ABOUT THE SPEAKER
Vicki Arroyo - Environmental policy influencer
Vicki Arroyo uses environmental law and her background in biology and ecology to help prepare for global climate change.

Why you should listen

The climate is quickly changing. Scientists increasingly talk of a new period in the Earth's history, the "anthropocene", in which human impact on the planet has become dominant. Yet we remain unprepared to deal with the consequences: specifically, the disruption and cost. Lawyer Vicki Arroyo, the executive director of the Georgetown Climate Center, works on climate mitigation and adaptation policies as viable solutions to climate change’s inevitable disruptions to current practices. Using the best available science, Arroyo collaborates with US policymakers at both the state and federal level to develop "planetary management" strategies.

For a through (and constantly updated) toolkit of adaptation resources, visit the Georgetown Climate Center >>

Read Vicki's essay on preparing for future disasters in the wake of Hurricane Sandy >>

More profile about the speaker
Vicki Arroyo | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2012

Vicki Arroyo: Let's prepare for our new climate

Vicki Arroyo: Przygotujmy się na nowy klimat

Filmed:
1,170,050 views

Odłóżmy politykę na bok. Dane wykazują, że znaczące zmiany klimatu postępują na bieżąco. Według Vicki Arroyo nadszedł czas, by przygotować domy i miasta na nowy klimat, niosący z sobą zwiększone ryzyko powodzi, suszy i niepewności. Swoją inspirującą prelekcję ilustruje śmiałymi projektami z miast na całym świecie. To lokalne przykłady na wybieganie myślą w przyszłość.
- Environmental policy influencer
Vicki Arroyo uses environmental law and her background in biology and ecology to help prepare for global climate change. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
This is the skylinesylwetka na tle nieba of my hometownmiasto rodzinne, NewNowy OrleansOrlean.
0
686
5080
To sylwetka Nowego Orleanu, skąd pochodzę.
00:21
It was a great placemiejsce to growrosnąć up,
1
5766
2637
To świetne miejsce na dzieciństwo,
00:24
but it's one of the mostwiększość vulnerablewrażliwy spotskropki in the worldświat.
2
8403
3735
ale też jedno z najbardziej zagrożonych na świecie.
00:28
HalfPołowa the cityMiasto is alreadyjuż belowponiżej seamorze levelpoziom.
3
12138
2707
Połowa miasta jest poniżej poziomu morza.
00:30
In 2005, the worldświat watchedoglądaliśmy as NewNowy OrleansOrlean
4
14845
3452
W 2005 r. huragan Katrina
00:34
and the GulfZatoka CoastWybrzeże were devastatedzdewastowany by HurricaneHuragan KatrinaKatrina.
5
18297
3503
zniszczył Nowy Orlean i Zatokę Meksykańską.
00:37
One thousandtysiąc, eightosiem hundredsto and thirty-sixtrzydzieści sześć people diedzmarły. NearlyPrawie 300,000 homesdomy were lostStracony.
6
21800
6210
1836 osób zginęło. Utracono 300 tys. domów.
00:43
These are my mother'smatki, at the topTop --
7
28010
2271
Oto dom mojej mamy, ten na górze,
00:46
althoughmimo że that's not her carsamochód,
8
30281
1454
ale samochód nie jest jej,
00:47
it was carriedrealizowane there by floodwatersrozlewiska up to the roofdach --
9
31735
2499
przyniosła go tu powódź.
00:50
and that's my sister'ssiostry, belowponiżej.
10
34234
2147
Na dole jest dom mojej siostry.
00:52
FortunatelyNa szczęście, they and other familyrodzina membersczłonków got out in time,
11
36381
3852
Na szczęście uciekła w porę wraz z rodziną.
00:56
but they lostStracony theirich homesdomy, and as you can see,
12
40233
2189
Stracili jednak domy
00:58
just about everything in them.
13
42422
2876
razem z całym dobytkiem.
01:01
Other partsCzęści of the worldświat have been hittrafienie by stormsburze
14
45298
2154
W innych częściach świata
01:03
in even more devastatingniszczycielski wayssposoby.
15
47452
2140
sztormy są jeszcze bardziej niszczycielskie.
