TED2018
Angel Hsu: How China is (and isn't) fighting pollution and climate change
Angel Hsu: Çin, hava kirliliği ve iklim değişikliği konusunda ne yapıyor (ve yapmıyor)
Filmed:
Readability: 5.2
1,767,453 views
Çin, dünyanın en büyük hava kirleticisi ve şimdi de en büyük temiz enerji üreticilerinden biri. Çin gelecekte nasıl bir yol izleyecek ve bu, küresel çevreyi nasıl etkileyecek? Veri bilimci Angel Hsu, dünyanın en yüksek nüfuslu ülkesinin nasıl alternatif enerjiye dayalı bir gelecek yarattığını ve hızla sanayileşme sürecinde neden olduğu çevresel felaketle nasıl yüzleştiğini açıklıyor.
Angel Hsu - Environmental data scientist
Angel Hsu is a professor and data geek who applies data-driven methods to solve challenging environmental issues. Full bio
Angel Hsu is a professor and data geek who applies data-driven methods to solve challenging environmental issues. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
When is seeing not believing?
0
1720
2360
Gözlerimize ne zaman inanmayız?
00:17
A couple years ago, my friend
sent me this photo from Ürümqi,
sent me this photo from Ürümqi,
1
5120
3536
Birkaç sene önce bir arkadaşım
Urumçi'den bir fotoğraf gönderdi,
Urumçi'den bir fotoğraf gönderdi,
00:20
which is the capital of Xinjiang
province in northwest China.
province in northwest China.
2
8680
4096
burası Çin'in kuzeybatısındaki
Sincan bölgesinin başkenti.
Sincan bölgesinin başkenti.
00:24
On this particular day,
she couldn't believe her eyes.
she couldn't believe her eyes.
3
12800
3336
O gün, arkadaşım gözlerine inanamamıştı.
00:28
Checking the quality of the air outside
using this app on her iPad,
using this app on her iPad,
4
16160
4240
Hava kalitesine bakmak için
iPad'inde bir uygulama vardı
iPad'inde bir uygulama vardı
00:33
the numbers were telling her
the air quality was good,
the air quality was good,
5
21160
3136
ve uygulamaya göre hava kalitesi iyiydi,
00:36
one on a scale of 500.
6
24320
1840
500 üzerinden bir ölçeğe göre böyle.
00:38
But when she looked outside,
she saw something much different.
she saw something much different.
7
26920
2920
Ama dışarı baktığında gördüğü
durum çok daha farklıydı.
durum çok daha farklıydı.
00:42
Yes, those are buildings
in the background.
in the background.
8
30800
2096
Evet, arka planda aslında binalar var.
00:44
(Laughter)
9
32920
1320
(Kahkahalar)
00:47
But the data were simply
not telling the truth
not telling the truth
10
35160
2936
Uygulamanın verilerinin
gerçeklerle alakası yoktu,
gerçeklerle alakası yoktu,
00:50
of what people were seeing and breathing,
11
38120
2416
insanların görüp
soluduğu hava böyle değildi
soluduğu hava böyle değildi
00:52
and it's because they were
failing to measure PM2.5,
failing to measure PM2.5,
12
40560
3576
çünkü PM2.5 veya diğer adıyla
00:56
or fine particulate pollution.
13
44160
2256
partiküler madde ölçümü yapılmıyordu.
00:58
When PM2.5 levels
went off the charts in 2012,
went off the charts in 2012,
14
46440
3896
2012'de PM2.5 seviyesi
normalin çok üstüne çıkıp
normalin çok üstüne çıkıp
01:02
or "crazy bad," as the US Embassy
once described it in a tweet,
once described it in a tweet,
15
50360
3976
ABD elçiliğinin bir tweetinde "inanılmaz
kötü" olarak nitelendirildiğinde
kötü" olarak nitelendirildiğinde
01:06
Chinese denizens took to social media
16
54360
2176
Çin'de yaşayanlar sosyal medyada
01:08
and they started to question why it was
that they were seeing this disconnect
that they were seeing this disconnect
17
56560
3656
bu tutarsızlığın nedenini
sorgulamaya başladılar,
sorgulamaya başladılar,
01:12
between official air quality statistics
18
60240
2016
resmî hava kalitesi istatistikleriyle
01:14
and what they were seeing
and breathing for themselves.
and breathing for themselves.
19
62280
2720
içinde bulundukları hava
arasındaki tutarsızlığı.
arasındaki tutarsızlığı.
01:18
Now, this questioning has led
20
66400
2136
Bu sorgulama
01:20
to an environmental awakening
of sorts in China,
of sorts in China,
21
68560
3416
Çin'de çevre bilincinin oluşmasını sağladı
01:24
forcing China's government
to tackle its pollution problems.
to tackle its pollution problems.
22
72000
3560
ve Çin hükûmetini kirliliğe
karşı önlem almaya zorladı.
karşı önlem almaya zorladı.
01:28
Now China has the opportunity
to become a global environmental leader.
to become a global environmental leader.
