TED2003
Paul MacCready: A flight on solar wings
Paul MacCready solar kanatlarla uçuyor
Filmed:
Readability: 3.9
867,651 views
Paul MacCready -- uçak tasarımcısı, çevreci ve bir uçuş aşığı -- uzun kariyeri hakkında konuşuyor.
Paul MacCready - Engineer
Paul MacCready, an aircraft designer and environmentalist, is a pioneer of human-powered flight, alternative energy for transportation, and environmentally responsible design. Full bio
Paul MacCready, an aircraft designer and environmentalist, is a pioneer of human-powered flight, alternative energy for transportation, and environmentally responsible design. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:27
I am known best for human-powered flight,
0
2000
5000
Beni en iyi insan gücüyle çalışan uçuşlarla bilirler,
00:32
but that was just one thing that got me going
1
7000
5000
fakat bu sadece şu an üzerinde çalıştığım şeyde
00:37
in the sort of things that I'm working in now.
2
12000
4000
ilerlememi sağlayan şeylerden biri.
00:41
As a youngster, I was very interested in model airplanes,
3
16000
6000
Gençken model uçakları,
00:47
ornithopters, autogyros, helicopters, gliders, power planes,
4
22000
6000
ornithopterler, otojirler, helikopterler, planörlerle, motorlu uçaklarla çok ilgiliydim.
00:53
indoor models, outdoor models, everything,
5
28000
3000
Onların iç modelleriyle dış modelleriyle -- herşeyiyle,
00:56
which I just thought was a lot of fun,
6
31000
3000
üstelik bunların çok eğlenceli olduğunu düşünürdüm,
00:59
and wondered why most other people didn't share my same enthusiasm with them.
7
34000
8000
ve insanların çoğunun neden benim gibi heyecanlanmadıklarını merak ederdim,
01:07
And then, navy pilot training, and, after college,
8
42000
6000
daha sonra donanma pilotluğu eğitimi aldım ve okuldan sonra,
01:13
I got into sailplane flying, power plane flying,
9
48000
4000
planör uçurma, motorlu uçakları uçurma eğitimi aldım,
01:17
and considered the sailplanes as a sort of hobby and fun,
10
52000
8000
ve planörlerin bir tür hobi olduğunu düşündüm,
01:25
but got tangled up with some great professor types,
11
60000
4000
fakat bir kaç iyi profesör var olan karışıklık,
01:29
who convinced me and everybody else in the field
12
64000
5000
beni ve bu alandaki herkesi
01:34
that this was a good way to get into really deep science.
13
69000
5000
bunun gerçek bilimin derinliklerine girmek için iyi bir yol olduğuna ikna etti.
01:39
While this was all going on, I was in the field of weather modification,
14
74000
6000
Bütün bunlar olurken, ben havacılık doktorası almama rağmen,
01:45
although getting a Ph.D. in aeronautics.
15
80000
4000
hava modifikasyonları ile uğraşıyordum.
01:49
The weather modification subject was getting started,
16
84000
4000
Hava modifikasyonları sadece başlangıçtı,
01:53
and as a graduate student,
17
88000
2000
ve mezun olduktan sonra,
01:55
I could go around to the various talks that were being given,
18
90000
4000
artık gidip verilen her tür konuşmayı dinleyebilirdim,
01:59
on a hitchhiker ride to the East Coast,
19
94000
2000
doğu yakasına yapılan bir otopstopla.
02:01
and so on. And everybody would talk to me,
20
96000
3000
Böylece herkesle konuşabilirdim,
02:04
but all the professionals in the field hated each other,
21
99000
3000
fakat bu alandaki tüm profesyoneller birbirinden nefret ediyordu,
02:07
and they wouldn't communicate. And as a result,
22
102000
3000
ve iletişim kuramıyorlardı. Sonuç olarak,
02:10
I got the absolutely unique background in that field,
23
105000
4000
bu alanda eşsiz bir altyapım oldu,
02:15
and started a company, which did more research
24
110000
4000
ve hava modifikasyonları hakkında
02:19
in weather modification than anybody,
25
114000
4000
herkesden daha fazla araştırma yapan bir şirket kurdum,
02:23
and there are a lot of things that I just can't go into.
26
118000
6000
ve şu an içine giremeceğim bi çok şey var..
02:29
But then, 1971 started AeroVironment, with no employees --
27
124000
6000
Fakat sonra 1971 de AeroVironment'i kurdum, hiç çalışanı olmadan --
02:35
then one or two, three,
28
130000
2000
sonra bir ya da iki, üç,
02:37
and sort of fumbled along on trying to get interesting projects.
29
132000
4000
ve ilginç projeler yapmak isteyen bi kaç kişi arandı.
02:41
We had AirDynamisis,
30
136000
2000
AirDynanisis* i kurduk.
02:43
who, like I, did not want to work for aerospace companies
31
138000
5000
benim gibi, büyük havacılık şirketleri için
02:48
on some big, many year project,
32
143000
4000
büyük çaplı, yıllar süren bir projede çalışmak istemeyenlerle,
02:52
and so we did our small projects, and the company slowly grew.
33
147000
9000
böylece kendi küçük projemizi yaptık ve şirket yavaş yavaş büyümeye başladı.
03:01
The thing that is exciting was, in 1976,
34
156000
5000
Asıl heyecanlı olan şey 1976'daydı
03:06
I suddenly got interested in the human-powered airplane
35
161000
5000
Birdenbire insan gücüyle çalışan uçaklarla ilgilenmeye başladım,
03:11
because I'd made a made a loan to a friend of 100,000 dollars,
36
166000
4000
çünkü bir arkadaşıma $100,000 dolar borçlanmıştım.
