TED2008
Tod Machover + Dan Ellsey: Inventing instruments that unlock new music
Tod Machover + Dan Ellsey: Yeni Müzik Çağı'nı açacak enstrümanlar icat etmek
Filmed:
Readability: 4.1
578,384 views
MIT Media Lab'den Tod Machover müziği video oyunları ve opera gibi çeşitli yöntemlerle amatörlerden virtüözlere varıncaya kadar herkesi içine alacak kadar genişletmeye kendini adamış. Dan Ellsey ise bu konuda gelecekte ne olacağına inanılmaz bir deneyimle ışık tutuyor.
Tod Machover - Composer, inventor
At MIT's Media Lab, Tod Machover creates boundary-breaking new music, often using new instruments and music technologies he has invented. Full bioDan Ellsey - Musician
Dan Ellsey uses Hyperscore music software and a custom-tuned musical "hyperinstrument" to write, perform and conduct his music, and to help others learn how to compose. Full bio
At MIT's Media Lab, Tod Machover creates boundary-breaking new music, often using new instruments and music technologies he has invented. Full bioDan Ellsey - Musician
Dan Ellsey uses Hyperscore music software and a custom-tuned musical "hyperinstrument" to write, perform and conduct his music, and to help others learn how to compose. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
The first idea I'd like to suggest is that we all
0
0
2000
İleri süreceğim ilk fikir hepimizin müziği
00:20
love music a great deal. It means a lot to us.
1
2000
3000
gerçekten çok sevdiğidir. Bize çok şey ifade eder.
00:23
But music is even more powerful if you don't just listen to it, but you make it yourself.
2
5000
6000
Müziği sadece dinlemekle kalmayıp onu kendiniz yaratırsanız müzik daha da güçlü hale gelir.
00:29
So, that's my first idea. And we all know about the Mozart effect --
3
11000
3000
İşte bu benim söylemek istediğim ilk şey. Hepimiz Mozart etkisini biliriz.
00:32
the idea that's been around for the last five to 10 years --
4
14000
3000
Bu son 5-10 yıldır gündemde olan bir fikir.
00:35
that just by listening to music or by playing music to your baby [in utero],
5
17000
4000
Anne karnındaki bir bebeğe sadece müzik dinletilerek veya müzik çalınarak
00:39
that it'll raise our IQ points 10, 20, 30 percent.
6
21000
4000
bebeğin IQ seviyesi %10, 20 hatta %30 arttırılabilir.
00:43
Great idea, but it doesn't work at all.
7
25000
3000
Bu müthiş bir fikir, fakat işe yaradığı yok.
00:46
So, you can't just listen to music, you have to make it somehow.
8
28000
3000
Yani, müziği sadece dinlemek yeterli olmaz. Onu bir şekilde yaratmanız gerek.
00:49
And I'd add to that, that it's not just making it,
9
31000
4000
Ayrıca, sadece bunu yapmak değil,
00:53
but everybody, each of us, everybody in the world
10
35000
2000
herkes, herbirimiz ve dünyadaki tüm insanlar
00:55
has the power to create and be part of music in a very dynamic way,
11
37000
4000
müziğin bir parçası olma ve oldukça dinamik olarak müziği yaratma gücüne sahiptir,
00:59
and that's one of the main parts of my work.
12
41000
2000
ve bu benim işimin en önemli kısımlarından biri.
01:01
So, with the MIT Media Lab, for quite a while now,
13
43000
2000
MIT Media Lab ile bir süredir
01:03
we've been engaged in a field called active music.
14
45000
2000
"aktif müzik" denilen alan üzerine çalışıyoruz.
01:05
What are all the possible ways that we can think of
15
47000
2000
İnsanların sadece müzik dinlemekle kalmayıp onları
01:07
to get everybody in the middle of a musical experience,
16
49000
3000
müziğin tam ortasına alıp onlara bu tecrübeyi yaşatabilme
01:10
not just listening, but making music?
17
52000
3000
yollarını arıyoruz.
01:13
And we started by making instruments for some of the world's greatest performers --
18
55000
3000
Bunu gerçekleştirmeye dünyanın en iyi müzisyenlerine-Yo-Yo Ma, Peter Gabriel, Prince, orkestralar ve rock grupları gibi-
01:16
we call these hyperinstruments -- for Yo-Yo Ma, Peter Gabriel, Prince,
19
58000
3000
enstrümanlar yaparak başladık. Bunlara "hiper enstrümanlar" diyoruz.
01:19
orchestras, rock bands. Instruments where they're all kinds of sensors
20
61000
4000
Bu enstrümanlar aletin içine kurulmuş bir çeşit algılayıcılardı.
01:23
built right into the instrument, so the instrument knows how it's being played.
21
65000
3000
Böylece enstrüman kullanılınca nasıl çalındığını anlıyordu.
01:26
And just by changing the interpretation and the feeling,
22
68000
3000
Sadece yorumu ve duyguyu değiştirerek
01:29
I can turn my cello into a voice, or into a whole orchestra,
23
71000
3000
çellomu ufak bir sese, koca bir orkestraya veya
01:32
or into something that nobody has ever heard before.
24
74000
3000
önceden hiç duyulmamış bir sese çevirebilirim.
01:35
When we started making these, I started thinking, why can't we make
25
77000
2000
Bunları yapmaya başladığımızda, niçin sadece muhteşem Yo-Yo Ma ve ya Princes gibi sanatçılarla
01:37
wonderful instruments like that for everybody,
26
79000
2000
sınırlı kalmak yerine tüm insanlar için bu harika
01:39
people who aren't fantastic Yo-Yo Mas or Princes?
27
81000
4000
enstrümanları üretmeyelim ki diye düşündük.
01:43
So, we've made a whole series of instruments.
28
85000
2000
Böylece bir dizi enstrüman ortaya çıkardık.
01:45
One of the largest collections is called the Brain Opera.