23
76400
4400
Çin, çevreyi koruma konusunda
öncü olma fırsatına sahip.
öncü olma fırsatına sahip.
01:34
But the picture
that I'll paint for you today
that I'll paint for you today
24
82440
2496
Ama bugün burada size anlatacağım tablo
01:36
is one that's mixed.
25
84960
1656
biraz daha karmaşık.
01:38
There are some signs
that are very promising,
that are very promising,
26
86640
2736
Umut vadeden bazı işaretler var,
01:41
and there are other trends
that are more troubling
that are more troubling
27
89400
2376
ve diğer yandan daha çok ilgi gerektiren
01:43
that warrant closer attention.
28
91800
1616
sorunlu trendler de var.
01:45
But now let's go back
to the story at hand.
to the story at hand.
29
93440
2040
Şimdi gidip hikâyeye yakından bakalım.
01:48
I started to witness the beginnings
of China's green evolution
of China's green evolution
30
96360
3056
Çin'in çevreci hareketlerinin
başlangıcına bizzat tanıklık ettim,
başlangıcına bizzat tanıklık ettim,
01:51
when I was a PhD student
conducting fieldwork in China in 2011.
conducting fieldwork in China in 2011.
31
99440
4856
o sırada 2011'de, Çin'de alan çalışması
yapan bir doktora öğrencisiydim.
yapan bir doktora öğrencisiydim.
01:56
I traveled all across the country
seeking answers to the question
seeking answers to the question
32
104320
3456
Şüphecilerden kendime çıkardığım
soruya cevap arayarak
soruya cevap arayarak
01:59
that I often got myself
from the skeptical outsider:
from the skeptical outsider:
33
107800
3496
ülkenin her bir yanını gezdim:
02:03
What, you mean China is doing
something on the environment?
something on the environment?
34
111320
2816
Nasıl yani? Çin, çevre konusunda
bir şey yapıyor mu diyorsun?
bir şey yapıyor mu diyorsun?
02:06
They have environmental policies?
35
114160
1616
Çevresel politikaları mı var?
02:07
What policies?
36
115800
1200
Ne politikası?
02:09
At that time, PM2.5 data
was considered too politically sensitive
was considered too politically sensitive
37
117600
4376
O sıralarda PM2.5 verileri
politik olarak fazla hassas görüldü
politik olarak fazla hassas görüldü
02:14
and so the government
was keeping it secret,
was keeping it secret,
38
122000
2696
ve hükûmet de bu yüzden
onu gizli tutuyordu,
onu gizli tutuyordu,
02:16
but citizens were becoming aware
of its harmful human health effects,
of its harmful human health effects,
39
124720
4776
ancak vatandaşlar bunun insan sağlığına
zararlı etkilerinin farkına varıyordu
zararlı etkilerinin farkına varıyordu
02:21
and they were demanding
greater transparency
greater transparency
40
129520
2096
ve hükûmetten talep ettikleri
02:23
on the part of the government.
41
131640
1456
daha fazla şeffaflıktı.
02:25
I actually started to see some of this
growing evolution and awareness myself
growing evolution and awareness myself
42
133120
4176
Çin'in her tarafında büyüyen
bu evrim ve farkındalığın bir kısmını
bu evrim ve farkındalığın bir kısmını
02:29
cropping up all over China.
43
137320
1480
kendim görmeye başladım.
02:31
Department stores, for example,
started to market these air purifiers
started to market these air purifiers
44
139680
3776
Örneğin mağazalar,
zararlı PM2.5'i filtreleyebilecek
zararlı PM2.5'i filtreleyebilecek
02:35
that could filter out harmful PM2.5.
45
143480
2560
hava temizleyicileri
pazarlamaya başladılar.
pazarlamaya başladılar.
02:39
Citizens were also adopting PM2.5
as the title of musical festivals.
as the title of musical festivals.
46
147320
4816
Vatandaşlar PM2.5'i müzik festivallerine
başlık olarak uyarlıyorlardı.
başlık olarak uyarlıyorlardı.
02:44
(Laughter)
47
152160
2296
(Kahkahalar)
02:46
And then I went to a golf course
in Shenzhen, which is in southern China,
in Shenzhen, which is in southern China,
48
154480
3496
Sonra Çin'in güneyindeki Shenzhen'de
bir golf kursuna gittim
bir golf kursuna gittim
02:50
and you can see from this banner,
they're advertising a retreat from PM2.5.
they're advertising a retreat from PM2.5.
49
158000
5416
ve bu afişten de görebileceğiniz gibi
PM2.5'ten sakınmanın tanıtımı yapıyorlar.
PM2.5'ten sakınmanın tanıtımı yapıyorlar.
02:55
Golf sub-par, but don't
breathe sub-par air.
breathe sub-par air.
50
163440
2440
Golf standartlatın altında
ama havanız öyle olmasın.
ama havanız öyle olmasın.
