Mission Blue Voyage
Dee Boersma: Pay attention to penguins
Dee Boersma: Penguenlere dikkatinizi verin
Filmed:
Readability: 3.8
436,454 views
Dee Boersma penguenlerin birer deniz gözcüsü olduklarını,denizlerdeki değişimin en önemli yerinde bulunduklarını, hayat hikayelerini, ve penguenlerin bize ne anlattığını dinlememiz gerektiğini söylüyor.
Dee Boersma - Conservation biologist
Dee Boersma considers penguins ocean sentinels, helping us understand the effects of pollution, overfishing and climate change on the marine environment. Full bio
Dee Boersma considers penguins ocean sentinels, helping us understand the effects of pollution, overfishing and climate change on the marine environment. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I want to talk about penguins today.
0
1000
2000
Bugün penguenler hakkında konuşmak istiyorum,
00:18
But first, I want to start by saying that
1
3000
2000
ama ilk önce sözlerime
00:20
we need a new operating system,
2
5000
2000
dünya ve okyanuslar için yeni bir işletim sistemine
00:22
for the oceans and for the Earth.
3
7000
3000
ihtiyacımız olduğunu söyleyerek başlamak istiyorum.
00:25
When I came to the Galapagos 40 years ago,
4
10000
2000
Kırk yıl önce Galapagos'a geldiğimde
00:27
there were 3,000 people
5
12000
2000
Galapagos’da
00:29
that lived in the Galapagos.
6
14000
3000
3000 insan yaşıyordu.
00:32
Now there are over 30,000.
7
17000
2000
şimdi ise 30.000'den fazla.
00:34
There were two Jeeps on Santa Cruz.
8
19000
3000
Santa Cruz’da iki tane cip (jeep) vardı,
00:37
Now, there are around a thousand trucks
9
22000
2000
şimdi ise yaklaşık olarak bin tane kamyonet,
00:39
and buses and cars there.
10
24000
3000
otobüs ve araba var.
00:42
So the fundamental problems that we face
11
27000
3000
Bu yüzden yüz yüze geldiğimiz temel problemler
00:45
are overconsumption and too many people.
12
30000
3000
aşırı tüketim ve nüfus fazlalığı.
00:48
It's the same problems in the Galapagos,
13
33000
2000
Galapagos’daki sorunlar da aynı
00:50
except, obviously,
14
35000
2000
Farklı olarak, bariz bir şekilde
00:52
it's worse here, in some ways, than other places.
15
37000
3000
buradaki problemler diğer yerlerden bazı yönlerden daha kötü.
00:55
Because we've only doubled the population of the Earth
16
40000
3000
çünkü 1960'lardan bu yana dünya nüfusu iki katına çıktı
00:58
since the 1960s -- a little more than doubled --
17
43000
3000
Hatta iki katından biraz daha fazlasına.
01:01
but we have 6.7 billion people in the world,
18
46000
3000
Bugün dünyada 6.7 milyar insan yaşıyor
01:04
and we all like to consume.
19
49000
2000
Ve hepimiz tüketmeye bayılıyoruz
01:06
And one of the major problems that we have
20
51000
2000
Ve esas problemlerimizden birisi de
01:08
is our operating system
21
53000
2000
işletim sistemimizin
01:10
is not giving us the proper feedback.
22
55000
2000
bize düzgün bir geri bildirim vermemesi.
01:12
We're not paying the true
23
57000
2000
Hareketlerimizin gerçek çevresel bedelini
01:14
environmental costs of our actions.
24
59000
3000
ödemiyoruz.
01:17
And when I came at age 22 to live on Fernandina,
25
62000
3000
Ben 22 yaşında Fernandina'ya yaşamaya geldiğimde
01:20
let me just say, that I had never
26
65000
2000
müsadenizle söyleyeyim, daha önce
01:22
camped before.
27
67000
2000
hiç kamp yapmamıştım.
01:24
I had never lived alone
28
69000
2000
çok kısa süreliğine olsa dahi
01:26
for any period of time,
29
71000
2000
hiç yalnız yaşamamıştım,
01:28
and I'd never slept with sea lions
30
73000
2000
Ve bütün gece boyunca yanımda horlayan
01:30
snoring next to me all night.
31
75000
3000
deniz aslanlarıyla birlikte hiç uyumamıştım.
01:33
But moreover, I'd never lived on an uninhabited island.
32
78000
3000
Daha da ötesi, daha önce ıssız bir adada yaşamamıştım.
01:36
Punta Espinosa is where I lived for over a year,
33
81000
2000
Punta Espinosa’da bir yıldan fazla yaşadım.
01:38
and we call it uninhabited
34
83000
2000
biz oraya ıssız ada diyorduk
01:40
because there are no people there.
35
85000
2000
çünkü hiç insan yoktu.
01:42
But it's alive with life;
36
87000
2000
Ama aslında hiç de ıssız değildi,
01:44
it's hardly uninhabited.
37
89000
3000
içindeki hayatlarla birlikte canlıydı.
01:47
So a lot has happened in the last 40 years,
38
92000
3000
Geçen 40 yılda çok şey oldu
01:50
and what I learned when I came to the Galapagos
39
95000
2000
Ve Galapagos’a geldiğimde öğrendiğim
01:52
is the importance of wild places, wild things,
40
97000
3000
şeylerden biri vahşi yerlerin, vahşi şeylerin
01:55
certainly wildlife,
41
100000
2000
kesinlikle vahşi hayatın önemi
01:57
and the amazing qualities that penguins have.
42
102000
3000
ve penguenlerin sahip olduğu inanılmaz nitelikler oldu.
02:00
Penguins are real athletes:
43
105000
2000
Penguenler gerçek atlettirler
02:02
They can swim 173 kilometers in a day.
