TEDIndia 2009
Kavita Ramdas: Radical women, embracing tradition
Kavita Ramdas: Gelenekleri kucaklayan radikal kadınlar
Filmed:
Readability: 4.4
589,855 views
Yetki sahibi bir kadın nasıl görünür? Çarşaf, başörtüsü veya sari (Hint tesettürü) giyebilir mi? Kavita Ramdas, kültürel miraslarıyla övünürken bu mirasın baskıcı geleneklerinde reform yapmaya çalışan üç olağanüstü kadından bahsediyor.
Kavita Ramdas - Philanthropist
Kavita Ramdas directs the Global Fund for Women, the largest foundation in the world supporting women's human rights across all borders. Full bio
Kavita Ramdas directs the Global Fund for Women, the largest foundation in the world supporting women's human rights across all borders. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Salaam. Namaskar.
0
1000
2000
Selam. Namaskar.
00:18
Good morning.
1
3000
2000
Günaydın.
00:20
Given my TED profile, you might be expecting
2
5000
2000
TED profilime baktığınız için sizlere bugün
00:22
that I'm going to speak to you about
3
7000
2000
en son hayırseverlik eğilimlerinden
00:24
the latest philanthropic trends --
4
9000
2000
bahsedeceğimi; özellikle son dönem
00:26
the one that's currently got Wall Street
5
11000
2000
Wall Street ve Dünya Bankasının
00:28
and the World Bank buzzing --
6
13000
2000
kadınlara nasıl yatırım yaptığından, onların
00:30
how to invest in women,
7
15000
2000
kurtarılmaları, güçlendirilmeleri için
00:32
how to empower them, how to save them.
8
17000
3000
yaptıklarından bahsedeceğimi bekliyorsunuzdur.
00:35
Not me.
9
20000
2000
O ben değilim.
00:37
I am interested in how women
10
22000
2000
Ben kadınların bizi nasıl kurtardığıyla
00:39
are saving us.
11
24000
2000
ilgileniyorum.
00:41
They're saving us by redefining and re-imagining
12
26000
3000
Kadınlar; çağdaşlık ve geleneksellik,
00:44
a future that defies and blurs
13
29000
3000
birinci ve üçüncü dünya,
00:47
accepted polarities,
14
32000
2000
baskılar ve fırsatlar gibi
00:49
polarities we've taken for granted for a long time,
15
34000
3000
çok uzun zamanlardır kabul gören kutuplaşmalara
00:52
like the ones between modernity and tradition,
16
37000
3000
karşı gelen bir geleceği hayal ederek ve
00:55
First World and Third World,
17
40000
3000
yeniden tanımlayarak
00:58
oppression and opportunity.
18
43000
2000
bizleri kurtarıyorlar.
01:00
In the midst of the daunting challenges
19
45000
2000
Küresel bir topluluk olarak yüzleştiğimiz bu
01:02
we face as a global community,
20
47000
2000
yıldırıcı meydan okumaların orta yerinde
01:04
there's something about
21
49000
2000
kalbim bu üçüncü yola ait
01:06
this third way raga
22
51000
2000
birşeyler sebebiyle
01:08
that is making my heart sing.
23
53000
2000
şarkı söylüyor.
01:10
What intrigues me most
24
55000
2000
Beni en çok kadınların tüm bunları
01:12
is how women are doing this,
25
57000
2000
bunca hem sinir bozucu ve hem de
01:14
despite a set of paradoxes
26
59000
2000
etkileyici çelişki arasında
01:16
that are both frustrating and fascinating.
27
61000
3000
nasıl başarabildikleri şaşırtıyor.
01:19
Why is it that women are, on the one hand,
28
64000
3000
Bu kadınlar bir yandan kültürel uygulamalarının
01:22
viciously oppressed by cultural practices,
29
67000
3000
hain baskıları altında bu kadar mazlumken
01:25
and yet at the same time,
30
70000
2000
diğer taraftan da, aynı zamanda
01:27
are the preservers of cultures in most societies?
31
72000
3000
toplumlarındaki kültürlerin koruyucuları olabiliyorlar?
01:30
Is the hijab or the headscarf
32
75000
2000
Çarşaf veya başörtüsü
01:32
a symbol of submission
33
77000
2000
itaat etmenin mi sembolü,
01:34
or resistance?
34
79000
2000
yoksa direncin mi?
01:36
When so many women and girls
35
81000
3000
Bunca kadın ve kız; onur, gurur,
01:39
are beaten, raped, maimed
36
84000
2000
din uyruk gibi sebeplerden dolayı
01:41
on a daily basis
37
86000
2000
her gün dayak yerken,
01:43
in the name of all kinds of causes --
38
88000
2000
tecavüze uğrayıp sakat bırakılırken
01:45
honor, religion, nationality --
39
90000
2000
bu kadınların toplumlarına
01:47
what allows women to replant trees,
40
92000
3000
yeni baştan şekil verecek ağaçlar yeşertip
01:50
to rebuild societies,
41
95000
2000
radikal şiddet karşıtı hareketlere
01:52
to lead radical, non-violent movements
42
97000
2000
liderlik yapmalarına ve toplumsal değişimler
01:54
for social change?
43
99000
2000
sağlamalarına yol açan nedir?
01:56
Is it different women
44
101000
2000
Korumacı giden kadınlarla
01:58
who are doing the preserving and the radicalizing?
45
103000
3000
bu radikal kadınlar farklı kadınlar mıdır?
02:01
Or are they one and the same?
46
106000
2000
Veya hepsi bir ve aynı mı?
02:03
Are we guilty, as Chimamanda Adichie reminded us
47
108000
3000
Yoksa bizler, Oxford'daki TED konferansında konuşan
02:06
at the TED conference in Oxford,
48
111000
2000
Chimamanda Adichie'nin
02:08
of assuming that there is a single story
49
113000
3000
bize anımsattığı gibi, hakları için savaşan
02:11
of women's struggles for their rights
50
116000
2000
kadınlara dair "tek bir hikaye" olduğunu
02:13
while there are, in fact, many?
51
118000
2000
zannettiğimiz için hatalı mıyız?
02:15
And what, if anything,
52
120000
2000
Ve erkeklerin bununla,
02:17
do men have to do with it?
