TEDWomen 2018
Shohini Ghose: Quantum computing explained in 10 minutes
Shohini Ghose: 10 dakikada kuantum bilgisayarın izahı
Filmed:
Readability: 5.1
3,903,897 views
Kuantum bilgisayar sadece bugün kullandığımız bilgisayarların daha güçlendirilmiş hali değildir; bu aslında tamamen başka, ortaya çıkan yeni bir bilimsel anlayışa-- ve daha çok bir miktar belirsizliğe dayanan bir bir şey. TED Fellow'u Shohini Ghose ile kuantum harikalar diyarına girin ve bu teknolojinin ilaçların değiştirilmesinde, kırılamayan kriptolar üretilmesinde ve bilginin ışınlanmasında nasıl bir potansiyele sahip olduğunu öğrenin.
Shohini Ghose - Quantum physicist, equity advocate
Shohini Ghose explores the strange quantum world of atoms and photons to understand the fundamental laws of the universe and harness them for quantum computing and communication -- and works to make science accessible and inclusive for people of all genders and backgrounds. Full bio
Shohini Ghose explores the strange quantum world of atoms and photons to understand the fundamental laws of the universe and harness them for quantum computing and communication -- and works to make science accessible and inclusive for people of all genders and backgrounds. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Let's play a game.
0
917
1321
Haydi bir oyun oynayalım.
00:14
Imagine that you are in Las Vegas,
1
2825
2876
Las Vegas'da olduğunuzu düşünün,
00:17
in a casino,
2
5725
1351
kumarhanedesiniz
00:19
and you decide to play a game
on one of the casino's computers,
on one of the casino's computers,
3
7100
4016
ve oradaki bilgisayarlardan birinde
oyun oynamaya karar veriyorsunuz,
oyun oynamaya karar veriyorsunuz,
00:23
just like you might play
solitaire or chess.
solitaire or chess.
4
11140
2586
aynı solitaire ya da satranç oynar gibi.
00:26
The computer can make moves
in the game, just like a human player.
in the game, just like a human player.
5
14520
3150
Bilgisayar da aynı bir insan
gibi hamleler yapabiliyor.
gibi hamleler yapabiliyor.
00:30
This is a coin game.
6
18438
1700
Oyun yazı-tura.
00:32
It starts with a coin showing heads,
7
20732
3055
Tura ile başlanıyor
ve ilk önce bilgisayar oynayacak.
00:35
and the computer will play first.
8
23811
1801
00:37
It can choose to flip the coin or not,
9
25636
2856
Yazı-tura atmak onun seçimine bırakılmış
00:40
but you don't get to see the outcome.
10
28516
1809
fakat siz sonucu göremiyorsunuz.
00:43
Next, it's your turn.
11
31144
1181
Şimdi sıra sizde.
00:44
You can also choose
to flip the coin or not,
to flip the coin or not,
12
32862
2842
Siz de parayı atabilir ya da
olduğu gibi bırakabilirsiniz,
olduğu gibi bırakabilirsiniz,
00:47
and your move will not be revealed
to your opponent, the computer.
to your opponent, the computer.
13
35728
3460
sizin hamleniz rakibinize
yani bilgisayara gösterilmeyecektir.
yani bilgisayara gösterilmeyecektir.
00:51
Finally, the computer plays again,
and can flip the coin or not,
and can flip the coin or not,
14
39737
3999
Son olarak bilgisayar yine oynayacak,
parayı ister atar ister atmaz.
parayı ister atar ister atmaz.
00:55
and after these three rounds,
15
43760
2691
Bu üç turun sonunda
00:58
the coin is revealed,
16
46475
1929
para açılır.
01:00
and if it is heads, the computer wins,
17
48428
2808
Eğer turaysa bilgisayar kazanır.
01:03
if it's tails, you win.
18
51260
1715
yazıysa siz kazanırsınız.
