TED2017
Wanuri Kahiu: Fun, fierce and fantastical African art
Wanuri Kahiu: Eğlenceli, vahşi ve fantastik Afrika sanatı
Filmed:
Readability: 4
894,360 views
''Afrika'nın sefalet, savaş ve yıkım dolu tasvirlerine o kadar alıştık ki,'' diyor Wanuri Kahiu. Eğlence nerede? ''AfrikaSakızınu'' tanıtıyor; canlı, tasasız ve gündemi konu almayan sanat anlayışı. Afrika'dan hikâyeler aktarırken, insan deneyimini tam anlamıyla aktaran bir sanat algısına olan ihtiyacımızı dile getiren Kahiu ile birlikte, ciddi olarak nitelendirilmeyenlerin anlamını yeniden düşünün.
Wanuri Kahiu - Filmmaker, writer
Wanuri Kahiu wants to curate, commission and create art that celebrates fun, fierce and frivolous Africa. Full bio
Wanuri Kahiu wants to curate, commission and create art that celebrates fun, fierce and frivolous Africa. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So, my mother's a pediatrician,
0
984
2964
Annem çocuk hastalıkları uzmanı
00:15
and when I was young,
she'd tell the craziest stories
she'd tell the craziest stories
1
3972
3814
ve ben küçükken,
bilim ve o canlı hayal gücünün
harmanı olan çılgın hikâyeler anlatırdı.
harmanı olan çılgın hikâyeler anlatırdı.
00:19
that combined science
with her overactive imagination.
with her overactive imagination.
2
7810
3223
00:23
One of the stories she told
was that if you eat a lot of salt,
was that if you eat a lot of salt,
3
11624
4151
Hikâyelerinin birine göre;
eğer çok tuz yersen,
eğer çok tuz yersen,
00:27
all of the blood rushes up your legs,
4
15799
3669
bütün kan bacaklarına nüfuz eder,
00:31
through your body,
5
19492
1252
vücuduna doğru ilerler
ve kafanın tepesini patlatarak
00:32
and shoots out the top of your head,
6
20768
2079
seni aniden öldürüverir.
00:34
killing you instantly.
7
22871
1702
(Kahkaha)
00:36
(Laughter)
8
24597
1060
Buna ''yüksek tansiyon basıncı'' derdi.
00:37
She called it "high blood pressure."
9
25681
1812
00:39
(Laughter)
10
27517
1644
(Kahkaha)
Bilim kurgu ile
ilk karşılaşmam bu şekilde oldu
ilk karşılaşmam bu şekilde oldu
00:41
This was my first experience
with science fiction,
with science fiction,
11
29185
2910
00:44
and I loved it.
12
32119
1285
ve bayıldım.
00:45
So when I started to write
my own science fiction and fantasy,
my own science fiction and fantasy,
13
33951
3127
Kendi bilim kurgu ve fantezi eserlerimi
yazmaya başladığımda,
yazmaya başladığımda,
Afrika'ya uygun görülmediğini
fark edince çok şaşırdım.
fark edince çok şaşırdım.
00:49
I was surprised that it
was considered un-African.
was considered un-African.
14
37102
2494
00:52
So naturally, I asked, what is African?
15
40294
2615
Doğal olarak, ''Afrika'ya ne uygun?''
diye sorguladım.
diye sorguladım.
Bu ana kadar, şunları bulguladım:
00:54
And this is what I know so far:
16
42933
1860
00:57
Africa is important.
17
45735
1522
Afrika önemlidir.
01:00
Africa is the future.
18
48023
1431
Afrika gelecektir,
ki öyle de.
01:01
It is, though.
19
49478
1266
01:03
And Africa is a serious place
where only serious things happen.
where only serious things happen.
20
51254
4323
Aynı zamanda Afrika, yalnızca
ciddi şeylerin yaşandığı ciddi bir yerdir.
ciddi şeylerin yaşandığı ciddi bir yerdir.
01:07
So when I present my work somewhere,
someone will always ask,
someone will always ask,
21
55601
4475
Her ne zaman eserimi bir yere sunsam,
biri illa ki şunu sorar:
biri illa ki şunu sorar:
01:12
"What's so important about it?