01:05
In 2008, CycloneCyklon NargisNargis and its aftermathnastępstwa
16
49592
2878
W 2008 cyklon Nargis i jego następstwa
01:08
killedzabity 138,000 in MyanmarMyanmar.
17
52470
3342
zabiły 138 tys. osób w Birmie.
01:11
ClimateKlimat changezmiana is affectingwpływający our homesdomy, our communitiesspołeczności,
18
55812
3432
Zmiany klimatyczne wpływają
na nasze domy, społeczności,
01:15
our way of life. We should be preparingprzygotowanie
19
59244
2448
i sposób życia.
01:17
at everykażdy scaleskala and at everykażdy opportunityokazja.
20
61692
3657
Bądźmy na nie gotowi, zawsze i wszędzie.
01:21
This talk is about beingistota preparedprzygotowany for, and resilientelastyczne to
21
65349
3855
Ta prelekcja będzie o wytrzymałości i przygotowaniu
01:25
the changeszmiany that are comingprzyjście and that will affectoddziaływać our homesdomy
22
69204
2753
na zmiany, które czekają nasze domy,
01:27
and our collectivekolektyw home, the EarthZiemia.
23
71957
2587
a zwłaszcza nasz wspólny dom - Ziemię.
01:30
The changeszmiany in these timesczasy won'tprzyzwyczajenie affectoddziaływać us all equallyna równi.
24
74544
4352
Zmiany nie na każdego wpłyną tak samo.
01:34
There are importantważny distributionaldystrybucyjne consequenceskonsekwencje,
25
78896
2152
Dotkną ludzi na sposoby,
01:36
and they're not what you always mightmoc think.
26
81048
2168
które nie zawsze będą oczywiste.
01:39
In NewNowy OrleansOrlean, the elderlyStarsi and female-headedkobieta na czele householdsGospodarstwa domowe
27
83216
3400
W Nowym Orleanie najbardziej bezradne
były kobiety i emeryci.
01:42
were amongpośród the mostwiększość vulnerablewrażliwy.
28
86616
2280
W Nowym Orleanie najbardziej bezradne
były kobiety i emeryci.
01:44
For those in vulnerablewrażliwy, low-lyingnisko położone nationsnarody,
29
88896
2088
Dla mieszkańców nizin
01:46
how do you put a dollardolar valuewartość on losingprzegrywający your countrykraj
30
90984
2848
trudno oszacować w dolarach utratę kraju
01:49
where you ancestorsprzodkowie are buriedpochowany? And where will your people go?
31
93832
4520
i grobów bliskich.
Dokąd mają się udać?
01:54
And how will they copesprostać in a foreignobcy landwylądować?
32
98352
2131
Jak poradzą sobie na obczyźnie?
01:56
Will there be tensionsnapięć over immigrationimigracji,
33
100483
2077
Czy zaznają napięć związanych z emigracją,
01:58
or conflictskonflikty over competitionzawody for limitedograniczony resourceszasoby?
34
102560
3496
lub konfliktów i walk o ograniczone zasoby?
02:01
It's alreadyjuż fuelednapędzany conflictskonflikty in ChadCzad and DarfurDarfur.
35
106056
4992
Zaogniło to już sytuację w Czadzie i Darfurze.
02:06
Like it or not, readygotowy or not, this is our futureprzyszłość.
36
111048
4817
Taka czeka nas przyszłość.
02:11
Sure, some are looking for opportunitiesmożliwości in this newNowy worldświat.
37
115865
3527
Dla niektórych ten nowy świat to okazja.
02:15
That's the RussiansRosjanie plantingdo sadzenia a flagFlaga on the oceanocean bottomDolny
38
119392
3024
Rosjanie zatknęli flagę na dnie oceanu,
02:18
to stakestawka a claimroszczenie for mineralsminerały underpod the recedingoddala się ArcticArctic seamorze icelód.
39
122416
3432
by rościć sobie prawo do minerałów
z dna Morza Arktycznego.
02:21
But while there mightmoc be some short-termkrótkoterminowe individualindywidualny winnerszwycięzcy,
40
125848
3263
Choć znajdą się pojedynczy zwycięzcy,
02:25
our collectivekolektyw lossesstraty will fardaleko outweighprzeważać kogoś coś them.
41
129111
3537
nasze zbiorowe straty będą o wiele wyższe.
02:28
Look no furtherdalej than the insuranceubezpieczenie industryprzemysł as they struggleborykać się
42
132648
2263
Spójrzcie na agencje ubezpieczeniowe,
02:30
to copesprostać with mountingMontaż catastrophickatastrofalny lossesstraty
43
134911
2056
które przez ekstremalne warunki pogodowe
