TEDGlobal 2009
Steve Truglia: A leap from the edge of space
Steve Truglia dünyanın en yüksek atlayışını planlıyor
Filmed:
Readability: 3.3
623,345 views
İş olarak Arabalara takla attırıyor, ateşten geçiyor ve binalardan atlıyor. Ve numaralarını daha güvenli ve ihtişamlı ypamak için son teknolojiyi kullanıyor.TEDgloban 2009'da sıradaki akıl almaz numarasını anlatıyor. Gelmiş geçmiş en yüksek atlayış, hem de uzay sınırından.
Steve Truglia - Stuntman
Stuntman and record-setter Steve Truglia was a stunt coordinator, performer and action unit director in the UK. Full bio
Stuntman and record-setter Steve Truglia was a stunt coordinator, performer and action unit director in the UK. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
I'm extremely excited to be given the opportunity
0
0
3000
Benim Dünya'daki en büyük numara(dublörlük) olarak
00:21
to come and speak to you today
1
3000
2000
değerlendirdiğim şey hakkında
00:23
about what I consider to be
2
5000
2000
bugün sizinle konuşma şansını elde edebildiğim için
00:25
the biggest stunt on Earth.
3
7000
3000
inanılmaz derecede heyecanlıyım.
00:28
Or perhaps not quite on Earth.
4
10000
2000
Aslında tam olarak Dünya'da değil.
00:30
A parachute jump from the very edge of space.
5
12000
4000
Uzayın hemen kıyısından bir paraşüt atlayışı.
00:34
More about that a bit later on.
6
16000
2000
Buna daha sonra değineceğim.
00:36
What I'd like to do first is take you through
7
18000
2000
Yapmak istediğim şey size
00:38
a very brief helicopter ride of stunts
8
20000
3000
çok kısa bir helikopter dublörlüğünü
00:41
and the stunts industry in the movies and in television,
9
23000
3000
filmlerde ve televizyonlardaki dublörlük sektörünü
00:44
and show you how technology
10
26000
2000
ve belirli bir yere kadar numarayı daha ihtişamlı yapan
00:46
has started to interface with the physical skills
11
28000
2000
ve gerçekten daha önce olmadığı kadar güvenli kılan şeyi,
00:48
of the stunt performer
12
30000
2000
teknolojinin ve
00:50
in a way that makes the stunts bigger
13
32000
3000
bir dublörün fiziksel yetneklerinin
00:53
and actually makes them safer than they've ever been before.
14
35000
4000
nasıl bir araya geldiğini gösteceğim.
00:57
I've been a professional stunt man for 13 years.
15
39000
3000
13 yıldır profesyonel dublörlük yapıyorum.
01:00
I'm a stunt coordinator. And as well as perform stunts
16
42000
2000
Ben bir dublör koordinatörüyüm. Aynı zamanda dublörüm.
01:02
I often design them.
17
44000
2000
Genelde bu numaraları tasarlarım.
01:04
During that time, health and safety has become everything about my job.
18
46000
3000
Bu zaman diliminde sağlık ve güvenlik işimle ilgili herşeyim oldu.
01:07
It's critical now that when a car crash happens
19
49000
4000
Artık bir araba çarpışması olduğunda
01:11
it isn't just the stunt person we make safe, it's the crew.
20
53000
3000
sadece dublörün değil ekibin de güvenliğini sağlarız
01:14
We can't be killing camera men. We can't be killing stunt men.
21
56000
2000
Kameramanı öldüremeyi. Dublörü öldüremeyiz.
01:16
We can't be killing anybody or hurting anybody on set,
22
58000
2000
Setteki veya etraftaki hiç kimseyi öldüremez ya da incitemeyiz,
01:18
or any passerby. So, safety is everything.
23
60000
3000
Yani güvenlik herşeydir.
01:21
But it wasn't always that way.
24
63000
3000
Ama bu her zaman böyle değildi.
01:24
In the old days of the silent movies --
25
66000
2000
Sessiz filmlerin olduğu zamanlarda
01:26
Harold Lloyd here, hanging famously from the clock hands --
26
68000
4000
Gördüğünüz gibi Harold Lloyd, saatin kolundan sarkarken.
01:30
a lot of these guys did their own stunts. They were quite remarkable.
27
72000
2000
Bu adamlardan çoğu kendi numaralarını gerçekleştirdi.Bunlar oldukça dikkate değerdi.
01:32
They had no safety, no real technology.
28
74000
3000
Güvenlikleri yoktu, teknolojileri yoktu.
01:35
What safety they had was very scant.
29
77000
3000
Sahip oldukları güvenlik çok yetersizdi.
01:38
This is the first stunt woman,
30
80000
2000
Bu gördüğünüz ilk bayan dublör.
01:40
Rosie Venger, an amazing woman.
31
82000
2000
İnanılmaz bir kadın, Rosie Venger.
01:42
You can see from the slide, very very strong.
32
84000
2000
Slaytta gördüğünüz gibi çok çok güçlü.
01:44
She really paved the way
33
86000
2000
Zamanında kimse dublörlük yapmazken, bir kadının
01:46
at a time when nobody was doing stunts, let alone women.
34
88000
2000
bu işte olması, düblörlük mesleğinin temel taşlarını oluşturdu
01:48
My favorite and a real hero of mine is Yakima Canutt.
35
90000
4000
Benim en sevdiğim ve gerçek kahramanım Yakima Canutt.
01:52
Yakima Canutt really formed the stunt fight.
36
94000
4000
Kavga düblörlüğünü şekillendirdi.
