TEDWomen 2010
Hawa Abdi + Deqo Mohamed: Mother and daughter doctor-heroes
Anne ve Kız Kahraman Doktorlar : Hawa Abdi + Deqo Mohammed
Filmed:
Readability: 3.1
457,143 views
Onlar "Somali'nin Azizeleri" olarak anılıyorlar. Doktor Hawa Abdi ve kızı Deqo Mohammed sivil savaş ve kadın üzerindeki açık baskının olduğu Somali'deki medikal klinikleri hakkında konuşuyor. Hastane, okul ve barış topluluğu kurdular.
Dr. Hawa Abdi + Dr. Deqo Mohamed - Somali doctors who treat women refugees
Dr. Hawa Abdi and her daughters, Dr. Deqo Mohamed and Dr. Amina Mohamed, treat Somali refugee women and children, often for free. Full bio
Dr. Hawa Abdi and her daughters, Dr. Deqo Mohamed and Dr. Amina Mohamed, treat Somali refugee women and children, often for free. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Hawa Abdi: Many people -- 20 years for Somalia --
0
1000
3000
Hawa Abdi : 20 yıldır Somali'de
00:19
[were] fighting.
1
4000
2000
bir çok insan savaşıyordu.
00:21
So there was no job, no food.
2
6000
4000
İş yok, yiyecek yok.
00:25
Children, most of them,
3
10000
2000
Bir çok çocuk
00:27
became very malnourished, like this.
4
12000
3000
yanlış ve eksik beslenmeye maruz kalıyordu.
00:31
Deqo Mohamed: So as you know,
5
16000
2000
Deqo Mohammed : Bildiğiniz gibi
00:33
always in a civil war,
6
18000
2000
sivil savaş her zaman
00:35
the ones affected most [are] the women and children.
7
20000
3000
çocukları ve kadınları etkiler.
00:38
So our patients are women and children.
8
23000
3000
Bu yüzden hastalarımızın çoğu kadın ve çocuklardan oluşuyor
00:41
And they are in our backyard.
9
26000
2000
ve bizim arka bahçemizdeler.
00:43
It's our home. We welcome them.
10
28000
2000
Bu bizim evimiz ve onları ağırlıyoruz.
00:45
That's the camp that we have in now
11
30000
3000
Burası da içinde bulunduğumuz kamp
00:48
90,000 people,
12
33000
2000
90.000 kişi bulunuyor
00:50
where 75 percent of them are women and children.
13
35000
3000
ve %75'i kadın ve çocuklardan oluşuyor.
00:53
Pat Mitchell: And this is your hospital. This is the inside.
14
38000
2000
Pat Mitchell: Ve bu da sizin hastaneniz. Burası da iç kısmı.
00:55
HA: We are doing C-sections and different operations
15
40000
3000
Hawa Abdi : Sezeryan ve farklı operasyonlar yapıyoruz
00:58
because people need some help.
16
43000
3000
çünkü insanların yardıma ihtiyacı var.
01:01
There is no government to protect them.
17
46000
3000
Orda insanları koruyacak bir devlet yok.
01:04
DM: Every morning we have about 400 patients,
18
49000
3000
Deqo Mohammed : Her sabah ortalama 400 hastamız oluyor.
01:07
maybe more or less.
19
52000
2000
Belki az belki fazla.
01:09
But sometimes we are only five doctors
20
54000
3000
Ancak bazen sadece 5 doktor olabiliyoruz
01:12
and 16 nurses,
21
57000
2000
ve 16 hemşire
01:14
and we are physically getting exhausted to see all of them.
22
59000
4000
ve hepsine yardımcı olabilmek için fiziksel olarak çok yoruluyoruz.
01:18
But we take the severe ones,
23
63000
2000
kimisine o gün yardımcı oluyor,
01:20
and we reschedule the other ones the next day.
24
65000
3000
diğerini ise bir sonraki gün için program yapıyoruz.
01:23
It is very tough.
25
68000
2000
Bu gerçekten çok zor.
01:25
And as you can see, it's the women who are carrying the children;
26
70000
3000
ve gördüğünüz gibi hepsi de çocuklarını taşıyan kadınlar.
01:28
it's the women who come into the hospitals;
27
73000
2000
hastaneye gelen kadınlar,
01:30
it's the women [are] building the houses.
28
75000
2000
evleri yapan kadınlar.
01:32
That's their house.
29
77000
2000
işte onların evleri.
01:34
And we have a school. This is our bright --
30
79000
3000
ve bir de okulumuz bulunuyor, bu bizim aydınlığımız.