44
107000
3000
Bir günde 173 km. yüzebilirler.
02:05
They can swim at the same speed day and night --
45
110000
3000
Gece ve gündüz aynı hızda yüzmeye devam edebilirler
02:08
that's faster than any Olympic swimmer.
46
113000
2000
Ki bu olimpik bir yüzücüden daha hızlıdır.
02:10
I mean, they can do like seven kilometers an hour
47
115000
2000
Onlar saatte 7km.yüzebilirler,
02:12
and sustain it.
48
117000
2000
ve bunu devam ettirebilirler.
02:14
But what is really amazing, because of this deepness here,
49
119000
3000
Ama esas inanılmaz olan burdaki derinlik,
02:17
Emperor penguins can go down
50
122000
2000
imparator penguenler
02:19
more than 500 meters
51
124000
2000
500 metreden daha fazla derine inebilirler
02:21
and they can hold their breath for 23 minutes.
52
126000
2000
Ve nefeslerini 23 dakika tutabilirler.
02:23
Magellanic penguins, the ones that I work on,
53
128000
3000
üzerlerinde çalıştığım Magellanic penguenleri
02:26
they can dive to about 90 meters
54
131000
2000
90 metreye dalabilirler.
02:28
and they can stay down for
55
133000
2000
Ve orada yaklaşık olarak
02:30
about 4.6 minutes.
56
135000
2000
4.6 dakika kalabilirler.
02:32
Humans, without fins: 90 meters, 3.5 minutes.
57
137000
3000
insanlar paletler olmadan, 90 metre, 3.5 dakika
02:35
And I doubt anybody in this room
58
140000
2000
ve eminim ki bu odadaki hiç kimse
02:37
could really hold their breath for 3.5 minutes.
59
142000
3000
nefesini 3.5 dakika tutamaz.
02:40
You have to train to be able to do that.
60
145000
2000
Bunu yapabilmeniz için eğitim almanız gerekir.
02:42
So penguins are amazing athletes.
61
147000
2000
Yani penguenler inanılmaz atletlerdir.
02:44
The other thing is, I've never met anybody
62
149000
2000
Diğer birşey de gerçekten penguenleri sevmediğini söyleyen biriyle
02:46
that really doesn't say that they like penguins.
63
151000
3000
bugüne kadar karşılaşmadım.
02:49
They're comical, they walk upright,
64
154000
3000
Penguenler komiktirler, iki ayakları üzerinde yürürler,
02:52
and, of course, they're diligent.
65
157000
2000
Ve tabii ki çalışkandırlar,
02:54
And, more importantly, they're well-dressed.
66
159000
2000
Ve daha da önemlisi, iyi giyinmişlerdir.
02:56
So they have all the criteria
67
161000
2000
Yani insanların normalde sevdiği
02:58
that people normally like.
68
163000
2000
bütün kriterlere sahiptirler.
03:00
But scientifically, they're amazing because they're sentinels.
69
165000
3000
Ama bilimsel olarak onlar inanılmazlardır çünkü gözcüdürler.
03:03
They tell us about our world in a lot of different ways,
70
168000
3000
bizim dünyamızı bize pek çok farklı yoldan anlatirlar
03:06
and particularly the ocean.
71
171000
2000
özellikle de okyanusları.
03:08
This is a picture of a Galapagos penguin
72
173000
2000
Bu bir Galapagos pengueninin fotoğrafı
03:10
that's on the front of a little zodiac here in the Galapagos.
73
175000
3000
Galapagos’ta ki küçük bir zodyak botunun önünde.
03:13
And that's what I came to study.
74
178000
2000
Ve bu üzerinde çalışmaya geldiğim şey.
03:15
I thought I was going to study the social behavior of Galapagos penguins,
75
180000
3000
Galagapos penguenlerinin sosyal davranışları üzerine çalışacağımı düşünmüştüm,
03:18
but you already know
76
183000
2000
Ama hepinizin bildiği gibi
03:20
penguins are rare.
77
185000
2000
Penguenler türüne az rastananlardır.
03:22
These are the rarest penguins in the world.
78
187000
2000
Bunlar dünyada türüne en az rastlanan penguenler
03:24
Why I thought I was going to be able to do that, I don't know.
79
189000
3000
Niye bunu yapabileceğimi düşünmüştüm, bilmiyorum.
03:27
But the population has changed
80
192000
2000
Ama buraya ilk geldiğimden beri
03:29
dramatically since I was first here.
81
194000
2000
nüfus çarpıcı olarak değişti.
03:31
When I counted penguins for the first time
82
196000
2000
Penguenleri ilk saydığımda,
03:33
and tried to do a census,
83
198000
2000
bir nüfus sayımı yapmaya çalıştığımda
03:35
we just counted all the individual beaks that we could
84
200000
2000
bu adalarin etrafında sayabileceğimiz
03:37
around all these islands.
85
202000
3000
bütün ayrı gagaları saydık.
03:40
We counted around 2,000, so I don't know how many penguins there really are,
86
205000
3000
Yaklaşık olarak 2000 tane hesapladık bu yüzden kesin olarak orada kaç tane penguen var bilmiyorum
03:43
but I know I can count 2,000.
87
208000
2000
Ama 2000’e kadar sayabileceğimi biliyorum.
03:45
If you go and do it now, the national parks
88
210000
3000
Eğer bunu şimdi gidip yaparsanız,
03:48
count about 500.
89
213000
2000
Ulusal parklarda yaklaşık olarak 500 tane var.
03:50
So we have a quarter of the penguins
90
215000
2000
Yani şu an 40 yıl önce saydığımız penguenlerin
03:52
that we did 40 years ago.