02:32
from extremeskrajny weatherpogoda eventswydarzenia.
44
136967
2426
doznają katastrofalnych strat.
02:35
The militarywojskowy getsdostaje it. They call climateklimat changezmiana
45
139393
2855
Wojsko uznaje zmiany klimatyczne
02:38
a threatzagrożenie multipliermnożnik that could harmszkoda stabilitystabilność and securitybezpieczeństwo,
46
142248
3241
za zagrożenie dla stabilności i bezpieczeństwa
02:41
while governmentsrządy around the worldświat are evaluatingoceny
47
145489
2889
a rządy na całym świecie zastanawiają się,
02:44
how to respondodpowiadać.
48
148378
2047
jak reagować.
02:46
So what can we do? How can we prepareprzygotować and adaptprzystosować się?
49
150425
4175
Co można zrobić? Jak się przygotować?
02:50
I'd like to sharedzielić threetrzy setszestawy of examplesprzykłady, startingstartowy with
50
154600
3031
Mam trzy zestawy przykładów.
02:53
adaptingdostosowanie to violentgwałtowny stormsburze and floodspowodzie.
51
157631
2969
Zacznę od przystosowania do burz i powodzi.
02:56
In NewNowy OrleansOrlean, the I-10 TwinPokój typu Twin SpansPrzęsła,
52
160600
2688
W Nowym Orleanie most Twin Spans
02:59
with sectionsSekcje knockedzapukał out in KatrinaKatrina, have been rebuiltprzebudowany
53
163288
2873
odbudowano i podwyższono o 6,5 metra,
03:02
21 feetstopy higherwyższy to allowdopuszczać for greaterwiększy stormburza surgewzrost.
54
166161
3975
by radził sobie ze spiętrzonymi falami.
03:06
And these raisedpodniesiony and energy-efficientefektywności energetycznej homesdomy
55
170136
2546
Te podwyższone, energooszczędne domy
03:08
were developedrozwinięty by BradBrad PittPitt and Make It Right
56
172682
2862
zbudował Brad Pitt z fundacją "Make It Right"
03:11
for the hard-hitciężko trafić NinthDziewiąty WardWard.
57
175544
2816
w dotkniętej klęską dzielnicy Ninth Ward.
03:14
The devastatedzdewastowany churchkościół my mommama attendsbierze udział w has been
58
178360
3096
Zniszczony kościół, do którego chadza moja mama,
03:17
not only rebuiltprzebudowany higherwyższy, it's poisedgotowy to becomestają się
59
181456
2672
nie tylko podwyższono, ale także
03:20
the first EnergyEnergii StarGwiazda churchkościół in the countrykraj.
60
184128
2632
włączono do rządowego programu "Energy Star".
03:22
They're sellingsprzedawanie electricityElektryczność back to the gridkrata
61
186760
2016
Odsprzedają prąd zaoszczędzony
03:24
thanksdzięki to solarsłoneczny panelspanele, reflectiveodblaskowy paintfarba and more.
62
188776
3751
dzięki panelom słonecznym i farbom odblaskowym.
03:28
TheirIch MarchMarca electricityElektryczność billrachunek was only 48 dollarsdolarów.
63
192527
2577
W marcu zapłacili za prąd tylko 48 dolarów.
03:31
Now these are examplesprzykłady of NewNowy OrleansOrlean rebuildingprzebudowa in this way,
64
195104
4313
Są to przykłady odbudowy w Nowym Orleanie,
03:35
but better if othersinni actdziałać proactivelyproaktywnie with these changeszmiany in mindumysł.
65
199417
4896
które inni mogliby wykorzystać zapobiegawczo.
03:40
For exampleprzykład, in GalvestonGalveston, here'soto jest a resilientelastyczne home
66
204313
3783
Jeden z domów w Galveston przetrwał huragan Ike,
03:43
that survivedprzeżył HurricaneHuragan IkeIKE,
67
208096
2448
Jeden z domów w Galveston przetrwał huragan Ike,
03:46
when othersinni on neighboringsąsiedni lots clearlywyraźnie did not.
68
210544
2616
choć innym domom się to nie udało.
03:49
And around the worldświat, satellitessatelity and warningostrzeżenie systemssystemy
69
213160
3177
Na całym świecie satelity i systemy ostrzegania
03:52
are savingoszczędność liveszyje in flood-pronepowodzią areasobszary suchtaki as BangladeshBangladesz.
70
216337
4408
ratują życie w miejscach zagrożonych powodzią,
jak Bangladesz.
03:56
But as importantważny as technologytechnologia and infrastructureinfrastruktura are,