22
60100
2571
''Nesi bu kadar mühim ki?
01:14
How does it deal with real African issues
23
62695
2519
Afrika'da yaşanan
01:17
like war, poverty, devastation or AIDS?"
24
65238
5368
savaş, açlık, yıkım ve AIDS gibi
gerçek sorunlara değiniyor mu?''
gerçek sorunlara değiniyor mu?''
Değinmiyor.
01:22
And it doesn't.
25
70630
1209
01:24
My work is about Nairobi pop bands
that want to go to space
that want to go to space
26
72287
5337
Benim eserlerim; uzaya gitmek isteyen
Nairobi'li pop gruplarını
Nairobi'li pop gruplarını
veya birbirine aşık olan 2-3 metrelik
01:29
or about seven-foot-tall robots
27
77648
3128
robotları konu alıyordu.
01:32
that fall in love.
28
80800
1472
01:34
It's nothing incredibly important.
29
82673
3213
Kesinlikle mühim bir konu değil.
01:37
It's just fun, fierce and frivolous,
30
85910
3383
Eğlenceli, vahşi ve ehemmiyetsiz;
01:41
as frivolous as bubble gum --
31
89317
2611
sakız kadar ehemmiyetsiz,
01:43
"AfroBubbleGum."
32
91952
1335
''AfrikaSakızı''
01:46
So I'm not saying that
agenda art isn't important;
agenda art isn't important;
33
94421
3265
Gündemi konu alan sanatın
önemsiz olduğunu söylemiyorum;
önemsiz olduğunu söylemiyorum;
01:49
I'm the chairperson of a charity
34
97710
2275
HIV, radikalleşme
01:52
that deals with films and theaters
that write about HIV and radicalization
that write about HIV and radicalization
35
100009
6957
ve kadın sünnetini konu alan
film ve tiyatrolar kurumu
film ve tiyatrolar kurumu
01:58
and female genital mutilation.
36
106990
2263
kurul başkanıyım.
02:01
It's vital and important art,
37
109277
2281
Esas ve mühim bir sanat dalı,
02:03
but it cannot be the only art
that comes out of the continent.
that comes out of the continent.
38
111582
3552
ama kıtadan çıkacak tek sanat bu olamaz.
02:08
We have to tell more stories
39
116372
2336
Hayat dolu olan
daha fazla hikâye çıkarmalıyız.
02:10
that are vibrant.
40
118732
1415
02:13
The danger of the single story
is still being realized.
is still being realized.
41
121277
3951
Tekel hikâyenin türevinin tehlikeleri
hâlâ farkındalık aşamasında.
hâlâ farkındalık aşamasında.
02:18
And maybe it's because of the funding.
42
126059
1819
Finansal destek yüzünden olabilir.
02:19
A lot of art is still dependent
on developmental aid.
on developmental aid.
43
127902
3903
Birçok sanat türü, hâlâ
gelişimsel desteğe muhtaç durumda.
gelişimsel desteğe muhtaç durumda.
02:23
So art becomes a tool for agenda.
44
131829
2866
Sanat gündemin bir aracı hâline geliyor.
02:27
Or maybe it's because we've only seen
one image of ourselves for so long
one image of ourselves for so long
45
135910
4418
Veya belki de, uzun bir süre boyunca
kendimizin yalnızca tek bir resmine
kendimizin yalnızca tek bir resmine
02:32
that that's all we know how to create.
46
140352
2447
tanık olduk ki,
yaratabildiğimiz sadece bu var.
yaratabildiğimiz sadece bu var.
02:34
Whatever the reason, we need a new way,
47
142823
3173
Sebep her ne olursa olsun,
yeni bir yol bulmamız gerek
yeni bir yol bulmamız gerek
02:38
and AfroBubbleGum is one approach.
48
146020
1845
ve AfrikaSakızı yeni yaklaşımımız.
02:40
It's the advocacy of art for art's sake.
49
148571
3296
Sanat için sanat müdafaası.