91
217000
2000
%25’ine sahibiz.
03:54
And this is true of most of our living systems.
92
219000
3000
Ve bu pek çok yaşayan canlımız için geçerli
03:57
We have less than we had before,
93
222000
2000
şuan da eskiden sahip olduklarımızdan daha azına sahibiz
03:59
and most of them are in fairly steep decline.
94
224000
3000
ve pek çok canlımızın sayısı giderek azalıyor
04:02
And I want to just show you a little bit about why.
95
227000
2000
Size niye böyle olduğunu göstermek istiyorum
04:04
(Braying)
96
229000
5000
(gürültülü bir ses)
04:09
That's a penguin braying
97
234000
2000
Bu bir penguenin,
04:11
to tell you that
98
236000
2000
penguenlere dikkat etmeniz
04:13
it's important to pay attention to penguins.
99
238000
2000
gerektiğini söyleyen sesi.
04:15
Most important of all,
100
240000
2000
Hepsinden daha da önemlisi
04:17
I didn't know what that was the first time I heard it.
101
242000
3000
ilk duyduğumda bu sesin ne olduğunu bilmiyordum.
04:20
And you can imagine sleeping on Fernandina your first night there
102
245000
3000
Sizde hayal edebilirsiniz ki Fernandina’da ki ilk gecenizde uyurken
04:23
and you hear this lonesome, plaintful call.
103
248000
3000
Bu kasvetli, kederli çağrıyı duyuyorsunuz,
04:27
I fell in love with penguins,
104
252000
2000
Penguenlere aşık olmuştum
04:29
and it certainly has changed the rest of my life.
105
254000
2000
Ve bu kesinlikle hayatımın geri kalanını değiştirdi.
04:31
What I found out I was studying
106
256000
2000
çalışırken gerçekten bulduğum şey
04:33
is really the difference in how the Galapagos changes,
107
258000
3000
Galapagos ’un nasıl değiştiğindeki farklılıktı
04:36
the most extreme variation.
108
261000
2000
ki bu farklılık aşırı varyasyonlar gösteriyordu
04:38
You've heard about these El Ninos,
109
263000
3000
El Ninos’ları duymuşsunuzdur,
04:41
but this is the extreme that penguins all over the world
110
266000
2000
Ama bu aşırılık dünyanın her yerinde ki penguenlerin
04:43
have to adapt to.
111
268000
2000
adapte olmak zorunda olduğu birşey.
04:45
This is a cold-water event
112
270000
2000
Bu La Nina isimli
04:47
called La Nina.
113
272000
2000
soğuk su akımı.
04:49
Where it's blue and it's green, it means the water is really cold.
114
274000
3000
Mavilerin ve yeşillerin olduğu yerlerde su gerçekten soğuk anlamına geliyor.
04:52
And so you can see this current coming up --
115
277000
2000
Ve sizde burada yukarıya doğru gelen
04:54
in this case, the Humboldt Current --
116
279000
2000
Humboldt akımını görebilirsiniz
04:56
that comes all the way out to the Galapagos Islands,
117
281000
3000
Bu akım Galapagos adalarına kadar geliyor.
04:59
and this deep undersea current, the Cromwell Current,
118
284000
3000
Ve bu akım da derin denizaltı akımı “Cromwell”
05:02
that upwells around the Galapagos.
119
287000
2000
Galapagos adalarında yüzeye çıkar,
05:04
That brings all the nutrients:
120
289000
2000
Ve besin getirir.
05:06
When this is cold in the Galapagos,
121
291000
3000
Bu akım Galapagos’ta soğuk olduğunda,
05:09
it's rich, and there's plenty of food for everyone.
122
294000
3000
Zengindir ve herkese yetecek kadar besin taşır
05:12
When we have extreme El Nino events,
123
297000
2000
aşırı El Nino olayları olduğu zaman
05:14
you see all this red,
124
299000
2000
bütün bu kırmızıları görüyorsunuz,
05:16
and you see no green
125
301000
2000
ve hiç yeşil görmüyorsunuz
05:18
out here around the Galapagos.
126
303000
2000
burda Galapagos’un etrafında
05:20
That means that there's no upwelling,
127
305000
2000
Bu yüzeye doğru bir akım olmadığı anlamına geliyor
05:22
and there's basically no food.
128
307000
3000
Ve esasında yiyecek de olmadığı anlamına geliyor
05:25
So it's a real desert
129
310000
2000
Yani burası gerçek bir çöl,
05:27
for not only for the penguins and the sea lions and the marine iguanas ...
130
312000
3000
Sadece penguenler için değil deniz aslanları ve deniz iguanaları içinde.
05:30
things die when there's no food.
131
315000
2000
Yiyecek olmadığı zaman canlılar ölür
05:32
But we didn't even know that that
132
317000
2000
Ama Galapagos’unda bundan etkilendiğini
05:34
affected the Galapagos when I went to study penguins.
133
319000
3000
ben penguenler üzerine çalışmaya giderken bilmiyorduk.
05:37
And you can imagine being on an island hoping you're going to see penguins,
134
322000
3000
hayal edin, bir adadasınız, penguenleri görmeyi umut ediyorsunuz
05:40
and you're in the middle of an El Nino event
135
325000
2000
Ve bir El Nino olayının tam ortasındasınız
05:42
and there are no penguins.
136
327000
2000
Ve hiç penguen yok.
05:44
They're not breeding; they're not even around.
137
329000
2000
Penguenler üremiyor, ortalıkta bile görünmüyorlar.
05:46
I studied marine iguanas at that point.
138
331000
3000
Bu noktada bende deniz iguanaları üzerine çalıştım
05:49
But this is a global phenomenon, we know that.
