TEDWomen 2017
Liz Ogbu: What if gentrification was about healing communities instead of displacing them?
Liz Ogbu: Kentsel dönüşüm, toplulukları yerlerinden etmek yerine onları iyileştirmekle ilgili olsaydı?
Filmed:
Readability: 4.1
942,443 views
Liz Ogbu mekânsal adalet -adaletin bir coğrafyası olduğu, kaynak ve hizmette adil dağılımın temel bir insan hakkı olduğu fikri- üzerine çalışan bir mimar. San Francisco'da, kentsel dönüşüme dair aşina olduğumuz, gelişim ve ilerleme tarafından fakir insanların dışarı atılmasına dair, tüm hikâyeleri sorguluyor. "Neden kültürlerin silinmesi ve ekonomik nedenlerle yerinden edilme kaçınılmazmış gibi davranıyoruz?" diye sorarak geliştiricilere, mimarlara ve politika yapıcılara "İnsanların evlerinde, topluluklarında, bir bütünmüş gibi hissettikleri yerlerde kalabilmeleri için taahhütler verilmesi" çağrısında bulunuyor.
Liz Ogbu - Designer, urbanist, social change agent
Liz Ogbu works with/in communities in need, to use tactical, human-centered design to tackle wicked social problems and catalyze community healing. Full bio
Liz Ogbu works with/in communities in need, to use tactical, human-centered design to tackle wicked social problems and catalyze community healing. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
I grew up in a family
of social scientists,
of social scientists,
0
1370
2690
Toplum bilimcilerin olduğu
bir ailede büyüsem de
bir ailede büyüsem de
00:17
but I was the weird child who drew.
1
5004
2531
ben resim yapabilen
şu tuhaf çocuktum.
şu tuhaf çocuktum.
00:20
(Laughter)
2
8108
1246
(Gülüşler)
00:21
From making sketches of the models
in my mom's Sears catalog ...
in my mom's Sears catalog ...
3
9796
3905
Annemin Sears kataloğundaki modellerin
çizimlerini yapmaktan tutun da
çizimlerini yapmaktan tutun da
00:27
to a bedroom so full of my craft projects
4
15187
2776
sanatsal projelerimle dolu
yatak odasına kadar,
yatak odasına kadar,
00:29
that it was like my own
personal art gallery,
personal art gallery,
5
17987
2216
sanki burası benim kişisel
sanat galerim gibiydi
sanat galerim gibiydi
00:33
I lived to make.
6
21164
1809
ve ben çizim yapmak için
yaşıyordum.
yaşıyordum.
00:36
I don't think anyone in my family
was surprised when I became an architect.
was surprised when I became an architect.
7
24909
3743
Ailemden kimsenin, benim bir mimar
olmama şaşırdığını sanmıyorum.
olmama şaşırdığını sanmıyorum.
00:41
But to be honest with you,
8
29844
2285
Ama dürüst olmam gerekirse
00:44
the real foundation
of the architect I became
of the architect I became
9
32153
2454
mimar olmamın temelinde,
00:46
was not laid in that bedroom art gallery
10
34631
2652
yatak odasındaki sanat galerisi değil,
00:49
but by the conversations
around my family's dinner table.
around my family's dinner table.
11
37307
3039
ailemin yemek masasındaki
sohbetleri yatıyor.
sohbetleri yatıyor.
İnsanların nasıl yaşadığı ve birbirleri
ile nasıl iletişim kurduklarıyla
ile nasıl iletişim kurduklarıyla
00:53
There were stories of how people
lived and connected to one another,
lived and connected to one another,
12
41540
4387
ilgili hikâyeler vardı; kente göçlerin
Zambiya'daki köylere etkilerinden tutun,
Zambiya'daki köylere etkilerinden tutun,
00:57
from the impact of urban migration
on a village in Zambia
on a village in Zambia
13
45951
3693
01:01
to the complex health care needs
14
49668
1528
San Francisco sokaklarındaki evsizlerin
komplike sağlık ihtiyaçlarına kadar.
komplike sağlık ihtiyaçlarına kadar.
01:03
of the homeless
in the streets of San Francisco.
in the streets of San Francisco.
15
51220
2250
01:06
Now, it would be fair
16
54574
1190
Şuan, yanınızda oturanlara dönüp
01:07
if you're looking over at your seatmate
17
55788
1947
"Bunun mimarlıkla ne alakası var?"
01:09
and wondering, "What the hell
does that have to do with architecture?"
does that have to do with architecture?"
18
57759
3950
diye soruyor olabilirsiniz.
01:13
Well, all of these stories involved space
19
61733
3539
Tüm bu hikâyeler, mekân ve
01:18
and how it did or didn't accommodate us.
20
66497
2928
bizi nasıl barındırdığı ya da
barındırmadığı ile ilişkili.
barındırmadığı ile ilişkili.
01:23
The fact is,
21
71134
1151
Aslına bakarsanız,
01:24
we share some of our deepest connections
22
72309
1926
en derin ilişkilerimizi
fiziksel mekânda
fiziksel mekânda
01:26
in physical space.
23
74259
1264
paylaşıyoruz.
01:28
And our stories play out,
24
76309
1403
Mesajlaşılan ve twit atılan
01:29
even in this crazy age
of texting and tweeting,
of texting and tweeting,
25
77736
3707
bu çılgın dönemde bile,
hikâyelerimiz
hikâyelerimiz
01:33
in physical space.
26
81467
1263
fiziksel mekânda yaşanıyor.
01:36
Unfortunately, architecture
hasn't done a great job
hasn't done a great job
27
84201
3833
Ne yazık ki mimari, hepimizin
hikâyelerini eşit ve adil bir şekilde
hikâyelerini eşit ve adil bir şekilde
01:40
of telling all of our stories equally.