03:15
or I guaranteed the money at the bank.
37
170000
2000
Bankadan borç aldım.
03:17
He needed them -- he needed the money for starting a company.
38
172000
4000
Arkadaşımın paraya bir şirket kurmak için ihtiyacı vardı.
03:21
The company did not succeed, and he couldn't pay the money back,
39
176000
3000
Şirket başarılı olamadı ve o parayı geri ödeyemedi,
03:24
and I was the guarantor of the note. So, I had a $100,000 debt,
40
179000
5000
ve borcun kefili bendim. Yani $100,000 dolar borcum vardı,
03:29
and I noticed that the Kramer prize for human-powered flight,
41
184000
6000
ve insan gücüyle uçuş için verilen Kramer ödülünün
03:35
which had then been around for -- (Laughter) --
42
190000
3000
( o zamanlarda 17 yıldır veriliyordu)
03:39
17 years at the time, was 50,000 pounds,
43
194000
3000
£50,000 olduğunu farkettim,
03:42
which, at the exchange rate, was just about 100,000 dollars.
44
197000
4000
ki o zamanın kuruyla $100,000 a denk geliyordu.
03:46
So suddenly, I was interested in human-powered flight --
45
201000
3000
Ve birdenbire, insan gücüyle uçuşlarla ilgilenmeye başladım.
03:49
(Laughter) --
46
204000
3000
(Kahkahalar)
03:52
and did not -- the way I approached it, first,
47
207000
6000
ve olmadı -- ilk olarak olaya yaklaşımım
03:58
thinking about ways to make the planes,
48
213000
3000
o zamanlar İngiltere'dekiler gibi
04:01
was just like they'd been doing in England, and not succeeding,
49
216000
5000
uçaklar yapmaktı, ama başaramadım,
04:06
and I gave it up. I figured, nah, there isn't any simple, easy way.
50
221000
4000
ve pes ettim. Bunun basit, kolay bir yolu olmadığını anladım,
04:10
But then, got off on a vacation trip, and was studying bird flight,
51
225000
6000
fakat sonra bi seyahate çıktım ve kuç uçuşları üstüne çalıştım,
04:16
just for the fun of it,
52
231000
2000
sadece eğlencesine,
04:18
and you can watch a bird soaring around in circles,
53
233000
3000
ve bir kuşun daireler çizerek havada yükseldiğini görebilirsiniz
04:21
and measure the time, and estimate the bank angle,
54
236000
4000
sürelerini ölçtüm ve eğimlerinin açılarını tahmin ettim
04:25
and immediately, figure out its speed,
55
240000
3000
ve hemen onların hızlarını buldum
04:28
and the turning radius, and so on,
56
243000
3000
ve dönüş açılarını vesaire,
04:31
which I could do in the car, as we're driving along on a vacation trip --
57
246000
5000
ki bu bir tatilde araba sürerken rahatça yapabileceğim bir şeydi,
04:36
(Laughter) --
58
251000
2000
(Kahkahalar)
04:38
with my three sons, young sons, helping me,
59
253000
4000
bana yardım eden üç oğlumla, genç oğullarımla,
04:42
but ridiculing the whole thing very much.
60
257000
4000
bütün olay hakkında saçmaladık.
04:46
But that began thinking about how birds went around,
61
261000
5000
Fakat böylece kuşların nasıl uçtuğunu düşünmeye başladım,
04:51
and then how airplanes would, how hang gliders would fly,
62
266000
7000
ve uçakların, planörlerin nasıl uçması gerektiğini,
04:58
and then other planes,
63
273000
2000
ve sonra diğer uçakların,
05:00
and the idea of the Gossamer-Condor-type airplane quickly emerged,
64
275000
6000
ve Gossamer Condor tipi bir uçak fikri oluştu kafamda,
05:06
was so logical, one should have thought of it in the first place,
65
281000
3000
çok mantıklıydı, biri mutlaka en başta bunu düşünmeliydi,
05:09
but one didn't. And it was just, keep the weight down --
66
284000
4000
fakat kimse düşünmemişti, hiç itibar görmemişti.
05:13
70 pounds was all it weighed -- but let the size swell up, like a hang glider,
67
288000
7000
sadece 30kg dı ve planör gibi rüzgarla havalanıyordu
05:20
but three times the span, three times the cord.
68
295000
2000
kanat genişliğini ve bağları üçe katladığımızda,
05:22
You're down to a third of the speed, a third of the power,
69
297000
3000
hız ve de güç üçte birine düşüyordu,
05:25
and a good bicyclist can put out that power, and that worked,
70
300000
7000
ve iyi bir bisikletçi bu gücü yaratabilirdi, ve işe yaradı,
05:32
and we won the prize a year later.
71
307000
5000
o yıl ödülü kazandık.
05:37
We didn't -- a lot of flying, a lot of experiments, a lot of things that didn't work,
72
312000
6000
Çalışmayan sürüyle denemelerden, uçuşlardan sonra bu çalışmıştı,
05:43
and ones that did work, and the plane kept getting a little better, a little better.
73
318000
5000
ve uçak yavaş yavaş dahada iyi bi hale geldi.
05:48
Got a good pilot, Brian Allen, to operate it,
74
323000
3000
Onu çalıştırıcak iyi bi pilot bulduk, Brian Allen
05:51
and finally, succeeded. But unfortunately,
75
326000
4000
sonunda başardık, fakat ne yazık ki
05:55
about 65,000 dollars was spent on the project.