139
334000
3000
Ama bu küresel bir olay, bunu biliyoruz
05:52
And if you look along the coast of Argentina, where I work now,
140
337000
2000
Ve eğer Arjantin’in sahil boyuna bakarsanız, ki burasi şimdi çalıştığım yer
05:54
at a place called Punta Tombo --
141
339000
2000
Punta Tomba isimli bir yer de
05:56
the largest Magellanic penguin colony in the world
142
341000
2000
Dünyanın en geniş Magellenic penguen kolonisi yaşıyor
05:58
down here about 44 degrees south latitude --
143
343000
3000
Aşağıda, burda yaklaşık 44 derece güney enleminde
06:02
you see that there's great variation here.
144
347000
2000
büyük bir çeşitlilik olduğunu görürsünüz.
06:04
Some years, the cold water
145
349000
2000
Bazı yıllar soğuk su
06:06
goes all the way up to Brazil,
146
351000
2000
Yukarıya Brezilya’ya kadar gider,
06:08
and other years, in these La Nina years, it doesn't.
147
353000
3000
diğer yıllarda da, La Nina yıllarında, gitmez.
06:11
So the oceans don't always act together; they act differently,
148
356000
3000
Yani okyanuslar her zaman birlikte hareket etmez, bazen farklı hareket ederler,
06:14
but that is the kind of variation
149
359000
2000
Ama bu penguenlerin
06:16
that penguins have to live with,
150
361000
2000
yaşamak zorunda olduğu bir çeşitlilik
06:18
and it's not easy.
151
363000
2000
Ve kolay bu değil
06:20
So when I went to study the Magellanic penguins,
152
365000
2000
işte ben Magellenic penguenleri üzerinde çalışmaya gittiğimde,
06:22
I didn't have any problems.
153
367000
2000
hiç bir problemim yoktu.
06:24
There were plenty of them.
154
369000
2000
Pek çok penguen vardı
06:26
This is a picture at Punta Tombo in February
155
371000
2000
Bu Punta Tombo’nun şubatta çekilmiş bir resmi
06:28
showing all the penguins along the beach.
156
373000
2000
Sahildeki tüm penguenleri gösteriyor.
06:30
I went there because the Japanese wanted to start harvesting them
157
375000
3000
Oraya gittim çünkü Japon’lar onları yakalamak istiyordu
06:33
and turning them into high fashion golf gloves,
158
378000
3000
Ve onları son moda golf eldivenlerine,
06:36
protein and oil.
159
381000
2000
Protein ve yağa dönüştürmek istiyorlardı.
06:38
Fortunately, nobody has harvested any penguins
160
383000
3000
çok şükür hiç kimse penguenleri yakalamadı
06:41
and we're getting over 100,000 tourists a year to see them.
161
386000
3000
ve her yıl onları görmeye 100.000’den fazla turist geliyor.
06:44
But the population is declining
162
389000
3000
Ama nüfuslari azalıyor,
06:47
and it's declined fairly substantially, about 21 percent
163
392000
3000
Bu araştırmalara başladığım 1987'den beri
06:50
since 1987, when I started these surveys,
164
395000
3000
Aktif olan yuvaların sayısı
06:53
in terms of number of active nests.
165
398000
2000
yaklaşık olarak %21 oranında azaldı.
06:55
Here, you can see where Punta Tombo is,
166
400000
2000
Burda Punta Tombo’nun nerde olduğunu görebilirsiniz.
06:57
and they breed in incredibly dense colonies.
167
402000
2000
Penguenler inanılmaz yoğun kolonilerin içinde ürerler,
06:59
We know this because of long-term science,
168
404000
3000
Bunu uzun araştırmalar sayesinde biliyoruz
07:02
because we have long-term studies there.
169
407000
2000
Çünkü orada uzun zamanlı çalışmalarımız var.
07:04
And science is important in informing decision makers,
170
409000
3000
Ve bilimsel çalışmalar karar yetkisine sahip insanlar için önemlidir
07:07
and also in changing how we do
171
412000
2000
ve aynı zamanda bizim değişikliklerde ne yapacağımızı
07:09
and knowing the direction of change that we're going in.
172
414000
3000
ve hangi yöne gideceğimizi bilmemizi sağlar.
07:12
And so we have this penguin project. The Wildlife Conservation Society
173
417000
3000
Bizim "Vahşi Yaşamı Koruma Derneği" tarafindan desteklenen bir penguen projemiz var
07:15
has funded me along with a lot of individuals
174
420000
3000
bu dernek 27 yıldan beri
07:18
over the last 27 years
175
423000
2000
bu tür haritalarin üretilebilmesi için
07:20
to be able to produce these kinds of maps.
176
425000
2000
Bana ve pek çok başka kişiye parasal destek sağlıyor.
07:22
And also, we know that it's not only
177
427000
2000
Ve biliyoruz ki zor durumda olan
07:24
Galapagos penguins that are in trouble,
178
429000
2000
Sadece Galapagos penguenleri değil
07:26
but Magellanics and many other species of penguins.
179
431000
3000
Magellenic’ler ve pek çok başka penguen türleri de zor durumda.
07:29
And so we have started a global penguin society
180
434000
3000
Bizde penguenlerin içinde bulunduğu bu zor duruma odaklanmak için
07:32
to try to focus on the real plight of penguins.
181
437000
3000
küresel bir penguen derneği kurduk.
07:35
This is one of the plights of penguins: oil pollution.
182
440000
3000
penguenlerin zor durumda olmasının nedenlerinden biriside petrol kirliliği,
07:38
Penguins don't like oil
183
443000
2000
Penguenler petrol sevmezler,
07:40
and they don't like to swim through oil.
