TEDGlobal 2011
Josette Sheeran: Ending hunger now
Josette Sheeran: Açlığı şimdi sona erdirmek
Filmed:
Readability: 3.5
949,398 views
BM'in Dünya Gıda Programı'nın başında olan Josette Sheeran, herkes için yeterince gıdanın olduğu bir dünyada neden insanların hala aç olmasının, açlıktan ölmesinin, gıdanın hala bir savaş silahı olarak kullanılmasının nedenleri hakkında konuşuyor. Görüşü: 'Gıda kişilerle çözülemeyecek tek konu. Hep birlikte göğüs germeliyiz.'
Josette Sheeran - Anti-hunger leader
Our generation is the first in history with enough resources to eradicate hunger worldwide. Josette Sheeran, the former head of the UN World Food Programme, shares a plan. Full bio
Our generation is the first in history with enough resources to eradicate hunger worldwide. Josette Sheeran, the former head of the UN World Food Programme, shares a plan. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Well after many years working in trade and economics,
0
0
3000
Ticaret ve ekonomi alanlarında yıllarca çalıştıktan sonra,
00:18
four years ago,
1
3000
2000
dört yıl önce,
00:20
I found myself working on the front lines
2
5000
2000
kendimi insan kırılganlığının ön saflarında
00:22
of human vulnerability.
3
7000
3000
çalışırken buldum.
00:25
And I found myself in the places
4
10000
2000
Ve insanların her gün yaşamak için
00:27
where people are fighting every day to survive
5
12000
3000
savaştığı ve tek bir öğün dahi kazanamadığı
00:30
and can't even obtain a meal.
6
15000
3000
yerlerde buldum.
00:34
This red cup comes from Rwanda
7
19000
2000
Bu kırmızı kap Ruanda'dan, Fabian
00:36
from a child named Fabian.
8
21000
2000
isimli bir çocuktan geldi.
00:38
And I carry this around
9
23000
2000
Ve bunu gerçekten
00:40
as a symbol, really, of the challenge
10
25000
2000
bir davet ve aynı zamanda umudun
00:42
and also the hope.
11
27000
2000
sembolü olarak taşıyorum.
00:44
Because one cup of food a day
12
29000
2000
Çünkü günde tek bir kap yemek
00:46
changes Fabian's life completely.
13
31000
3000
Fabian'ın hayatını tamamen değiştiriyor.
00:49
But what I'd like to talk about today
14
34000
3000
Ancak bugün konuşmak istediğim
00:52
is the fact that this morning,
15
37000
3000
bu sabah, Dünya üzerindeki
00:55
about a billion people on Earth --
16
40000
2000
yaklaşık bir milyar insanın -
00:57
or one out of every seven --
17
42000
2000
her yedi kişiden birinin -
00:59
woke up and didn't even know
18
44000
2000
sabah uyandığı ve bu kabı nasıl
01:01
how to fill this cup.
19
46000
2000
dolduracağını bilmediği gerçeği.
01:03
One out of every seven people.
20
48000
3000
Her yedi kişiden biri.
01:07
First, I'll ask you: Why should you care?
21
52000
2000
Öncelikle, sormalıyım, neden umurunuzda olsun ki?
01:09
Why should we care?
22
54000
2000
Neden umursamalıyız?
01:11
For most people,
23
56000
2000
Çoğu insan için,
01:13
if they think about hunger,
24
58000
2000
açlık hakkında düşündüklerinde,
01:15
they don't have to go far back on their own family history --
25
60000
3000
kendi aile tarihlerinde çok geriye gitmelerine gerek yok -
01:18
maybe in their own lives, or their parents' lives,
26
63000
2000
belki kendi yaşamlarında ya da ebeveynlerinin yaşamlarında,
01:20
or their grandparents' lives --
27
65000
2000
ya da büyükanne ve babalarının yaşamlarında -
01:22
to remember an experience of hunger.
28
67000
3000
açlık deneyimini hatırlayabilirler.
01:25
I rarely find an audience
29
70000
2000
İnsanların böyle bir deneyim için
01:27
where people can go back very far without that experience.
30
72000
3000
çok geriye gitmelerini gerektiren bir dinleyici grubuyla nadiren karşılaştım.
01:30
Some are driven by compassion,
31
75000
2000
Bazıları şefkatle harekete geçiyor,
01:32
feel it's perhaps
32
77000
2000
belki bunun
01:34
one of the fundamental acts of humanity.
33
79000
2000
insanlığın temel davranışlarından biri olduğunu düşünüyor.
01:36
As Gandhi said,
34
81000
2000
Gandi’nin dediği gibi,
01:38
"To a hungry man, a piece of bread is the face of God."
35
83000
4000
'Aç bir insana, bir parça ekmek Tanrının yüzü gibi gelir.'
01:42
Others worry about peace and security,
36
87000
3000
Diğerleri huzur ve güven konusunda endişelidir,
01:45
stability in the world.
37
90000
2000
dünyadaki istikrar konusunda.
01:47
We saw the food riots in 2008,
38
92000
3000
2008'de, gıda ayaklanmalarını gördük,
01:50
after what I call the silent tsunami of hunger
39
95000
3000
gıda fiyatları bir gecede ikiye katlanınca,
01:53
swept the globe when food prices doubled overnight.
40
98000
3000
bizim daha sonra açlığın sessiz tsunamisi dediğimiz, tüm dünyayı süpürdü.
01:56
The destabilizing effects of hunger
41
101000
3000
Açlığın istikrarsızlaştırıcı etkisi
01:59
are known throughout human history.
42
104000
2000
tüm insanlık tarihi boyunca bilinir.
02:01
One of the most fundamental acts of civilization
43
106000
3000
Medeniyetin en temel eylemlerinden bir tanesi
02:04
is to ensure people can get enough food.
44
109000
3000
insanların yeterince gıdaya sahip olduğundan emin olmaktır.
02:07
Others think about Malthusian nightmares.
45
112000
4000
Diğerleri Maltusyan kabusları düşünür.
02:11
Will we be able to feed a population
46
116000
3000
Bir kaç on yıl içinde dokuz milyar olacak
02:14
that will be nine billion in just a few decades?
47
119000
3000
bir popülasyonu doyurabilecek miyiz?
02:17
This is not a negotiable thing, hunger.