29
87000
3000
En büyük koleksiyonlardan biri olan "Beyin Operası"
01:48
It's a whole orchestra of about 100 instruments,
30
90000
2000
yaklaşık 100 enstrümandan oluşan
01:50
all designed for anybody to play using natural skill.
31
92000
3000
ve herkesin doğal yeteneklerini kullanarak çalabileceği bir çalgı topluluğu.
01:53
So, you can play a video game, drive through a piece of music,
32
95000
3000
Bir bilgisayar oyunu oynayabilir, bir müzik yardımıyla araba sürebilir,
01:56
use your body gesture to control huge masses of sound,
33
98000
3000
bir vücut hareketinizle büyük sesleri kontrol edebilir,
01:59
touch a special surface to make melodies, use your voice to make a whole aura.
34
101000
5000
özgün bir yüzeye dokunarak melodiler oluşturabilir, ve sesinizi kullanarak gizemli bir ortam oluşturabilirsiniz.
02:04
And when we make the Brain Opera, we invite the public to come in,
35
106000
2000
Beyin operasını yaptıktan sonra halkı, bu enstrümanları denemesini
02:06
to try these instruments and then collaborate with us
36
108000
3000
ve Beyin operasının herbir performansında bize yardımcı olmaları
02:09
to help make each performance of the Brain Opera.
37
111000
1000
için işbirliği yapmalarını istedik.
02:10
We toured that for a long time. It is now permanently in Vienna,
38
112000
3000
Bir süre boyunca Beyin Operası'yla gezdik.
02:13
where we built a museum around it.
39
115000
2000
Şu an Viyana'da inşa ettiğimiz müzede duruyor.
02:15
And that led to something which you probably do know.
40
117000
3000
Ve bu, muhtemelen sizin de bildiğiniz bir şeyin doğmasına neden oldu.
02:18
Guitar Hero came out of our lab,
41
120000
1000
"Guitar Hero" bizim labrotuvarımızdan çıktı
02:19
and my two teenage daughters and most of the students at the MIT Media Lab
42
121000
3000
İki kızım ve MIT Media Lab'deki birçok öğrenci şunu ispatladı:
02:22
are proof that if you make the right kind of interface,
43
124000
3000
Eğer doğru bir arayüz yaparsanız
02:25
people are really interested in being in the middle of a piece of music,
44
127000
4000
insanlar müziğin bir parçası olmayla oldukça ilgililer ve
02:29
and playing it over and over and over again.
45
131000
3000
tekrar ve tekrar ve tekrar o müziği çalmak istiyorlar.
02:32
So, the model works, but it's only the tip of the iceberg,
46
134000
3000
Yani, model işe yarıyor ama bu buzdağının sadece görünen kısmı.
02:35
because my second idea is that it's not enough just to want
47
137000
3000
İkinci düşüncem ise müziği sadece Guitar Hero gibi
02:38
to make music in something like Guitar Hero.
48
140000
3000
bir programla çalmanın yeterli olmayışı.
02:41
And music is very fun, but it's also transformative.
49
143000
3000
Müzik çok eğlenceli, ama aynı zamanda dönüştürücü
02:44
It's very, very important.
50
146000
1000
Çok ama çok önemli.
02:45
Music can change your life, more than almost anything.
51
147000
3000
Müzik hayatınızı değiştirebilir, hem de her şeyden daha fazla.
02:48
It can change the way you communicate with others,
52
150000
2000
Başkalarıyla iletişiminizi, vücudunuzu, hatta fikirlerinizi
02:50
it can change your body, it can change your mind. So, we're trying
53
152000
3000
değiştirebilir. Bu yüzden şimdi de Guitar Hero gibi bir şeyin
02:53
to go to the next step of how you build on top of something like Guitar Hero.
54
155000
4000
bir üst basamağına nasıl çıkabileceğimizi düşünüyoruz.
02:57
We are very involved in education. We have a long-term project
55
159000
3000
Eğitimle oldukça iç içe ve ilgiliyiz. "Oyun Senfonisi" adlı uzun vadeli bir çalışma yapıyoruz.
03:00
called Toy Symphony, where we make all kinds of instruments that are also addictive,
56
162000
4000
Alışkanlık oluşturan tüm enstrümanları çocuklar için uyarlıyoruz.
03:04
but for little kids, so the kids will fall in love with making music,
57
166000
4000
Böylece çocukların müziğe aşık oluyor ve
03:08
want to spend their time doing it, and then will demand to know how it works,
58
170000
3000
vakitlerini müzikle geçirmek istiyorlar. Nasıl olduğunu anlamak istiyor ve
03:11
how to make more, how to create. So, we make squeezy instruments,
59
173000
3000
nasıl daha fazla yaratabilmeyi öğrenmeyi talep ediyorlar. Bu yüzden sıkılabilen
03:14
like these Music Shapers that measure the electricity in your fingers,
60
176000
4000
parmaklarla yönetilebilecek basit enstrümanlar yapıyoruz.
03:18
Beatbugs that let you tap in rhythms -- they gather your rhythm,
61
180000
3000
Beatbugs girdiğiniz ritimleri bir araya getiren ve sonrasında bunları
03:21
and like hot potato, you send your rhythm to your friends,
62
183000
2000
arkadaşlarınıza gönderebiliyorsunuz.
03:23
who then have to imitate or respond to what your doing --
63
185000
3000
Sonrasında ise yapmış olduğunuzu taklit etmek veya ona karşılık vermek zorundalar.
03:26
and a software package called Hyperscore, which lets anybody use lines and color
64
188000
4000
Ayrıca "Hyperscore" denilen yazılım paketi ,renk ve çizgileri kullanabilen herkesin
03:30
to make quite sophisticated music. Extremely easy to use, but once you use it,
65
192000
4000
oldukça sofistike olan müzik yapabilmesini sağlıyor. Kullanması çok kolay, ama bir kez kullandıktan sonra
03:34
you can go quite deep -- music in any style. And then, by pressing a button,
66
196000
4000
iyice derine iniyorsunuz, istediğiniz her türde müzik yapabileceğinizi anlıyorsunuz. Bir tuşla
03:38
it turns into music notation so that live musicians can play your pieces.