01:06
So it's a pretty simple game,
19
54210
1713
Yani oldukça basit bir oyun
01:07
and if everybody plays honestly,
and the coin is fair,
and the coin is fair,
20
55947
3393
ve herkes dürüstçe oynarsa
ve para da hileli değilse
ve para da hileli değilse
01:11
then you have a 50 percent chance
of winning this game.
of winning this game.
21
59364
3762
oyunu kazanma şansınız yüzde 50.
01:15
And to confirm that,
22
63150
2274
Bunu doğrulamak için
01:17
I asked my students to play
this game on our computers,
this game on our computers,
23
65448
3135
öğrencilerimden oyunu bilgisayarlarımızda
oynamalarını istedim.
oynamalarını istedim.
01:20
and after many, many tries,
24
68607
1984
Pek, pek çok deneme sonucunda
01:22
their winning rate ended up
being 50 percent, or close to 50 percent,
being 50 percent, or close to 50 percent,
25
70615
4040
kazanma oranı yüzde 50
veya yüzde 50'ye yakın oldu
veya yüzde 50'ye yakın oldu
01:26
as expected.
26
74679
1651
beklendiği gibi.
01:28
Sounds like a boring game, right?
27
76354
2036
Sıkıcı bir oyun gibi geliyor değil mi?
01:30
But what if you could play this game
on a quantum computer?
on a quantum computer?
28
78414
3217
Fakat bu oyunu kuantum bilgisayarda
oynasaydınız ne olurdu?
oynasaydınız ne olurdu?
01:34
Now, Las Vegas casinos
do not have quantum computers,
do not have quantum computers,
29
82665
3080
Şimdilik Las Vegas kumarhanelerinde
kuantum bilgisayar yok
kuantum bilgisayar yok
01:37
as far as I know,
30
85769
1741
benim bildiğim kadarıyla,
01:39
but IBM has built
a working quantum computer.
a working quantum computer.
31
87534
3436
fakat IBM çalışan bir
kuantum bilgisayar yaptı.
kuantum bilgisayar yaptı.
01:42
Here it is.
32
90994
1197
İşte burada.
01:44
But what is a quantum computer?
33
92605
1484
Fakat, kuantum bilgisayar nedir?
01:46
Well, quantum physics describes
34
94534
2809
Kuantum fizik atomların davranışlarını
01:49
the behavior of atoms
and fundamental particles,
and fundamental particles,
35
97367
3770
ve elektron ve proton gibi
01:53
like electrons and photons.
36
101161
2483
temel parçacıklarını tanımlamaktadır.
01:55
So a quantum computer operates
37
103668
1724
Bu nedenle kuantum bilgisayar
bu parçacıkların davranışlarını
bu parçacıkların davranışlarını
01:57
by controlling the behavior
of these particles,
of these particles,
38
105416
2607
kontrol ederek işlem görür,
02:00
but in a way that is completely different
from our regular computers.
from our regular computers.
39
108047
3666
fakat normal bilgisayarlardan tamamen
farklı bir şekilde.
farklı bir şekilde.
02:04
So a quantum computer
is not just a more powerful version
is not just a more powerful version
40
112279
3896
Yani, kuantum bilgisayar sadece
şimdiki bilgisayarların
daha güçlüolanı değildir,
daha güçlüolanı değildir,
02:08
of our current computers,
41
116199
2105
02:10
just like a light bulb
is not a more powerful candle.
is not a more powerful candle.
42
118328
4007
ampulün mumdan daha güçlü
olmaması gibi.
olmaması gibi.
02:14
You cannot build a light bulb
by building better and better candles.
by building better and better candles.
43
122359
4119
Daha daha iyi bir mum yaparak
ampül yapamazsınız.
ampül yapamazsınız.
02:19
A light bulb is a different technology,
44
127048
2215
Ampül daha derin bir
bilimsel anlayışa dayanan
bilimsel anlayışa dayanan
02:21
based on deeper scientific understanding.
45
129287
2654
farklı bir teknolojidir.