48
122000
2000
Bu pazarlığa tabi bir şey değil, açlık.
02:19
People have to eat.
49
124000
2000
İnsanlar yemek zorunda.
02:21
There's going to be a lot of people.
50
126000
2000
Birçok insan olacak.
02:23
This is jobs and opportunity all the way up and down the value chain.
51
128000
4000
Bu tüm değer zincirinde aşağıdan yukarı iş ve fırsat demek.
02:27
But I actually came to this issue
52
132000
2000
Ama aslında bu konuya farklı
02:29
in a different way.
53
134000
3000
şekilde geldim.
02:32
This is a picture of me and my three children.
54
137000
3000
Bu benim ve üç çocuğumun bir fotoğrafı.
02:35
In 1987, I was a new mother
55
140000
2000
1987'de, ilk çocuğumla
02:37
with my first child
56
142000
2000
yeni bir anneydim,
02:39
and was holding her and feeding her
57
144000
3000
buna çok benzer bir imge
02:42
when an image very similar to this
58
147000
3000
televizyonda belirdiğinde
02:45
came on the television.
59
150000
3000
onu kucaklıyor ve besliyordum.
02:48
And this was yet another famine in Ethiopia.
60
153000
3000
Ve bu Etiyopya'daki herhangi kıtlıktan biriydi.
02:51
One two years earlier
61
156000
2000
Bir iki yıl öncesinde
02:53
had killed more than a million people.
62
158000
3000
bir milyondan fazla insanın ölümüne neden olmuştu.
02:56
But it never struck me as it did that moment,
63
161000
3000
Ama beni asla o an vurduğu gibi vurmamıştı,
02:59
because on that image
64
164000
2000
çünkü bu imgede
03:01
was a woman trying to nurse her baby,
65
166000
2000
bir kadın bebeğine meme veriyordu
03:03
and she had no milk to nurse.
66
168000
4000
ve hiç sütü yoktu.
03:07
And the baby's cry really penetrated me,
67
172000
3000
Ve bebeğin ağlayışı bir anne olarak
03:10
as a mother.
68
175000
2000
içime işledi.
03:12
And I thought, there's nothing more haunting
69
177000
2000
Ve düşündüm, yiyecekle cevap verilemeyecek
03:14
than the cry of a child
70
179000
2000
bir çocuğun ağlayışı gibi
03:16
that cannot be returned with food --
71
181000
5000
akıldan çıkmayan hiçbir şey yok -
03:21
the most fundamental expectation of every human being.
72
186000
3000
her insanın en temel beklentisi.
03:24
And it was at that moment
73
189000
2000
Ve tam da bu anda
03:26
that I just was filled
74
191000
3000
aslında bu sorunu
03:29
with the challenge and the outrage
75
194000
3000
nasıl çözeceğimizi bildiğimize dair
03:32
that actually we know how to fix this problem.
76
197000
2000
bir meydan okuma ve öfke ile doluydum.
03:34
This isn't one of those rare diseases
77
199000
2000
Bu çözüm bulamadığımız şu nadir
03:36
that we don't have the solution for.
78
201000
3000
görülen hastalıklardan biri değil.
03:39
We know how to fix hunger.
79
204000
2000
Açlığı nasıl düzeltebileceğimiz biliyoruz.
03:41
A hundred years ago, we didn't.
80
206000
2000
Yüz yıl önce bilmiyorduk.
03:43
We actually have the technology and systems.
81
208000
3000
Doğrusu teknoloji ve sistemlere sahibiz.
03:46
And I was just struck
82
211000
3000
Ve bunun yakışıksız
03:49
that this is out of place.
83
214000
2000
olduğu fikriyle çarpıldım.
03:51
At our time in history, these images are out of place.
84
216000
3000
Tarihte bizim çağımızda, bu imgeler yakışıksız.
03:54
Well guess what?
85
219000
2000
Peki tahmin edin?
03:56
This is last week in northern Kenya.
86
221000
3000
Bu, geçen hafta Kuzey Kenya.
03:59
Yet again,
87
224000
2000
Bir kez daha,
04:01
the face of starvation
88
226000
2000
açlığın yüzü,
04:03
at large scale
89
228000
2000
yarını görüp göremeyecekleri
04:05
with more than nine million people
90
230000
3000
konusunda merak içinde olan,
04:08
wondering if they can make it to the next day.
91
233000
3000
dokuz milyarı aşkın insan ölçeğinde.
04:11
In fact,
92
236000
2000
Doğrusu,
04:13
what we know now
93
238000
2000
şimdi bildiğimiz,
04:15
is that every 10 seconds
94
240000
2000
her 10 saniyede bir çocuğu
04:17
we lose a child to hunger.
95
242000
2000
açlıktan dolayı kaybettiğimiz.
04:19
This is more
96
244000
2000
Bu, HIV/AIDS,
04:21
than HIV/AIDS,
97
246000
3000
sıtma ve tüberküloz
04:24
malaria and tuberculosis combined.
98
249000
3000
hepsinin birlikte olduğundan daha fazla.
04:27
And we know that the issue
99
252000
2000
Ve biliyoruz ki bu konu
04:29
is not just production of food.
100
254000
3000
sadece gıdanın üretimi değil.
04:32
One of my mentors in life
101
257000
2000
Yaşamımdaki akıl hocalarımdan biri
04:34
was Norman Borlaug, my hero.
102
259000
3000
Norman Borlaug, kahramanım.
04:37
But today I'm going to talk about access to food,
103
262000
3000
Ama bugün gıdaya ulaşımla ilgili konuşacağım,
04:40
because actually this year and last year
104
265000
3000
çünkü aslında bu yıl ve geçtiğimiz yıl
04:43
and during the 2008 food crisis,
105
268000
2000
ve 2008 gıda krizi boyunca,
04:45
there was enough food on Earth
106
270000
2000
Dünya üzerinde, herkesin 2.700 kalori
04:47
for everyone to have 2,700 kilocalories.
107
272000
3000
alması için yeterince gıda vardı.
04:50
So why is it
108
275000
3000
Peki neden
04:53
that we have a billion people
109
278000
2000
yiyecek bulamayan bir milyar
04:55
who can't find food?
110
280000
2000
insanımız var?
04:57
And I also want to talk about
111
282000
2000
Ve ayrıca benim yeni bilgi yükü
04:59
what I call our new burden of knowledge.