67
200000
6000
her şey müzik notasına dönüşüyor ve böylece müzisyenler yaptığınız şarkıları çalabiliyor.
03:44
We've had good enough, really, very powerful effects with kids
68
206000
3000
Dünya genelindeki çocukların üzerinde çok büyük etkilerinin olduğunu görüyoruz
03:47
around the world, and now people of all ages, using Hyperscore.
69
209000
3000
ve artık her yaştan Hyperscore kullanıcısı var.
03:50
So, we've gotten more and more interested in using these kinds of creative activities
70
212000
4000
Böyle olunca biz de bu tarz yaratıcı aktivitelerele daha da ilgili olmaya başladık.
03:54
in a much broader context, for all kinds of people
71
216000
2000
Daha geniş bir çerçevede ise müzikle ilgilenmeye
03:56
who don't usually have the opportunity to make music.
72
218000
3000
fırsat bulamayan herkese bu zevki yaşatmak istedik.
03:59
So, one of the growing fields that we're working on
73
221000
1000
Media Lab'de
04:00
at the Media Lab right now is music, mind and health.
74
222000
3000
üzerinde giderek daha çok çalıştığımız konular müzik, beyin ve sağlıkla ilgili.
04:03
A lot of you have probably seen Oliver Sacks' wonderful new book called
75
225000
3000
Birçoğunuz Oliver Sacks'in yeni çıkan "Müzikofili" adlı harika kitabını
04:06
"Musicophilia". It's on sale in the bookstore. It's a great book.
76
228000
4000
görmüşsünüzdür. Kitapçılarda satılıyor, müthiş bir kitap.
04:10
If you haven't seen it, it's worth reading. He's a pianist himself,
77
232000
2000
Eğer görmediyseniz, bilin ki okumaya değer. Kendisi piyanist ve
04:12
and he details his whole career of looking at and observing
78
234000
4000
aynı zamanda tüm kariyerini müziğin olağandışı olaylar yaşayan
04:16
incredibly powerful effects that music has had on peoples' lives in unusual situations.
79
238000
5000
insanların hayatındaki harika etkisini gözlemlemeye adamış.
04:21
So we know, for instance, that music is almost always the last thing
80
243000
3000
Örneğini ileri seviye bir Alzheimer hastasının hemen hemen cevap
04:24
that people with advanced Alzheimer's can still respond to.
81
246000
4000
verebildiği tek şeyin müzik olduğunu biliyoruz.
04:28
Maybe many of you have noticed this with loved ones,
82
250000
2000
Veya belki etrafınızda yüzlerini aynada tanıyamayan,
04:30
you can find somebody who can't recognize their face in the mirror,
83
252000
2000
aile bireylerinin isimlerini söyleyemeyen ama bir müzik kırıntısı duyduğunda
04:32
or can't tell anyone in their family, but you can still find a shard of music
84
254000
3000
yerinden fırlayıp şarkı söylemeye
04:35
that that person will jump out of the chair and start singing. And with that
85
257000
4000
başlayan kişileri biliyorsunuzdur. Bununla birlikte
04:39
you can bring back parts of people's memories and personalities.
86
261000
2000
müzikle insanların anılarının ve kişiliklerini yansıttığını da bilirsiniz.
04:41
Music is the best way to restore speech to people who have lost it through strokes,
87
263000
4000
Müzik felç veya Parkinson hastalığı olan kişilerin konuşma yeteneğini
04:45
movement to people with Parkinson's disease.
88
267000
2000
yerine getirmenin en iyi yoludur.
04:47
It's very powerful for depression, schizophrenia, many, many things.
89
269000
4000
Depresyon, şizofreni ve daha birçok rahatsızlık için de çok etkilidir.
04:51
So, we're working on understanding those underlying principles
90
273000
2000
Altta yatan prensipleri anlamaya ve
04:53
and then building activities which will let music really improve people's health.
91
275000
4000
insan sağlığını iyileştiren aktiviteler üretmeye uğraşıyoruz.
04:57
And we do this in many ways. We work with many different hospitals.
92
279000
3000
Bunu birçok yolla yapıyoruz, birçok hastaneyle çalışıyoruz.
05:00
One of them is right near Boston, called Tewksbury Hospital.
93
282000
3000
Bunlardan biri Boston yakınlarında olan Tewksbury Hastanesi.
05:03
It's a long-term state hospital, where several years ago
94
285000
2000
Burası yıllar önce fiziksel ve zihinsel engelli hastalarla
05:05
we started working with Hyperscore and patients with physical and mental disabilities.
95
287000
4000
Hyperscore çalışmalarına başladığımız uzun vadeli devlet hastanesi.
05:09
This has become a central part of the treatment at Tewksbury hospital,
96
291000
4000
Hyperscore bu hastanenin başlıca tedavilerinden biri ve bu yüzden
05:13
so everybody there clamors to work on musical activities.
97
295000
4000
herkes müzik aktiviteleriyle uğraşmak için çıldırıyor.
05:17
It's the activity that seems to accelerate people's treatment the most
98
299000
4000
Bu hastaların tedavisini hızlandıran en iyi aktivite ve
05:21
and it also brings the entire hospital together as a kind of musical community.
99
303000
4000
tüm hastaneyi bir müzik topluluğu olarak bir araya getiriyor.
05:25
I wanted to show you a quick video of some of this work before I go on.
100
307000
4000
Devam etmeden önce size hızlıca bu çalışmayla ilgili bir video göstermek istiyorum
06:10
Video: They're manipulating each other's rhythms.
101
352000
2000
Video: Birbirlerinin hareketlerini taklit ediyorlar.
