TED2018
Kai-Fu Lee: How AI can save our humanity
Kai-Fu Lee: AI có thể cứu nhân loại
Filmed:
Readability: 4.7
3,583,197 views
AI (trí tuệ nhân tạo) đang làm biến đổi bộ mặt thế giới một cách nhanh chóng. Nhưng có một thứ nó không thể làm, đó là yêu. Trong buổi diễn thuyết mang tầm nhìn này, nhà khoa học máy tính Kai-Fu Lee chia sẻ cách Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành một cuộc cách mạng deep-learning - và vẽ bức tranh về việc làm của con người có thể phát triển thế nào trong thời đại AI bằng cách khai thác lòng trắc ẩn và sự sáng tạo. "AI là một món quà", Lee nói, "Nó ra đời để giải phóng ta khỏi những công việc thường ngày, và nhắc nhớ ta về điều khiến ta là người."
Kai-Fu Lee - Investor, computer scientist
At Sinovation Ventures, Kai-Fu Lee invests in the next generation of Chinese high-tech companies. Full bio
At Sinovation Ventures, Kai-Fu Lee invests in the next generation of Chinese high-tech companies. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I'm going to talk about
how AI and mankind can coexist,
how AI and mankind can coexist,
0
640
4536
Tôi sẽ nói về cách mà trí tuệ nhân tạo
(AI) và con người cùng tồn tại
(AI) và con người cùng tồn tại
00:17
but first, we have to rethink
about our human values.
about our human values.
1
5200
3816
nhưng trước tiên, ta cần nhìn lại
những giá trị của con người.
những giá trị của con người.
00:21
So let me first make a confession
about my errors in my values.
about my errors in my values.
2
9040
4320
Tôi xin thú nhận
về những sai sót của mình.
về những sai sót của mình.
Vào lúc 11 giờ, ngày 16/12/1991,
00:25
It was 11 o'clock, December 16, 1991.
3
13920
4256
lần đầu tiên trong cuộc đời,
tôi sắp được làm cha.
tôi sắp được làm cha.
00:30
I was about to become a father
for the first time.
for the first time.
4
18200
2680
00:33
My wife, Shen-Ling,
lay in the hospital bed
lay in the hospital bed
5
21480
2856
Vợ tôi, Shen-Ling, nằm trên giường bệnh
00:36
going through a very difficult
12-hour labor.
12-hour labor.
6
24360
3080
trải qua một cơn đau đẻ khó nhọc
suốt 12 tiếng.
suốt 12 tiếng.
00:40
I sat by her bedside
7
28280
2296
Tôi ngồi cạnh giường vợ,
00:42
but looked anxiously at my watch,
8
30600
2376
nhưng luôn lo lắng nhìn đồng hồ,
00:45
and I knew something that she didn't.
9
33000
1800
nhận ra vài điều mà vợ tôi chưa biết.
00:47
I knew that if in one hour,
10
35440
1800
Tôi biết rằng
nếu trong một tiếng nữa,
nếu trong một tiếng nữa,
con chúng tôi chưa ra đời,
00:50
our child didn't come,
11
38360
1936
00:52
I was going to leave her there
12
40320
1936
tôi sẽ phải để cô ấy lại
và trở lại làm việc,
và trở lại làm việc,
00:54
and go back to work
13
42280
1656
thuyết trình về AI
00:55
and make a presentation about AI
14
43960
2576
00:58
to my boss, Apple's CEO.
15
46560
2200
cho sếp của tôi, CEO của Apple.
May mắn thay, con gái chúng tôi
ra đời lúc 11h30 --
ra đời lúc 11h30 --
01:03
Fortunately, my daughter
was born at 11:30 --
was born at 11:30 --
16
51160
3896
(Cười)
01:07
(Laughter)
17
55080
1936
01:09
(Applause)
18
57040
1936
(Vỗ tay)
01:11
sparing me from doing the unthinkable,
19
59000
4336
ngăn tôi làm điều
không thể tưởng tượng nổi,
không thể tưởng tượng nổi,
và cho tới hôm nay,
tôi thành thật xin lỗi
tôi thành thật xin lỗi
01:15
and to this day, I am so sorry
20
63360
2496
01:17
for letting my work ethic
take precedence over love for my family.
take precedence over love for my family.
21
65880
4656
vì đã đặt công việc lên trước
tình yêu dành cho gia đình mình
tình yêu dành cho gia đình mình
(Vỗ tay)
01:22
(Applause)
22
70560
5736
Tuy nhiên, bài thuyết trình về Al của tôi
vẫn diễn ra tốt đẹp.
vẫn diễn ra tốt đẹp.
01:28
My AI talk, however, went off brilliantly.
23
76320
2616
01:30
(Laughter)
24
78960
2736
(Cười)
01:33
Apple loved my work
and decided to announce it
and decided to announce it
25
81720
3136
Apple thích sản phẩm của tôi
và quyết định thông báo về nó
và quyết định thông báo về nó
01:36
at TED1992,
26
84880
2696
ở TED1992,
26 năm trước, ngay tại sân khấu này.
01:39
26 years ago on this very stage.
27
87600
3016
01:42
I thought I had made one of the biggest,
most important discoveries in AI,
most important discoveries in AI,
28
90640
5056
Tôi nghĩ mình đã có một trong những
khám phá lớn và quan trọng nhất về AI,
khám phá lớn và quan trọng nhất về AI,
và báo "Wall Street Journal" cũng vậy
vào hôm sau.
vào hôm sau.
01:47
and so did the "Wall Street Journal"
on the following day.
on the following day.
