TEDGlobal 2009
Michael Pritchard: How to make filthy water drinkable
Michael Pritchard biến nước bẩn thành nước có thể uống
Filmed:
Readability: 3.4
4,643,418 views
Quá nhiều người trên thế giới thiếu điệu kiện tiếp cận với nước sạch. Kỹ sư Michael Pritchard đã ra tay - phát minh ra bộ lọc cầm tay Lifesaver (cứu sống) với khả năng biến thứ nước bẩn thỉu nhất trở thành nước uống được trong vài giây. Một cuộc trình diễn ngoạn mục từ TEDGlobal 2009.
Michael Pritchard - Inventor
With cutting-edge nanotech, Michael Pritchard's Lifesaver water-purification bottle could revolutionize water-delivery systems in disaster-stricken areas around the globe. Full bio
With cutting-edge nanotech, Michael Pritchard's Lifesaver water-purification bottle could revolutionize water-delivery systems in disaster-stricken areas around the globe. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
Good morning everybody.
0
0
2000
Xin chào tất cả mọi người
00:20
I'd like to talk about a couple of things today.
1
2000
2000
Tôi muốn nói về hai điều ngày hôm nay.
00:22
The first thing is water.
2
4000
2000
Điều thứ nhất là về nước.
00:24
Now I see you've all been enjoying the water
3
6000
2000
Giờ tôi thấy là tất cả các quý vị đã và đang tận hưởng
00:26
that's been provided for you here at the conference,
4
8000
2000
nước uống được cung cấp cho quý vị ở hội thảo này
00:28
over the past couple of days.
5
10000
2000
trong vòng hai ngày qua.
00:30
And I'm sure you'll feel that it's from a safe source.
6
12000
4000
Và tôi tin là các bạn sẽ cảm thấy nó được lấy từ một nguồn nước an toàn.
00:34
But what if it wasn't?
7
16000
2000
Nhưng nếu thực tế không phải thế thì sao?
00:36
What if it was from a source like this?
8
18000
5000
Nếu thực tế nó được chiết suất từ nguồn nước như thế này thì sao?
00:41
Then statistics would actually say
9
23000
2000
Nếu thật thì thống kê trên thế giới sẽ cho rằng
00:43
that half of you would now be suffering
10
25000
2000
một nửa các bạn sẽ đang bị hành hạ
00:45
with diarrhea.
11
27000
4000
bởi bệnh tiêu chảy.
00:49
I talked a lot in the past about statistics,
12
31000
3000
Trước đây tôi đã nói về thống kê rất nhiều,
00:52
and the provision of safe drinking water for all.
13
34000
4000
và về sự cung cấp nước uống sạch cho tất cả mọi người.
00:56
But they just don't seem to get through.
14
38000
3000
Nhưng có vẻ không ai quan tâm.
00:59
And I think I've worked out why.
15
41000
2000
Và tôi nghĩ tôi đã biết lý do tại sao.
01:01
It's because, using current thinking,
16
43000
3000
Đó là vì, với lối nghĩ hiện nay,
01:04
the scale of the problem
17
46000
2000
độ lớn của vấn đề này
01:06
just seems too huge to contemplate solving.
18
48000
4000
tưởng chừng như quá mức để hoạch định giải pháp.
01:10
So we just switch off:
19
52000
2000
Thế nên chúng ta quên nó đi.
01:12
us, governments and aid agencies.
20
54000
5000
Chúng ta, nhà nước, và các tổ chức hỗ trợ.
01:17
Well, today, I'd like to show you
21
59000
3000
Hèm, hôm nay tôi muốn chỉ ra cho các bạn
01:20
that through thinking differently,
22
62000
2000
rằng bằng cách nghĩ theo một chiều hướng khác
01:22
the problem has been solved.
23
64000
4000
vấn đề này đã được giải quyết.
01:26
By the way, since I've been speaking,
24
68000
2000
À, nhân tiện, từ lúc tôi bắt đầu nói,
01:28
another 13,000 people around the world
25
70000
3000
có thêm 13,000 người trên thế giới
01:31
are suffering now with diarrhea.