71
220745
3112
Choć technologia i infrastruktura są ważne,
03:59
perhapsmoże the humanczłowiek elementelement is even more criticalkrytyczny.
72
223857
3736
najważniejszy jest czynnik ludzki.
04:03
We need better planningplanowanie and systemssystemy for evacuationEwakuacja.
73
227593
3383
Potrzebujemy lepszych planów
i systemów ewakuacji.
04:06
We need to better understandzrozumieć how people make decisionsdecyzje
74
230976
3089
Musimy zrozumieć, jak podejmuje się decyzje
04:09
in timesczasy of crisiskryzys, and why.
75
234065
2096
w czasach kryzysu.
04:12
While it's trueprawdziwe that manywiele who diedzmarły in KatrinaKatrina did not have accessdostęp to transportationtransport,
76
236161
4112
Wiele ofiar Katriny nie miało transportu,
04:16
othersinni who did refusedodmówił to leavepozostawiać as the stormburza approachedzbliżył się,
77
240273
3200
a ci, którzy mieli, mimo to woleli zostać
04:19
oftenczęsto because availabledostępny transportationtransport and sheltersSchroniska
78
243473
3822
często dlatego, że dostępny transport i schrony
04:23
refusedodmówił to allowdopuszczać them to take theirich petszwierzęta.
79
247295
2514
nie pozwalały na zabranie zwierząt.
04:25
ImagineWyobraź sobie leavingodejście behindza your ownwłasny petzwierzę domowe in an evacuationEwakuacja or a rescueratować.
80
249809
5020
Trudno jest porzucić pupila podczas ewakuacji.
04:30
FortunatelyNa szczęście in 2006, CongressKongres passedminęło
81
254829
2875
Na szczęście w 2006 r. Kongres przyjął uchwałę
04:33
the PetZwierzętom EvacuationEwakuacja and TransportationTransportu StandardsStandardy ActUstawy (LaughterŚmiech)
82
257704
3474
o ewakuacji zwierząt i standardach transportu. (Śmiech)
04:37
— it spellszaklęcia "PETSZWIERZĘTA" — to changezmiana that.
83
261178
4538
W skrócie "PETS" (ang. "zwierzęta domowe").
04:41
SecondDrugi, preparingprzygotowanie for heatciepło and droughtsusza.
84
265716
2885
Po drugie, przygotowanie na upały i susze.
04:44
FarmersRolnicy are facingokładzina challengeswyzwania of droughtsusza from AsiaAsia
85
268601
2873
Susza dotyka rolników od Azji po Afrykę,
04:47
to AfricaAfryka, from AustraliaAustralia to OklahomaOklahoma,
86
271474
2504
od Australii po Oklahomę,
04:49
while heatciepło wavesfale linkedpołączony with climateklimat changezmiana
87
273978
2367
a fale upałów i zmiany klimatu
04:52
have killedzabity tenskilkadziesiąt of thousandstysiące of people
88
276345
2401
zabiły dziesiątki tysięcy ludzi
04:54
in WesternWestern EuropeEuropy in 2003, and again in RussiaRosja in 2010.
89
278746
6232
w Europie Zachodniej w 2003 r. i w Rosji w 2010 r.
05:00
In EthiopiaEtiopia, 70 percentprocent, that's 7-0 percentprocent of the populationpopulacja,
90
284978
4951
W Etiopii od opadów deszczu
05:05
dependszależy on rainfallopad deszczu for its livelihoodśrodki utrzymania.
91
289929
2609
zależy życie aż 70% ludności.
05:08
OxfamOxfam and SwissSzwajcarski ReRe, togetherRazem with RockefellerRockefeller FoundationFundacja,
92
292538
3712
Oxfam i Swiss Re razem z Fundacją Rockefellera
05:12
are helpingporcja jedzenia farmersrolnicy like this one buildbudować hillsidestok terracestarasy
93
296250
3656
pomagają farmerom budować tarasy rolne
05:15
and find other wayssposoby to conserveOszczędzanie waterwoda,
94
299906
2631
oraz oszczędzać wodę.
05:18
but they're alsorównież providingże for insuranceubezpieczenie when the droughtssusze do come.
95
302537
4001
Finansują też ubezpieczenia w razie suszy.
05:22
The stabilitystabilność this provideszapewnia is givingdający the farmersrolnicy
96
306538
2263
Tego typu stabilność umożliwia rolnikom
05:24
the confidencepewność siebie to investinwestować.
97
308801
1921
dokonywanie inwestycji.
05:26
It's givingdający them accessdostęp to affordableniedrogie creditkredyt.
98
310722
2642
Zapewnia przystępne kredyty.
05:29