01:56
He worked with John Wayne and most of those old punch-ups you see
37
98000
3000
John Wayne'le çalıştı ve gördüğünüz o çoğu Western yumruklaşmalarında
01:59
in the Westerns. Yakima was either there or he stunt coordinated.
38
101000
3000
yumruklaşmalarında Yakima da vardı ya da koordinatördü.
02:02
This is a screen capture from "Stagecoach,"
39
104000
2000
Bu Yakima Canutt'un gördüğüm gelmiş geçmiş
02:04
where Yakima Canutt is doing one of the most dangerous stunts I've ever seen.
40
106000
4000
en tehlikeli dublörlüğü yaptığı "Stagecoach" filminden bir görüntü.
02:08
There is no safety, no back support,
41
110000
2000
Güvenlik, destek, koruyucu dizlik ya da
02:10
no pads, no crash mats, no sand pits in the ground.
42
112000
3000
dirseklik,koruyucu minder ya da yerde kum havuzu yoktu.
02:13
That's one of the most dangerous horse stunts, certainly.
43
115000
3000
Bu kesinlikle en tehlikleri at dublörlüklerinden biriydi.
02:16
Talking of dangerous stunts and bringing things slightly up to date,
44
118000
3000
İşleri yavaş yavaş günümüze getirmiş ve tehlikeli dublörlüklerden bahsetmişken
02:19
some of the most dangerous stunts we do as stunt people are fire stunts.
45
121000
4000
dublörler olarak yaptığımz en tehlikeli numaralardan biri yangın numaralarıdır.
02:23
We couldn't do them without technology.
46
125000
2000
Bunları teknolojisiz yapamayız.
02:25
These are particularly dangerous
47
127000
2000
Bunlar özellikle tehlikelidir
02:27
because there is no mask on my face.
48
129000
2000
çünkü yüzümde maske yok.
02:29
They were done for a photo shoot. One for the Sun newspaper,
49
131000
2000
Bu fotoğraflar Su gazetesi ve FHM Dergisi için
02:31
one for FHM magazine.
50
133000
2000
çekilmişti.
02:33
Highly dangerous, but also you'll notice
51
135000
2000
Oldukça tehlikeli fakat fark edebileceğiniz gibi
02:35
it doesn't look as though I'm wearing anything underneath the suit.
52
137000
2000
kıyafetin altında bişey giyiyormuşum gibi gözükmüyor.
02:37
The fire suits of old, the bulky suits, the thick woolen suits,
53
139000
3000
Eskinin kabarık yünlü kıyafetlerin yangın kıyafetleri
02:40
have been replaced with modern materials
54
142000
3000
Nomex ya da daha güncel olan Carbonex gibi
02:43
like Nomex or, more recently, Carbonex --
55
145000
3000
modern malzemelerle değiştirildi
02:46
fantastic materials that enable us as stunt professionals
56
148000
2000
Biz profesyonel dublörlerin daha uzun yanmasını sağlayan
02:48
to burn for longer, look more spectacular, and in pure safety.
57
150000
4000
ve saf güvenlik içinde muhteşem görünmemizi sağlayan malzemeler.
02:52
Here's a bit more.
58
154000
4000
Birkaç tane daha...
02:56
There's a guy with a flame thrower there, giving me what for.
59
158000
3000
Orada alev silahlı bir adam var,nedense...
02:59
One of the things that a stuntman often does,
60
161000
2000
Büyük filmlerde herzaman gördüğünüz ve
03:01
and you'll see it every time in the big movies,
61
163000
2000
bir dublörün sıklıkla yaptığı şerlerden biri de
03:03
is be blown through the air.
62
165000
2000
havada uçmaktır.
03:05
Well, we used to use trampettes. In the old days, that's all they had.
63
167000
3000
Eskiden trambolin kullanırdık. Eskiden olan tek şey onlardı.
03:08
And that's a ramp. Spring off the thing and fly through the air,
64
170000
2000
Güzel gözüktüğü umuduyla
03:10
and hopefully you make it look good.
65
172000
2000
üzerinde zıplayıp havaya doğru uçtuğunuz bir rampaydı.
03:12
Now we've got technology. This thing is called an air ram.
66
174000
3000
Artık teknolojiye sahibiz.Bu şeyin adı "air ram" (hava şahmerdanı).
03:15
It's a frightening piece of equipment for the novice stunt performer,
67
177000
3000
Acemi bir dublör için korkutucu bir ekipman.
03:18
because it will break your legs very, very quickly
68
180000
2000
Çünkü eğer üzerine yanlış basarsanız bacaklarınızı
03:20
if you land on it wrong.
69
182000
2000
kolaylıkla kırar.
03:22
Having said that, it works with compressed nitrogen.
70
184000
3000
Bununla beraber basınçlı azotla çalışır.
03:25
And that's in the up position. When you step on it,
71
187000
2000
Şu anda dik konumda. Üzerine bastığınızda ya da
03:27
either by remote control or with the pressure of your foot,
72
189000
2000
uzaktan kunda veya ayağınızın basıncıyla gaz basıncına
03:29
it will fire you, depending on the gas pressure,
73
191000
2000
göre ateşler herhangi bişeyi 1.5 metreden£
03:31
anything from five feet to 30 feet.
74
193000
3000
9 metreye kadar fırlatabilir.
03:34
I could, quite literally, fire myself into the gallery.
75
196000
4000
Yani tam anlamı ile kendimi galeriye fırlatabilirim.
03:38
Which I'm sure you wouldn't want.
76
200000
2000
Eminim bunu istemezsiniz.