112
284000
2000
diye tanımladığım şeyden bahsetmek istiyorum.
05:01
In 2008,
113
286000
2000
2008'de,
05:03
Lancet compiled all the research
114
288000
3000
Lancet tüm araştırmaları derledi
05:06
and put forward the compelling evidence
115
291000
4000
ve eğer bir çocuk ilk bin gününde -
05:10
that if a child in its first thousand days --
116
295000
3000
doğumundan iki yaşına kadar -
05:13
from conception to two years old --
117
298000
3000
yeteri kadar besin alamazsa,
05:16
does not have adequate nutrition,
118
301000
2000
hasarın geri döndürülemez olduğunu
05:18
the damage is irreversible.
119
303000
2000
gösteren delilleri ortaya koydu.
05:20
Their brains and bodies will be stunted.
120
305000
3000
Beyinleri ve bedenleri güdük kalacaktır.
05:23
And here you see a brain scan of two children --
121
308000
3000
Ve burada iki çocuğun beyin taramasını görüyorsunuz -
05:26
one who had adequate nutrition,
122
311000
2000
biri yeterince besin almış,
05:28
another, neglected
123
313000
2000
diğeri, bakımsız ve
05:30
and who was deeply malnourished.
124
315000
2000
çok derin bir şekilde yetersiz beslenmiş.
05:32
And we can see brain volumes
125
317000
2000
Ve bu çocukların beyin hacimlerinin
05:34
up to 40 percent less
126
319000
3000
yüzde 40'a kadar
05:37
in these children.
127
322000
2000
az olduğunu görebilirsiniz.
05:39
And in this slide
128
324000
2000
Ve bu slaytta
05:41
you see the neurons and the synapses of the brain
129
326000
3000
beyindeki nöronların ve snapsların oluşmadığını
05:44
don't form.
130
329000
2000
görebilirsiniz.
05:46
And what we know now is this has huge impact on economies,
131
331000
3000
Ve şimdi bildiğimiz, bunun ekonomiler üzerinde muazzam etkisi olduğu,
05:49
which I'll talk about later.
132
334000
2000
ki daha sonra konuşacağız.
05:51
But also the earning potential of these children
133
336000
3000
Ama ayrıca bu çocukların kazanma ihtimali
05:54
is cut in half in their lifetime
134
339000
3000
yaşamlarında yarıya bölünüyor,
05:57
due to the stunting
135
342000
2000
yaşamlarının erken
05:59
that happens in early years.
136
344000
2000
dönemlerindeki bakımsızlıktan dolayı.
06:01
So this burden of knowledge drives me.
137
346000
3000
Sonuçta, bu bilgi yükü beni harekete geçirdi.
06:04
Because actually we know how to fix it
138
349000
3000
Çünkü aslında bunu kolayca nasıl çözeceğimizi
06:07
very simply.
139
352000
2000
biliyoruz.
06:09
And yet, in many places,
140
354000
2000
Ve yine de, birçok yerde,
06:11
a third of the children,
141
356000
2000
çocukların üçte biri
06:13
by the time they're three
142
358000
2000
üç yaşına ulaştıklarında
06:15
already are facing a life of hardship
143
360000
3000
buna bağlı olarak zorlu bir yaşamla
06:18
due to this.
144
363000
2000
yüz yüze geliyor.
06:20
I'd like to talk about
145
365000
2000
Açlığın ileri safhalarında
06:22
some of the things I've seen on the front lines of hunger,
146
367000
2000
gördüğüm bazı şeyler hakkında konuşmak istiyorum,
06:24
some of the things I've learned
147
369000
3000
özel sektörde elde ettiğim
06:27
in bringing my economic and trade knowledge
148
372000
3000
ekonomik ve ticari bilgimi ve deneyimimi
06:30
and my experience in the private sector.
149
375000
4000
kullanırken öğrendiğim bazı şeylerden.
06:34
I'd like to talk about where the gap of knowledge is.
150
379000
3000
Bilgi açıklığının nerede olduğu konusunda konuşmak istiyorum.
06:37
Well first, I'd like to talk about the oldest nutritional method on Earth,
151
382000
3000
Öncelikle, Dünyadaki en eski besin metodu hakkında konuşmak istiyorum,
06:40
breastfeeding.
152
385000
2000
emzirme.
06:42
You may be surprised to know
153
387000
3000
Belki bunu duymak sizi şaşırtacak,
06:45
that a child could be saved every 22 seconds
154
390000
3000
eğer hayatının ilk altı ayında emzirilmişse
06:48
if there was breastfeeding in the first six months of life.
155
393000
3000
her 22 saniyede bir çocuk kurtarılabilir.
06:53
But in Niger, for example,
156
398000
3000
Ama Nijerya'da, örneğin,
06:56
less than seven percent of the children
157
401000
2000
çocukların yüzde yedisinden azı
06:58
are breastfed
158
403000
2000
hayatının, sadece
07:00
for the first six months of life, exclusively.
159
405000
3000
ilk altı ayında emziriliyor.
07:03
In Mauritania, less than three percent.
160
408000
4000
Moritanya'da, yüzde üçten daha azı.
07:07
This is something that can be transformed with knowledge.
161
412000
4000
Bu bilgi ile dönüştürülebilecek bir şey.
07:11
This message, this word, can come out
162
416000
2000
Bu mesaj, bu söz, şöyle anlaşılabilir,
07:13
that this is not an old-fashioned way of doing business;
163
418000
3000
bu iş yapmanın eski usul yollarından;
07:16
it's a brilliant way
164
421000
2000
bu çocuğunuzun
07:18
of saving your child's life.
165
423000
2000
hayatını kurtaracak zekice bir yol.
07:20
And so today we focus on not just passing out food,
166
425000
3000
Ve bu yüzden bugün sadece gıdayı iletmeye odaklanacağız,
07:23
but making sure the mothers have enough enrichment,
167
428000
3000
ama annelerin yeterince zenginleştirilmiş gıda aldığına
07:26
and teaching them about breastfeeding.
168
431000
3000
ve emzirme konusunda onları eğittiğimizden emin olduğumuza.