53
122000
2000
eğer varsa, ilgisi nedir?
02:19
Much of my life has been a quest
54
124000
2000
Hayatımın büyük bölümü bunun gibi
02:21
to get some answers to these questions.
55
126000
3000
sorulara cevap aramakla geçti.
02:24
It's taken me across the globe
56
129000
2000
Bu arayış beni dünyanın öbür ucuna
02:26
and introduced me to some amazing people.
57
131000
2000
götürüp bazı inanılmaz insanlarla tanıştırdı.
02:28
In the process, I've gathered a few fragments
58
133000
3000
Bu davada öncelikle bu bilmeceye bir parça
02:31
that help me shed some light on this puzzle.
59
136000
3000
ışık düşürecek bir kaç kırıntı toplamıştım.
02:34
Among those who've helped open my eyes
60
139000
2000
Bu üçüncü yola dair gözlerimi açmama yardımcı
02:36
to a third way
61
141000
2000
olanlar arasında,
02:38
are: a devout Muslim in Afghanistan,
62
143000
3000
Afganistandan dindar bir müslüman,
02:41
a group of harmonizing lesbians in Croatia
63
146000
3000
Croatia'dan uyum içinde bir grup lezbiyen
02:44
and a taboo breaker in Liberia.
64
149000
3000
ve Liberia'dan (Batı Afrika) bir tabu kırıcı var.
02:47
I'm indebted to them,
65
152000
2000
Onlara da geçmiş yaşamlarındaki
02:49
as I am to my parents,
66
154000
2000
pek çok kötü şeyden dolayı
02:51
who for some set of misdemeanors in their last life,
67
156000
3000
bu yaşamlarında üç kızla kutsanan
02:54
were blessed with three daughters in this one.
68
159000
3000
ebeveynlerime borçlu olduğum kadar borçluyum.
02:57
And for reasons equally unclear to me,
69
162000
2000
Sebebini bilemediğim bir şekilde
02:59
seem to be inordinately proud of the three of us.
70
164000
3000
bizim üçümüzle de çok gurur duyuyorlar.
03:03
I was born and raised here in India,
71
168000
2000
Hindistan'da doğup büyüdüm,
03:05
and I learned from an early age
72
170000
2000
ve daha çok küçük yaşlarımda
03:07
to be deeply suspicious of the aunties and uncles
73
172000
3000
önümüzde durup bize doğru eğilip başımızı okşayan,
03:10
who would bend down, pat us on the head
74
175000
2000
ardından da anne babama, hiç tereddüt etmeden;
03:12
and then say to my parents
75
177000
2000
"Zavallı şeyler.
03:14
with no problem at all,
76
179000
2000
Sadece üç kız...
03:16
"Poor things. You only have three daughters.
77
181000
3000
Ama daha gençsiniz, hala deneyebilirsiniz"
03:19
But you're young, you could still try again."
78
184000
3000
diyen amca ve halalardan şüphe etmeyi öğrendim.
03:22
My sense of outrage
79
187000
2000
Kadın haklarına yapılan
03:24
about women's rights
80
189000
2000
tecavüze karşı duygularım
03:27
was brought to a boil when I was about 11.
81
192000
3000
11 yaşıma vardığımda kaynama noktasına vardı.
03:30
My aunt, an incredibly articulate
82
195000
2000
İnanılmaz ölçüde konuşkan ve
03:32
and brilliant woman,
83
197000
2000
güzel bir kadın olan halam
03:34
was widowed early.
84
199000
3000
erkenden dul kalmıştı.
03:37
A flock of relatives descended on her.
85
202000
3000
Bir yığın dolusu akraba üstüne çöktü.
03:40
They took off her colorful sari.
86
205000
2000
Rengarenk elbisesini çıkarıp
03:42
They made her wear a white one.
87
207000
3000
beyaz bir elbise giymesini sağladılar (Ç.N; matem rengi)
03:45
They wiped her bindi off her forehead.
88
210000
3000
Alınındaki bindiyi sildiler (Ç.N; evli kadınların alnındaki nokta)
03:48
They broke her bangles.
89
213000
2000
Bileziklerini kırdılar.
03:50
Her daughter, Rani,
90
215000
2000
Kızı, Rani,
03:52
a few years older than me,
91
217000
2000
benden birkaç yaş küçüktü,
03:54
sat in her lap bewildered,
92
219000
2000
kucağında ne olduğunu anlamadan
03:56
not knowing what had happened
93
221000
2000
bir zamanlar kendine güvenen
03:58
to the confident woman
94
223000
2000
annesi olarak bildiği kadına
04:00
she once knew as her mother.
95
225000
2000
olanları şaşkınca izliyordu.
04:02
Late that night, I heard my mother
96
227000
2000
O gece geç saatlerde annemin
04:04
begging my father,
97
229000
2000
babama yalvardığını duydum,
04:06
"Please do something Ramu. Can't you intervene?"
98
231000
3000
"Ne olur bir şey yap Ramu. Araya giremez misin?"
04:09
And my father, in a low voice, muttering,
99
234000
3000
Babam da alçak sesle şöyle fısıldıyordu,
04:13
"I'm just the youngest brother, there's nothing I can do.
100
238000
3000
"Ben en genç erkek kardeşim, yapabileceğim bir şey yok.
04:16
This is tradition."
101
241000
2000
Gelenek böyle."
04:18
That's the night I learned the rules
102
243000
2000
O gece bu dünyada kadın olmanın
04:20
about what it means to be female in this world.
103
245000
3000
ne anlama geldiğinin kurallarını öğrendim.
04:24
Women don't make those rules,
104
249000
2000
Kadınlar bu kuralları koyamaz,
04:26
but they define us, and they define
105
251000
2000
ama bizi tanımlayabilirler; fırsatlarımızı
04:28
our opportunities and our chances.
106
253000
2000
ve şanslarımızı tanımlayabilirler.
04:30
And men are affected by those rules too.
107
255000
3000
Ve erkekler de bu kurallardan etkileniyor.
04:33
My father, who had fought in three wars,
108
258000
3000
Üç savaş görmüş babam,
04:37
could not save his own sister
109
262000
2000
bu acıdan kendi kız kardeşini
04:39
from this suffering.