26
73000
3000
đang bị tiêu chảy hành hạ.
01:34
And four children have just died.
27
76000
5000
Và bốn trẻ em vừa chết.
01:39
I invented Lifesaver bottle
28
81000
2000
Tôi phát minh ra bình nước Lifesaver
01:41
because I got angry.
29
83000
2000
bởi vì tôi thấy rất tức giân,
01:43
I, like most of you, was sitting down, the day after Christmas in 2004,
30
85000
4000
Tôi, giống như rất nhiều bạn ở đây, đã ngồi xuống, ngày sau Giáng Sinh 2004,
01:47
when I was watching the devastating news
31
89000
3000
khi tôi xem cái tin sét đánh
01:50
of the Asian tsunami as it rolled in,
32
92000
2000
về sóng thần ở Châu Á đập bờ
01:52
playing out on TV.
33
94000
2000
chiếu trên TV.
01:54
The days and weeks that followed,
34
96000
2000
những ngày và tuần tiếp theo
01:56
people fleeing to the hills,
35
98000
2000
người dân tị nạn lên đồi,
01:58
being forced to drink contaminated water
36
100000
3000
bị buộc phải uống nước nhiễm bẩn,
02:01
or face death.
37
103000
3000
hoặc đối mặt với cái chết.
02:04
That really stuck with me.
38
106000
2000
Viễn cảnh đó luôn ở trong đầu tôi.
02:06
Then, a few months later,
39
108000
3000
Rồi, vài tháng sau đó,
02:09
Hurricane Katrina slammed into the side of America.
40
111000
4000
Cơn bão Katrina đổ bộ vào rìa nước Mỹ.
02:13
"Okay," I thought, "here's a First World country, let's see what they can do."
41
115000
4000
"Được rồi," Tôi nghĩ, "đây là một nước thế giới thứ nhất, để xem họ làm được cái gì."
02:17
Day one: nothing.
42
119000
3000
Ngày thứ nhất: Không có gì.
02:20
Day two: nothing.
43
122000
3000
Ngày thứ hai: Không có gì.
02:23
Do you know it took five days to get water to the Superdome?
44
125000
5000
Bạn có biết mất 5 ngày để đưa nước đến Superdome? (sân vận động ở Louisiana)
02:28
People were shooting each other on the streets
45
130000
3000
Người dân bắn giết nhau trên đường phố,
02:31
for TV sets and water.
46
133000
3000
vì những dàn Ti-Vi và Nước.
02:34
That's when I decided I had to do something.
47
136000
4000
Đó là lúc tôi quyết định ra tay.
02:38
Now I spent a lot of time in my garage, over the next weeks and months,
48
140000
3000
những tuần và tháng sau đó, tôi đã dành rất nhiều thời gian ở trong ga-ra nhà tôi.
02:41
and also in my kitchen -- much to the dismay of my wife. (Laughter)
49
143000
3000
Và cả ở trong bếp, vợ tôi đến chán nản.
02:44
However, after a few failed prototypes,
50
146000
5000
Tuy nhiên, sau một vài lần thử nghiệm không thành công,
02:49
I finally came up with this, the Lifesaver bottle.
51
151000
5000
Cuối cùng tôi đã hoàn thành được chiếc bình này, bình nước Lifesaver.
02:54
Okay, now for the science bit.
52
156000
2000
Ôkê, bây giờ đến đoạn giải thích khoa học.
02:56
Before Lifesaver, the best hand filters were only capable
53
158000
2000
Trước Lifesaver, bình lọc cầm tay tốt nhất chỉ có thể
02:58
of filtering down to about 200 nanometers.
54
160000
4000
lọc ra (vật thể nhỏ nhất) khoảng 200 nano mét.
03:02
The smallest bacteria is about 200 nanometers.
55
164000
4000
Vi khuẩn nhỏ nhất to khoảng 200 nano mét.