02:23
Similarly, a quantum computer
is a new kind of device,
is a new kind of device,
46
131965
3737
Benzer şekilde, kuantum bilgisayar da
kuantum fiziğine dayanan
kuantum fiziğine dayanan
02:27
based on the science of quantum physics,
47
135726
2749
yeni bir tür cihazdır
02:30
and just like a light bulb
transformed society,
transformed society,
48
138499
3150
ve ampulün toplumu değiştirdiği gibi
02:33
quantum computers
have the potential to impact
have the potential to impact
49
141673
2660
Kuantum bilgisayarların, güvenlik
ihtiyacımız, sağlık hizmetimiz
ihtiyacımız, sağlık hizmetimiz
02:36
so many aspects of our lives,
50
144357
1877
ve hatta internet gibi
hayatımızın bir çok yönünü
hayatımızın bir çok yönünü
02:38
including our security needs,
our health care and even the internet.
our health care and even the internet.
51
146258
3928
etkilemesi için potansiyeli bulunmaktadır.
02:42
So companies all around the world
are working to build these devices,
are working to build these devices,
52
150837
4301
Bu nedenle dünyanın her yerindeki
şirketler, bu cihazları üretmek
şirketler, bu cihazları üretmek
02:47
and to see what
the excitement is all about,
the excitement is all about,
53
155162
2335
ve ilgi çekici olan şeyin
ne olduğunu görmek için çalışıyor.
ne olduğunu görmek için çalışıyor.
02:49
let's play our game on a quantum computer.
54
157521
2150
oyunumuzu kuantum bilgisayarda oynayalım.
02:52
So I can log into IBM's
quantum computer from right here,
quantum computer from right here,
55
160862
4773
Buradan IBM'in kuantum
bilgisayarına bağlanıyorum,
bilgisayarına bağlanıyorum,
02:57
which means I can play the game remotely,
56
165659
2475
yani oyunu uzaktan oynayabilirim
03:00
and so can you.
57
168158
1150
ve siz de bunu yapabilirsiniz.
03:02
To make this happen, you may remember
getting an email ahead of time, from TED,
getting an email ahead of time, from TED,
58
170151
5422
Bunu yapmak için, TED'den önceden
e-posta almayı unutmamalısınız,
e-posta almayı unutmamalısınız,
03:07
asking you whether you would choose
to flip the coin or not,
to flip the coin or not,
59
175597
3725
Eğer oyunu oynarsanız
size parayı atmayı seçip
seçmediğinizi soracaktır.
seçmediğinizi soracaktır.
03:11
if you played the game.
60
179346
1695
03:13
Well, actually, we asked you to choose
between a circle or a square.
between a circle or a square.
61
181065
4868
Aslında, sizin daire ile kare arasından
birini seçmenizi istedik.
birini seçmenizi istedik.
Bunu bilmiyordunuz, fakat daire
seçiminiz "parayı at"
seçiminiz "parayı at"
03:17
You didn't know it, but your choice
of circle meant "flip the coin,"
of circle meant "flip the coin,"
62
185957
3842
03:21
and your choice of square
was "don't flip."
was "don't flip."
63
189823
2157
kare seçiminiz ise "parayı atma"
anlamına gelmekteydi.
anlamına gelmekteydi.
03:24
We received 372 responses.
64
192723
2841
372 cevap aldık.
03:27
Thank you.
65
195588
1190
Teşekkür ederim.
03:28
That means we can play 372 games
against the quantum computer
against the quantum computer
66
196802
4468
Bu, 372 defa kuantum bilgisayara
karşı sizin tercihlerinizi kullanarak
karşı sizin tercihlerinizi kullanarak
oynayabiliriz anlamına gelmekte.
03:33
using your choices.
67
201294
1628
03:34
And it's a pretty fast game to play,
68
202946
2245
Oldukça hızlı bir oyun,
03:37
so I can show you the results right here.
69
205215
2207
bu nedenle hemen buracıkta size
sonuçları gösterebilirim.
sonuçları gösterebilirim.
03:40
Unfortunately, you didn't do very well.
70
208231
2306
Maalesef, hiç de iyi bir iş
çıkartamamışsınız.
çıkartamamışsınız.
03:42
(Laughter)
71
210561
2073
(Gülüşme)
03:44
The quantum computer won
almost every game.
almost every game.