184
445000
2000
Ve petrolün içinde yüzmeyide sevmezler
07:42
The nice thing is, if you look down here in Argentina,
185
447000
2000
Güzel olan şey, eğer buraya aşağı Arjantin'e bakarsanız
07:44
there's no surface oil pollution from this composite map.
186
449000
3000
bu bileşik haritaya göre yüzeyde petrol kirliliği yok
07:47
But, in fact, when we went to Argentina,
187
452000
2000
ama gerçekte Arjantina’ya gittiğimizde,
07:49
penguins were often found
188
454000
2000
çok sık olarak tamamen petrole bulanmış
07:51
totally covered in oil.
189
456000
3000
pek çok penguen bulduk.
07:54
So they were just minding their own business.
190
459000
2000
Penguenler sadece kendi işleriyle uğraşırken
07:56
They ended up swimming through ballast water that had oil in it.
191
461000
3000
kendilerini içi petrol dolu bu ağir suda yüzerken buldular.
07:59
Because when tankers carry oil
192
464000
2000
çünkü tankerler petrol taşırken,
08:01
they have to have ballast at some point,
193
466000
2000
dengelerini sağlamak icin su alırlar
08:03
so when they're empty, they have the ballast water in there.
194
468000
2000
Geri dönerken de
08:05
When they come back, they actually dump
195
470000
2000
bu petrollü suyu
08:07
this oily ballast water into the ocean.
196
472000
2000
okyanusun içine bırakırlar.
08:09
Why do they do that? Because it's cheaper,
197
474000
2000
Bunu niye yaparlar? Çünkü daha ucuzdur
08:11
because they don't pay the real environmental costs.
198
476000
3000
çünkü gerçek çevresel bedeli ödemezler.
08:14
We usually don't, and we want to start
199
479000
2000
Gerçek bedeli ödeyebilmemiz için
08:16
getting the accounting system right
200
481000
2000
Hesabımızı doğru yapmaya
08:18
so we can pay the real cost.
201
483000
2000
başlamak istiyoruz
08:20
At first, the Argentine government said, "No, there's no way.
202
485000
2000
Başlarda Arjantin Hükümeti "hayır, bu kesinlikle mümkün değil,
08:22
You can't find oiled penguins in Argentina.
203
487000
2000
Arjantina’da petrole bulanmış penguen bulamazsınız,
08:24
We have laws,
204
489000
2000
Bizim kanunlarımız var,
08:26
and we can't have illegal dumping; it's against the law."
205
491000
3000
Ve yasadışı boşaltım olamaz, bu kanuna aykırı” dedi.
08:29
So we ended up spending nine years
206
494000
2000
Ve sonunda biz burda 9 yılımızı
08:31
convincing the government that there were lots of oiled penguins.
207
496000
3000
hükümeti petrole bulanmış pek çok penguen olduğuna ikna etmeye çalışarak geçirdik.
08:34
In some years, like this year, we found
208
499000
2000
Bazı yıllarda mesela bu yıl gibi
08:36
more than 80 percent
209
501000
2000
Sahilde bulduğumuz ölü yetişkin penguenlerden
08:38
of the adult penguins dead on the beach
210
503000
2000
%80’den fazlasının
08:40
were covered in oil.
211
505000
2000
petrole bulanmış olduğunu gördük.
08:42
These little blue dots are the fledglings --
212
507000
3000
Bu küçük mavi noktalar yavrular,
08:45
we do this survey every March --
213
510000
2000
Biz bu incelemeyi her yıl mart ayında yapıyoruz
08:47
which means that they're only in the environment
214
512000
3000
Bunun anlamıda yavrular bu bölgede
08:50
from January until March,
215
515000
2000
sadece ocak'tan mart’a kadar bulunuyorlar
08:52
so maybe three months at the most
216
517000
2000
yani belki bu üç ay içinde
08:54
that they could get covered in oil.
217
519000
2000
yavrular petrole bulanabilirler.
08:56
And you can see, in some years over 60 percent
218
521000
2000
ve gördüğünüz gibi bazı yıllarda, %60’ın üzerinde
08:58
of the fledglings were oiled.
219
523000
2000
yavru penguen petrole bulanmış.
09:00
Eventually, the government listened
220
525000
2000
Sonunda hükümet dinledi,
09:02
and, amazingly, they changed their laws.
221
527000
3000
ve inanılmaz olarak yasalarını değiştirdiler.
09:05
They moved the tanker lanes
222
530000
2000
Tankerlerin yollarını sahilden
09:07
40 kilometers farther off shore,
223
532000
3000
40 km uzağa taşıdılar.
09:10
and people are not doing as much illegal dumping.
224
535000
3000
Ve artık insanlar eskiden olduğu kadar yasadışı boşaltım yapmıyor.
09:13
So what we're seeing now
225
538000
2000
işte şimdi burada gördüğümüz gibi
09:15
is very few penguins are oiled.
226
540000
2000
çok daha az penguen petrole bulanmış.
09:17
Why are there even these penguins oiled?
227
542000
2000
Niye hala petrole bulanmış penguenler var?
09:19
Because we've solved the problem in Chubut province,
228
544000
3000
çünkü biz problemi Arjantin’in bir eyaleti sayılabilecek
09:22
which is like a state in Argentina
229
547000
3000
Chubut şehrinde çözdük.
09:25
where Punta Tombo is --
230
550000
2000
Punta Tombo ise,
09:27
so that's about 1,000 kilometers of coastline --
231
552000
2000
Sahillin yaklaşık 1000km dışında.
09:29
but we haven't solved the problem
232
554000
2000
Ama biz problemi
09:31
in northern Argentina, Uruguay and Brazil.
233
556000
3000
Kuzey Arjantin, Uruguay, ve Brezilyada henüz çözemedik.