03:06
So a 200-nanometer bacteria
56
168000
2000
Thế nên một con vi khuẩn 200 nano mét
03:08
is going to get through a 200-nanometer hole.
57
170000
4000
sẽ đi qua một cái lỗ 200 nano mét.
03:12
The smallest virus, on the other hand,
58
174000
2000
Tuy nhiên, loại vi rút bé nhất
03:14
is about 25 nanometers.
59
176000
3000
chỉ to khoảng 25 nano mét
03:17
So that's definitely going to get through those 200 nanometer holes.
60
179000
5000
thế nên chắc chắn chúng sẽ vượt qua được những cái lỗ 200 nano mét.
03:22
Lifesaver pores are 15 nanometers.
61
184000
5000
Lỗ chân lông của Lifesaver chỉ to 15 nano mét.
03:27
So nothing is getting through.
62
189000
3000
Nên không cái gì có thể chui qua!
03:30
Okay, I'm going to give you a bit of a demonstration.
63
192000
2000
Được rồi, tôi sẽ trình diễn cho các bạn xem.
03:32
Would you like to see that?
64
194000
2000
Các bạn có muốn xem ko?
03:34
I spent all the time setting this up, so I guess I should.
65
196000
2000
Tôi dành tất cả thời gian để chuẩn bị. Nên chắc là tôi nên làm.
03:36
We're in the fine city of Oxford.
66
198000
3000
Chúng tôi sống ở thành phố tốt đẹp Oxford.
03:39
So -- someone's done that up.
67
201000
2000
Nên -- ai đó đã thử dùng nó rồi.
03:41
Fine city of Oxford, so what I've done is I've gone
68
203000
2000
Thành phố Oxford, nên tôi đi và
03:43
and got some water from the River Cherwell,
69
205000
2000
lấy ít nước từ sông Chervell,
03:45
and the River Thames,
70
207000
2000
và sông Thames,
03:47
that flow through here. And this is the water.
71
209000
2000
chảy qua thành phố. Và đây là chỗ nước đó.
03:49
But I got to thinking, you know,
72
211000
2000
Những tôi nghĩ, bạn biết đấy,
03:51
if we were in the middle of a flood zone
73
213000
2000
nếu chúng ta ở giữa vùng lũ lụt
03:53
in Bangladesh, the water wouldn't look like this.
74
215000
4000
ở Băng La Dét, nước sẽ trông không giống thế này.
03:57
So I've gone and got some stuff to add into it.
75
219000
2000
Thế nên tôi đã đi thu thập thêm vài 'thứ'.
03:59
And this is from my pond.
76
221000
2000
Và đây là từ ao trong vườn nhà tôi.
04:01
(Sniffs) (Coughs) Have a smell of that, mister cameraman.
77
223000
4000
(Ngửi) (Ho) Ngửi thử đi anh máy quay.
04:05
Okay. (Laughs) Right.
78
227000
4000
Ok, (Cười) Được rồi.
04:09
We're just going to pour that in there.
79
231000
3000
Chúng ta sẽ cho nó vào đây.
04:12
Audience: Ugh!
80
234000
2000
Khán giả: Ìu!
04:14
Michael Pritchard: Okay. We've got some runoff
81
236000
3000
Michael Pritchard: Rồi tôi cũng có ít chất thừa thãi
04:17
from a sewage plant farm.
82
239000
2000
từ một nông trường xử lý chất thải.
04:19
So I'm just going to put that in there.
83
241000
3000
Nên tôi sẽ cho nó vào đây.
04:22
(Laughter)
84
244000
1000
(Cười rộ)
04:23
Put that in there. There we go.
85
245000
3000
Cho vào đây. Đấy nhé.
04:26
(Laughter)
86
248000
1000
(Cười rộ)
04:27
And some other bits and pieces, chuck that in there.
87
249000
4000
Và rồi vài thứ linh tinh, vứt nó vào đấy.
04:31
And I've got a gift here from a friend of mine's rabbit.