28
88058
2682
anlatmak konusunda
iyi bir iş çıkaramamış.
iyi bir iş çıkaramamış.
01:43
Too often, we see the building
of monuments like the Gherkin
of monuments like the Gherkin
29
91491
3796
Sıklıkla, Gherkin ya da
Trump Tower gibi
Trump Tower gibi
01:47
or even Trump Tower ...
30
95311
1381
anıtlar görüyoruz...
01:48
(Laughter)
31
96716
1642
(Gülüşler)
01:50
that tell the story of the haves
rather than the have-nots.
rather than the have-nots.
32
98749
3508
yoksulların hikâyelerinden ziyade
varlıklıların hikâyelerini anlatan.
varlıklıların hikâyelerini anlatan.
01:55
Throughout my career,
33
103245
1768
Kariyerim boyunca,
01:57
I've actively resisted the practice
34
105037
1671
çoğunlukla beyaz, erkek ve zengin olan
01:58
of building monuments
to certain peoples' stories --
to certain peoples' stories --
35
106732
2925
belirli insanların hikâyelerini anlatan ve
02:01
usually white, male, rich --
36
109681
3342
çoğunlukla dar gelirli ailelerden olan
beyaz olmayan diğer insanların
hikâyelerinin
hikâyelerinin
02:05
and bulldozing other peoples' stories --
37
113047
2465
buldozerle üzerinden geçen
02:07
usually people of color
38
115536
1699
anıtları yapmaktan imtina ettim.
02:09
from low-income communities.
39
117259
1470
Çoğu zaman susturulmuş olanların
02:11
I've tried to create a practice
40
119857
1477
02:13
that is rooted in elevating the stories
41
121358
2018
hikâyelerini yükseltmeye çalışacak
02:15
of those who have
most often been silenced.
most often been silenced.
42
123400
2796
şekilde mesleğimi icra etme çalıştım.
02:19
That work --
43
127491
1150
Bu iş,
02:21
it's been a mission in spatial justice.
44
129453
2214
mekânsal adaleti sağlama görevi oldu.
02:24
(Applause)
45
132487
5971
(Alkışlar)
02:30
Now, spatial justice
means that we understand
means that we understand
46
138482
2412
Mekânsal adalet,
adaletin bir coğrafyası olduğunu
adaletin bir coğrafyası olduğunu
02:32
that justice has a geography,
47
140918
2627
02:36
and that the equitable distribution
of resources, services and access
of resources, services and access
48
144977
5613
ve kaynak, hizmet ve erişimin
adil dağılımının, temelde
bir insan hakkı olduğunu,
bir insan hakkı olduğunu,
anladığımız anlamına geliyor.
02:42
is a basic human right.
49
150614
1499
02:45
So what does spatial justice look like?
50
153426
1875
O hâlde, mekânsal adalet
nasıl bir şeydir ?
nasıl bir şeydir ?
02:48
Well, I'd like to share a story with you.
51
156161
2155
Sizinle burada bir hikâye
paylaşmak istiyorum.
paylaşmak istiyorum.
02:51
For years,
52
159703
1304
Yıllarca,
02:53
I've been working in the historically
African-American neighborhood
African-American neighborhood
53
161031
3157
San Francisco'daki tarihi
Afro-Amerikan mahallesi olan
Afro-Amerikan mahallesi olan
Bayview Hunters Point'te
çalışıyordum, bu mahalle
çalışıyordum, bu mahalle
02:56
of Bayview Hunters Point in San Francisco,
54
164212
2084
eskiden bir enerji santralinin
kurulu olduğu bir bölgede.
kurulu olduğu bir bölgede.
02:58
on a plot of land
that once held a power plant.
that once held a power plant.
55
166320
2263
90'lı yıllarda bir grup insan,
santralin yukarısındaki tepede
santralin yukarısındaki tepede
03:01
Back in the '90s,
56
169418
1227
03:02
a community group led by mothers
who lived in the public housing
who lived in the public housing
57
170669
3070
bulunan lojmanlarda yaşamış
annelerin öncülüğünde
annelerin öncülüğünde
03:05
on the hill above the plant
58
173763
1552
santralin kapatılması için savaştı.
03:07
fought for its closure.
59
175339
1329
03:09
They won.
60
177111
1150
Kazandılar.
03:10
The utility company finally tore it down,
61
178592
2743
Kamu hizmeti veren şirket
en sonunda yıktı,
en sonunda yıktı,
03:13
cleaned the soil
62
181359
1348
toprağı temizledi
ve alanın büyük bir kısmını
asfaltla kapladı ki
asfaltla kapladı ki
03:14
and capped most of the site with asphalt
63
182731
2121
03:16
so that the clean soil wouldn't blow away.
64
184876
2239
temizlenen toprak alan
tarumar edilmesin.
tarumar edilmesin.
03:19
Sounds like a success story, right?
65
187139
1817
Kulağa bir başarı hikâyesi
gibi geliyor, değil mi?
gibi geliyor, değil mi?
03:22
Well, not so fast.
66
190231
1150
O kadar hızlı değil.
03:24
You see, because of various issues
like land entitlements,
like land entitlements,
67
192342
2785
Toprak üzerindeki
hak sahiplikleri, kira sözleşmeleri
hak sahiplikleri, kira sözleşmeleri
03:27
lease agreements, etc.,
68
195151
2029
vesaire birçok sorun nedeniyle
03:29
the land actually couldn't be redeveloped
for at least five to 10 years.
for at least five to 10 years.
69
197204
3951
arazi en az 5-10 yıl süre ile
imara açılmıyor.
imara açılmıyor.
03:34
What that meant is that this community
70
202337
3170
Bu, on yıllar boyu elektrik santrali
03:37
that had been living
near a power plant for decades,
near a power plant for decades,
71
205531
3262
yakınlarında yaşamış olan halkın
şimdilerde
03:40
now had 30 acres of asphalt
in their backyard.
in their backyard.
