13:39
We're just going to click on Naturejobs.uk.
337
804000
2000
Klikniemy na Naturejobs.uk.
13:41
In case anyone out there is looking for a job in a recession,
338
806000
2000
Na wypadek gdyby ktoś szukał pracy w czasie recesji,
13:43
that's the page to go to.
339
808000
2000
to jest strona, którą trzeba odwiedzić.
13:45
And what happened then was
340
810000
2000
A co potem się dzieje, to
13:47
the sponsor gave revenues to Ecosia,
341
812000
3000
sponsor przekazał dochód Ecosii,
13:50
and Ecosia is giving 80 percent of those revenues
342
815000
2000
a Ecosia przekazuje 80 procent tych dochodów
13:52
to a rainforest protection project.
343
817000
2000
na program ochrony lasu tropikalnego.
13:54
It's taking profits from one place
344
819000
2000
Bierze zyski z jednego miejsca
13:56
and allocating them
345
821000
2000
i przeznacza je
13:58
into the protection of ecological resources.
346
823000
2000
na ochronę zasobów ekologicznych.
14:00
It's a different kind of enterprise
347
825000
2000
To kolejny rodzaj przedsiębiorstwa
14:02
for a new economy.
348
827000
2000
w nowej gospodarce.
14:04
It's a form, if you like,
349
829000
2000
To forma, że tak to nazwę,
14:06
of ecological altruism --
350
831000
2000
altruizmu ekologicznego --
14:08
perhaps something along those lines. Maybe it's that.
351
833000
3000
czy czegoś podobnego. Może dokładnie tego.
14:11
Whatever it is,
352
836000
2000
Czymkolwiek by to nie było,
14:13
whatever this new economy is,
353
838000
3000
czymkolwiek jest ta nowa ekonomia,
14:16
what we need the economy to do, in fact,
354
841000
3000
to ta ekonomia jest nam potrzebna, w gruncie rzeczy,
14:19
is to put investment
355
844000
2000
po to, żeby inwestowanie trafiło
14:21
back into the heart of the model,
356
846000
2000
z powrotem do centrum tego modelu,
14:23
to re-conceive investment.
357
848000
2000
żeby inwestowanie ponownie zaistniało.
14:25
Only now, investment
358
850000
2000
Tyle że teraz inwestowanie
14:27
isn't going to be
359
852000
2000
nie będzie polegało
14:29
about the relentless and mindless
360
854000
2000
na niekończącej się i bezmyślnej
14:31
pursuit of consumption growth.
361
856000
2000
pogoni za wzrostem konsumpcyjnym
14:33
Investment has to be a different beast.
362
858000
3000
Inwestycje muszą mieć inną naturę.
14:36
Investment has to be,
363
861000
2000
Inwestycje muszą
14:38
in the new economy,
364
863000
2000
w tej nowej ekonomii,
14:40
protecting and nurturing
365
865000
2000
zabezpieczać i pielęgnować
14:42
the ecological assets on which our future depends.
366
867000
3000
majątek ekologiczny, od którego zależy nasza przyszłość.
14:45
It has to be about transition.
367
870000
2000
Muszą uwzględniać fazę przejściową.
14:47
It has to be investing in low-carbon technologies
368
872000
2000
Muszą inwestować w technologie umożliwiające niską emisję dwutlenku węgla,
14:49
and infrastructures.
369
874000
2000
i w infrastrukturę.
14:51
We have to invest, in fact,
370
876000
3000
Tak naprawdę musimy inwestować
14:54
in the idea of a meaningful prosperity,
371
879000
3000
w ideę sensownego dobrobytu,
14:57
providing capabilities
372
882000
3000
umożliwiającego
15:00
for people to flourish.
373
885000
3000
ludziom udane życie.
15:03
And of course, this task has material dimensions.
374
888000
2000
Oczywiście to zadanie ma wymiar materialny.