03:40
Not today.
77
202000
2000
Bugün olmaz.
03:42
Car stunts are another area
78
204000
2000
Teknoloji ve mühendislikteki
03:44
where technology and engineering
79
206000
2000
gelişmelerin hayatımız kolaylaştırdığı
03:46
advances have made life easier for us, and safer.
80
208000
3000
yerlerden biri de araba kazaları.
03:49
We can do bigger car stunts than ever before now.
81
211000
2000
Artık hiç olmadığı kadar büyük kazalar gerçekleştirebiliyoruz.
03:51
Being run over is never easy.
82
213000
2000
Çiğnenmek asla kolay değildir.
03:53
That's an old-fashioned, hard, gritty, physical stunt.
83
215000
3000
Modası geçmiş,zor,cesaret isteyen,fiziksel bir numara.
03:56
But we have padding, and fantastic shock-absorbing things like Sorbothane --
84
218000
4000
Ama koruyucu pedlerimiz,Sorbothane gibi inanılmaz çok emici şeylerimiz var.
04:00
the materials that help us, when we're hit like this,
85
222000
3000
Bu şekilde çarpıldığımızda bize yardım eden, çok
04:03
not to hurt ourselves too much.
86
225000
2000
fazla incinmememizi sağlayan şeyler.
04:05
The picture in the bottom right-hand corner there
87
227000
3000
Sağ alt köşedeki resim yapmış olduğum bir
04:08
is of some crash test dummy work that I was doing.
88
230000
2000
çarpışma testi kuklası işiydi.
04:10
Showing how stunts work in different areas, really.
89
232000
3000
Dublörlüğün farklı alanlarda nasıl işe yaradığını gösteriyordum.
04:13
And testing breakaway signpost pillars.
90
235000
3000
ve kopan levha direklerini deniyordum.
04:16
A company makes a Lattix pillar, which is a network,
91
238000
2000
Bir şirket bir ağ örgüsü olan Lattixten direkler yapıyor.
04:18
a lattice-type pillar that collapses when it's hit.
92
240000
3000
Darbe alınca düşen kafes tipi bir direk.
04:21
The car on the left drove into the steel pillar.
93
243000
3000
Soldaki araba çelik bir levhaya çarpyı.
04:24
And you can't see it from there, but the engine was in the driver's lap.
94
246000
3000
Göremiyorsanız, motor sürücü bölümündeydi.
04:27
They did it by remote control.
95
249000
2000
Uzaktan kumanda ile yaptılar.
04:29
I drove the other one at 60 miles an hour, exactly the same speed,
96
251000
3000
Dİğerini saatte 100km, tamamen aynı hızla ben sürdüm ve
04:32
and clearly walked away from it.
97
254000
3000
kolaylıkla üzerinden geçtim.
04:35
Rolling a car over is another area where we use technology.
98
257000
3000
Arabalara takla attırmak da teknolojiyi kullandığmız yerlerden biri.
04:38
We used to have to drive up a ramp, and we still do sometimes.
99
260000
3000
Bir rampanın üzerinden gitmemiz gerekirdi,ki hala bazen yapıyoruz.
04:41
But now we have a compressed nitrogen cannon.
100
263000
3000
Ama artık basınçlı nitrojen miline sahibiz.
04:44
You can just see, underneath the car, there is a black rod on the floor
101
266000
2000
Görebildiğiniz gibi arabanın altında yerde siyah bir çubuk var.
04:46
by the wheel of the other car.
102
268000
2000
diğer aracın tekerinin hemen yanında.
04:48
That's the piston that was fired out of the floor.
103
270000
2000
Zeminden fırlayan bir piston bu.
04:50
We can flip lorries, coaches, buses, anything over
104
272000
3000
Yeterli güçlü bir nitrojen mille tırları, otobüsleri
04:53
with a nitrogen cannon with enough power. (Laughs)
105
275000
4000
ya da herhangi birşeye takla attırabiliriz.
04:57
It's a great job, really. (Laughter)
106
279000
3000
Harika bir iş,gerçekten.
05:00
It's such fun!
107
282000
2000
Çok eğleniyoruz.
05:02
You should hear
108
284000
2000
(Gülüşmeler)
05:04
some of the phone conversations that I have with people
109
286000
2000
Dükkanda bluetooth kulaklığımla diğer insanlarla yaptığım
05:06
on my Bluetooth in the shop.
110
288000
2000
konuşmaları duymalısınız.
05:08
"Well, we can flip the bus over, we can have it burst into flames,
111
290000
2000
Mm, otobüslere takla attırabiliriz,alevlere boğabiliriz
05:10
and how about someone, you know, big explosion."
112
292000
2000
veya büyük ir patlamaya ne dersiniz?
05:12
And people are looking like this ...
113
294000
2000
İnsanlar böyle bakıyor...
05:14
(Laughs)
114
296000
1000
(Gülüşmeler)
05:15
I sort of forget how bizarre some of those conversations are.
115
297000
3000
Bazen bu konuşmaların ne kadar gülünç olduğunu unutuyorum.
05:18
The next thing that I'd like to show you is something that
116
300000
2000
Size sıradaki göstermek istediğim şey Dunlopun benden
05:20
Dunlop asked me to do earlier this year
117
302000
2000
Channel Five'daki "Fifth Gear Show"'da
05:22
with our Channel Five's "Fifth Gear Show."
118
304000
2000
bu yılın başlarında yapmamı istediği birşey.
05:24
A loop-the-loop, biggest in the world.
119
306000
2000
Bir "loop-the-loop" Dünyadaki en büyük.