06:12
It's a real experience, not only to learn how to play and listen to rhythms,
102
354000
4000
Bu sadece ritmi dinlemek ve öğrenmek için değil, aynı zamanda
06:16
but to train your musical memory and playing music in a group.
103
358000
5000
bir grupta müzik çalmayı ve müzik hafızasını geliştirmek için de çok iyi bir tecrübe.
06:21
To get their hands on music, to shape it themselves, change it,
104
363000
4000
Onları müziğe alıştırmak, kendilerinin şekillendirmesini sağlamak, değiştirmek
06:25
to experiment with it, to make their own music.
105
367000
2000
ve kendi müziklerini tecrübe edebilmeleri için çok iyi bir fırsat.
06:27
So Hyperscore lets you start from scratch very quickly.
106
369000
4000
Hyperscore müziğe sıfırdan adım atmayı sağlıyor.
06:38
Everybody can experience music in a profound way,
107
380000
2000
Herkes müziği tam anlamıyla tecrübe edebilir,
06:40
we just have to make different tools.
108
382000
2000
bizim sadece farklı aletler yapmamız gerekiyor.
06:59
The third idea I want to share with you is that music, paradoxically,
109
401000
6000
Paylaşmak istediğim üçüncü fikir ise müziğin mantığa aykırı olsa da
07:05
I think even more than words, is one of the very best ways we have
110
407000
3000
bizi kelimelerden çok daha iyi anlatan bir tür olması.
07:08
of showing who we really are. I love giving talks, although
111
410000
4000
Konuşmalar yapmayı seviyorum, ama ilginç bir şekilde
07:12
strangely I feel more nervous giving talks than playing music.
112
414000
2000
müzik çalarken kendimi çok daha az tedirgin hissediyorum.
07:14
If I were here playing cello, or playing on a synth, or sharing my music with you,
113
416000
3000
Eğer burda çello çalıyor veya brleş çalıyor olsaydım, yaptığım müziği paylaşsaydım,
07:17
I'd be able to show things about myself that I can't tell you in words,
114
419000
5000
kendimle ilgili özel ve kelimelerle anlatamayacağım
07:22
more personal things, perhaps deeper things.
115
424000
3000
belki de daha derin şeyleri ifade etme şansım olurdu.
07:25
I think that's true for many of us, and I want to give you two examples
116
427000
3000
Birçoğumuz için böyle olduğunu düşünüyorum. Müziğin bizden
07:28
of how music is one of the most powerful interfaces we have,
117
430000
3000
dış dünyaya açılan bir kapı olduğu hakkında
07:31
from ourselves to the outside world.
118
433000
2000
iki örnek vermek istiyorum.
07:33
The first is a really crazy project that we're building right now, called
119
435000
4000
Bunlardan ilki şuan üzerinde çalıştığımız
07:37
Death and the Powers. And it's a big opera,
120
439000
2000
"Death and Powers" adında bir proje. Bu proje şu anda
07:39
one of the larger opera projects going on in the world right now.
121
441000
4000
dünyadaki en büyük opera projelerinden biri.
07:43
And it's about a man, rich, successful, powerful, who wants to live forever.
122
445000
5000
Sonsuza dek yaşamak isteyen, başarılı, güçlü ve zengin bir adam hakkında.
07:48
So, he figures out a way to download himself into his environment,
123
450000
2000
Bu adam kendini bir kitap serisi içinde
07:50
actually into a series of books.
124
452000
3000
Dünya'ya yüklemenin bir yolunu bulur.
07:53
So this guy wants to live forever, he downloads himself into his environment.
125
455000
3000
Sonsuza dek yaşamak istediği için, kendisini kendi çevresine yükler.
07:56
The main singer disappears at the beginning of the opera
126
458000
4000
Operanın başında baş solist kaybolur ve
08:00
and the entire stage becomes the main character. It becomes his legacy.
127
462000
4000
tüm sahne baş karakter oluverir. Bu onun mirasıdır.
08:04
And the opera is about what we can share, what we can pass on to others,
128
466000
3000
Opera aslında tamamen bizim sevdiklerimizle ne paylaştığımız,
08:07
to the people we love, and what we can't.
129
469000
2000
diğerlerine ne bırakabildiğimiz ve bırakmadığımız hakkındadır.
08:09
Every object in the opera comes alive and is a gigantic music instrument,
130
471000
4000
Operadaki her nesne birden canlanır ve avize gibi kocaman bir müzik enstrümanına dönüşür.
08:13
like this chandelier. It takes up the whole stage. It looks like a chandelier,
131
475000
3000
Bütün sahneyi kaplar.Şamdan gibi görünür,
08:16
but it's actually a robotic music instrument.
132
478000
2000
ama aslında robotik müzik bir aletidir.
08:18
So, as you can see in this prototype, gigantic piano strings,
133
480000
4000
Bu örnekten de görüldüğü üzere devasa piyano dizilerinin her biri
08:22
each string is controlled with a little robotic element --
134
484000
3000
ya dizileri saran yaylarla ya da dizileri harekete geçiren çarklarla
08:25
either little bows that stroke the strings, propellers that tickle the strings,
135
487000
5000
veya dizileri titreten akustik işaretlerle yani küçük robotik şeylerle kontrol edilir.
08:30
acoustic signals that vibrate the strings. We also have an army of robots on stage.
136
492000
5000
Ayrıca sahnede robot ordusu vardır.
08:35
These robots are the kind of the intermediary between the main character, Simon Powers,
137
497000
4000
Bu robotlar baş rol oyuncusu olan Simon Powers ile
08:39
and his family. There are a whole series of them, kind of like a Greek chorus.
138
501000
4000
ailesi arasında bir tür aracıdırlar.Yunan koroları gibi,grubun hepsi vardır.
08:43
They observe the action. We've designed these square robots that we're testing right now
139
505000
5000
Olayı izlerler.Bu kare robotları biz tasarladık ve Opera robotları olarak adlandırılırlar,
08:48
at MIT called OperaBots. These OperaBots follow my music.