02:59
And then Shanghai's
Environmental Protection Bureau
Environmental Protection Bureau
51
167360
2416
Sonra Shangai Çevre Koruma Ofisi
03:01
decided to create a mascot
named after the air quality index
named after the air quality index
52
169800
4576
halkını hava kalitesinden
daha iyi haberdar etmek için
daha iyi haberdar etmek için
03:06
to better communicate
the air quality data to its people.
the air quality data to its people.
53
174400
3240
hava kalitesi endeksinden ismini almış
bir maskot yaratmaya karar verdi.
bir maskot yaratmaya karar verdi.
03:10
I call her AQI Girl,
54
178440
1936
Ben ona AQI Kız diyorum
03:12
and her expression and hair color changes
depending on the quality of air outside.
depending on the quality of air outside.
55
180400
4200
ve onun ifadeleri ile saç rengi dışardaki
havanın kalitesine göre değişiyor.
havanın kalitesine göre değişiyor.
03:17
Five years later and she's still
the mostly smiling face
the mostly smiling face
56
185520
3656
Beş yıl geçti ve o hâlâ
Şangay'ın hava kalitesi konusunda
Şangay'ın hava kalitesi konusunda
03:21
of Shanghai's air quality.
57
189200
1360
çoğunlukla güler yüzü.
03:23
And then in 2015,
58
191640
1696
Ve sonra 2015'te
03:25
former CCTV reporter Chai Jing
59
193360
2376
Eski CCTV muhabiri Chai Jing
03:27
created this documentary
called "Under the Dome."
called "Under the Dome."
60
195760
2560
''Under the Dome'' isimli
bu belgeseli yarattı.
bu belgeseli yarattı.
03:30
It would be likened
to Rachel Carson's "Silent Spring."
to Rachel Carson's "Silent Spring."
61
198880
3136
Rachel Carson'un
''Silent Spring''ine benzetildi.
''Silent Spring''ine benzetildi.
03:34
And much like Rachel Carson
62
202040
1816
Ve tıpkı Rachel Carson gibi
03:35
brought to attention the fact
that pesticides were harming human health,
that pesticides were harming human health,
63
203880
3816
tarım ilaçlarının insan sağlığına
zararlı olduğu gerçeğine dikkat çekti,
zararlı olduğu gerçeğine dikkat çekti,
03:39
"Under the Dome" stamped
into the popular consciousness
into the popular consciousness
64
207720
3776
''Under the Dome'' her yıl Çin'de
sadece hava kirliliğinin
sadece hava kirliliğinin
03:43
that air pollution was leading
to one million premature deaths
to one million premature deaths
65
211520
4496
bir milyona kadar erken ölüme sebep olması
03:48
every year in China alone.
66
216040
2200
popüler konusuna kaşesini bastı.
03:51
This video garnered
67
219120
1256
Bu video...
03:52
more than a hundred million
views in a single weekend
views in a single weekend
68
220400
2896
...bir haftasonu içinde
yüz milyondan fazla izlendi,
yüz milyondan fazla izlendi,
03:55
before China's government,
69
223320
1896
sonrasında çin hükûmeti
03:57
fearing that it might incite
some type of social unrest,
some type of social unrest,
70
225240
2896
toplumsal bir karışıklığa
sebep olacağından korkarak
sebep olacağından korkarak
04:00
pulled it from the internet.
71
228160
1360
videoyu internetten kaldırdı.
04:02
But the damage had already been done.
72
230800
1800
Ama iş işten geçmişti.
04:05
Public outcry over air pollution
73
233080
2216
Hava kirliliği üzerine toplumsal yakınma,
04:07
galvanized China's government,
74
235320
1896
Çin hükûmetini harekete geçirdi,
04:09
perhaps in an act of self-preservation,
75
237240
2416
belki de kendini koruma edasıyla
04:11
to think big and decisively
about how it could tackle
about how it could tackle
76
239680
2496
hava kirliliği ve
diğer çevresel sorunlarıyla
diğer çevresel sorunlarıyla
04:14
the root of its air pollution
77
242200
2016
büyük ve radikal kararlar alarak
04:16
and many of its other
environmental problems:
environmental problems:
78
244240
2616
nasıl başa çıkabileceğini düşünmek için,
04:18
its energy system.
79
246880
1200
enerji sistemi gibi sorunları.
04:20
For you see, in China,
80
248800
2056
Görüyorsunuz ki Çin'de
04:22
about two thirds of its
electricity comes from coal.
electricity comes from coal.
81
250880
2840
elektriğinin üçte ikisi
kömürden sağlanıyor.
kömürden sağlanıyor.
04:26
China has more coal-fired power plants
than any other country in the world,
than any other country in the world,
82
254760
4696
Çin, tüm ülkelerden fazla,
kömürle çalışan elektrik santraline sahip;
kömürle çalışan elektrik santraline sahip;
04:31
about 40 percent of the global total,
83
259480
2440
küresel toplamın %40 kadarı.