05:26
Only one person had ever done it before.
120
308000
2000
Daha önce sadece 1 insa başarmış.
05:28
Now, the stuntman solution to this in the old days would be,
121
310000
2000
Eskiden olsa bir dublörün üreteceği çözüm "Olabildiğice hızlı.
05:30
"Let's hit this as fast as possible. 60 miles an hour.
122
312000
3000
gidelim. Saatte 100 km!
05:33
Let's just go for it. Foot flat to the floor."
123
315000
2000
Yallah! Tabi bunu yaparsaydınız
05:35
Well, you'd die if you did that.
124
317000
2000
ölürdünüz.
05:37
We went to Cambridge University, the other university,
125
319000
2000
Cambridge Üniversitesine,diğer üniversiteye gittik ve
05:39
and spoke to a Doctor of Mechanical Engineering there,
126
321000
4000
bize saatte 60km hızla gitmemiz gerektiğini söyleyen
05:43
a physicist who taught us that it had to be 37 miles an hour.
127
325000
3000
bir mekanik mühandisi dokyoruyla(uzmanı) konuştuk.
05:46
Even then, I caught seven G
128
328000
2000
Buna rağmen 7G kuvvete mağruz kaldım
05:48
and lost a bit of consciousness on the way in.
129
330000
3000
ve biraz da olsa yolda bilincimi kaybettim.
05:51
That's a long way to fall, if you get it wrong. That was just about right.
130
333000
3000
Düşmek için uzun bir yoldu eğer yanlış yapsaydınız. Doğruya çok yakındı.
05:54
So again, science helps us, and with the engineering too --
131
336000
3000
Yani bilim yine bize yardımcı oldu. Tabi mühendislikle birlikte.
05:57
the modifications to the car and the wheel.
132
339000
2000
Ve arabaya ve tekerlere yapılan eklemelerle.
05:59
High falls, they're old fashioned stunts.
133
341000
2000
Yüksekten düşmeler,eski moda numaralar.
06:01
What's interesting about high falls
134
343000
2000
Bu düşüşlerle ilgili ilginç olan herşeye
06:03
is that although we use airbags,
135
345000
2000
rağmen havayastıkları kullanırız
06:05
and some airbags are quite advanced,
136
347000
3000
ve tabi bazı çok daha gelişmiş havayastıkları.Özel
06:08
they're designed so you don't slip off the side like you used to,
137
350000
2000
tasarlanmışlardık yani eskiden olduğu gibi yanlış düşerseniz
06:10
if you land a bit wrong. So, they're a much safer proposition.
138
352000
2000
yandan kaymazsınız. Yani daha güvenli birer teklifler.
06:12
Just basically though, it is a basic piece of equipment.
139
354000
4000
Aslında basit bir ekipman.
06:16
It's a bouncy castle
140
358000
2000
Havanın kaçmasını
06:18
with slats in the side to allow the air to escape.
141
360000
2000
sağlayan suntalara sahip bir zıpzıp kalesi.
06:20
That's all it is, a bouncy castle.
142
362000
2000
Hepsi bu kadari bir zıpzıp kalesi.
06:22
That's the only reason we do it. See, it's all fun, this job.
143
364000
3000
Bunu yapmamızın tek sebebi bu. Gördüğünüz gibi işimiz tamamen eğlenceli.
06:25
What's interesting is we still use cardboard boxes.
144
367000
3000
İlginç olan hala karton kutular kullanıyoruz.
06:28
They used to use cardboard boxes years ago and we still use them.
145
370000
3000
Kartonları yıllar önce kullanıyorlardı ve biz hala kullanıyoruz.
06:31
And that's interesting because they are almost retrospective.
146
373000
2000
Bu ilginç çünkü nerdeyse nostaljikler.
06:33
They're great for catching you, up to certain heights.
147
375000
3000
Belirli yüksekliklere kadar sizi yakalamak için harikalar.
06:36
And on the other side of the fence,
148
378000
2000
Ve madalyonun öbür yüzünde
06:38
that physical art, the physical performance of the stuntman,
149
380000
4000
bu fiziksel sanat,dublörün fiziksel performansı
06:42
has interfaced with the very highest
150
384000
3000
en yüksek bilgisayar yazılımı teknolojisi
06:45
technology in I.T. and in software.
151
387000
4000
ile birleşiyor.
06:49
Not the cardboard box, but the green screen.
152
391000
3000
Karton kutular değil, yeşil ekran.
06:52
This is a shot of "Terminator," the movie.
153
394000
3000
Bu Terminatör filminden bir görüntü.
06:55
Two stunt guys doing what I consider to be a rather benign stunt.
154
397000
3000
2 adam benim iyi huylu dublörlük olarak değerlendirdiğim şeyi yapıyorlar.
06:58
It's 30 feet. It's water. It's very simple.
155
400000
2000
10 metre,su çok basit.
07:00
With the green screen we can put any background in the world on it,
156
402000
3000
Yeşil ekran sayesinde arka plana duran ya da hareket eden herhangi
07:03
moving or still,
157
405000
2000
birşeyi koyabiliriz.
07:05
and I can assure you, nowadays you can't see the joint.
158
407000
4000
Ve sizi temin ederim ki artık kesisme noktalarını göremezsiniz.
07:09
This is a parachutist with another parachutist doing exactly the same thing.
159
411000
2000
Buarada bir paraşütçü diğer başka bir paraşütçüyle aynı işi yapıyor
07:11
Completely in the safety of a studio,
160
413000
3000
Ama tamamen güvenli bir stüdyoda.