72
208817
5825
arka bahçelerinde
30 dönüm asfalt olması demek.
30 dönüm asfalt olması demek.
03:47
To put that in context for you,
73
215711
1540
Bunu size şöyle açıklayabilirim:
03:49
30 acres is equal
to about 30 football fields.
to about 30 football fields.
74
217275
2986
30 dönüm neredeyse
30 futbol sahası demek.
30 futbol sahası demek.
03:52
Now, the utility company
didn't want to be the bad guy here.
didn't want to be the bad guy here.
75
220909
3214
Şirket burada kötü adam
olmak istemedi.
olmak istemedi.
03:56
Recognizing that they owed the community,
76
224147
2268
Topluluğa borçlu olduklarının
farkına vardılar,
farkına vardılar,
03:58
they actually put out a call for designers
77
226439
2000
hakikaten de tasarımcıları arayarak
04:00
to propose temporary uses for this site,
78
228463
1905
alanın geçici kullanımını
teklif ettiler ki
teklif ettiler ki
04:02
hoping to turn it into a community benefit
79
230392
2875
yıkım olmasındansa
topluluk yararına dönüştürülebilsin.
04:05
rather than blight.
80
233291
1361
04:07
I'm part of the diverse team of designers
that responded to that call,
that responded to that call,
81
235351
3789
Ben de çağrıya yanıt veren
birbirinden farklı tasarımcılardan biriyim
birbirinden farklı tasarımcılardan biriyim
ve son dört yılda yerel örgütler
04:11
and for the last four years,
82
239164
1337
04:12
we've been collaborating
with those mothers
with those mothers
83
240525
2000
ve ilgili şirketle olduğu gibi,
bu anneler
bu anneler
04:14
and other residents,
84
242549
1151
ve diğer sakinler ile de
04:15
as well as local organizations
and the utility company.
and the utility company.
85
243724
2970
işbirliği yapıyoruz.
04:19
We've been experimenting
with all types of events
with all types of events
86
247394
2796
Mekânsal adaleti sağlayabilmek
ve problemi ele alabilmek için
ve problemi ele alabilmek için
04:22
to try and address issues
of spatial justice.
of spatial justice.
87
250214
2516
her türlü etkinliği deneyimledik.
04:24
Everything from job training workshops
88
252754
3129
İş eğitimi atölyelerinden tutun
04:27
to an annual circus
89
255907
1728
senelik sirk pistine kadar her şeyi,
04:29
to even a beautiful, new shoreline trail.
90
257659
2299
hatta yeni ve güzel bir sahil yolunu bile.
04:32
In the four years
that we've been operational,
that we've been operational,
91
260511
2468
Operasyonda olduğumuz
dört sene içinde,
dört sene içinde,
04:35
over 12,000 people have come
and done something on this site
and done something on this site
92
263003
3961
12 binin üstünde insan geldi
ve bağlantılarının bu alanı
ve bağlantılarının bu alanı
04:38
that we hope has transformed
their relationship to it.
their relationship to it.
93
266988
3434
dönüştürebilmesini
umduğumuz bir şeyler yaptı.
umduğumuz bir şeyler yaptı.
04:44
But lately,
94
272115
1513
Ancak son zamanlarda
bu etkinliklerin yeterli olmadığının
farkına varıyorum.
farkına varıyorum.
04:45
I'm starting to realize
that events are not enough.
that events are not enough.
95
273652
3566
04:50
A few months ago,
96
278538
1150
Birkaç ay önce,
04:51
there was a community meeting
in this neighborhood.
in this neighborhood.
97
279712
2565
bu mahallede
bir halk toplantısı yapıldı.
bir halk toplantısı yapıldı.
04:54
The utility company was finally ready
to talk concretely
to talk concretely
98
282301
3065
Sonunda şirket,
uzun dönem yeniden yapılanma
uzun dönem yeniden yapılanma
hakkında açık bir biçimde
konuşmaya hazırdı.
konuşmaya hazırdı.
04:57
about long-term redevelopment.
99
285390
1751
05:00
That meeting was kind of a disaster.
100
288028
3349
Toplantı facia gibi geçti.
05:04
There was a lot of yelling and anger.
101
292800
1762
Çok fazla bağırış ve öfke vardı.
05:06
People asked things like,
102
294586
1580
İnsanlar şu gibi şeyler sordu:
05:08
"If you're going
to sell it to a developer,
to sell it to a developer,
103
296190
2000
"Bir imarcıya satarsanız
onlar da herkesin yaptığı gibi
onlar da herkesin yaptığı gibi
05:10
wouldn't they just build
luxury condos like everyone else?"
luxury condos like everyone else?"
104
298214
2912
lüks apartman daireleri dikmez mi?"
05:13
And "Where has the city been?"
105
301150
1771
"Şehir nerelerde?"
05:14
"Why aren't there more jobs
and resources in this neighborhood?"
and resources in this neighborhood?"
106
302945
3020
"Neden bu mahallede
daha fazla iş ve kaynak yok?"
daha fazla iş ve kaynak yok?"
05:19
It was not that our events
had failed to bring joy.
had failed to bring joy.
107
307619
3143
Bunlar, bizim orada yaptıklarımızın
başarısız olmasından, onları mutlu
başarısız olmasından, onları mutlu
05:23
But in spite of that,
there was still pain here.
there was still pain here.
108
311935
2779
etmemesinden değil buralarda
hâlâ acıların bulunmasından dolayıydı.
hâlâ acıların bulunmasından dolayıydı.
05:27
Pain from a history
of environmental injustice
of environmental injustice
109
315995
2199
Acı; tarihteki çevresel adaletsizliklerden
kaynaklanıyor;
kaynaklanıyor;
05:30
that left many industrial
uses in this neighborhood,
uses in this neighborhood,
110
318218
3932
mahalle sakinlerinin, zehirli atıklara
yakın ve kelimenin tam anlamıyla
yakın ve kelimenin tam anlamıyla
05:34
leaving residents living near toxic waste
111
322174
2131
pislik içinde yaşamalarına
neden olan
neden olan
05:36
and, literally, shit.