110
264000
2000
kurtaramadı.
04:45
By 18,
111
270000
2000
18'lerimde
04:47
under the excellent tutelage of my mother,
112
272000
2000
annemin kusursuz velayeti altında,
04:49
I was therefore, as you might expect,
113
274000
2000
tahmin edebileceğiniz gibi,
04:51
defiantly feminist.
114
276000
2000
asi bir feminist olmuştum.
04:53
On the streets chanting,
115
278000
2000
Sokaklarda ilahi söylüyordum,
04:55
"[Hindi]
116
280000
2000
(hindu)
04:57
[Hindi]
117
282000
2000
(hindu)
04:59
We are the women of India.
118
284000
3000
"Biz Hindistan kadınlarıyız.
05:02
We are not flowers, we are sparks of change."
119
287000
2000
Bizler çiçek değiliz, bizler değişim kıvılcımlarıyız"
05:04
By the time I got to Beijing in 1995,
120
289000
3000
1995'de Beijing'e gittiğimde
05:07
it was clear to me, the only way
121
292000
2000
cinsiyet eşitliğini sağlamanın
05:09
to achieve gender equality
122
294000
2000
tek yolunun yüzyıllardır devam eden
05:11
was to overturn centuries
123
296000
2000
baskıcı gelenekleri
05:13
of oppressive tradition.
124
298000
2000
devirmek olduğuna emindim.
05:15
Soon after I returned from Beijing,
125
300000
2000
Beijing'den dönmemden kısa süre sonra
05:17
I leapt at the chance to work for this wonderful organization,
126
302000
3000
kadınlar tarafından kurulmuş olan bu muhteşem organizasyonda
05:20
founded by women,
127
305000
2000
çalışma fırsatına atladım,
05:22
to support women's rights organizations around the globe.
128
307000
3000
dünya çevresinde kadın haklarını destekleyen organizasyonlar.
05:27
But barely six months into my new job,
129
312000
2000
İşe başlayalı henüz 6 ay olmuştu ki
05:29
I met a woman
130
314000
2000
tüm tahminlerimi
05:31
who forced me to challenge all my assumptions.
131
316000
3000
değiştirmem için beni zorlayan bir kadınla tanıştım.
05:34
Her name is Sakena Yacoobi.
132
319000
2000
Adı Sakena Yacoobi'ydi.
05:38
She walked into my office
133
323000
2000
Amerika'da henüz
05:40
at a time when no one knew
134
325000
2000
Afganistan'ın nerede olduğunu
05:42
where Afghanistan was in the United States.
135
327000
3000
bilen kimse yokken, ofisimden içeriye girdi.
05:47
She said to me, "It is not about the burka."
136
332000
3000
Bana "Bunun çarşafla alakası yok" dedi.
05:50
She was the most determined advocate
137
335000
2000
Duyduğum en kararlı kadın hakları
05:52
for women's rights I had ever heard.
138
337000
2000
savunucularından birisiydi.
05:54
She told me women were running underground schools
139
339000
3000
Afganistan'daki toplumunda kadınların yeraltı okullarını
05:57
in her communities inside Afghanistan,
140
342000
3000
idare ettiklerini söyledi.
06:00
and that her organization, the Afghan Institute of Learning,
141
345000
2000
ve organizasyonunun, "Afgan Öğretim Enstütüsü"nün
06:02
had started a school in Pakistan.
142
347000
3000
Pakistan'da bir okul açtığını ekledi.
06:05
She said, "The first thing anyone who is a Muslim knows
143
350000
3000
Bana "Müslüman olan herkesin bildiği ilk şey Kuran'ın
06:09
is that the Koran requires
144
354000
3000
okur yazarlığı gerektirdiği
06:12
and strongly supports literacy.
145
357000
3000
ve güçlü bir şekilde de desteklediğidir" dedi.
06:15
The prophet wanted every believer
146
360000
2000
Peygamber her inananın Kuran'ı
06:17
to be able to read the Koran for themselves."
147
362000
2000
kendileri için okuyabilmesini istemişti."
06:19
Had I heard right?
148
364000
2000
Doğru mu duymuştum?
06:21
Was a women's rights advocate
149
366000
2000
Bir kadın hakları savunucusu
06:23
invoking religion?
150
368000
3000
dini mi hatırlatıyordu?
06:26
But Sakena defies labels.
151
371000
2000
Ame Sakena etiketlere meydan okur.
06:28
She always wears a headscarf,
152
373000
3000
Her zaman baş örtüsü takar.
06:31
but I've walked alongside with her on a beach
153
376000
2000
Ama onunla uzun saçları rüzgarda uçuşurken
06:33
with her long hair flying in the breeze.
154
378000
3000
deniz kıyısında da yürüyüş yaptım.
06:36
She starts every lecture with a prayer,
155
381000
2000
Her dersine bir dua ile başlar, ama
06:38
but she's a single, feisty,
156
383000
3000
ülkesinde kızlar 12 yaşında
06:41
financially independent woman
157
386000
2000
evlendirilirken o bekar, cesur ve
06:43
in a country where girls are married off at the age of 12.
158
388000
3000
maddi bağımsızlığı olan bir kadın.
06:46
She is also immensely pragmatic.
159
391000
3000
Son derece de işini bilen bir kadın.
06:50
"This headscarf and these clothes," she says,
160
395000
3000
"Bu başörtüsü ve bu kıyafetler bana yapmam gereken
06:53
"give me the freedom to do what I need to do
161
398000
3000
neyse onu yapma, işim için destek ve yardımı
06:56
to speak to those whose support and assistance
162
401000
2000
gerekli ve kritik olan kişiler ile konuşabilme
06:58
are critical for this work.
163
403000
3000
özgürlüğü veriyor" der...
07:01
When I had to open the school in the refugee camp,
164
406000
2000
Mülteci kampında bir okul açmam gerektiğinde,
07:03
I went to see the imam.
165
408000
2000
imam'ı görmeye gittim.
07:05
I told him, 'I'm a believer, and women and children
166
410000
3000
Ona "Ben bir inananım, bu berbat koşullarda yaşayan
07:08
in these terrible conditions
167
413000
2000
kadınların ve çocukların
07:10
need their faith to survive.'"