04:34
and it's because of this fact
that China's government
that China's government
84
262960
3016
Bunun sebebi ise Çin hükûmeti
04:38
has decided since 2014
to wage a war on coal,
to wage a war on coal,
85
266000
4176
2014'ten itibaren kömüre savaş açtı,
04:42
shutting down small coal mines,
86
270200
2256
küçük kömür madenlerini kapattı,
04:44
setting limits on coal consumption,
87
272480
2536
kömür tüketimine sınırlar koydu,
04:47
even canceling an Australia's worth
of coal-fired power plants.
of coal-fired power plants.
88
275040
4400
hatta Avustralya değerinde
kömürle çalışan santrali iptal etti.
kömürle çalışan santrali iptal etti.
04:53
They've also been making
enormous investments
enormous investments
89
281120
2136
Ayrıca temiz ve yenilenebilir
enerji konusunda
enerji konusunda
04:55
when it comes to clean
and renewable energy,
and renewable energy,
90
283280
2256
dev yatırımlar yapıyorlar,
04:57
like hydropower, wind and solar,
91
285560
2936
hidro güç, rüzgar ve güneş enerjisi gibi
05:00
and the pace and the scale
of this transformation
of this transformation
92
288520
2896
ve bu dönüşümün hızı ve ölçeklendirilmesi
05:03
has been absolutely mind-blowing.
93
291440
1856
akıllara durgunluk verecek cinsten.
05:05
Let me give you a couple of statistics
to show you what I mean.
to show you what I mean.
94
293320
3416
Size ne demek istediğimi gösterecek
birkaç istatistik vereyim.
birkaç istatistik vereyim.
05:08
China leads the world
when it comes to hydropower,
when it comes to hydropower,
95
296760
2616
Çin, hidroelektrik konusunda
toplamın üçte biri ile dünyada lider.
05:11
with a third of total capacity.
96
299400
1640
05:13
There's enough for every Chinese citizen
97
301800
2376
Her Çin vatandaşının bir yılda
yalnızca hidroelektrik kullanarak
yalnızca hidroelektrik kullanarak
05:16
to power two homes in a single year
from hydropower alone.
from hydropower alone.
98
304200
4000
iki eve elektrik vermesine
yetecek kadar var.
yetecek kadar var.
05:20
You may have heard
of the Three Gorges Dam,
of the Three Gorges Dam,
99
308880
2096
Three Gorges Barajı'nı duymuşsunuzdur,
05:23
pictured here,
100
311000
1216
burada gösteriliyor,
05:24
which is the largest
power station in the world,
power station in the world,
101
312240
2246
aynı zamanda dünyanın
en büyük elektrik santrali
en büyük elektrik santrali
05:26
and it's powered by water.
102
314510
1506
ve su ile çalışıyor.
05:28
In terms of wind power,
103
316040
1336
Rüzgâr gücü konusunda ise,
05:29
China has a third of the global capacity.
104
317400
3056
Çin, küresel kapasitenin
üçte birine sahip.
üçte birine sahip.
05:32
This makes it the number one
leader by far.
leader by far.
105
320480
2160
Bu, Çin'i bugüne kadar
bir numaralı lider yaptı.
bir numaralı lider yaptı.
05:35
When we look at solar,
China's also leading.
China's also leading.
106
323520
2936
Güneş enerjisine baktığımızda
Çin yine lider.
Çin yine lider.
05:38
In fact, they crushed their 2020 target
107
326480
3536
Aslında, 2020 için olan hedeflerini
05:42
of installing 105 gigawatts
of solar power.
of solar power.
108
330040
3456
105 gigawatt'lık güneş enerjisi sistemi
kurma işini başardılar.
kurma işini başardılar.
05:45
This is after the government
already revised upwards
already revised upwards
109
333520
3336
Bu, devlet 2009 ve 2015 yılları arasında
05:48
several times its solar energy target
110
336880
2656
hedeflerini çoktan yukarı doğru
05:51
between 2009 and 2015.
111
339560
2160
revize ettikten sonraydı.
05:54
Last year, in seven months alone,
112
342960
2336
Geçen sene yedi ay içinde Çin,
05:57
China was able to install
a whopping 35 gigawatts of solar power.
a whopping 35 gigawatts of solar power.
113
345320
4696
35 gigawatt'lık
güneş enerjisi kurmayı başardı.
güneş enerjisi kurmayı başardı.
06:02
This is more than half
of what the US has combined in total
of what the US has combined in total
114
350040
3736
Bu, ABD'nin toplam kombine ettiği
enerjinin yarısından fazlası
enerjinin yarısından fazlası
06:05
and China did this
in just seven months alone.
in just seven months alone.
115
353800
2320
ve Çin bunu tek başına yedi ayda yaptı.
06:09
We can verify this remarkable growth
in solar power from space,
in solar power from space,
116
357080
4056
Bu olağanüstü büyümeyi uzaydan
güneş enerjisiyle doğrulayabiliriz,
güneş enerjisiyle doğrulayabiliriz,
06:13
like the startup SpaceKnow
has done in this slide.
has done in this slide.