112
324329
1503
endüstriyel atıklardan.
05:39
There's pain from the fact
113
327275
1287
Hâlâ kişi başına düşen gelirin en az,
05:40
that this zip code still has
one of the lowest per capita income,
one of the lowest per capita income,
114
328586
4702
işsizlik ve hapsedilme oranlarının
en yüksek olduğu,
en yüksek olduğu,
05:45
highest unemployment
115
333312
1309
posta kodu olmaktan
kaynaklanan bir acı var.
kaynaklanan bir acı var.
05:46
and highest incarceration rates
116
334645
1657
05:48
in a city which tech giants
like Twitter, Airbnb and Uber call home.
like Twitter, Airbnb and Uber call home.
117
336326
4425
Twitter, Airbnb ve Uber gibi
teknoloji devlerinin evi olan yerde.
teknoloji devlerinin evi olan yerde.
05:53
And those tech companies --
118
341810
1697
Ve aslında bu teknoloji şirketleri,
05:55
hm --
119
343531
1285
hmm...
05:56
they've actually helped to trigger
a gentrification push
a gentrification push
120
344840
2659
bu mahalleyi hem kimlik
hem de nüfus anlamında
hem de nüfus anlamında
hızlı bir biçimde yeniden tanımlayan
kentsel dönüşümde,
kentsel dönüşümde,
05:59
that is rapidly redefining
this neighborhood,
this neighborhood,
121
347523
2097
06:01
both in terms of identity and population.
122
349644
2223
tetiği çekenlere destek oldular.
06:05
Now let me pause for a moment
to talk about gentrification.
to talk about gentrification.
123
353299
3561
Kentsel dönüşüm hakkında konuşmadan
önce duraksamama izin verin.
önce duraksamama izin verin.
06:10
I suspect for a lot of us,
it's kind of like a dirty word.
it's kind of like a dirty word.
124
358578
3048
Bunun, birçoğumuz için kötü ve karanlık
bir kelime olduğundan şüpheleniyorum.
bir kelime olduğundan şüpheleniyorum.
Çünkü fakir sakinlerin
mahallelerinden edilip
mahallelerinden edilip
06:15
It's become synonymous
with the displacement
with the displacement
125
363350
2121
yerlerine
daha zengin kişilerin getirilmesiyle
daha zengin kişilerin getirilmesiyle
06:17
of poor residents from their neighborhood
126
365495
1997
06:19
by wealthier newcomers.
127
367516
1298
eş anlamlı bir kelime oldu.
06:21
If you've ever been displaced,
128
369355
2289
Eğer daha önce yerinizden edilmişseniz
06:23
then you know the agony
of losing a place that held your story.
of losing a place that held your story.
129
371668
3022
hikâyenizi taşıyan yeri kaybetmenin
verdiği ızdırabı bilirsiniz.
verdiği ızdırabı bilirsiniz.
06:28
And if you haven't experienced this,
130
376176
2564
Ve eğer böyle bir şeyi
tecrübe etmediyseniz
tecrübe etmediyseniz
06:30
then I'm going to ask you to try
and imagine your way into it right now.
and imagine your way into it right now.
131
378764
3381
şimdi sizden, kendinizi bu şekilde
hayal etmenizi isteyeceğim.
hayal etmenizi isteyeceğim.
06:35
Think about what it would be like
to find your favorite local spot,
to find your favorite local spot,
132
383039
3493
Sıklıkla gidip, arkadaşlarınız veya
mekânın demirbaşlarıyla takıldığınız
mekânın demirbaşlarıyla takıldığınız
06:38
a place where you often went and hung out
with the old-timers or your friends,
with the old-timers or your friends,
133
386556
3678
en sevdiğiniz yerel noktanın,
yerinde yellerin esmesinin
nasıl hissettirebileceğini bir düşünün.
nasıl hissettirebileceğini bir düşünün.
06:43
had vanished.
134
391486
1150
06:45
And then you get home,
135
393687
1151
Evinize gittiğinizde,
ev sahibinizden
ev sahibinizden
06:46
and you find a from your landlord,
136
394862
1830
kiranızın ikiye katlandığını
06:48
saying that your rent's been doubled.
137
396716
1910
söyleyen bir yazı geldiğini düşünün.
06:51
The choice to stay --
138
399734
1555
Kalmak,
sizin yapabileceğiniz bir seçim değil.
06:54
it's not yours to make.
139
402301
1234
06:56
You no longer belong in your home.
140
404737
1806
Artık evinize ait değilsiniz.
07:00
And know that this feeling
you're feeling right now,
you're feeling right now,
141
408607
4079
Şuan hissettiğiniz şey,
07:04
it would be the same
142
412710
1356
size zarar veren insanın
kastı olsun ya da olmasın değişmezdi.
kastı olsun ya da olmasın değişmezdi.
07:06
regardless of whether or not the person
who harmed you meant to do so.
who harmed you meant to do so.
143
414090
3444
07:12
Developer Majora Carter once said to me,
144
420019
3044
Geliştirici Majora Carter
bana şöyle söylemişti:
bana şöyle söylemişti:
07:15
"Poor people don't hate gentrification.
145
423087
2422
"Fakir insanlar kentsel dönüşümden
nefret etmiyorlar.
nefret etmiyorlar.
07:17
They just hate that they rarely get
to hang around long enough
to hang around long enough
146
425533
3284
Onların nefret ettiği şey;
kentsel dönüşümün faydalarından
kentsel dönüşümün faydalarından
yararlanacak kadar
orada kalamamaları."
orada kalamamaları."