07:29
The second thing I'd like to talk about:
169
434000
2000
Konuşmak istediğim ikinci konu:
07:31
If you were living in a remote village somewhere,
170
436000
2000
Eğer uzak bir yerdeki bir köyde yaşıyorsanız,
07:33
your child was limp,
171
438000
2000
çocuğunuz sakat,
07:35
and you were in a drought, or you were in floods,
172
440000
3000
ve siz kuraklık içindeyseniz ya da sel altında,
07:38
or you were in a situation where there wasn't adequate diversity of diet,
173
443000
3000
ya da yeterince çeşitli beslenmenin mümkün olmadığı bir durumdaysanız,
07:41
what would you do?
174
446000
2000
ne yapardınız?
07:43
Do you think you could go to the store
175
448000
2000
Bir dükkana gidip, dilediğiniz güç
07:45
and get a choice of power bars, like we can,
176
450000
3000
barlarından, bizim yaptığımız gibi,
07:48
and pick the right one to match?
177
453000
2000
size uygun olanı alacağınızı mı düşünüyorsunuz?
07:50
Well I find parents out on the front lines
178
455000
3000
Ön saflarda ebeveynler gördüm,
07:53
very aware their children are going down for the count.
179
458000
3000
çocuklarının baygın düşeceğinden gayet eminler.
07:56
And I go to those shops, if there are any,
180
461000
3000
Ve bu dükkanlara gittim, tabii eğer varsa,
07:59
or out to the fields to see what they can get,
181
464000
3000
ya da dışarıda tarlalarda ne alabileceklerine
08:02
and they cannot obtain the nutrition.
182
467000
3000
bakmak için ve besin alamıyorlar.
08:05
Even if they know what they need to do, it's not available.
183
470000
3000
Neye ihtiyaçları olduğu bilebilseler dahi, mevcut değil.
08:08
And I'm very excited about this,
184
473000
2000
Ve ben bununla ilgili çok heyecanlıyım,
08:10
because one thing we're working on
185
475000
3000
çünkü üzerinde çalıştığımız şeylerden biri,
08:13
is transforming the technologies
186
478000
3000
gıda endüstrisinde mevcut olan
08:16
that are very available
187
481000
2000
teknolojileri, geleneksel
08:18
in the food industry
188
483000
2000
ürünlere için mevcut
08:20
to be available for traditional crops.
189
485000
3000
hale gelecek şekilde dönüştürmek.
08:23
And this is made with chickpeas, dried milk
190
488000
3000
Ve bu nohut, kurutulmuş süt
08:26
and a host of vitamins,
191
491000
2000
ve birçok vitaminle yapıldı,
08:28
matched to exactly what the brain needs.
192
493000
2000
beynin tam olarak ihtiyacını karşılamak üzere.
08:30
It costs 17 cents for us to produce this
193
495000
3000
Bunu, benim deyişimle, insanlık için gıdayı
08:33
as, what I call, food for humanity.
194
498000
3000
üretmek, 17 kuruşa mal oluyor.
08:36
We did this with food technologists
195
501000
2000
Bunu Hindistan ve Pakistan'daki
08:38
in India and Pakistan --
196
503000
3000
gıda teknolojistleriyle-
08:41
really about three of them.
197
506000
2000
sadece üçüyle aslında, yaptık.
08:43
But this is transforming
198
508000
2000
Ama bu, bunu alacak çocukların
08:45
99 percent of the kids who get this.
199
510000
2000
yüzde 99'unu dönüştürecek.
08:47
One package, 17 cents a day --
200
512000
3000
Tek paket, günde 17 kuruş -
08:50
their malnutrition is overcome.
201
515000
2000
yetersiz beslenme alt edilmiş olacak.
08:52
So I am convinced
202
517000
2000
Yani, daha zengin
08:54
that if we can unlock the technologies
203
519000
3000
dünyadaki yaygın olan teknolojileri
08:57
that are commonplace in the richer world
204
522000
3000
gıdaları dönüştürmek için kullanabileceğimize
09:00
to be able to transform foods.
205
525000
2000
ikna oldum böylece.
09:02
And this is climate-proof.
206
527000
2000
Ve bu iklime bağlı değil.
09:04
It doesn't need to be refrigerated, it doesn't need water,
207
529000
2000
Buzdolabına konması gerekmiyor, suya ihtiyacı yok,
09:06
which is often lacking.
208
531000
2000
ki çoğu zaman kısıtlıdır su.
09:08
And these types of technologies,
209
533000
2000
Ve bu tarz teknolojiler,
09:10
I see, have the potential
210
535000
2000
gördüğüm kadarıyla,
09:12
to transform the face of hunger and nutrition, malnutrition
211
537000
3000
ön saflardaki açlık ve beslenme, yetersiz beslenmenin
09:15
out on the front lines.
212
540000
3000
yüzünü dönüştürme potansiyeline sahip.
09:18
The next thing I want to talk about is school feeding.
213
543000
2000
Konuşmak istediğim diğer konu okul beslenmesi.
09:20
Eighty percent of the people in the world
214
545000
2000
Dünyadaki insanların yüzde 80'i
09:22
have no food safety net.
215
547000
2000
henüz gıda güvenliğine sahip değil.
09:24
When disaster strikes --
216
549000
3000
Felaket vurduğunda -
09:27
the economy gets blown, people lose a job,
217
552000
3000
ekonomi patlayıp insanlar işini kaybettiğinde,
09:30
floods, war, conflict,
218
555000
2000
seller, savaş, çatışma,
09:32
bad governance, all of those things --
219
557000
2000
kötü yönetim, tüm bunlar,
09:34
there is nothing to fall back on.
220
559000
2000
başvuracak bir yer yok.
09:36
And usually the institutions --
221
561000
2000
Ve genellikle kurumlar -
09:38
churches, temples, other things --
222
563000
2000
kiliseler, tapınaklar, diğer şeyler -
09:40
do not have the resources
223
565000
2000
güvenli bir ağ sağlamak için
09:42
to provide a safety net.
224
567000
2000
kaynaklara sahip değiller.
09:44
What we have found working with the World Bank
225
569000
2000
Dünya Bankasıyla çalışmalarımızda bulduğumuz şu,
09:46
is that the poor man's safety net,
226
571000
2000
fakir insanın güvenlik ağı,
09:48
the best investment, is school feeding.
227
573000
2000
en iyi yatırımı, okul beslenmesi.