76
330000
4000
projeye yaklaşık $65,000 harcamıştık.
05:59
(Laughter)
77
334000
2000
(Kahkaha)
06:01
And there was only about 30 to help retire the debt.
78
336000
4000
Ve borcun sadece $30,000 ını ödeyebilirdim
06:05
But fortunately, Henry Kramer, who put up the prize for --
79
340000
4000
Neyse ki o 1.6km lik yarışta ödülü veren Henry Kramer,
06:09
that was a one-mile flight -- put up a new prize
80
344000
2000
Manş denizi üstünde yeni bir ödül koydu,
06:11
for flying the English Channel, 21 miles.
81
346000
3000
34 km lik bi mesafede,
06:14
And he thought it would take another 18 years for somebody to win that.
82
349000
4000
ve bu ödülü kazanmanın yeniden bir 18 sene süreceğini düşünüyordu.
06:18
We realized that if you just cleaned up our Gossamer Condor a little bit,
83
353000
6000
Farkettik ki, bizim Gossamer Condor'u biraz yenilerseniz,
06:24
the power to fly would be decreased a little bit,
84
359000
4000
uçmak için gerek enerji düşürülebilirdi,
06:28
and if you decrease the power required a little,
85
363000
3000
ve uçmak için gereken enerjiyi düşürürseniz,
06:31
the pilot can fly a much longer period of time.
86
366000
3000
pilot çok daha uzun bir süre havada kalabilirdi.
06:34
And Brian Allen was able, in a miraculous flight,
87
369000
4000
Ve Brian Allen uygundu buna, mükemmel bir uçuşla,
06:38
to get the Gossamer Albatross across the English Channel,
88
373000
4000
Gossamer Albatross'u Manş Denizinin üstünden uçurmayı başardı,
06:42
and we won the 100,000-pound, 200,000-dollar prize for that.
89
377000
7000
ve £100,000 -- $200,000 lık ödülü kazandık,
06:49
And when all expenses were paid, the debt was handled, and everything was fine.
90
384000
8000
ve bütün giderler ödenip, borç halledildiğinde herşey iyi durumdaydı.
06:57
It turned out that giving the planes to the museum
91
392000
3000
Öyle gözüküyordu ki uçakları müzeye vermek
07:00
was worth much more than the debt,
92
395000
4000
borçtan çok daha fazla ediyordu,
07:04
so for five years, six years, I only had to pay one third income tax.
93
399000
7000
böylece beş, altı sene boyunca sadece gelir vergisi ödemek zorunda kaldım.
07:11
So, there were good economic reasons for the project, but --
94
406000
5000
Yani projenin oluşmasında ekonomik sebepler vardı, fakat --
07:16
(Laughter) --
95
411000
3000
(Kahkaha)
07:19
that's not, well, the project was done entirely for economic reasons,
96
414000
7000
peki, proje tamamen ekonomik nedenlerle yapılmıştı,
07:26
and we have not been involved in any human-powered flight since then --
97
421000
4000
ve o zamandan beri insan gücüyle çalışan uçuşlarla ilgilenmedik
07:30
(Laughter) --
98
425000
2000
(Kahkaha)
07:32
because the prizes are all over.
99
427000
3000
çünkü konan ödüller çük düşmüştü,
07:36
(Laughter)
100
431000
1000
(Kahkaha)
07:37
But that sure started me thinking about various things,
101
432000
4000
fakat bu olaylar bazı şeyler hakkında düşünmemi sağladı,
07:41
and immediately, we began making a solar-powered plane
102
436000
5000
ve hemen güneş enerjili bir uçak yapmaya başladık
07:46
because we felt solar power was going to be so important
103
441000
3000
çünkü ilerde güneş enerjisinin, ülke ve dünya için
07:49
for the country and the world,
104
444000
2000
çok önemli olacağını hissettik.
07:51
we didn't want the small funding in the government to be decreased,
105
446000
5000
Devletin bu konuda ayırdığını küçük bütçenin azalmasını istemedik,
07:56
which is what the government was trying to do with it.
106
451000
2000
zaten devlette bunu yapmaya çalışıyordu.
07:58
And we thought a solar-powered plane wouldn't really make sense,
107
453000
5000
Güneş enerjisiyle çalışan bi uçak yapmak çok mantıklı değildi,
08:03
but you could do it and it would get a lot of publicity for solar power
108
458000
4000
ama yapılabilirdi ve halkın bu alanda ki ilgisini arttırabilir,
08:07
and maybe help that field.
109
462000
2000
güneş enerjisinin gelişmesine yardım edebilirdi.
08:09
And that project continued, did succeed,
110
464000
4000
Böylece proje devam etti ve başarılı oldu,
08:13
and we then got into other projects in aviation
111
468000
6000
ardından havacılıkla, mekanikle ve karada
08:19
and mechanical things and ground devices.
112
474000
8000
başka projelere başladık.
08:27
But while this was going on,
113
482000
3000
Fakat bunlar olurken,
08:30
in 1982, I got a prize from the Lindbergh Foundation --
114
485000
5000
1982'de Lindbergh Vakfı'ndan bir ödül aldım --
08:35
their annual prize --
115
490000
2000
gelenekselleşmiş bir ödül --
08:37
and I had to prepare a paper on it,
116
492000
4000
bu yüzden yıllar boyunca oluşan
08:41
which collected all my varied thoughts
117
496000
3000
tüm fikirlerin ve düşüncelerim hakkında
08:44
and varied interests over the years.