15:05
It would be nonsense to talk about people flourishing
375
890000
3000
Mówienie o udanym życiu nie miałoby sensu,
15:08
if they didn't have food, clothing and shelter.
376
893000
2000
gdyby ludzie nie mieli co jeść, w co się ubrać i gdzie mieszkać.
15:10
But it's also clear that prosperity goes beyond this.
377
895000
3000
Ale nie ma wątpliwości, że dobrobyt to coś więcej.
15:13
It has social and psychological aims --
378
898000
3000
Ma cele społeczne i psychologiczne --
15:16
family, friendship,
379
901000
2000
rodzinę, przyjaźń,
15:18
commitments, society,
380
903000
2000
zobowiązania, społeczeństwo,
15:20
participating in the life of that society.
381
905000
3000
udział w życiu tego społeczeństwa.
15:23
And this too
382
908000
2000
A to też
15:25
requires investment,
383
910000
3000
wymaga inwestycji,
15:28
investment -- for example, in places --
384
913000
2000
inwestycji w miejsca, na przykład,
15:30
places where we can connect,
385
915000
2000
miejsca, gdzie możemy się połączyć,
15:32
places where we can participate,
386
917000
2000
miejsca, gdzie możemy uczestniczyć,
15:34
shared spaces,
387
919000
2000
wspólne przestrzenie,
15:36
concert halls, gardens,
388
921000
2000
sale koncertowe, ogrody,
15:38
public parks,
389
923000
2000
publiczne parki,
15:40
libraries, museums, quiet centers,
390
925000
2000
biblioteki, muzea, spokojne centra,
15:42
places of joy and celebration,
391
927000
3000
miejsca radości i celebrowania,
15:45
places of tranquility and contemplation,
392
930000
3000
miejsca spokoju i kontemplacji,
15:48
sites for the "cultivation
393
933000
2000
miejsca przeznaczone „rozwijaniu
15:50
of a common citizenship,"
394
935000
3000
wspólnoty obywatelskiej”,
15:53
in Michael Sandel's lovely phrase.
395
938000
3000
jak to ładnie ujął Michael Sandel.
15:56
An investment -- investment, after all, is just such a basic economic concept --
396
941000
4000
Inwestycja -- inwestycja, przecież to jest podstawowe pojęcie ekonomiczne --
16:00
is nothing more nor less
397
945000
2000
jest niczym innym jak
16:02
than a relationship
398
947000
2000
związkiem
16:04
between the present and the future,
399
949000
2000
pomiędzy teraźniejszością i przyszłością,
16:06
a shared present and a common future.
400
951000
3000
wspólna teraźniejszość i przyszłość wspólna dla wszystkich.
16:09
And we need that relationship to reflect,
401
954000
2000
I potrzeba, aby ten związek odzwierciedlał,
16:11
to reclaim hope.
402
956000
3000
aby przywracał nadzieję.
16:15
So let me come back, with this sense of hope,
403
960000
3000
Więc pozwólcie mi wrócić, z tym poczuciem nadziei,
16:18
to the two billion people
404
963000
2000
do dwóch miliardów ludzi,
16:20
still trying to live each day
405
965000
2000
nadal próbujących przeżyć każdy dzień
16:22
on less than the price of a skinny latte
406
967000
3000
za kwotę mniejszą niż cena kawy z chudym mlekiem
16:25
from the cafe next door.
407
970000
2000
z kawiarni obok.
16:27
What can we offer those people?
408
972000
2000
Co możemy tym ludziom zaproponować?
16:29
It's clear that we have a responsibility
409
974000
2000
Oczywiste jest, że jesteśmy zobowiązani
16:31
to help lift them out of poverty.
410
976000
2000
pomóc im wydźwignąć się z nędzy.
16:33
It's clear that we have a responsibility
411
978000
2000
Oczywiste jest, że jesteśmy zobowiązani
16:35
to make room for growth
412
980000
2000
stworzyć miejsce na rozwój,
16:37
where growth really matters in those poorest nations.