29
95720
2920
01:51
But as far as discoveries went,
30
99440
2536
Nhưng khi tiếp tục các khám phá,
01:54
it turned out,
31
102000
1336
hóa ra, tôi không phải là người
tìm ra Ấn Độ hay châu Mỹ.
tìm ra Ấn Độ hay châu Mỹ.
01:55
I didn't discover India, or America.
32
103360
2776
01:58
Perhaps I discovered
a little island off of Portugal.
a little island off of Portugal.
33
106160
3080
Mà có lẽ là một hòn đảo nhỏ
ngoài khơi Bồ Đào Nha.
ngoài khơi Bồ Đào Nha.
Nhưng kỉ nguyên khám phá
AI vẫn tiếp tục
AI vẫn tiếp tục
02:02
But the AI era of discovery continued,
34
110720
3256
02:06
and more scientists
poured their souls into it.
poured their souls into it.
35
114000
3216
và nhiều nhà khoa học
đã dồn tâm huyết vào nó.
đã dồn tâm huyết vào nó.
02:09
About 10 years ago, the grand AI discovery
36
117240
2616
10 năm trước, một khám phá vĩ đại về AI
02:11
was made by three
North American scientists,
North American scientists,
37
119880
3176
đã được thực hiện
bởi ba nhà khoa học đến từ Bắc Mỹ,
bởi ba nhà khoa học đến từ Bắc Mỹ,
02:15
and it's known as deep learning.
38
123080
1600
có tên là "deep learning".
02:17
Deep learning is a technology
that can take a huge amount of data
that can take a huge amount of data
39
125400
3696
"Deep learning" là công nghệ
có thể lấy một lượng lớn dữ liệu
có thể lấy một lượng lớn dữ liệu
trong phạm vi từng vùng
02:21
within one single domain
40
129120
1736
02:22
and learn to predict or decide
at superhuman accuracy.
at superhuman accuracy.
41
130880
4936
và học cách tiên đoán hay quyết định
siêu chính xác, vượt khả năng con người.
siêu chính xác, vượt khả năng con người.
Ví dụ, nếu cho mạng lưới
"deep learning" thấy
"deep learning" thấy
02:27
For example, if we show
the deep learning network
the deep learning network
42
135840
2776
02:30
a massive number of food photos,
43
138640
2816
một đống hình về đồ ăn,
nó có thể nhận dạng món ăn ấy
02:33
it can recognize food
44
141480
1576
02:35
such as hot dog or no hot dog.
45
143080
3296
có phải là hotdog hay không.
(Vỗ tay).
02:38
(Applause)
46
146400
3136
02:41
Or if we show it many pictures
and videos and sensor data
and videos and sensor data
47
149560
5016
Hoặc nếu cho nó thấy hình ảnh,
video và dữ liệu cảm biến
video và dữ liệu cảm biến
từ việc lái xe trên đường cao tốc,
02:46
from driving on the highway,
48
154600
2536
02:49
it can actually drive a car
as well as a human being
as well as a human being
49
157160
3280
nó có thể lái xe
như một con người
như một con người
trên con đường đó.
02:53
on the highway.
50
161360
1656
02:55
And what if we showed
this deep learning network
this deep learning network
51
163040
2816
Và nếu cho mạng lưới
"deep learning" này thấy
"deep learning" này thấy
02:57
all the speeches made by President Trump?
52
165880
2400
tất cả những bài phát biểu
của Tổng thống Trump?
của Tổng thống Trump?
Thì Tổng thống Trump AI này,
03:01
Then this artificially
intelligent President Trump,
intelligent President Trump,
53
169680
3000
03:05
actually the network --
54
173600
2216
nói đúng hơn là mạng lưới này --
(Cười)
03:07
(Laughter)
55
175840
1656
cũng có thể --
03:09
can --
56
177520
1216
03:10
(Applause)
57
178760
4056
(Vỗ tay)
Các bạn thích
phép nghịch hợp đôi chứ?
phép nghịch hợp đôi chứ?
03:14
You like double oxymorons, huh?
58
182840
2336
03:17
(Laughter)
59
185200
3856
(Cười)
(Vỗ tay)
03:21
(Applause)
60
189080
6096
Mạng lưới này, nếu được yêu cầu
phát biểu về AI,
phát biểu về AI,
03:27
So this network, if given the request
to make a speech about AI,
to make a speech about AI,
61
195200
5256
anh ta, hoặc nó, sẽ nói --
03:32
he, or it, might say --
62
200480
2640
(Ghi âm) Donald Trump:
Thật tuyệt
Thật tuyệt
03:36
(Recording) Donald Trump:
It's a great thing
It's a great thing
63
204280
2096
03:38
to build a better world
with artificial intelligence.
with artificial intelligence.
64
206400
2936
khi dựng xây một thế giới tốt hơn
với trí tuệ nhân tạo.
với trí tuệ nhân tạo.
03:41
Kai-Fu Lee: And maybe in another language?
65
209360
2016
KaiFu Lee:
Và có thể bằng một ngôn ngữ khác?
Và có thể bằng một ngôn ngữ khác?
03:43
DT: (Speaking Chinese)
66
211400
1816
DT: (Nói tiếng Trung Quốc)
03:45
(Laughter)
67
213240
1496
(Cười)
03:46
KFL: You didn't know
he knew Chinese, did you?
he knew Chinese, did you?
68
214760
2160
Bạn không biết
Trump biết nói tiếng Trung phải không?
Trump biết nói tiếng Trung phải không?