09:35
So now I want to show you that penguins are affected.
234
560000
2000
şimdi size etkilenen penguenleri göstermek istiyorum
09:37
I'm just going to talk about two things.
235
562000
2000
sadece iki şey hakkında konuşacağım.
09:39
This is climate change. Now this has really been a fun study
236
564000
3000
Bu iklim değişikliği. şimdi bu gerçekten komik bir çalışma
09:42
because I put satellite tags on the back
237
567000
2000
çünkü ben bu Magellenic penguenlerinin arkasına
09:44
of these Magellanic penguins.
238
569000
2000
uydu etiketleri taktım.
09:46
Try to convince donors to give you a couple thousand dollars
239
571000
3000
Bize bağışta bulunanları birkaç bin dolar daha vermeye ikna etmek için
09:49
to glue a satellite tag on the back of penguins.
240
574000
3000
Penguenlerin arkasina uydu etiketi yapıştırdım.
09:52
But we've been doing this now for more than a decade to learn where they go.
241
577000
3000
Bunu 10 seneden fazla bir zamandır penguenlerin nereye gittiğini öğrenmek için yapıyoruz.
09:55
We thought we needed a marine protected area
242
580000
2000
Denizde yaklaşık 30 km'lik
09:57
of about 30 kilometers,
243
582000
2000
korunmuş bir alana ihtiyacımız olduğunu düşünmüştük
09:59
and then we put a satellite tag on the back of a penguin.
244
584000
2000
ve sonra uydu etiketlerini penguenlerin arkasına koyduk.
10:01
And what the penguins show us --
245
586000
2000
Penguenlerin bize gösterdiği
10:03
and these are all the little dots
246
588000
2000
tüm bu küçük noktalar, penguenlerin
10:05
from where the penguins' positions were
247
590000
2000
2003 senesindeki
10:07
for penguins in incubation in 2003 --
248
592000
2000
kuluçka yerleri.
10:09
and what you see is some of these individuals
249
594000
3000
Ve gördüğünüz gibi bunlardan bazıları
10:12
are going 800 kilometers away from their nests.
250
597000
3000
yuvalarından 800km. uzağa gidiyorlar.
10:15
So that means as their mate
251
600000
2000
Bu şu anlama geliyor:
10:17
is sitting on the nest incubating the eggs,
252
602000
3000
eşleri yuvada oturuyor, kuluçkaya yatıyor
10:20
the other one is out there foraging,
253
605000
2000
diğer eşte dışarıda yem arıyor.
10:22
and the longer they have to stay gone,
254
607000
2000
ve dışardaki eş ne kadar uzun, uzakta kalırlarsa
10:24
the worse condition the mate is in when the mate comes back.
255
609000
3000
Döndügünde yuvada kalan eşin içinde olduğu şartlar o kadar kötü oluyor.
10:27
And, of course, all of this then leads to a vicious cycle
256
612000
3000
Ve tüm bunlar kesinlikle zararlı bir döngüye öncülük ediyor;
10:30
and you can't raise a lot of chicks.
257
615000
2000
çok fazla yavru penguen yetiştiremiyorsunuz.
10:32
Here you see in 2003 --
258
617000
2000
Burda 2003 senesinde, gördüğünüz gibi
10:34
these are all the dots of where the penguins are --
259
619000
2000
bütün bu noktalar penguenlerin olduğu yerler.
10:36
they were raising a little over
260
621000
2000
her aile yarımdan biraz fazla
10:38
a half of a chick.
261
623000
3000
yavru yetiştiriyor.
10:41
Here, you can see in 2006,
262
626000
2000
Burda 2006 senesinde, gördüğünüz gibi
10:43
they raised almost three quarters
263
628000
2000
Her yuvada yaklaşık olarak
10:45
of a chick per nest,
264
630000
2000
0.75 penguen yetiştirilmiş.
10:47
and you can see that they're closer to Punta Tombo;
265
632000
3000
gördüğünüz gibi burda Punta Tombo’ya yakınlar,
10:50
they're not going as far away.
266
635000
3000
daha uzağa gitmiyorlar.
10:53
This past year, in 2009,
267
638000
2000
Geçen yıl 2009'da
10:55
you can see that they're now raising
268
640000
2000
gördüğünüz gibi yaklaşık olarak her yuvada
10:57
about a fourth of a chick,
269
642000
2000
0.25 penguen yetiştirilmiş,
10:59
and some of these individuals are going
270
644000
2000
Ve bunlardan bazıları yiyecek bulmak için yuvalarından
11:01
more than 900 kilometers away from their nests.
271
646000
3000
900km’den daha uzağa gidiyorlar.
11:04
So it's kind of like you having a job in Chicago,
272
649000
2000
Bunu şuna benzetebiliriz: şikagoda yaşıyor ve çalışıyorsunuz
11:06
and then you get transferred
273
651000
2000
ve işiniz
11:08
to St. Louis,
274
653000
2000
St.Louis'e aktarılıyor.
11:10
and your mate is not happy about this
275
655000
2000
eşiniz bundan hoşlanmayacaktır.
11:12
because you've got to pay airfare,
276
657000
2000
çünkü uçak biletinizi ödemek zorundasınızdır,
11:14
because you're gone longer.
277
659000
2000
ve uzun bir süre uzakta olmak zorundasınızdır.
11:16
The same thing's true for penguins as well.
278
661000
3000
Aynı şey penguenler için de geçerli
11:19
And they're going about, on average now,
279
664000
2000
şu an yaklaşık olarak penguenler
11:21
40 kilometers farther than they did a decade ago.
280
666000
3000
10 sene önce gittiklerinden ortalama 40km. daha uzağa gidiyorlar.