88
253000
4000
Và tôi có tí 'quà' từ chú thỏ của một người bạn.
04:35
So we're just going to put that in there as well.
89
257000
4000
Nên, mình sẽ bỏ vào đây luôn.
04:39
(Laughter)
90
261000
1000
(Cười rộ)
04:40
Okay. (Laughter) Now.
91
262000
4000
Xong. (Cười rộ) Bây giờ.
04:44
The Lifesaver bottle works really simply.
92
266000
5000
Chiếc bình Lifesaver này làm việc rất đơn giản.
04:49
You just scoop the water up.
93
271000
2000
Bạn chỉ cần hớt nước vào.
04:51
Today I'm going to use a jug
94
273000
2000
Hôm nay tôi sẽ dùng một cái bình
04:53
just to show you all. Let's get a bit of that poo in there.
95
275000
4000
để chỉ cho các bạn xem. Cho tí phân kia vào nữa.
04:57
That's not dirty enough. Let's just stir that up a little bit.
96
279000
3000
Thế này vẫn chưa đủ bẩn, ngoắng nó lên mấy cái nào.
05:03
Okay, so I'm going to take this really filthy water,
97
285000
5000
Rồi, bây giờ tôi sẽ cho chỗ nước kinh tởm này,
05:08
and put it in here. Do you want a drink yet?
98
290000
4000
vào trong đây. Bạn nào muốn uống nước chưa?
05:12
(Laughter)
99
294000
1000
(Cười rộ)
05:13
Okay. There we go.
100
295000
4000
Ok. xong đoạn này.
05:17
Replace the top.
101
299000
5000
Thay thế cái nắp (bằng cái bơm)
05:22
Give it a few pumps. Okay?
102
304000
4000
Rồi bơm vài cái. Ok?
05:26
That's all that's necessary.
103
308000
3000
Đó là tất cả những gì phải làm
05:29
Now as soon as I pop the teat,
104
311000
4000
Bây giờ khi tôi bật đầu kia ra
05:33
sterile drinking water is going to come out.
105
315000
2000
nước uống vô trùng sẽ bắn ra.
05:35
I've got to be quick. Okay, ready?
106
317000
2000
Tôi phải nhanh chân mới được. Ok, sẵn sàng?
05:40
There we go. Mind the electrics.
107
322000
2000
Đây nhé. Cẩn thận điện giật.
05:42
That is safe, sterile drinking water.
108
324000
4000
Nước uống sạch, an toàn và vô trùng.
05:46
(Applause)
109
328000
2000
(Vỗ tay)
05:48
Cheers.
110
330000
2000
Cụng ly.
05:50
(Applause)
111
332000
3000
(Vỗ tay)
05:53
There you go Chris.
112
335000
2000
Uống thử nào Chris.
05:55
(Applause)
113
337000
5000
(Vỗ tay)
06:00
What's it taste of?
114
342000
2000
Vị nó thế nào ông bạn?
06:02
Chris Anderson: Delicious.
115
344000
2000
Chris Anderson: Ngon!
06:04
Michael Pritchard: Okay.
116
346000
3000
Michael Pritchard: Ok
06:07
Let's see Chris's program throughout the rest of the show. Okay?
117
349000
3000
Để xem từ giờ đến hết hội thảo Chris biểu hiện thế nào. Ok?
06:10
(Laughter)
118
352000
3000
(Cười rộ)
06:13
Okay. Lifesaver bottle is used by thousands of people around the world.
119
355000
5000
Ok. bình nước Lifesaver được sử dụng bởi hàng ngàn người khắp thế giới.
06:18
It'll last for 6,000 liters.
120
360000
2000
Nó dùng được cho 6,000 lít nước.
06:20
And when it's expired, using failsafe technology,
121
362000
3000
Và khi quá hạn, thông qua công nghệ sai lạc an toàn,
06:23
the system will shut off, protecting the user.
122
365000
3000
hệ thống sẽ tự động ngừng hoạt động, bảo vệ người dùng.
06:26
Pop the cartridge out. Pop a new one in.