02:44
It's the advocacy of art
that is not policy-driven
that is not policy-driven
50
152669
2996
Politikayla veya gündemle şekillenmemiş,
02:47
or agenda-driven
51
155689
1532
veya eğitim temalı olmayan,
02:49
or based on education,
52
157245
1939
yalnızca hayal gücü için yaratılan,
02:51
just for the sake of imagination:
53
159208
3366
sanat müdafaası:
02:54
AfroBubbleGum art.
54
162598
1553
AfrikaSakız sanatı.
02:56
And we can't all be AfroBubbleGumists.
55
164829
2386
Her birimiz AfrikaSakızcı olamayız.
Eserimizin, gizli sefalet tehlike
potansiyeli durumunu değerlendirmeliyiz.
potansiyeli durumunu değerlendirmeliyiz.
02:59
We have to judge our work
for its potential poverty porn pitfalls.
for its potential poverty porn pitfalls.
56
167239
4046
Bechdel testine benzer
testlere tabii tutmalıyız
testlere tabii tutmalıyız
03:03
We have to have tests
that are similar to the Bechdel test,
that are similar to the Bechdel test,
57
171309
3253
03:09
and ask questions like:
58
177364
1713
ve şu şekilde sorular sormalıyız:
03:11
Are two or more Africans
in this piece of fiction healthy?
in this piece of fiction healthy?
59
179655
3568
Bu kurguda, iki veya ikiden fazla
Afrikalı sağlıklı mı?
Afrikalı sağlıklı mı?
03:17
Are those same Africans financially stable
and not in need of saving?
and not in need of saving?
60
185096
5195
Yine aynı Afrikalılar, ekonomik refahtalar
mı ve kurtarılma gereksinimleri yok mu?
mı ve kurtarılma gereksinimleri yok mu?
03:23
Are they having fun and enjoying life?
61
191373
2888
Eğlenip hayattan zevk alıyorlar mı?
03:26
And if we can answer yes
to two or more of these questions,
to two or more of these questions,
62
194285
3098
Bu sorulardan iki veya fazlasına
evet diyebiliyorsak,
evet diyebiliyorsak,
03:29
then surely we're AfroBubbleGumists.
63
197407
1971
kesinlikle AfrikaSakızcıyızdır.
03:32
(Laughter)
64
200035
1549
(Kahkaha)
03:33
(Applause)
65
201608
4777
(Alkış)
03:38
And fun is political,
66
206409
1489
Eğlence politik bir olgudur,
03:40
because imagine if we have
images of Africans who were vibrant
images of Africans who were vibrant
67
208447
4252
çünkü güzel ve canlı koşullarda,
hayat ve sevgi dolu, gelişen,
hayat ve sevgi dolu, gelişen,
03:44
and loving and thriving
68
212723
2043
kıpır kıpır Afrikalılar olduğunu
03:46
and living a beautiful, vibrant life.
69
214790
2288
hayal edin.
03:49
What would we think of ourselves then?
70
217102
2381
Kendimiz hakkında ne düşünürüz o zaman?
03:51
Would we think that maybe
we're worthy of more happiness?
we're worthy of more happiness?
71
219507
2847
Daha çok mutlu olmaya layık olduğumuzu
düşünmez miyiz?
düşünmez miyiz?
03:54
Would we think of our shared humanity
through our shared joy?
through our shared joy?
72
222979
3839
Paylaştığımız neşe vesilesiyle,
müşterek insanlığımızı da düşünür müyüz?
müşterek insanlığımızı da düşünür müyüz?
03:59
I think of these things when I create.
73
227567
1930
Yaratma aşamasında bunları düşünüyorum.
04:01
I think of the people and the places
that give me immeasurable joy,
that give me immeasurable joy,
74
229947
3201
Bana müthiş keyif veren insanları
ve mekanları düşünüyorum
ve mekanları düşünüyorum
04:05
and I work to represent them.
75
233172
1983
ve onları resmetmeye çalışıyorum.