It's allowingpozwalać them to becomestają się more productiveproduktywny so that
99
313364
1648
Wzmaga wydajność, dzięki czemu
05:30
they can affordpozwolić sobie theirich ownwłasny insuranceubezpieczenie over time, withoutbez assistancewsparcie.
100
315012
3910
sami mogą pokryć koszt ubezpieczenia.
05:34
It's a virtuouscnotliwy cyclecykl, and one that could be replicatedreplikowane
101
318922
2523
To spirala sukcesu, którą można powtórzyć
05:37
throughoutpoprzez the developingrozwijanie worldświat.
102
321445
2472
we wszystkich krajach rozwijających się.
05:39
After a lethalśmiertelny 1995 heatciepło wavefala
103
323917
2845
Po śmiertelnej fali gorąca w 1995 r. w Chicago,
05:42
turnedobrócony refrigeratorlodówka truckssamochody ciężarowe from the popularpopularny
104
326762
2600
która zamieniła ciężarówki-chłodnie
05:45
TasteSmak of ChicagoChicago festivalFestiwal into makeshiftprowizoryczny morgueskostnic,
105
329362
3193
w prowizoryczne kostnice,
05:48
ChicagoChicago becamestał się a recognizeduznane leaderlider,
106
332555
2247
Chicago wyszło na prowadzenie
05:50
tampingpodbijania down on the urbanmiejski heatciepło islandwyspa impactwpływ
107
334802
2831
w zwalczaniu efektu miejskiej wyspy ciepła.
05:53
throughprzez openingotwarcie coolingchłodzenie centerscentra,
108
337633
2017
Otwierano specjalne centra chłodzące,
05:55
outreachsięgać dalej niż ktoś coś to vulnerablewrażliwy neighborhoodsdzielnice, plantingdo sadzenia treesdrzewa,
109
339650
3209
sadzono drzewa, pokrywano budynki
05:58
creatingtworzenie coolchłodny whitebiały or vegetatedwiele roślin greenZielony roofsdachy.
110
342859
2927
białymi dachami chłodzącymi lub dachami roślinnymi.
06:01
This is CityMiasto Hall'sHalla greenZielony roofdach, nextNastępny to CookKucharz County'sPowiatu [portionczęść of the] roofdach,
111
345786
3400
Oto dach ratusza Chicago, o 25°C chłodniejszy
06:05
whichktóry is 77 degreesstopni FahrenheitFahrenheit hottercieplejsze at the surfacepowierzchnia.
112
349186
3760
od dachu ratusza hrabstwa Cook.
06:08
WashingtonWaszyngton, D.C., last yearrok, actuallytak właściwie led the nationnaród
113
352946
4096
Waszyngton przewodził całemu krajowi
06:12
in newNowy greenZielony roofsdachy installedzainstalowany, and they're fundingfinansowanie this in partczęść
114
357042
3312
w ilości nowych zielonych dachów,
06:16
thanksdzięki to a five-centpięć centów taxpodatek on plasticPlastikowy bagstorby.
115
360354
3454
finansowanych z podatku od torebek foliowych,
06:19
They're splittingpodział the costkoszt of installingInstalowanie these greenZielony roofsdachy
116
363808
2442
a po części z pieniędzy
06:22
with home and buildingbudynek ownersWłaściciele.
117
366250
2056
właścicieli mieszkań i budynków.
06:24
The roofsdachy not only tempertemperament urbanmiejski heatciepło islandwyspa impactwpływ
118
368306
2531
Dachy osłabiają efekt miejskiej wyspy ciepła,
06:26
but they savezapisać energyenergia, and thereforew związku z tym moneypieniądze,
119
370837
2357
oszczędzają energię, pieniądze,
06:29
the emissionsemisje that causeprzyczyna climateklimat changezmiana,
120
373194
2153
zmniejszają emisję gazów cieplarnianych,
06:31
and they alsorównież reducezmniejszyć stormwaterdeszczowej runoffodpływ.
121
375347
2495
a także ilość wody deszczowej.
06:33
So some solutionsrozwiązania to heatciepło can providezapewniać for win-win-winswin-win wygrywa.
122
377842
4752
Jedno dobre rozwiązanie rodzi kolejne.
06:38
ThirdTrzecie, adaptingdostosowanie to risingpodniesienie seasmorza.
123
382594
3762
Po trzecie, rosnący poziom morza
06:42
SeaMorze levelpoziom risewzrost threatensgrozi coastalprzybrzeżny ecosystemsekosystemy, agriculturerolnictwo,
124
386356
3646
zagraża wybrzeżom i ich ekosystemom,
06:45
even majorpoważny citiesmiasta. This is what one to two metersmetrów
125
390002
3384
rolnictwu i miastom. Oto delta Mekongu,