07:20
to enjoy its benefits."
147
428841
1266
07:23
Why is it that we treat culture erasure
and economic displacement as inevitable?
and economic displacement as inevitable?
148
431970
5307
Neden kültürlerin silinmesi ve
ekonomik nedenlerle yerinden edilme
ekonomik nedenlerle yerinden edilme
kaçınılmazmış gibi davranıyoruz?
07:30
We could approach development
149
438930
1447
Geçmişteki adaletsizliklerin
bilinci ile,
bilinci ile,
07:32
with an acknowledgment
of past injustices --
of past injustices --
150
440401
2618
sadece yeni değil,
eski hikâyelerde de değerler bularak
eski hikâyelerde de değerler bularak
07:35
find value not only in those new stories
151
443043
1963
07:37
but the old ones, too.
152
445030
1150
07:39
And make a commitment to build
people's capacity to stay --
people's capacity to stay --
153
447145
3246
insanların evleri, toplulukları,
bir bütünmüş gibi hissettikleri
07:43
to stay in their homes,
154
451681
2096
yerlerde kalabilmeleri için
taahhütler vererek
taahhütler vererek
07:45
to stay in their communities,
155
453801
2127
07:47
to stay where they feel whole.
156
455952
1658
yeni bir yaklaşım geliştirebiliriz.
07:52
But to do this rethink,
157
460297
1726
Etraflıca düşünürsek,
07:54
it requires looking
at those past injustices
at those past injustices
158
462047
3164
bu, geçmişteki adaletsizliklere
ve bununla iç içe geçmiş acı ve kederlere
bakmayı gerektiriyor.
bakmayı gerektiriyor.
07:57
and the pain and grief
that is interwoven into them.
that is interwoven into them.
159
465235
2480
08:00
And as I started to reflect
on my own work,
on my own work,
160
468474
2778
Bunu kendi işimde
derinlemesine düşündüğümde
derinlemesine düşündüğümde
08:03
I realized that pain and grief
have been recurring themes.
have been recurring themes.
161
471276
2727
farkına vardım ki,
bu acı ve kederler tekerrür ediyor.
bu acı ve kederler tekerrür ediyor.
08:07
I heard it early on
in the Bayview Hunters Point project
in the Bayview Hunters Point project
162
475142
2629
Bayview Hunters Point projesinde
ismi Daryl olan
ismi Daryl olan
08:09
when a man named Daryl said,
163
477795
1881
birinden şunları duymuştum:
"Biz hep, sahibi olmayan
bir adaymışcasına bir kenara atılıyoruz."
bir adaymışcasına bir kenara atılıyoruz."
08:11
"We've always been
set aside like an island --
set aside like an island --
164
479700
2379
08:14
a no-man's-land."
165
482103
1255
08:16
I also heard it in Houston,
166
484780
1453
Ayrıca Houston'da,
günlük işlerde çalışan işçilerle
yürüttüğüm projede de duymuştum.
yürüttüğüm projede de duymuştum.
08:18
when I was working on a project
with day laborers.
with day laborers.
167
486257
2334
08:20
And as Juan told me stories
of being robbed of his wages many times
of being robbed of his wages many times
168
488615
3253
Juan, evine ekmek götürebilmek için
her gün durduğu köşede
her gün durduğu köşede
08:23
on the corner in which he stood every day
169
491892
2508
defalarca yevmiyesinin çalındığına ilişkin
08:26
to earn a living to support his family,
170
494424
2571
hikâyeler anlattığında
08:29
he asked,
171
497019
1151
şunu sordu;
08:30
"Why can't anyone see
the sacredness of this site?"
the sacredness of this site?"
172
498194
2730
"Bu alanın kutsallığını
neden kimse göremiyor?"
neden kimse göremiyor?"
08:34
You know, you've seen the pain, too.
173
502757
2643
Biliyorsun, acıyı sen de gördün.
08:38
From campaigns around statue removals
in Charlottesville and New Orleans ...
in Charlottesville and New Orleans ...
174
506604
3733
Charlottesville ve New Orleans'taki
heykelleri kaldırma kampanyalarından
heykelleri kaldırma kampanyalarından
08:43
to towns that have lost
their industrial lifeblood
their industrial lifeblood
175
511796
2334
endüstriyel gücünü kaybeden ve
08:46
and are now dying,
176
514154
1174
Lorain, Ohio, Bolton
08:47
like Lorain, Ohio and Bolton, England.
177
515352
2355
gibi ölen şehirlere kadar...
08:51
We often rush to remake these places,
178
519212
3342
Çoğu kez, acılarını dindirebileceğimizi
düşünerek
düşünerek
bu yerlerin yeniden
yapılandırılmasında acele ediyoruz.
yapılandırılmasında acele ediyoruz.
08:54
thinking that we can ease their pain.
179
522578
2210
08:58
But in our boundless desire to do good,
180
526248
2932
Fakat; iyilik yapmaya,
hatalarımızı geçmişte bırakmaya,
hatalarımızı geçmişte bırakmaya,
09:01
to get past all of our mistakes,
181
529204
1587
olasılıklar barındıran yerler inşa etmeye
09:02
to build places that hold possibility,
182
530815
2523
duyduğumuz sonsuz arzuda,
09:06
we often maintain a blissful ignorance
183
534849
2885
yerine getirilmeyen sözlerin
09:10
of a landscape filled
with a very long trail of broken promises
with a very long trail of broken promises
184
538971
4895
ve çiğnenmiş hayallerin
izleriyle dolu bir arazide
izleriyle dolu bir arazide
çoğu kez mutlu bir cehaleti
sürdürüyoruz.
sürdürüyoruz.
09:15
and squelched dreams.
185
543890
1366
09:18
We are building on top of brokenness.
186
546634
2452
Çatlakların üzerine inşa ediyoruz.