118
499000
2000
bir rapor hazırlamam gerekti.
08:46
This was the one chance that I had to focus on what I, really, was after,
119
501000
5000
Bu sefer gerçekten önemli bir şeyler hakkında çalışabilirdim,
08:51
and what was important. And to my surprise,
120
506000
4000
ve şansıma,
08:55
I realized the importance of environmental issues,
121
510000
5000
Çevreci olmanın önemini anladım
09:00
which Charles Lindbergh devoted the last third of his life to,
122
515000
5000
''ki Charles Lindbergh hayatının son üçte birlik kısmını buna adamıştı.''
09:05
and preparing that paper did me a lot of good.
123
520000
6000
ve bu raporu hazırlamak bana çok şey öğretti.
09:11
I thought back about if I was a space traveler,
124
526000
3000
O zamanlar şunu düşündüm, eğer uzayda seyahat eden biri olsam
09:14
and came and visited Earth every 5,000 years.
125
529000
3000
ve Dünya'yı 5000 yılda bir ziyaret etsem,
09:17
And for a few thousand visits, I would see the same thing every time,
126
532000
7000
bi kaç yüz seyahatten sonra hep aynı şeyleri görürdüm,
09:24
the little differences in the Earth.
127
539000
2000
Dünya'da ki küçük değişiklikler.
09:26
But this last time, just coming round, right now,
128
541000
4000
Fakat bu son zamanda, tam şu anda, aniden,
09:30
suddenly, there'd be huge changes in the environment,
129
545000
5000
doğada çok büyük değişimler oldu,
09:35
in the concentration of people,
130
550000
3000
insan yoğunluğunda da,
09:38
and it was just unbelievable, the amount of -- all the change in it.
131
553000
10000
bu kadar büyük miktarda değişim gerçekten inanılmazdı.
09:50
I wanted to -- well, one of the biggest changes is, 200 years ago,
132
565000
5000
En büyük değişimlerden biri 200 sene önce
09:55
we began using coal from underground, which has a lot of pollution,
133
570000
6000
kömürü kullanmaya başladığımızda oldu, ki oldukça çevre kirliliğine neden oldu,
10:01
and 100 years ago, began getting gasoline from underground,
134
576000
4000
ve 100 sene önce yeraltından petrolu çıkarmaya başladık ki
10:05
with a lot of pollution. And gasoline consumption, or production,
135
580000
6000
bu da çevreye oldukça zararlıydı. Petrol tüketimi -- ya da üretimi,
10:11
will reach its limit in about ten years, and then go down,
136
586000
5000
10 yıl içinde sınırına ulaşacak ve azalmaya başlayacak,
10:16
and we wonder what's going to happen with transportation.
137
591000
5000
ve sonra ulaşım nasıl olacak diye düşünmeye başladık.
10:22
I wanted to show the slide --
138
597000
3000
Slaytı göstermek istiyorum --
10:25
this slide, I think, is the most important one any of you will see, ever, because --
139
600000
9000
Bence bu slayt ,hayatınızda, görüp görebileceğiniz en önemli olanı, çünkü
10:34
(Laughter)
140
609000
2000
(Kahkaha)
10:36
(Applause) --
141
611000
3000
(Alkış)
10:39
it shows nature versus humans, and goes from 1850 to 2050.
142
614000
7000
Doğayla insanın mücadelesini 1850'den 2050 yılında kadar gösteriyor,
10:46
And so, the year 2000, you see there.
143
621000
3000
ve burda 2000 yılını görüyorsunuz,
10:49
And this is the weight of all air and land vertebrates.
144
624000
5000
ve burda bütün hava ve kara kirliliğinin miktarı.
10:54
Humans and muskrats and giraffes and birds and so on, are --
145
629000
5000
İnsanlar ve misk sıçanları, zürafalar, kuşlar vb.
10:59
the red line goes up. That's the humans and livestock and pets portion.
146
634000
7000
kırmızı çizgi devam ediyor, burada da insanlar, hayvancılık ve evcil hayvan yüzdesi.
11:06
The green line goes down. That's the wild nature portion.
147
641000
3000
Bu düşen yeşil çizgi de vahşi yaşam yüzdesi
11:10
Humans, livestock and pets are, now, 98 percent of the total world's mass
148
645000
6000
İnsanlar, yaşam stokları ve evcil hayvanlar, hava ve karada
11:16
of vertebrates on land and air.
149
651000
3000
oluşan kirliliğinin %98'ini oluşturuyor,
11:19
And you don't know what the future will hold,
150
654000
3000
ve geleceğin neler getireceğini bilemezsiniz,
11:22
but it's not going to get a lower percentage.
151
657000
4000
fakat bu yüzde azalamayacak.
11:26
Ten thousand years ago, the humans and livestock and pets
152
661000
4000
10,000 yıl önce insanlar, yaşam stokları ve evcil hayvanlar
11:30
were not even one tenth of one percent
153
665000
2000
%1'in onda biri bile değildi
11:32
and wouldn't even have been visible on such a curve.
154
667000
4000
ve böyle bir eğride gözükmezdi bile,
11:36
Now they are 98 percent, and it, I think, shows human domination of the Earth.
155
671000
11000
şu anda %98, ve bu insan ırkının dünyadaki hakimiyetini gösteriyor sanırım.
11:47
I give a talk to some remarkable high school students each summer,
156
682000
7000
Her yaz kaliteli liselerde öğrencilere konuşmalar yaparım,
11:54
and ask them, after they've asked me questions,
157
689000
3000
ve onların sorularından sonra ben de birkaç soru sorarım,
11:57
and I give them a talk and so on. Then I ask them questions.