123
368000
2000
Tháo cái ruột ra, thay vào cái mới.
06:28
It's good for another 6,000 liters.
124
370000
4000
Thế là nó lại tốt cho 6000 lít nữa.
06:32
So let's look at the applications.
125
374000
2000
Rối, hãy nhìn vào các ứng dụng.
06:34
Traditionally, in a crisis, what do we do?
126
376000
2000
Theo truyền thống, trong lúc khủng hoảng, chúng ta làm gì?
06:36
We ship water.
127
378000
2000
Chúng ta vận chuyển nước.
06:38
Then, after a few weeks, we set up camps.
128
380000
4000
Rồi, sau một vài tuần, chúng ta dựng các khu tị nạn.
06:42
And people are forced to come into the camps to get their safe drinking water.
129
384000
5000
Và người dân bị buộc phải vào các khu tị nạn này để lấy nước uống sạch.
06:47
What happens when 20,000 people congregate in a camp?
130
389000
5000
Chuyện gì sẽ xảy ra khi 20 000 người tụ tập ở một trại?
06:52
Diseases spread. More resources are required.
131
394000
3000
bệnh tật lan tràn, thêm nhiều tiềm lực cần được huy động.
06:55
The problem just becomes self-perpetuating.
132
397000
4000
Vấn đề đấy tự nó trở thành một vấn đề luẩn quẩn vô hạn.
06:59
But by thinking differently,
133
401000
2000
Nhưng bằng cách nghĩ theo một cách khác,
07:01
and shipping these,
134
403000
2000
và vận chuyển những cái này,
07:03
people can stay put.
135
405000
2000
người dân có thể ở yên một chỗ.
07:05
They can make their own sterile drinking water,
136
407000
3000
Họ có thể tự tạo ra nước uống vô trùng cho bản thân mình,
07:08
and start to get on with rebuilding their homes and their lives.
137
410000
5000
và bắt đầu việc tái tạo nhà cửa và cuộc sống.
07:13
Now, it doesn't require a natural disaster
138
415000
3000
Ehm, không cần phải có thiên tai
07:16
for this to work.
139
418000
3000
để dùng được sản phẩm này.
07:19
Using the old thinking, of national infrastructure
140
421000
4000
Theo lối nghĩ cũ, về cơ sở hạ tầng quốc gia,
07:23
and pipe work, is too expensive.
141
425000
3000
và việc làm ống, quá đắt.
07:26
When you run the numbers on a calculator,
142
428000
2000
Khi bạn tính toán bằng máy tính
07:28
you run out of noughts.
143
430000
2000
sẽ không có đủ số không.
07:30
So here is the "thinking different" bit.
144
432000
3000
thế nên ta cần 'nghĩ khác đi.'
07:33
Instead of shipping water,
145
435000
2000
Thay vì vận chuyển nước,
07:35
and using man-made processes to do it,
146
437000
3000
và dùng những cách thức nhân tạo
07:38
let's use Mother Nature. She's got a fantastic system.
147
440000
3000
hãy dùng Bà Mẹ Tự Nhiên, người có một hệ thống tuyệt diệu.
07:41
She picks the water up from there,
148
443000
3000
Người lấy nước từ trên cao kia,
07:44
desalinates it, for free, transports it over there,
149
446000
4000
loại bỏ khoáng chất, miễn phí, và đưa nó về đây.
07:48
and dumps it onto the mountains, rivers, and streams.
150
450000
2000
và tống nó vào núi, sông và suối.
07:50
And where do people live? Near water.
151
452000
3000
Và người dân sống ở đâu? Gần nước.
07:53
All we've go to do
152
455000
2000
Tất cả những gì chúng ta phải làm
07:55
is make it sterile. How do we do that?
153
457000
2000
là làm nó vô trùng. Làm thế bằng cách nào?
07:57
Well, we could use the Lifesaver bottle.
154
459000
3000
Well, ta co' thể dùng bình nước Lifesaver.
08:00
Or we could use one of these.