413
982000
3000
przy czym w tych najbiedniejszych krajach rozwój rzeczywiście ma znaczenie.
16:40
And it's also clear that we will never achieve that
414
985000
3000
A jest również oczywiste, że nigdy tego nie osiągniemy,
16:43
unless we're capable of redefining
415
988000
3000
o ile nie będziemy w stanie zredefiniować
16:46
a meaningful sense of prosperity in the richer nations,
416
991000
3000
głębszego znaczenia dobrobytu w bogatszych krajach,
16:49
a prosperity that is more meaningful
417
994000
2000
dobrobytu, który jest bardziej znaczący,
16:51
and less materialistic
418
996000
2000
a mniej materialistyczny
16:53
than the growth-based model.
419
998000
2000
niż model oparty na wzroście.
16:55
So this is not just
420
1000000
2000
Więc to nie jest tylko
16:57
a Western post-materialist fantasy.
421
1002000
3000
zachodnia fantazja post-materialistyczna.
17:00
In fact, an African philosopher wrote to me,
422
1005000
3000
Faktycznie pewien filozof z Afryki napisał do mnie
17:03
when "Prosperity Without Growth" was published,
423
1008000
2000
kiedy ukazała się książka „Dobrobyt bez wzrostu”,
17:05
pointing out the similarities
424
1010000
2000
wskazując na podobieństwa
17:07
between this view of prosperity
425
1012000
2000
pomiędzy tym ujęciem dobrobytu
17:09
and the traditional African concept of ubuntu.
426
1014000
3000
i tradycyjnym afrykańskim konceptem ubuntu.
17:12
Ubuntu says, "I am
427
1017000
3000
Ubuntu mówi: „Ja jestem,
17:15
because we are."
428
1020000
2000
ponieważ my jesteśmy.”
17:17
Prosperity is a shared endeavor.
429
1022000
3000
Dobrobyt jest wspólnym przedsięwzięciem.
17:20
Its roots are long and deep --
430
1025000
2000
Jego korzenie są długie i głębokie.
17:22
its foundations, I've tried to show,
431
1027000
2000
Jego fundamenty, próbowałem pokazać,
17:24
exist already, inside each of us.
432
1029000
3000
już istnieją, w środku każdego z nas.
17:27
So this is not about
433
1032000
2000
Więc to nie chodzi o
17:29
standing in the way of development.
434
1034000
2000
stanie na drodze rozwoju.
17:31
It's not about
435
1036000
2000
To nie chodzi
17:33
overthrowing capitalism.
436
1038000
2000
obalenie kapitalizmu.
17:35
It's not about
437
1040000
2000
To nie chodzi o
17:37
trying to change human nature.
438
1042000
2000
próbę zmiany ludzkiej natury.
17:39
What we're doing here
439
1044000
2000
To co tu robimy
17:41
is we're taking a few simple steps
440
1046000
2000
to postawienie kilku prostych kroków
17:43
towards an economics fit for purpose.
441
1048000
3000
w kierunku odpowiedniej ekonomii.
17:46
And at the heart of that economics,
442
1051000
3000
A u podstaw tej ekonomii
17:49
we're placing a more credible,
443
1054000
2000
umieszczamy bardziej wiarygodną,
17:51
more robust,
444
1056000
2000
mocniejszą
17:53
and more realistic vision
445
1058000
3000
i bardziej realistyczną wizję
17:56
of what it means to be human.
446
1061000
3000
tego, co znaczy być człowiekiem.
17:59
Thank you very much.
447
1064000
2000
Dziękuję bardzo.
18:01
(Applause)
448
1066000
9000
(Brawa)
18:10
Chris Anderson: While they're taking the podium away, just a quick question.
449
1075000
3000
Chris Anderson: Jeszcze tylko szybkie pytanie, a w tym czasie usuną mównicę.
18:13
First of all, economists aren't supposed to be inspiring,
450
1078000
3000
Zacznę od tego, że ekonomiści nie uchodzą za inspirujących mówców,
18:16
so you may need to work on the tone a little.