01:37
we opened [in the] last two years [an] elementary school
31
82000
3000
2 sene içinde bir ilkokul açtık
01:40
where we have 850 children,
32
85000
3000
ve 850 öğrencimiz bulunuyor
01:43
and the majority are women and girls.
33
88000
2000
ve çoğunluğu kadın ve kız çocuklarından oluşuyor.
01:45
(Applause)
34
90000
6000
(Alkış)
01:51
PM: And the doctors have some very big rules
35
96000
3000
Pat Mitchell : ve doktorların hastaları tedavi etmede
01:54
about who can get treated at the clinic.
36
99000
2000
büyük kuralları bulunuyor.
01:56
Would you explain the rules for admission?
37
101000
3000
bize bu kurallardan bahseder misiniz?
01:59
HA: The people who are coming to us,
38
104000
2000
Hawa Abdi : İnsanlar bize geliyorlar
02:01
we are welcoming.
39
106000
2000
ve biz de onları ağırlıyoruz.
02:03
We are sharing with them
40
108000
2000
Onlar ile neyimiz var ise
02:05
whatever we have.
41
110000
2000
paylaşıyoruz
02:07
But there are only two rules.
42
112000
2000
ancak 2 kuralımız var.
02:09
First rule:
43
114000
2000
1.kural
02:11
there is no clan distinguished and political division
44
116000
3000
Kabile ayrımı veya politik ayrımlar
02:14
in Somali society.
45
119000
3000
bulunmayacak.
02:17
[Whomever] makes those things we throw out.
46
122000
3000
Kim yaparsa yapsın bu tür şeyleri, dışarı atarız.
02:20
The second:
47
125000
2000
2. kural:
02:22
no man can beat his wife.
48
127000
2000
Hiçbir erkek karısını dövemez.
02:24
If he beat,
49
129000
2000
Eğer döverse
02:26
we will put [him] in jail,
50
131000
2000
onu hapse atarız
02:28
and we will call the eldest people.
51
133000
3000
ve en yaşlı kişi gelip bu durumu
02:31
Until they identify this case,
52
136000
3000
gelip tanımlayana kadar
02:34
we'll never release him.
53
139000
2000
onu asla serbest bırakmayız.
02:36
That's our two rules.
54
141000
2000
Bunlar bizim iki kuralımız.
02:38
(Applause)
55
143000
5000
(Alkış)
02:43
The other thing that I have realized,
56
148000
3000
Farkettiğim diğer bir şey şu ki,
02:46
that the woman is the most strong person
57
151000
3000
Kadın dünyadaki en güçlü
02:49
all over the world.
58
154000
2000
insandır.
02:51
Because the last 20 years,
59
156000
2000
Çünkü son 20 yılda
02:53
the Somali woman has stood up.
60
158000
3000
Somali kadını ayağa kalktı
02:56
They were the leaders,
61
161000
2000
Lider oldular
02:58
and we are the leaders
62
163000
2000
ve biz de kendi topluluğumuzda
03:00
of our community
63
165000
2000
lideriz ve gelecek jenerasyonların
03:02
and the hope of our future generations.
64
167000
2000
umuduyuz.
03:04
We are not just the helpless
65
169000
2000
Biz sadece yardıma muhtaç değiliz,
03:06
and the victims of the civil war.
66
171000
2000
aynı zamanda sivil savaşın kurbanlarıyız.
03:08
We can reconcile.
67
173000
2000
Uzlaşabilirz,
03:10
We can do everything.
68
175000
2000
Herşeyi yapabiliriz.
03:12
(Applause)
69
177000
6000
(Alkış)
03:18
DM: As my mother said, we are the future hope,
70
183000
2000
Deqo Mohammed : Annemin söylediği gibi bizler gelecek umutlarız
03:20
and the men are only killing in Somalia.
71
185000
3000
ve erkekler Somalide sadece öldürüyorlar.
03:23
So we came up with these two rules.
72
188000
2000
ve biz 90.000 kişi ile kampa
03:25
In a camp with 90,000 people,
73
190000
2000
2 kuralla çıkageldik.
03:27
you have to come up with some rules or there is going to be some fights.
74
192000
3000
ya bazı kurallar ile geleceksin ya da orda savaş olacak.
03:30
So there is no clan division,
75
195000
2000
Kesinlikle kavim-boy ayrımı bulunmuyor
03:32
and no man can beat his wife.
76
197000
2000
ve erkekler karılarını dövemiyorlar.
03:34
And we have a little storage room
77
199000
2000
ve küçük bir hapishaneye çevirdiğimiz
03:36
where we converted a jail.
78
201000
2000
bir depomuz bulunuyor.