117
361160
2680
tıpkı bu slaytta
SpaceKnow'un yaptığı gibi.
SpaceKnow'un yaptığı gibi.
06:16
By 2020, China is on track to generate
Germany's entire electricity consumption
Germany's entire electricity consumption
118
364960
5616
2020'ye gelindiğinde Çin tek başına
Almanya'nın tüm elektrik tüketimini
Almanya'nın tüm elektrik tüketimini
06:22
from just wind and solar power alone.
119
370600
2440
sadece rüzgâr ve güneş enerjisinden
üretmeyi başaracak.
üretmeyi başaracak.
06:25
It's pretty darn remarkable.
120
373560
1400
Bu inanılmaz bir şey.
06:28
And we see some evidence now
121
376000
2536
Bugün bazı kanıtlar görüyoruz,
06:30
that China's efforts on clean energy
122
378560
2136
Çin'in temiz enerji konusundaki emekleri
06:32
is actually having an effect,
123
380720
2096
gerçekten de etki ediyor,
06:34
not just on air pollution reduction,
124
382840
1976
sadece hava kirliliğini azaltmada değil
06:36
but also on global climate change,
125
384840
1696
ayrıca küresel iklim değişikliğinde,
06:38
where China has the world's
largest carbon footprint.
largest carbon footprint.
126
386560
2510
Çin'in en büyük karbon salınımı
yaptığı alanda.
yaptığı alanda.
06:42
If we look at some of the data,
we can see that China's coal consumption
we can see that China's coal consumption
127
390000
4016
Verilerin bir kısmına bakarsak
Çin'in kömür tüketiminin
Çin'in kömür tüketiminin
06:46
may have already reached a peak
as early as 2013.
as early as 2013.
128
394040
3400
2013 yılında zirveye ulaşmış
olabileceğini görebilirsiniz.
olabileceğini görebilirsiniz.
06:50
This is a major reason
why China's government announced
why China's government announced
129
398320
3376
Çin hükûmetinin
2020 karbon azaltma planlarını
2020 karbon azaltma planlarını
06:53
that actually they've already achieved
their 2020 carbon reduction pledge
their 2020 carbon reduction pledge
130
401720
4576
planlanan tarihin çok öncesinde
tamamladıklarını ilan etmelerinde
tamamladıklarını ilan etmelerinde
06:58
ahead of schedule.
131
406320
1200
bu büyük bir sebep.
07:00
This reduction in coal consumption
132
408320
2016
Kömür tüketimindeki bu azalma
07:02
is also directly driving
improvements in air quality
improvements in air quality
133
410360
2976
tüm ülke çapında
hava kalitesini iyileştirmede
doğrudan etki ediyor,
doğrudan etki ediyor,
07:05
across the country,
134
413360
1376
07:06
as I've shown here in blue.
135
414760
1600
mavi kısımlarda gösterdiğim gibi.
07:09
In most major Chinese cities,
136
417280
1536
Çoğu Çin şehirlerinde,
07:10
air pollution has fallen
by as much as 30 percent.
by as much as 30 percent.
137
418840
2880
hava kirliliği yüzde 30 kadar düştü.
07:14
And this reduction in air pollution
is actually leading people
is actually leading people
138
422800
2936
Hava kirliliğindeki bu azalma
insanların Çin'de daha
uzun ömürlü olmasını sağlıyor,
uzun ömürlü olmasını sağlıyor,
07:17
to live longer lives in China,
139
425760
1976
07:19
on average two and a half years more
than they would have in 2013.
than they would have in 2013.
140
427760
5000
2013 yılına kıyasla ortalama
iki buçuk yıl daha fazla.
iki buçuk yıl daha fazla.
07:25
In yellow, we can see
the cities that have experienced
the cities that have experienced
141
433680
2976
Sarı kısımlar hava kalitesindeki
en büyük iyileşmelerin
en büyük iyileşmelerin
07:28
the greatest improvements in air quality.
142
436680
1953
gerçekleştiği şehirler.
07:31
But of course, as I mentioned
at the beginning of this talk,
at the beginning of this talk,
143
439600
2896
Ancak bu konuşmanın başında
bahsettiğim gibi
bahsettiğim gibi
07:34
we have to temper some of this optimism
144
442520
2016
bu iyimserliğe bakış açımız
07:36
with a healthy dose of caution,
145
444560
2176
biraz da olsa ihtiyatlı olmalı
07:38
and that's largely because
the data are still being determined.
the data are still being determined.
146
446760
3720
ve bunun sebebi
verilerin hâlâ değerlendiriliyor olması.
verilerin hâlâ değerlendiriliyor olması.