72
212658
3056
Kuantum bilgisayar neredeyse
bütün oyunları kazanmış.
bütün oyunları kazanmış.
03:48
It lost a few only because
of operational errors in the computer.
of operational errors in the computer.
73
216159
3722
Operasyonel hatalar nedeniyle sadece
birkaç oyun kaybetmiş.
birkaç oyun kaybetmiş.
03:51
(Laughter)
74
219905
1962
(Gülüşme)
03:53
So how did it achieve
this amazing winning streak?
this amazing winning streak?
75
221891
3301
Bu kazanma periyodunu nasıl başarmıştı?
03:58
It seems like magic or cheating,
76
226224
2493
Bu bir tür sihir veya aldatma
gibi görünüyor
gibi görünüyor
04:00
but actually, it's just
quantum physics in action.
quantum physics in action.
77
228741
2378
fakat aslında, bu sadece aksiyondaki
kuantum fiziğidir.
kuantum fiziğidir.
04:03
Here's how it works.
78
231780
1576
İşte nasıl çalıştığı.
04:05
A regular computer simulates
heads or tails of a coin as a bit,
heads or tails of a coin as a bit,
79
233380
5452
Normal bilgisayarlar yazı veya
turayı bit olarak simule ederler,
turayı bit olarak simule ederler,
04:10
a zero or a one,
80
238856
1655
sıfır veya bir olarak
04:12
or a current flipping on and off
inside your computer chip.
inside your computer chip.
81
240535
3880
veya mevcut atma açık veya kapalı
sizin bilgisayarınızın içindeki çipte.
sizin bilgisayarınızın içindeki çipte.
04:16
A quantum computer
is completely different.
is completely different.
82
244439
2080
Kuantum Bilgisayar tamamen farklıdır.
04:19
A quantum bit has a more fluid,
nonbinary identity.
nonbinary identity.
83
247250
4513
Kuantum bit daha değişkendir,
binary olmayan bir yapısı vardır.
binary olmayan bir yapısı vardır.
04:24
It can exist in a superposition,
or a combination of zero and one,
or a combination of zero and one,
84
252511
5842
Üst üste konulmuş ve bir araya getirilmiş
sıfır ve birlerden oluşabilir,
sıfır ve birlerden oluşabilir,
04:30
with some probability of being zero
and some probability of being one.
and some probability of being one.
85
258377
4706
bazı sıfır olma ihtimali ve bazı bir
olma ihtimali ile birlikte.
olma ihtimali ile birlikte.
04:35
In other words,
its identity is on a spectrum.
its identity is on a spectrum.
86
263545
2531
Yani, kimiliği bir spektrumdadır.
04:38
For example, it could have
a 70 percent chance of being zero
a 70 percent chance of being zero
87
266790
3803
Örneğin, yüzde 70 sıfır
ve yüzde 30 bir olma ihtimalini
barındırabilir
barındırabilir
04:42
and a 30 percent chance of being one
88
270617
2336
04:44
or 80-20 or 60-40.
89
272977
4015
veya 80-20 veya 60-40.
04:49
The possibilities are endless.
90
277016
2613
İhtimaller sonsuz.
04:51
The key idea here
91
279653
1366
Burada anahtar fikir
04:53
is that we have to give up
on precise values of zero and one
on precise values of zero and one
92
281043
4220
sıfır ve birin mutlak değerini terk
etmek zorundayız
etmek zorundayız
04:57
and allow for some uncertainty.
93
285287
1841
ve bazı belirsizliklere
izin vermeliyiz.
izin vermeliyiz.
04:59
So during the game,
94
287737
1651
Oyun boyunca,
05:01
the quantum computer creates
this fluid combination of heads and tails,
this fluid combination of heads and tails,
95
289412
4747
Kuantum bilgisayar yazı ve turanın bu
değişken kombinasyonunu yaratmakta,
değişken kombinasyonunu yaratmakta,
05:06
zero and one,
96
294183
1151
sıfır ve bir,
05:07
so that no matter what the player does,
97
295358
2268
bu nedenle oyuncuların ne
yaptığı yazı veya tura
yaptığı yazı veya tura
05:09
flip or no flip,
98
297650
1188
önemli değil,
05:10
the superposition remains intact.