03:38
So if you beat your wife, you're going to be there.
79
203000
2000
Eğer karını döversen oraya gidersin!
03:40
(Applause)
80
205000
2000
(Alkış)
03:42
So empowering the women and giving the opportunity --
81
207000
3000
Kadınları cesaretlendirmek ve onlara fırsatlar vermek ---
03:45
we are there for them. They are not alone for this.
82
210000
4000
biz onlar için ordayız ve bunun için onlar yalnız değiller.
03:49
PM: You're running a medical clinic.
83
214000
2000
PM: Siz bir medikal kliniği işletiyorsunuz.
03:51
It brought much, much needed medical care
84
216000
3000
ve bu, onlara ulaşamayan insanlar için
03:54
to people who wouldn't get it.
85
219000
2000
çok fazla tıbbi yardımı gerektiriyor
03:56
You're also running a civil society.
86
221000
2000
Siz ayrıca bir sivil cemiyeti yönetiyorsunuz.
03:58
You've created your own rules,
87
223000
2000
ve kadın ve çocukların farklı güvenlik hislerini edindikleri
04:00
in which women and children
88
225000
2000
ve kendi kurallarınızı oluşturduğunuz
04:02
are getting a different sense of security.
89
227000
3000
sivil bir derneği yönetiyorsunuz
04:05
Talk to me about your decision, Dr. Abdi,
90
230000
3000
Bu kararlarınızı bize anlatın Dr. Abdi
04:08
and your decision, Dr. Mohamed,
91
233000
2000
ve Dr Mohammed,
04:10
to work together --
92
235000
2000
birlikte çalışmak için, sizin doktor olmanız için
04:12
for you to become a doctor
93
237000
2000
ve annenizle bu şartlarda çalışmak için
04:14
and to work with your mother in these circumstances.
94
239000
3000
kararlarınızı anlatın.
04:17
HA: My age --
95
242000
2000
Hawa Abdi : Benim yaşım --
04:19
because I was born in 1947 --
96
244000
3000
Ben 1947'de doğdum
04:22
we were having, at that time,
97
247000
2000
o zamanlarda bir devletimiz,
04:24
government, law and order.
98
249000
3000
hukukumuz ve kurallarımız vardı
04:28
But one day, I went to the hospital --
99
253000
3000
ama bir gün hastaneye gittim --
04:31
my mother was sick --
100
256000
2000
annem hastaydı
04:33
and I saw the hospital, how they [were] treating the doctors,
101
258000
3000
ve hastaneyi gördüm, doktorlara nasıl davranıldığını gördüm,
04:36
how they [are] committed
102
261000
2000
hasta insanlara yardım etmek için
04:38
to help the sick people.
103
263000
3000
kendilerini nasıl adadıklarını gördüm
04:41
I admired them,
104
266000
2000
onlara hayran oldum
04:43
and I decided to become a doctor.
105
268000
2000
ve doktor olmaya karar werdim.
04:45
My mother died, unfortunately,
106
270000
2000
Malesef annem 12 yaşımdayken
04:47
when I was 12 years [old].
107
272000
2000
öldü ve sonra
04:49
Then my father allowed me
108
274000
4000
babam ilerlemem için
04:53
to proceed [with] my hope.
109
278000
3000
imkân tanıdı.
04:56
My mother died
110
281000
2000
Annem jinekolojik bir sorun yüzünden
04:58
in [a] gynecology complication,
111
283000
2000
hayatını kaybetti
05:00
so I decided to become
112
285000
2000
ve ben de böylece
05:02
a gynecology specialist.
113
287000
3000
Jinekoloji uzmanı olmaya karar verdim.
05:05
That's why I became a doctor.
114
290000
3000
İşte bu doktor olmamın sebebidir.
05:08
So Dr. Deqo has to explain.
115
293000
3000
Şimdi Dr. Deqo açıklasın.
05:11
DM: For me, my mother was preparing [me] when I was a child
116
296000
3000
Deqo Mohammed : Annem beni çocukluğumda
05:14
to become a doctor, but I really didn't want to.
117
299000
3000
doktor olmak için hazırlıyordu ancak ben gerçekten istemiyordum.
05:17
Maybe I should become an historian,
118
302000
2000
Belki bir tarihçi olmalıydım
05:19
or maybe a reporter.
119
304000
2000
ya da belki bir muhabir.
05:21
I loved it, but it didn't work.
120
306000
2000
Bunu istedim ama işe yaramadı.
05:23
When the war broke out -- civil war --
121
308000
2000
Sivil savaş patlak verdiği zaman,
05:25
I saw how my mother was helping
122
310000
2000
Annemin nasıl yardım ettiğini
05:27
and how she really needed the help,
123
312000
2000
ve nasıl yardıma ihtiyacı olduğunu gördüm.