03:50
So deep learning has become the core
in the era of AI discovery,
in the era of AI discovery,
69
218120
5016
Nên "deep learning" trở thành cốt lõi
của kỷ nguyên khám phá AI,
của kỷ nguyên khám phá AI,
dẫn đầu bởi nước Mỹ.
03:55
and that's led by the US.
70
223160
1816
03:57
But we're now in the era
of implementation,
of implementation,
71
225000
3256
Nhưng giờ, ta đang ở kỷ nguyên ứng dụng,
04:00
where what really matters is execution,
product quality, speed and data.
product quality, speed and data.
72
228280
5536
khi mà sự thực hiện, chất lượng sản phẩm,
tốc độ và dữ liệu mới là quan trọng.
tốc độ và dữ liệu mới là quan trọng.
Đó là lúc Trung Quốc nhập cuộc.
04:05
And that's where China comes in.
73
233840
2096
04:07
Chinese entrepreneurs,
74
235960
1576
Những nhà khởi nghiệp Trung Quốc,
04:09
who I fund as a venture capitalist,
75
237560
1896
mà tôi tài trợ
như một nhà đầu tư mạo hiểm,
như một nhà đầu tư mạo hiểm,
04:11
are incredible workers,
76
239480
1736
là những người tuyệt vời,
04:13
amazing work ethic.
77
241240
1936
với đạo đức làm việc đáng kinh ngạc.
04:15
My example in the delivery room is nothing
compared to how hard people work in China.
compared to how hard people work in China.
78
243200
5296
Câu chuyện trong phòng sinh của tôi
chưa là gì
chưa là gì
so với sự chăm chỉ
của các đồng nghiệp tại Trung Quốc.
của các đồng nghiệp tại Trung Quốc.
04:20
As an example, one startup
tried to claim work-life balance:
tried to claim work-life balance:
79
248520
3696
Ví dụ, một startup đã phát biểu
về cân bằng công việc-cuộc sống:
về cân bằng công việc-cuộc sống:
04:24
"Come work for us because we are 996."
80
252240
3696
"Hãy đến làm việc cho chúng tôi
vì chúng tôi là 996"
vì chúng tôi là 996"
Nó có nghĩa là gì?
04:27
And what does that mean?
81
255960
1256
04:29
It means the work hours
of 9am to 9pm, six days a week.
of 9am to 9pm, six days a week.
82
257240
4400
Nghĩa là làm việc từ 9h sáng đến 9h tối,
6 ngày một tuần.
6 ngày một tuần.
04:34
That's contrasted
with other startups that do 997.
with other startups that do 997.
83
262960
3280
Khác biệt với các startup khác
làm 997.
làm 997.
04:39
And the Chinese product quality
has consistently gone up
has consistently gone up
84
267320
3096
Và chất lượng sản phẩm của Trung Quốc
không ngừng được cải thiện,
không ngừng được cải thiện,
04:42
in the past decade,
85
270440
1696
suốt thập kỷ qua.
04:44
and that's because of
a fiercely competitive environment.
a fiercely competitive environment.
86
272160
4120
Lý do nằm ở môi trường
cạnh tranh khắc nghiệt
cạnh tranh khắc nghiệt
04:48
In Silicon Valley, entrepreneurs
compete in a very gentlemanly fashion,
compete in a very gentlemanly fashion,
87
276760
5896
Ở Thung lũng Silicon, nhà khởi nghiệp
cạnh tranh một cách nhã nhặn,
cạnh tranh một cách nhã nhặn,
kiểu như thời chiến,
hai bên thay phiên tấn công.
hai bên thay phiên tấn công.
04:54
sort of like in old wars
in which each side took turns
in which each side took turns
88
282680
3896
04:58
to fire at each other.
89
286600
1256
(Cười)
04:59
(Laughter)
90
287880
1056
05:00
But in the Chinese environment,
91
288960
2016
Nhưng trong môi trường Trung Quốc,
05:03
it's truly a gladiatorial
fight to the death.
fight to the death.
92
291000
2880
nó thật sự là
một cuộc giáp lá cà sinh tử.
một cuộc giáp lá cà sinh tử.
05:06
In such a brutal environment,
entrepreneurs learn to grow very rapidly,
entrepreneurs learn to grow very rapidly,
93
294920
6096
Trong môi trường khốc liệt như vậy,
những nhà khởi nghiệp
phải liên tục phát triển,
phải liên tục phát triển,
Họ học cách cải thiện sản phẩm
với tốc độ ánh sáng,
với tốc độ ánh sáng,
05:13
they learn to make their products
better at lightning speed,
better at lightning speed,
94
301040
3936
và trau dồi
các mô hình kinh doanh
các mô hình kinh doanh
05:17
and they learn
to hone their business models
to hone their business models
95
305000
2336
05:19
until they're impregnable.
96
307360
1400
tới mức hoàn hảo nhất.
05:21
As a result, great Chinese products
like WeChat and Weibo
like WeChat and Weibo
97
309400
3856
Kết quả là, các sản phẩm Trung Quốc
như WeChat và Weibo
như WeChat và Weibo
05:25
are arguably better
98
313280
1416
được đánh giá cao hơn
05:26
than the equivalent American products
from Facebook and Twitter.
from Facebook and Twitter.
99
314720
3480
các sản phẩm tương tự ở Mỹ
từ Facebook và Twitter.
từ Facebook và Twitter.
Thị trường Trung Quốc
ủng hộ sự thay đổi này
ủng hộ sự thay đổi này
05:31
And the Chinese market
embraces this change
embraces this change
100
319920
3096
cũng như tăng tốc thay đổi
và dịch chuyển mô hình.
và dịch chuyển mô hình.