09:50
And if you fill the cup
228
575000
2000
Ve eğer kabı küçük çiftçilerden
09:52
with local agriculture from small farmers,
229
577000
3000
gelen yöresel tarımla doldurabilirseniz,
09:55
you have a transformative effect.
230
580000
2000
dönüştürücü bir etkisi oluyor.
09:57
Many kids in the world can't go to school
231
582000
3000
Dünyada bir çok çocuk okula gidemiyor
10:00
because they have to go beg and find a meal.
232
585000
2000
çünkü gidip dilenmek ve bir öğün bulmak zorundalar.
10:02
But when that food is there,
233
587000
2000
Ama yiyecek orada olduğunda,
10:04
it's transformative.
234
589000
2000
dönüştürücü oluyor.
10:06
It costs less than 25 cents a day to change a kid's life.
235
591000
3000
Bir çocuğun hayatını değiştirmek günde 25 kuruştan azına mal oluyor.
10:09
But what is most amazing is the effect on girls.
236
594000
3000
Ama en inanılmaz etki kızlar üzerinde oluyor.
10:12
In countries where girls don't go to school
237
597000
4000
Kız çocuklarının okula gitmediği ülkelerde
10:16
and you offer a meal to girls in school,
238
601000
3000
okulda kızlara yemek sunduğunuzda,
10:19
we see enrollment rates
239
604000
2000
kayıt oranlarının kızlar ve
10:21
about 50 percent girls and boys.
240
606000
2000
erkekler için yüzde 50 arttığını görüyoruz.
10:23
We see a transformation in attendance by girls.
241
608000
3000
Kızların devamlılığında bir dönüşüm gözlüyoruz.
10:26
And there was no argument,
242
611000
2000
Ve hiç bir tartışma yoktu,
10:28
because it's incentive.
243
613000
2000
çünkü teşvik edici.
10:30
Families need the help.
244
615000
2000
Ailelerin yardıma ihtiyacı var.
10:32
And we find that if we keep girls in school later,
245
617000
2000
Ve gördük ki eğer kızları tutabilirsek,
10:34
they'll stay in school until they're 16,
246
619000
2000
16 yaşına kadar okulda kalacaklar,
10:36
and won't get married if there's food in school.
247
621000
3000
ve okulda yiyecek varsa evlenmeyecekler.
10:39
Or if they get an extra ration of food
248
624000
2000
Ya da eğer haftanın sonunda
10:41
at the end of the week --
249
626000
2000
fazladan yiyecek alırlarsa -
10:43
it costs about 50 cents --
250
628000
2000
yaklaşık 50 kuruşa mal oluyor -
10:45
will keep a girl in school,
251
630000
2000
bir kız çocuğunu okulda tutabileceğiz,
10:47
and they'll give birth to a healthier child,
252
632000
2000
ve daha sağlıklı bir çocuk doğuracaklar,
10:49
because the malnutrition is sent
253
634000
3000
çünkü yetersiz beslenme nesilden
10:52
generation to generation.
254
637000
3000
nesile aktarılır.
10:55
We know that there's boom and bust cycles of hunger.
255
640000
2000
Açlığın arttığı ve azaldığı dönemler olduğunu biliyoruz.
10:57
We know this.
256
642000
2000
Bunu biliyoruz.
10:59
Right now on the Horn of Africa, we've been through this before.
257
644000
3000
Şu anda Afrika Boynuzu'nda, daha önce bunu yaşadık.
11:02
So is this a hopeless cause?
258
647000
2000
O zaman bu umutsuz bir amaç mı?
11:04
Absolutely not.
259
649000
2000
Kesinlikle değil.
11:08
I'd like to talk about what I call our warehouses for hope.
260
653000
3000
Depolarımızı umut için ne diye çağırdığımızdan bahsetmek istiyorum.
11:11
Cameroon, northern Cameroon, boom and bust cycles of hunger
261
656000
3000
Kamerun, Kuzey Kamerun, açlığın arttığı ve azaldığı dönemler,
11:14
every year for decades.
262
659000
2000
onlarca yıldır her yıl.
11:16
Food aid coming in every year
263
661000
3000
İnsanlar kurak sezonlarda
11:19
when people are starving during the lean seasons.
264
664000
4000
açlık çekerken yemek yardımı gidiyor.
11:23
Well two years ago,
265
668000
2000
İki yıl önce, şöyle bir
11:25
we decided, let's transform the model of fighting hunger,
266
670000
4000
karar verdik; hadi açlıkla savaş modelini değiştirelim
11:29
and instead of giving out the food aid, we put it into food banks.
267
674000
3000
ve yemek yardımı vermek yerine, onu gıda bankalarına koyalım.
11:32
And we said, listen,
268
677000
2000
Ve dedik ki, dinleyin,
11:34
during the lean season, take the food out.
269
679000
2000
kurak mevsimde, yiyeceği alın.
11:36
You manage, the village manages these warehouses.
270
681000
3000
Siz yönetin, köy oradaki depoyu yönetsin.
11:39
And during harvest, put it back with interest,
271
684000
2000
Ve hasat zamanı, faiziyle yerine koyun,
11:41
food interest.
272
686000
2000
gıda faizi.
11:43
So add in five percent, 10 percent more food.
273
688000
4000
Yani yüzde beş ekleyin, yüzde 10 daha fazla gıda.
11:47
For the past two years,
274
692000
2000
Son iki yıldır,
11:49
500 of these villages where these are
275
694000
2000
bunların bulunduğu köylerin 500 tanesi
11:51
have not needed any food aid -- they're self-sufficient.
276
696000
2000
hiç bir gıda yardımına ihtiyaç durmadı - kendilerine yettiler.
11:53
And the food banks are growing.
277
698000
2000
Ve gıda bankaları büyüyor.
11:55
And they're starting school feeding programs for their children
278
700000
3000
Ve köyün insanları tarafından çocuklar için okul beslenme
11:58
by the people in the village.
279
703000
2000
programları başlatılıyor.
12:00
But they've never had the ability
280
705000
2000
Ama basit bir altyapıyı kuracak
12:02
to build even the basic infrastructure
281
707000
2000
yeteneğe ve kaynaklara dahi asla
12:04
or the resources.
282
709000
2000
sahip olmamışlardı.
12:06
I love this idea that came from the village level:
283
711000
2000
Köy düzeyinden gelen şu fikre bayıldım:
12:08
three keys to unlock that warehouse.