140
510000
3000
ve onları şimdi MIT de test ediyoruz.Bu opera robotları müziğimi takip ediyorlar.
08:51
They follow the characters. They're smart enough, we hope,
141
513000
3000
Karakterleri takip ediyorlar.Umarız ki birbirlerine çarpmayacak
08:54
not to bump into each other. They go off on their own.
142
516000
3000
kadar zekidirler.Kendi kendilerini kapatabiliyorlar.
08:57
And then they can also, when you snap, line up exactly the way you'd like to.
143
519000
6000
Ve ayrıca emrettiğiniz de, tam olarak istediğiniz şekilde sıraya geçebiliyorlar.
09:03
Even though they're cubes, they actually have a lot of personality.
144
525000
2000
Küp olmalarına rağmen, aslında oldukça kişilikliler.
09:12
The largest set piece in the opera is called The System. It's a series of books.
145
534000
4000
Operadaki en büyük piyesin seti
Sistem’ olarak adlandırılır. Kitap serisidir.
Sistem’ olarak adlandırılır. Kitap serisidir.
09:16
Every single book is robotic, so they all move, they all make sound,
146
538000
4000
Herbir kitap robotiktir,bu sebeple hareket edebilir,ses çıkartabilir,
09:20
and when you put them all together, they turn into these walls,
147
542000
4000
ve hepsini biraraya getirdiğinizde,Simon Power'ın
09:24
which have the gesture and the personality of Simon Powers. So he's disappeared,
148
546000
5000
mimiklerini ve kişiliğini sergileyen bu duvarlara dönüşürler.Bu sayede,Simon Powers ortadan kaybolur,
09:29
but the whole physical environment becomes this person.
149
551000
3000
ama bütün fiziksel çevre bu kişi olmaya başlar.
09:32
This is how he's chosen to represent himself.
150
554000
3000
Bu kendini yansıtmak için seçtiği bir yoldur.
09:35
The books also have high-packed LEDs on the spines. So it's all display.
151
557000
7000
Ayrıca kitap dizilerinin üzerinde LED ışıkları vardır.Yani hepsi bir gösteri.
09:42
And here's the great baritone James Maddalena as he enters The System.
152
564000
4000
Ve ‘Sistem’e harika bariton James Maddalena girer.
09:46
This is a sneak preview.
153
568000
1000
Bu kaçak bir fragmandır.
10:11
This premieres in Monaco -- it's in September 2009. If by any chance you can't make it,
154
593000
5000
2009 yılında Monoko da eylül ayında galası yapılacak.Eğer şans eseri izleyemezseniz
10:16
another idea with this project -- here's this guy building his legacy
155
598000
3000
bu projeyle ilgili diğer bir fikir ise müzik ve çevre yoluyla
10:19
through this very unusual form, through music and through the environment.
156
601000
4000
yeteneğini bu sıra dışı yolla ortaya çıkaran kişidir.
10:23
But we're also making this available both online and in public spaces,
157
605000
4000
Ama ayrıca bunu hem internet üzerinden hem de kamu alanlarında
10:27
as a way of each of us to use music and images from our lives
158
609000
4000
herbirimizin kendi hayatlarımızdaki müziği ve görüntüleri bir şekilde kullanarak
10:31
to make our own legacy or to make a legacy of someone we love.
159
613000
3000
kendimizin veya sevdiğimiz birinin mirasını bırakmak için ulaşılabilir kılıyoruz.
10:34
So instead of being grand opera, this opera will turn into what we're
160
616000
3000
Bu yüzden büyük bir opera olmasındansa, bu opera kişisel olarak düşündüğümüz
10:37
thinking of as personal opera.
161
619000
2000
operaya dönüşecektir.
10:39
And, if you're going to make a personal opera, what about a personal instrument?
162
621000
2000
Ve ,eğer kişisel bir opera yapacaksınız, kişisel bir müzik aletine ne dersiniz?
10:41
Everything I've shown you so far -- whether it's a hyper-cello for Yo-Yo Ma
163
623000
3000
Şu ana kadar size gösterdiğim her şey ki bunlar Yo-Yo Ma için hyper-cello veya bir çocuğun sıkıştırmalı oyuncağı olabilir,
10:44
or squeezy toy for a child -- the instruments stayed the same and are valuable
164
626000
5000
yani müzik aletleri her zaman aynı kalır ve belirli bir sınıf insan için
10:49
for a certain class of person: a virtuoso, a child.
165
631000
3000
virtüöz veya çocuk için mesela önemlidir.
10:52
But what if I could make an instrument that could be adapted
166
634000
3000
Peki ya davranış şeklime, ellerimi kullanma tarzıma,
10:55
to the way I personally behave, to the way my hands work,
167
637000
4000
neyi iyi yapıyorsam veya yapamıyorsam
10:59
to what I do very skillfully, perhaps, to what I don't do so skillfully?
168
641000
3000
bunlara uyum sağlayabilen bir müzik aleti yaptığımı farz etsek?
11:02
I think that this is the future of interface, it's the future of music, the future of instruments.
169
644000
5000
Bence bu müziğin ve müzik aletlerinin geleceği.
11:07
And I'd like now to invite two very special people on the stage,
170
649000
3000
Ve şimdi sahneye iki çok özel insanı davet etmek istiyorum,
11:10
so that I can give you an example of what personal instruments might be like.
171
652000
6000
ki böylece kişisel müzik aletinin nasıl bir şey olabileceğine dair örnek verebilirim.
11:16
So, can you give a hand to Adam Boulanger, Ph.D. student from
172
658000
5000
İşte,MIT medya laboratuvarından doktora öğrencisi Adam Boulanger için alkış istiyorum.
11:21
the MIT Media Lab, and Dan Ellsey. Dan,
173
663000
7000
ve Dan Ellsey için de.