06:49
of seamorze levelpoziom risewzrost lookswygląda like in the MekongMekong DeltaDelta.
126
393386
3000
gdy poziom wody wzrośnie o jeden metr.
06:52
That's where halfpół of Vietnam'sWietnam riceRyż is growndorosły.
127
396386
2651
To tu uprawia się połowę ryżu w Wietnamie.
06:54
InfrastructureInfrastruktury is going to be affectedafektowany.
128
399037
3133
Wpłynie to również na infrastrukturę.
06:58
AirportsLotniska around the worldświat are locatedusytuowany on the coastWybrzeże.
129
402170
2520
Lotniska zwykle buduje się na wybrzeżach.
07:00
It makesczyni sensesens, right? There's openotwarty spaceprzestrzeń,
130
404690
1764
Na otwartej przestrzeni można startować
07:02
the planessamoloty can take off and landwylądować withoutbez worryingfrasobliwy about
131
406454
2905
i lądować nie martwiąc się o hałas
07:05
creatingtworzenie noisehałas or avoidingunikanie tallwysoki buildingsBudynki.
132
409359
2215
ani o wysokie budynki.
07:07
Here'sTutaj jest just one exampleprzykład, SanSan FranciscoFrancisco AirportLotnisko,
133
411574
3136
Oto jeden przykład, lotnisko San Francisco
07:10
with 16 inchescale or more of floodingpowódź.
134
414710
2714
zalane przez pół metra wody.
07:13
ImagineWyobraź sobie the staggeringzdumiewające costkoszt of protectingochrona
135
417424
2902
Wyobraźcie sobie horrendalne koszta
07:16
this vitalistotny infrastructureinfrastruktura with leveeswałów przeciwpowodziowych.
136
420326
3354
budowy zapór wokół tego ważnego obiektu.
07:19
But there mightmoc be some changeszmiany in storesklep
137
423680
1296
Zmiana klimatu
07:20
that you mightmoc not imaginewyobrażać sobie. For exampleprzykład,
138
424976
2840
wywołuje niespodziewane konsekwencje.
07:23
planessamoloty requirewymagać more runwaypas startowy for takeoffTakeoff
139
427816
2561
Samoloty potrzebują dłuższego pasa startowego
07:26
because the heatedpodgrzewane, lessmniej densegęsty airpowietrze, provideszapewnia for lessmniej liftwinda.
140
430377
3866
bo ciepłe, rzadsze powietrze ma mniejszą siłę nośną.
07:30
SanSan FranciscoFrancisco is alsorównież spendingwydatki 40 millionmilion dollarsdolarów
141
434243
3485
San Francisco wydaje 40 milionów dolarów
07:33
to rethinkprzemyśleć ponownie and redesignprzeprojektowanie its waterwoda and sewageścieki treatmentleczenie,
142
437728
3190
na przebudowę systemu kanalizacji.
07:36
as waterwoda outfallUkład przesyłowy pipeskobza like this one can be floodedzalane with seawaterwoda morska,
143
440918
3330
Rury wylotowe zalewała woda morska,
07:40
causingspowodowanie backupskopie zapasowe at the plantroślina, harmingszkodzić the bacteriabakteria
144
444248
2969
dostając się do oczyszczalni i szkodząc bakteriom,
07:43
that are neededpotrzebne to treatleczyć the wastemarnotrawstwo.
145
447217
1647
które oczyszczają ścieki.
07:44
So these outfallUkład przesyłowy pipeskobza have been retrofittedzmodernizowana
146
448864
1968
Rury więc unowocześniono,
07:46
to shutzamknąć seawaterwoda morska off from enteringwstępowanie the systemsystem.
147
450832
3352
by uniemożliwić dostęp morskiej wody.
07:50
BeyondPoza these technicaltechniczny solutionsrozwiązania, our work
148
454184
2928
Oprócz technicznych rozwiązań
07:53
at the GeorgetownGeorgetown ClimateKlimat CenterCentrum with communitiesspołeczności
149
457112
1768
nasze Centrum Klimatologii w Georgetown
07:54
encourageszachęca do them to look at what existingistniejący legalprawny and policypolityka toolsprzybory are availabledostępny
150
458880
3768
zachęca obywateli do analizy narzędzi prawnych,
07:58
and to considerrozważać how they can accommodatepomieścić changezmiana.
151
462648
3576
by wiedzieli, jakie zmiany można wprowadzić.
08:02
For exampleprzykład, in landwylądować use, whichktóry areasobszary do you want
152
466224
2952
Na przykład, gdzie należy chronić teren
08:05