07:14
and yet with the green screen we can have some moving image that a skydiver took,
161
416000
3000
ve yeşil ekranla bir skydivingcinin çektiği hareket eden bir görüntüyü alıp
07:17
and put in the sky moving and the clouds whizzing by.
162
419000
4000
bulutların akıp gittiği bir şekilde yerleştirebiliriz.
07:21
Decelerator rigs and wires, we use them a lot.
163
423000
3000
Yavaşlatıcı kablolar ve aletleri çok kullanırız.
07:24
We fly people on wires, like this.
164
426000
2000
İnsanları buradaki gibi kablolarla uçururuz.
07:26
This guy is not skydiving. He's being flown like a kite,
165
428000
2000
Bu adam skydiving yapmıyor. Uçurtma gibi süzülüyor.
07:28
or moved around like a kite.
166
430000
3000
ya da dolanıyor.
07:31
And this is a Guinness World Record attempt.
167
433000
3000
Ve bu bir Guinnes Dünya rekoru denemesi
07:34
They asked me to open their 50th anniversary show in 2004.
168
436000
4000
Benden 50. kuruluş yıldönümü şovlarını açmamı istediler.
07:38
And again, technology meant that I could do the fastest abseil over 100 meters,
169
440000
4000
Ve yine teknoloji kullanmış olduğum özel alaşımlar sayesinde
07:42
and stop within a couple of feet of the ground
170
444000
2000
100mden yukarıdan halatı sürtünmeden eritmeden
07:44
without melting the rope with the friction,
171
446000
2000
en hızlı halatla inişi yapabileceğimi
07:46
because of the alloys I used in the descender device.
172
448000
3000
ve birkaç metre kala durabileceğimi gösterdi.
07:49
And that's Centre Point in London.
173
451000
2000
Ve burası Londra Merkezi.
07:51
We brought Oxford Street and Tottenham Court Road to a standstill.
174
453000
3000
Oxford Caddesini ve Tottenham Court Caddesini kapattırmıştık.
07:54
Helicopter stunts are always fun,
175
456000
2000
Helikopter numaraları hep eğlencelidir.
07:56
hanging out of them, whatever.
176
458000
3000
Dışarıya sarkmak falan işte.
07:59
And aerial stunts. No aerial stunt would be the same without skydiving.
177
461000
4000
Ve hava dublörlükleri.Hava düblörlüğü sykdivingsiz olmaz.
08:03
Which brings us quite nicely to why I'm really here today:
178
465000
3000
Ki bu da bizi neden burada olduğuma getiriyor.
08:06
Project Space Jump.
179
468000
2000
Uzay Zıplaması Projesi.
08:08
In 1960, Joseph Kittenger of the United States Air Force
180
470000
3000
1960'ta ABD Hava kuvvetlerinden Joseph Kittenger
08:11
did the most spectacular thing.
181
473000
3000
gelmiş geçmiş en muhteşem şeyi yaptı.
08:14
He did a jump from 100,000 feet, 102,000 to be precise,
182
476000
3000
30km'den bir atlayış yaptı, tam olrak 31089.6 metreden.
08:17
and he did it to test high altitude systems
183
479000
3000
Ve bunu askeri pilotların büyük rakım sistemini
08:20
for military pilots
184
482000
2000
,ki yeni uçakların çıkabileceği rakım yaklaşık 25kdir,
08:22
in the new range of aircraft that were going up to 80,000 feet or so.
185
484000
3000
test etmek için yaptı.
08:25
And I'd just like to show you a little footage
186
487000
2000
Ve şimdi size o zamanlarda yapılanla ilgili
08:27
of what he did back then.
187
489000
2000
küçük bir çekim izletmek istiyorum.
08:29
And just how brave he was in 1960, bear in mind.
188
491000
5000
Ve 1960'te ne kadar cesurdu, bunu aklınızda tutun.
08:34
Project Excelsior, it was called.
189
496000
1000
Daha Yüksek Projesiydi projenin adı.
08:35
There were three jumps.
190
497000
2000
3 atlayış vardı.
08:37
They first dropped some dummies.
191
499000
4000
İlk önce birkaç kukla attılar.
08:41
So that's the balloon, big gas balloon.
192
503000
2000
Ve işte bu büük gaz balonu.
08:43
It's that shape because the helium has to expand.
193
505000
3000
Bu şekilde çünkü helyumun genleşmesi lazım.
08:46
My balloon will expand to 500 times
194
508000
3000
Benim balonum 500 kat genleşti
08:49
and look like a big pumpkin when it's at the top.
195
511000
2000
ve en yüksek seviyedeyken bir balkabağı gibi görünüyordu.
08:51
These are the dummies being dropped from 100,000 feet,
196
513000
2000
Bunlar 30 km'den bırakılan kuklalar.
08:53
and there is the camera that's strapped to them.
197
515000
2000
Bu da onlara bağlanan kameradan.
08:55
You can clearly see the curvature of the Earth at that kind of altitude.
198
517000
4000
Bu rakımda Dünya'nın eğimini rahatlıkla görebiliyorsunuz.
08:59
And I'm planning to go from 120,000 feet,
199
521000
3000
Ben 35km'den gitmeyi planlıyordum.
09:02
which is about 22 miles.
200
524000
2000
Ki bu taklaşık 22mil demek.
09:04
You're in a near vacuum in that environment,
201
526000
2000
O çevrede neredeyse boşluktasınız.
09:06
which is in minus 50 degrees.
202
528000
3000
Ki bu -50 santigrad derece demek.
09:09
So it's an extremely hostile place to be.