11:25
We need to be able to get information out to the general public.
281
670000
3000
Bizim bu bilgiyi halka iletebilmeye ihtiyacımız var
11:28
And so we started a publication
282
673000
2000
bu yüzden Koruma Derneğiyle birlikte
11:30
with the Society for Conservation
283
675000
2000
bilimdeki en son gelişmeleri
11:32
that we think presents cutting-edge science
284
677000
2000
özgün bir şekilde sunacak
11:34
in a new, novel way,
285
679000
2000
bir dergi yayınına başladık.
11:36
because we have reporters that are good writers
286
681000
3000
Muhabirlerimiz iyi birer yazar olduklari için
11:39
that actually can distill the information
287
684000
2000
bilgiyi süzebiliyor,
11:41
and make it accessible to the general public.
288
686000
3000
ve halkın anlayabileceği hale getirebiliyorlar.
11:44
So if you're interested in cutting-edge science
289
689000
2000
eğer sizde bilimdeki en son gelişmelerle
11:46
and smarter conservation,
290
691000
2000
ve daha akıllı bir çevresel korumayla ilgileniyorsanız
11:48
you should join with our 11 partners --
291
693000
3000
siz de 11 partnerimizle bize katılmalısınız.
11:51
some of them here in this room, like the Nature Conservancy --
292
696000
3000
partnerlerimizin bir kısmı bu odada, Doğal Hayatı Koruma Derneği gibi
11:54
and look at this magazine
293
699000
2000
ve bu dergiye bakın
11:56
because we need to get information out about conservation
294
701000
3000
çünkü çevresel korumayla ilgili bilgiyi
11:59
to the general public.
295
704000
2000
halka iletmeye ihtiyacımız var.
12:01
Lastly I want to say that
296
706000
2000
Tamam, son olarak şunu söylemek istiyorum
12:03
all of you, probably,
297
708000
2000
Hepinizin, muhtemelen
12:05
have had some relationship at some time in your life
298
710000
2000
hayatınızın bir döneminde
12:07
with a dog, a cat, some sort of pet,
299
712000
3000
bir köpeğiniz, kediniz ya da herhangi bir evcil hayvanınız olmuştur.
12:10
and you recognized that those are individuals.
300
715000
2000
ve onları ayrı birer birey olarak kabul etmişsinizdir
12:12
And some of you consider them almost part of your family.
301
717000
3000
hatta bir kısmınız onları ailenizin bir ferdi olarak görmüştür.
12:15
If you had a relationship with a penguin,
302
720000
3000
eğer bir penguenle münasebetiniz olsaydı
12:18
you'd see it in the same sort of way.
303
723000
2000
onuda aynı gözle görürdünüz.
12:20
They're amazing creatures
304
725000
2000
Onlar inanilmaz yaratıklardır
12:22
that really change how you view the world
305
727000
2000
bu dünyayı gerçekten nasıl gördüğünüzü değiştirir
12:24
because they're not that different from us:
306
729000
2000
çünkü onlar bizden farklı değiller,
12:26
They're trying to make a living,
307
731000
2000
onlarda yaşam kurmaya çalışıyor
12:28
they're trying to raise their offspring,
308
733000
2000
onlarda yavrularını yetiştirmeye çalışıyor.
12:30
they're trying to get on and survive in the world.
309
735000
3000
onlarda dünyada geçinmeye ve hayatlarını sürdürmeye çalışıyorlar.
12:33
This is Turbo the Penguin.
310
738000
2000
Ve bu penguen” Turbo”,
12:35
Turbo's never been fed.
311
740000
2000
Turbo bizim tarafımızdan yetiştirilmedi.
12:37
He met us and got his name
312
742000
2000
Bizimle karşılaştı ve bu ismi aldı
12:39
because he started standing under
313
744000
2000
Çünkü benim turbo dizel kamyonetimin
12:41
my diesel truck: a turbo truck,
314
746000
2000
altında durmaya başlamıştı.
12:43
so we named him Turbo.
315
748000
2000
bu yüzden ona Turbo adını verdik
12:45
Turbo has taken to knocking on the door with his beak,
316
750000
2000
Turbo kapıya gagasıyla vurur,
12:47
we let him in and he comes in here.
317
752000
2000
onu içeri alırız ve buraya gelir
12:49
And I just wanted to show you
318
754000
2000
ve size bir gün
12:51
what happened one day
319
756000
2000
Turbo bir arkadaşını getirdiğinde
12:53
when Turbo brought in a friend.
320
758000
3000
ne olduğunu göstermek istiyorum.
12:56
So this is Turbo.
321
761000
2000
evet bu Turbo
12:58
He's coming up to one of my graduate students and flipper patting,
322
763000
3000
benim öğrencilerimden birine doğru geliyor ve koluyla vuruyor
13:01
which he would do to a female penguin.
323
766000
3000
ki bunu dişi bir penguene yapabilir
13:05
And you can see, he's not trying to bite.
324
770000
2000
ve gördüğünüz gibi ısırmayıda denemiyor
13:07
This guy has never been in before
325
772000
2000
diğer penguen daha önce hiç burda bulunmamıştı
13:09
and he's trying to figure out, "What is going on?
326
774000
2000
ve oda neler döndüğünü anlamaya çalışıyor
13:11
What is this guy doing?
327
776000
2000
Hey, “bu penguen ne yapıyor”?
13:13
This is really pretty weird."
328
778000
2000
“Bu gerçekten çok garip”
13:15
And you'll see soon
329
780000
2000
Ve kısa bir zaman sonra göreceksiniz
13:17
that my graduate student ...