158
692000
4000
yani konuşmamı yaptıktan sonra.
12:01
What's the population of the Earth?
159
696000
2000
Dünyadaki insan nüfusu nedir?
12:03
What's the population of the Earth going to be
160
698000
2000
Ve siz ailenizin yaşına geldiğinizde,
12:05
when you're the age of your parents?
161
700000
2000
dünyadaki insan nüfusu ne olacak?
12:07
Which I'd never, really -- they had never, really, thought about
162
702000
2000
Ben gerçekten-- onlar gerçekten bu konuda hiç düşünmemişlerdi.
12:09
but, now, they think about it.
163
704000
2000
Fakat şimdi düşünüyorlar.
12:11
And then, what population of the Earth would be an equilibrium
164
706000
7000
Ve sonra, Dünyayla denge içinde yaşamın devam etmesi için
12:18
that could continue on, and be for 2050, 2100, 2150?
165
713000
6000
nüfusun ne olması gerekir, 2050, 2100, 2150 yılına kadar?
12:24
And they form little groups, all fighting with each other,
166
719000
3000
Ve küçük gruplar oluşturup aralarında tartışmaya başlarlar,
12:27
and when I leave, two hours later,
167
722000
2000
iki saat sonra ben ayrılırken,
12:29
most of them are saying about 2 billion people,
168
724000
4000
çoğu 2 milyara yakın bi sayı söyler,
12:33
and they don't have any clue about how to get down to 2 billion,
169
728000
5000
ve 2 milyara nasıl düşeceği hakkında bir fikirleri yoktur,
12:38
nor do I, but I think they're right and this is a serious problem.
170
733000
8000
benimde yok, fakat sanırım haklılar ve bu önemli bir problem.
12:46
Rachel Carson was thinking of these, and came out with "Silent Spring," way back.
171
741000
7000
Rachel Carson bu konuları düşünüyordu, ve ''Silent Spring'' i yazdı.
12:53
"Solar Manifesto" by Hermann Scheer, in Germany,
172
748000
4000
Almanya'da Hermann Scheer'in Solar Manifesto'su diyor ki;
12:57
claims all energy on Earth can be derived, for every country,
173
752000
5000
Dünyadaki bütün ülkelere gereken enerji
13:02
from solar energy and water, and so on.
174
757000
8000
güneş enerjisi ve sudan elde edilebilir,
13:10
You don't need to dig down for these chemicals,
175
765000
3000
bu kimyasallar için yeri kazmanıza gerek yok,
13:13
and we can do things much more efficiently.
176
768000
4000
ve bazı şeyleri daha verimli kullanabiliriz.
13:17
Let's have the next slide.
177
772000
2000
Bir sonraki slaytta geçelim
13:19
So this just summarizes it. "Over billions of years,
178
774000
3000
Bu sadece özetliyor "Bir milyar yıldan fazladır,
13:22
on a unique sphere, chance has painted a thin covering of life --
179
777000
3000
Eşşi benzeri olmayan bir kürede, şans ince bir hayat örtüsü resmetti
13:25
complex and probable, wonderful and fragile.
180
780000
3000
gelişmiş ve makul, harika ve kırılgan
13:28
Suddenly, we humans, a recently arrived species,
181
783000
3000
Ve aniden, biz insanlar, kısa bir süre önce ortaya çıkmış bir tür,
13:31
no longer subject to the checks and balances inherent in nature,
182
786000
4000
kontrol ve dengeler artık doğanın bir öznesi değildi.
13:35
have grown in population, technology and intelligence
183
790000
3000
popülasyon, teknoloji ve zekamız gelişti
13:38
to a position of terrible power. We, now, wield the paintbrush."
184
793000
4000
korkunç bir gücün seviyesine. Şimdi fırça bizim elimizde
13:42
We're in charge. It's frightening.
185
797000
4000
Yönetici biziz. Bu açıkçası korkutucu
13:46
And I do a painting every 20 or 25 years. This is the last one.
186
801000
5000
Ve her 20, 25 yılda bir, bir resmin yaparım. İşte bu da sonuncusu
13:51
(Laughter)
187
806000
2000
(Kahkahalar)
13:53
And [it] shows the Earth in a time flag: on the right,
188
808000
4000
Dünya'yı gösteriyor, bir çeşit, bir zaman bayrağı, sağda
13:57
in trilobites and dinosaurs and so on;
189
812000
3000
trilobitler ve dinazorlar ve vb.
14:00
and over the triangle, we now get to civilization and TV
190
815000
5000
ve üçgenin sonuna doğru, biz medeniyete sahibiz, ve televizyonlara
14:05
and traffic jams and so on.
191
820000
2000
ve trafik sıkışıklığı vb.
14:07
I have no idea of what comes next,
192
822000
3000
Bundan sonra neyin geleceği konusunda hiç bir fikrim yok
14:10
so I just used robotic and natural cockroaches as the future,
193
825000
5000
ben de robotları ve hamamböceklerini kullandım, gelecek olarak
14:15
as a little warning.
194
830000
2000
bir tür küçük uyarı olarak
14:17
And two weeks after this drawing was done,
195
832000
3000
ve resmi bitirdikten iki hafta sonra,
14:20
we actually had our first project contract, at AeroVironment,
196
835000
4000
ilk proje anlaşmamızı yaptık AeroVironment'la
14:24
on robotic cockroaches, which was very frightening to me.