09:22
Is it any wonder
that the foundations cannot hold?
that the foundations cannot hold?
187
550763
2825
Temelin tutmayışına şaşırmalı mıyız?
09:27
Holding space for pain and grief
was never part of my job description
was never part of my job description
188
555411
3285
Acı ve keder için bir alanı alıkoymak,
bir mimar olarak
hiçbir zaman iş tanımıma girmedi;
hiçbir zaman iş tanımıma girmedi;
09:30
as an architect --
189
558720
1530
09:32
after all, it's not expedient,
190
560274
1986
müşterilerim talep etse dahi
09:34
focused on beauty,
191
562284
1572
güzelliğe ve cehenneme odaklanmak
09:35
and hell, even requested by my clients.
192
563880
1967
bana göre değil.
09:40
But I've seen what happens
when there's space for pain.
when there's space for pain.
193
568350
3146
Acıya yer ayrıldığında
neler olabileceğini gördüm.
neler olabileceğini gördüm.
09:43
It can be transformational.
194
571520
1547
Dönüşümsel olabilir.
Hikâyemize dönecek olursak;
09:46
Returning to our story,
195
574663
1516
09:48
when we first started working
in the neighborhood,
in the neighborhood,
196
576203
3144
ilgili mahallede çalışmaya
ilk başladığımızda
ilk başladığımızda
ilk yaptığımız şeylerden biri,
09:51
one of the first things we did
197
579371
1429
dışarı çıkıp santralin kapatılması için
savaşan aktivistler ile röportaj yapmaktı.
savaşan aktivistler ile röportaj yapmaktı.
09:52
was go out and interview the activists
who had led the fight to close the plant.
who had led the fight to close the plant.
198
580824
3788
09:57
We consistently heard and felt from them
a sense of impending loss.
a sense of impending loss.
199
585195
3547
Mütemadiyen, yaklaşan kayba dair
hislerini dinledik, hissettik.
hislerini dinledik, hissettik.
10:01
The neighborhood was already changing,
200
589480
1867
Mahalle halihazırda değişiyordu,
10:03
even back then.
201
591371
1151
o zamanlarda bile.
10:04
People were leaving or dying of old age,
202
592546
2048
Yaşlı insanlar ayrılıyor ya da ölüyordu
10:06
and with those departures,
stories were being lost.
stories were being lost.
203
594618
2837
ve bu gidişlerde
hikâyeler kayıplara karışıyordu.
hikâyeler kayıplara karışıyordu.
10:10
To those activists,
204
598397
1957
Aktivistlere göre,
10:12
no one was going to know
the amazing things
the amazing things
205
600378
2415
bu toplululukta yaşanan
harika şeyleri
harika şeyleri
10:14
that had happened in this community,
206
602817
2153
kimse öğrenemeyecekti,
10:16
because to everyone on the outside,
207
604994
2379
çünkü dışarıdaki herkese göre
10:19
it was the ghetto.
208
607397
1150
burası bir gettoydu.
10:21
At worst, a place of violence;
209
609468
1485
En kötü ihtimalle, şiddet yeri;
10:22
at best, a blank slate.
210
610977
2412
en iyi ihtimalle, boş bir sayfa.
Elbette, her ikisi de doğru değildi.
10:26
Neither was true, of course.
211
614682
1510
10:29
So my colleagues and I,
we reached out to StoryCorps.
we reached out to StoryCorps.
212
617344
3077
İş arkadaşlarım ve ben, StoryCorps
ile iletişime geçtik.
ile iletişime geçtik.
10:33
And with their support,
213
621425
1151
Onların ve
10:34
and that of the utility company,
214
622600
1536
ilgili şirketin de desteği ile,
bulunduğumuz alana
dinleme kabini kurduk.
dinleme kabini kurduk.
10:36
we built a listening booth on our site.
215
624160
1880
10:38
And we invited the residents to come
216
626459
1769
Mahalle sakinlerini,
gelecek nesiller için
gelecek nesiller için
10:40
and have their stories
recorded for posterity.
recorded for posterity.
217
628252
2332
hikâyelerini kaydetmeleri için
davet ettik.
davet ettik.
10:43
After a few days of recording,
218
631515
2609
Kayda geçirdiğimiz birkaç günün ardından,
bir dinleme toplantısı organize ettik
10:46
we held a listening party
219
634148
1301
10:48
where we played clips,
220
636695
1151
ve klipleri oynattık,
10:49
much like what you hear
on NPR every Friday morning.
on NPR every Friday morning.
221
637870
2549
tıpkı her Cuma sabahı
NPR'da duyduklarınız gibi.
NPR'da duyduklarınız gibi.
10:53
That party --
222
641625
1738
Bu toplantı,
10:55
it was one of the most amazing
community meetings
community meetings
223
643387
2386
bu zamana kadar parçası olduğum
en hayrete düşürücü
en hayrete düşürücü
10:57
I've ever been a part of.
224
645797
1374
halk toplantısıydı.
10:59
In part because we didn't
just talk about joy
just talk about joy
225
647925
2238
Kısmen bir sebebi de, sadece
neşe değil
neşe değil
11:03
but also pain.
226
651238
1223
acı hakkında da konuşmamızdı.
11:05
Two stories that I remember well --
227
653833
1802
Çok iyi hatırladığım iki hikâye...
11:07
AJ talked about what it was like
to grow up in the neighborhood.
to grow up in the neighborhood.
228
655659
3097
AJ'nin bir mahallede büyümenin
nasıl bir şey olduğu hakkındaki konuşması:
nasıl bir şey olduğu hakkındaki konuşması:
11:10
There was always a kid to play with.
229
658780
1725
Her zaman oyun oynayacak
bir çocuğun bulunması.
bir çocuğun bulunması.