451
1081000
2000
więc może będziesz musiał trochę popracować nad warsztatem.
18:18
(Laughter)
452
1083000
2000
(Śmiech)
18:20
Can you picture the politicians ever buying into this?
453
1085000
2000
Czy jesteś w stanie sobie wyobrazić, że politycy kiedykolwiek to kupią?
18:22
I mean, can you picture
454
1087000
2000
Chodzi mi o to, czy możesz sobie wyobrazić,
18:24
a politician standing up in Britain and saying,
455
1089000
3000
że jakiś polityk w Wielkiej Brytanii wstanie i powie:
18:27
"GDP fell two percent this year. Good news!
456
1092000
3000
„PKB spadł w tym roku o dwa procent. To dobra wiadomość!
18:30
We're actually all happier, and a country's more beautiful,
457
1095000
2000
Faktycznie jesteśmy szczęśliwsi, a kraj piękniejszy,
18:32
and our lives are better."
458
1097000
2000
i nasze życie lepsze.”
18:34
Tim Jackson: Well that's clearly not what you're doing.
459
1099000
2000
Tim Jackson: Hm, jasne że w ten sposób się tego nie robi.
18:36
You're not making news out of things falling down.
460
1101000
2000
Nie robi się newsów z porażki.
18:38
You're making news out of the things that tell you that we're flourishing.
461
1103000
3000
Newsy mają mówić, że świetnie nam idzie.
18:41
Can I picture politicians doing it?
462
1106000
2000
Czy mogę sobie wyobrazić polityków idących na to?
18:43
Actually, I already am seeing a little bit of it.
463
1108000
2000
Właściwie już trochę tego zauważam.
18:45
When we first started this kind of work,
464
1110000
3000
Na początku kiedy zaczynaliśmy ten rodzaj działania,
18:48
politicians would stand up, treasury spokesmen would stand up,
465
1113000
2000
wstawali politycy, wstawał rzecznik ministerstwa finansów,
18:50
and accuse us of wanting to go back and live in caves.
466
1115000
3000
i oskarżali nas o chęć powrotu do czasów jaskiniowców.
18:53
And actually in the period
467
1118000
2000
Tak naprawdę w okresie,
18:55
through which we've been working over the last 18 years --
468
1120000
2000
w którym działamy, na przestrzeni ostatnich 18 lat --
18:57
partly because of the financial crisis
469
1122000
2000
częściowo z powodu kryzysu finansowego
18:59
and a little bit of humility in the profession of economics --
470
1124000
3000
i odrobiny pokory w zawodach związanych z ekonomią --
19:02
actually people are engaging in this issue
471
1127000
3000
ludzie faktycznie angażują się w tę kwestię.
19:05
in all sorts of countries around the world.
472
1130000
2000
w najróżniejszych krajach świata.
19:07
CA: But is it mainly politicians who are going to have to get their act together,
473
1132000
3000
CA: Ale czy to głównie politycy będą musieli wziąć się w garść,
19:10
or is it going to be more just civil society and companies?
474
1135000
3000
czy też raczej społeczeństwo obywatelskie oraz przedsiębiorstwa?
19:13
TJ: It has to be companies. It has to be civil society.
475
1138000
3000
TJ: To muszą być przedsiębiorstwa. To musi być społeczeństwo obywatelskie.
19:16
But it has to have political leadership.
476
1141000
3000
Ale musi mieć ono przywództwo polityczne.
19:19
This is a kind of agenda,
477
1144000
2000
To rodzaj programu,
19:21
which actually politicians themselves
478
1146000
2000
gdzie właściwie sami politycy
19:23
are kind of caught in that dilemma,
479
1148000
2000
znajdują się w kłopotliwym położeniu,
19:25
because they're hooked on the growth model themselves.
480
1150000
2000
ponieważ sami uzależnili się od modelu wzrostu.