203
531000
2000
Yani inanılmaz derecede tehlikeli bir yer.
09:11
This is Joe Kittenger himself.
204
533000
2000
Bu Joe Kittenger.
09:13
Bear in mind, ladies and gents, this was 1960.
205
535000
2000
Unutmayın tarih 1960'tı.
09:15
He didn't know if he would live or die. This is an extremely brave man.
206
537000
3000
Yaşayacağını ya da öleceğini bilmiyordu. İnanılmaz cesur bir adam.
09:18
I spoke with him on the phone a few months ago.
207
540000
3000
Bir kaç ay önce onunla telefonla görüştüm.
09:21
He's a very humble and wonderful human being.
208
543000
2000
Çok mütevazı ve harika bir insan.
09:23
He sent me an email, saying, "If you get this thing off the ground
209
545000
4000
Bana bir e-mail yollamış:"Eğer bunu ayakların yere basmezken aldıysan
09:27
I wish you all the best." And he signed it, "Happy landings,"
210
549000
3000
En iyi dileklerimle" ve sonuna "Mutlu inişler" yazmış.
09:30
which I thought was quite lovely.
211
552000
2000
Ki bence oldukça sevimliceydi.
09:32
He's in his 80s and he lives in Florida. He's a tremendous guy.
212
554000
2000
80li yaşların şu sıralarda Floridada yaşıyor. Muazzam bir adam.
09:34
This is him in a pressure suit.
213
556000
2000
Basınçlı kıyafetindeyken.
09:36
Now one of the challenges of going up to altitude is
214
558000
3000
Bu rakıma çıkmanın zorlukalarından biri de
09:39
when you get to 30,000 feet -- it's great, isn't it? --
215
561000
3000
9000 metreye,çok büyük değil mi?, çıktığınızda
09:42
When you get to 30,000 feet you can really only use oxygen.
216
564000
4000
9000 metreye çıktığınızda zar zor oksijen kullanabilirsiniz.
09:46
Above 30,000 feet up to nearly 50,000 feet,
217
568000
3000
9km'nin üstümde 15 km'ye doğru basınçlı
09:49
you need pressure breathing, which is where you're wearing a G suit.
218
571000
3000
solunum'a ihtiyaç duyarsınız.Yani G kıyafeti giyersiniz.
09:52
This is him in his old rock-and-roll jeans there,
219
574000
3000
Burada şu eski "rock-and-roll" kotu"nun içinde.
09:55
pushing him in, those turned up jeans.
220
577000
2000
Onu içeri itiyorlar.
09:57
You need a pressure suit.
221
579000
2000
Basınç giysisine ihtiyacınız var.
09:59
You need a pressure breathing system
222
581000
2000
G kıyafetiyle birlikte basınçlı solunuma
10:01
with a G suit that squeezes you, that helps you to breathe in
223
583000
2000
ihtiyacınız var ki bu nefes almanıza yardımcı olur
10:03
and helps you to exhale.
224
585000
2000
ve vermenize de.
10:05
Above 50,000 feet you need a space suit, a pressure suit.
225
587000
4000
15 km'de bir uzay giysinine.basınçlı giysiye ihtiyacınız vardır.
10:09
Certainly at 100,000 feet no aircraft will fly.
226
591000
4000
Tam olarak 30km'de uçak uçmaz.
10:13
Not even a jet engine.
227
595000
2000
Bir jet bile.
10:15
It needs to be rocket-powered or one of these things,
228
597000
2000
Roket güçlü olmalıdır ya da bunlardan biri lazımdır.
10:17
a great big gas balloon.
229
599000
3000
Devasa bir gaz balonu.
10:20
It took me a while; it took me years to find the right balloon team
230
602000
3000
Bir süre ,yıllarca bu işi gerçekleştirecek olan balonu yapacak.
10:23
to build the balloon that would do this job.
231
605000
2000
doğru balon ekibini bulmak için uğraştım.
10:25
I've found that team in America now.
232
607000
3000
Ve şimdi Amerika'da buldum.
10:28
And it's made of polyethylene, so it's very thin.
233
610000
2000
Politilenden yapılmış. Yani çok ince.
10:30
We will have two balloons for each of my test jumps,
234
612000
3000
Herbir test atlayışım için 2şer balonumuz olacak.
10:33
and two balloons for the main jump, because they
235
615000
2000
2 de asıl atlayışımda çünkü bilindiği üzre
10:35
notoriously tear on takeoff.
236
617000
2000
kalkışta yırtılıyorlar.
10:37
They're just so, so delicate.
237
619000
2000
Çok çok hassaslar.
10:39
This is the step off. He's written on that thing,
238
621000
2000
Ve bu atlayışı. Üzerine "Dünya'nın en yüksek
10:41
"The highest step in the world."
239
623000
2000
adımı" yazımış.
10:43
And what must that feel like?
240
625000
2000
Ve nasıl mı hissettiriyor?
10:45
I'm excited and I'm scared,
241
627000
3000
Heyecanlandım ve korktum.
10:48
both at the same time in equal measures.
242
630000
2000
2si de aynı zamanda ve eşit seviyede.
10:50
And this is the camera that he had on him as he tumbled
243
632000
3000
Ve bu gördüğünüz şamadırası (küçük paraşütü) denesini sağlamak için açılmadan önce
10:53
before his drogue chute opened to stabilize him.
244
635000
3000
düşerken üzerinde olan kamera.
10:56
A drogue chute is just a smaller chute which helps to keep your face down.
245
638000
3000
Şamadıra yüz aşağı doğrulmanızı kolaylaştıran küçük bir paraşüt.