99
298862
2376
üst üste çakıştırma zarar
görmemiş halde kalacaktır.
görmemiş halde kalacaktır.
05:13
It's kind of like stirring
a mixture of two fluids.
a mixture of two fluids.
100
301830
3476
İki sıvının karıştırılması
gibi bir şey.
gibi bir şey.
05:17
Whether or not you stir,
the fluids remain in a mixture,
the fluids remain in a mixture,
101
305714
4385
Karıştırın veya karıştırmayın,
sıvı karışım olarak kalır.
sıvı karışım olarak kalır.
05:22
but in its final move,
102
310123
2421
Fakat en son harekette,
05:24
the quantum computer
can unmix the zero and one,
can unmix the zero and one,
103
312568
3940
Kuantum bilgisayar bir ve sıfırı
ayrıştırır,
ayrıştırır,
05:28
perfectly recovering heads
so that you lose every time.
so that you lose every time.
104
316532
3738
mükemmel olarak turayı elde eder,
bu nedenle her zaman kaybedersiniz.
bu nedenle her zaman kaybedersiniz.
05:32
(Laughter)
105
320294
1570
(Gülüşme)
05:34
If you think this is all a bit weird,
you are absolutely right.
you are absolutely right.
106
322267
3380
Bunların hepsinin garip olduğunu
düşünüyorsanız, kesinlikle haklısınız.
düşünüyorsanız, kesinlikle haklısınız.
05:38
Regular coins do not exist
in combinations of heads and tails.
in combinations of heads and tails.
107
326608
4079
Normal para tura ve yazının
kombinasyonundan oluşmaz.
kombinasyonundan oluşmaz.
05:43
We do not experience
this fluid quantum reality
this fluid quantum reality
108
331056
4204
Günlük yaşamımızda bu değişken
kuantum gerçekliğini
kuantum gerçekliğini
05:47
in our everyday lives.
109
335284
1470
tecrübe etmiyoruz.
05:49
So if you are confused by quantum,
110
337247
2254
Bu nedenle kuantum tarafından
kafanız karıştırıldıysa
kafanız karıştırıldıysa
05:51
don't worry, you're getting it.
111
339525
1906
endişe etmeyin, demek ki anlıyorsunuz.
05:53
(Laughter)
112
341455
3164
(Gülüşmeler)
05:56
But even though we don't experience
quantum strangeness,
quantum strangeness,
113
344643
4256
Kuantum garipliğini daha önce
tecrübe etmememize rağmen
tecrübe etmememize rağmen
06:00
we can see its very real
effects in action.
effects in action.
114
348923
3158
aksiyondaki çok gerçekçi
etkisini görebiliriz.
etkisini görebiliriz.
06:04
You've seen the data for yourself.
115
352105
1754
Kendiniz için olan dataları
gördünüz.
gördünüz.
06:06
The quantum computer won
116
354529
1461
Kuantum bilgisayar kazandı
06:08
because it harnessed
superposition and uncertainty,
superposition and uncertainty,
117
356014
4788
çünkü üst üste yapılan faaliyeti ve
belirsizliği kontrolü altında tuttu
belirsizliği kontrolü altında tuttu
06:12
and these quantum properties are powerful,
118
360826
2356
ve bu kuantum özellikleri çok güçlü,
06:15
not just to win coin games,
119
363206
2278
sadece yazı tura oyununu
kazanmak için değil
kazanmak için değil
06:17
but also to build
future quantum technologies.
future quantum technologies.
120
365508
3618
aynı zamanda gelecek kuantum
teknolojisini inşa etmek için de.
teknolojisini inşa etmek için de.
06:21
So let me give you three examples
of potential applications
of potential applications
121
369150
3516
Şimdi size hayatımızı değiştirecek
potansiyel uygulamalar hakkında
potansiyel uygulamalar hakkında
06:24
that could change our lives.