to protectochraniać, throughprzez addingdodawanie a seawallSeawall, for exampleprzykład,
153
469176
2960
budując wały brzegowe,
08:08
alterALTER, by raisingwychowywanie buildingsBudynki, or retreatrekolekcje from,
154
472136
3776
gdzie należy podwyższyć elewacje budynków,
08:11
to allowdopuszczać the migrationmigracja of importantważny naturalnaturalny systemssystemy,
155
475912
2808
a gdzie opuścić teren,
by wspomóc systemy naturalne,
08:14
suchtaki as wetlandstereny podmokłe or beachesplaże?
156
478720
2727
takie jak bagna czy plaże.
08:17
Other examplesprzykłady to considerrozważać. In the U.K.,
157
481447
2257
W Wielkiej Brytanii zbudowano zaporę na Tamizie,
08:19
the ThamesThames BarrierBariery protectschroni LondonLondyn from stormburza surgewzrost.
158
483704
3454
która chroni Londyn przed falami sztormowymi.
08:23
The AsianAzjatycki CitiesMiast ClimateKlimat [ChangeZmiana] ResilienceOdporność NetworkSieci
159
487158
2546
Organizacja The Asian Cities
Climate Change Resilience Network
08:25
is restoringPrzywracanie vitalistotny ecosystemsekosystemy like forestlas mangrovesnamorzyny.
160
489704
3198
odbudowuje ważne ekosystemy, jak lasy mangrowe.
08:28
These are not only importantważny ecosystemsekosystemy in theirich ownwłasny right,
161
492902
3090
Te ekosystemy są ważne nie tylko same przez się,
08:31
but they alsorównież serveobsługiwać as a bufferbufor to protectochraniać inlandśródlądowy communitiesspołeczności.
162
495992
4296
ale też chronią mieszkańców w głębi lądu.
08:36
NewNowy YorkYork CityMiasto is incrediblyniewiarygodnie vulnerablewrażliwy to stormsburze,
163
500288
3712
Nowemu Jorkowi zagrażają nie tylko sztormy,
08:39
as you can see from this cleversprytny signznak, and to seamorze levelpoziom risewzrost,
164
504000
3683
ale też wzrost poziomu morza,
08:43
and to stormburza surgewzrost, as you can see from the subwaymetro floodingpowódź.
165
507683
3160
i woda burzowa, jak widać w zalanym metrze.
08:46
But back abovepowyżej groundziemia, these raisedpodniesiony ventilationWentylacja grateskratki
166
510843
3410
Podwyższone szyby wentylacyjne pokazują,
08:50
for the subwaymetro systemsystem showpokazać that solutionsrozwiązania can be bothobie
167
514253
2470
że istnieją rozwiązania
08:52
functionalfunkcjonalny and attractiveatrakcyjny. In factfakt, in NewNowy YorkYork,
168
516723
2744
równie funkcjonalne, co estetyczne.
08:55
SanSan FranciscoFrancisco and LondonLondyn, designersprojektanci have envisionedprzewidywał
169
519467
3152
Nowy Jork, San Francisco i Londyn znalazły sposób
08:58
wayssposoby to better integratezintegrować the naturalnaturalny and builtwybudowany environmentsśrodowiska
170
522619
2888
na zintegrowanie natury z otoczeniem,
09:01
with climateklimat changezmiana in mindumysł.
171
525507
2408
z uwzględnieniem zmian klimatu.
09:03
I think these are inspiringinspirujący examplesprzykłady of what's possiblemożliwy
172
527915
2904
Oto inspirujące przykłady możliwości,
09:06
when we feel empoweredwzmocniony to planplan for a worldświat that will be differentróżne.
173
530819
3120
które można wprowadzić w tym odmiennym świecie.
09:09
But now, a wordsłowo of cautionnależy zachować ostrożność.
174
533939
3065
Ale trzeba uważać, bo przystosowanie
09:12
Adaptation'sDostosowanie 's too importantważny to be left to the expertseksperci.
175
537004
2879
jest zbyt ważne, by zostawić je ekspertom.
09:15
Why? Well, there are no expertseksperci.
176
539883
3352
To dlatego, że eksperci nie istnieją.
09:19
We're enteringwstępowanie unchartedUncharted territoryterytorium, and yetjeszcze
177
543235
3320
Wkraczamy na nieznany ląd, a nasze ekspertyzy
09:22
our expertiseekspertyza and our systemssystemy are basedna podstawie on the pastprzeszłość.
178
546555
3896
i nasze systemy bazują na przeszłości.
09:26
"StationarityStacjonarności" is the notionpojęcie that we can anticipateprzewidywać the futureprzyszłość