168
415000
3000
hayatta kalmak için inanca ihtiyacı var" dedim.
07:13
She smiles slyly.
169
418000
2000
Kurnazca gülümsedi.
07:15
"He was flattered.
170
420000
2000
"Gururu okşandı.
07:17
He began to come twice a week to my center
171
422000
3000
Merkezime haftada 2 defa gelmeye başladı
07:20
because women could not go to the mosque.
172
425000
2000
çünkü kadınların camiye gitme izni yok.
07:22
And after he would leave,
173
427000
2000
Ve o gittikten sonra
07:24
women and girls would stay behind.
174
429000
2000
kadınlar ve kızlar ardında kalıyor.
07:26
We began with a small literacy class
175
431000
2000
Küçük bir okuma yazma kursuyla
07:28
to read the Koran,
176
433000
2000
Kuran okumaya başladık,
07:30
then a math class, then an English class, then computer classes.
177
435000
3000
sonra matematik sınıfı, ingilizce sınıfı, bilgisayar sınıfı eklendi.
07:33
In a few weeks, everyone in the refugee camp
178
438000
3000
Birkaç hafta içinde mülteci kampındaki herkes
07:36
was in our classes."
179
441000
2000
derslerimizdeydi."
07:38
Sakena is a teacher
180
443000
3000
Sakena, Afganistan'da
07:41
at a time when to educate women
181
446000
3000
kadınların eğitilmesinin tehlikeli olduğu
07:44
is a dangerous business in Afghanistan.
182
449000
2000
zamanlarda öğretmenlik yapıyor.
07:46
She is on the Taliban's hit list.
183
451000
3000
Taliban'ın vurulacaklar listesinde.
07:49
I worry about her every time she travels across that country.
184
454000
3000
Ülke içindeki her seyahatinde onun için endişelenirim.
07:52
She shrugs when I ask her about safety.
185
457000
3000
Ona güvenliğini sorduğumda omuzunu silker.
07:55
"Kavita jaan, we cannot allow ourselves to be afraid.
186
460000
3000
"Kavita Jan, korku duymaya izin veremeyiz.
07:58
Look at those young girls who go back to school
187
463000
2000
Yüzlerine asit atılan zamanlarda okula geri dönen
08:00
when acid is thrown in their face."
188
465000
2000
şu genç kızlara baksana"
08:02
And I smile, and I nod,
189
467000
2000
Gülümser ve başımı sallarım,
08:04
realizing I'm watching women and girls
190
469000
2000
bu izlediğim kızların ve kadınların kendi dini
08:06
using their own religious traditions and practices,
191
471000
3000
geleneklerini ve uygulamalarını alıp, bunları
08:09
turning them into instruments
192
474000
2000
başkaldırı ve fırsat aletlerine
08:11
of opposition and opportunity.
193
476000
3000
dönüştürdüklerini anımsarım.
08:14
Their path is their own
194
479000
2000
İleride farklı olacak
08:16
and it looks towards an Afghanistan
195
481000
3000
bir Afganistan için izledikleri bu yol
08:19
that will be different.
196
484000
2000
onların kendi yolu.
08:21
Being different is something the women
197
486000
2000
Hırvatistan, Zagreb'deki Lesbor Grubu
08:23
of Lesbor in Zagreb, Croatia
198
488000
2000
kadınları için değişik olmak
08:25
know all too well.
199
490000
2000
hepsinin çok iyi bildiği bir şey.
08:27
To be a lesbian, a dyke,
200
492000
2000
Lezbiyen olmak, bir sevici,
08:29
a homosexual
201
494000
2000
bir homoseksüel olmak
08:31
in most parts of the world, including right here
202
496000
2000
tüm dünyada olduğu kadar, burada
08:33
in our country, India,
203
498000
2000
Hindistanda'da da
08:35
is to occupy a place of immense discomfort
204
500000
2000
çok büyük bir huzursuzluk ve olağanüstü
08:37
and extreme prejudice.
205
502000
2000
peşin hükümlere taabi olmak demek.
08:39
In post-conflict societies like Croatia,
206
504000
3000
Croatia gibi savaş sonrası uç noktada ulusalcılık
08:42
where a hyper-nationalism and religiosity
207
507000
3000
ve dindarlık ile yaratılan bir çevrede,
08:45
have created an environment unbearable
208
510000
2000
sosyal olarak toplumdan
08:47
for anyone who might
209
512000
2000
dışlanmış biri olarak görülmek
08:49
be considered a social outcast.
210
514000
2000
katlanılmaz bir şey.
08:51
So enter a group of out dykes,
211
516000
2000
Lezbiyenliğini açıkça yaşayan
08:53
young women who love the old music
212
518000
3000
ve bir zamanlar o bölgede Makedonya'dan
08:56
that once spread across that region
213
521000
2000
Bosna'ya, Sırbistan'dan Slovenya'ya yayılmış
08:58
from Macedonia to Bosnia,
214
523000
2000
eski müziğe ilgi duyan genç kadınlardan
09:00
from Serbia to Slovenia.
215
525000
2000
oluşmuş bu gruba girelim.
09:02
These folk singers met at college at a gender studies program.
216
527000
3000
Bu folk şarkıcıları kolejde cinsiyet araştırmaları yapan bir programda tanışmış.
09:06
Many are in their 20s, some are mothers.
217
531000
3000
Çoğunluğu 20'li yaşlarda. Bazıları anne olmuş.
09:09
Many have struggled to come out to their communities,
218
534000
3000
Çoğu toplumlarından çıkabilmek için çaba sarfetmiş.
09:12
in families whose religious beliefs make it hard to accept
219
537000
3000
Ailelerde dini inançlar kızlarının hasta değil de
09:15
that their daughters are not sick,
220
540000
2000
sadece gay olduklarını kabullenmeyi
09:17
just queer.
221
542000
2000
zorlaştırıyor.
09:19
As Leah, one of the founders of the group, says,
222
544000
3000
Grubun kurucularından biri olan Leah'ın dediğine göre,
09:22
"I like traditional music very much.
223
547000
3000
"Geleneksel müziği çok seviyorum.
09:25
I also like rock and roll.