122
372690
1460
üç örnek vereyim.
06:27
First of all, quantum uncertainty
could be used to create private keys
could be used to create private keys
123
375147
5301
İlk olarak, kuantum belirsizliği
bir merkezden diğer bir merkeze
bir merkezden diğer bir merkeze
06:32
for encrypting messages
sent from one location to another
sent from one location to another
124
380472
3790
gönderilen mesajların kriptolanması
için kişiye özel anahtar oluşturabilir.
için kişiye özel anahtar oluşturabilir.
06:36
so that hackers could not
secretly copy the key perfectly,
secretly copy the key perfectly,
125
384286
5129
Bu durumda hackerlar,
kuantum belirsizliği nedeniyle
kuantum belirsizliği nedeniyle
gizlice anahtarları mükemmel
bir şekilde kopyalayamazlar.
bir şekilde kopyalayamazlar.
06:41
because of quantum uncertainty.
126
389439
1553
06:43
They would have to break
the laws of quantum physics
the laws of quantum physics
127
391809
3786
Anahtarları kırmaları için, kuantum
fiziğinin kanunlarını
fiziğinin kanunlarını
06:47
to hack the key.
128
395619
1269
kırmaları gerekecektir.
06:49
So this kind of unbreakable encryption
is already being tested by banks
is already being tested by banks
129
397531
4874
Bu tarz kırılamayan
kriptolar bankalar ve
kriptolar bankalar ve
diğer uluslararası kuruluşlar
tarafından test edilmektedir.
tarafından test edilmektedir.
06:54
and other institutions worldwide.
130
402429
1935
06:57
Today, we use more than 17 billion
connected devices globally.
connected devices globally.
131
405357
5449
Bugün, dünya çapında 17 milyar
birbirine bağlantılı cihaz kullanmaktayız.
birbirine bağlantılı cihaz kullanmaktayız.
07:03
Just imagine the impact quantum encryption
could have in the future.
could have in the future.
132
411619
3500
Sadece kuantum kriptolamasının
gelecekte yapabileceği etkiyi hayal edin.
gelecekte yapabileceği etkiyi hayal edin.
07:08
Secondly, quantum technologies could also
transform health care and medicine.
transform health care and medicine.
133
416171
5730
İkinci olarak, kuantum teknolojisi sağlık
ve ilaç kullanımını değiştirecektir.
ve ilaç kullanımını değiştirecektir.
07:14
For example, the design and analysis
of molecules for drug development
of molecules for drug development
134
422427
5301
Örneğin, ilaç gelişimi için moleküllerin
dizayn ve analiz edilmesi
dizayn ve analiz edilmesi
07:19
is a challenging problem today,
135
427752
2395
bugün önemli bir problemdir
07:22
and that's because
exactly describing and calculating
exactly describing and calculating
136
430171
4952
ve bu yüzden moleküllerdeki tüm
atomların kuantum özelliklerini tam
atomların kuantum özelliklerini tam
07:27
all of the quantum properties
of all the atoms in the molecule
of all the atoms in the molecule
137
435147
4102
olarak hesaplamak ve tanımlamak
07:31
is a computationally difficult task,
even for our supercomputers.
even for our supercomputers.
138
439273
3651
süper bilgisayarlar için bile gerçekten
hesaplaması güç bir görevdir.
hesaplaması güç bir görevdir.
Fakat kuantum bilgisayar daha
iyisini yapabilir,
iyisini yapabilir,
07:35
But a quantum computer could do better,
139
443480
2206
07:37
because it operates using
the same quantum properties
the same quantum properties
140
445710
3254
çünkü simule etmeye çalıştıkları
moleküller gibi
moleküller gibi
07:40
as the molecule it's trying to simulate.
141
448988
2552
aynı kuantum özellikleri
kullanarak işlemektedir.
kullanarak işlemektedir.