07:43
At the end of last year,
147
451480
1656
Geçen yılın sonunda,
07:45
after roughly three years
of pretty steady global carbon emissions,
of pretty steady global carbon emissions,
148
453160
4176
oldukça dengeli karbon salınımı
ile geçen kabaca üç yıldan sonra,
ile geçen kabaca üç yıldan sonra,
07:49
scientific projections suggest
149
457360
2536
bilimsel tahminlere göre
07:51
that global emissions
may be on the rise again
may be on the rise again
150
459920
2856
küresel salınımlar
yeniden artış gösterebilir
yeniden artış gösterebilir
07:54
and that could be due to increases
in China's fossil fuel consumptions,
in China's fossil fuel consumptions,
151
462800
4136
ve bunun sebebi Çin'in
fosil yakıtları tüketimindeki artış,
fosil yakıtları tüketimindeki artış,
07:58
so they may not have reached
that peak that I showed earlier.
that peak that I showed earlier.
152
466960
3256
o yüzden gösterdiğim zirveye
ulaşamamış olabilirler.
ulaşamamış olabilirler.
08:02
But of course, the statistics
and the data are still murky
and the data are still murky
153
470240
3616
Ancak tabii istatistikler ve verilerde
hâlâ belirsizlik var
hâlâ belirsizlik var
08:05
and that's because China regularly revises
its coal statistics after the fact.
its coal statistics after the fact.
154
473880
5176
çünkü Çin düzenli olarak
kömür istatistiklerini revize ediyor.
kömür istatistiklerini revize ediyor.
08:11
Actually, it's funny,
155
479080
1496
Aslında oldukça tuhaf,
08:12
since I've been here I've been
having a debate on Twitter
having a debate on Twitter
156
480600
2696
burada olduğum süre boyunca
başka iklim araştırmacılarıyla
başka iklim araştırmacılarıyla
08:15
with other climate modelers,
157
483320
1536
bir tartışmanın içindeyim,
08:16
trying to figure out
whether China's carbon emissions
whether China's carbon emissions
158
484880
2496
Çin'in karbon salınımları
artışta mı, düşüşte mi
artışta mı, düşüşte mi
08:19
have gone up, gone down or whether
they're staying relatively stable.
they're staying relatively stable.
159
487400
3680
yoksa nispeten dengeli mi
buna karar vermeye çalışıyoruz.
buna karar vermeye çalışıyoruz.
08:24
And of course, China is still
a rapidly developing country.
a rapidly developing country.
160
492200
3520
Bir de Çin'in hızla büyüyen
bir ülke olması söz konusu.
bir ülke olması söz konusu.
08:28
It's still experimenting
with a range of policies,
with a range of policies,
161
496160
2696
Hâlâ geniş yelpazede
bir dizi politikayı deniyorlar,
bir dizi politikayı deniyorlar,
08:30
like dockless bike sharing,
162
498880
1616
mesela halk için bisikletler,
08:32
which has been hailed as a possible
sustainable transport solution.
sustainable transport solution.
163
500520
3240
sürdürülebilir bir ulaşım çözümü
olarak ortaya çıktı.
olarak ortaya çıktı.
08:36
But then we have images
of this bicycle graveyard
of this bicycle graveyard
164
504680
3656
Sonra da bu bisiklet
mezarlığına şahit olduk,
mezarlığına şahit olduk,
08:40
that tell a more cautionary tale.
165
508360
1920
daha uyarıcı bir hikâyeye dönüştü.
08:42
Sometimes, solutions can move too fast
166
510840
2136
Bazen çözümler çok hızlı devreye giriyor
08:45
and outpace demand.
167
513000
1240
ve talep geride kalıyor.
08:47
And of course,
coal is still king in China,
coal is still king in China,
168
515159
3201
Tabii bir de kömür Çin'de hâlâ kral,
08:51
at least for now.
169
519200
1200
en azından şu an öyle.
08:53
So why should we care about
what China is doing on the environment?
what China is doing on the environment?
170
521520
3536
O hâlde Çin'in çevre konusunda
ne yaptığı konusunu niçin umursayalım?
ne yaptığı konusunu niçin umursayalım?
08:57
Well, what China does at home
on the environment
on the environment
171
525080
3056
Çünkü Çin'in çevre konusunda yaptıkları
09:00
can have global implications
for the rest of us.
for the rest of us.
172
528160
2736
tüm geri kalanlarımız için
küresel sonuçlar doğurabilir.
küresel sonuçlar doğurabilir.
09:02
To borrow a line from Chai Jing,
173
530920
1936
Chai Jing'in dediği gibi
09:04
we're all under the same dome,
174
532880
1856
hepimiz aynı kubbenin altında yaşıyoruz
09:06
and air pollution that originates in China
175
534760
2656
ve Çin'de meydana gelen hava kirliliği
09:09
can travel beyond its borders
176
537440
2096
sınırların ötesine geçerek
09:11
and affect populations
as far away as those in North America.
as far away as those in North America.
177
539560
3280
Kuzey Amerika gibi uzaktaki
nüfusları bile etkileyebilir.
nüfusları bile etkileyebilir.
09:16
China's not only exporting air pollution,
178
544200
2576
Çin sadece hava kirliliği değil
09:18
but they're also exporting aid,
infrastructure, technology abroad.
infrastructure, technology abroad.