10:59
You can just see them there, popping open.
246
641000
2000
Burada açıldığını görebilirsiniz.
11:01
Those are the drogue chutes. He had three of them.
247
643000
3000
İşte bunlar şamandıralar. 3 taneye sahip.
11:04
I did quite a lot of research.
248
646000
3000
Oldukça fazla araştırma yaptım.
11:07
And you'll see in a second there, he comes back down to the floor.
249
649000
4000
Ve işte birkaç saniye içinde yere iniyor.
11:11
Now just to give you some perspective of this balloon,
250
653000
4000
Balonun görünümünü tanımlamak için bir örnek vermek gerekirse
11:15
the little black dots are people.
251
657000
2000
siyah noktacıklar insanlar
11:17
It's hundreds of feet high. It's enormous.
252
659000
2000
Yüzlerce metre yüksekliğinde.Devasa.
11:19
That's in New Mexico.
253
661000
2000
Burası New Mexico
11:21
That's the U.S. Air Force Museum.
254
663000
2000
BUrası A.B.D Hava kuvvetleri müzesi.
11:23
And they've made a dummy of him. That's exactly what it looked like.
255
665000
2000
Onun bir kopyasını yapmışlar.Nasıl görünüyorsa aynen o şekilde.
11:25
My gondola will be more simple than that.
256
667000
3000
Benim balon sepetim bundan daha basşt olacak.
11:28
It's a three sided box, basically.
257
670000
2000
Basitçe 3 kenarlı bir kutu.
11:30
So I've had to do quite a lot of training.
258
672000
2000
Yani oldukça fazla antrenman yapmak zorundaydım.
11:32
This is Morocco last year in the Atlas mountains,
259
674000
2000
Burası geçen yıl yüksek rakımdan atlayışlar için
11:34
training in preparation for some high altitude jumps.
260
676000
3000
çalışırken Fas'ta Atlas Dağları.
11:37
This is what the view is going to be like
261
679000
2000
Ve bu 30 km'de manzarayı nasıl
11:39
at 90,000 feet for me.
262
681000
2000
göreceğim.
11:41
Now you may think this is just
263
683000
2000
Belki bunun sadece heyecan için
11:43
a thrill-seeking trip, a pleasure ride,
264
685000
2000
yapılan , memnun edici bir dünyanın
11:45
just the world's biggest stunt.
265
687000
3000
en büyük numarası olduğunu düşünebiliesiniz.
11:48
Well there's a little bit more to it than that.
266
690000
2000
Aslında bundan daha fazlası.
11:50
Trying to find a space suit to do this
267
692000
3000
Bir uzay elbisesi bulmaya çalışmak
11:53
has led me to an area of technology
268
695000
3000
beni bu işe başladığım zaman
11:56
that I never really expected when I set about doing this.
269
698000
4000
hiç beklemediğim bir teknoloji bölümüne ilerletti.
12:00
I contacted a company in the States
270
702000
2000
Amerika'da Nasa için kıyafetler yapan
12:02
who make suits for NASA.
271
704000
2000
bir firmayla görüştüm.
12:04
That's a current suit. This was me last year with their chief engineer.
272
706000
3000
Bu mevcut kıyafet. Geçen yıl ben ve başmühendis.
12:07
That suit would cost me about a million and a half dollars.
273
709000
4000
Bu kıyafet bana 1 buçuk milyon dolara mal olacaktı ve
12:11
And it weighs 300 pounds and you can't skydive in it.
274
713000
3000
136 kg gelecekti ve skydive yapamazdınız.
12:14
So I've been stuck. For the past 15 years I've been trying to find a space suit
275
716000
2000
Yani apışıp kaldım.Geçen 15 yıldır bu işi yapacak kıyafeti yada bunu
12:16
that would do this job, or someone that will make one.
276
718000
3000
imal edecek kişiyi arıyordum.
12:19
Something revolutionary happened
277
721000
2000
Kısa zaman önce aynı yerde
12:21
a little while ago, at the same facility.
278
723000
3000
devrimsel bişey oldu.
12:24
That's the prototype of the parachute. I've now had them custom make one,
279
726000
3000
Bu paraşütün prototibi.Ben de bir tane sipariş ettim.
12:27
the only one of its kind in the world. And that's the only suit of its kind in the world.
280
729000
3000
Türünün tek örneği.
12:30
It was made by a Russian that's designed
281
732000
2000
Son 18 yıldır Sovyet için üretilen kıtafetlerin
12:32
most of the suits of the past
282
734000
2000
çoğunu dizayn eden bir rus
12:34
18 years for the Soviets.
283
736000
3000
tarafından yapıldı.
12:37
He left the company because he saw,
284
739000
2000
Şirketi uzay kıyafeti sektöründeki çoğu kişi gibi
12:39
as some other people in the space suit industry,
285
741000
2000
uzay turistlerinin yarattığı talepten dolayı
12:41
an emerging market for space suits for space tourists.
286
743000
3000
bıraktı.
12:44
You know if you are in an aircraft at 30,000 feet
287
746000
2000
Bildiğiniz gibi 10km'de uçaktaysanız ve kabin basıncı
12:46
and the cabin depressurizes, you can have oxygen.
288
748000
2000
düşerse soluyabilirsiniz.
12:48
If you're at 100,000 feet you die.
289
750000
2000
30 km'de ölürsünüz.
12:50
In six seconds you've lost consciousness. In 10 seconds you're dead.
290
752000
3000
6 saniyede bilincinizi yitirir 10 saniye içinde ölürsünüz.