155
462000
2000
Hoặc ta có thể dùng cái này.
08:02
The same technology, in a jerry can.
156
464000
3000
cùng công nghệ, ở trong một cái thùng đựng xăng.
08:05
This will process 25,000 liters of water;
157
467000
5000
một cái này có thể xử lý 25,000 lít nước.
08:10
that's good enough for a family of four,
158
472000
4000
Đủ dùng cho một gia đình 4 người,
08:14
for three years.
159
476000
3000
trong 3 năm.
08:17
And how much does it cost?
160
479000
2000
Nuôi nó mất bao nhiêu tiền?
08:19
About half a cent a day to run.
161
481000
2000
Khoảng nửa xu một ngày. (xu mỹ)
08:21
Thank you.
162
483000
2000
Cám ơn
08:23
(Applause)
163
485000
3000
(Vỗ tay)
08:26
So, by thinking differently, and processing water
164
488000
3000
Vì thế, bằng việc nghĩ khác đi, và xử lý nước
08:29
at the point of use,
165
491000
2000
ở điểm tiêu dùng,
08:31
mothers and children no longer have to walk four hours a day
166
493000
4000
các bà mẹ và những đứa trẻ không còn phải đi bộ 4 tiếng một ngày
08:35
to collect their water.
167
497000
2000
để lấy nước.
08:37
They can get it from a source nearby.
168
499000
4000
Họ có thể lấy nước từ một nguồn nước gần đó.
08:41
So with just eight billion dollars,
169
503000
3000
Thế nên, chỉ với 8 tỉ đô,
08:44
we can hit the millennium goal's target
170
506000
3000
ta có thể đạt được mục tiêu của mục tiêu ngàn năm
08:47
of halving the number of people
171
509000
2000
là cắt nửa số người
08:49
without access to safe drinking water.
172
511000
3000
không có điều kiện tiếp cận nước uống an toàn.
08:52
To put that into context,
173
514000
2000
để xét một hoàn cảnh cụ thể,
08:54
The U.K. government spends about 12 billion pounds
174
516000
4000
nhà nước Anh chi khoảng 12 tỉ bảng
08:58
a year on foreign aid.
175
520000
3000
mỗi năm cho viện trợ quốc tế.
09:01
But why stop there?
176
523000
3000
Nhưng tại sao lại dừng lại ở đó?
09:04
With 20 billion dollars, everyone can have access to safe drinking water.
177
526000
6000
Với 20 tỉ đô la mỹ, tất cả mọi người có thể tiếp cận với nước uống sạch.
09:10
So the three-and-a-half billion people
178
532000
2000
cho 3,5 tỉ người
09:12
that suffer every year as a result,
179
534000
3000
phải chịu đựng cảnh này hàng năm.
09:15
and the two million kids that die every year,
180
537000
4000
và cho 2 triệu trẻ em chết mỗi năm,
09:19
will live.
181
541000
4000
giờ sẽ được sống.
09:23
Thank you.
182
545000
2000
Cám ơn
09:25
(Applause)
183
547000
2000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Michael Pritchard - InventorWith cutting-edge nanotech, Michael Pritchard's Lifesaver water-purification bottle could revolutionize water-delivery systems in disaster-stricken areas around the globe.
Why you should listen
During the twin tragedies of the Asian tsunami and Hurricane Katrina, Ipswich water-treatment expert Michael Pritchard winced helplessly at televised coverage of throngs of refugees waiting for days for a simple drink of clean water. Stricken by the chronic failure of aid agencies to surmount this basic challenge, Pritchard decided to do something about it.
Using a non-chemical nano-filtration hollow fiber membrane with 15 nanometer pores (it is designed to block viruses), the Lifesaver bottle can make the most revolting swamp water drinkable in seconds. Better still, a single long-lasting filter can clean 6,000 liters of water. Given the astronomical cost of shipping water to disaster areas, Pritchard's Lifesaver bottle could turn traditional aid models on their heads.
Michael Pritchard | Speaker | TED.com