179
546800
4520
ayrıca yardım, alt yapı
ve teknoloji de ihraç ediyor.
ve teknoloji de ihraç ediyor.
09:24
President Xi Jinping in 2013 announced
the One Belt, One Road Initiative,
the One Belt, One Road Initiative,
180
552200
5576
Başkan Xi Jinping, bir milyon dolarlık
devasa alt yapı yatırım projesi
devasa alt yapı yatırım projesi
09:29
a massive, one-trillion-US-dollar
infrastructure investment project
infrastructure investment project
181
557800
4376
One Belt, One Road hareketini
2013 yılında
2013 yılında
09:34
in more than 60 other countries.
182
562200
1760
60'tan fazla ülkede ilan etti.
09:36
And historically, when we've seen
183
564560
2096
Tarihsel olarak
09:38
that China has made
these infrastructure investments abroad,
these infrastructure investments abroad,
184
566680
2896
Çin, yurt dışında
alt yapı yatırımları yaptığında
alt yapı yatırımları yaptığında
09:41
they haven't always been clean.
185
569600
1600
her zaman temiz olmadılar.
09:43
The Global Environment Institute,
a Chinese civil society group,
a Chinese civil society group,
186
571760
3576
Çinli bir sivil toplum örgütü olan
Global Environment Institute
Global Environment Institute
09:47
found that in the last 15 years,
187
575360
2376
son 15 yıl içerisinde
09:49
China has invested in more
than 240 coal-fired power plants
than 240 coal-fired power plants
188
577760
4056
68'den fazla ülkede
Çin'in 240'tan fazla kömürle çalışan
elektrik santral yatırımı yaptığını buldu,
elektrik santral yatırımı yaptığını buldu,
09:53
in more than 68 countries
189
581840
2096
09:55
affiliated with the One Belt,
One Road Initiative.
One Road Initiative.
190
583960
2776
hepsi One Belt, One Road hareketine bağlı.
09:58
That's more than a quarter of China's
own domestic coal-fired capacity
own domestic coal-fired capacity
191
586760
4136
Bu, yurtdışına ihraç edilen
Çin'in kendi kömür kapasitesinden
Çin'in kendi kömür kapasitesinden
10:02
that is exported abroad.
192
590920
1816
bir çeyrek daha fazla.
10:04
So we can see that even though
China is cleaning up at home,
China is cleaning up at home,
193
592760
4136
Yani Çin kendi sınırlarını
temizliyor olsa da
temizliyor olsa da
10:08
it's exporting some of that pollution
194
596920
2176
bu kirliliğin bir kısmını
10:11
to other countries,
195
599120
1496
başka ülkelere ihraç ediyor
10:12
and greenhouse gas emissions
simply don't have a passport.
simply don't have a passport.
196
600640
2760
ve sera gazı salınımlarının
bir pasaportu yok.
bir pasaportu yok.
10:16
So when we're trying
to evaluate this question
to evaluate this question
197
604240
2176
Yani Çin'in nasıl bir yol
izlediği hakkında
izlediği hakkında
10:18
of whether or not China
is actually leading,
is actually leading,
198
606440
2096
değerlendirme yapmaya çalışırken
10:20
we can see it's still
very much an open debate.
very much an open debate.
199
608560
2560
bunun tam tamına
bir açık oturum olduğunu görüyoruz.
bir açık oturum olduğunu görüyoruz.
10:24
But time is running out.
200
612040
1616
Ancak zaman tükeniyor.
10:25
I've studied the climate models,
and the outlook is not good.
and the outlook is not good.
201
613680
3456
Ben iklim modelleri üzerinde çalıştım
ve vaziyet iyi görünmüyor.
ve vaziyet iyi görünmüyor.
10:29
We still have a gap
between current policies
between current policies
202
617160
3536
Tehlikeli iklim değişikliğinden
kaçınmak istiyorsak
kaçınmak istiyorsak
10:32
and what needs to happen if we want
to avoid dangerous climate change.
to avoid dangerous climate change.
203
620720
3720
mevcut politikalar ve yapılması gerekenler
arasındaki boşluğa dikkat çekilmeli.
arasındaki boşluğa dikkat çekilmeli.
10:37
Leadership is what we desperately need,
204
625240
2536
Liderliğe çok ihtiyacımız var
10:39
but it's not coming
from the US, for example.
from the US, for example.
205
627800
2496
ama mesela ABD'den bu yardımı almıyoruz.
10:42
The US administration last June
announced its intent
announced its intent
206
630320
3016
ABD yönetimi geçtiğimiz Haziran ayı
10:45
to withdraw from
the Paris Climate Agreement,
the Paris Climate Agreement,
207
633360
2616
Paris İklim Anlaşmasından
çekilme kararını ilan etti,
çekilme kararını ilan etti,
10:48
so now people are looking towards China
to fill that leadership void.
to fill that leadership void.
208
636000
3440
şu an insanlar boşalan bu liderlik
koltuğu için gözlerini Çin'e çevirdi.
koltuğu için gözlerini Çin'e çevirdi.