07:43
So future large-scale quantum
simulations for drug development
simulations for drug development
142
451564
4777
İlaç gelişimi için gelecek geniş
kapsamlı kuantum simülasyonları,
kapsamlı kuantum simülasyonları,
07:48
could perhaps lead to treatments
for diseases like Alzheimer's,
for diseases like Alzheimer's,
143
456365
3286
binlerce hayatı etkileyen
Alzheimer gibi hastalıkların
Alzheimer gibi hastalıkların
07:51
which affects thousands of lives.
144
459675
2142
iyileşmesine yol açabilir.
07:54
And thirdly, my favorite
quantum application
quantum application
145
462355
3037
Üçüncü olarak, benim favorim olan
kuantum uygulaması ise
kuantum uygulaması ise
07:57
is teleportation of information
from one location to another
from one location to another
146
465416
4659
fiziksel olarak bilgiyi transfer
etmeden
etmeden
bilginin bir yerden diğer bir yere
ışınlanması uygulamasıdır.
ışınlanması uygulamasıdır.
08:02
without physically transmitting
the information.
the information.
147
470099
3042
08:05
Sounds like sci-fi, but it is possible,
148
473847
3429
Bilim kurgu gibi geliyor fakat
bu mümkün,
bu mümkün,
08:09
because these fluid identities
of the quantum particles
of the quantum particles
149
477300
3719
çünkü bu kuantum parçacıklarının
bu değişken yapısı
bu değişken yapısı
uzay ve zaman boyunca
bir şekilde birbirine kenetlenebilir,
bir şekilde birbirine kenetlenebilir,
08:13
can get entangled across space and time
150
481043
3358
08:16
in such a way that when you change
something about one particle,
something about one particle,
151
484425
3610
bir parçacık ile ilgili
bir değişiklik yaptığınızda
bir değişiklik yaptığınızda
bu diğerini de etkileyebilir
08:20
it can impact the other,
152
488059
1456
08:21
and that creates
a channel for teleportation.
a channel for teleportation.
153
489539
2658
ve bu ışınlanma için bir kanal
oluşturabilir.
oluşturabilir.
08:25
It's already been demonstrated
in research labs
in research labs
154
493039
2609
Bu zaten laboratuvar ortamında
gerçekleştirildi
gerçekleştirildi
08:27
and could be part
of a future quantum internet.
of a future quantum internet.
155
495672
2921
ve ileride kuantum internetinin
bir parçası olabilir.
bir parçası olabilir.
08:31
We don't have such a network as yet,
156
499219
3347
Henüz böyle bir ağa sahip değiliz,
08:34
but my team is working
on these possibilities,
on these possibilities,
157
502590
2904
fakat benim takımım kuantum
ağını kuantum bilgisayarda
ağını kuantum bilgisayarda
08:37
by simulating a quantum network
on a quantum computer.
on a quantum computer.
158
505518
3849
simüle ederek bu olasılıklar
hakkında çalışıyor,
hakkında çalışıyor,
08:42
So we have designed and implemented
some interesting new protocols
some interesting new protocols
159
510052
3998
Ağ üzerindeki farklı kullanıcılar
arasında ışınlanma ,
arasında ışınlanma ,
08:46
such as teleportation
among different users in the network
among different users in the network
160
514074
5682
yeterli data transferi
ve hatta güvenli oylama gibi
bazı ilginç yeni protokolleri
dizayn edip uyguluyoruz.
dizayn edip uyguluyoruz.
08:51
and efficient data transmission
161
519780
2222
08:54
and even secure voting.
162
522026
1603
Yani, kuantum fizikçisi olmak
benim için çok eğlenceli bir şey.
benim için çok eğlenceli bir şey.
08:56
So it's a lot of fun for me,
being a quantum physicist.
being a quantum physicist.
163
524502
2879
08:59
I highly recommend it.
164
527405
1493
Bunu çok fazla tavsiye ederim.
09:00
(Laughter)
165
528922
1958
(Gülüşme)
09:02
We get to be explorers
in a quantum wonderland.
in a quantum wonderland.
166
530904
2881
Biz kuantum harikalar diyarında
kaşif olmak için yol alıyoruz.
kaşif olmak için yol alıyoruz.