05:29
and how the care is essential to the woman
124
314000
3000
Bir kadın olarak Somalide kadınlara ve çocuklara
05:32
to be a woman doctor in Somalia
125
317000
2000
yardım etmenin
05:34
and help the women and children.
126
319000
2000
ne kadar elzem bir durum olduğunu gördüm.
05:36
And I thought, maybe I can be a reporter and doctor gynecologist.
127
321000
3000
Ve düşündüm ki belki bir muhabir olabilirim ve aynı zamanda bir jinekoloji doktoru da olabilirim.
05:39
(Laughter)
128
324000
2000
(Kahkahalar)
05:41
So I went to Russia, and my mother also,
129
326000
2000
Böylece Sovyetler Birliği döneminde
05:43
[during the] time of [the] Soviet Union.
130
328000
2000
Annem ile birlikte Rusyaya gittim.
05:45
So some of our character,
131
330000
3000
Karakterimizde güçlü bir sovyet altyapısı ile
05:48
maybe we will come with a strong Soviet background of training.
132
333000
3000
geleceğiz diye düşündük.
05:52
So that's how I decided [to do] the same.
133
337000
2000
İşte ben de bu şekilde doktor olmaya karar verdim.
05:54
My sister was different.
134
339000
2000
Kız kardeşim farklıydı.
05:56
She's here. She's also a doctor.
135
341000
2000
O burda ve o da bir doktor.
05:58
She graduated in Russia also.
136
343000
2000
O da Rusya'da okudu.
06:00
(Applause)
137
345000
2000
(Alkış)
06:02
And to go back and to work with our mother
138
347000
2000
Geri dönmek ve annemizle birlikte çalışmak
06:04
is just what we saw in the civil war --
139
349000
2000
bizim Sivil Savaş'ta ne gördüğümüzdür.
06:06
when I was 16, and my sister was 11,
140
351000
3000
Sivil Savaş çıktığında
06:09
when the civil war broke out.
141
354000
3000
ben 16, kız kardeşim ise 11 yaşındaydı.
06:12
So it was the need and the people we saw
142
357000
3000
90'ların başında
06:15
in the early '90s --
143
360000
2000
Toplumun gereksinimlerini gördük
06:17
that's what made us go back
144
362000
2000
ve bu bizi onlar için çalışmak için
06:19
and work for them.
145
364000
3000
geri götüren şey oldu.
06:22
PM: So what is the biggest challenge
146
367000
3000
PM: Peki anne kız olarak
06:25
working, mother and daughter,
147
370000
2000
böylesi tehlikeli ve bazen korkunç durumlarda
06:27
in such dangerous
148
372000
2000
en büyük zorluk
06:29
and sometimes scary situations?
149
374000
2000
nedir?
06:31
HA: Yes, I was working in a tough situation,
150
376000
4000
Hawa Abdi : Evet, çok zorlu ve tehlikeli
06:35
very dangerous.
151
380000
3000
bir durumda çalışıyorduk
06:38
And when I saw the people who needed me,
152
383000
3000
ve bana ihtiyaç duyan insanları gördüğüm zaman,
06:41
I was staying with them to help,
153
386000
2000
onlara yardım etmek için kaldım
06:43
because I [could] do something for them.
154
388000
3000
çünkü onlar için yapabileceğim bir şeyler vardı.
06:46
Most people fled abroad.
155
391000
4000
Bir çok kişi yurt dışına çıktı
06:50
But I remained with those people,
156
395000
3000
ancak ben bu insanlarla kaldım
06:53
and I was trying to do something --
157
398000
3000
ve bir şeyler yapmaya çalıştım.
06:56
[any] little thing I [could] do.
158
401000
3000
yapabileceğim en küçük şeyleri bile.
06:59
I succeeded in my place.
159
404000
3000
Kendi yerimde başardım
07:02
Now my place is 90,000 people
160
407000
4000
ve benim yerimde şu an
07:06
who are respecting each other,
161
411000
2000
birbirine saygı duyan
07:08
who are not fighting.
162
413000
3000
ve birbiri ile çatışmayan 90.000 insan bulunuyor.
07:11
But we try to stand on our feet,
163
416000
4000
biz insanlarımız için en ufak şeyleri dahi
07:15
to do something, little things, we can for our people.
164
420000
4000
yapabilmek için ayaklarımızın üzerinde durmaya çalışıyoruz.
07:19
And I'm thankful for my daughters.