224
550000
2000
Roack and Roll'da seviyorum.
09:27
So Lesbor, we blend the two.
225
552000
2000
Yani Lesbor'da bu ikisini harmanlıyoruz.
09:29
I see traditional music like a kind of rebellion,
226
554000
2000
Geleneksel müziği, özellikle eski
09:31
in which people can really speak their voice,
227
556000
3000
Yugoslavya Cumhuriyetinin başka kesimlerine ait
09:34
especially traditional songs
228
559000
2000
geleneksel şarkıları, insanların
09:36
from other parts of the former Yugoslav Republic.
229
561000
2000
seslerini duyurabildikleri bir isyan olarak görüyorum
09:38
After the war, lots of these songs were lost,
230
563000
3000
Savaş sonrası bu şarkıların çoğu kayboldu.
09:41
but they are a part of our childhood and our history,
231
566000
2000
Ama bunlar çocukluğumuzun, tarihimizin parçaları,
09:43
and we should not forget them."
232
568000
2000
ve bunları unutmamalıyız."
09:45
Improbably, this LGBT singing choir
233
570000
3000
Umulmadık bir şekilde, bu LGBT şarkı korosu
09:48
has demonstrated how women
234
573000
2000
değişim yaratmak için geleneklere
09:50
are investing in tradition to create change,
235
575000
3000
sarılıp, akordsuzluğun ritme
09:53
like alchemists turning discord into harmony.
236
578000
3000
nasıl dönüştürüleceğini ispatlıyorlar.
09:56
Their repertoire includes
237
581000
2000
Repertuarlarında Hırvat
09:58
the Croatian national anthem,
238
583000
2000
ulusal marşı da var,
10:00
a Bosnian love song
239
585000
2000
bir bosna aşk şarkısı da
10:02
and Serbian duets.
240
587000
2000
ve sırp düetleri de.
10:04
And, Leah adds with a grin,
241
589000
2000
Ve leah sırıtarak ekliyor,
10:06
"Kavita, we especially are proud of our Christmas music,
242
591000
3000
"Kavita, özellikle yeni yıl şarkımızla çok gurur duyuyoruz
10:09
because it shows we are open to religious practices
243
594000
3000
çünkü bu her ne kadar katolik kilisesi LGBT olarak bizden
10:12
even though Catholic Church
244
597000
2000
nefret etse de, bizim dini inanışlara
10:14
hates us LGBT."
245
599000
2000
açık olduğumuzu gösteriyor.
10:16
Their concerts draw from
246
601000
2000
Evet, konserleri kendi
10:18
their own communities, yes,
247
603000
2000
toplumlarından çıkıyor, ama
10:20
but also from an older generation:
248
605000
2000
aynı zamanda homoseksüellikten
10:22
a generation that might be
249
607000
2000
şüphe duyabilecek eski nesilden
10:24
suspicious of homosexuality,
250
609000
2000
de gelişiyor; ama kendi müzikleri
10:26
but is nostalgic for its own music and the past it represents.
251
611000
3000
olduğu için ve geçmişi betimlediği için de nostaljik.
10:29
One father, who had initially balked at his daughter
252
614000
3000
İlk zamanlarda kızına ayak diremiş olan bir baba,
10:32
coming out in such a choir,
253
617000
2000
bu koroya katılıp şu an
10:34
now writes songs for them.
254
619000
2000
onlar için şarkılar yazıyor.
10:36
In the Middle Ages, troubadours
255
621000
2000
Orta çağlarda, halk ozanları efsanelerin
10:38
would travel across the land
256
623000
2000
şarkılarını söyleyerek ve koşuklarını
10:40
singing their tales and sharing their verses:
257
625000
3000
paylaşarak ülkeyi boydan boya gezerlerdi.
10:43
Lesbor travels through the Balkans like this,
258
628000
3000
Lesbor'da Balkanları bu şekilde geziyor,
10:46
singing, connecting people divided
259
631000
2000
şarkı söyleyerek dinin, ulusalcılığın
10:48
by religion, nationality and language.
260
633000
3000
ve dilin böldüğü insanları, Bosnalıları,
10:51
Bosnians, Croats and Serbs
261
636000
2000
Hırvatları ve Sırpları, tarihlerinde
10:53
find a rare shared space of pride in their history,
262
638000
3000
nadir görülen ortak bir alanda birleştiriyor,
10:56
and Lesbor reminds them that
263
641000
2000
Lesbor onlara bir grubun sadece kendilerine
10:58
the songs one group often claims as theirs alone
264
643000
3000
ait olduğunu sandıkları şarkıların aslında hepsine
11:01
really belong to them all.
265
646000
2000
ait olduğunu anımsatıyor.
11:03
(Singing)
266
648000
7000
(şarkı)
11:23
Yesterday, Mallika Sarabhai showed us
267
668000
2000
Dün Mallika Sarabhai müziğin
11:25
that music can create a world
268
670000
2000
bize verilmiş olana kıyasla,
11:27
more accepting of difference
269
672000
2000
farklılıkları daha hoş gören bir dünya
11:29
than the one we have been given.
270
674000
3000
yaratabileceğini gösterdi.
11:32
The world Layma Bowie was given
271
677000
2000
Layma Bowie'ye savaşan bir
11:34
was a world at war.
272
679000
2000
dünya verilmişti.
11:36
Liberia had been torn apart by civil strife for decades.
273
681000
3000
Liberya on yıllardır sivil savaş ile parçalanmıştı.
11:40
Layma was not an activist, she was a mother of three.
274
685000
3000
Layma bir aktivist değildi, üç çocuğu olan bir anneydi.
11:43
But she was sick with worry:
275
688000
2000
Ama endişelenmekten hasta oluyordu.
11:45
She worried her son would be abducted
276
690000
2000
Oğlunun kaçırılmasından, çocuk asker
11:47
and taken off to be a child soldier,
277
692000
2000
yapılmasından endişe ediyordu.
11:49
she worried her daughters would be raped,
278
694000
2000
Kızlarının tecavüze uğramasından korkuyordu.
11:51
she worried for their lives.
279
696000
3000
Yaşamları için endişeliydi.
11:54
One night, she had a dream.