197
839000
5000
robot hamamböcekleri üzerine, ki bu biraz korkutucu benim için
14:29
(Laughter)
198
844000
2000
(Kahkahalar)
14:31
(Paper rustling)
199
846000
3000
(Sayfa hışırtısı)
14:34
Well, that'll be all the slides.
200
849000
3000
Peki, bu bizim bütün slayt--
14:41
As time went on, we stopped our environmental programs.
201
856000
3000
Zaman geçtikçe, çevre programlarımızı durdurduk,
14:44
We focused more on the really serious energy problems
202
859000
5000
daha çok ciddi enerji sorunlarının geleceğine
14:49
of the future, and we produced products for the company.
203
864000
7000
odaklandık, ve şirketler için ürünler ürettik
14:56
And we developed the impact car that General Motors made,
204
871000
5000
ve biz de elektrikli arabayı geliştirdik General Motors'un yaptığı gibi,
15:01
the EV1, out of --
205
876000
3000
the EV1, dışında--
15:04
and got the Air Resources Board to have the regulations
206
879000
7000
ve Hava Kaynakları Kurumu düzenlemesine sahip
15:11
that stimulated the electric cars, but they've since come apart.
207
886000
4000
elektrik arablarını uyarmışlardı, fakat dağıldıklarından bu zamana,
15:15
And we've done a lot of things, small drone airplanes and so on.
208
890000
7000
bir çok şey yaptık, uzaktan kumandalı uçaklar vb.
15:22
I have a Helios. We have the first video.
209
897000
5000
Bir Helios'um var --ilk videomuz--
15:29
(Video) Narrator: With a wingspan of 247 feet, this makes her larger than a Boeing 747.
210
904000
5000
Anlatıcı: 75.3m kanat genişliğiyle, bu uzunluk onu(Helios) bir Boeing 747'den daha büyük yapıyor
15:34
(Music)
211
909000
9000
(Müzik)
15:43
Her designers' attention to detail and her construction
212
918000
3000
Tasarımcılarının detaylardaki ve yapımındaki dikkatlari,
15:46
gives Helios' structure the flexibility and strength
213
921000
3000
Helios'a atmosferde karşılaştığı türbülanslara karşı
15:49
to deal with the turbulence encountered in the atmosphere.
214
924000
3000
dayanabilecek esnekliği ve dayanıklılığı kazandırdı.
15:52
This enables her to easily ride through the air currents
215
927000
3000
Bu o okyanus dalgaları üzerinde hareket gibi,
15:55
as if she's sliding along on the ocean waves.
216
930000
3000
hava akımlarıyla kolayca dolaşmasını sağlar.
15:58
Paul MacCready: The wings could touch together on top and not break. We think.
217
933000
5000
Paul Macready: Kanatlar biribirlerine en üstte değebilirler, fakat kırılmazla, biz düşündük.
16:03
(Laughter)
218
938000
3000
(Kahkahalar)
16:06
Narrator: And Helios now begins the process of turning her back to the sun,
219
941000
3000
Anlatıcı: Alabildiği en yüksek miktarda güneş ışığını alabilmek için Helios
16:09
to maximize the power from her solar array.
220
944000
3000
sırtını güneşe dönüyor
16:12
(Music)
221
947000
8000
(Müzik)
16:20
As the sky gets darker, and the outside air temperatures drop
222
955000
4000
Gökyüzü karardıkça ve dışarıdaki havanın sıcaklığı 38C
16:24
below minus 100 degrees Fahrenheit,
223
959000
2000
derecenin altına düştüğünde
16:27
the most environmentally hostile segment of Helios's journey
224
962000
3000
Helios'un seyehatinin çevrece en düşman bölümü
16:30
has gone by without notice,
225
965000
2000
hiç bir uyarı olmaksızın geçildiğinde
16:32
except for being recorded by specially designed data acquisition systems
226
967000
4000
özel dizayn edilmiş veri toplama sistemlerinin ve ilişkili
16:36
and their associated sensors.
227
971000
2000
semsörlerinin kayıtları dışında.
16:39
Approaching a peak radar altitude of 96,863 feet,
228
974000
5000
Yaklaşan bir zirve radar seviyesi 29.523m
16:44
at 4:12 p.m., Helios is standing on top of 98 percent of the Earth's atmosphere.
229
979000
5000
saat 16.12'de, Helios Dünya atmosferin %98'inin üzerinde duruyordu
16:49
This is more than 10,000 feet higher
230
984000
3000
Bu SR_71 Blackbird'ün Dünya
16:52
than the previous world's altitude record held by the SR-71 Blackbird.
231
987000
5000
eski yükseklik rekorundan 3048m daha yüksekti
16:57
(Applause)
232
992000
8000
(Alkış)
17:06
PM: That plane has many purposes, but it's aimed for communications,
233
1001000
5000
PM: Bu uçağın birçok amacı vardı, ancak haberleşme için yapılmıştı
17:11
and it can fly so slowly that it'll just stay up at 65,000 feet.
234
1006000
6000
ve çok yavaş uçabilir, sadece 19812m'de kalabilir
17:18
Eventually, it will be able to have to stay up day, night, day, night,
235
1013000
3000
sonuç olarak gündüz, gece, gündüz, gece altı ay süresince,
17:21
for six months at a time, acting like the synchronous satellite,
236
1016000
4000
eş zamanlı bir uydu gibi davranarak havada kalabilecek
17:25
but only ten miles above the Earth.
237
1020000
2000
fakat sadece Dünya'nın 16.100m üzerinde.