284
713000
3000
depoyu kilitlemek için üç anahtar.
12:11
Food is gold there.
285
716000
2000
Yiyecek altın değerinde.
12:13
And simple ideas can transform the face,
286
718000
3000
Ve basit fikirler, dünyanın küçük bölgelerini değil
12:16
not of small areas,
287
721000
2000
büyük bölgelerinin
12:18
of big areas of the world.
288
723000
2000
çehresini değiştirebilir.
12:20
I'd like to talk about what I call digital food.
289
725000
4000
Dijital gıda dediğim şeyden bahsetmek istiyorum.
12:24
Technology is transforming
290
729000
3000
Teknoloji, klasik kıtlığın görüldüğü
12:27
the face of food vulnerability
291
732000
2000
yerlerdeki gıda kırılganlığının
12:29
in places where you see classic famine.
292
734000
2000
çehresini dönüştürüyor.
12:31
Amartya Sen won his Nobel Prize
293
736000
2000
Amartya Sen, "Tahmin edin, kıtlıklar
12:33
for saying, "Guess what, famines happen in the presence of food
294
738000
4000
yiyecek varlığında gerçekleşir çünkü insanlar onu satın alacak durumda değildir."
12:37
because people have no ability to buy it."
295
742000
3000
diyerek Nobel Ödülü'nü kazandı.
12:40
We certainly saw that in 2008.
296
745000
2000
Bunu kesinlikle 2008 yılında gördük.
12:42
We're seeing that now in the Horn of Africa
297
747000
2000
Bunu şimdi, geçtiğimiz yıl Afrika Boynuzu'nda
12:44
where food prices are up 240 percent in some areas
298
749000
3000
bazı bölgelerde gıda fiyatlarının yüzde 240'a kadar
12:47
over last year.
299
752000
2000
çıkmasında gördük.
12:49
Food can be there and people can't buy it.
300
754000
2000
Yiyecek orada ve insanlar alamıyorlar.
12:51
Well this picture -- I was in Hebron in a small shop, this shop,
301
756000
4000
Bu resim - Hebron'da küçük bir dükkandaydım, bu dükkana,
12:55
where instead of bringing in food,
302
760000
3000
yiyecek getirmek yerine,
12:58
we provide digital food, a card.
303
763000
3000
dijital yiyecek sağlıyoruz, bir kartla.
13:01
It says "bon appetit" in Arabic.
304
766000
3000
Arapça 'Afiyet olsun' diyor.
13:04
And the women can go in and swipe
305
769000
3000
Ve kadınlar girip kartı okutup
13:07
and get nine food items.
306
772000
2000
dokuz gıda alabiliyorlar.
13:09
They have to be nutritious,
307
774000
2000
Bunların besin değeri yüksek olmalı
13:11
and they have to be locally produced.
308
776000
2000
ve yöresel olarak üretilmiş olmalı.
13:13
And what's happened in the past year alone
309
778000
2000
Ve sadece geçtiğimiz yıl olan şuydu,
13:15
is the dairy industry --
310
780000
2000
süt endüstrisi -
13:17
where this card's used for milk and yogurt
311
782000
3000
bu kartın süt ve yoğurt ve yumurta ve humus
13:20
and eggs and hummus --
312
785000
2000
için kullanıldığı -
13:22
the dairy industry has gone up 30 percent.
313
787000
3000
süt endüstrisi yüzde 30 büyüdü.
13:25
The shopkeepers are hiring more people.
314
790000
2000
Dükkan sahipleri daha fazla insan çalıştırıyor.
13:27
It is a win-win-win situation
315
792000
2000
Bu herkesin kazandığı
13:29
that starts the food economy moving.
316
794000
3000
gıda ekonomisini harekete geçiren bir durum.
13:32
We now deliver food in over 30 countries
317
797000
3000
Şu anda 30 kadar ülkeye, cep telefonlarıyla
13:35
over cell phones,
318
800000
3000
gıda yolluyoruz,
13:38
transforming even the presence of refugees in countries,
319
803000
4000
hatta ülkelerdeki mültecilerin durumunu dahi değiştirerek,
13:42
and other ways.
320
807000
2000
ve başka şeyleri.
13:44
Perhaps most exciting to me
321
809000
2000
Belki de benim için en heyecan
13:46
is an idea that Bill Gates, Howard Buffett and others
322
811000
3000
verici Bil Gates, Howard Buffett ve diğerlerinin
13:49
have supported boldly,
323
814000
2000
bunu cesurca desteklemeleri,
13:51
which is to ask the question:
324
816000
2000
ki şu soruyu sorduruyor;
13:53
What if, instead of looking at the hungry as victims --
325
818000
3000
Açlara kurban gibi bakmak yerine -
13:56
and most of them are small farmers
326
821000
2000
ve çoğu kendi ailelerini
13:58
who cannot raise enough food or sell food
327
823000
3000
destekleyecek kadar dahi gıda yetiştirip
14:01
to even support their own families --
328
826000
2000
satamayan küçük çiftçiler -
14:03
what if we view them as the solution,
329
828000
3000
eğer onları çözüm olarak, açlıkla
14:06
as the value chain to fight hunger?
330
831000
2000
savaşmada değer zinciri olarak görürsek ne olur?
14:08
What if from the women in Africa
331
833000
5000
Hiçbir gıda satamayan
14:13
who cannot sell any food --
332
838000
2000
Afrika'daki kadınlardan -
14:15
there's no roads, there's no warehouses,
333
840000
2000
yol yok, depo yok, yiyecekleri
14:17
there's not even a tarp to pick the food up with --
334
842000
3000
toplayabilmek için bir branda bile yok -
14:20
what if we give the enabling environment
335
845000
2000
eğer onlara aç çocuklarını başka yerde
14:22
for them to provide the food
336
847000
2000
beslemek için uygun bir ortam
14:24
to feed the hungry children elsewhere?
337
849000
3000
verecek olursak ne olur?
14:27
And Purchasing for Progress today is in 21 countries.
338
852000
3000
Ve Gelişme için Satın Alma bugün 21 ülkede.
14:30
And guess what?
339
855000
2000
Ve biliyor musunuz?