05:35
and accelerated change
and paradigm shifts.
and paradigm shifts.
101
323040
3016
05:38
As an example, if any of you go to China,
102
326080
2096
Ví dụ, nếu đến Trung Quốc,
05:40
you will see it's almost cashless
and credit card-less,
and credit card-less,
103
328200
4016
bạn sẽ thấy chúng tôi
không dùng tiền mặt cũng như thẻ tín dụng
không dùng tiền mặt cũng như thẻ tín dụng
vì điều mà mọi người nhắc tới,
thanh toán qua điện thoại,
thanh toán qua điện thoại,
05:44
because that thing that we all
talk about, mobile payment,
talk about, mobile payment,
104
332240
2736
05:47
has become the reality in China.
105
335000
2416
đã trở thành hiện thực ở Trung Quốc.
05:49
In the last year,
106
337440
1296
Trong năm vừa qua,
05:50
18.8 trillion US dollars
were transacted on mobile internet,
were transacted on mobile internet,
107
338760
5936
18,8 tỉ đô la Mỹ
đã được giao dịch bằng phương thức di động
đã được giao dịch bằng phương thức di động
và điều đó có được là nhờ
những công nghệ đột phá đằng sau.
những công nghệ đột phá đằng sau.
05:56
and that's because
of very robust technologies
of very robust technologies
108
344720
2936
05:59
built behind it.
109
347680
1256
06:00
It's even bigger than the China GDP.
110
348960
2440
Con số đó
còn lớn hơn cả GDP toàn Trung Quốc.
còn lớn hơn cả GDP toàn Trung Quốc.
06:04
And this technology, you can say,
how can it be bigger than the GDP?
how can it be bigger than the GDP?
111
352120
3616
Và công nghệ này,
làm sao nó lớn hơn được GDP?
làm sao nó lớn hơn được GDP?
Vì nó bao gồm tất cả các loại giao dịch:
06:07
Because it includes all transactions:
112
355760
1976
06:09
wholesale, channels,
retail, online, offline,
retail, online, offline,
113
357760
3776
bán buôn, bán lẻ,
qua truyền hình, online, và offline,
qua truyền hình, online, và offline,
06:13
going into a shopping mall
or going into a farmers market like this.
or going into a farmers market like this.
114
361560
5056
thanh toán tại siêu thị
hay ở chợ bằng cách này.
hay ở chợ bằng cách này.
Công nghệ này được
700 triệu người sử dụng
700 triệu người sử dụng
06:18
The technology is used
by 700 million people
by 700 million people
115
366640
3376
để giao dịch,
không chỉ để mua bán,
không chỉ để mua bán,
06:22
to pay each other, not just merchants,
116
370040
2056
mà là người với người,
06:24
so it's peer to peer,
117
372120
1416
06:25
and it's almost transaction-fee-free.
118
373560
2680
và nó gần như không tốn phí giao dịch.
Nó có hiệu quả tức thời,
06:29
And it's instantaneous,
119
377720
2376
và được sử dụng mọi nơi.
06:32
and it's used everywhere.
120
380120
1440
06:34
And finally, the China market is enormous.
121
382320
3376
Cuối cùng là
thị trường Trung Quốc rất lớn.
thị trường Trung Quốc rất lớn.
Đó là một thị trường khổng lồ,
06:37
This market is large,
122
385720
1976
06:39
which helps give entrepreneurs
more users, more revenue,
more users, more revenue,
123
387720
4496
cho các nhà khởi nghiệp
thêm người dùng, thêm lợi nhuận,
thêm người dùng, thêm lợi nhuận,
thêm nhiều sự đầu tư hơn,
nhưng quan trọng nhất
nhưng quan trọng nhất
06:44
more investment, but most importantly,
124
392240
2336
06:46
it gives the entrepreneurs a chance
to collect a huge amount of data
to collect a huge amount of data
125
394600
4536
là cho các nhà khởi nghiệp cơ hội
thu thập lượng thông tin khổng lồ,
thu thập lượng thông tin khổng lồ,
06:51
which becomes rocket fuel
for the AI engine.
for the AI engine.
126
399160
2960
thúc đẩy quả tên lửa
mang tên AI.
mang tên AI.
06:54
So as a result, the Chinese AI companies
127
402960
2936
Kết quả là, các công ty AI
của Trung Quốc
của Trung Quốc
06:57
have leaped ahead
128
405920
1736
đã nhảy vọt.
06:59
so that today, the most valuable companies
129
407680
3096
Nên giờ đây, những công ty có giá trị nhất
về thị giác máy tính, nhận diện giọng nói,
07:02
in computer vision, speech recognition,
130
410800
2616
07:05
speech synthesis,
machine translation and drones
machine translation and drones
131
413440
3416
phân tích giọng nói,
dịch tự động và máy bay không người lái
dịch tự động và máy bay không người lái
đều là các công ty Trung Quốc.
07:08
are all Chinese companies.
132
416880
1920
Vì vậy, với Mỹ dẫn đầu
kỷ nguyên khám phá
kỷ nguyên khám phá
07:11
So with the US leading
the era of discovery
the era of discovery
133
419400
3216
07:14
and China leading
the era of implementation,
the era of implementation,
134
422640
3136
và Trung Quốc dẫn đầu
kỷ nguyên thực hiện,
kỷ nguyên thực hiện,
07:17
we are now in an amazing age
135
425800
2256
chúng ta đang có
một giai đoạn tuyệt vời
một giai đoạn tuyệt vời
07:20
where the dual engine
of the two superpowers
of the two superpowers
136
428080
3256
nơi mà hai siêu cường
07:23
are working together
137
431360
1680
đang làm việc cùng nhau
07:25
to drive the fastest
revolution in technology
revolution in technology
138
433960
3656
để thúc đẩy cuộc cách mạnh
nhanh chóng nhất về công nghệ
nhanh chóng nhất về công nghệ
07:29
that we have ever seen as humans.