19:27
But actually opening up the space
481
1152000
2000
Ale faktycznie otwarcie przestrzeni,
19:29
to think about different ways of governing,
482
1154000
2000
żeby pomyśleć o różnych sposobach zarządzania,
19:31
different kinds of politics,
483
1156000
2000
różnych rodzajach polityki,
19:33
and creating the space
484
1158000
2000
i stworzenie przestrzeni
19:35
for civil society and businesses to operate differently --
485
1160000
2000
dla społeczeństwa obywatelskiego i przedsiębiorstw, żeby mogły działać inaczej --
19:37
absolutely vital.
486
1162000
2000
jest bezwzględnie ważne.
19:39
CA: And if someone could convince you
487
1164000
2000
CA: A gdyby komuś udało się przekonać cię,
19:41
that we actually can make the -- what was it? --
488
1166000
2000
że istotnie możemy dokonać -- jak to było? --
19:43
the 130-fold improvement in efficiency,
489
1168000
2000
130-krotnej poprawy efektywności,
19:45
of reduction of carbon footprint,
490
1170000
2000
w redukcji emisji związków węgla,
19:47
would you then actually like that picture of economic growth
491
1172000
3000
czy wtedy podobałby ci się ten obraz wzrostu gospodarczego
19:50
into more knowledge-based goods?
492
1175000
2000
prowadzący do większej ilości towarów opartych na wiedzy?
19:52
TJ: I would still want to know that you could do that
493
1177000
2000
TJ: I tak chciałbym wiedzieć, że da się to zrobić
19:54
and get below zero by the end of the century,
494
1179000
2000
i do końca stulecia zejść poniżej zera,
19:56
in terms of taking carbon out of the atmosphere,
495
1181000
2000
jeśli chodzi o usuwanie dwutlenku węgla z atmosfery,
19:58
and solve the problem of biodiversity
496
1183000
2000
i rozwiązać problem różnorodności biologicznej.
20:00
and reduce the impact on land use
497
1185000
2000
i wprowadzić obszary ograniczonego użytkowania,
20:02
and do something about the erosion of topsoils and the quality of water.
498
1187000
3000
i zrobić coś z erozją wierzchniej warstwy ziemi i jakością wody.
20:05
If you can convince me we can do all that,
499
1190000
2000
Jeśli będziesz mnie w stanie przekonać, że możemy to wszystko zrobić
20:07
then, yes, I would take the two percent.
500
1192000
3000
wtedy, tak, poszedłbym na te dwa procent.
20:11
CA: Tim, thank you for a very important talk. Thank you.
501
1196000
3000
CA: Tim, dziękuję ci za bardzo ważny wykład. Dziękuję.
20:14
(Applause)
502
1199000
3000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Tim Jackson - EconomistTim Jackson is a British ecological economist and professor for sustainable development at the University of Surrey. He is the author of "Prosperity without Growth" and director of the Centre for the Understanding of Sustainable Prosperity.
Why you should listen
Tim Jackson has been at the forefront of international debates about sustainable development for 30 years and has worked closely with the UK Government, the United Nations Environment Programme and numerous private companies and NGOs to bring social science research into sustainability. During five years at the Stockholm Environment Institute in the early 1990s, he pioneered the concept of preventative environmental management outlined in his 1996 book Material Concerns: Pollution, Profit and Quality of Life. He worked for over a decade pioneering alternative measures of economic progress, and he has written extensively about the meaning function of consumerism in modern society. For seven years, he served as economics commissioner on the UK government's Sustainable Development Commission and led its Redefining Prosperity programme.
He is the director of the Centre for the Understanding of Sustainable Prosperity, a multi-disciplinary, international research consortium which aims to understand the economic, social and political dimensions of sustainable prosperity. In 2016 he received the Hillary Laureate for exceptional mid-career Leadership.
In addition to his scientific work, Jackson is an award-winning professional playwright with numerous BBC radio-writing credits to his name.
Tim Jackson | Speaker | TED.com