14:32
In virtually every case,
340
857000
2000
Gerçekten her vakada,
14:34
when poor farmers are given a guaranteed market --
341
859000
3000
fakir çiftçilere garantili bir pazar verildiğinde -
14:37
if you say, "We will buy 300 metric tons of this.
342
862000
3000
"Bundan 300 metrik ton alacağız. Toplayacağız.
14:40
We'll pick it up. We'll make sure it's stored properly." --
343
865000
3000
Uygun bir şekilde saklandığından emin olacağız." dendiğinde -
14:43
their yields have gone up two-, three-, fourfold
344
868000
3000
randımanları iki, üç, dört kat artıyor
14:46
and they figure it out,
345
871000
2000
ve bir yolunu buluyorlar,
14:48
because it's the first guaranteed opportunity they've had in their life.
346
873000
3000
çünkü hayatları boyunca el ettikleri tek garantili fırsat bu.
14:51
And we're seeing people transform their lives.
347
876000
3000
Ve insanların hayatlarını dönüştürdüklerini görüyoruz.
14:54
Today, food aid, our food aid --
348
879000
3000
Bugün, gıda yardımı, gıda yardımımız -
14:57
huge engine --
349
882000
2000
muazzam makine -
14:59
80 percent of it is bought in the developing world.
350
884000
3000
yüzde 80'i gelişmekte olan ülkeler tarafından alındı.
15:02
Total transformation
351
887000
2000
Gıdaya ihtiyaç duyan
15:04
that can actually transform the very lives that need the food.
352
889000
4000
kişilerin aslında kendilerinin yaşamlarını değiştirecek toplam bir dönüşüm.
15:08
Now you'd ask, can this be done at scale?
353
893000
3000
Şimdi soracaksınız, bu belli bir ölçüde yapılabilir mi?
15:11
These are great ideas, village-level ideas.
354
896000
3000
Bunlar harika fikirler, köy-düzeyinde fikirler.
15:14
Well I'd like to talk about Brazil,
355
899000
2000
Brezilya hakkında konuşmak istiyorum,
15:16
because I've taken a journey to Brazil over the past couple of years,
356
901000
3000
çünkü şu anda Dünyadaki herhangi bir ulustan daha hızlı bir şekilde
15:19
when I read that Brazil was defeating hunger
357
904000
2000
açlıkla baş edebildiklerini okuduktan sonra
15:21
faster than any nation on Earth right now.
358
906000
2000
geçtiğimiz son birkaç yılda Brezilya'ya gittim.
15:23
And what I've found is,
359
908000
2000
Ve bulduğum şu oldu,
15:25
rather than investing their money in food subsidies
360
910000
2000
paralarını gıda desteği ya da diğer şeylere
15:27
and other things,
361
912000
2000
yatırmak yerine,
15:29
they invested in a school feeding program.
362
914000
2000
okul beslenme programına yatırmışlardı.
15:31
And they require that a third of that food
363
916000
2000
Ve kullanılan gıdanın üçte birinin
15:33
come from the smallest farmers who would have no opportunity.
364
918000
3000
imkanı olmayan en küçük çiftçiden gelmesini şart koşmuşlardı.
15:36
And they're doing this at huge scale
365
921000
2000
Ve bunu Başkan Lula'nın herkesin günde
15:38
after President Lula declared his goal
366
923000
3000
üç öğün yemesini kendisine hedef
15:41
of ensuring everyone had three meals a day.
367
926000
3000
olarak belirlemesinden sonra geniş çapta yapıyorlar.
15:44
And this zero hunger program
368
929000
4000
Ve bu sıfır açlık programı
15:48
costs .5 percent of GDP
369
933000
3000
gayrisafi milli hasılanın (GSMH) yüzde 5'ine
15:51
and has lifted many millions of people
370
936000
5000
mal oluyor ve birçok insanı açlık
15:56
out of hunger and poverty.
371
941000
2000
ve yoksulluktan kurtarıyor.
15:58
It is transforming the face of hunger in Brazil,
372
943000
3000
Brezilya'daki açlığın çehresini dönüştürüyor,
16:01
and it's at scale, and it's creating opportunities.
373
946000
3000
ve belli bir çapta ve fırsatlar yaratıyor.
16:04
I've gone out there; I've met with the small farmers
374
949000
3000
Oraya gittim; bunun sayesinde yaratılan fırsat
16:07
who have built their livelihoods
375
952000
2000
ve platform üzerine
16:09
on the opportunity and platform
376
954000
2000
kendi yaşamlarını kuran
16:11
provided by this.
377
956000
3000
küçük çiftçilerle tanıştım.
16:14
Now if we look at the economic imperative here,
378
959000
2000
Şimdi buradaki ekonomik gerekliliğe baktığımızda,
16:16
this isn't just about compassion.
379
961000
3000
bu sadece merhametle ilgili değil.
16:19
The fact is studies show
380
964000
2000
Gerçek şu ki, çalışmalar
16:21
that the cost of malnutrition and hunger --
381
966000
3000
yetersiz beslenme ve açlığın maliyetinin -
16:24
the cost to society,
382
969000
2000
topluma olan maliyeti,
16:26
the burden it has to bear --
383
971000
2000
taşımak zorunda olduğu yük -
16:28
is on average six percent,
384
973000
2000
her yıl için GSMH'nin
16:30
and in some countries up to 11 percent,
385
975000
2000
ortalama olarak yüzde altısı ve bazı ülkelerde
16:32
of GDP a year.
386
977000
3000
yüzde 11'e kadar çıkıyor.
16:35
And if you look at the 36 countries
387
980000
3000
Ve eğer yetersiz beslenme yükü
16:38
with the highest burden of malnutrition,
388
983000
2000
en fazla olan 36 ülkeye baktığınızda,
16:40
that's 260 billion lost from a productive economy
389
985000
3000
bu üreten bir ekonomiden her yıl 260 milyarın
16:43
every year.
390
988000
2000
kaybolması demek.
16:45
Well, the World Bank estimates
391
990000
2000
Dünya Bankası, bu ülkelerdeki
16:47
it would take about 10 billion dollars --
392
992000
2000
yetersiz beslenmeyle ilgilenmek için
16:49
10.3 --
393
994000
2000
10 milyar,
16:51
to address malnutrition in those countries.
394
996000
2000
10.3 milyar dolara ihtiyaç olduğunu tahmin ediyor.