139
437640
2360
mà ta từng được chứng kiến.
07:32
And this will bring tremendous wealth,
140
440640
2496
Và điều này sẽ mang đến
sự giàu sang
sự giàu sang
chưa từng có:
07:35
unprecedented wealth:
141
443160
1776
07:36
16 trillion dollars, according to PwC,
142
444960
3896
16 tỷ đô la, theo PwC,
thêm vào GDP của thế giới
vào năm 2030.
vào năm 2030.
07:40
in terms of added GDP
to the worldwide GDP by 2030.
to the worldwide GDP by 2030.
143
448880
5376
Nó cũng mang tới
vô số thách thức
vô số thách thức
07:46
It will also bring immense challenges
144
454280
2616
từ việc thay thế nhân công.
07:48
in terms of potential job replacements.
145
456920
3576
Trong khi ở thời đại Công Nghiệp
07:52
Whereas in the Industrial Age
146
460520
2160
07:55
it created more jobs
147
463880
1536
nó tạo ra nhiều việc làm hơn
07:57
because craftsman jobs were being
decomposed into jobs in the assembly line,
decomposed into jobs in the assembly line,
148
465440
5776
bởi việc chân tay được bẻ thành
các việc nhỏ trong dây chuyền lắp ráp,
các việc nhỏ trong dây chuyền lắp ráp,
tạo ra nhiều việc làm hơn.
08:03
so more jobs were created.
149
471240
1976
08:05
But AI completely replaces
the individual jobs
the individual jobs
150
473240
4936
Nhưng AI giờ thay thế
toàn bộ sức người
toàn bộ sức người
trong dây chuyền lắp ráp bằng robot.
08:10
in the assembly line with robots.
151
478200
2256
08:12
And it's not just in factories,
152
480480
1936
Và không chỉ trong nhà máy,
08:14
but truckers, drivers
153
482440
2056
mà còn cả lái xe.
08:16
and even jobs like telesales,
customer service
customer service
154
484520
4096
Cả những việc như telesale,
chăm sóc khách hàng
chăm sóc khách hàng
và bác sỹ huyết học
cũng như chẩn đoán hình ảnh
cũng như chẩn đoán hình ảnh
08:20
and hematologists as well as radiologists
155
488640
2976
trong vòng 15 năm tới
08:23
over the next 15 years
156
491640
2096
08:25
are going to be gradually replaced
157
493760
2536
sẽ dần bị thay thế
08:28
by artificial intelligence.
158
496320
1440
bởi trí tuệ nhân tạo.
08:30
And only the creative jobs --
159
498360
2056
Và chỉ những công việc
mang tính sáng tạo
mang tính sáng tạo
08:32
(Laughter)
160
500440
1976
(Cười)
08:34
I have to make myself safe, right?
161
502440
2200
Tôi cũng phải tự bảo vệ chứ,
đúng không?
đúng không?
Chỉ những công việc sáng tạo
mới được an toàn,
mới được an toàn,
08:38
Really, the creative jobs
are the ones that are protected,
are the ones that are protected,
162
506960
2976
08:41
because AI can optimize but not create.
163
509960
3040
bởi AI chỉ tối ưu hóa
chứ không tạo ra cái mới.
chứ không tạo ra cái mới.
Nhưng điều nghiêm trọng
hơn mất việc
hơn mất việc
08:45
But what's more serious
than the loss of jobs
than the loss of jobs
164
513960
3575
là mất đi ý nghĩa,
08:49
is the loss of meaning,
165
517559
1777
08:51
because the work ethic
in the Industrial Age
in the Industrial Age
166
519360
3136
bởi đạo đức làm việc
trong thời đại Công Nghiệp
trong thời đại Công Nghiệp
08:54
has brainwashed us into thinking
that work is the reason we exist,
that work is the reason we exist,
167
522520
5616
đã tẩy não khiến ta nghĩ rằng
làm việc là lý do khiến ta tồn tại,
làm việc là lý do khiến ta tồn tại,
và công việc xác định
ý nghĩa của cuộc đời ta.
ý nghĩa của cuộc đời ta.
09:00
that work defined
the meaning of our lives.
the meaning of our lives.
168
528160
2936
09:03
And I was a prime and willing victim
to that type of workaholic thinking.
to that type of workaholic thinking.
169
531120
6296
Tôi từng là nạn nhân tự nguyện
và dẫn đầu lối nghĩ nghiện công việc đó.
và dẫn đầu lối nghĩ nghiện công việc đó.
Tôi làm việc cực kỳ chăm chỉ.
09:09
I worked incredibly hard.
170
537440
1616
09:11
That's why I almost left
my wife in the delivery room,
my wife in the delivery room,
171
539080
3576
Nên tôi đã suýt bỏ vợ mình lại
trong phòng sinh,
trong phòng sinh,
09:14
that's why I worked 996
alongside my entrepreneurs.
alongside my entrepreneurs.
172
542680
4176
đó là lý do tôi làm việc 996
cùng với các nhà khởi nghiệp khác.
cùng với các nhà khởi nghiệp khác.