11:28
thanks to TED and to Bombardier Flexjet, Dan is here with us today
174
670000
7000
TED ve Bombardier Flexjet'in sayesinde Dan bugün bizimle birlikte,
11:35
all the way from Tewksbury. He's a resident at Tewksbury Hospital.
175
677000
4000
ve Tewksbury 'den bütün yolu bunun için geldi.Tewkksbury hastanesinde yatılı kalıyor.
11:39
This is by far the farthest he's strayed from Tewksbury Hospital, I can tell you that,
176
681000
4000
Size şöyle söyleyeyim,Tewksbury hastanesinden şimdiye kadar hiç bu kadar uzak kalmamıştı,
11:43
because he's motivated to meet with you today and show you his own music.
177
685000
5000
çünkü bugün sizinle buluşmak ve size müziğini göstermek için can atıyor.
11:48
So, first of all, Dan, do you want to say hi to everyone and tell everyone who you are?
178
690000
4000
İlk olarak Dan,herkese merhaba demek ve bize kendinden bahsetmek istermisin?
11:57
Dan Ellsey: Hello. My name is Dan Ellsey. I am 34 years old and I have cerebral palsy.
179
699000
8000
Dan Ellsey:Merhaba,benim adım Dan Ellsey.34 yaşındayım ve beyin felçliyim.
12:05
I have always loved music and I am excited to be able to conduct
180
707000
6000
Müziği her zaman sevmiştim ve bu yeni programla da
12:11
my own music with this new software.
181
713000
2000
kendi müziğimi yapabildiğim için çok heyecanlıyım.
12:15
Tod Machover: And we're really excited to have you here, really Dan. (Applause)
182
717000
11000
Tod Machover: Ve Bizimle burada olduğun için gerçekten çok heyecanlıyız Dan.
12:26
So we met Dan about three years ago, three and a half years ago,
183
728000
3000
Dan ile yaklaşık 3 veya 3 buçuk yıl önce, Tewksbury de çalışmaya
12:29
when we started working at Tewksbury. Everybody we met there was fantastic,
184
731000
5000
başladığımızda tanıştık.Orada tanıştığımız herkes inanılmazdı,
12:34
did fantastic music. Dan had never made music before, and it turned out
185
736000
5000
ve fantastik müzik yapıyorlardı.Dan daha önce hiç müzik yapmamıştı,
12:39
he was really fantastic at it. He's a born composer.
186
741000
7000
ama bu konuda harika olduğu ortaya çıktı.Doğuştan bir bestekar.
12:46
He's very shy, too.
187
748000
3000
Aynı zamanda çok da utangaç.
12:49
So, turned out he's a fantastic composer, and over the last few years has been
188
751000
4000
Sonuç olarak, son birkaç yıldır bizim daimi ortağımızın inanılmaz bir bestekar olduğu ortaya çıktı.
12:53
a constant collaborator of ours. He has made many, many pieces.
189
755000
3000
Şimdiye kadar birçok beste yaptı.
12:56
He makes his own CDs. Actually, he is quite well known in the Boston area --
190
758000
3000
Kendi CD'lerini oluşturdu.Aslında Boston da oldukça biliniyor,ve orada
12:59
mentors people at the hospital and children, locally, in how to make their own music.
191
761000
4000
yerel hastanedeki insanlara ve çocuklara nasıl kendi müziklerini yapabilecekleri konusunda danışmanlık yapıyor.
13:03
And I'll let Adam tell you. So, Adam is a Ph.D. student at MIT, an expert in music
192
765000
5000
Ve şimdi sahneyi Adam'a bırakıyorum.Adam, MIT’de doktora öğrencisi ve
13:08
technology and medicine. And Adam and Dan have become close collaborators.
193
770000
5000
tıp ve müzik teknolojisinde de uzman birisi.Bununla birlikte Adam ve Dan yakın ortaklar.
13:13
What Adam's been working on for this last period is not only how to have Dan
194
775000
4000
Adam'ın son birkaç zamandır üzerinde çalıştığı konu sadece
13:17
be able easily to make his own pieces,
195
779000
3000
Dan'in kendi bestelerini nasıl yapabileceği değil
13:20
but how he can perform his piece using this kind of personal instrument.
196
782000
3000
ama bu tarz bir müzik aleti kullanarak nasıl bir parçasını besteleyebileceği.
13:23
So, you want to say a little bit about how you guys work?
197
785000
2000
Bu yüzden,nasıl çalıştığınızla ilgili bize birkaç bir şey söylemek ister misiniz?
13:25
Adam Boulanger: Yes. So, Tod and I entered into a discussion
198
787000
3000
Adam Boulanger: Tabi ki,Tewksbury çalışmasının ardından Tod ve ben
13:28
following the Tewksbury work and it was really about how Dan is an expressive
199
790000
4000
bir tartışmaya girdik ve bu gerçekten Dan'in nasıl bu kadar
13:32
person, and he's an intelligent and creative person. And it's in his face,
200
794000
5000
etkileyici,zeki ve yenilikçi bir kişi oluşuyla ilgiliydi.Bu onun
13:37
it's in his breathing, it's in his eyes. How come he can't perform
201
799000
3000
yüzünde,nefesinde ve gözlerindeydi.Nasıl olurdu da
13:40
one of his pieces of music? That's our responsibility, and it doesn't make sense.
202
802000
4000
kendi müzik parçalarını sahnelendiremezdi.Bu anlamsız sorunu çözmek bizim görevimiz.
13:44
So we started developing a technology that will allow him with nuance,
203
806000
3000
Bu yüzden ayrıntıyla,kararlılıkla ve denetimle,
13:47
with precision, with control, and despite his physical disability, to be able to do that,
204
809000
5000
Dan’in fiziksel yetersizliğine rağmen kendi müzik parçasını sahnelendirebilmesine,gerçekten bunu yapabilmesini
13:52
to be able to perform his piece of music.