04:07
And that's why I write stories
76
235179
1637
İşte bu sebeple;
04:08
about futuristic girls that risk
everything to save plants
everything to save plants
77
236840
4470
bitkileri kurtarmak veya deve koşturmak
veya sadece dans edebilmek için
veya sadece dans edebilmek için
04:13
or to race camels
78
241334
2229
her şeyini gözden çıkaran
04:15
or even just to dance,
79
243587
2440
fütürist kızları konu alan
hikâyeler yazıyorum,
hikâyeler yazıyorum,
04:18
to honor fun,
80
246051
1721
neşeyi şereflendirmek için,
04:19
because my world is mostly happy.
81
247796
2123
çünkü benim dünyam çoğunlukla mutlu.
04:21
And I know happiness is a privilege
in this current splintered world
in this current splintered world
82
249943
3770
Günümüzün paramparça dünyasında,
mutluluğun bir imtiyaz olduğunu biliyorum,
mutluluğun bir imtiyaz olduğunu biliyorum,
04:25
where remaining hopeful
requires diligence.
requires diligence.
83
253737
3754
arta kalan ümit ise çaba gerektiriyor.
04:31
But maybe, if you join me
in creating, curating and commissioning
in creating, curating and commissioning
84
259285
5343
Ama eğer daha fazla AfrikaSakız
sanatı yaratma, düzenleme
sanatı yaratma, düzenleme
04:36
more AfroBubbleGum art,
85
264652
2029
ve teyitinde bana katılırsanız,
bu dünyaya daha farklı bir bakış açısı
kazandırma umudu olabilir,
kazandırma umudu olabilir,
04:38
there might be hope
for a different view of the world,
for a different view of the world,
86
266705
2778
04:41
a happy Africa view
87
269507
2156
mutlu bir Afrika tablosu;
04:43
where children are strangely traumatized
88
271687
2028
çocukların, annelerinin karanlık mizahları
dolayısıyla travma yaşadıkları bir Afrika.
dolayısıyla travma yaşadıkları bir Afrika.
04:45
by their mother's dark sense of humor,
89
273739
1943
04:47
(Laughter)
90
275706
1037
(Kahkaha)
04:48
but also they're claiming fun,
fierce and frivolous art
fierce and frivolous art
91
276767
4562
Ama aynı zamanda
ciddi Afrika algısına karşı gelen;
ciddi Afrika algısına karşı gelen;
04:53
in the name of all things
unseriously African.
unseriously African.
92
281353
4205
eğlenceli, vahşi ve ehemmiyetsiz sanatın
talep edildiği bir Afrika.
talep edildiği bir Afrika.
04:58
Because we're AfroBubbleGumists
93
286090
2622
Çünkü bizler AfrikaSakızcılarıyız
ve bizlerden, hayal edebileceğinizden
çok daha fazla var.
çok daha fazla var.
05:00
and there's so many more of us
than you can imagine.
than you can imagine.
94
288736
2853
05:04
Thank you so much.
95
292090
1204
Çok teşekkür ederim.
05:05
(Applause)
96
293318
3831
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Wanuri Kahiu - Filmmaker, writerWanuri Kahiu wants to curate, commission and create art that celebrates fun, fierce and frivolous Africa.
Why you should listen
Born in Nairobi, TED Fellow Wanuri Kahiu is part of the new generation of African filmmakers. Her films have received international acclaim and have been screened in more than 100 film festivals around the world. To date, Kahiu has written and directed six films and is working on her second feature length film.
Kahiu's first feature film, From a Whisper, based on the real events surrounding the 1998 twin bombings of US Embassies in Kenya and Tanzania, won Best Narrative Feature in 2010 at the Pan African Film Festival in Los Angeles as well as five awards at the African Movie Academy Award, including Best Director and Best Screenplay.
In 2009 Wanuri produced TV documentary For Our Land about Nobel Peace Prize Laureate Professor Wangari Maathai for MNET, a pan-African cable station. In 2010, her short science fiction Pumzi premiered at Sundance and went on to win best short film at Cannes and the silver at Carthage Film Festival in Tunisia. Pumzi also earned Kahiu the Citta di Venezia 2010 award in Venice, Italy. She is currently in post production on her second feature film, Rafiki, as well as a feature length documentary Ger about UNHCR Goodwill Ambassador Ger Duany.
Wanuri Kahiu | Speaker | TED.com