280
699000
2000
Bir gece bir rüya gördü.
11:56
She dreamt she and thousands of other women
281
701000
2000
Kendisi ve binlerce kadının bu akan kanlara
11:58
ended the bloodshed.
282
703000
2000
bir son verdiğini gördü.
12:00
The next morning at church, she asked others how they felt.
283
705000
3000
Ertesi gün kilisede diğer kadınlara nasıl hissettiklerini sordu.
12:03
They were all tired of the fighting.
284
708000
2000
Hepsi de kavga etmekten yorgundu.
12:05
We need peace, and we need our leaders to know
285
710000
3000
Bizim barışa itiyacımız var ve liderlerimiz de barış
12:08
we will not rest until there is peace.
286
713000
3000
sağlanmadan vazgeçmeyeceğimizi bilmeliler.
12:11
Among Layma's friends was a policewoman who was Muslim.
287
716000
3000
Layma'nın arkadaşları arasında müslüman bir polis kadın da vardı.
12:14
She promised to raise the issue with her community.
288
719000
3000
Bu konuyu kendi ortamında gündeme getireceğine söz verdi.
12:17
At the next Friday sermon,
289
722000
2000
Bir sonraki cuma vaazında,
12:19
the women who were sitting in the side room of the mosque
290
724000
2000
cami içindeki yan odada oturan kadınlar olayları ve
12:21
began to share their distress at the state of affairs.
291
726000
3000
yaşanan durum ile ilgili sıkıntılarını paylaşmaya başladılar
12:24
"What does it matter?" they said, "A bullet doesn't distinguish
292
729000
3000
"Ne farkı var ki?" dediler. "Kurşun müslüman mı hristiyan mı
12:27
between a Muslim and a Christian."
293
732000
2000
diye ayrım yapmıyor".
12:29
This small group of women,
294
734000
2000
Bu küçük kadın grubu
12:31
determined to bring an end to the war,
295
736000
2000
savaşa bir son getirmeye azmetti.
12:33
and they chose to use their traditions to make a point:
296
738000
3000
Ve bunun için de geleneklerini kullanmaya karar verdiler.
12:36
Liberian women usually wear
297
741000
2000
Liberya'lı kadınlar genelde fazlaca
12:38
lots of jewelry and colorful clothing.
298
743000
2000
mücevher takıp renkli giyinirler.
12:40
But no, for the protest, they dressed
299
745000
2000
Ama protesto için bembeyaz giydiler
12:42
all in white, no makeup.
300
747000
2000
makyaj yapmayı bıraktılar.
12:44
As Layma said, "We wore the white
301
749000
2000
Layma'nın dediği gibi "Beyaz giyiyoruz
12:46
saying we were out for peace."
302
751000
2000
çünkü barış için çalışıyoruz"
12:48
They stood on the side of the road on which
303
753000
2000
Charles Taylor'un konvoyunun hergün geçtiği
12:50
Charles Taylor's motorcade passed every day.
304
755000
2000
yolun kenarında durdular.
12:52
They stood for weeks --
305
757000
2000
Haftalarca orada beklediler.
12:54
first just 10, then 20, then 50, then hundreds of women --
306
759000
3000
Önce 10 sonra 20, derken 50, yüzlerce kadın oldular
12:57
wearing white, singing, dancing,
307
762000
3000
beyazlar içinde şarkı söyleyip dans ederek
13:00
saying they were out for peace.
308
765000
3000
barış istediklerini ifade ettiler
13:03
Eventually, opposing forces in Liberia
309
768000
2000
Zamanla Liberya'daki karşıt güçler
13:05
were pushed to hold peace talks in Ghana.
310
770000
3000
Ghana'da barış konuşmaları yapmaya zorlandı.
13:09
The peace talks dragged on and on and on.
311
774000
3000
Barış konuşmaları ağırca devam etti ve etti.
13:12
Layma and her sisters had had enough.
312
777000
2000
Layma ve kızkardeşlerinin canına tak etti.
13:14
With their remaining funds, they took
313
779000
2000
Kalan paralarıyla küçük bir grubu barış
13:16
a small group of women down to the venue of the peace talks
314
781000
2000
konuşmalarının olduğu yere götürdüler ve
13:18
and they surrounded the building.
315
783000
2000
binanın çevresini sardılar.
13:20
In a now famous CNN clip,
316
785000
3000
Bu, şimdilerde CNN'de meşhur
13:23
you can see them sitting on the ground, their arms linked.
317
788000
2000
olan klipte, onları kolları bağlanmış şekilde yerde otururken görüyorsunuz.
13:25
We know this in India. It's called a [Hindi].
318
790000
3000
Bunu Hindistan'da biliriz. Buna (hindu) denir
13:29
Then things get tense.
319
794000
2000
Sonra ortam gerildi.
13:31
The police are called in to physically remove the women.
320
796000
3000
Polisleri çağırıp kadınları almaları söylendi.
13:34
As the senior officer approaches with a baton,
321
799000
3000
Kıdemli polisin copu ile geldiğini görüyorsunuz,
13:37
Layma stands up with deliberation,
322
802000
2000
Layma tedbirli şekilde ayağa kalkıyor,
13:39
reaches her arms up over her head,
323
804000
2000
kollarını kaldırıp kafasının üstüne getiriyor
13:41
and begins, very slowly,
324
806000
2000
ve son derece yavaşca
13:43
to untie her headdress that covers her hair.
325
808000
3000
saçlarını kapatan baş sargısını çözmeye başlıyor.
13:46
You can see the policeman's face.
326
811000
3000
Polisin yüzünü görüyorsunuz.
13:49
He looks embarrassed. He backs away.
327
814000
3000
Utanmış görünüyor geri çekiliyor.
13:52
And the next thing you know,
328
817000
2000
Sonra da polislerin
13:54
the police have disappeared.
329
819000
2000
ortadan kaybolduğunu görüyoruz.
13:56
Layma said to me later,
330
821000
2000
Layma bana daha sonrasında
13:58
"It's a taboo, you know, in West Africa.
331
823000
3000
"Batı Afrika'da yaşı büyük bir kadının
14:01
If an older woman undresses in front of a man
332
826000
3000
kendi istediği için bir erkeğin önünde soyunması
14:04
because she wants to,
333
829000
2000
tabu'dur,
14:06
the man's family is cursed."