165
424000
3000
ve bu konuda kızlarıma minnettarım.
07:22
When they come to me,
166
427000
2000
Bana geldikleri zaman
07:24
they help me to treat the people,
167
429000
2000
insanları tedavi ederken
07:26
to help.
168
431000
2000
hep yardımcı oldular.
07:28
They do everything for them.
169
433000
2000
Onlar insanlar için herşeyi yaptılar.
07:30
They have done what I desire to do for them.
170
435000
3000
Onlar için arzuladığım ne ise onu yaptılar.
07:34
PM: What's the best part
171
439000
2000
PM: Peki annen ile birlikte
07:36
of working with your mother,
172
441000
2000
çalışırken en iyi ve en zor kısımlar
07:38
and the most challenging part for you?
173
443000
3000
senin için hangisi?
07:41
DM: She's very tough; it's most challenging.
174
446000
3000
Deqo Mohammed: Çok zorlu birisi, en zor kısmı bu.
07:44
She always expects us to do more.
175
449000
3000
Her zaman fazlasını bekliyor
07:47
And really when you think [you] cannot do it,
176
452000
2000
ve gerçekten de yapamayacağını düşündüğün anda
07:49
she will push you, and I can do it.
177
454000
2000
seni itekliyor, yüreklendiriyor ve ben de onu yapabiliyorum
07:51
That's the best part.
178
456000
2000
işte bu da en iyi kısmı.
07:53
She shows us, trains us how to do
179
458000
2000
O bize daha iyi olabilmek
07:55
and how to be better [people]
180
460000
2000
ve insanlara karşı daha iyi bir şeyler yapabilmeyi,
07:57
and how to do long hours in surgery --
181
462000
2000
uzun süren operasyonlarda olabilmeyi öğretti.
07:59
300 patients per day,
182
464000
3000
Günde 300 hasta.
08:02
10, 20 surgeries,
183
467000
2000
10, 20 operasyon
08:04
and still you have to manage the camp --
184
469000
2000
ve bununla birlikte kampı yönetmek zorundasınız.
08:06
that's how she trains us.
185
471000
3000
işte O bize bunları öğretti.
08:09
It is not like beautiful offices here,
186
474000
2000
Çok güzel bir ofis gibi değil.
08:11
20 patients, you're tired.
187
476000
2000
20 hastada yoruluyorsunuz.
08:13
You see 300 patients, 20 surgeries
188
478000
3000
Ama burda 300 hasta, 20 operasyon
08:16
and 90,000 people to manage.
189
481000
3000
ve yönetilecek 90.000 insan var.
08:19
PM: But you do it for good reasons.
190
484000
2000
PM: Ancak bunu iyi sebepler ile yapıyorsunuz.
08:21
(Applause)
191
486000
4000
(Alkışlar)
08:25
Wait. Wait.
192
490000
2000
Bekleyin, Bekleyin.
08:27
HA: Thank you.
193
492000
2000
Hawa Abdi : Teşekkürler.
08:29
DM: Thank you.
194
494000
2000
Deqo Mohammad : Teşekkürler.
08:31
(Applause)
195
496000
4000
(Alkışlar)
08:35
HA: Thank you very much. DM: Thank you very much.
196
500000
2000
Hawa Abdi : Çok teşekkür ederim (Deqo Mohammed : Çok teşekkür ederim)
ABOUT THE SPEAKER
Dr. Hawa Abdi + Dr. Deqo Mohamed - Somali doctors who treat women refugeesDr. Hawa Abdi and her daughters, Dr. Deqo Mohamed and Dr. Amina Mohamed, treat Somali refugee women and children, often for free.
Why you should listen
Dr. Hawa Abdi is an OB/GYN (and a lawyer) who lives and works in Somalia with her daughters, also doctors, Dr. Amina Mohamed and Dr. Dr. Deqo Mohamed. In 1983, she opened a small clinic in Somalia -- which became a refuge as Somalia devolved into civil war. Her one-room clinic has grown to encompass a hospital, a school and a refugee camp for some 90,000 women and children, she estimates, who were displaced by war.
In 2010, Glamour named Dr. Abdi and her daughters "Women of the Year," and called them the "Saints of Somalia." Nicholas Kristoff wrote a stirring tribute to her work titled "Heroic, Female and Muslim." And she works largely on her own; as Glamour notes: "While Dr. Abdi has gotten some help, many charities refuse to enter Somalia. 'It’s the most dangerous country,' says Kati Marton, a board member of Human Rights Watch. 'Dr. Abdi is just about the only one doing anything.'"
Dr. Hawa Abdi + Dr. Deqo Mohamed | Speaker | TED.com