17:27
Let's have the next video. This shows the other end of the spectrum.
238
1022000
3000
Hadi bir sonraki videoya geçelim, tayfın diğer sonunu gösteriyor bize
17:30
(Video) Narrator: A tiny airplane, the AV Pointer serves for surveillance.
239
1025000
3000
Anlatıcı: küçük bir uçak, AV Pointer, gözetim hizmeti vermektedir,
17:33
In effect a pair of roving eyeglasses,
240
1028000
2000
aslında, bir çift seyyar gözlükle,
17:35
a cutting-edge example of where miniaturization can lead
241
1030000
3000
operatör araçtan uzak ise son teknoloji ürünü
17:38
if the operator is remote from the vehicle.
242
1033000
2000
bu araçla onu kontrol edebilirsiniz.
17:41
It is convenient to carry, assemble, and launch by hand.
243
1036000
3000
Taşıma, monte ve el ile başlatmak için uygundur.
17:44
Battery-powered, it is silent and rarely noticed.
244
1039000
3000
Bataryalardan güç alır, sessizdir ve kolay fark edilmez.
17:48
It sends high-resolution video pictures back to the operator.
245
1043000
3000
Kullanıcıya(Operatör) yüksek çözünürlüklü görüntüle gönderir.
17:51
With on-board GPS, it can navigate autonomously,
246
1046000
4000
GPS sayesinde, bağımsız şekilde hareket edebilir,
17:55
and it is rugged enough to self-land without damage.
247
1050000
3000
ve böylelikle hasarsız şekilde iniş yapabilir.
17:59
PM: Okay, and let's have the next.
248
1054000
2000
PM: Tamam, ve bir sonraki--
18:01
(Applause)
249
1056000
4000
(Alkış)
18:05
That plane is widely used by the military, now, in all their operations.
250
1060000
5000
Bu uçak geniş ölçde askeriye tarafından her türlü operasyonda kullanıldı.
18:10
Let's have the next video.
251
1065000
2000
Bir sonraki videoya geçelim
18:14
(Video) (Music)
252
1069000
14000
(Müzik)
18:28
Alan Alda: He's got it, he's got it, he's got it on his head.
253
1083000
2000
Alan Alda: Kontrol ediyor onu kontrol ediyo, kafasının üzerinde
18:30
(Music)
254
1085000
2000
(Müzik)
18:32
We're going to end our visit with Paul MacCready's flying circus
255
1087000
3000
Ziyaretimizi Paul MacCready'in uçan sirki ile sonlandıracağız
18:35
by meeting his son, Tyler, who, with his two brothers,
256
1090000
3000
Oğlu Tyler ile tanışarak, iki erkek kardeşinin,
18:38
helped build the Gossamer Condor, 25 years ago.
257
1093000
3000
yardımı ile 25 yıl önce bir Gossamer Condor inşa ettiler.
18:42
Tyler MacCready: You can chase it, like this, for hours.
258
1097000
2000
Tyler Macready: Dört saat boyunca bunu takip edebilirsiniz.
18:44
AA: When they got bored with their father's project,
259
1099000
3000
AA: Ne zaman babalarının projelerinden sıkılsalar,
18:47
they invented an extraordinary little plane of their own.
260
1102000
2000
olağanüstü bir uçak icat ettiler.
18:49
TM: And I can control it by putting the lift on one side of the wing, or on the other.
261
1104000
5000
TM: Havanın akışını kanadın bir tarafında ya da diğerinde tutarak kontrol edebilirim.
18:54
AA: They called it their Walkalong Glider.
262
1109000
2000
AA: Ona Walk-Along Glider(Yürüyüş-Boyunca Planör) adını verdiler.
18:56
(Music)
263
1111000
1000
(Müzik)
18:58
I've never seen anything like that.
264
1113000
1000
Hiç böyle bir şey görmedim.
18:59
How old were you when you invented that?
265
1114000
2000
Bunu icat ettiğinde kaç yaşındaydın?
19:01
TM: Oh, 10, 11. (AA: Oh my God.)
266
1116000
3000
TM: Oh, 10, 11 -- (AA: Aman tanrım.)
19:04
TM: 12, something like that. (AA: That's amazing.)
267
1119000
2000
TM: 12, onun gibi bir şeydi. (AA: Hayret verici.)
19:06
PM: And Tyler's here to show you the Walkalong.
268
1121000
3000
PM: Ve Tyler size Walk-Along'u göstermek için burada.
19:09
(Applause)
269
1124000
5000
(Alkış)
19:14
TM: All right. You all got a couple of these in your gift bags,
270
1129000
4000
TM: Tamam. Hepinizin hediye çantalarında bunlardan bir kaç tane var,
19:18
and one of the first things,
271
1133000
2000
ve ilk şey--
19:21
the production version seemed to dive a little bit,
272
1136000
2000
imalat versiyonu biraz dalıyor gibi görünmüştü,
19:23
and so I would just suggest you bend the wing tips up a little bit
273
1138000
3000
neyse, ben size uçurmayı denemeden önce kanatları biraz
19:26
before you try flying it.
274
1141000
2000
yukarı kıvırmanızı öneriyorum
19:28
I'll give you a demonstration of how it works.
275
1143000
2000
Size nasıl çalıştığını göstereceğim, fikir vücudunuzun
19:30
The idea is that it soars on the lift over your body, like a seagull soaring on a cliff.
276
1145000
6000
etrafındaki havanın kaldırmasıyla yükselmesidir, aynı bir martının kayalıklarda yükselmesi gibi.