334
831000
2000
erkeğin ailesi lanetlenir" dedi.
14:08
(Laughter)
335
833000
2000
(kahkahalar)
14:10
(Applause)
336
835000
2000
(alkışlar)
14:12
She said, "I don't know if he did it because he believed,
337
837000
3000
"Bana inandı mı bilmiyorum ama, bizim gitmeyeceğimizi
14:15
but he knew we were not going to leave.
338
840000
2000
gayet iyi biliyordu.
14:17
We were not going to leave until the peace accord was signed."
339
842000
3000
Barış uzlaşması imzalanana kadar ayrılmama kararındaydık" dedi.
14:20
And the peace accord was signed.
340
845000
2000
Ve barış uzlaşması imzalandı.
14:22
And the women of Liberia
341
847000
2000
Ve Liberya'lı kadınlar daha sonra
14:24
then mobilized in support of Ellen Johnson Sirleaf,
342
849000
3000
kendisi de birkaç tabuyu delmiş bir kadın olan
14:27
a woman who broke a few taboos herself
343
852000
2000
Ellen Johnson Sirleaf'a destek olmak için
14:29
becoming the first elected woman head of state
344
854000
2000
hareketlendiler, Afrika'da yıllardır seçilen ilk
14:31
in Africa in years.
345
856000
3000
kadın başkandır.
14:35
When she made her presidential address,
346
860000
3000
Başkanlık konuşmasını yaptığında Liberya'nın bu
14:38
she acknowledged these brave women of Liberia
347
863000
2000
tanınan cesur kadınlarının bir futbol yıldızına karşı
14:40
who allowed her to win against a football star --
348
865000
3000
verdiği başkanlık savaşını kendisine nasıl
14:43
that's soccer for you Americans --
349
868000
2000
kazandırdığını da anlattı-- bu Amerika
14:45
no less.
350
870000
2000
için soccer'dan az değildir.
14:47
Women like Sakena and Leah
351
872000
2000
Sakena and Leah ve Layma gibi
14:49
and Layma
352
874000
2000
kadınlar
14:51
have humbled me and changed me
353
876000
3000
beni değiştirip alçakgönüllü yaptılar
14:54
and made me realize that I should not be so quick
354
879000
3000
ve herhangi bir konuda bir şeyleri farzetmekte
14:57
to jump to assumptions of any kind.
355
882000
3000
çok aceleci davranmamam gerektiğini öğrettiler.
15:01
They've also saved me from my righteous anger
356
886000
2000
Ayrıca bu üçüncü yolu hakkında içgörü kazanıp
15:03
by offering insights into this third way.
357
888000
3000
haklı öfkemden de beni kurtarmış oldular.
15:07
A Filipina activist once said to me,
358
892000
2000
Filipinli bir aktivist bir gün bana,
15:09
"How do you cook a rice cake?
359
894000
2000
"Pirinç kekini nasıl pişirirsin?" diye sordu
15:11
With heat from the bottom and heat from the top."
360
896000
3000
"Üstten ve alttan gelen sıcaklıkla"
15:14
The protests, the marches,
361
899000
2000
Protestolar, yürüyüşler,
15:16
the uncompromising position that
362
901000
2000
kadın haklarının insan hakları olduğunu
15:18
women's rights are human rights, full stop.
363
903000
3000
kabul etmeyen pozisyonlar, nokta.
15:22
That's the heat from the bottom.
364
907000
2000
Bu alttan gelen ısı.
15:24
That's Malcolm X and the suffragists
365
909000
2000
Bu Malcolm X ve kadının oy hakkını savunanlar
15:26
and gay pride parades.
366
911000
2000
ve homoseksüel onur geçitleri.
15:28
But we also need the heat from the top.
367
913000
2000
Ama üstten gelen ısıya da ihtiyacımız var.
15:30
And in most parts of the world,
368
915000
2000
Ve dünyanın pek çok yerinde
15:32
that top is still
369
917000
2000
bu üst taraf
15:34
controlled by men.
370
919000
2000
hala erkeklerin kontrolünde.
15:36
So to paraphrase Marx: Women make change,
371
921000
3000
Marx'tan alıntı yaparsam; Kadınlar kendi seçimleri
15:39
but not in circumstances of their own choosing.
372
924000
3000
dahilindeki şartlar haricinde fark yaratırlar.
15:42
They have to negotiate.
373
927000
2000
Pazarlık yapmalılar.
15:44
They have to subvert tradition that once silenced them
374
929000
3000
Onları bir zamanlar susturan gelenekleri,
15:47
in order to give voice to new aspirations.
375
932000
3000
yeniliklere bir ses vermek için devirmeliler.
15:50
And they need allies from their communities.
376
935000
3000
Ve toplumlarından müttefiklere ihtiyaçları var
15:53
Allies like the imam,
377
938000
2000
imam gibi müttefiklere
15:55
allies like the father who now writes songs
378
940000
2000
Hırvatistan'da Lezbiyen bir gruba şarkı sözü yazan
15:57
for a lesbian group in Croatia,
379
942000
3000
bir baba gibi müttefiklere,
16:00
allies like the policeman who honored a taboo and backed away,
380
945000
3000
bir tabuyu onurlandırıp geri çekilen o polis gibi müttefiklere,
16:03
allies like my father,
381
948000
2000
benim babam gibi müttefiklere,
16:05
who couldn't help his sister but has helped three daughters
382
950000
3000
kardeşine yardım edemedi ama üç kızının da rüyalarının
16:08
pursue their dreams.
383
953000
2000
gerçek olmasına yardımcı oldu.
16:10
Maybe this is because feminism,
384
955000
2000
Belkide bu feminizmin tüm diğer
16:12
unlike almost every other social movement,
385
957000
2000
sosyal hareketlerden farklı olarak,
16:14
is not a struggle against a distinct oppressor --
386
959000
3000
belirgin baskıların karşısında durmamasındandır.
16:17
it's not the ruling class
387
962000
2000
Hükmeden sınıfa karşın değildir
16:19
or the occupiers or the colonizers --
388
964000
3000
yada işgal edilen tarafa, yada sömürgecilere.