16:53
You look at the cost-benefit analysis,
395
998000
2000
Maliyet-fayda analizine bakın,
16:55
and my dream is to take this issue,
396
1000000
3000
ve benim hayalim bu konuyu ele almak,
16:58
not just from the compassion argument,
397
1003000
3000
sadece merhamet argümanı olarak değil,
17:01
but to the finance ministers of the world,
398
1006000
2000
ama dünyanın finans bakanlarına,
17:03
and say we cannot afford
399
1008000
2000
ve tüm insanlık için yeterli
17:05
to not invest
400
1010000
2000
ve alınabilir
17:07
in the access to adequate, affordable nutrition
401
1012000
3000
besine ulaşmaya yatırım yapmamaya
17:10
for all of humanity.
402
1015000
3000
gücümüz yetmez demek.
17:13
The amazing thing I've found
403
1018000
3000
Bulduğum inanılmaz şey,
17:16
is nothing can change on a big scale
404
1021000
3000
bir liderin kararlılığı olmadan
17:19
without the determination of a leader.
405
1024000
2000
hiçbir şeyin büyük bir çapta değiştirilemeyeceği.
17:21
When a leader says, "Not under my watch,"
406
1026000
3000
Bir lider "Ben varken olmaz" dediğinde
17:24
everything begins to change.
407
1029000
2000
her şey değişmeye başlar.
17:26
And the world can come in
408
1031000
2000
Ve dünya bunun yapılması için
17:28
with enabling environments and opportunities to do this.
409
1033000
3000
olanak sağlayan ortamlar ve fırsatlarla cevap verir.
17:31
And the fact that France
410
1036000
2000
Ve aslında Fransa'nın G20'nin
17:33
has put food at the center of the G20
411
1038000
2000
merkezine gıdayı koyması
17:35
is really important.
412
1040000
2000
gerçekten önemli.
17:37
Because food is one issue
413
1042000
2000
Çünkü gıda kişilerle,
17:39
that cannot be solved person by person, nation by nation.
414
1044000
3000
uluslarla çözülemeyecek yegane konudur.
17:42
We have to stand together.
415
1047000
2000
Hep birlikte karşı koymalıyız.
17:44
And we're seeing nations in Africa.
416
1049000
2000
Ve Afrika'daki ulusları görüyoruz.
17:46
WFP's been able to leave 30 nations
417
1051000
3000
Dünya Gıda Programı 30 ulusu, 30 ulusu
17:49
because they have transformed
418
1054000
2000
bırakabildi çünkü onlar kendi uluslarındaki
17:51
the face of hunger in their nations.
419
1056000
2000
açlığın çehresini dönüştürebildiler.
17:53
What I would like to offer here is a challenge.
420
1058000
3000
Burada önermek istediğim bir davet.
17:58
I believe we're living at a time in human history
421
1063000
3000
İnanıyorum ki insanlık tarihinde çocukların uyanıp
18:01
where it's just simply unacceptable
422
1066000
3000
bir kap yiyeceği nerede bulacaklarını
18:04
that children wake up
423
1069000
2000
bilememelerinin
18:06
and don't know where to find a cup of food.
424
1071000
2000
kabul edilemez olduğu bir zamanda yaşıyoruz.
18:08
Not only that,
425
1073000
2000
Sadece bu da değil,
18:10
transforming hunger
426
1075000
2000
açlığı dönüştürmek
18:12
is an opportunity,
427
1077000
2000
bir fırsat,
18:14
but I think we have to change our mindsets.
428
1079000
3000
ama sanıyorum zihniyeti değiştirmemiz gerekiyor.
18:17
I am so honored to be here
429
1082000
2000
Burada dünyanın en iyi
18:19
with some of the world's top innovators and thinkers.
430
1084000
4000
mucitleri ve düşünürleriyle birlikte olmaktan onur duyuyorum.
18:23
And I would like you to join with all of humanity
431
1088000
4000
Ve sizden tüm insanlıkla birlikte kuma bir çizgi çizip
18:27
to draw a line in the sand
432
1092000
2000
'Artık yeter.
18:29
and say, "No more.
433
1094000
2000
Artık bunu
18:31
No more are we going to accept this."
434
1096000
2000
kabul etmeyeceğiz." demenizi istiyorum.
18:33
And we want to tell our grandchildren
435
1098000
2000
Ve torunlarımıza, tarihte
18:35
that there was a terrible time in history
436
1100000
2000
çocukların üçte birinin beyinlerinin ve bedenlerinin
18:37
where up to a third of the children
437
1102000
2000
gelişemediği korkunç bir dönem vardı,
18:39
had brains and bodies that were stunted,
438
1104000
2000
ama artık bu böyle değil
18:41
but that exists no more.
439
1106000
2000
diyebilmemizi istiyorum.
18:43
Thank you.
440
1108000
2000
Teşekkürler.
18:45
(Applause)
441
1110000
18000
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Josette Sheeran - Anti-hunger leaderOur generation is the first in history with enough resources to eradicate hunger worldwide. Josette Sheeran, the former head of the UN World Food Programme, shares a plan.
Why you should listen
When Josette Sheeran was the executive director of the United Nations World Food Programme, based in Rome, she oversaw the largest humanitarian agency fighting hunger around the globe. Every year, the program feeds more than 90 million people, including victims of war and natural disasters, families affected by HIV/AIDS, and schoolchildren in poor communities.
Sheeran believes that hunger and poverty must and can be solved through both immediate actions and long-term policies. At the Millennium Development Goal Summit in 2010, she outlined 10 ways the world can end hunger. They include providing school meals, connecting small farmers to markets, empowering women and building the resiliency of vulnerable communities.
Sheeran has a long history of helping others. Prior to joining the UN in 2007, Sheeran was the Under Secretary for Economic, Energy and Agricultural Affairs at the US Department of State, where she frequently focused on economic diplomacy to help emerging nations move toward self-sufficiency and prosperity. She put together several initiatives to bring US aid to the Middle East. She also served as Deputy US Trade Representative, helping African nations develop their trade capacity.
She says: "I think we can, in our lifetime, win the battle against hunger because we now have the science, technology, know-how, and the logistics to be able to meet hunger where it comes. Those pictures of children with swollen bellies will be a thing of history."
Josette Sheeran | Speaker | TED.com