205
814000
3000
sağlayacak bir teknoloji geliştirmeye başladık.
13:55
So, the process and the technology --
206
817000
2000
Süreç ve teknoloji için,
13:57
basically, first we needed an engineering solution. So, you know,
207
819000
3000
aslında teknik bir çözüme ihtiyacımız vardı.
14:00
we have a FireWire camera, it looked at an infrared pointer.
208
822000
3000
Kızıl ötesi bir göstergece bakan bir FireWire kameramımız var.
14:03
We went with the type of gesture metaphor that Dan was already used to
209
825000
4000
Hareket metaforunu Dan'in zaten kullandığı konuşmasını kontrol eden
14:07
with his speaking controller.
210
829000
4000
cihazla yaptık.
14:11
And this was actually the least interesting part of the work, you know,
211
833000
3000
Ve bu çalışmamızın aslında en az ilginç kısmı:
14:14
the design process. We needed an input; we needed continuous tracking;
212
836000
3000
dizayn süreci. Yazılımda girdiye ve devamlı denetlemeye
14:17
in the software, we look at the types of shapes he's making.
213
839000
3000
ihtiyaç duyduk ve Dan’in yaptığı şekilleri inceledik.
14:20
But, then was the really interesting aspect of the work, following the engineering part,
214
842000
4000
Ama, teknik kısımdan sonra Dan’in nasıl hareket ettiğini bulmak için,
14:24
where, basically, we're coding over Dan's shoulder at the hospital
215
846000
3000
onun omzu üzerinde kapsamlı olarak hastanede çalışmak
14:27
extensively to figure out, you know, how does Dan move?
216
849000
3000
çalışmanın gerçekten ilginç kısmını oluşturuyor.
14:30
What's useful to him as an expressive motion?
217
852000
2000
Etkileyici bir hareket olarak ona faydalı şey nedir?
14:32
You know, what's his metaphor for performance?
218
854000
3000
Bu performansı için onun metaforu nedir?
14:35
What types of things does he find
219
857000
2000
Ne tür şeyleri, bir müzik parçasında kontrol etmek ve iletmek için önemli buluyor?
14:37
important to control and convey in a piece of music?
220
859000
2000
kontrol etmek ve iletmek için önemli buluyor?
14:39
So all the parameter fitting, and really the technology
221
861000
4000
Bu yüzden, bütün ayarlanan değişkenler ve gerçekten bütün teknoloji
14:43
was stretched at that point to fit just Dan.
222
865000
3000
sadece Dan'e uyması için ayarlandı.
14:46
And, you know, I think this is a perspective shift. It's not that our technologies --
223
868000
6000
Ve bildiğiniz üzere bence bu bir perspektif değişikliğidir.
14:52
they provide access, they allow us to create pieces of creative work.
224
874000
4000
İlginç çalışamalar üretmemizi ve bize erişim sağlayan teknoloji değildir.
14:56
But what about expression? What about that moment when an artist delivers
225
878000
3000
Ya konu ifade etmeye gelince?Oyuncunun çalışmasını teslim ettiği zamana gelince?
14:59
that piece of work? You know, do our technologies allow us to express?
226
881000
4000
Şöyle ki,teknolojilerimiz bize kendimizi ifade etme imkanı veriyor mu?
15:03
Do they provide structure for us to do that? And, you know, that's a personal relationship
227
885000
4000
Bunu yapabilmek için bize gerekli yapıyı sağlıyorlar mı?
15:07
to expression that is lacking in the technological sphere. So, you know,
228
889000
4000
Bu, kişisel ilişki ve teknoloji konusunda yetersiz olmakla ilgili bir durum.
15:11
with Dan, we needed a new design process, a new engineering process
229
893000
3000
Dan'la birlikte onun hareketlerini ve kendini ifade etmeye giden yolu keşfetmek için,
15:14
to sort of discover his movement and his path to expression that allow him to perform.
230
896000
5000
yeni bir tasarım sürecine ve yeni bir teknik sürece ihtiyaç duyduk.
15:19
And so that's what we'll do today.
231
901000
2000
Bugün de yapacağımız şey bu.
15:21
TM: So let's do it. So Dan do you want to tell everyone
232
903000
2000
TM:Hadi yapalım.Evet Dan, şimdi ne çalacağını
15:23
about what you're going to play now?
233
905000
2000
herkese söylemek ister misin?
15:31
DE: This is "My Eagle Song."
234
913000
2000
DE: Bu parçanın adı 'My Eagle Song'
15:35
TM: So Dan is going to play a piece of his, called "My Eagle Song".
235
917000
3000
TM:Evet Dan 'My Eagle Song' adlı parçasını seslendirecek
15:38
In fact, this is the score for Dan's piece,
236
920000
2000
Aslında bu, tamamen Dan tarafından Hyperscore da oluşturulmuş
15:40
completely composed by Dan in Hyperscore.
237
922000
3000
Dan'in parçasının şablonu.
15:43
So he can use his infrared tracker to go directly into Hyperscore.
238
925000
5000
Hyperscore a direk olarak girebilmek için kızılötesi izleyiciyi kullanıyor.
15:48
He's incredibly fast at it, too, faster than I am, in fact.
239
930000
3000
Çok hızlı değil mi?Aslında benden de hızlı..
15:51
(Laughter)
240
933000
2000
(Gülüşler)
15:55
TM: He's really modest, too.
241
937000
2000
Aynı zamanda çok da mütevazi.
15:58
So he can go in Hyperscore. You start out by making melodies and rhythms.
242
940000
6000
İşte,Hyperscore da müzik yapıyor.Melodi ve ritimler yaparak başlıyabilirsiniz.
16:04
He can place those exactly where he wants.
243
946000
2000
Bunları tam olarak istediği yere koyuyor.