16:22
it's against a deeply held set of beliefs and assumptions
389
967000
3000
Bu kadınların pek çok defa kendilerini içinde tuttukları
16:25
that we women, far too often,
390
970000
3000
bir dizi inanç ve düşüncenin
16:28
hold ourselves.
391
973000
2000
karşısında durmaktır.
16:30
And perhaps this is the ultimate gift of feminism,
392
975000
3000
Ve belki de feminizmin en büyük hediyesi de budur,
16:33
that the personal is in fact the political.
393
978000
3000
kişisel olan şey aslında politiktir de.
16:36
So that, as Eleanor Roosevelt said once of human rights,
394
981000
2000
Eleanor Roosevelt'in İnsan Hakları ile söylediği gibi, bunlar
16:38
the same is true of gender equality:
395
983000
3000
küçük yerlerde başlar, eve yakın yerlerde,
16:41
that it starts in small places, close to home.
396
986000
3000
ve bu nokta kadın erkek eşitliği için de geçerli.
16:44
On the streets, yes,
397
989000
2000
Sokaklarda, evet,
16:46
but also in negotiations at the kitchen table
398
991000
3000
ama aynı zamanda mutfak masasında ve
16:49
and in the marital bed
399
994000
2000
yatakta yapılan müzakerelerde
16:51
and in relationships between lovers and parents
400
996000
2000
ve aşıkların ilişkilerinde, ebeveynler, kız kardeşler
16:53
and sisters and friends.
401
998000
2000
ve arkadaşlar arasında da mevcut.
16:57
And then
402
1002000
2000
Ve sonra, sonrasında
16:59
you realize that by integrating
403
1004000
2000
gelenek ve toplumun görüşünü
17:01
aspects of tradition and community
404
1006000
2000
kendi çırpınmalarına entegre
17:03
into their struggles,
405
1008000
2000
ettiklerinde,
17:05
women like Sakena and Leah and Layma --
406
1010000
3000
Sakena, Leah ve Layma gibi kadınların yanısıra,
17:08
but also women like Sonia Gandhi here in India
407
1013000
2000
Hindistan'da Sonia Gandhi
17:10
and Michelle Bachelet in Chile
408
1015000
3000
Şile'de Michelle Bachelet
17:13
and Shirin Ebadi in Iran --
409
1018000
3000
İran'da Shirin Ebadi'nin de
17:16
are doing something else.
410
1021000
2000
başka bir şey yaptığını görürsünüz.
17:18
They're challenging the very notion
411
1023000
2000
Batı modelinde gelişmiş fikirlere
17:20
of Western models of development.
412
1025000
3000
meydan okumaya başlarlar.
17:23
They are saying, we don't have to be like you
413
1028000
3000
Değişmek için sizin gibi olmak zorunda değiliz
17:26
to make change.
414
1031000
2000
mesajını veriyorlar.
17:28
We can wear a sari or a hijab
415
1033000
3000
Çarşaf, sari, pantalon
17:31
or pants or a boubou,
416
1036000
2000
veya boubou giyebiliriz,
17:33
and we can be party leaders and presidents
417
1038000
3000
ve parti lideri, devlet başkanı veya
17:36
and human rights lawyers.
418
1041000
2000
insan hakları avukatı olabiliriz.
17:38
We can use our tradition to navigate change.
419
1043000
3000
Değişime yön vermek için geleneklerimizi kullanabiliriz.
17:41
We can demilitarize societies
420
1046000
3000
Toplumu askeri güçten arındırıp
17:44
and pour resources, instead,
421
1049000
2000
bu kaynağı kendi özümüzün
17:46
into reservoirs of genuine security.
422
1051000
3000
güvenliğine ayrılan hazneye akıtabiliriz.
17:50
It is in these little stories,
423
1055000
3000
Bu küçük hikayelerle,
17:53
these individual stories,
424
1058000
2000
bu bireysel hikayelerle,
17:55
that I see a radical epic being written
425
1060000
2000
dünya çevresindeki kadınların radikal
17:57
by women around the world.
426
1062000
2000
bir destan yazmakta olduğunu görüyorum.
17:59
It is in these threads
427
1064000
2000
Bu ipliklerden örülen
18:01
that are being woven into a resilient fabric
428
1066000
2000
esnek kumaşın içinde
18:03
that will sustain communities,
429
1068000
3000
toplumların umut bulacağına
18:06
that I find hope.
430
1071000
2000
inanıyorum.
18:08
And if my heart is singing,
431
1073000
2000
Ve kalbimin şarkı söyleme sebebi de
18:10
it's because in these little fragments,
432
1075000
3000
tüm bu küçük kırıntılar arasından
18:13
every now and again, you catch a glimpse
433
1078000
2000
gözüme, ara sıra, bütünleşmiş,
18:15
of a whole, of a whole new world.
434
1080000
3000
tamamen yenilenmiş bir dünyanın parlaması.
18:18
And she is definitely on her way.
435
1083000
3000
Ve o kesinlikle yolunda ilerliyor.
18:21
Thank you.
436
1086000
2000
Teşekkür ediyorum
18:23
(Applause)
437
1088000
8000
(alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Kavita Ramdas - PhilanthropistKavita Ramdas directs the Global Fund for Women, the largest foundation in the world supporting women's human rights across all borders.
Why you should listen
Kavita Ramdas is president and CEO of the Global Fund for Women, a publicly supported grantmaking foundation that advances human rights by investing in women-led organizations worldwide. Over the past 22 years, the Global Fund has provided more than 7,000 grants, reaching more than 3,000 groups. Since Ramdas took the reins, the fund's assets have more than tripled -- and so has the number of countries the group works in, now at 170.
The Global Fund for Women contributes to groups that improve women's economic security, work to end gender-based violence, increase access to education at all stages of life, provide critical health services and encourage women to take leadership roles in the public sector. In interviews, Ramdas has said that grantmakers can learn as much from applicants as applicants do from them. This is a philosophy she employs at Global Fund, where grants are often given with as few strings attached as possible, and proposals are accepted in any language. Her vision stands to change the game, not only in women's rights but in philanthropy as a whole.
Kavita Ramdas | Speaker | TED.com