09:18
And that obsession that I had with work
173
546880
4416
Và nỗi ám ảnh công việc
của tôi
của tôi
đã kết thúc đột ngột
vài năm trước
vài năm trước
09:23
ended abruptly a few years ago
174
551320
3056
09:26
when I was diagnosed
with fourth stage lymphoma.
with fourth stage lymphoma.
175
554400
3920
khi mà tôi được chẩn đoán
ung thư hạch giai đoạn bốn.
ung thư hạch giai đoạn bốn.
Ảnh PET này cho thấy có tới
20 khối u ác tính
20 khối u ác tính
09:31
The PET scan here shows
over 20 malignant tumors
over 20 malignant tumors
176
559480
4136
đang nhảy múa như những quả cầu lửa,
09:35
jumping out like fireballs,
177
563640
2176
09:37
melting away my ambition.
178
565840
2576
làm tan chảy tham vọng của tôi.
Nhưng quan trọng hơn,
09:40
But more importantly,
179
568440
1456
09:41
it helped me reexamine my life.
180
569920
2736
chúng giúp tôi
nhìn lại cuộc đời mình.
nhìn lại cuộc đời mình.
09:44
Knowing that I may only have
a few months to live
a few months to live
181
572680
3096
Việc biết mình có thể
chỉ còn vài tháng để sống
chỉ còn vài tháng để sống
09:47
caused me to see how foolish it was
182
575800
2936
giúp tôi nhận ra mình đã ngu ngốc thế nào
09:50
for me to base my entire self-worth
183
578760
3576
khi đặt toàn bộ giá trị của bản thân
09:54
on how hard I worked
and the accomplishments from hard work.
and the accomplishments from hard work.
184
582360
4040
lên việc chăm chỉ trong công việc
và những thành quả từ sự chăm chỉ đó.
và những thành quả từ sự chăm chỉ đó.
Những ưu tiên của tôi
hoàn toàn sai thứ tự.
hoàn toàn sai thứ tự.
09:59
My priorities were
completely out of order.
completely out of order.
185
587320
2976
Tôi bỏ bê gia đình mình.
10:02
I neglected my family.
186
590320
1600
Bố tôi đã qua đời,
10:05
My father had passed away,
187
593000
1416
10:06
and I never had a chance
to tell him I loved him.
to tell him I loved him.
188
594440
2800
và tôi không còn cơ hội
để nói với ông rằng tôi yêu ông.
để nói với ông rằng tôi yêu ông.
10:10
My mother had dementia
and no longer recognized me,
and no longer recognized me,
189
598120
3736
Mẹ tôi bị mất trí nhớ
và không còn nhận ra tôi nữa,
và không còn nhận ra tôi nữa,
và con tôi thì đã trưởng thành.
10:13
and my children had grown up.
190
601880
1920
Trong thời gian hóa trị,
10:16
During my chemotherapy,
191
604400
1656
10:18
I read a book by Bronnie Ware
192
606080
2456
tôi đã đọc một quyển sách của Bronnie Ware
10:20
who talked about dying wishes and regrets
of the people in the deathbed.
of the people in the deathbed.
193
608560
5496
người từng nói về mong muốn
và hối hận trước khi qua đời
và hối hận trước khi qua đời
Cô nói rằng khi đối mặt với cái chết,
10:26
She found that facing death,
194
614080
2256
10:28
nobody regretted that they didn't
work hard enough in this life.
work hard enough in this life.
195
616360
3600
không ai hối hận
vì đã không làm việc chăm chỉ.
vì đã không làm việc chăm chỉ.
10:32
They only regretted that they didn't
spend enough time with their loved ones
spend enough time with their loved ones
196
620880
5176
Họ chỉ hối hận vì đã không có đủ thời gian
cho những người thương yêu
cho những người thương yêu
10:38
and that they didn't spread their love.
197
626080
2760
và đã không thể hiện tình yêu của mình.
10:42
So I am fortunately today in remission.
198
630400
4536
Hôm nay, tôi may mắn
vì bệnh đã thuyên giảm
vì bệnh đã thuyên giảm
10:46
(Applause)
199
634960
6856
(Vỗ tay)
Nên tôi có thể trở lại TED lần nữa
10:53
So I can be back at TED again
200
641840
1976
10:55
to share with you
that I have changed my ways.
that I have changed my ways.
201
643840
3376
để chia sẻ với các bạn
rằng tôi đã thay đổi.
rằng tôi đã thay đổi.
10:59
I now only work 965 --
202
647240
2760
Bây giờ, tôi chỉ làm việc 965
11:03
occasionally 996, but usually 965.
203
651200
3976
đôi khi 996, nhưng thường là 965.
11:07
I moved closer to my mother,
204
655200
1896
Tôi chuyển đến sống gần mẹ,
11:09
my wife usually travels with me,
205
657120
2456
và đi du lịch cùng vợ,
11:11
and when my kids have vacation,
if they don't come home, I go to them.
if they don't come home, I go to them.
206
659600
3816
và khi các con tôi có kì nghỉ,
nếu chúng không về nhà, tôi sẽ đến thăm.
nếu chúng không về nhà, tôi sẽ đến thăm.
11:15
So it's a new form of life
207
663440
2456
Một cách sống mới giúp tôi nhận ra
11:17
that helped me recognize
208
665920
1816
tình yêu quan trọng với mình ra sao,
11:19
how important it is that love is for me,
209
667760
3176
11:22
and facing death
helped me change my life,
helped me change my life,
210
670960
3416
việc đối mặt với cái chết
đã thay đổi cuộc đời tôi,
đã thay đổi cuộc đời tôi,
11:26
but it also helped me see a new way
211
674400
2456
nhưng cũng giúp tôi
nhìn ra một điều mới
nhìn ra một điều mới
11:28
of how AI should impact mankind
212
676880
3776
về cách mà AI
nên tác động lên loài người
nên tác động lên loài người
11:32
and work and coexist with mankind,
213
680680
2480
cùng làm việc và tồn tại với con người.