12:53
Your blood tries to boil. It's called vaporization.
291
755000
2000
Kanınız kaynamaya çalışır. Vaporizasyon deniyor buna.
12:55
The body swells up. It's awful.
292
757000
2000
Vucudunuz bir davula döner.Berbattır.
12:57
And so we expect -- it's not much fun.
293
759000
4000
Ve umuyoruz ki- pek de eğlenceli değil.
13:01
We expect, and others expect,
294
763000
3000
Biz ve diğerleri umuyoruz ki
13:04
that perhaps the FAA, the CAA
295
766000
2000
Ulusal ve Sivil havacılık dairleri
13:06
might say, "You need to put someone in a suit
296
768000
2000
diyebilirler ki: "Kıyafetin içine birini koymalısınız
13:08
that's not inflated, that's connected to the aircraft."
297
770000
3000
şişirilmemiş, uçağa bağlanmış birini koymalısınız.
13:11
Then they're comfortable, they have good vision, like this great big visor.
298
773000
3000
Bu sayede rahat olurlar iyi bir açıları olur.
13:14
And then if the cabin depressurizes
299
776000
2000
Ve eğer uçak geir açağıya gelirken
13:16
while the aircraft is coming back down,
300
778000
2000
kabin basıncı düşerse herhangi bir
13:18
in whatever emergency measures, everyone is okay.
301
780000
2000
acil durumda herkes iyidir.
13:20
I would like to bring Costa on, if he's here,
302
782000
3000
Costa burdaysa buraya gelmesini rica ediyorum.
13:23
to show you the only one of its kind in the world.
303
785000
3000
Size türünün tek örneğini göstermek için.
13:26
I was going to wear it,
304
788000
2000
Bunu ben giyecektim.
13:28
but I thought I'd get Costa to do it, my lovely assistant.
305
790000
2000
Ama Costa'nın şirin asisttanımın yapmasını istedim.
13:30
Thank you. He's very hot. Thank you, Costa.
306
792000
5000
Teşekkürler.Çok sıcak biri. Teşekürler Costa.
13:35
This is the communication headset you'll see
307
797000
3000
Bu gördüğünüz iletişim kulaklığı çoğu uzay
13:38
on lots of space suits.
308
800000
2000
kıyafetindeki gibi.
13:40
It's a two-layer suit. NASA suits have got 13 layers.
309
802000
4000
Bu 2 kat bir kıyafet. NASA kıyafetleri 13 katlı.
13:44
This is a very lightweight suit. It weighs about 15 pounds.
310
806000
4000
Ve çok hafif bir kıyafet.Ve yaklaşık 6 kg.
13:48
It's next to nothing. Especially designed for me.
311
810000
2000
Neredeyse hiç. Benim için özel tasarlandı.
13:50
It's a working prototype. I will use it for all the jumps.
312
812000
2000
Bu çalışan bir prototip. Tüm atlayışlar için kullanacağım.
13:52
Would you just give us a little twirl, please, Costa?
313
814000
3000
Bir döner misin Costa?
13:55
Thank you very much.
314
817000
2000
Teşekkürler.
13:57
And it doesn't look far different when it's inflated,
315
819000
2000
Şişirildiğinde de çok farklı gözükmüyor.
13:59
as you can see from the picture down there.
316
821000
2000
Şu resimden görebilirsiniz.
14:01
I've even skydived in it in a wind tunnel,
317
823000
3000
Bir rüzgar tünelinde bile skydiving yaptım.
14:04
which means that I can practice everything I need to practice, in safety,
318
826000
3000
Ki bu da demek oluyor ki atlayış yapmadan önce yapmam gereken tüm
14:07
before I ever jump out of anything. Thanks very much, Costa.
319
829000
2000
alıştırmaları güvenle yapabilirim. Çok teşekkürler Costa.
14:09
(Applause)
320
831000
4000
(alkış)
14:13
Ladies and gentlemen, that's just about it from me.
321
835000
2000
Bayanlar ve baylar. Benden bu kadar.
14:15
The status of my mission at the moment
322
837000
2000
Görevimin şu anki durumu şu ki büyük
14:17
is it still needs a major sponsor.
323
839000
2000
bir sponsor lazım.
14:19
I'm confident that we'll find one.
324
841000
2000
Bir tane bulacağıma eminim.
14:21
I think it's a great challenge.
325
843000
2000
Bence büyük bir meydan okuma.
14:23
And I hope that you will agree with me,
326
845000
2000
Ve umarım bana katılırsınız bu
14:25
it is the greatest stunt on Earth.
327
847000
3000
dünya üzerindeki en büyük numara.
14:28
Thank you very much for your time.
328
850000
2000
Zaman ayırdığınız için çok teşekkürler.
14:30
(Applause)
329
852000
1000
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Steve Truglia - StuntmanStuntman and record-setter Steve Truglia was a stunt coordinator, performer and action unit director in the UK.
Why you should listen
Steve Truglia became a professional stuntman in 1996, after two decades as a reservist in the UK Special Forces. Outside of his stunt work in TV and movies, Truglia developed a nice line in jaw-dropping records. In 2002, he became the UK's deepest freediver, performing a hold-your-breath dive to 76 meters. In 2004, he set the Guinness World Record for the fastest abseil over 100 meters, covering the distance in 8.9 seconds. And (ouch) he holds the unofficial UK Full Body Burn fire record of 2 mins and 5 secs. Truglia died in November 2016 while attempting an abseil race from a helicopter above Wolong National Nature Reserve in China.
Steve Truglia | Speaker | TED.com