10:52
So China is very much in the driver's seat
209
640040
2376
Yani Çin küresel çapta
çevremizin geleceği için
çevremizin geleceği için
10:54
determining our global
environmental future.
environmental future.
210
642440
2320
sürücü koltuğunda oturuyor.
10:57
What they do on carbon trading,
211
645760
2056
Karbon ticareti, temiz enerji
10:59
on clean energy, on air pollution,
212
647840
2440
ve hava kirliliği için yaptıklarından
11:03
we can learn many lessons.
213
651680
1600
pek çok ders çıkarabiliriz.
11:05
One of those lessons is that clean energy
is not just good for the environment,
is not just good for the environment,
214
653880
4336
Bu derslerden biri de temiz enerjinin
çevre için sadece iyi değil
çevre için sadece iyi değil
11:10
it can save lives
by reducing air pollution.
by reducing air pollution.
215
658240
2320
ayrıca hava kirliliğini azaltarak
hayat kurtardığı.
hayat kurtardığı.
11:13
It's also good for the economy.
216
661680
1480
Ekonomi için de iyi.
11:15
We can see that last year,
217
663880
1256
Görüyoruz ki geçen yıl,
11:17
China was responsible
for 30 percent of the global growth
for 30 percent of the global growth
218
665160
3336
Çin, çevresel işlerde küresel büyümenin
11:20
in green jobs.
219
668520
1376
yüzde 30'undan sorumluydu.
11:21
The US? Only six.
220
669920
1480
Peki ya ABD? Sadece altı.
11:24
So the picture that I just painted for you
221
672800
2416
Size anlattığım bu tablo,
11:27
hopefully seems much different
222
675240
2176
umuyorum ki o bulanık,
11:29
from those murky,
foggy air quality statistics
foggy air quality statistics
223
677440
3136
sisli hava kalitesi istatistiklerinden
çok daha farklı,
çok daha farklı,
11:32
to a much clearer picture
of China's clean energy.
of China's clean energy.
224
680600
3456
Çin'in temiz enerjisinin
tertemiz tablosuna daha çok benziyordur.
tertemiz tablosuna daha çok benziyordur.
11:36
And even though China
is headed in the right direction,
is headed in the right direction,
225
684080
2936
Çin doğru yolda ilerlese de
11:39
we know that there's still
a very long road ahead.
a very long road ahead.
226
687040
2720
önümüzde hâlâ uzun bir yol var.
11:42
So let me ask you once more:
Is seeing believing?
Is seeing believing?
227
690520
2720
O yüzden bir kez daha sormak istiyorum:
Görmek inanmak mı?
Görmek inanmak mı?
11:45
Can we trust the data and the statistics
228
693880
1936
Çin'in hava kalitesinin düşüşte olduğu,
11:47
that show that China's
air quality is coming down
air quality is coming down
229
695840
3256
kömüre açılan savaşta
yol katetildiği konusunda
yol katetildiği konusunda
11:51
and that its war on coal
is actually having an effect?
is actually having an effect?
230
699120
3240
veri ve istatistiklere güvenebilir miyiz?
11:55
Well, let's take a look
at some of the latest satellite images
at some of the latest satellite images
231
703440
3416
Son uydu görüntülerine bir göz atalım,
11:58
of China's solar power installations.
232
706880
2360
Çin'in güneş enerjili kurulumları.
12:02
I want you to look
very closely at this image.
very closely at this image.
233
710640
2560
Bu görsele çok dikkatli
bakmanızı istiyorum.
bakmanızı istiyorum.
12:06
Can you see?
234
714440
1200
Görebiliyor musunuz?
12:08
The proof may just be in the pandas.
235
716200
3136
Kanıt pandalarda olabilir.
12:11
Thank you so much.
236
719360
1216
Çok teşekkürler.
12:12
(Applause)
237
720600
4760
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Angel Hsu - Environmental data scientistAngel Hsu is a professor and data geek who applies data-driven methods to solve challenging environmental issues.
Why you should listen
Angel Hsu is a professor, researcher, writer and speaker who spends much of her time analyzing large datasets to develop policy solutions to the world's most pressing environmental problems, such as climate change and air pollution. As she writes: "I work between the push and pull of data science and public policy, and this passion drives me to explore how new technologies, analytical techniques and communication strategies can improve governance and lead to better environmental outcomes in rapidly developing countries like China."
Hsu is jointly appointed at Yale-NUS in Singapore at Yale's School of Forestry and Environmental Studies. She founded and directed Data-Driven Yale, an international team of interdisciplinary researchers, scientists, programmers and visual designers. Under her direction, Data-Driven Yale works collaboratively with scholars and practitioners around the world to collect, transform and communicate information, creating new knowledge and policy tools designed to make the world greener and healthier. Her work has been published in scientific journals like Nature and Nature Climate Change and featured in media like The Economist and the New York Times.
Angel Hsu | Speaker | TED.com