11:36
that really, AI is taking away
a lot of routine jobs,
a lot of routine jobs,
214
684680
4496
Thực tế, AI đang cướp đi
rất nhiều công việc thường ngày,
rất nhiều công việc thường ngày,
11:41
but routine jobs are not what we're about.
215
689200
3656
nhưng công việc thường ngày
không phải là tất cả.
không phải là tất cả.
11:44
Why we exist is love.
216
692880
2256
Chúng ta tồn tại vì tình yêu.
11:47
When we hold our newborn baby,
217
695160
2096
Khi ta ôm đứa con mới sinh vào lòng,
11:49
love at first sight,
218
697280
1496
yêu từ cái nhìn đầu tiên,
11:50
or when we help someone in need,
219
698800
1776
hoặc khi ta giúp đỡ ai đó,
11:52
humans are uniquely able
to give and receive love,
to give and receive love,
220
700600
4256
chỉ có con người mới có khả năng
yêu và được yêu,
yêu và được yêu,
11:56
and that's what differentiates us from AI.
221
704880
2800
và đó là điều
khiến ta khác với AI.
khiến ta khác với AI.
Dù khoa học viễn tưởng
có miêu tả thế nào đi nữa,
có miêu tả thế nào đi nữa,
12:00
Despite what science fiction may portray,
222
708800
2696
12:03
I can responsibly tell you
that AI has no love.
that AI has no love.
223
711520
3736
tôi cũng vẫn nói rằng
AI không có tình yêu.
AI không có tình yêu.
12:07
When AlphaGo defeated
the world champion Ke Jie,
the world champion Ke Jie,
224
715280
3536
Khi AlphaGo đánh bại
nhà vô địch thế giới Ke Jie,
nhà vô địch thế giới Ke Jie,
trong khi Ke Jie khóc
và yêu cờ vây,
và yêu cờ vây,
12:10
while Ke Jie was crying
and loving the game of go,
and loving the game of go,
225
718840
3096
12:13
AlphaGo felt no happiness from winning
226
721960
3176
AlphaGo không cảm thấy hạnh phúc
khi chiến thắng
khi chiến thắng
12:17
and certainly no desire
to hug a loved one.
to hug a loved one.
227
725160
4480
và chắc chắn không có khao khát
được ôm lấy những người thương yêu.
được ôm lấy những người thương yêu.
Vậy làm thế nào
để chúng ta, con người,
để chúng ta, con người,
12:23
So how do we differentiate ourselves
228
731600
2656
khác biệt với AI trong thời đại này?
12:26
as humans in the age of AI?
229
734280
2536
12:28
We talked about the axis of creativity,
230
736840
3096
Ta đã nói về trục sáng tạo,
12:31
and certainly that is one possibility,
231
739960
2856
chắc chắn đó là một khả năng,
12:34
and now we introduce a new axis
232
742840
2296
giờ, là về một trục mới
12:37
that we can call compassion,
love, or empathy.
love, or empathy.
233
745160
3616
mà ta gọi là tình yêu,
sự đồng cảm và lòng trắc ẩn.
sự đồng cảm và lòng trắc ẩn.
Đó là những điều
mà AI không thể làm được.
mà AI không thể làm được.
12:40
Those are things that AI cannot do.
234
748800
2576
12:43
So as AI takes away the routine jobs,
235
751400
2816
Vậy nên khi AI lấy đi
công việc thường ngày,
công việc thường ngày,
12:46
I like to think we can, we should
and we must create jobs of compassion.
and we must create jobs of compassion.
236
754240
4960
tôi nghĩ rằng ta có thể, nên và phải
tạo ra những công việc về lòng trắc ẩn.
Bạn có thể hỏi rằng
có bao nhiêu công việc như vậy
có bao nhiêu công việc như vậy
12:51
You might ask how many of those there are,
237
759800
2336
12:54
but I would ask you:
238
762160
1616
Thì tôi cũng hỏi bạn:
12:55
Do you not think that we are going
to need a lot of social workers
to need a lot of social workers
239
763800
3816
Bạn không nghĩ rằng sẽ cần
một lượng lớn lao động xã hội
một lượng lớn lao động xã hội
12:59
to help us make this transition?
240
767640
1600
để giúp ta chuyển đổi sao?
13:01
Do you not think we need
a lot of compassionate caregivers
a lot of compassionate caregivers
241
769960
3256
Bạn không nghĩ rằng
cần các cá nhân với lòng trắc ẩn
cần các cá nhân với lòng trắc ẩn
13:05
to give more medical care to more people?
242
773240
2696
để chăm sóc y tế
cho nhiều người hơn sao?
cho nhiều người hơn sao?
13:07
Do you not think we're going to need
10 times more teachers
10 times more teachers
243
775960
3256
Bạn không nghĩ rằng sẽ cần
lượng giáo viên nhiều gấp mười lần
lượng giáo viên nhiều gấp mười lần
13:11
to help our children find their way
244
779240
2776
để giúp con trẻ tìm ra cách
13:14
to survive and thrive
in this brave new world?
in this brave new world?
245
782040
3256
sống sót và phát triển
trong thế giới hoàn toàn mới này sao?
trong thế giới hoàn toàn mới này sao?