09:05
Who knows what applications
we will discover next.
we will discover next.
167
533809
2884
Yakında hangi uygulamayı
bulacağımızı kim bilebilir.
bulacağımızı kim bilebilir.
09:09
We must tread carefully and responsibly
168
537222
2825
Kuantum geleceğini inşa ederken;
09:12
as we build our quantum future.
169
540071
1936
dikkatli ve sorumlu
davranmak zorundayız.
davranmak zorundayız.
09:14
And for me, personally,
170
542809
1798
Benim açımdan şahsen
09:16
I don't see quantum physics as a tool
just to build quantum computers.
just to build quantum computers.
171
544631
5469
kuantum fiziğini sadece kuantum bilgisayar
yapmak için bir araç olarak görmüyorum.
yapmak için bir araç olarak görmüyorum.
09:22
I see quantum computers as a way
for us to probe the mysteries of nature
for us to probe the mysteries of nature
172
550124
5134
Kuantum bilgisayarları, bizim için,
geleceğin gizemini araştırmak ve
geleceğin gizemini araştırmak ve
bizim tecrübelerimiz dışında kalan
bu gizli dünya hakkında daha
bu gizli dünya hakkında daha
09:27
and reveal more about this hidden world
outside of our experiences.
outside of our experiences.
173
555282
3912
fazla şey ortaya çıkartacak
bir yol olarak görüyorum.
bir yol olarak görüyorum.
09:31
How amazing that we humans,
174
559218
2102
Biz insanlar ne kadar hayret vericiyiz,
09:33
with our relatively limited
access to the universe,
access to the universe,
175
561344
2992
evrene nispeten kısıtlı
erişimimiz ile
erişimimiz ile
09:36
can still see far beyond our horizons
176
564360
2634
sadece hayal gücümüzü ve
becerimizi kullanarak
becerimizi kullanarak
09:39
just using our imagination
and our ingenuity.
and our ingenuity.
177
567018
2580
kendi ufkumuzdan çok ötesini
görebilmekteyiz.
görebilmekteyiz.
09:42
And the universe rewards us
178
570211
2317
Evren bizi, ne kadar inanılmaz
derecede ilginç ve sürprizlerle
derecede ilginç ve sürprizlerle
09:44
by showing us how incredibly
interesting and surprising it is.
interesting and surprising it is.
179
572552
3928
dolu olduğunu göstererek
ödüllendirmektedir.
ödüllendirmektedir.
09:49
The future is fundamentally uncertain,
180
577171
3376
Gelecek temel olarak belirsizdir
09:52
and to me, that is certainly exciting.
181
580571
3179
ve bu bizi kesinlikle
heyecanlandırmaktadır.
heyecanlandırmaktadır.
09:56
Thank you.
182
584344
1151
Teşekkür ederim.
09:57
(Applause)
183
585519
6107
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Shohini Ghose - Quantum physicist, equity advocateShohini Ghose explores the strange quantum world of atoms and photons to understand the fundamental laws of the universe and harness them for quantum computing and communication -- and works to make science accessible and inclusive for people of all genders and backgrounds.
Why you should listen
As Shohini Ghose writes: "I've always wanted to be an explorer. As a girl I was inspired by Rakesh Sharma, the first Indian to go to space. I haven't made it to space yet, but I did become an explorer of a strange and exciting new world -- the quantum world of microscopic particles such as electrons and photons. I'm a theoretical physicist who examines how the laws of quantum physics can be harnessed to transform computation and communication. My colleagues and I made the first-ever observations of cesium atoms that demonstrated a connection between chaos theory and quantum entanglement.
"The activist in me questions why only three women have ever won the Nobel Prize in physics. I am passionate about addressing gender issues in science and recently founded the Laurier Centre for Women in Science, the first centre of its kind in Canada. I also work to create a vibrant and inclusive physics community in Canada as the vice president of the Canadian Association of Physicists. I love teaching and have co-authored Canada's largest selling introductory astronomy textbook."
Shohini Ghose | Speaker | TED.com