19:36
As the wind comes up, it has to go over the cliff, so
277
1151000
3000
Rüzgar geldikçe boşluğun üzerinden gitmek zorunda,
19:39
as you walk through the air, it goes around your body, some has to go over you.
278
1154000
5000
siz yürüdüğünüzde vücudunuzun etrafında oluşan hava nedeniyle sizinle birlikte gitmek zorunda.
19:44
And so you just keep the glider positioned in that up current.
279
1159000
3000
böylece sadece planörü akıma doğru pozisyonlamalısınız.
19:47
The launch is the difficult part: you've got to hold it high up, over your head,
280
1162000
3000
Kalkış zor bölüm, kafanızın üzerinde yüksekte tutmalısınız ve ileri
19:50
and you start walking forward, and just let go of it, and you can control it like that.
281
1165000
6000
yürümelisiniz, ve sadece gitmesine izin verin ve bu şekilde kontrol edebilirsiniz.
19:56
(Laughter)
282
1171000
2000
(Kahkaha)
19:58
And then also, like it said in the video,
283
1173000
3000
Ayrıca videoda da söylendiği gibi,
20:01
you can turn it left or right
284
1176000
2000
kaldırmayı sadece bir kanadın
20:03
just by putting the lift under one wing or another.
285
1178000
2000
altında tutarak ya da diğerinde sağa veya sola döndürebilirsiniz,
20:05
So I can do it -- oops, that was going to be a right turn.
286
1180000
5000
ben de yapabilirim--ups, bu sağa dönüş olacaktı
20:10
(Laughter)
287
1185000
1000
(Kahkahalar)
20:11
Okay, this one will be a left turn.
288
1186000
2000
Tamam, bu sola dönüş olacak.
20:15
Here, but --
289
1190000
2000
Burada, fakat...
20:17
(Applause) --
290
1192000
1000
(Alkış)
20:18
anyway.
291
1193000
2000
her neyse--
20:20
(Applause)
292
1195000
3000
(Alkış)
20:23
And that's it, so you can just control it, wherever you want,
293
1198000
3000
Ve sadece, nereye gitmek istiyorsanız oraya doğru kontrol edebilirsiniz,
20:26
and it's just hours of fun. And these are no longer in production,
294
1201000
4000
ve sadece saatlerce eğelence, ve bunlar artık üretimde değil,
20:30
so you have real collector's items.
295
1205000
2000
o nedenle tam bir koleksiyoncu ürününüz var.
20:32
(Laughter)
296
1207000
2000
(Kahkahalar)
20:34
And this, we just wanted to show you --
297
1209000
4000
Biz sadece size bir göstermek--
20:39
if we can get the video running on this, yeah --
298
1214000
2000
eğer videoyu çalıştırabilirsek, evet,
20:41
just an example of a little video surveillance.
299
1216000
6000
sadece bir video örneği -- küçük bir video taraması.
20:47
(Laughter)
300
1222000
2000
(Kahkahalar)
20:49
This was flying around in the party last night, and --
301
1224000
4000
Bu geçen geceki partide uçuyordu, ve --
20:53
(Laughter) --
302
1228000
2000
(Kahkahalar)
20:55
you can see how it just can fly around,
303
1230000
3000
ve nasıl etrafınızda uçtuğunu görebilirsiniz,
20:58
and you can spy on anybody you want.
304
1233000
2000
ve istediğiniz kişiyi gözetliyebilirsiniz.
21:00
(Laughter)
305
1235000
6000
(Kahkahalar)
21:06
And that's it. I was going to bring an airplane,
306
1241000
2000
Ve budur. Bir uçak getirecektim
21:08
but I was worried about hitting people in here,
307
1243000
2000
fakat burada insanları vurmaktan korktum
21:10
so I thought this would be a little bit more gentle.
308
1245000
3000
bende bunun daha kibarca olacağını düşübdüm
21:14
And that's it, yeah, just a few inventions.
309
1249000
3000
Ve işte, evet, sadece biraz icat
21:17
(Applause)
310
1252000
8000
(Alkış)
21:25
All right.
311
1260000
2000
Tamam
ABOUT THE SPEAKER
Paul MacCready - EngineerPaul MacCready, an aircraft designer and environmentalist, is a pioneer of human-powered flight, alternative energy for transportation, and environmentally responsible design.
Why you should listen
Through his life, Paul MacCready turned his mind, energy and heart toward his two passions: flight and the Earth. His early training as a fighter and glider pilot (glider pilots still use the "MacCready speed ring" he developed after World War II) led him to explore nontraditional flight and nontraditional energy sources.
In the 1970s, he and his company, AeroVironment, designed and built two record-breaking human-powered planes: the Gossamer Condor, the first human-powered aircraft to complete a one-mile course set by the Kremer Prize, and the Gossamer Albatross, the first to cross the English Channel. The planes' avian names reveal the deep insight that MacCready brought to the challenge -- that large birds, in their wing shape and flying style, possess an elegant secret of flight.
He then turned his wide-ranging mind toward environmentally responsible design, informed by his belief that human expansion poses a grave threat to the natural world. His team at AeroVironment prototyped an electric car that became General Motors' pioneering EV-1. They explored alternative energy sources, including building-top wind turbines. And they developed a fleet of fascinating aircraft -- including his Helios solar-powered glider, built to fly in the very top 2 percent of Earth's atmosphere, and the 2005 Global Observer, the first unmanned plane powered by hydrogen cells.
Paul MacCready | Speaker | TED.com