Và với nguồn lực tài chính mới này,
13:17
And with all the newfound wealth,
246
785320
2440
13:19
should we not also make
labors of love into careers
labors of love into careers
247
787800
4536
chẳng lẽ không nên biến
lao động tình yêu trở thành một nghề
lao động tình yêu trở thành một nghề
và để trợ giúp người cao tuổi
13:24
and let elderly accompaniment
248
792360
2696
13:27
or homeschooling become careers also?
249
795080
3496
hay dạy học tại nhà
cũng trở thành một nghề hay sao?
cũng trở thành một nghề hay sao?
13:30
(Applause)
250
798600
5280
(Vỗ tay)
Bức tranh này
chắc chắn không hoàn hảo,
chắc chắn không hoàn hảo,
13:36
This graph is surely not perfect,
251
804800
2256
13:39
but it points at four ways
that we can work with AI.
that we can work with AI.
252
807080
3536
nhưng nó chỉ ra bốn cách
mà ta có thể làm việc cùng AI.
mà ta có thể làm việc cùng AI.
13:42
AI will come and take away
the routine jobs
the routine jobs
253
810640
3576
AI sẽ tới và lấy đi
công việc thường ngày
công việc thường ngày
và ta sẽ biết ơn chúng.
13:46
and in due time, we will be thankful.
254
814240
2040
13:49
AI will become great tools
for the creatives
for the creatives
255
817000
3096
AI sẽ trở thành công cụ tuyệt vời
cho sự sáng tạo
cho sự sáng tạo
13:52
so that scientists, artists,
musicians and writers
musicians and writers
256
820120
3656
để các nhà khoa học, nghệ sĩ,
nhạc sĩ và nhà văn
nhạc sĩ và nhà văn
có thể sáng tạo hơn nữa.
13:55
can be even more creative.
257
823800
1600
13:58
AI will work with humans
as analytical tools
as analytical tools
258
826120
5376
AI sẽ làm việc với con người
như công cụ phân tích
như công cụ phân tích
và con người có thể dùng chúng
14:03
that humans can wrap their warmth around
259
831520
2696
cho những việc đòi hỏi lòng trắc ẩn.
14:06
for the high-compassion jobs.
260
834240
1896
14:08
And we can always differentiate ourselves
261
836160
2656
Và ta cũng muốn
khác biệt
khác biệt
14:10
with the uniquely capable jobs
262
838840
1816
bằng công việc độc đáo
14:12
that are both compassionate and creative,
263
840680
3616
có cả tính sáng tạo lẫn lòng trắc ẩn,
sử dụng và tận dụng bộ não, trái tim
- thứ không thể thay thế được ở ta.
- thứ không thể thay thế được ở ta.
14:16
using and leveraging
our irreplaceable brains and hearts.
our irreplaceable brains and hearts.
264
844320
5176
Và đây, bức tranh
14:21
So there you have it:
265
849520
1296
14:22
a blueprint of coexistence
for humans and AI.
for humans and AI.
266
850840
3640
về sự tồn tại song hành
giữa con người và AI.
giữa con người và AI.
AI là một món quà.
14:27
AI is serendipity.
267
855400
1816
14:29
It is here to liberate us
from routine jobs,
from routine jobs,
268
857240
2976
Chúng ở đây để giải phóng ta
khỏi công việc thường ngày,
khỏi công việc thường ngày,
14:32
and it is here to remind us
what it is that makes us human.
what it is that makes us human.
269
860240
3680
và để nhắc nhớ ta về
điều khiến ta là người.
điều khiến ta là người.
Vậy nên, hãy trân trọng AI
và yêu thương lẫn nhau
và yêu thương lẫn nhau
14:36
So let us choose to embrace AI
and to love one another.
and to love one another.
270
864440
3976
Xin cám ơn.
14:40
Thank you.
271
868440
1216
14:41
(Applause)
272
869680
6160
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Kai-Fu Lee - Investor, computer scientistAt Sinovation Ventures, Kai-Fu Lee invests in the next generation of Chinese high-tech companies.
Why you should listen
Dr. Kai-Fu Lee has a unique perspective on the global technology industry, having worked extensively between the US and China, and has been in artificial intelligence research, development and investment for more than 30 years. He is one of China's top technology investors, undertaking early pioneering work in the field of artificial intelligence and working with multiple US technology giants.
Lee is the Chairman and CEO of Sinovation Ventures, managing a $1.7 billion dual-currency investment fund. Sinovation is a leading technology-savvy investment firm focusing on developing Chinese high-tech companies. Lee also serves as president of the Sinovation Ventures Artificial Intelligence Institute.
Prior to founding Sinovation in 2009, Lee was the President of Google China. Previously, he held executive positions at Microsoft, SGI and Apple. He is a Fellow of the Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE), and he was Vice Chairman of the Committee of 100 and named one of the 100 most influential people in the world by TIME Magazine. He is the author of seven best-selling books in Chinese, launching his new book AI Superpowers internationally in fall 2018, and has over 50 million followers on social media.
In the field of artificial intelligence, Lee founded Microsoft Research China, which was named as the hottest research lab by MIT Technology Review. Later renamed Microsoft Research Asia, this institute has trained the great majority of AI leaders in China, including CTOs or AI heads at Baidu, Tencent, Alibaba, Lenovo, Huawei and Haier. While with Apple, Lee led AI projects in speech and natural language, which appeared on Good Morning America on ABC Television and the front page of The Wall Street Journal. He has authored 10 US patents, and more than 100 journal and conference papers.
Kai-Fu Lee | Speaker | TED.com