179
550451
2880
Wiedzę o przyszłości i plany
09:29
basedna podstawie on the pastprzeszłość, and planplan accordinglyodpowiednio,
180
553331
2968
opieramy na idei "stacjonarności".
09:32
and this principlezasada governsreguluje much of our engineeringInżynieria,
181
556299
2047
Ta idea rządzi naszą inżynierią,
09:34
our designprojekt of criticalkrytyczny infrastructureinfrastruktura, cityMiasto waterwoda systemssystemy,
182
558346
3049
podstawową infrastrukturą, systemami nawadniania,
09:37
buildingbudynek codesKody, even waterwoda rightsprawa and other legalprawny precedentsprecedensy.
183
561395
4527
prawem budowlanym,
dostępem do wody i precedensami.
09:41
But we can simplypo prostu no longerdłużej relypolegać on establishedustanowiony normsnormy.
184
565922
3129
Nie możemy jednak dłużej na niej polegać.
09:44
We're operatingoperacyjny outsidena zewnątrz the boundsmiedza of COCO2 concentrationsstężenia
185
569051
4360
Takiego stężenia CO2 jak dziś
09:49
that the planetplaneta has seenwidziany for hundredssetki of thousandstysiące of yearslat.
186
573411
4507
nie było od setek tysięcy lat.
09:53
The largerwiększy pointpunkt I'm tryingpróbować to make is this.
187
577918
3313
Chcę wykazać,
09:57
It's up to us to look at our homesdomy and our communitiesspołeczności,
188
581231
3696
że to my odpowiadamy za własny los,
10:00
our vulnerabilitiesluk w zabezpieczeniach and our exposuresekspozycji to riskryzyko,
189
584927
2687
za ryzyko, na jakie się wystawiamy,
10:03
and to find wayssposoby to not just surviveprzetrwać, but to thriveprosperować,
190
587614
3545
za szukanie dróg rozwoju, a nie tylko przeżycie,
10:07
and it's up to us to planplan and to prepareprzygotować
191
591159
2744
za planowanie i przygotowanie
10:09
and to call on our governmentrząd leadersprzywódcy and requirewymagać them
192
593903
2504
i za nakłonienie do tego naszych rządów,
10:12
to do the samepodobnie, even while they addressadres
193
596407
2152
nawet gdy zajmują się
10:14
the underlyingpoważniejszych causesprzyczyny of climateklimat changezmiana.
194
598559
3239
głównymi powodami zmian klimatu.
10:17
There are no quickszybki fixespoprawki.
195
601798
1656
Nie ma szybkich rozwiązań.
10:19
There are no one-size-fits-alluniwersalne solutionsrozwiązania.
196
603454
3275
Nie ma antidotum na wszelkie zło.
10:22
We're all learninguczenie się by doing.
197
606729
1909
Uczymy się działając.
10:24
But the operativeoperacyjne wordsłowo is doing.
198
608638
4105
"Działanie" to słowo-klucz.
10:28
Thank you. (ApplauseAplauz)
199
612743
2083
Dziękuję.
(Brawa)
10:30
(ApplauseAplauz)
200
614826
4000
(Brawa)
Translated by Piotr Szczepankiewicz
Reviewed by Rysia Wand

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Vicki Arroyo - Environmental policy influencer
Vicki Arroyo uses environmental law and her background in biology and ecology to help prepare for global climate change.

Why you should listen

The climate is quickly changing. Scientists increasingly talk of a new period in the Earth's history, the "anthropocene", in which human impact on the planet has become dominant. Yet we remain unprepared to deal with the consequences: specifically, the disruption and cost. Lawyer Vicki Arroyo, the executive director of the Georgetown Climate Center, works on climate mitigation and adaptation policies as viable solutions to climate change’s inevitable disruptions to current practices. Using the best available science, Arroyo collaborates with US policymakers at both the state and federal level to develop "planetary management" strategies.

For a through (and constantly updated) toolkit of adaptation resources, visit the Georgetown Climate Center >>

Read Vicki's essay on preparing for future disasters in the wake of Hurricane Sandy >>

More profile about the speaker
Vicki Arroyo | Speaker | TED.com