330
782000
2000
Benim öğrencim
13:19
and you see, Turbo's pretty intent
331
784000
2000
Göreceksiniz, Turbo vuran koluyla
13:21
on his flipper patting.
332
786000
2000
gayet istekli
13:23
And now he's looking at the other guy,
333
788000
2000
ve şimdi diğer penguene bakıyor
13:25
saying, "You are really weird."
334
790000
2000
“sen gerçekten tuhafsın” diyor
13:27
And now look at this: not friendly.
335
792000
2000
Ve şimdi şuna bakın, bu arkadaşca değil
13:29
So penguins really differ in their personalities
336
794000
3000
Yani penguenlerin kişilikleri gerçekten birbirinden farklı
13:32
just like our dogs and our cats.
337
797000
3000
aynı bizim köpeklerimiz ve kedilerimiz gibi.
13:35
We're also trying to collect our information
338
800000
3000
Biz ayrıca bilgi toplamayı
13:38
and become more technologically literate.
339
803000
3000
Ve Teknolojiden faydalanmayi da deniyoruz
13:41
So we're trying to put that
340
806000
2000
Bu bölgeye bilgisayarlar
13:43
in computers in the field.
341
808000
2000
koymayı denedik.
13:45
And penguins are always involved in helping us
342
810000
3000
Ve penguenler de bu sürece dahil oldular
13:48
or not helping us in one way or another.
343
813000
3000
bazen yardim ederek bazen de etmeyerek
13:51
This is a radio frequency ID system.
344
816000
3000
Bu bir radyo frekans kimlik sistemi
13:54
You put a little piece of rice in the foot of a penguin
345
819000
3000
küçük pirinç tanesi gibi bir parçayı penguenin ayağının içine yerleştiriyoruz
13:57
that has a barcode, so it tells you who it is.
346
822000
2000
parçanın içindeki barkod bize kim olduğunu söylüyor
13:59
It walks over the pad, and you know who it is.
347
824000
2000
penguen rampadan yürür ve siz hangisi olduğunu bilirsiniz.
14:01
Okay, so here are a few penguins coming in.
348
826000
3000
tamam, burada bir kaç penguen içeri geliyor
14:04
See, this one's coming back to its nest.
349
829000
2000
bakın bu yuvasina geri dönüyor
14:06
They're all coming in at this time,
350
831000
2000
hepsi içeri bu zamanda geliyorlar.
14:08
walking across there, just kind of leisurely coming in.
351
833000
2000
karşıya tarafa yürüyorlar, bir çeşit sükunetle içeri geri geliyorlar
14:10
Here's a female that's in a hurry. She's got food.
352
835000
2000
Burdaki dişi acele içinde
14:12
She's really rushing back, because it's hot,
353
837000
3000
gerçekten koşturuyor, çünkü hava sıcak
14:15
to try to feed her chicks.
354
840000
2000
yavrularını beslemeye çalışıyor
14:17
And then there's another fellow that will leisurely come by.
355
842000
3000
ve burda diğer bir arkadaşta sükunetle gelecek
14:20
Look how fat he is. He's walking back to feed his chicks.
356
845000
3000
bakın ne kadar da şişman, oda yavrularını beslemeye geliyor.
14:23
Then I realize that they're playing
357
848000
2000
sonra farkettimki onlar kutunun
14:25
king of the box.
358
850000
3000
kralı oyununu oynuyorlar.
14:28
This is my box up here, and this is the system that works.
359
853000
3000
yukarıdaki benim kutum, ve buda çalışan sistem
14:31
You can see this penguin, he goes over, he looks at those wires,
360
856000
3000
şu pengueni görebilirsiniz, gidiyor ve o kablolara bakıyor
14:34
does not like that wire.
361
859000
3000
bu kabloyu sevmedi
14:37
He unplugs the wire; we have no data.
362
862000
3000
kabloyu prizden çekti... Artık veri alamıyoruz.
14:40
(Laughter)
363
865000
2000
(Gülüşmeler)
14:42
So, they really are pretty amazing creatures.
364
867000
3000
onlar gerçekten inanılmaz yaratıklar
14:47
OK.
365
872000
2000
Tamam
14:49
Most important thing is:
366
874000
2000
En önemli şey;
14:51
Only you can change yourself,
367
876000
2000
Sadece siz kendinizi değiştirebilirsiniz
14:53
and only you can change the world
368
878000
2000
Ve sadece ve sadece siz dünyayı değiştirebilirsiniz
14:55
and make it better, for people
369
880000
2000
Ve dünyayı insanlar ve aynı şekilde Penguenler için
14:57
as well as penguins.
370
882000
2000
daha iyi bir yer yapabilirsiniz.
14:59
So, thank you very much. (Applause)
371
884000
2000
Çok teşekkür ederim.
ABOUT THE SPEAKER
Dee Boersma - Conservation biologistDee Boersma considers penguins ocean sentinels, helping us understand the effects of pollution, overfishing and climate change on the marine environment.
Why you should listen
To Dee Boersma, penguins are more than charming birds in tuxes. Highly sensitive to variations in the ocean, penguins are sentinels, sounding the alarm on environmental threats to marine ecosystems. As director of the Wildlife Conservation Society's Penguin Project, she has dedicated almost three decades to tracking them in the South Atlantic. Using "nametags" -- numbered metal bands -- Boersma and her team follow hundreds of individual penguins to learn where they go, what they eat and how they survive to the next breeding season.
Boersma's studies show that the birds must now swim further in search of food, costing energy and time, leading to detrimental consequences for their mate and young. Her data does not paint a pretty picture, but local conservation efforts she spearheaded, such as moving oil tanker lanes further from the coast, have been successful. Humans, she notes, are responsible for penguins' current woes but can also be their saviors.
Dee Boersma | Speaker | TED.com