11:13
But he also spoke with sadness
230
661023
1868
Aynı zamanda, 11 yaşındayken
bir polis memuru
bir polis memuru
11:14
of what it was like to first be stopped
and questioned by a police officer
and questioned by a police officer
231
662915
3477
tarafından ilk kez durdurulup sorguya
çekilmenin nasıl bir şey olduğuna dair
çekilmenin nasıl bir şey olduğuna dair
11:18
when he was 11.
232
666416
1150
kederli bir konuşma da yaptı.
11:21
GL also talked about the kids,
233
669267
2329
GL ise, çocuklar ve
bu mahallede yaşamanın
bu mahallede yaşamanın
11:23
and the ups and downs of the experience
of living in this neighborhood,
of living in this neighborhood,
234
671620
3776
inişli çıkışlı tecrübeleri
hakkında konuştu.
hakkında konuştu.
Fakat aynı zamanda,
destek ve güç vermek
destek ve güç vermek
11:27
but he also spoke with pride
235
675420
1715
için ortaya çıkan
bazı organizasyonlardan da
bazı organizasyonlardan da
11:29
of some of the organizations
that had sprung up
that had sprung up
236
677159
2444
11:31
to provide support and empowerment.
237
679627
2365
övünçle konuştu.
Bunların daha fazla görülmesini istedi.
11:34
He wanted to see more of that.
238
682696
1460
11:37
By holding space
to first express pain and grief,
to first express pain and grief,
239
685026
3841
Acı ve kederler ifade edildikten sonra,
bölge için beyin fırtınası yapabildik
11:40
we were then able
to brainstorm ideas for a site --
to brainstorm ideas for a site --
240
688891
3024
ve önümüzdeki dört yıl boyunca
11:43
amazing ideas that then became the seeds
of what we did over the next four years.
of what we did over the next four years.
241
691939
4761
yapacaklarımızın tohumu olan
harika fikirler oluştu.
harika fikirler oluştu.
11:49
So why the radically
different meeting now?
different meeting now?
242
697486
2058
Neden şimdi kökten farklı bir toplantı?
11:52
Well ...
243
700212
1150
Bilirsiniz...
11:53
the pain and grief woven into these spaces
was not created in a day.
was not created in a day.
244
701700
3637
bu alanlara dokunan
acı ve keder tek bir günde oluşmadı.
acı ve keder tek bir günde oluşmadı.
11:58
Healing also takes time.
245
706164
2746
İyileşme de ayrıca zaman alıyor.
12:02
After all, who here thinks you can
go to therapy just once and be cured?
go to therapy just once and be cured?
246
710328
4292
Aramızda sadece bir kez terapiye giderek
iyileşebileceğini düşünen biri var mı?
iyileşebileceğini düşünen biri var mı?
12:06
(Laughter)
247
714644
1372
(Gülüşler)
12:08
Anyone?
248
716040
1150
Hiç kimse, değil mi ?
12:10
I didn't think so.
249
718181
1171
Ben de
böyle düşünmüyorum.
böyle düşünmüyorum.
12:12
In retrospect,
250
720135
1522
Geçmişe bakınca keşke diyorum,
12:13
I wish that we had held
more listening sessions,
more listening sessions,
251
721681
2854
sadece neşeli etkinlikler değil,
daha fazla dinleme seansları
düzenleseydik.
düzenleseydik.
12:16
not just joyful events.
252
724559
1471
12:19
My work's taken me all over the world,
253
727645
2127
İşim gereği dünyanın
her tarafına gittim
her tarafına gittim
12:22
and I have yet to set foot
in a place where pain didn't exist
in a place where pain didn't exist
254
730916
4421
henüz acının var olmadığı bir yere
ayak basmadım ama aynı zamanda
ayak basmadım ama aynı zamanda
acının var olduğu her yerde
bir iyileşme potansiyeli de vardı.
bir iyileşme potansiyeli de vardı.
12:27
and the potential for healing was absent.
255
735361
2367
12:30
So while I've spent my career
honing my skills as an architect,
honing my skills as an architect,
256
738311
3366
Kariyerimi bir mimar olarak
becerilerimi bileyerek geçirdiğimde
becerilerimi bileyerek geçirdiğimde
12:33
I realize that I'm now also a healer.
257
741701
2245
farkına vardım ki,
ben aynı zamanda bir iyileştiriciyim.
ben aynı zamanda bir iyileştiriciyim.
12:37
I suppose this is the point in the talk
where I should be telling you
where I should be telling you
258
745869
3240
Sanırım, konuşmamda sizlere
iyileşmenin beş aşamasını
iyileşmenin beş aşamasını
anlatmam gereken nokta burası
12:41
those five steps to healing,
259
749133
1335
12:42
but I don't have the solution --
260
750492
1689
ancak çözüm henüz
12:44
yet.
261
752205
1339
bende de yok.
12:45
Just a path.
262
753568
1150
Sadece bir yol.
12:47
That being said,
263
755772
1151
Bunun yanında,
12:48
there are a few things
I have learned along the way.
I have learned along the way.
264
756947
2801
yol boyunca öğrendiğim birkaç şey.
12:51
First --
265
759772
1150
Öncelikle,
12:53
we cannot create cities for everyone
266
761418
2617
herkesi dinlemeksizin
12:56
unless we're first willing
to listen to everyone.
to listen to everyone.
267
764059
2634
herkes için bir şehir oluşturamayız.
12:59
Not just about what they hope
to see built in the future
to see built in the future
268
767684
2667
Gelecekte nelerin
inşa edilmesini umdukları,
inşa edilmesini umdukları,
neleri kaybettikleri,
nelerin yerine getirilmediği konusunda.
nelerin yerine getirilmediği konusunda.
13:02
but also about what has been
lost or unfulfilled.
lost or unfulfilled.
269
770375
2880
13:06
Second --
270
774771
1150
İkinci olarak,
13:08
healing is not just for "those people."