16:06
Each one gets a color. He goes back into the composition window,
244
948000
3000
Her biri bir renk alıyor.Dizgi penceresine geri döner,
16:09
draws the lines, places everything the way he wants to. Looking at the Hyperscore,
245
951000
5000
çizgiler çizer, herşeyi istediği şekilde yerleştirir. Hyperscore a bakıldığında,
16:14
you can see it also, you can see where the sections are,
246
956000
3000
bölümlerin nerede olduğunu,
16:17
something might continue for a while, change, get really crazy and then end
247
959000
5000
devam eden,değişen,gittikçe çılgınlaşan ve sonra da en sonunda büyük bir patlamayla
16:22
up with a big bang at the end.
248
964000
3000
sona eren şeyleri de görebilirsiniz.
16:25
So that's the way he made his piece, and as Adam says,
249
967000
3000
İşte bu Adam’ın söylediği gibi bu onun parçasını oluşturma şekli ,
16:28
we then figured out the best way to have him perform his piece.
250
970000
7000
sonra biz de parçasını en iyi şekilde sergilemesinin yolunu bulduk.
16:35
It's going to be looked at by this camera, analyze his movements,
251
977000
3000
Bu kamera ile bakılacak,hareketleri incelenecek,
16:38
it's going to let Dan bring out all the different aspects of his music that he wants to.
252
980000
4000
istediği müziğinin bütün farklı yönlerini ortaya çıkarmasına fırsat verilecek.
16:42
And you're also going to notice a visual on the screen.
253
984000
3000
Ve ayrıca ekranda bir görüntü göreceksiniz.
16:45
We asked one of our students to look at what the camera is measuring.
254
987000
6000
Öğrencilerimizden birine kameranın neyi ölçtüğünü sorduk.
16:51
But instead of making it very literal, showing you exactly
255
993000
3000
Sözlü yapmak yerine, size tam olarak kameranın
16:54
the camera tracing, we turned it into a graphic that shows you the basic
256
996000
5000
izini göstereceğiz.Basit hareketleri gösteren grafiğe dönüştürdük
16:59
movement, and shows the way it's being analyzed.
257
1001000
4000
analiz edilme şeklini göreceksiniz.
17:03
I think it gives an understanding of how we're picking out movement from what
258
1005000
4000
Bence Dan’ in yaptığı hareketlerden nasıl seçtiğimiz konusu açıklığa kavuşturacaktır,
17:07
Dan's doing, but I think it will also show you, if you look at that movement,
259
1009000
4000
ama,eğer Dan‘in müzik oluştururken yaptığı bu harekete bakarsanız,
17:11
that when Dan makes music, his motions are very purposeful, very precise,
260
1013000
7000
Dan’ in hareketlerinin amaçlı,belirgin, disiplinli
17:18
very disciplined and they're also very beautiful.
261
1020000
3000
ve ayrıca çok da güzel olduğunu göstereceksiniz.
17:21
So, in hearing this piece, as I mentioned before, the most important thing is
262
1023000
5000
Bu yüzden,daha önce bahsettiğim gibi,bu parçayı dinlerkenen önemli şey ,müziğin harika oluşu
17:26
the music's great, and it'll show you who Dan is.
263
1028000
3000
ve müzik Dan'in nasıl birisi olduğunu sizlere gösterecek.
17:29
So, are we ready Adam?
264
1031000
2000
Evet Adam hazır mıyız?
17:31
AB: Yeah.
265
1033000
2000
AB:Evet
17:33
TM: OK, now Dan will play his piece "My Eagle Song" for you.
266
1035000
4000
T:Şimdi Dan sizler için 'My Eagle Song' adlı parçasını çalacak
20:01
(Applause)
267
1183000
24000
(Alkışlar)
20:25
TM: Bravo.
268
1207000
2000
TM:Bravo.
20:27
(Applause)
269
1209000
9000
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKERS
Tod Machover - Composer, inventorAt MIT's Media Lab, Tod Machover creates boundary-breaking new music, often using new instruments and music technologies he has invented.
Why you should listen
Tod Machover is head of the MIT Media Lab's Hyperinstruments/Opera of the Future group. He has composed five operas and helped to develop many groundbeaking musical technologies -- including Hyperinstruments, a technology that augments musical expression for both virtuosi (from Yo-Yo Ma to Prince) and amateurs, and Hyperscore, software that allows anyone to create sophisticated, original music by using lines and colors. Many of Machover's principles about "active participation" in music are exemplified in Guitar Hero, which grew out of his lab.
Among his current projects is a new opera, Death and the Powers, complete with a musical chandelier, animatronic walls, and an army of robots. Death and the Powers premieres in Monaco in September 2009.
A recent focus of Machover's group has been on Music, Mind and Health, which marshals the power of music to promote well-being. Working with long-term patients at facilities such as Tewksbury Hospital, north of Boston, the group's goal is to develop personal musical activities that adapt to the particular skills and needs of each individual. In this way, the path to health becomes as rewarding as learning an instrument, composing a symphony, or premiering at Carnegie Hall.
Tod Machover | Speaker | TED.com
Dan Ellsey - Musician
Dan Ellsey uses Hyperscore music software and a custom-tuned musical "hyperinstrument" to write, perform and conduct his music, and to help others learn how to compose.
Why you should listen
A resident of Tewksbury Hospital in Massachusetts, Dan Ellsey has cerebral palsy and does not walk or speak. He does, however, write and play his own music, and mentor others, through a groundbreaking music system developed by MIT's Tod Machover and his team, including grad student Adam Boulanger. Working closely with this team, Ellsey helped to develop and fine-tune a head-mounted interface, tweaked to respond to his movements, that allows him to compose music and to conduct nuanced performances of his work. Hyperscore software helps Ellsey notate his musical ideas.
Ellsey's work has been performed at MIT, on the radio and at workshops around the Boston area. The Lowell Symphony Orchestra performed his piece "Our Musically" at a 2004 concert for residents of Tewksbury -- many of whom count Ellsey as a mentor in their own musical education.
Dan Ellsey | Speaker | TED.com