271
776357
2549
iyileşme sadece "o insanlar" için değil.
13:11
For those of us with privilege,
272
779969
2217
Ayrıcalıklı insanlar olarak
13:14
we have to have a reckoning
with our own guilt,
with our own guilt,
273
782210
3623
suçluluk duygumuz,
huzursuz ve suça ortak oluşumuzla
huzursuz ve suça ortak oluşumuzla
13:17
discomfort and complicity.
274
785857
2462
hesaplaşmalıyız.
13:21
As non-profit leader
Anne Marks once observed,
Anne Marks once observed,
275
789574
2500
Gönüllü lider Anne Marks'ın
gözlemi şu şekilde,
gözlemi şu şekilde,
13:24
"Hurt people hurt people;
276
792098
2203
"Acı çeken insanlar,
insanlara acı çektirir;
insanlara acı çektirir;
13:26
healed people heal people."
277
794325
2344
iyileştirilmiş insanlar,
insanları iyileştirir."
insanları iyileştirir."
13:30
And third --
278
798424
1150
Ve üçüncü olarak;
13:32
healing is not about the erasure of pain.
279
800611
2191
iyileşmek, acıların silinmesi demek değil.
13:35
We often have a tendency to want
to put a clean slate over our pain,
to put a clean slate over our pain,
280
803822
3470
Genellikle, acılarımızın üzerine
temiz bir sayfa çekme arzusu duyarız,
temiz bir sayfa çekme arzusu duyarız,
13:39
much like that asphalt on the soil
in Bayview Hunters Point.
in Bayview Hunters Point.
281
807316
2878
Bayview Hunters Point'teki
toprağın üstündeki asfalt gibi.
toprağın üstündeki asfalt gibi.
13:42
But it doesn't work that way.
282
810602
1591
Ama, işler o şekilde yürümüyor.
13:44
Healing is about acknowledging pain
283
812768
2680
İyileşmek, acıyı kabullenip
onunla barışmak hakkında.
13:47
and making peace with it.
284
815472
1249
En beğendiğim sözlerden
biri şöyle söylüyor:
biri şöyle söylüyor:
13:50
One of my favorite quotes
says that healing renews our faith
says that healing renews our faith
285
818484
4241
İyileşme, gerçekleşme
aşamalarında inancımızı yeniler.
aşamalarında inancımızı yeniler.
13:54
in the process of becoming.
286
822749
1740
Huzurlarınızda, bir mimar-iyileştirici
olarak duruyorum,
olarak duruyorum,
13:57
I stand here before you
as an architect-healer
as an architect-healer
287
825996
2258
14:00
because I'm ready to see
what I can become,
what I can become,
288
828278
2720
çünkü;
kendimin, topluluğumun,
kendimin, topluluğumun,
14:03
what my community and those
that I work with can become,
that I work with can become,
289
831022
2627
beraber çalıştığım insanların,
bu ülkenin
bu ülkenin
ve açıkçası bu dünyanın
14:05
and what this country,
290
833673
1151
14:06
and frankly, this world can become.
291
834848
2227
neye dönüştüğünü görmeye hazırım.
14:09
And I was not meant
to take that journey alone.
to take that journey alone.
292
837099
2367
Bu yolculuğa tek başıma
çıkmamam gerekiyor.
çıkmamam gerekiyor.
14:13
I believe that many of you are unhappy
with the way that things are now.
with the way that things are now.
293
841202
4536
İnanıyorum ki, birçoğunuz bazı şeylerin
bu şekilde oluşundan rahatsızsınız.
bu şekilde oluşundan rahatsızsınız.
14:19
Believe that it can be different.
294
847202
2180
Bir şeylerin farklı olabileceğine inanın.
14:22
I believe that you all are
far more resilient than you think.
far more resilient than you think.
295
850890
4137
Sandığınızdan daha dirençli
olduğunuza inanıyorum.
olduğunuza inanıyorum.
14:28
But the first step requires courage.
296
856419
2650
Ancak ilk aşama cesaret gerektiriyor.
14:32
The courage to see each other's pain,
297
860343
2305
Başkalarının acılarını görüp
14:35
and to be willing
to stay in the presence of it,
to stay in the presence of it,
298
863787
2926
huzurlarında kalabilme cesareti,
14:38
even when it gets uncomfortable.
299
866737
1740
bu, rahatsız edici olmaya başlasa bile.
14:41
Just imagine the change
that we can make together
that we can make together
300
869737
3690
Eğer hep birlikte, kendimizi
bunu yapmaya adarsak
bunu yapmaya adarsak
14:46
if we all committed to that.
301
874428
1959
yaratacağımız değişimi düşünün.
Teşekkürler.
14:49
Thank you.
302
877323
1151
14:50
(Applause)
303
878498
6969
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Liz Ogbu - Designer, urbanist, social change agentLiz Ogbu works with/in communities in need, to use tactical, human-centered design to tackle wicked social problems and catalyze community healing.
Why you should listen
Liz Ogbu writes: "While I received my architecture training at a prestigious architecture school (Harvard), my vision of architecture has always been broader than just bricks and mortar. I believe that the very act of design is about creating places that enable people to be and feel acknowledged, to connect to one another, to heal and to thrive. For me, design solutions emerge not just from an aesthetic place but from also taking a human-centered approach in which people’s needs and desires drive the process; problems (and solutions) are looked at not at the level of isolated objects but from the perspective of systemic injustices. Ideas are prototyped rapidly, in real time, at human scale, and in collaboration with communities.
"I’ve intensely pursued opportunities to advance this vision throughout my career, from founding an innovative social impact design consultancy, Studio O, to projects like designing shelters for immigrant day laborers to advocacy work like Dick and Rick: A Primer on Social Impact Design to research around issues of equitable development in urban marginalized communities in Australia and South Africa."
Liz Ogbu | Speaker | TED.com